In den Wier inger meer polder*
Demonstraties* F
Radioprogramma
Woensdag 26 Juli 1932.
SCHAGER COURANT.
Tweede biad. No. 9113
Verschillende systemen
Draineerploegen*
Tractoren in dienst van den landbouw
I
Moldralnageploeg End Sack.
Vooral in den loop der laatste jaren hebben de trac
toren zich een plaats in den landbouw verzekerd. Het
eerste kwamen Amerika en Canada meer en meer tot
de overtuiging dat voor intensieve en snelle arbeidspres
taties de machine het aangegeven hulpmiddel was. Ook
Jn Europa bleef men niet vreemd van deze ondervin
dingen en nu kan men op groote ontginningen en be
drijven de tractor in dienst zien, al of niet gecombi
neerd met landbouwmachines.
Dat men bij de cultiveering der Wieringermeergron-
den. welke een gezamenlijke oppervlakte hebben van
duizenden H.A.. deze moderne werkwijzen niet verwaar
loost. is alleszins te begrijpen. Maar dat daarnevens van
de diverse systemen dat wordt aangewend, dat zioh wel
*t beste, voor deze Jonge gronden eigent, behoeft even
min een nader betoog. Waar het draineeren een werk
van groote beteekenis is voor de cultuurgronden, gaat
ook een groote belangstelling uit naar de demonstraties,
die ths"« in de Wieringermeer worden gehouden.
Een dezer dagen trokken we er op uit en laten hier
onder een korte uiteenzetting geven van de diverse
systemen, waarmee thans wordt gedemonstreerd.
Glijdend en slippend over de vette Zuiderzeeklei be
reikten we het terrein der operaties en vonden daar al
een menigte belangstellenden vereenigt. Het terrein
waarop de draineeringsdemonstraties werden gehouden,
was in groote, zeer groote vakken verdeeld en ieder
aanwezig systeem vond daar 'n afgebakend teTrein tot
haar dispositie.
Dat voor de proefnemingen niet de meest gunstige
gronden waren uitgekozen, bevreemdt ons niets. Het
draineeren.dat in den land- en tuinbouw een zoo be-
yyrtfttiike factor Is, dient alleen en uitsluitend om het
overtollige water ln den grond af te voeren naar die wa-
terverzamelingsplaatsen, die weer in directe verbinding
(taan met het buitenwater.
Zoo troffen we hier een vette grondoppervlakte aan
met water verzadigd, op sommige plaatsen méér dan dat,
Eoodat plassen en poelen zich hier en daar bevonden.
Zoo goed mogelijk onzen weg kiezdnd en het natte ele
ment vermijdend, trokken we voort
Al spoedig vernamen we, dat 4 systemen werden be
proefd en dat de bedoeling was deze met elkaar te ver
gelijken om tenslotte de meest practlsche en voor deze
gronden de meest geschikte werkmethode te- kiezen
voor de drainage der Wieringermeergronden.
De structuur van den grond is wel de meest belang
rijke factor, die 't al of niet slagen van een methode in
de hand heeft. Hier werden, zooals gezegd, 4 methoden
beproefd, n.1.:
1. Gewone- of handdrainage.
2. Systeem prof. Visser.
3. Systeem Matthysse.
4. Systeem Rud. Sack.
Gewone of turnddrainage.
Dit is de oudste en eenvoudigste manier van drainee
ren. Het is begrijpelijk dat aan deze wijze van drainee
ren ook nadeelen zijn verbonden en vooral voor groote
terreinen is 't zeer tijdroovend. Voor kleine stukken
blijft 't echter de manier van trainen".
Door middel van handkracht worden de draineerings-
geulen gegraven op gewenschte afstand van elkaar en
op de noodige diepte. De geulen liggen afloopend naar de
afwateringsbronnen (slooten, vaarten, meeren) en daar
in worden, eveneens hellend de draineerbuizen gelegd.
Daarna sluit men de geulen weer en egaliseert het ge
draineerde terrein. Bij deze manier is dus uitsluitend
menschelijke kracht in gebruik gesteld. Daardoor is 't
tijdroovend en duur aan arbeidsloon.
Systeem Prof. Visser.
Dit systeem is reeds 3 jaar in gebruik in de Wierin
germeer en moeten we dus feitelijk aannemen dat dit
meer een vergelijkende taak verricht, dan wel demon
stratief in toepassing is gesteld.
