Geestes-Sport en Uersen-Gymnastiek
ju
n§
11
éS
t
0
n
jj§
m
li
18
ilpl
m
m
m
m
M
m
m
m
e
m
m
m
m
m
M
m
m
m
m
m
9
m
II
i
Sis
T
1
m
H
Het Pad langs
de Klip
w?
Ut
H
§§j
ÜJ
H
m
88
Hf
0
s
VOOR ONZE SCHAKERS.
Vraagstuk No. 979.
-■
EVENTJES DENKEN.
Vraagstuk No. 980.
Vraagstuk No. 981.
VOOR ONZE DAMMERS.
onder leiding van GEO VAN DAM.
van F. af Geyerstam.
Zwart: 8.
WM
m
c5
f
g
a b c d i
Wit: 8.
De diagramstand behoort te zijn: Wit Kf2, Dal, Tb3,
Td4, Pb4 en Ld3, twee pionnen op f5 en g5. Zwart Ke5,
Ldl, Lb6 en vijf pionnen op b7, c5, f6, f7 en h6. Wit
apeelt en geeft op vermakelijke wijze mat in vier zetten.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 973.
van Henri Rinok.
De diagrametand in cijfer® was: Wit Kc8, Pa6, en een
pion op b6. Zwart Kc3, Db8 en twee pionnen op a7 en
g5. Wit forceert op de volgende fraaie wijze de winst:
b6-b7 (Zw. g5-g4)Pa6xb8 Cg4-g3); Pb8-c6 (g3-g2); Pc6-
d4 (Kc3xd4); b7-b&-D en wint.
Als zwart in plaats van den eersten zet speelt Lb3
ad lib. dan vervolgt wit met Pa6-c7 en wint eveneens.
PÜZZLEN EN HANDIGHEID.
„EEN EIGENAARDIG GETAL."
Onder de vele typische getallen, die er bestaan en
welke we successievelijk alle zullen behandelen, is er
ook een dicht bij de honderd, dat uit twee cijfers
is samengesteld. Welnu, dit getal heeft de eigenaardig
heid, dat er niets overblijft als men de helft er van af
neemt
Welk is het getal, dat we bedoelen?
„MET FICHES OF GELDSTUKKEN."
Wie ziet kans zestien centen (of fiches) zóódanig te
leggen, dat zij tien reohte rijen vormen, elk van vier
centen (of fiches)? Zij mogen natuurlijk op elkaar ge
legd worden.
„How to do?"
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 974
.Twintig driehoeken."
Na eenlge berekening vindt men al vrij spoedig één
der manieren, waarop het mogelijk is aan de voorwaar
den van dit vraagstuk te voldoen. We geven hierbij een
der mogelijkheden, waaruit blijkt, dat hierin begonnen
ls met een z.g. parallelogram te vormen door tien der
driehoeken zoodanig naast elkaar te leggen, dat om
FEUILLETON.
UIT HET ENGELSCH VAN
J. S. FLETCHER.
„En Sir Cheville" vroeg Letty zichtbaar geïnteres
seerd.
„Hij werd boe langer hoe ijziger onder den woorden
stroom van mijn moeder. Beweerde dat de mogelijk
heid dat hij nog eens zou trouwen op hoe laten leef
tijd ook, altijd had bestaan en dat het dom was ge
weest, daarmee geen rekennlg te houden. En verder dat
hij, of ik den titel kreeg of niet, royaal voor mij ge
zorgd had, veel te royaal, herhaalde hij met nadruk
en ik zou nooit aanleiding hebben om over hem te
klagen. Maar het is de kwestie van den titel, die mijn
moeder zoo hoog zit, zie je. Zij is er altijd vreeselijk
tuk op geweest, dat ik Sir Marston Stanbury baro
net zou worden, dat is de heele zaak."
,En jij, Marston," vroeg Letty, „hoe denk jij zelf
erover?"
„De titel kan me geen klap schelen. Als de oude
knaap wil trouwen, laat hem zijn gang gaan. Dat is
zijn zaak niet de mijne. Wat ik wil,, is met jou trou
wen, dat is mijn zaak. En weet je, Letty, als dit door
gaat, wat zeker wel het geval zal zijn, zal het voor jou
en mij alles veel gemakkelijker maken."
„In welk opzicht?" klonk Letty's vraag. „Wat yoor
verschil zal het maken."
