voor
DF. TWEE TOLLEN
vv-.j;
onze jeugd
„Het is niets meer gedaan met ons tollen'
zuchtte een mooi geschilderde zweeptol, die
in een speelgoedwinkel lag tusschen alle
mogelijke ander speelgoed, „we liggen hier
nu al maanden en er is geen kind, dat meer
met ons wil spelen".
„Weet je het dan nog niet, wat er aan
de hand is
„Neen, vertel eens".
„De kinderen spelen tegenwoordig, wat
je dan spelen noemt", smaalde de andere
zweeptol, „met een paar houten wieltjes,
die ze langs een touwtje af en weer op
laten rollen. Die wieltjes noemen ze: Yo-Yo".
„En vergeten ze dan heelemaal dat het
op het oogenblik toltijd is?"
„Natuurlijk, de kinderen laten zich heele
maal inpalmen door de Yo-Yo's, van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat, in huis
en op straat zie je ze er mee bezig. Is dat
nou sport Vroeger holden ze zich warm
als ze met het zweepje achter ons aan ren
den, nu worden ze stijf. Maar wat zou je
ervan denken als we onze eigen stramme
ledematen eens wat leniger gingen maken
„Daar zeg je zoo wat, ik voel wel wat voor
een uitstapje".
En zoo togen de beide tollen dan draai
end op stap. Heel stilletjes waren ze des
nachts den winkel uitgeslopen en terecht
gekomen op een groot weiland, dat buiten
de stad was gelegen. Daar dansten ze vroo-
lijk in het rond, tot vermaak van de insec
ten en andere kleine dieren, die tusschen
het gras leefden
Ze waren toen eigenlijk wat blij, dat de
kinderen met hun Yo-Yo's speelden en hen
niet met een zweep achterna joegen. Nu
konden ze tenminste geen smadelijken dood
onder de wielen van een wagen of een auto
sterven, zooals helaas te velen van hun
soortgenooten hadden ondervonden.
Maar eindelijk waren ze uitgedraaid en
konden niet meer op gang komen. Ze waren i
erg blij, dat ze door een klein boerenmeisje
werden gevonden, dat nog niet van Yo-Yo's
gehoord had en met haar broertje op het
erf van de boerderij met hen ging spelen.
De vlucht naar Mars.
Een technische phantasie.
Het groote gebouw, waarin heit observatorium
gevestigd was, schudde op zijn grondvesten. Het
was de start van de raket.
Sterke, zwarte stalen buizen voerden saam-
geperste gassen naar een stellage in het mid
den van den grooten koepel, waarboven door
een ronde opening het licht van de glinsteren
de sterren zichtbaar was. Zilveren maanstralen
spoelden over een wirwar van draden. Doch
boven alles uit stak, als een reusachtige, don
kere loop van een kanon, de buis, waardoor
voor de eerste maal zü het dan ook zonder
bemanning een raket in de wereldruimte
zou worden afgeschoten. De laatste voorberei
dingen werden getroffenDe klep, die de
1 gassen nog tegenhield, werd geopend en lang
zaam kroop de wijzer, die den druk van de
samengeperste gassen aangaf, langs de cijfers....
500.... 10002000 atmosferen. Dan een
druk op den hefboom en de explosieve kracht
van het zich ontspannende gas wierp de raket
met een snelheid, die ruim de helft bedroeg
van die van het licht, omhoog.... in het on
bekende.
De vele, haast onoverkomelijke technische
moeilijkheden waren overwonnen, de wet der
zwaartekracht was gebroken- Door dit schot in
de wereldruimte zouden de grootste geheimen
der kosmos worden ontraadseld en vele astro
nomische theorieën zouden vallen of hun be
wijs krijgen. De raket was in staat automatisch
de gebeurtenissen in het heelal te registreeren
en had als doel de planeet Mars.
