SchagerCourant
i
tooi
Tweede Blad.
STIMSON
NAAR GENEVE.
ite
Lijk gevonden van Nederlandsch militair.
IS!
STATISTISCH
ZAKBOEK 1931.
De wedstrijden te Engelberg
Justitieele inval bij „De Tribune".
Vroege lente in de Rotterdamscbe
Diergaarde.
Bui tenland.
Regeeringsverklaring
van Laval.
De brand bij Sarrasani.
Radiumrijke grond ontdekt.
Abonnementsgelden»
Woensdag 20 Januari 1932.
75ste Jaargang. No. 9006
an
oo
ds
n-
STIMSON.
VF.
role*
van
shoef.
Hij zal persoonlijk de Amerikaan-
sche ontwapeningsconferentie lei
den.
V.D. verneemt uit Washington;
De gebeurtenis van
den dag is de benoe
ming van Staatssecre
taris Stimson tot leider
der delegatie van de
Vereenigde Staten naar
de Ontwapeningsconfe-
rente te Genève.
Generaal Dawes, die
oorspronkelijk als lei
der der delegatie zou
optreden, blijft in Ame
rika
Hoover heeft den am
bassadeur benoemd tot
leider van de groote op-
bouwmaatschappij ter
oplossing van het cre-
dietvraagstuk. welke
maatschappij zal wer
ken met aen kapitaal
van twee milliard dol
lar:
Reuter voegt aan dit bericht nog toe:
Terwijl het grootste deel van de Amerikaansche
delegatie Woensdag naar Genève vertrekt, zal Stim
son daar eerst aankomen, wanneer de voorloopige
besprekingen der ontwapeningsconferentie beëindigd
zijn. In afwachting van zijn komst zal de Amerikaan
sche gezant te Brussel, Gibson, hem als leider der
delegatie vervangen.
De herstelbetalingen.
Verder seint Reuter uit Washington:
De jongste Fransche démarche met betrekking tot
een eventueel verlenging van het aan Duitschland
verleende moratorium vindt hier geenerlei aanmoe
diging. De Amerikaansche regeering zal den Fran
sehen premier waarschijnlijk mededeelen, dat de op
lossing van het vraagstuk in Europa dient te wor
den gezocht.
In regeeringskringen wenscht men de deur niet
te sluiten voor de mogelijkheid van nieuwe Ameri
kaansche concessies, maar men acht het een onmis-
Ibare voorwaarde, dat in Europa afdoende maatrege
len worden genomen voor het herstel van het ver
trouwen aldaar, alvorens een voorstel tot het ver
kenen van een nieuw uitstel voor de betalingen op
de oorlogsschulden ook maar eenige kans kan heb
ben op een sympathieke ontvangst bij het Congres.
Opnieuw wordt er op gewezen, dat er tusschen de
herstelbetalingen en de oorlogsschulden geen ver
band bestaat. Het, voorstel tot vorming van een een
heidsfront der schuldenaars tegenover de Vereenig-
de Staten wordt als onlogisch beschouwd. Toegege
ven wordt, dat sommige schuldenaars thans wellicht
niet ten volle aan hun verplichtingen kunnen vol
doen, maar, zoo wordt verklaard, dit is een kwestie
welke voor elk geval afzonderlijk zal moeten worden
onderzocht en het is niet mogelijk, te dien opzichte
reeds bij voorbaat algemeens toezeggingen te doen.
Onzekerheid betreffende Lausanne.
Geen beslissing vóór het einde der week.
In goed ingelichte kringen, zoo meldt Reuter uit
Londen, gelooft men, dat de mogelijkheid van een
uitstel van de herstelconferentie niet uitgesloten is.
Vóór het eind van de week kan echter geen beslis
sing worden genomen.
De onderhandelingen over de conferentie tusschen
de verschillende crediteur-staten en Duitschland zijn
nog niet beëindigd.
sn,
V.D. verneemt uit Antwerpen:
Enkele dagen geleden werd te Hevst bij het uit
roeren van grondwerken een menschelijk geraamte
bloot gelegd. Alles wees er op, dat het geraamte on
geveer honderd jaren in den grond moest hebben
gestoken.