De draineeringsploeg van Prof. Visser is met stabiele
trekkracht. Daarmee wordt bedoeld, dat de tractor de
trekkrachtsbron vormt en deze, stilstaande, met behulp
van een staaldraad de ploeg over het land trekt. Do
ploeg maakt met het ijzer de draineergeulen. waarin
dan de buizen worden gelegd. Dit systeem is eenvoudig
in de bediening, bedrijfszeker. naar ons werd medege
deeld en in het bedrijf niet te kostbaar.
Systeem Matthysse.
Dit systeem is een Hollandsmhe uitvinding, waarvan de
fabriek staat te Vaassen. Ook hier is èen stabiele trek
kracht in den vorm van een tractor. De ploeg, draineer-
ploeg, is van respectabele afmetingen. Een lengte van
pl<m. 7 M.! Het ijzer is eveneens van enorme afmetin
gen en trekt de draineerbuizen In 't land. Deze geulen
zijn pl.m. 1.30 diep.
Een verbetering bij dit systeem kan genoemd worden
de bak, welke is gemonteerd op de ploeg. Hierin doet
men voor de inwerkingstelling de draineerbuizen, alsook
losse turfmolm. Een man zorgt er voor dat de buizen
worden neergelaten in de geul en dat tevens de buizen
met een laag molm worden gedekt. Dat de wielen van
goede breedte zijn, is alleszins begrijpelijk, daar de ploeg
anders Jn de losse grond zou wegzakken.
Systeem Had. Sack.
Een geheel afwijkend systeem Is wel de Duitsche vin
ding van den werktuigbouwkundigen ingenieur Rud.
Sack uit Leipzig.
Hier vindt men niet de stabiele trekkracht, maar
trekt de tractor al rijdend de ploeg over de gronden, die
moeten worden gedraineerd. Hier spreekt men van
moldrainage, daar de werkwijze overeenkomt met het
arbeiden van een mol. De tractor heeft hier een inge
wikkelder rol dan bij de voorgaande systemen. Op de
tractor n.1. Is een windkoker gemonteerd, die een niet
onbelangrijke taak heeft te vervullen. Bovendien treffen
we er op aan een lichtkoker. of donkere kamer. Achter
de tractor wordt de ploeg getrokken van een groot
ijzeren mes voorzien die de grond opensnijdt, zonder 'n
geul te maken. Hier is eohter geen geul noodig. Op bui
tengewoon vernuftige wijze is een toestel geconstru
eerd, waarop gerold is een lintbundel van ge
prepareerd roestvrij staal. Het bijzondere is, dat door
een bepaalde constructie mogelijk is gemaakt, dat het
staallint tot een koker wordt gevormd op 't moment
dat deze den grond in gaat. Hoe dan wel dit systeem
werkt?
De tractor trekt de ploeg met het ijzer voort, dat den
grond open snijdt. Aan het mes is verbonden het begin
punt van het staallint, dat zooals gezegd, als buis het
mes volgt. Om echter de goede diepte te hebben, is 't
mes alsook de buishoogte verstelbaar. De richting, wel
ke de tractor moet volgen wordt al op even vernuftige
wijze aangegeven. Op 't terrein is een lichtbron opge
steld, die een lichtstraal uitzendt, welke in de op de
tractor aanwezige donkere kamer wordt opgevangen.
De persoon, die de tractor bedient, kan ten allen tijde
de. in deze donkere kamer opgevangen lichtstraal, waar
nemen. Zoolang dus de lichtplek in deze donkere kamer
op een en dezelfde plaatst blijft, zal ook worden voort
gereden in de gewenschte richting.
De windkoker dient, om het mes onder het rijden hoo-
ger of lager te stellen. Te dien einde staat er op de
windkokerzuiger 60 atmosfeer druk. Inderdaad is 't
systeem Rud Sack een aaneenschakeling van vernuftig
heden. Over de doelmatigheid mogen en kunnen we niet
oordeelen, maar daarover zullen terzake-kundige per
sonen wel beslissen.
Binnen korten tijd zullen proeven worden genomen
met tractor-zaaimachines en -eggen. Ook hier zullen
weer diverse systemen worden toegepast. Er wordt met
ernst gearbeid en t beste is juist goed g voor on
ze 12e provincie.
DONDERDAG 28 JULI.
