AliflGGl NitlïS- L. Bolte De Nood in Land- en Tuinbouw KLEEDING UitgeversN.V. vJi. TRAPMAN Co., Schagen. Eerste Blad. ...en het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier Gezonde ontwikkeling van den Landbouw. SCHAGEN. Plaatselijk Nieuws. Hoog bezoek. Woensdag 27 April 1932. SGHAGER 75ste Jaargang No. 9062 COURANT. Uitmuit- LaiünwlliA Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno. inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. door P. ZEEMAN, Lid der Provinciale Staten. Dit waterschap, een der grootste en omvangrijkste van ons aan waterschappen zoo rijk gezegend land, ls in den laatstcn tijd meerdere malen het onder werp van besprekine geweest. De besprekingen in verband met deze crisistijden getuigden meer van wenschelijkheden in stade van mogelijkheden. In verschillende toonaarden werd gesproken, niet immer waren het welluidende klanken, die de ver gaderzalen doorklonken. Het schijnt ons toe, dat eenige meerdere bekend heid met dit Waterschap voor velen geen overbodig heid is, vooral wanneer lukraak van opheffing wordt gewaagd. Een afbraak is veelal spoediger verricht dan ophouw. Aan de oprichting van dit groote W.S. is een histo- rischee rampzalige gebeurtenis verbonden. Uit den nood van die tijden, die zeer zeker niemand ooit meer hoopt mede te maken, is de geboorte van dit W.S. te verklaren. Het jaar 1916 (14 Jan.), wie zal ooit deze gebeurte nis vergeten? Drie doorbraken, deden het water uit de Zuider zee over de landouwen uitstorten. Langs de grens van Purmer, Wijde Wormer, bij onze steden Edam, Purmercnd, Zaandam verder van Zaandam tot Dur- ygerdam, was alles een groote watermassa. In het noorden was het den Oostpolder en nog een deel van den Westpolder van de Anna Paulowna, die blank stonden. Neem een kaart van Noordholland voor u, irek de lijnen en vorm u dan het idéé wat deze nmnzalige dagen de menschen hebben gebracht Dui tenden H.A. land onvruchtbaar, evenzoo duizenden sluks vee verloren, schade aan huizen en goederen. In iorte spanne tijds was al dit leed over een groot gedeelte van Noordholland uitgestort. In deze dagen van verwoesting stond de Overheid klaar om op te treden. Het was het Prov. Bestuur met z'n staf van deskundigen, welke ingegrepen hebben om ten spoe digste de nooden te lenigen, 't Water weg, de dijken versterkt en hersteld, de wegen in orde te brengen, de menschen weer huisvesting te verschaffen, dit al les behoorde tot de taak der Waterschapsbesturen en der Provinciale bemoeiingen. De millioenen-uitgaaf was niet te voorkomen, er Is gelukkig met den moest bekwamen spoed gehan deld, doch onder in den zak vond men naderhand de rekening. De lastenverdeeling moest aan de orde komen en ook hierin was het weer het Prov. Be stuur, welke hadden te beslissen hoe dit geregeld zou worden. Moesten de bestaande polders deze mil- liocnen-schuld betalen? Het was onmogelijk, deze polders hadden genoeg te dragen, met het gewone onderhoud hadden die polders niet reeds eeuwen de overstroomingsrampen moeten verdragen en betalen? Een groote gemeen schap moest gevormd worden met een uitgebreider belastingheffend gebied om de zware lasten te dra gen en t.g.t. weder tot het verleden te doen behoo- ren. Dit lichaam is het Hoogheemraadschap Noord hollands Noorderkwartier geworden. Het. grondwettelijk recht gegeven aan de Prov. wet geving, waarbij het stichten en opheffen van water schapsbesturen enz. gewaarborgd is, was de kracht, die tot de stichting van dit Waterschap leidde. In 1919 werd tot deze stichting besloten en de mil- lioenenverdeeling werd vastgelegd. Het totaal-bedrag werd toen bepaald op f *20.000.000 en het Hoogheem raadschap heeft de deurwaardersrol te spelen om van deze f20.000.0j0 er f9.000.000 in bepaalde termijnen aan !e Provincie terug te betalen. Zeker is het niet overbodig hier even te releveeren, dat de totale kos ten van den watersnood pl.m. f30.000.000 hebben be dragen. At.n de betaling dezer f20.000.000 mag de geheele Provincie meebetalen. Wanneer wij nu weten, dat