Er werd een onderzoek ingesteld van wege de fa
milieleden van den huidigen burgemeester van Mid-
delkerke. den heer Degroote, waaruit blijken zou dat
men staat voor het overschot van een Nederland-
schen soldaat.
Deze werd in 1830 te Heyst zwaar gewond, be
zweek aldaar aan zijn wonden en werd hegraven ter
plaatse waar het geraamte is teruggevonden.
De plaats was vroeger een akker.
OVERSPANNEN HUURDER.
en
Zijn huisbaas mei een klomp bewerkt.
Op den Amsteldijk te Nieuwer Amstel ontstond
Dinsdagmiddag twist tusschen een huiseigenaar, die
de huur in ontvangst kwam nemen en een bewoner
•ldaar. Op een gegeven moment liep deze twist zoo
hoog, dat laatstgenoemde zijn tegenstander met een
klomp een slag op het hoofd toebracht, waardoor een
gapende wonde ontstond. De gewonde werd per auto
naar een geneesheer vervoerd, die een voorloopig
verband legde. De driftige bewoner had het zoo op
zijn zenuwen gekregen dat hij den boel thuis begon
kort en klein te slaan. Vier man waren tenslotte
iioodig om hem in bedwang te houden. Hij verkeerde
in een dusdanigen overspannen toestand, dat hij ter
observatie naar een ziekeninrichting moest worden
overgebracht.
BIJ HET VERLATEN VAN ZIJN AUTO GEGREPEN.
Gisteravond omstreeks half zes is de chauffeur A. v.
d. Vloet, op den rijksweg onder de gemeente Gilze,
(N.B.) terwijl hij zich even uit zijn wagen verwijderde,
door een uit tegenovergestelde richting komende auto
gegrepen en tegen den grond geslingerd.Twee doctoren
die spoedig ter plaatse verschenen waren, verleenden de
L ®6rste hulp. De getroffene had wonden aan hoofd en
hals bekomen, terwijl het rechteronderbeen zoo goed
als verbrijzeld was. Hij is op medisch advies per auto
naar het St, Ignatius Ziekenhuis te Breda overgebracht,
HOE DE BODEM WORDT GEBRUIKT.
Laat ons om te beginnen, vaststellen, dat ruini één
vijfde van de totale oppervlakte van ons land niet wordt
gebruikt
Dat wil zeggen: één vijfde staat voor 1929 te boek als
ongecultiveerd: 725789 H.A. van de 3.267.734.
Hiervan zijn 931.341 H.A. woeste gronden, een opper
vlakte bijna zoo groot als Noord-Holland en Utrecht
samen.
Het is nog wel erger geweest: in 1910 waren er 542.877
H.A. woeste gronden, zoodat daarvan in 19 jaar ruim
150.000 H.A. in ontginning zijn gebracht. Dat is een
mooie prestatie: zeven keer de oppen-lakte van de Wie-
ringermeer!
Dat nieuw ontgonnen gebied zal echter wel niet zoo
vruchtbaar zijn als onze jongste groote droogmakerij!
BOUWLAND ENZ.
Met het gecultiveerde deel van onzen bodem staat het
de laatste jaren als volgt: (in H.A.)
Blijvend
Jaar Bouwland grasland Tuingrond Bosch Totaal
1910 867.274 1.210.431 76.661 260.222 2.414.588
1920 905.614 1.219.084 93.700 247.785 2.466.183
1929 893.303 1.283.760 111.157 253.725 2,541.945
Deze cijfers geven niet alle reden tot juichen.
Let eens op de bebossching. Die beslaat nu nauwelijks
8 pet van de totale oppervlakte. Nederland hoort dan
ook tot de boscharme landen. Wat hout betreft, zijn we
in sterke mate afhankelijk van het buitenland en mis
sen we veel natuurschoon.
Laten wij dus boomen planten en bosch aanleggen,
waar do omstandigheden het mogelijk en wensohelijk
maken. Sinds 1920 zijn we weer op den goeden weg,
doch tijdens den oorlog is er veel hout gesneuveld. Tot de
regeering Ingreep en met kapverboden ging werken.
De stijging van het aantal H.A. blijvend grasland zal
wel grootendeels aan de ontginningen te danken zijn.
De cijfers omtrent „tuingrond" worden op deze wijze
onderverdeeld.
