Zuiderzeewerken.
Geweldige boschbrand
in Canada.
Tunnel ingestort.
DU1TSCHLAND VOELT
HET REEDS.
Nagekomen Berichten.
Marktberichten.
Plaatselijk Nieuws.
De Winkelsluitingswet.
Spannende voetbalwedstrijd in het
vooruitzicht.
De nieuwe Openbare Lagere School.
De Ned. Middsnstandsbank.
Een Centrale voor Groenten,
Aardappelen en Fruit.
rtooBfti
-•an
1.00 v«
^5 M.
io
lifuun;.
det cii
200 0»
rnallsjiy
amofeu
■erlchi!;.
5 „JU)
Mau-s
10.MS
(4ïh
1.55 fe
(HM 1
ke«;
lOlrtÓl
Ea
(144(1
(1411
inorea
t (681!
:lalrt
En de uitvoering van werken voor de
landsverdediging.
ren wetsontwerp is ingediend tot wijziging van de
wet van 14 Juni 1918 tol afsluiting en droogmaking
van de Zuiderzee. Het strekt tot verlenging van den
termijn, genoemd in het 2e lid van art 2 der wet
van U Juni 1918. (Het uitvoeren van werken voor de
landsverdediging). De regeering zegt ter toelichting:
jsu het zich laat aanzien, dut bij de voortzetting van
de inpolderingswerken aan den N.O. polder de voor
rang ^al worden verleend, zal liet nog geruimen tijd
duren, voordat met de Zuidelijke polders zal worden
aangevangen, in verband waarmede het. niet dienstig
,5 de plannen daarvoor reeds op zeer korten termijn
vaSite stellen. Verder is bij de militaire autoriteiten
jfi vraagstuk van het stellen en onderhouden van
^foundation ten behoeve van de Vesting Holland, in
,-ïudH en met de uitkomsten van deze studie zal we
der bij bet opmaken van de plannen voor de Zuide
jijke inpoldering rekening moeten worden gehouden.
Ook de plannen voor den N O. polder, hoewel deze
in ee nveel verder gevorderd stadium verkeeren. zijn
nog niet vastgesteld. Het laat zich intusschen aan
zien. dat bij het maken van dezen polder geen voor
zieningen ten behoeve van de landsverdediging ge
troffen zullen behoeven te worden.
Aanbesteding in de Wieringermeer.
De directeur-generaal der Zuiderzeewerken heeft
aanbesteed het afwerken van oevers en bet maken
van boordvoorzieningen langs het noordelijk gedeelte
van het hoofdkanaal van de 3e afdeeling van de Wie
ringermeer. Laagste inschrijver O. Bosker Jzn. te
Wieringen voor f29.990.
ONGELUKKIGE VAL.
Door een vrachtauto overreden en gedood.
Gistermiddag is op de Westzijde te Zaandam het
JO-jarig zoontje van den melkboer De Boer, terwijl
hij op zijn fiets achter een autobus reed, komen te
vallen en door een van den tcgenovergestelden kant
komenden vrachtauto overreden. Een der achterwie
len ging den jongen over het hoofd, met het gevolg,
dat hij binnen enkele minuten is overleden. Den be
stuurder van den auto treft geen schuld.
ONDER EEN WAGEN GERAAKT.
Vijfjarig knaapje op slag gedood.
Te Helpman is gisteren bij het spelen een 5-jarig
knaapje. A W. Pryt. onder oen zeswieligen vracht
wagen. die, achteruit uit een hooischuur reed. ge
raakt en op slag gedood. Tegen den chauffeur is pro
ces-verbaal opgemaakt.
VAN 12 METER HOOGTE OP STRAAT
GESPRONGEN
En geen letsel gekregen.
Gisterochtend om kwart voor 8 is de 32-jarige mej.