buiten het gebied van het Hoogheemraadschap ruim V* der Prov. belastingen worden bijgedragen, dan '•eten wij tevens, dat de watersnoodlasten voor een B>et onbelangrijk deel door de geheele Provinciale gemeenschap worden gedragen. Ook zij hier nog ge- v'e*en op een bedrag, dat door het Rijk wordt gege- wat in 1930 f313.000 uitmaakte, waarvan het "uoghecmraadschap en de Provincie ieder de helft ontvingen. *n grove trekken is hier de wording van het «oogh. weergegeven en ieder zal begrijpen, dat de Jeuzc van opheffing spoediger uitgesproken, dan verwezenlijkt. is. Aan de afbraak zullen de Prov. Sta ten zeker niet eerder kunnen overgaan of aangegeven Qicnt te worden wat er voor in de plaats en: welke verbetering kan worden aangebracht. haat ons alvorens verder te gaan, even een samen ging hier weergeven, zooals dit beknopt in eene Bandleiding was neergeschreven. Het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorder- Kwartier heeft tot taak Noordholland boven het IJ te Beschermen tegen de Noordzee en de Zuiderzee. Het 8 ln 1920 opgericht, tengevolge waarvan een zeven tal waterschappen werden opgeheven, terwijl 17 anaeren in hunne taak zich zagen beperkt. Dienten gevolge heeft het Hoogheemraadschap het beheer ge- vvPu- over 1*9 K.M. zeewering, pl.m. 140 jt.M. binnenwaterkeering en pl.m. 260 K.M. weg, het bemalin °Ver Pl'm" 50 sluizen eu de voor twee Het Bestuur bestaat uit een dijkgraaf, zes hoog- ^raden en twaalf hoofdingelanden en twaalf dp'h elanden"p,aatsvervangers- De dÜk«raaf e hoogheemraden worden voor den tijd van zes jaar enoemd door de Kroon, de hoofdingelanden en de plaatsvervangers worden voor zes jaar gekozen door kiezers, waartoe het gebied van het Hoogheemraad schap in 3 (thans 4) kiesdistricten is verdeeld. Hierna volgt een opgave van het aantal kiezers, dat inmiddels door besluit van Prov. Staten ook al weer gewijzigd is. aangezien thans het enkelvoudig stemrecht voor een volgende verkiezing zal gelden. De belastbare opbrengst, berekend over 142000 H.A., bedraagt f 14.000.000 Hiervan wordt een go- heven, dat voor 1930 6.4 bedroeg en dat o.a. verband houdt met de omstandigheid, dat het Hoogh. belast is met een uitkeering aan de Provincie Noordholland in de rente en aflossing van de leeningen, die dc Pro vincie tengevolge van den watersnood in 1916 heeft moeten aangaan. Het aandeel, dat dientengevolge ten laste van het Hoogheemraadschap is gebracht be draagt 9.000.000 gulden. De begrooting voor 1930 heeft een eindcijfer van f 1.246.450 (gewone dienst). Het 7 tal opgeheven waterschappen waren de vol gende: 1. Het college van Hoofdingelanden van Westfries land. 2. Het Heemraadschap van den Hazodwarsdijk. 3. Het Hoogheemraadschap van den Hondsbossche en Duinen tot Petten. 4. De Dijksvereeniging bekend onder den naam van den Noorder IJ- en Zeedijk 5. Het Heemraadschap van den Schardam en Keu- kendijk. 6. Het College van Dammcesteren van den Nieu- wendam bij Monnikendam. 7. Het Heemraadschap van den St. Aagtendijk. Uit het voorgaande blijkt welk een belangrijke rol in onze Waterschapshuishouding het Hoogheem raadschap Noordhollands Noorderkwartier inneemt. Van zelf komt nu de vraag, wat moet er in de plaats van dit W.S. gesteld worden? Wie zal de Hondsbossche beheeren, wie de vele wegen op de meer dan 120 k.m. langen West-Frieschen omringdijk, om niet te spreken de rest der 260 K.M. Wie de slui zen, wie zal voor de aflossingen zorg dragen, Zullen al deze lasten op de landerijen van die polders ge legd moeten worden, welk in den nood van 1916 het eerst getroffen waren en dit wel volgens het oude woord: Wie het water deert, die het keert. Er is ook een andere oplossing en deze is alles aan de Provincie! Echter ook in dit geval mag de vraag gesteld wor den: zal de Prov. goedkooper en ook beter beheeren? De opposanten tegen het Hoogheemraadschap zijn tot dusverre in gebreke gebleven om den nieuwen en be teren weg aan te geven. Wellicht is deze nog in het verschiet, maar toch raoenen wij, dat Hoofdingelanden, die een