„Ik bedoel het zoo," verduidelijkte Marston. „Zoo
lang het zeker was, dat er niets tusschen mij en den
titel stond als Sir Cheville zelf, had hij tot op zekere
hoogte vat op me. En zooals wij maar al te goed we
ten, zijn hij en jouw vader niet wat je noemt dikke
vrienden. Maar nu hij met dat huwelijk zijn eigen weg
volgt, kan hij er niets tegen hebben dat ik hetzelfde
den anderen de top naar boven is gericht, waarmee men
ook den overgebleven tien driehoeken een plaatsje kan
geven volgens hetzelfde systeem, waarin elke zijde van
het vierkant gelijk is aan 2 x de schuine zijde van den
gegeven driehoek.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 975.
„Nul".
Het oorspronkelijke getal is 118, hetgeen blijkt uit de
volgende redeneering:
Als van den vierkantswortel 18 afgetrokken wordt,
geeft dat 0, ergo ls de vierkantswortel 18. Het kwadraat
van 13 ia 324.
Dit product was ontstaan door een vermenigvuldiging
met 3, dus nu deelen we door 3, waarna we tot uitkomst
krijgen 324:3= 108. Van het oorspronkelijke getal was
toen reeds 10 afgetrokken, zoodat we nu tot resultaat
krijgen 108 plus 10 is 118.
EEN LEERZAME PARTIJ.
De volgende wedstrijdparty werd gespeeld door den
heer Riohard Hoogland, om het kampioenschap der pro
vincie Utrecht, in 1922.
Het ie een kort, maar krachtig gespeelde partij, waar
in de heer Hoogland zijn zwakken tegenstander snel
deed verleizen.
Wit: Zwart:
R. A. Hoogland P. v. d. Staav
33—28 18-28
34—30 2024
40—34 14—20
30—25 17—21
25x14 9x20
34—30
Begint met een aanval op Zwart's langen vleugel.
612—18
7. 28—22
Door deze manoeuvre wordt 2025 gedurende eenige
zetten belet.
7. 18 x 27
8. 81 x 22 4—9
9. 32—28 23 x 32
10. 37 x 28 10—14
Sterker lijkt ons hier 712 of 1117. 20—25 mag niet
wegens 3933. 22—18 en 28x26.
1L 41—37
Maakt nog geen haast met 30—25.
1L 5—10?
Een zeer gewaagde zet, nu Wit een schijf op 25 kan
brengen; zooals uit het verloop der partij zal blijken
is dit mede een van de belangrijkst* oorzaken, waardoor
de partij door Zwart verloren wordt.
12. 44—40
Wit mag nu niet op 33 spelen, daar Zwart dan door
24—29 los komt.
doe. Vandaar dat ik me eigenlijk verlicht voel door
het nieuws. Ik ben er sterk voor om onze veloving
zonder omwegen aan jouw vader en moeder mee te
deelen. Wat dacht jy ervan?"
Letty wendde het hoofd wat ter zijde en keek pein
zend over de heide. Het duurde eenigen tijd voor zij
sprak.
Ze keek Marston ernstig aan en vroeg hem:
„Heb je een idee, waarom je oom en myn vader
niet met elkaar overweg kunnen?"
„Niet de minste notie", verklaarde Marston. „Maar
je weet hoe de toestand is. Je vader is vooruitstre
vend en Sir Cheville is conservatief in merg en been.
Dat heeft aanleiding tot kwesties gegeven bij de
laatste verkiezingen voor den graafschapsraad. Dat
is het eenige, wat ik by mogelijkheid kan bedenken."
„Er zit meer achter," meende Letty. "Zy zyn altijd
politieke tegenstanders geweest, zoolang als ik me kan
herinneren, maar dat belette niet, dat ze vriendschap
pelijk met elkaar omgingen. Een poos geleden veran
derde dat. Er moet iets zyn. Marston ik ben er
zeker van. Mijn vader tobt den laatsten tijd over het
een of ander; ik heb het duidelyk gemerkt, hoewel hij
probeert het voor mij te verbergen. En als we hem
over onze verloving moeten spreken, is 't het beste
dat ik dat doe. Jy kunt je moeder dan op de hoogte
brengen."
„Zij zal geen bezwaar maken," oordeelde Marston op
en toon van rotsvaste overtuiging. „Maar wat is er
met je vader? Zakelijke moeiiykheden?"
„Misschien," klonk het vaag, maar zeker weet ik
het niet. Natuuriyk hoor ik wel het een en ander: ze
zeggen dat het slecht ls in den handel. Maar ju en
ik weten zoo weinig van die dingen..."