Tuin- en ooftbouwgrond
Jaren Tuinen, war- Boom-, bloem- Totaal
moezerijen en bloembollen
en ooftteelt kweekerijen
1910 69.210 7.451 76.661
1920 85.146 8.554 93.700
1929 98.429 12.728 11L157
Wij zullen hieraan maar geen bespiegelingen vast-
knoopen. De crisis is er nog altijd en zoolang het buiten
land niet wil en kan koopen, blijft Hollands tuinbouw
en wat daarmee annex is, in last.
DIJKEN EN WEGEN.
Tot de ongecultiveerde worden o.a. gerekend de dijken
en bermen, die te zamen een oppervlakte hebben van
23.346 H.A
Verder vallen hieronder de veld- en spoorwegen ter
grootte van 40.842 H.A. Naar mate de verbetering van
de wegen vordert, zal deze uitgestrektheid aanzienlijk
grooter worden.
BETELING.
In 1929 waren 45.435 H_A bezaaid met tarwe. De ge
middelde opbrengst bedroeg 43.1 H.L., weinig minder dan
in het recordjaar 1928, toen per H.A. 43.8 H.L. werd ge-
dorscht
In 1920 werd tarwe geteeld op 61.489 H.A
In 1929 was het dus 16.000 H.A minder. Dat ging vol
gens velen den goeden kant uit, omdat de tarweproductle
tegen wereldprijzen hier toch onmogelijk zou worden.
Of dit juist gezien was, laten wij in het midden, doch
wat ons buitengewoon interesseert is dit:
welke invloed zal de Tarwewet hebben?
Op deze vraag zal het zakboek 1932 het begin van een
antwoord kunnen geven.
Even wachten dus.
Dit geld ook voor de suikerbieten.
In 1920 namen deze 66.599 H.A in beslag en in 1920
nog maar 55.002 H.A., dus 11.597 H.A minder.
Sindsdien is het Bietenwetje gekomen en de gevolgen
daarvan, die nog in het duister liggen De wereldsuiker
prijs stoort zich daaraan niet en het klimaat van Java
en Cuba blijft gunstiger dan het onze. Het zou niet de
eerste maal zijn, dat onze landbouwers van producten
moeten veranderen. Dat geeft wel eens moeilijkheden,
doch die zijn in het verleden overwonnen en dat kan
in de toekomst ook.
Een voorbeeld van een verdwijnende cultuur is de
boekweitteelt:
1910 1920 1929
14.220 H.A 6.711 722 H.A
Met het systeem van heide-branden verdwijnt de boek-
welt en een verlies is het niet. Aan een boekweit-wetje
schijnt nooit gedacht te zijn.
VARKENS EN KIPPEN.
Sinds 1901 zijn we echte kippenboeren geworden en
ook is ons bezit aan varkens sterk gestegen.
Zoo spreken de cijfers:
Jaar
Varkens
Hoenders
1901
763.601
4.561.001
1910
1.259.844
9.777.962
1921
1.519.245
9.660.799
1930
2.017.781
24.637.204
y ergens ae opmerKing, dat bij deze hoenders
de kippen zonder kop nog niet eens zijn meegeteld. Maar
ook daarzonder is het al erg genoeg. Intusschen kakelen
die kippen met koppen geld in het laatje: in 1930 had
de uitvoer van eieren en eiproducten een waarde van 62
millioen. Daarmee behaalden ze in de ranglijst nr. 7.
terwijl kaas en boter op nummer 4 en 6 stonden resp.
met een waarde van 68 en 63 millioen.
De uitvoer van gezouten en van versch vleesch ver
tegenwoordigde een waarde van 47 en 36 millioen. Welk
aandeel onze varkens daarin hebben, staat niet vermeld,
doch bekend is. dat de Engelschen er verzot op zijn.
Onderwijl zijn echter de omstandigheden voor onzen
uitvoer niet beter geworden en bij wijze van spreken
werd dezer dagen beweerd, dat de biggen hier en daar
maar voor het meenemen waren.
Het volgend Zakboek zal ook van deze malaise de
weerspiegeling geven.
PAARDEN.
Het aantal paarden vermindert wel, doch de levende
P.K. legt het voorloopig nog niet geheel af tegen de
mechanische.