zekere des kundigheid, een breedere blik zuilen moeten hebben, onverschillig of deze in Beemster, Schermer of Heer- hugowaard wonen, hier voorlichtend werk hadden kunnen verrichten. Ook de menschen in Land- en Tuinbouwkringen zullen zich rekenschap van hunne vragen moeten ge ven en kennisneming van het historisch gegroeid Waterschapsrecht met hare verhoudingen getroosten. Een bespreking omtrent het te houden beheer en of dit. misschien voordeeliger en goedkooper dan tot heden kan geschieden is door deze niet aan de orde. Wil hierover critiek worden uitgesproken, zou zou den wij nog meerdere organen hier onder den loup kunnen nemen en zeker zal er ook wel op dit ter rein het een en ander kunnen worden bespaard (en wordt er ook reeds bespaard). In dit karakter kun nen dan ook de vragen ten opzichte van centralisatie van de zijde van Ged. Staten aangemerkt worden. Ook kan er op het gemeentelijk terrein in deze nog veel worden gedaan, doch laat ons niet te veel hooi op den vork nemen. Wanneer in dit verband op deze mogelijkheden wordt gewezen, dan is dit met deze bedoeling, dat geen eenzijdige bezuiniging als leuze mag naar voren gebracht worden, wil thans niet de gedachte naar voren komen, dat de leuzen in zake bezuiniging 'n ingenomen bedoeling insluiten, iets wat vermeden moet worden. De kwestie in deze is bij de Vereeniging van Wa terschappen aanhangig gemaakt, althans de wen- schelijkhoid is betracht, wellicht hooren wij van deze zeker ter zake kundigen wel bepaalde ideeën en kunnen dan op goed gefundeerde gronden voorstel len aan Ged. of Prov. Staten verschaft worden. INGEZONDEN. Als het haantje pas den dop ontkropen Dan doet het wel zijn bekje open. Maar 't kraaien doet het hem niet na. Wil kraaien, evenals papa, 'tls piepen, sissen, hijgen, blazen, Of krijsen met een kuikenkracht, Wat kippen koppen mag verbazen, Maar waar een wijze haan om lacht. B.v.s. gedicht, geachte Redactie, kwam ons voor den geest, toen wij j.1. Zaterdag in de „Schager Cou- rantv de z.g. Economische overpeinzingen van den heer J. Kater onder het oog kregen. Wij zeggen z.g., omdat het in hoofdzaak meer leek op een vuile waschlijst aan het adres van de Soc.- Dem., en verder de rest als: zand aan elkaar zat, dan op een Economische beschouwing. De moderne arbeidersbeweging, w.o. ook de Soc. Dem., hebben van dergelijke laag bij de grondsche praatjes geen last, laat zulk gezwam voor wat het is en waaraan ook wij ons zullen houden. Toch komt er èèn verleidelijk geluid in voor, als ge noemde heer als vogel-ai voor zijn collega'j gaat fun- geeren en lieflijk kweelt, stort toch ook je 5 gld. per jaar aan de Holl. Mij. van Landbouw, want jul lie pikt toch ook mee van den steun die gegeven wordt op tarweverbouw, bieten, rogge, enz., straks op den zuivel en wie weet wat nog komt en met onze centen komt dat maar tot stand. Ziet, geachte lezers, dat is de mentaliteit, meege bracht van de vergadering enkele weken geleden in Alkmaar gehouden en ook te Rotterdam. De veehou derij verkeert in nood: steun, zegt de Hollandsche Mij. van Landbouw. Wie moet dat betalen? Die het heb ben? Neen, zeggen die heeren, de consumenten. Wan neer te beginnen? Dadelijk. Wanneer stoppen? Geen mensch die het weet. Immers in dit krankzinnig pro ductiesysteem groeien in het land- en vechoudershe- drijf steeds nieuwe tekorten, die ontstaan door over productie. Lazen wij vorige week niet ergens, dat in 1931 bijna 'n millioen meer varkens zijn geteeld dan in 1932; dat er één millioen baaltjes aardappelmeel meer dan normaal werd geproduceerd, terwijl er geen behoefte aan was. /Villen wij dan geen steun? Jawel, maar alleen dan: wanneer er planmatig kan worden geproducee-d, waarbij de finantieel zwakke broeder ook geldelijk geholpen zal moeten worden en waarbij het Rijk ook. zonder een millioen last te laden op de groote massa, hulp zal kunnen verlee- nen. Is dit nu iets nositiefs socialistisch? In een blad, eenigszins rood getint, heer Kater, verschenen enkele uitspraken van geen rood getinte