Marston antwoordde niet. Zyn gedachten dwaal
den af naar het gebied achter den noordeiyken rand
van het heideland... Litherdale, met zy'n veelzydig, op
gewekt bedrijfsleven, de stad Hallithwaite aan 't eene
einde, de kleinere industriestadjes aan den anderen
kant bijeen gegroept; de groote, grauwe fabrieken met
hun hooge schoorsteenen, de menschenmassa's die daar
werkten en in het bijzonder aan de weverij en spin
nerij van Lucas Etherton, een van de grootste fabrie
ken van het district. Hu dacht ook aan Lucas Ether-
ton zelf, een zwaargebouwd, inziebzelf teruggetrokken
man. van wien een indruk van krachtig overwicht en
welgesteldheid uitging.
„Ik zou denken, dat de zaken van je vader er nogal
127—12
2025 zou een schijf doen verliezen door 3933, 40x20,
12—18 en 28x26.
13. 30—25
Wit kan nog wel langer wachten met deze opsluiting,
maar heeft dan als eenige goede zet 5044, waarop
Zwart met 17 afwacht. Om 4741 te spelen heeft geen
nut, want na 21—26 van Zwart moet Wit deze schijf
door 3731 en 42x31 uitruilen en nu blykt duidelijk dat
schyf 47 in de verkeerde richting is ontwikkeld.
13. 11—17
Zwart ziet in dat schyf 22 onaantastbaar is, want na
12—18 kan niet alleen 37—31, maar ook heel goed 3833
en 2823 gespeeld worden.
14. 22x11 6x17
15. 36—31 12—18
16. 37—32 1—
Waarom Zwart hier deze schijf opbergt en buiten
spel brengt is ons een raadsel, 3126 en later 1822 was
een goede voortzetting geweest.
17. 50—44
3126 heeft geen nut wegens de afruil 17—22.
1718-22
Dit is juist wat Wit graag wil, want nu krUgt hij weer
eenige zetten vrij op zijn korten vleugel, terwyi een wit
stuk, dat daar niet ontwikkeld kan worden, wordt uit
gewisseld voor een centrumschyf van Zwart.
18. 46—41 22 x 33
19. 39 x 28 8—12
20. 31—26
Deze opsluiting heeft niet veel te beteekenen, daar
zwart zonder bezwaar 127-18 en 17—22 kan spelen,
20. 12—18
Stand na den 20en zet van Zwart
Zwart: 15.
wm.
sé
Wm
«P
Wit: 1&
Stand: Zwart: 2, 3, 6, 9, 10, 13—21 en 24. Wit: 25. 26,
28. 32, 35. 38. 40—45, 47—49.
2L 41—37 2—8
22. 44—39
Met het oog op 1722 is 4339 sterker.
22. 8—12?
Zwart maakt zich zelf de uitruil 17—22 onmogelyk;
sterker was hier 1823 geweest
23. 47—41 3—8
Op 1823 zou zijn gevolgd 2822. 26x8. 33—33 of na
3x12 van Zwart, Wit 3530 pn 38x7.
Op 21—27, 16x27 antwoordt Wit met 49—44, 41—36 en
later 37—31 of 32.
24. 41—36
Sterker dan 37—3L
24. 18—22?
Deze zet geeft Wit gelegenheid tot een krachtigen
aanval.
25. 28—23!
Een pittige zet, waardoor Zwart zeer In het nauw ge
dreven wordt, daar 2319 dreigt. Het is duidelijk, dat
510 bij zwart's llden zet zeer zwak was.
25. 19 x 28
26. 32 x 23 13—18
Beter ïykt ons de volgende voortzetting: W.:
38—32; 32x23 37-31 fgedw. 31x11;) 26x17;
Z.: 13—19; 19x28; 22—27; 24—29; 29x18; 16x7; 12x17 met
ongeveer gelyken stand.
27. 39—34 18 x 29
28. 34 x 23 8—11
Op 2227 volgt nu 3732.
29. 49—44
Wit dreigt 3530, 2319 en 25x3, zoodat sohyfverlies
nu steeds moet volgen.
goed voor stonden,' zei hij zich plotseling losrukkend
uit zijn gepeins, „als je alleen maar bedenkt hoeveel
menschen hij aan 't werk heeft en er is voorzoover ik
weet, nooit slapte op zyn fabriek.''
„Wat het ook zijn mag, dat er 'iets \'s, staat als *n
paal boven water," hield Letty vol. „Hij ls stiller en
afgetrokkener, dan hy ooit is geweest; zonder dat hij
er iets van merkte, heb ik hem dlkwyis gadegeslagen
en dan was het duidelijk dat hy over iets zat te tob
ben. Daarom wil ik hem liever op dit moment niet
lastig vallen met onze aangelegenheden. Laten we nog
wat wachten, in ieder geval tot Sir Cheville getrouwd
ls."