Jaar
Motorrijtuigen
Paarden
Jaar
v. alle soorten
1901
301.645
1 Jan. '28
95.883
1910
327.377
1 Aug. '28
111.600
1921
363.668
1 Aug. '29
128.884
1930
299.152
1 Aug. '30
143.922
In 2 jaar en 7 maanden groeide dus het aantal motor
rijtuigen aan met 50 pet. Wij leeren het ook om een
beetje op z'n Amerikaansch uit de kluiten te wassen.
We konden niet ontdekken, hoeveel P.K.'s al die mo
toren samen sterk zijn.
WIJ BOUWEN!
Onze woningvoorraad vermeerderde in 1930 met netto
44.523 woningen. Voltooid werden er 51.824 en 7301 kwa
men te vervallen.
Dat is een mooie winst, die sinds 1921 elk jaar terug
keert met een gemiddelde van ongeveer 42.000.
Te voren moeten de woningtoestanden dus heel wat te
wenschen overgelaten hebben.
In 1930 hadden er openbare aanbestedingen plaats tot
een totaal van 185 millioen, aldus verdeeld (in milll-
oenen guldens).
Voor rekening van: Rijk en polders: 41.7; Gemeen
ten: 50-8; Woningbouwvereenigingen: 15.4; Spoorwegen:
3.6; Particulieren 73.5; Totaal 185.1.
Van zulk een bedrijvigheid proflteeren ook de steen-
en pannenbakkerijen, de verffabrieken, enz.
FAILLISSEMENTEN.
VERMOGENS. INKOMENS.
De gegevens hierover gaan we stilzwijgend voorbij.
Er is sinds 1929'30 zoo ontzettend veel veranderd, dat
het geen zin heeft oude koeien uit de sloot te halen.
A.s. jaar spreken wij elkaar nader.
Een geanimeerd slot.
Uit Engelberg wordt gemeld:
Begunstigd door schitterend weer zijn hier Zater
dag en Zondag de hardrijvvedstrijden om den Hol
land-beker, gesticht door den heer Couvee, gehouden
over de 500, 1000, 15000 en 5000 meter.
Zaterdag was de ijsbaan nog wat stroef, maar Zon
dag was zo in uitnemenden staat.
Op de( 500 meter werden geen erg snelle tijden ge
maakt. s Middags, nadat de zon er een flinke poos
op geschenen had, was de baan sneller.
Van de Ruit, die nu nieuwe schaatsen had, bleek
opeens veel sneller dan tevoren.
Zondagochtend op de 1000 meter zijn er eenige val
partijen voorgekomen, die wel zullen voortspruiten
uit gebrek aan wedatrijdroutine. Het begon met Ben
Blaisse, die in zijn stijl veel verbeterd is, maar die,
uit de eerste bocht komende, viel.
Zijn broer Huib rijdt ook in keurigen stijl maar is
minder strk. Langendijk, rijdende tegen Keetman,
viel eveneens in de eerste bocht en Keetman, die ook
in het buitenland steecs op klompen loopt, zoodat er
gevraagd werd naar een foto van hem met in de
linkerhand een bloembol en in de rechter een Edam
mer kaasje, tuimelde in de tweede bocht. Beiden wa
ren vlug weer op de been en reden de baan af. Ook
Schenk viel op het rechte stuk vlak voor de finish,
hij reed tegen Simon Heiden en was tot het laatst
een stuk voor en zou misschien den tijd van Riedl
op dezen afstand geëvenaard hebben.
Op de 5000 meter heeft Koops een mooien wedstrijd
gereden. In de eerste twee ronden verkreeg hij een
kleinen voorsprong op den door Riedl gemaakten tijd
door een extra snellen start en dien kleinen voor
sprong heeft hij tot het einde weten te bewaren.
Heiden heeft over het geheel genomen een goeden
wedstrijd gereden. Gedurende twintig minuten heeft
hij den besten tijd, op een buitenlandsche baan ge
maakt, op zijn naam gehad met 8.44 voor de 5000 M„
indertijd door van der Scheer in Davos op 8.44.7 ge
bracht, maar nu door Koops weer verbeterd tot 8.41.6.
's Avonds vond een buitengewoon geanimeerde prijs
uitreiking plaats in hotel Schweizerhof, waar een
groep Hollanders, onder leiding van den heer van
den Berg uit Amsterdam, er in slaagde een echt jo
lige stemming te brengen.