heeren, maar die een andere kijk gaven aan wat er gedaan moest worden om het landbouwbedrijf weer op de been te helpen: Vóór de zuivel-crisis de veehouders in steunactie bracht, schreef de heer S. Nijholt, directeur van de Friesche Coöperatieve Zuivel-Exportvereeniging te Leeuwarden, een artikel over „De verkoop onzer zui velproducten", waarin hij voor een nationaal georga- niseerden afzet pleit. De „Frico" is een machtig lichaam in de zuivel industrie. Zij ontvangt, verkoopt en expedieert do boter- en kasaproductie van een veertigtal Friesche fabrieken. Zij brengt jaarlijks 5 6 millioen Kg. boter en 15 k 16 millioen Kg. kaas op de markt. Maar hoe machtig ook, zij is evenzeer als het kleinste boter- boertje van de nukken dezer markt afhankelijk. Het verschil tusschen den heer Nijholt en bedoeld boter- boertje is, dat de laatste het noodlot van de perio diek terugkeerende ontreddering gelaten draagt, als ware het een beschikking van de Voorzienigheid en eerstgenoemde ziet, dat de oorzaak hij het gebrek aan organisatie onder de producenten te zoeken is. Al3 voordeelen van een georganiseerden afzet dit is de verkoop en dus de preventieve regeling van de productie in éen hand noemt de heer Nijholt: a. het verbeteren van de kwaliteit; b. het zoeken van nieuwe afzetgebieden in bin nen- en buitenland; c. de productieregeling; d. het bepalen van den verkoopprijs der producten. Margarine en natunrboter. De groote concurrente van boterfabrieken, de mar garine-industrie, heeft het monopolie van de recla me. Ook als „de margarine en de mélange in de duur ste soorten worden aangeboden voor prijzen even hoog en soms zelfs hooger dan natuurboter'weet de margarine-industrie, dank zij de wei-onderhouden re clame, haar afzetgebied te beschermen. „Waren de fabrieken beter georganiseerd in afzet organisaties, dan zou geen twee jaar in kranten ge schreven zijn en gepraat zijn over het maken van reclame, maar dan zou men allang de koe bij de ho rens hebben gevat", merkt de heer Nijholt terecht op. Nu brachten deze producten met een gezamenlij- ken omzet van ongeveer f200 millioen het niet ver der dan een gemeenschappelijke poging om voor deze noodwendige reclamefinancieelen steun te vragen aan de regeering Ziehier het vonnis, dat de heer Nijholt over den boer als zelfstandig producent uitspreekt: „Is de prijs van een bepaalde soort kaas goed, dan wordt er met koortsachtige haast zooveel van gepro duceerd, dat met een paar weken de markt van die soort overvoerd is, en de prijs zoodanig daalt, dat alle vroeger behaalde winst weer verloren is. Dit spelletje herhaalt zich telkens en kost veel geld." Elk jaar weer aan is de kaasproductie in de maan den Mei, Juni en Juli te groot voor den verkoop in het bestaande afzetgebied. „Was het mogelijk een hoeveelheid melk tot andere producten dan onze Nederlandsche kaassoorten te verwerken, dan zou daardoor de markt worden ontlast van den druk. De handel zou dan niet ontwricht worden, zooals elk jaar bij het begin van de groote productie het ge val is, en dit jaar (1931) wei in erge mate." De crisis-mate namelijk. Hollandsche kaas is een monopolie-artikel, waar van de marktaanvoer en -prijs door de binnenland- sche producenten geregeld zou kunnen worden. Zij behoefden zich zelf slechts als onderlinge concur renten en over-producenten uit te schakelen. Boter is een wereldartikel. Een veel hoogeren prijs zouden wij dus door georganiseerden afzet niet kunnen bereiken, betoogt de heer Nijholt. „Maar wel zouden wij vooral bij flauwe markt kunnen voorko men, dal wij als om strijd lager aanbiedenMen bedenke hierbij dat elke cent, dien de boter per K.G. meer opbrengt, voor ons land jaarlijks een kapitaal van pl.m. f850.000 beteekent." De heer Nijholt berekende, dat een z.i. „zeer ge makkelijk mogelijke" verhooging van de crisis-prijzen voor Friesche kaas met 5 cent per K.G. alleen voor deze provincie een verschil zou maken van f75.000 per week. Dan zullen we nog een ander aan het woord laten. In November van het vorige