HILVERSUM (1875 M-V
A.V.R.O.: 8.00 Gramofoonmuziek; 10.00 Morgenwijding}
10.15 Gramofoonmuziek; 10.30 Solistenconcert dootf
Frits Kok, viool en Ellen Kok, piano; 11.00 Mevr. W
LotgeringHillebrand: „Verfrisschende dranken en Ua'%
11.30 Solistenconcert; 12.00 Lunchmuziek door het
Kwartet o.I.v. Prof. Ugo Calatroni; 2.00 Rustpoos
zender; 2.15 Solistenconcert: P. E. J. Appelius van Ho*
boken, viool en Mevr. M. C. Appelius van Hoboken—
Wijmer, piano; 3.00 Gramofoonmuziek; 4.00 Zlekenuutl
door Mevr. Antoinette van Dijk; 5.00 Causerie door
Max Tak; 5.30 Kovacs Lajos en zijn Orkest mjn.v. Lya
Roland, zang; 6.30 Sporlpraatje door H. Hollander en
T. E. Slot over „Zweefvliegen"; 7.00 Kovacs Lajos en
zijn Orkest; 8.00 Gramofoonmuziek; 8.30 Concert door
het Utrechtsch%Stedelijk Orkest o.I.v. Aibert van Kaal
te; 9.30 Voordracht door Nico de Jong; 9.45 Vervolg
Concert. Solist: Pierre Palla, piano. Intermezzo: Voor
dracht door Nico de Jong; 10.35 Persberichten van
Vaz Dias; 10.45 Aansluiting met de „De Vereeniging"
te Nijmegen. John van Brück en zijn band, met een
speciaal programma ter gelegenheid van deh 4-daag-
schen afstandsmarsch.
HUIZEN (296 M.)
K.R.O.: 8.00 Morgenconcert. N.C.R.V.: 10.00 Gramo
foonmuziek: 10.15 Korte Ziekendienst; 10.45 Gramofoon
muziek. K.R.O.: 11.00 Gramofoonmuziek; 11.30 Godsdien
stig halfuurtje; 12.00 Politieberichten; 12.15 The Dutchf
Gentleman Band o.I.v. Fred. ,van Zanten. N.C.R.V.?
2.00 Gramfoonmuziek; 3.00 Vrouwenhalfuurtje: 3.30
Verzorging zender; 4.00 Ziekenuurtje; 5.00 Cursua
Handenarbeid; 5.45 Cello-recital; 6.45 Knipcursus; 7.00
Declamatie; 7.30 Politieberichten; 7.45 Persberichten van
het Ned. Chr. Persbureau; 8.00 Causerie: „Het bezoe
ken van zender en studio"; 8.15 Concert door Klein-
orkest o.I.v. Piet v. d. Hurk; 9.00 Ds. L. Netelenbos?
„Uit het Zendingsleven te Poerworedjo; 9.30 Vervolg
Concert; 10.00 Nieuwsberichten van Vaz Dias; 10.45
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL (509 M.*
5.20 Concert door het Omroeporkest; 6.50 Gramofoon*'
muziek; 8.20 Concert door het Radio-orkest; 9.20 Con*:
eert uit het Casino te Knocke.
KALUNDBORG (1153 M.)
3.50 Omroeporkest; 8.20 Balletmuziek door het Omroep
orkest; 11.05 Dansmuziek. f
BERLIJN (419 M.)
4.50 Concert; 5.20 Idem; 6.50 Vocaal ooncert.
HAMBURG (873 M.)
1.35 Gramofoonmuziek; 2.30 Idem; 4.50 Concert; 7.40
Concert; 11.00 Concert.
KONTGSWTTSTERHAUSEN (1635 M.),
2.20 Gramofoonmuziek; 4.50 Concert.
LANGENBERG (473 M.)
1.50 Ooncert; 5.20 Vesperconcert; 8.20 Het kleine Or
kest van den Westd. Omroep; 11.05 Populaire en Dans
muziek. l
u
DAVENTRY (1554 M.)
1.20 Concert: 2.20 Sonate-recital; 4.05 Dansorkest; 4.56
Concert; 9.55 Concert 11.05 Dansorkest.
PARUS EïFFEL (1448 M.)
9.00 Gramofoonmuziek.
PARIJS RADIO (1725 M.)
8.05 Gramofoonmuziek; 7.50 Idem; 8.20 Radiotooneel.
MILAAN (831 M.j
7.50 Gramofoonmuziek; 8.50 „Boris Godoenof', opera
van Moessorgskl.
ROME (441 M.J!
8.20 Gramofoonmuziek; 9.05 Concert.
WEENEN (517 M.)
7.55 Dansmuziek; 10.55 Zigeunermuziek.
WARSCHAU (1413 M.)
5.20 Kamermuziek; 6.40 Dansmuziek; 8.20 Populair
concert; 10.20 Dansmuziek.
BEROMUNSTER (460 M.)
8-20 Gramofoonmuziek; 10.05 Het Trio Veneziaao speelt
Italiaan scha Volksmuziek.
Drainageploeg Matthijsse.
Hoe de drainageploeg systeem-Matthijsse haar greppel maakt