De heer Couvee reikte de prijzen uit van den wed
strijd om den Twenthe-Cup, de heer van Laer deed
zulks voor den Holland-Beker.
Na een donderend hoera maakte Koops een eere
rondje op de schouders door de zaal, toen hem de
eerste prijs op de 5000 meter was uitgereikt en even
later werd ook Riedl tot „luchtreiziger" gepromo
veerd, toen de heer van Laer mededeelde dat Riedl
het Oostcnrijksch record op zijn naam had gebracht
VERBETERDE HOUDING BELIGIë—NEDERLAND-
Verklaring van Senator Segers.
Reuter meldt uit Brussel:
In het rapport van de senatoriale commissie van Bui
tenlandsche Zaken verklaarde de heer Segers, dat het
hem aangenaam is een verbetering in de verhouding
tot Nederland te kunnen constateeren.
De justitie te Amsterdam heeft gister in den namiddag
een huiszoeking verricht in het perceel Amstel 85, waar
gevestigd zijn de redactie- en administratieruimten van
het communistische dagblad „De Tribune".
Aanwezig waren o.m. de Substituut Officier van Ju
stitie, Mr. Dr. J. A. van Thiel en eenige rechercheurs.
Verschillende bescheiden zijn in beslag genomen*
Het eerste struisvogel-ei.
Op 16 Januari, hartje winter dus, heeft in de Dier
gaarde te Rotterdam een. opzienbarende gebeurtenis
plaats gehad. De struisvogels, die door de zoele Zui
denwindjes al weken lang de kluts kwijt waren, be
reikten na een voorspel van verscheidene dagen,
waarbij volgens de regels van het struisengebruik
de fraaiste bruiloftsdansen waren uitgevoerd en een
prachtige nestkuil was uitgehold, het eerste hoogte
punt van hun broedperiode.
Juist drie maanden voor den dag, waarop in vori
ge jaren dit heugelijke feit zich voordeed, legde me
vrouw Struis haar eerste ei!
Dat overigens deze vroegtijdige bruiloft, afgezien
van het merkwaardige, op z'n minst genomen als on
welkom wordt beschouwd, behoeven we zeker niet te
zeggen, schrijft de N.R.Crt. Verleden zomer is door
het slechte weer het struisenbroedsel mislukt, wat
zal er nu van komen als straks het weer omslaat en
een duchtig nawintertje invalt?
Het is nu eenmaal met struisvogels niet als met
kippen: hoe eerder aan den leg hoe voordeeliger.
Thuis wacht U een gezellig uurtje,
'iedere week opnieuw, indien U zich
abonneert op ons
OEILLUSTREERD ZONDAGSBLAD.
Abonnementsprijs; T2y2 oL p. kwartaal.
Elk nummer telt 16 bladzijden groot
formaat. Abonneert U bij de Uitgevers
van deze oaiiraat. Fjfoefmuumar gratis*
Frankryk's recht op herstel bljjve onaange
tast. Handhaving van Briands politiek.
De Fransche regeering heeft zich Dinsdagmiddag aan
de Kamer voorgesteld.
Minister President Laval las de regeeringsverklaring
voor, waarin de houding der regeering nopens de groote
internationale vraagstukken herstelvraagstukken en
ontwapening wordt vastgelegd. Laval legde er den
nadruk op dat de Fransche regeering niet zal kunnen
toestemmen in een oplossing van het herstelvraagstuk,
welke, zonder de crisis te overwinnen, de Fransche be
langen en rechten zou schaden. Frankrijk laat zich de
rechten op de herstelbetalingen niet ontnemen. Het heeft
de plicht te verhinderen, dat offers worden gebracht
zonder dat tegelijkertijd de eigen schulden worden ver
laagd. Bovendien moet ieder verdrag een gerechtvaar
digde verhouding van productie en kosten van levens
onderhoud scheppen.