(G. v. d. E.-de R. uit de Putschc straat tc Rotterdam,
^jn de woning van haar moeder aan de Rosestraat,
^aar zij tijdelijk vertoeft, op het dak geklommen. In
zenuw-aanval is zij. zonder dat iemand dat kon
jrhinderen, naar de 12 meter lager gelegen straat
(sprongen. Gelukkig kwam zij op haar voeten te-
Kht en Dr. v. d. Does, die ijlings gewaarschuwd
»rd, kon geen letsel constateeren. Voor alle zeker-
Fheid is de vrouw naar het ziekenhuis aan den Cool-
I singel vervoerd, waar zij ter observatie is opgeno
men.
toornen
rood
V.D. verneemt uit Montreal: Iu de districten Masse
en Quinet heeft een geweldige boschbrand verschei
dene dorpen en nederzettingen verwoest. Te Valalain,
op 55 K.M. ten N. van Quebec zijn 40 huizen door het
vuur vernield. 500 Gezinnen zijn dakloos. 600 Perso
nen pogen het vitur tegen te houden. De regeering te
Quebcc overweegt de te nemen hulpmaatregelen.
«In twee provincies bedwongen; in twee
duren ze voort.
Reuter seint uit Ohawa: In Ontario en Ouebec is
en na taaien strijd de boschbranden naar het
chijnt meester, doch in Nieuw-Brunswijk en ook in
'•ieuw-Schotland blijft de toestand hachelijk; in deze
u-oyincies zijn op verscheidene plaatsen duizend man
>ezig met de bestrijding van het vuur. De aange
nchte schade wordt reeds op meer dan een millioen
dollar geschat. Verscheidene kolonisten in afgelegen
gedeelten der vier provincies liehben hun huis verlo
kte gto
M>fde
I en vli
;en g«
e rast
Twee mijnsteden bedreigd.
Nader wordt nog door Reuter gemeld, dat de
wschbrand zich een weg gebaand heeft over een
esch!-?. gronds ter lengte van zeven mijl en mijninstal-
"lies vernield. De aangerichte schade wordt op een
ilf millioen dollars geraamd. Dank zij het omslaan
J|n den wind werden' de twee mijnsteden Rouyn en
^oranda gered, doch tenzij er spoedig regen komt,
aat de mogelijkheid dat de vuurzee ook deze stc-
bereikt. Honderden mijnwerkers hebben de laat-
ee dagen den strijd tegen het vuur aangebon-
t rvolj'
Vijftig arbeiders onder de puinhoopen den
verstikkingsdood gestorven.
Reuter seint uit Santiago de Chili: Bij de instorting
*tQ,een pas gebouwden toren zijn vijftig arbeiders
orJ het leven gekomen.
muf arhei(,ers werden onder het puin bedolven en
van de buitenwereld afgesloten. Toen de
roill^shi'ieadc hen eindelijk had bereikt, waren ze
reeds gestikt.
acler meldt. Reuter nog over het instorten van den
hpt ,fi ^et onSeluk plaats had in de buurt van
en s.e.^as Daicas, aan de grens tusschen Chili
don T.entiniö' üaai' was juist een nieuwe tunnel van
kpnfuns'Anflino"sPoönveS voltooid. Door nog onbe-
Waar °°rzaak. s,°rite een gedeelte van den tunnel,
badaifi-1 arbeiders aan het werk waren, in.
iaden» I,rac,lt,en andere arbeiders hun kame-
ket J,?, maar een tweede instorting maakte
üingswerk onmogelijk. Hdbld.
Zeer ongunstige gevolgen van de ondragelijke boter-
politiek. Boycot van Duitsche goederen ver
ontrust de Dnitsche industrieelen. Uit
voer naar Nederland reeds belangrijk
ingekrompen.