„Als ze oogen in het hoofd hebben, weten ze het
toch al," verklaarde Marston nadenkend. „Ze zien ons
altijd samen en de rest is gemakkelijk te raden! Dus,
als jij dat prettiger vindt, is het my best de zaak te
laten rusten tot die oude vriend aan die Francais* vast
geketend zit. Dan... wel dan kunnen we dezen zomer
nog getrouwd zyn. Lijkt je dat?"
„Ik denk van wel," antwoordde Letty met een pla
gend lachje.
Marston klopte de aach uit zijn pyp en sloeg zyn
arm om haar middel.
„Het is knapjes warm hier,' zei hij, „kom mee onder
het pynboomenboschje, het eenige beetje schaduw,
dat in de buurt te vinden is."
Ze liepen langzaam naar de boomengroep; een uur
later kwamen ze aan den anderen kant er weer uit
en vervolgden hun weg in de richting van de vallei.
Een wandeling van twintig minuten bracht hen aan
den rand van de heide, op een punt. waar Lithersdale
zich plotseling aan hun voeten uitstrekte, van het
eene einde naar het andere. De eenzaamheid van het
moerland scheen achter hen weg te zinken, hier vóór
hen, ontrolde zich een tafereel van bedrijvigheid en
kracht Hallithwaite drie mylen verder met de grijze
fabrieksgebouwen en als overspannen met een gewelf
van grauwen rook de fabrieken alle aan de zijden
van de diepe op een ravijn geiykende vallei; de vil
las van de groot-industrieelen verspreid langs de heu
velhellingen; de rijen arbeiderswoningen beneden by
de rivier. En dichtby, de gebouwen die hun boven alle
andere plaatsen op aarde ter harte gingen: Lucas
Ethertons textielfabriek, het oude steenen huis, Low
Hall. waar hy en zijn eenig kind leefden: Litherdale
Grange, het statige huis, waar Sir Cheville Stanbury
resideerde en Winterfold, de schilderachtige woning
C_p*5\j Mooid-eriKiespy^^
[mijnhardts poeders
IA Ooos A-Sct.Perstuk 8et
Bij Uw
29.
24—30
9—13
30. 25 x 34
81. 35—30
Uit vrees voor 1319, waarop nu met 3024 en 34x82
kan worden afgeruild, want na 38—32 en 32x23 zou 22—27
weer gevaarlyk worden.
3L 13—18
Op 2025 zou 3024 een goed antwoord zyn.
32. 34—29 20—25
33. 44—39?!
Wit kondigde hier een doorbraak naar dam aan doo»|
3732. 32—28, 40x9 en 94, maar speelde dit niet. zekt
als hij was na eenige zetten de absolute winststelling
verkr]jg«n! Wel een bewijs voor het enorme doorzicl
van Hoogland.
33. 25 x 34
34. 39 x 30 22—27
35. 37—31 18—22
De volgende variant geeft verlies voor Zwart. Wit;
37—31; 31x22; 26x6; 29x20: 43—39! Zwart: 8—13; 17x19;
1823; 15x44; en wit haalt dam.
36. 38-33
Geeft gelegenheid tot 2228, waarna volgt 33x22;
26x6; 31x22; 29x20: 43—39; 48—43; 17x19; 14—20; 2024;
15x44; 44x33; of: 31x22; 43x34; 26x6; 29x9; 9x20; 45—10;
28x39; 17x19; 19—24; 10—14; 15x44; 44x—35. Beide vari
anten geven Zwart geen remise-kans.
36.
Offert nog een schijf, waarmee de kans op rpmlw
zoo goed als verkeken is.
37. 31—27 22 x 31
38. 36 x 38 14—20
39. 30—25 20-24
40. 29 x 20 15 x 24
En zwart geeft op.
Mady maakt schandaal.
Zij ging er met een vliegmachine vandoor.
Wanneer het zich had afgespeeld op het witte
doek, zou iedereen hebben gezegd: „Wat onwaar
schijnlijk!" Nu echter moet de heele wereld het wel
gelooven, want het gebeurde in Londen.
Mady verwachtte George met den trein van zooveel
uur en zooveel en was om dezen reden naar het. sta
tion gewandeld, ten einde George. persoonlijk te be
groeten. Tot haar teleurstelling ontving zij echter een
telegram, waarin haar liefste melding maakte van
een onverwachte veldoefening. Hij is namelijk artil
lerie-officier.