Wat de a.s. Ontwapeningsconferentie betreft, zal
Frankrijk, aldus vervolgde Laval. zich houden aan het
memorandum van 15 Juli 1931. Deze politiek is niet
slechts die van Frankrijk, doch ook de politiek van den
Volkenbond. Alle partijen In Frankrijk, hebben er steeds
weer den nadruk op gelegd dat het succes der Ontwa
peningsconferentie eerst dan verzekerd zou zijn, indien
zij binnen een nauw omschreven kader zou worden ge
houden. Dit kader moet zijn: Waardeering voor verdra
gen, wederzijdsche steun, resp veiligheid. Men vergist
zich, indien men van Frankrijk zwakheid of toegevend
heid zou verwachten. Zijn vaste wil, den vrede te orga-
niseeren, sluit het een zoowel als het ander uit.
Toen Laval zijn redevoering had beëindigd, riep de
linkerzijde: „Vive Briand".
Na Laval nam de president der Kamer, Bouisson, het
woord. Deze wees er eveneens op dat het aanzien van
den Volkenbond niet mag worden verzwakt.
Vervolgens werd aangevangen met de debatten over
de algemeene politiek der regeering.
Het lot der olifanten.
Zooals we reeds meldden, heeft de gearresteerde, ge
wezen stalknecht van Sarrasani, die verdacht was
van brandstichting, een alibi kunnen opgeven dat
juist is bevonden. Daar hij echter zonder middelen
van bestaan is, zal hij door de Belgische gendarmerie
naar de grens worden geleid.
De justitie volgt thans een ander spoor, hetwelk
verband zou houden met de campagne, door middel
van suggestieve plakbrieven, vóór de komst naar
Antwerpen, tegen het circus Sarrasani te Luik ge
voerd. Verrassende onthullingen en arrestaties wor«
den in dit verband voor zeer waarschijnlijk gehou
den.
De toestand der bij den brand gewonde olifanten
baart nog steeds veel zorg. Een tweede olifant
„Adèle' is gestorven. Twee of drie andere olifanten
zullen, naar men vreest, hunne wonden eveneens
niet overleven.
De voorstellingen van het circus zullen waarschijn
lijk deze week ./orden hervat.
MIJNGASONTPLOFFING IN SPANJE.
Drie personen gedood; ettelijke gewond.
Reuter meldt uit Madrid:
In een mijn bij Moreda in de provincie Oviedo heeft
gister een hevige mijngasontploffing plaats gehad, waar
bij drie mijnwerkers werden gedood en versoheiden, ar
beiders gewond, onder wie zes zwaar.
ONTBINDING JEZUÏETENORDE IN SPANJE?
Decreet zou zeer spoedig verschijnen.
Een B.TA.-bericht uit Madrid meldt dat het waarschijn
lijk is dat het staatsblad een dezer dagen een besluit
van den minister van justitie zal publiceeren, verklaren
de, dat de Jezuietenorde ontbonden is.
Het rijkste terrein van Europa.
V.D. verneemt uit Ween en:
Naar verluidt heeft Franz Niegl, te Neuhaus nabij
Linz in Opper Oostenrijk een terrein ontdekt, dat het
rijkste is aan radium in Europa, Van Offioleele zijde
wordt medegedeeld, dat 11000 ton grond van dit terrein
een hoeveelheid radium zou opleveren vai) 1 K.G., het
geen het hoogste percentage vormt, dat tot dusverre
ontdekt ia
Betaling 4e kwartaal 1931.
Aan onze lezers buiten Schagen doen wij het ver*
zoek het abonnementsgeld dez Schager Courant over
het vierde kwartaal 1931, ten bedrage van fL80
(voor courant met Zondagsblad f2.53).
vóór 1 Februari a.s.
aan ons Bureau te betalen, óf over te maken per
postwissel óf over te laten schrijven op onze post
rekening No. 23330.
Voor alle abonné's die gewoon zijn het couranten*
geld aan onze Agenten (de plaatselijke kantoorhou
ders) te betalen, geldt dit verzoek niet.
Ztj, die bij ons op De Prins, Het Nieuwe Mode
blad, Graciense, enz. zijn geabonneerd, kunnen even
eens het daarvoor verschuldigde abonnementsgeld
4e kwartaal 1931, op dezelfde wijze toezenden.
Na genoemden datum wordt geschikt met 10.14
verhooging. Toezending is dus voordeeligl
Voor De Prins Is het bedrag f2-53
Voor Het Nieuwe Modeblad fl.25
Voor Gracieus© 12.16
Voor Panorama f 2.60
Voor Het Leven 12.50
DE ADMINISTRATIE.