Onder den titel „Herziening van het invoerrecht op
boter" schrijft de Frankfurter Zeitung:
De zeer ongunstige gevolgen van de agrarische
protectionistische experimenten van het rijksvoedings-
ministeric schijnen nu toch de aandacht der andere
autoriteiten te hebben getrokken, vooral nu het Duit
sche uitvoersaldo in April tot op een derde van het
uitvoersaldo van Maart is gedaald. De herziening van
de rechten op den Duitschen boterinvoer behoort
daarom tot de meest dringende taak der Duitsche
nandelspolitiek, omdat alles vermeden moet worden
wat in staat is den export van de Duitsche industrie
verder tc benadeelen. Naar wij nu hooren, zullen nog
in den loop van deze week de in aanmerking komen
de ressorts de onderhandelingen over een herziening
beginnen, waarbij in overeenstemming met de door
ons zoowel als door het Reichsverband der Deutschen
Industrie der Maschinenbouanstalten en de Verein
der Chemischen Industrie gedane voorstellen de mo
gelijkheid zal worden overwogen om de valuta-bij
slagen geheel op te heffen en de contingenteering of
wel op te heffen of in een proportioneele contingen
teering te veranderen onder gelijktijdige verhooging
van de tegenwoordige invoerrechten op boter. De bij
na prohibitieve afsluiting in aanmerking genomen,
die de tegenwoordige regeling van den Deenschen en
Nederlandschen boterinvoer bcteckent, is het nauwe
lijks aan te nemen, dat deze landen een verhooging
van de tegenwoordige invoerrechten moeilijkheden in
den weg zullen leggen als het absolute contingent
wegvalt, dat als bijzonder drukkend gevoeld werd.
LANDBOUWSCHUUR AFGEBRAND.
Vee! vee omgekomen.
Te Wehl is Dinsdagnacht de schuur van den land
bouwer Peters afgebrand. Twee paarden, vijf kalveren
en 25 varkens kwamen in de vlammen om. De schade
wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt.
MINDERE OPBRENGST DER P.T.T.-DIENSTEN.
Cijfers over de eerste 4 maanden.
De diensten der P.T.T. hebben over de eerste vier
maanden van dit jaar opgebracht: Posterijen f 12.623.918
(f 647.042 minder dan vorig jaar en f 1.051.382 minde.-
dan de begrooting); Telegrafie f 1.523.610 (f 347.60 min
der dan vorig Jaar en f 309.450 minder dan de begroo-
ting); Telefonie f 7.744.799 (f 14.512 minder dan vorig
jaar en f 431.411 minder dan de begrooting: Postchequé
y girodienst f 2.326.000 (f 195.287 meer dan vorig jaar en
f 381.426 meer dan de begrooting).
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Schoolkind overreden en gedood. on
derwijzeres bekwam ©en hersenschudding.
Woensdagmiddag is op den weg VenrayIJssel-
stein het O-Jarig dochtertje van den heer ter Stappen
toen het naar school wilde gaan en den weg overstak,
door een luxe-auto bestuurd door den heer Meulendijk
uit Deurne overreden. De onderwijzeres, die het onge
luk zag gebeuren, trachtte nog het kind voor den auto
weg te trekken, doch werd door den auto gegrepen,
waarbij zij op den weg werd geslingerd en een lichte
hersenschudding opliep. Het kind was direct dood.
De onderwijzeres, mej. Hoefnagels, werd ln zorg-
wekkenden toestand naar haar woning vervoerd.
KIND ONDER EEN AUTO.
Aan de gevolgen bezweken.
Gistermorgen is aan den Helpenvertsingel te Gro
ningen het vierjarig zoontje van den heer P. aan
gereden door een achteruit rijdendon vrachtauto. Het
kind bekwam zoodanige wonden, dat het spoedig
overleed
Den chauffeur treft vermoedelijk geen schuld.
EEN SNELHEID VAN 745 K.M. BEREIKT?
Door een Ital laanschen vliegenier.
V.D. verneemt uit Rome:
Naar verluidt heeft luitenant Nery, van de Italiaan-
sche luchtmacht, tijdens een proefvlucht boven het Gar-
dameer. waar de Italiaansche school voor snelvliegen
gevestigd is, een uursnelheid bereikt van ongeveer 745
KM. Dit resultaat is ongeveer 10 pet. hooger dan het
tot dusverre gemaakte record, dat in Engelsche handen
is. De poging zal dezer dagen herhaald worden onder
officieele controle.
NIEUWE N1 EB O EP
Begunstigd door prachtig weer Is onze Pinksterker-
mis, welke een zeer kalm verloop heeft gehad, weer
gehouden. Beide café's werden Zondag druk bezocht
en werd van de gelegenheid tot dansen op eerste klas
muziek een dankbaar gebruik gemaakt.
