AlldBtl NilIlS-
Wat op „De Rotterdam" gebeurde.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
De Engelsche begrooting.
De toren te Hindeloopen.
Een nieuwe zender.
Het zeegrasbedrijf
op Wieringen.
Ernstig ongeval te Oss.
Vee verdronken.
Er komt wat nieuws
in Schagen
Fa. Gebr. ROTGANS
De „Vliegende familie"
Ruitentikkers.
Woerfsdag 7 September 1932.
scUgër
75ste Jaargang No. 9137
courant.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiên nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-j
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno?
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekenen
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
HET SCHIP IN ROTTERDAM.
Het werk werd gestaakt.
werkwilligen.
Dertien
Dinsdagmorgen om half vijf kon men de „Rotterdam"
langzaam en statig zien aankomen. Velen stonden langs
de oevers en kaden het schip op te wachten. Aan boord
■was alles rustig. Om 6 uur in den morgen verlieten de
eersten het schip. Later verschenen ook de officieren.
De laatsten waren niet bereid eenige mededeeling te
verstrekken, evenmin als luitenant Roelofsen, comman
dant van het detachement mariniers.
Een stoker vertelde.
Een stoker deelde mede. dat. zoodra bleek dat de
verkeerde koers werd gevaren, het werk werd neerge
legd. Wel bleef ieder op zijn post en ook de wacht werd
wel geloopen.
Ook andere leden van de bemanning werden met vra
gen bestormd.
Hun verhalen kwamen alle vrijwel op hetzelfde naar:
De omstandigheid dat het schip inplaats van naar huis
te gaan, terug zou moeten varen naar Southampton, had
groote ontstemming aan boord teweeg gebracht. Het
feit, dat men dezen maatregel van de passagiers moest
hooren. en dat men er niet officieel mee in kennis was
gesteld, had de slechte stemming nog verergerd. Men
zond een telegram om advies aan de contactscommissie
en aan den Centralen Bond van Transportarbeiders. Het
antwoord luidde, dat men aan het werk moest blijven,
omdat men daartoe contractueel verplicht was. Dit ant
woord had weinig bevredigd, en nog voordat de Rotter
dam te Boulogne aankwam heeft de bemanning reeds
vergaderd. Er Is toen met een zeer groote meerderheid
besloten, het werk neer te leggen, indien het schip niet
naar Rotterdam zou gaan. Aan den gezagvoerder, kapi
tein Van Duiken, is daarop gevraagd, het schip naar
Rotterdam te brengen. De gezagvoerder antwoordde, dat
het schip eerst weer op zee moest zijn, voordat hij een
beslissing zou nemen. Hiermede ging de bemanning niet
accoord. Naar men ons verzekerde, heeft de kapitein
toen beloofd naar Rotterdam te varen. De stokers vroe
gen. deze belofte zwart op wit te geven, aan welk ver
zoek. aldus onze zegslieden, werd voldaan. Men is daar
op aan het werk gegaan, maar toen het schip eenmaal
goed en wel buitengaats was, merkte men, dat koers
gezet werd naar Southampton. Terstohd werd het werk
neergelegd, waarna opnieuw met den kapitein werd on
derhandeld. Deze antwoordde, dat hij zien zou, wat hij
voor de equipage kon doen, maar dat hij orders van de
maatschappij moest afwachten. Het schip is daarna ver
der gevaren in de richting van den Nieuwen Waterweg,
maar ter hoogte van den West-Hinder maakte het schip
opeens een zwenking en met volle kracht voer het een
anderen kant op. Het dekpersoneel waarschuwde het
machinekamerpereoneel, dat onmiddellijk het werk neer
legde. De kapitein liet daarna een anker presenteeren,
en het schip bleef ter hoogte van den West-Hinder lig
gen.
Aanvankelijk had de kapitein toen eerst een half uur
in de Zuidelijke richting willen varen, om dat daar een
hetere ankerplaats voor de „Rotterdam" zou zijn te
vinden, maar de bemanning wilde daar niet van hooren
en men doofde de vuren, zoodat niet verder gevaren
kon worden en men wel voor anker moest gaan.
Mariniers aan boord.
Zondagmorgen om half drie kwam de gewapende macht
aan boord. Overal werden posten geplaatst, zelfs op de
stookplaten en voor de hut van den gezagvoerder, 't
Was niet rumoerig aan boord. Maar gewerkt werd er
ook niet. Toen zond de directie bericht aan den gezag
voerder, dat naar Rotterdam moest worden opgestoomd
Aanvankelijk waren er nog 13 werkwilligen.