jaar opende de heer H. D. Louwes, voorzitter van de Groningsche Maat schappij van Landbouw, de algemeen ledenvergade ring met een rede, waaruit blijkt, dat de zin voor de werkelijkheid den juisten weg in de crisis wijst als het gerinkel der steun-millioenen de aandacht niet te zeer afleidt. Volgens het verslag in de „N.R.Crt." zei hij o.m.: „De oude maatschappij, die op vrije concurrentie en individueele bestaansverantwoordelijkheid ge grondvest was, zal niet terugkeeren. Een geheel an dere samenleving, gebaseerd op andere beginselen. is bezig zich te ontwikkelen. In deze groeiende maat schappij wordt de vrije concurrentie der individuen omgevormd tot concurrentie van groepen-organisaties en wordt de verantwoordelijkheid voor het bestaan steeds meer overgebracht naar de gemeenschap. Dc landbouwende stand mag zich wel ernstig afvragen, hoe zijn positie in het heden is en in de toekomst worden moet." Tot zoover b.v.g. heer. die geen soc.-dem. is. maar Vrijheidsbonder. menschen die niet berekenen hoe kunnen wij met 5 gld. contributie per jaar mee pik ken uit steun, maar die langs den weg van organisa tie willen komen tot een geregelde productie. Verder geachte Redactie, zullen we maar een af wachtende houding aannemen er bijna van over tuigd zijnde, dat de regoering den weg van steun ook nu wel weer verder zal leggen,, volgens ons in ziens een sta in den weg tot gezonde ontwikkeling van den landbouw, volgens den heer Kater een goe de geldbelegging. U verder dankend voor de verleende plaatsruimte, Hoogachtend, Uw dienstw. dienaar, OBSERVER. U kunt er van verzekerd zijn, dat ons maatwerk in alle opzichten su perieur is. Uitsluitend de nieuwste stoffen en tinten; modellen 1932; eerste klas coupeur en prima maat- kleermakers en als steeds de laagst mogelijke prijs. COLBERT OOSTUMES, naar maat van 39.- lot 83.- DEMI SAISONS, naar maat van 30.- t°t 82.- REGENJAS, naar maat van 31.- tot 60.- FANT. PANTALON, naar maat van 7.50 tot 22.- Vraagt eens onze Collectie ter inzage. Fa. Gebr. BISCHOFF. AANBESTEDING VOOR GEMEENTEREKENING. Gisteren. Dinsdagmorgen, had ten Raadhuize voor Gemeenterekening eene publieke aanbesteding plaats onder Schager aannemers van de volgende werken: I. Het vergrooten van een der fitterswoningen aan de Oosterstraat, bewoond door den heer Jb Burger: Jb. Bakker f 868. J. van Stipriaan. Nes f 655. M. Schoen f 744. F. Schotten f 740. J. Keesman Cz. f 715. A. Bak ker f 748. B. v. d. Hoven f 790. G. Koning f 995; II. Het veranderen van een lokaal der bewaarschool voor consultatiebureau: Jb. Bakker f 550. J. v. Stipriaan, Nes f 495. M. Schoen f 600. F. Schotten f 595. J. Keesman Cz. f 734. A. Bakker f 653. B. v. d. Hoven f 655. G. Koning f 525; G. Koning perc. I en II in massa f 1495. EEN ZELDZAAMHEID. Kalfje geboren van slechts 22 pond. Men schrijft ons. dat bij den heer Jb. B. aan den Westfrieschen Dijk een kalfje is geboren, dat slechts 22 pond woog. Het vertoont verder heelemaal geen afwij kingen en is goed gezond. Inderdaad een zeldzaam „licht beesie" om eens een term van de marktkooplui te gebruiken. Aan de oude en de nieuwe school. Gistermorgen hebben de oude en nieuwe openbare lagere school in onze gemeente hoog bezoek gehad. In de oude school zijn geweest de heer Dun, inspecteur van het lager onderwijs in het district Den Helder, alsmede hoofdinspecteur Brands uit Haarlem. Ofschoon daarover geen mededeelingen zijn gedaan, staat dit bezoek zeer zeker in verband met de keuze der drie leslokalen, die straks voor het bijzonder onderwijs noodig zullen zijn. Daarna is een bezoek gebracht aan de nieuwe school nadat zich bij bovengenoemde heeren ook nog hadden gevoegd ir. Roebroeck, een der leiders van het werk in den Wieringermeerpolder, alsmede een inspecteur, be last met het toezicht op de rijksgebouwen. Dit bezoek gold vermoedelijk het beziohtigen van de gereed geko men school, in verband met den a.s. bouw van een nieu we school ln de Wierlngermeer.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1932 | | pagina 1