Maandag en Dinsdag kenmerkten zich, zooals wel
was te verwachten, door een matig bezoek.
Toch heeft Dinsdagavond het optreden van Daan
Pool in 't lokaal Kossen nog aardig wat publiek ge
trokken. Voor een redelijk bezette zaal mocht Daan
dezen avond zijn repertoire afdraaien.
Het was reeds geruimen tijd geleden, dat de heer
Pool in Nieuwe Niedorp was opgetreden.
De eerste liedjes die werden voorgedragen, behoor
den tot zijn nieuwe repertoire. Vooral Levensmelodie
vonden we zeer mooi. Ook het oude lied viel zeer ln
den smaak. De heer Pool zal stellig met deze nummers
succes oogsten.
Hierna volgde hij met zijn oude repertoire. Voor de
pauze kregen we nog De onbekende Soldaat. Het is
inderdaad jammer, dat dit de laatste maal was dat dit
op 't programma voorkwam.Stellig bezit dit groote pro
pagandistische waarde voor de vredesgedachte.
Ook de nummers na de pauze voldeden zeer. Tot
slot kregen we op verzoek: Jaap naar de Alkmaarsche
kermis, wat nog een waardig slot was voor de ker-
misstemming.
We moeten inderdaad zeggen, dat de heer Pool de
aanwezigen een zeer genotvollen avond heef*' bezorgd
en we zouden hem met zijn nieuwe repertoire hier
gaarne nog eens terug zien. De decors waren uitste
kend verzorgd. Een bijzonder compliment voor de 4
muzikanten, die tijdens de pauzes muziek gaven. De
muziek van de Gebr. Van Meurs was inderdaad pri
ma-prima.
Het was een genotvolle avond, waarmede de kermis
werd besloten.
In het verslagje van de Oudercommissie van de Lan-
gereizer school is een fout geslopen ln de volgende
zinsnede, door het wegvallen van de woordjes: niet
m e a r:
„Dat er achter de schermen op alle manieren ge
werkt is, kwam sterk tot uiting in het verweer van Ge
deputeerden, die voorstelden Meester Verhoeven te ver
plaatsen naar de vacature te Aartswoud, een vacature
namelijk, die reeds een half jaar of langer niet
meer bestaat."
Hiermede zal de beteekenis dezer clausule duidelijker
zijn.
LAN GEN DIJK
ZUIDSCHARWOUDE.
Mej. N. H. Vos van Zon, onderwijzeres aan de o. 1.
school alhier, heeft ontslag uit haar betrekking aange
vraagd tegen 15 Augustus a.s.
De demping van de Kerkesloot, loopende van de Ned.
Herv. Kerk tot in de nabijheid van den Waarddijk, na
dert haar voltooiing. Bedoeling van den gemeenteraad
is geweest, om het eerste gedeelte, nadat het voldoende
ingeklonken is, te bestraten. Bij de kerk zal dan een
rijbrug worden geslagen, zoodat er dan gelegenheid
komt te bouwen. Daartoe lokken de tegenwoordige om
standigheden wel niet uit. t^ch daar de kosten heel wat
lager zijn geworden, is het niet onmogelijk, of er dagen
liefhebbers op.
ST. PANCRAS.
In verschillende va.n de vele druivenkasen, die in deze
gemeente zijn, is het d rui venhaantje gesignaleerd. Dit
lastige insect kan heel -wat schade veroorzaken, zoodat
de kweekers goed zullen doen, alle zorg aan de verdel
ging te besteden.
SCHAGEN. 18 Mei.
2 Stuks paarden f 120160, 19 gelde koeien (magere)
f 140—180, 40 Idem (vette) f 180—330, 45 kalfkoeien f 180
—240, 53 pinken f 4095, 113 nuchtere kalveren f 312.
121 overhouders f 1216. 761 lammeren f 512. 41 var
kens (magere) f 59, 73 idem (vette) per Kg. 20—23ct.,
142 biggen f 47, konijnen f 0.351, 15 kippen f 0.75-1.