De eerste machinist bracht het bericht aan de stokers,
die hem eerst niet geloofden. De meester zou daarop
hebben gezegd: „Jongens, het is toch geen kinderspel.
Ik geef jullie mijn eerewoord, wij gaan naar Rotterdam"
Dat werd geloofd en de vuren opnieuw aangemaakt, zoo
dat het schip tusschen acht en negen uur 's avonds kon
vertrekken met Rotterdam als bestemming, waar het
schip volkomen rustig is aangekomen. De mariniers
zijn aan boord gebleven tot Rotterdam toe. De Rotter-
damsche rivierpolitie kwam bij Schiedam aan boord.
Zoodra de mariniers aan boord waren, werden voor
alle toegangen posten geplaatst. De stookplaatsen
mochten niet verlaten worden en er werd niemand
toegelaten.
Ook werd een vaste post voor de hut van den kapi
tein geplaatst. Voor het overige waren het, zoo zeiden
onze zegslieden, beste jongens, die zich heel kalm ge
droegen. Na verloop van tijd werden de leden van de
bemanning op de brug ontboden. Daar heeft de kapi
tein hun een paar paragrafen uit de monsterrol voor
gelezen. Op zijn vraag, of men bereid was, het schip
naar Southampton te brengen antwoordde een groote
meerderheid ontkennend. Tot hen die bevestigend
antwoordden, behoorden een aantal Duitsche opvaren
den. De gezagvoerder zei vervolgens, dat hij naar Rot
terdam zou opvaren. Hij bood aan, deze verklaring
schriftelijk te geven, maar de bemanning wees dit
aanbod af. Daarna gaf de commandant van het deta
chement mariniers de verzekering, dat het schip naar
Rotterdam zou gaan; de directie van de Holland—
Amerikalijn had er opdracht toe gegeven, zeide hij.
Deze verklaring werd wel aanvaard, en de bemanning
verklaarde zich bereidhet werk te hervatten. De
loodsboot werd naar R'oek van Holland teruggezonden
en kort daarna heeft de Rotterdam het anker gelicht
en is het schip naar Rotterdam opgestoomd.
Een nasr stokers vertelden nog. dat toen ter hoogte
van den West Hinder geroepen werd: „Jongens, we gaan
den verkeerden kant uljt!; de vuren onder de ketels
onmiddellijk zijn gedoofd. Alleen onder den donkey
ketel werd stoom gehouden, mt het oog op de elec-
trische verlichting. Toen de loodsboot ln de nabijheid
van de Rotterdam kwam, meende men eerst, dat werk
willigen werden gebracht. Maar wéldra zag men een
jol met mariniers naderen. Een andere groep mari
niers stond op de loodsboot met het geweer in den
aanslag. Van de mariniers hadden onze zegslieden ge
hoord, dat men in de meening verkeerde, te doen te
hebben met een schip, waarop volslagen muiterij was
uitgebroken. Volgens onze zegslieden waren de radiote
legrammen, welke bestemd waren voor de leden van
de bemanning, 36 uur achter gehouden.
Een hardnekkige passagier©.
Toen het schip te Rotterdam aankwam, had het nog
steeds een passagier aan boord, een Amerikaansohe da
me, die passage tot Rotterdam had en die hardnekkig
weigerde te Boulogne van boord te gaan.
Tien arrestanten, o.w. een stoker, die den
kapitein bedreigd zou hebben.
Een opvarende de stoker Rikkinga, is door de politie
wegens muiterij gearresteerd en van boord gehaald. Hij
zou den kapitein hebben bedreigd. Tevens heeft de Rot-
terdamsche rivierpolitie zeven Duitschers, een Pool en
een Bulgaar meegenomen. Deze vreemdelingen hebben
zioh solidair verklaard met de Nederlandsche bemanning
en hebben dienst geweigerd, maar overigens geen ander
strafbaar feit gepleegd.
NIEUWE BESPREKINGEN ONDER LEIDING
VAN DEN RIJKSBEMIDDELAAR.
GEEN RESULTAAT BEREIKT.
De Telegraaf bericht:
Hedenmiddag had de rijksbemiddelaar mr. S. de
Vries Czn. weder de partijen, welke bij het conflict
in het Scheepvaartbedrijf betrokken zijn, opgeroepen.