Mady bedacht zich geen moment en snelde naar
Crovdon. Zij wilde per extra-vliegmachine het ma
noeuvre-terrein trachten te hereiken. Niemand was
evenwel van plan aan haar wel wat buitensporigen
eisch gevolg te geven, waarop de juffrouw gemoede
reerd op een sportvJiegtuig toe stapte en plaats nam
achter het stuur.
Het aeroplaantje was een „Klemm" en daar Mady
wel eens een paar theoretische lessen l.ad ontvan
gen in het besturen van een vliegmachine, meende]
zij, dat zij het er wel op kon wagen. Vóór iemam
er op verdacht was, zweefde Mady al tusschen
mei en aarde en de verblufte landingsploeg wist
wat te beginnen.
Mady „schoot onderwijl een heel eind in de ricl
ting", zoodat minuten later een aantal officieren, die]
gereed stonden om met de manoeuvre te beginnen
zich verwonderden over den heldenmoed van den pi
loot, die zulke gevaarlijke kunststukjes dorst uit te
len in dat kleine sportvliegtuigje.
Spoedig kregen dc beeren nog meer stof tot ver-
bazing, want de acroplaan vloog regelrecht op de
paarden af. De verschrikte dieren gingen met geschut
en al er van door. Hiermee was het nog niat afgeloo-
pen, want nu zette de machine koers in de richting
der officieren, welke laatsten het maar het veiligst
vonden hals over kop op de vlucht te slaan. Toen dt
heldhaftige 1 au ds tonners "omkeken, zagen ze een eind
achter zich een volkomen vernield vliegtuig. Een
meisje stond er naast te stampvoeten en riep, toen de
officieren naderbij waren gekomen:
„George, ik vind Iie. een schande!"
„Ik ook, viel de kapitein in. „Wie bent ui?"
De rest van de conversatie kan men er zonder
moeite bij denken. Mauy werd gearresteerd en zal
worden vervolgd wegens: „Plaatsnemen in een onbe
heerd vliegtuig; diefstal van een aeroplaan; vliegen
zonder diploma; vernieling van ee.i anders eigendom;
storen van de manoeuvres; uitschelden van een kapi
tein; aanspreken van een luitenant met den naam
George, enz., enz."
Mady is het populairste meisje van Londen gewor
den.
van Marston en zyn moeder. Een smal. kronkelend
pad leidde naar beneden en Letty en Marston volg
den het tot aan een punt dicht by een oude hoeve,
waar het zich splitste.
„Ik ga naar de fabriek, om vader mee naar huls
te nemen," zei Letty, ,hy Is er al vanaf vanmorgen
zeven uur."
„Goed, tot morgen dan; denzelfden tijd hé!" ant
woordde Marston. „Ik zal zorgen dat ik niet e laat
woordde Marston. „Ik zal zorgen dat ik niet te laat
deling over de hei...'"
Het klappen van een hek dichtby deed hun zich om
wenden. Letty keerde zich ook om. Een lange, ma
gere jongeman met een bleek gezicht, dat en onaan
gename, kille en spiedende uitdrukking had, kwam uit
den tuin van de oude boerderij met een fiets aan de
hand. Hy nam zyn pet af en duwde zyn rijwiel in d#
richting van de vallei. Letty beantwoordde zijn groei
met een knik en Marston viel uit:
„Ik kan dien particulieren secretaris van je vadai
of wat hij is. niet uitstaan. Hij boezemt me gewoon
weg een physleken afkeer in. Er is iets onbebaaglykJ
aan hem. Hoe heet de kerel elgenlyk?"
„Bradwell Pike. Hij is niet innemend," gaf Letty toe,
maar ik gelcof dat hij uitstekend voor zijn werk is."
„Hij doet me denken aan een haai," hield Marston
hatelyk vol en toen op heel wat vriendelijker toon:
„Nu, tot morgen dah. Ik hoop dat we den heelen
middag voor ons zelf hebben. Dan gaan we dwars over
de hei thee drinken in die kleine uitspanning in
Elsley."
Letty glimlachte vol liefde en knikte hem hartelijk!
toe. toen ze scheidden. Morgen scheen zoo dichtby en
niets deed vermoeden, dat de zonneschijn van vandaag
niet zou duren.
HOOFDSTUK II.
Wolken pakken zich samen.
De fabriek waarheen Letty haar schreden richtte, n»
van Marston Stanbury afscheid genomen te hebben,
was het oudste industriegebouw in de streek, nog
dagteekenend uit den tyd toen de fabrikanten het wa
ter als beweegkracht voor hun bedryven gebruikten.
De machines werden sinds lang door stoom gedreven,
maar het oude waterrad was er nog. tot stilstand ge
komen na vele jaren van trouwen dienst, en de stroom