EIERVEILING SCHAGEN, 19 Mei.
Aangevoerd zijn 150 partijen. 165.000 stuks kipeieren.
10 partijen 5560 stuks eendeieren, 16 kalkoeneieren, 16
Fazanteieren. De prijs liep van kipeieren f 2.10—2.20,
bruine f 2.302.40, eendeieren f 22.20, kalkoeneieren
f 5.107. De veiling duurt voort.
ALKMAAR. 18 Mei.
Aardbeien per doos f 0.150.33, andijvie f 1.50—7.30.
bloemkool I f 1015, II f 58, gele kool f 1.203.80.
kropsla f 6.1013.70, n f 2.605.20. komkommers f 15
23 per 100 stuks, prei f 2.504.60, rabarber f 16.
raapstelen f 0.401.20, radijs f 0.503.60. selderie f 1.10
3.30. wortelen f 1016 per 100 bos. postelein f 0.170.45
spinazie f 0.100.75 per bakje, peulen f 2943, dubbele
spercieboonen f 50, tomaten f 2941 per 100 pond. roode
kool f 1.10—3.60 per 100 Kg.
NOORDSCHARWOUDE, 18 Mei.
Aangevoerd: 9800 Kg. roode kool f 2.506.90. 2e soort
f 0.60—1.60, 77800 Kg. D. witte kool f 0.90—2.40.
BROEK OP LANGENDIJK, 18 Mei.
Aanvoer: 10700 Kg. Deensche kool f 0.601.80.
AMSTERDAM, 18 Mei.
Zeeuwsche bonten f 34.50. ld. blauwen f 2.504.50.
id. roodstar f 2.402.50, id. klei industrie f 22.25. id.
eigenheimers f 1.502. id. blauwe poters f 1.251.50, id.
bonte poters f 1.251.50, id. bevelanders f 2.502.60. id.
bravo's f 2.504. id. bevelanders f 2.503. Noordholl.
eigenheimers f 1.502, id. roode ster f 2.252.50. Anna
Poulowna zand f 1.502. Texelsche roode f 2.252.50.
per H.L., Westl. muizen f 16, id. kleine muizen f 19 per
100 Kg.. Drentsche eigenheimers f 1.502.10, per H.L.,
winter Malta f 68. zomer Malta f 1415 per 100 Kg..
Friesche borgers f 2.252.50, id. roodstar f 1.752.50, id.
dg Wets f 1.50—2 per H.L.
AMSTERDAM. 18 Met
Op de heden gehouden veemarkt waren aanvoer en
prijzen als volgt: 349 vette kalveren le kw. 4656 cent,
2e kw. 3444 cent, 3e kw. 2230 cent per Kg. levend-
gewicht; 70 nuchtere kalveren f 2.505.50. 730 varkens
vleeschvarkens, wegende van 90110 Kg. 2526 cent,
zware varkens 2223 cent per Kg. slachtgewicht, 5 wa
gons geslachte runderen uit Denemarken,
Op Vrijdag 20 Mei, des avonds 8 uur, zal in het
Noordhollandsch Koffiehuis een bijeenkomst plaats
vinden van winkeliers, leden van de Schager Handel
drijvende- en Industrieele Middenstandsvereeniging
en hare zustervereeniging „de Hanze", op welke bij
eenkomst de Zondagssluiting besproken zal worden.
Het doel is om tot een eensluidende regeling te ko
men en deze dan aan den gemeenteraad ter goedkeu
ring voor te leggen.
We kunnen het niet anders dan toejuichen dat ge
tracht zal worden een algemeene regeling te treffen,
want de tegenwoordige toestand geeft aanleiding tot
ontevredenheid en onaangenaamheden. We verna
men b.v. dat middenstanders die, zich houdende aan
de bepalingen der wet, hun zaak des avonds op het
voorgeschreven uur sloten, hun klanten naar hun
collega's of concurrenten zagen gaan, daar wer
den geholpen en welke collega's zich blijkbaar wei
nig aantrokken van deze nieuwe wet.
En deze strijd wil immers de winkelsluitingswet
juist voorkomen!