Meer speciaal gold het ditmaal de moeilijkheden bij de
Holland-Amerlka Lijn. De conferentie heeft echter
geen resultaat opgeleverd. De Contactcommissie bleef
bij haar standpunt, dat eerst alle betreffende, maat
schappijen moeten garandeeren, dat de arbeidsvoor
waarden en loonen van het afloopende collectief con
tract worden gehandhaafd. Indien hieraan voldaan
wordt is de Contactcommissie bereid aan de conferen-
tietafel met de werkgevers plaats te nemen en het
consigne tot opheffing der staking te geven. De Bond
van .Werkgevers in de Koopvaardij, die nog slechts
van vijf aangesloten maatsohappijen toezegging heeft,
dat zij bereid zijn de zes voorwaarden, tn een vorige
conferentie door de Contactcommissie gesteld, te aan
vaarden, verlangt daarentegen dat ook de loonen een
object van onderhandeling dienen te zijn en dat de
Contactcommissie bereid zal zijn in principe over
loonsverlaging te beraadslagen.
De „Rotterdam" blijft liggen.
Naar de „Tel." van de directie der Holland-Amerlka-
Lijn verneemt, zal de „Rotterdam" voorlooplg aan de
Wilhelminakade te Rotterdam blijven liggen. Zaterdag
zou het schip weer naar Amerika moeten vertrekken,
doch, zoolang het conflict nog hangende is, zullen de
schepen wel niet uitvaren.
Van politiezijde meldt men nog, dat de stoker R. uit
Rotterdam, die wegens bedreiging van den kapitein van
de „Rotterdam" werd gearresteerd, in overleg met den
officier van justitie voorloopig op vrije voeten is gesteld.
Ook de negen buitenlandsche zeelieden, die wegens mui
terij door de rivierpolitie werden gearresteerd, werden,
in overleg met den officier van justitie, heengezonden.
90 millloen bezuiniging?
Volgens de „Daily Mail" worden naar Reuter meldt
voor de komende parlementszitting wetsontwerpen voor
bereid, waardoor bezuinigingen van minstens 90 mil-
lioen zullen worden verkregen.
Het blad is van meening, dat de kanselier, van de
schatkist in staat zal zijn zijn eerstvolgende begrooting
beneden de 700 millioen te houden.
Het budget van dit jaar bedroeg 766 millioen.
Verteerde fundeering.
lingen.
Groote herstel-
Weldra zal begonnen worden met de verbetering
van de fundeering van den in 1615 gebouwden Wester
toren te Hindeloopen, welke de laatste jaren bedenke
lijk is verzwakt.
Reeds in 1914 lag de uit de spits neergelaten lood
lijn 133.5 c.M. buiten het midden van het, grondvlak.
In Mei 1932 was deze stand gestegen tot 147.5 c.M.
Tevens bleek toen, dat de noord- en zuidzijde waren
gescheurd en dat de bintvoegen 30 c.M. uit het water
pas lagen.
De fundeering is op verschillende plaatsen geheel
verteerd en aan de kerkzijde overbelast.
De nieuwe fundeering zal bestaan uit gewapend be
ton palen, welke in den grond worden gedrukt. Hier
op komen de steunblokken van gewapend beton. 55
palen moeten het torentrewicht van ongeveer 1.300.000
K.G. dragen.
TE HILVERSUM. MODERN ANTENNE
SYSTEEM. ZATERDAGAVOND EERSTE
UITZENDING.
In verband met het feit, dat de ontvangst van de
uitzendingen op de 296 M. golflengte niet in alle deelen
van ons land bevredigend geacht werd, heeft de Ne-
derl. Seintoestellenfabriek te Hilversum eenige maanden
geleden besloten den bestaanden zender niet opnieuw
te veraterken, doch een nieuwen zender te bouwen en
tevens de antenne en de bestaande torens van 60 M.
hoogte te vrvangen door een geheel modern antenne
systeem.
Het antennesysteem van den nieuwen zender wordt
gevoed met niet minder dan 25 kW. en is volgens de
nieuwste vindingen geconstrueerd.
Er is speciale aandacht aan besteed, dat de quallteit
der uitzendingen aan de hoogste eischen voldoet.
Door middel van een omschakelinrichting is het
mogelijk den zender met geringe energie (7.5 kW.) te
doen werken voor die gevallen, waarbij een omroep-
vereeniging gebruik van dit kleinere vermogen voldoen
de zou achten.