Stormvogels II van IJmulden tegen Scha
ffen I.
Naar wij vernemen, is het de V.V. Schagen gelukt
om den lÖden Juni, den eersten Zondag van Scha
ger kermis. Stormvogels II uit IJmuiden hierheen te
krijgen, teneinde een wedstrijd te spelen tegen Scha
gen I. Zooals begrijpelijk belooft dit een zeer span
nende match te worden.
En het schoonhouden ervan.
We herinneren ons hoe in een der raadsvergade
ringen door een raadslid ter sprake werd gebracht
de salarieering van den conciërge der O. L. S. en der
U.L.O.-school en toen door het college van B. en W.
de toezegging is gedaan, dat na het in gebruik nemen
van de nieuwe openbare lagere school deze zaak aan
de orde zou worden gesteld. Wel was de nieuwe
PAARD voor den hooibouw
gevraagd. D. KOORN, Aartswoud
school grooter, doch daar stond tegenover de centrale
verwarming, de mindere werkzaamheden aan den
nieuwen vloer, enz.
Reeds nu hooren we echter ernstige klachten over
den minder reinen toestand en met name wordt dan
geklaagd over den onzindelijken toestand van het
gymnastieklokaal. Waar van dit lokaal zoowel door
de kinderen als door vele leden van de plaatselijke
gymnastiekverenigingen gebruik wnrdt gemaakt*
lijkt het ons toe dat het zeer gewenscht ls dat maat
regelen worden getroffen, waardoor het lokaal niet
alleen mooi ingericht is, doch ook in zindelijken toe
stand verkeert
De uitbreiding aan het bankgebonw.
Enkele maanden terug hebben we raededeeling ge-
daan van de plannen tot aanbouw, van het perceel
aan de Markt, waarin is gevestigd het kantoor van
de Ned. Middenstandsbank alhier.
De werkzaamheden aan dezen aanbouw verbondeu
zijn thans zoover gevorderd, dat we eens een kijkje
zijn gaan nemen. En laten we het maar onmiddellijk
neerschrijven, door dozen aanbouw is het toen reeas
zoo vriendelijk aandoend en keurig ingericht ge-,
bouw, vervolmaakt. De ruimte voor het loket is ver-»
ruimt, een loket is er bijgekomen en boven de loket-*
ten is een net aangebracht, reikende tot. den zolder
en waardoor de toegang aan ongenoodo gasten wordt
verhinderd.
Doch deze verbetering was slechts bijzaak, ze werd
aangebracht omdat men nu toch eenmaal aan hel
verbouwen was. De belangrijke aanbouw vinden we
achter het tot. nu toe bestaande bankgebouw waar de
voormalige bijkeuken plaats heeft moeten maken
voor datgene, wat van meer beteekenis voor ,de zaak'*
was.
Een geblindeerde deur geeft toegang tot het nieu
we gedeelte en links van de gang vinden we allereerst
de wacht- en spreekkamer, daarachter komt het lo
kaal waar de rechterhand van den heer Mr. Buiskool'
zijn dagelijksche werkzaamheden zal verrichten. Door
dezen aanbouw toch is het mogelijk geworden de
bankzaken streng gescheiden te houden van de zaken
van den heer Mr Buiskool als advokaat.
Naar deze beide vertrekken geeft dan een zware
ijzeren deur, voorafgegaan dooi een geblindeerde
deur, toegang tot de safc-afdeeling, de afdeeling die
aan de zwaarste eischen van deugdelijkheid en so-
liedheid voldoet en dan ook een machtigen indruk'
maakt. Geheel van beton opgebouwd is zo voorzien
van een granieten vloer en met tegels bezet. In deza
safc-afdeeling* is voorts een afzonderlijk couponka
mertje, terwijl de groote zware Lipskast ook geheel
in beton is gebouwd.
Achter een paar zware Lipsdeuren treffen we dan
een groot aantal safe-loketten aan, waarin de even-
tueele huurders tegen een billijke vergoeding hun
waardevolle papieren e.d. zonder eenig gevaar voor:
vernieling door brand of voor diefstal kunnen op
bergen. Achter de safe-afdeeling is bovendien nog een
flinke archiefruimte verkregen.