Het ligt in de bedoeling om gedurende 14 dagen,
beginnende Zaterdagavond 10 September, van 20 uur af
met deze nieuwe installatie de uitzendingen op 296
meter te verzorgen, terwijl overdag gedurende dien
tijd nog met het tegenwoordige systeem zal worden
uitgezonden.
In opzet en uitvoering is 't geheel een Nederlandsch
product.
Slechte resultaten. Ziekte ln het gewas.
Van Wieringen schrijft men aan de N.R.Crt.:
De resultaten van het zeegrasbedrijf zijn dit jaar
zeer slecht zoowel met gemaaid als gevischt zeegras.
Daar de meeste pachters van dijkperceelen nu niet in
staat zullen zijn de pachtsommen te voldoen, heeft
hot bestuur van de visschersvereeniging D.E.T.V. zicji
met eon verzoek om pachtvermindering tot den mi
nister van financiën gewend en dit verzoek monde
ling toegelicht bij den ontvanger der registratie en
domeinen. Het gemeentebestuur van Wieringen heeft
oveneons hierover gegevens verstrekt aan genoem
den ontvanger, waaruit blijkt, dat de oogst van ge
vischt zeegras dit jaar niet veel grroter zal zijn dan
ICOO pakken van 100 K.G.. tegen ten minste 5000 pak
ken in andere jaren. Voor het gemaaide zeegras van
Wieringen zijn deze cijfers rond 2000 en 6000 balen.
Enkele factoren maken den toestand voor de vis-
-ohers nog ongunstiger, o.m. de lagere prijzen en het
wel waardelooze grasgewas. Het gemeentebestuur
iersteunt dan ook het verzoek van de D.E.T.V. en
'irijft, dat de visschers. zelfs als zij geheel van be
taling worden vrijgesteld, dit jaar nog niet hun
brood met de zeegrasvisscherij zouden kunnen ver
dienen.
De oorzaak van de slechte resultaten is te zoeken
in een ziekte, die dit jaar het gewas heeft aangetast.
Het zeegras wordt zwart, gaat rotten, slaat vóór den
normalen tijd los en zinkt naar den bodem. Deze
ziekte heeft vrijwel alle wierwaarden in de omgeving
van Wieringen aangetast.
Het gemeentebestuur heeft zich tevens gewend tot
den Rijksdienst voor de Zuiderzeesteunwct, om te ko
men tot een onderzoek, of deze ziekte ontstaan is
door factoren, die samenhangen met de afsluiting
der Zuiderzee.
Vrachtauto omgeslagen. De chanffenr
ernstig gewond.
Dinsdagavond heetf op den hoek van den Heeschen-
weg nabij de Marechausseekazerne te Oss een ernstig
ongeval plaats gehad, dat naar de omstandigheden
nog betrekkelijk goed is afgeloopen.
Op dat moment reed de veldwachter Zoethout per
rijwiel in de richting Oss, terwijl van den kant vah
Lieshout een vrachtauto, bestuurd door W. S., met
groote snelheid kwam aangereden. Op den hoek
schrok de bestuurder dusdanig van den voor hem
rijdenden fietser, dat hij zoo hard remde, dat de
vrachtauto kantelde. Z. werd door den achterkant
van de vrachtauto geraakt, doch bekwam niet ern
stige verwondingen aan het achterhoofd.
De chauffeur van den vrachtauto, die vermoedelijk
in beschonken toestand was, kwam er minder goed
af. Eerst werd de wagen weer rechtop gezet, en daar
na moest men hem van achter den stuurstoel be
vrijden.
Zeer ernstig gewond werd hij de marechausseeka
zerne binnengedragen. Daarna werd S. naar het St.
Annaziekenhuis te Oss overgebracht. Zijn toestand
is ernstig.
De vrachtauto is zeer ernstig beschadigd. Een on
derzoek wordt ingesteld.
Bij de overstroomingen.
Uit Wellington (Nieuw-Zeeland) wordt gemeld:
10.000 stuks vee, hoofdzakelijk schapen en lammeren,
zijn bij de jongste overstroomingen in de streek van
het Wairarapameer omgekomen.
JONGEN VAN EEN WAGEN GEVALLEN.
's Avonds overleden.