Het geheel ziet er bijzonder fraai uit, is voorzien
van moderne electrische verlichting in goed gekozen
kleuren geschilderd en maakt dan ook naast zijn
soliditeit een vriendelijken indruk en strekt de uit
voerders van het werk tot. groote eer
De bouw is uitgevoerd door den heer R. J. E. Bot
te Alkmaar, het schilderwerk door den heer D. Wit,
het stucadoorwerk door den heer Lutjeharms en het
granietyverk W'ë.rd. door een. Italiaansch vakman uit
gevoerd.
Uit dit overzichtje zal onze lezers wel duidelijk zijn
geworden, dat het kantoor Schagen van de Ned. Mid
denstandsbank een belangrijke uitbreiding heeft on
dergaan en tot een der best geoutilleerde bankinstel
lingen mag worden gerekend.
GEGUND.
Aan den here A. D. Smit, transporteur te Schagen,
is gegund het kolenvervoer van Amsterdam naar de
gasfabriek te Schagen.
In Den Haag heeft zich geconstitutionneerd een
„Centrale van Vereenigingen voor den Aaidappelen-,
Groente- en Fruithandel", welke 20 aangesloten verf
eenlgingen telt uit alel deelen van het land en boven
dien eenige individueele leden, die waarschijnlijk groo
te exporteurs of groothandelaars zijn.
Dit ls dus een soort trust of kartel van grooten.
omvang. Het Voorloopig Bestur trekt dan ook deze
conclusie, dat de nieuwe Centrale „den geheelen han
del in aardappelen, groent® en fruit omvat, zoowel
wat d«n import, export als binoienlandschen groothan
del betreft".
Wat zij beoogen, omschrijven de heeren aldus:
„Het doel onzer Centrale is volgens de statu-
alre omschrijving „de behartiging en de bevorde
ring der belangen van den handel in aardappelen,
groenten en fruit, alsmede van afzonderlijke of
groepen van leden, betreffende dien handel mits
niet strijdig met de belangen der andere leden."
Wordt dit doel bereikt, dan zal dus in den groot
handel van aardappelen, groente en fruit en bij den
in- en uitvoer van deze artikelen alle concurrentie zijn
uitgesloten. Voor de belanghebbenden, dat wil zeg
gen voor die groothandelaars zal dit niet ander*-
voordeelig zijn.
Hoe staat het echter met de belangen van-
a. de telers van die producten;
b. de kleine winkeliers en de venters;
c. de consumenten?
Op zich zelf gezien is er voor samenwerking alles
te zeggen. Orde en regel zijn beter dan anarchie. Als
samenwerking van een bepaalde groep echter alleen
gericht is op de behartiging van de belangen der aan
gesloten leden, en zoo ls het toch meestal en zeker in
dit geval, dan kan het algemeen leelijk in de verdruk
king komen. i
De groothandelaars zoeken hun eigen belang. Zo"
stellen hun eigen winst veilig en zullen van de te
lers, die slechts één kooper tegenover zich vinden,
zoo goedkoop mogelijk koopen en hun afnemers, dié
bij niemand anders terecht kunnen, zooveel mogelijk
laten betalen.
De gebruikers, de consumenten, die de laatste scha
kel vormen in dit procets en wier belangen het alge
meen belang zijn, zullen er de gevolgen van onder
vinden en het zeer waarschijnlijk ter dege voelen in
hun portemonnaie.
Of wij dan zouden willen, dat de coöperatie der groot
handelaars onmogelijk werd gemaakt?
In geenen deele. Een planmatige voorziening juichen
wii toe. doch als deze slechts op het voordeel van .enke
len is gericht,'moet het resultaat onbevredigend blijven.
In het onderhavige geval komen da belangen van een
kleine groep in botsing met die van de groote massa.
Als er inderdaad in het algemeen belang niet alleen
gedistribueerd, maar vooral ook geproduceerd zal wor
den, dan zullen eveneens de gebruikers een woordje heb
ben mee te spreken.
En een hartig woordje ook!