Bij het nemen van de bocht Weteringkade-Wete
ringplein te Den Haag, door een vrachtauto, viel gis
teren een zestienjarige jongen uit de Loenensche
straat van den wagen. De jongen kreeg een gapen
de hoofdwond en werd in bewusteloozen toestand
naar het Ziekenhuis aan den Zuidwal gebracht, waar
hii 's avonds is overleden.
Barometerstand Woensdagmorgen 8 uur: 756 m.M.
Vooruitzichten: Kans op regen.
Temperatuur 17 gr. C. i3 61 gr. F.
Nog 3 dagen en dan I
HOOGZIJDE E 103.
SCHAGEN
9
mag verder vliegen.
Naar uit Godthab wordt gemeld, hebben de Deen-
sche autoriteiten den Amerikaan Hutchinson, die, zoo
als reeds gemeld, met zeven andere personen, t.w.
zijn vrouw, twee kinderen en assistenten, niettegen
staande het verbod der Deonsche autoriteiten op
Groenland was geland, thans verlof gegeven langs de
kust verder te vliegen naar Angmaksalik. Wat de
benzine betreft, heeft Hutchinson hiervoor reeds uit
Amerika gezorgd en wel met behulp van de Deen-
sche Petroleummaatschappij. Hij heeft het benzine
depot van Lindbergh te Gocithab gekregen en hij zal
te Angmaksalik de beschikking krijgen over de ben
zol welke de Amerikaansche Oceaan vlieger Cramer,
die indertijd voor de Schotsche kust om het leven
is gekomen, heeft achtergelaten. Het is nog niet be
kend hoe de Deensche justitie tegenover de Hutchin-
sons zal optreden.
VILLA AFGEBRAND IN NOORWEGEN.
VÜf dooden.
In den nacht op Dinsdag is in de omgeving van
Toensberg, de oudste Noorsche stad, een villa afge
brand. De eigenaar was afwezig. Zijn echtgenoot© en
de vier kinderen zijn in de vlammen om het leven
gekomen. Slechts het dienstmeisje wist zich te redden.
TOCHT VAN DE DO X OVER HET IJSELMEER.
De Duitsche Vliegboot „Do X" heeft Dinsdag j.1. een
grooten tocht gemaakt over Nederland. De vliegboot
is te Travemünde gestart en heeft via Hamburg koers
gezet naar de Waddeneilanden. Over het IJselmeor
en via Arnhem is de „Do X" naar Duitschland terug
gekeerd.
EEN RANGEERDER ONDER EEN LOCOMOTIEF.
Dinsdagmorgen is op het emplacement te Nutb d«
rangeerder A. J. Schrave door een losse locomotief over
reden en gedood. De ongelukkig was gehuwd en vader
van vier kinderen.
Een bontwinkel geplunderd.
Maandagnacht heeft men de étalage-ruit vernield
van den bontwinkel der firma B. en K. aan den Schie-
damschen Singel te Rotterdam. Uit de étalage zijn
ontvreemd: 20 licht-bruine Nutria-vellen, 1 donkere
Murrnel-shawl, 1 beige vosbont en 1 zwarte bont
mantel. De gezamenlijke waarde van het gestolene
bedraagt ongeveer f600.
De inbraak is ontdekt door een waker van den
Gem. Part. Nachtveiligheidsdienst die de politie ge
waarschuwd heeft.
COMMUNISTISCHE BETOOGINGEN
IN POLEN.
Een twintigtal leiders gearresteerd.
In verband met den Zondag gehouden communistl-
schen jeugddag heeft de politie te Warschau talrijke
huiszoekingen bij communistisehe leiders gedaan en een
20-tal hunner gearresteerd.
Voorts deed de politie een inval in een goed geoutil
leerde drukkerij, waarin voor geheel Polen communis
tisch propaganda-materiaal werd vervaardigd. Teneinde
het communistisch karakter der drukkerij te verbergen,
hing op het voorkantoor van het bedrijf een Mariabeeld
en een portret van maarschalk Pilsoedski.
Tijdens de betooging van den commnistischen jeugd
dag ontstonden bloedige botsingen met de politie. Toen
een gearresteerd communist in de portiersloge van het
woonhuis aan een verhoor werd onderworpen, trachtten
aanhangers hem te ontzetten. De politie maakte gebruik
van haar revolvers, waardoor een vrouw werd getrof
fen en gedood.
Voorts bestormde de menigte het gebouw van de
plaatselijke ziekenkas en vernielde het meubilair,