De aardsche dampkring werd als door een
lichtflits doorkliefd. En het eeuwige zwijgen
van de oneindigheid omgaf de sigaarvormige
raket. Geluidloos schoof zij door de ruimte,
voortgedreven door de aan de aarde ontleende
kracht. Geen wrijving verminderde haar gewel
dige snelheid. En in de raket was alles in
leven.... De fijne instrumenten vervulden
automatisch de hun opgelegde taak. De alco
hol-thermometer gaf de temperatuur van de
wereldruimte aan en teekende deze aan op een
langzaam wentelende rol papier: 273 gr. Celsius
onder het vriespunt vam water.
Zoo ging het verder steeds verder; de
maan met zijn kraters werd aan den rechter
kant zichtbaar. Als de ledige oogholten van
een menschelijke schedel gaapten de diepe ga
ten en spleten in de oppervlakte van de maan.
De vroeger door de wereldruimte dwalende
meteoren hadden, aangetrokken door de maan,
met een onmetelijke kracht deze gaten in de
toen nog taaivloeibare massa geslagen
Toen een bijzonder diepe spleet in de maan-
alpen werd bereikt, begon de naaldvan de
weer-regulator te draaien en versprong, op het
draaiende millimeterpapier een kleine curve
trekkend. De gashoudende wervelstroom, die
uit den krater opsteeg, had haar in beweging
gebracht. Een nauwelijks waarneembaar klikken
van het foto-apparaat, en voorbij
Met onverminderde snelheid ijlde de raket
verder in het onbegrensde en lange minuten om
gaven met hun doodende eenzaamheid het sta
len lichaam. Dan plotseling was het, alsof een
geest tusschen de instrumenten rondwaarde
sjj begonnen alle te bewegen. Mare met zijn
uitstralingen kwam nader en nader. De ther
mometer verliet het laagste punt en de fijne
stift, welke de temperatuur opteekende, gleed in
een langzaam stijgende lijn over het papier. De
vochtigheidsmeter, die zoo langen tijd rustig
werkeloos was gebleven, bewoog zich en teeken
de de waterdampgraad van de Marslucht op,
terwijl het uurwerk draaide en regelmatig* het
fotografische toestel bedier.de.
Doch nauwelijks waren deze metingen ver
richt en vastgelegd, of reeds sloeg.de raket te
gen den Marsbodem aaneen ontzettende
knal liet zich hooren!De explosieve stoffen
in de voorste kamer van de raket wierpen het
stalen lichaam met een enorme kracht terug en
slingerden het juist volgens de berekeningen
van de astronomen op de aar-de met een
angstwekkende snelheid in de richting van de
aardplaneet. Verschillende middelen ter afwering
van stooten, aangebracht in het inwendige van
de raket, bewaarden het projectiel voor vernie
tiging.
Denzelfden weg, die de raket genomen had op
den heenweg, nam zij nu ook terug, in haar ge
pantserd lijf aanteekeningen medevoerend van
groote beteekenis voor onze astronomie, voor on
ze kennis van de wereldruimte. Doch de koers,
volgens welke het projectiel weer op de aarde be
landen zou, was door den heftigen stoot op de
Mars-oppervlakte eenigszins gewijzigd, de aan
trekkingssfeer van de Aarde werd slechts rake
lings gepasseerd en de raket vloog, na nogmaals
van koers veranderd te zijn, regelrecht op de
zotn af!
Toen echter de planeet Mercurius op de lin
kerzijde zichtbaar werd, stonden de steeds zoo
rusteloos werkende instrumenten plotseling alle
tegelijk stil. Alleen het fotografische toestel
legde Mercurius op de gevoelige plaat vast. De
steeds nader en nader komende Zon bestraalde
Mercurius met een roodachtig Bengaalsch licht
en gaf haar daardoor 'een angstaanjagend voor
komen. De doode planeet scheen in vlam te
staan
Dan begonnen plotseling alle instrumenten
met een schok weer te werken. Het kleine alco
holzuiltje van den thermometer steeg snel tot
over de hoogste grens. Nu was de Zonnekogel
reeds dichtbij, de gloeiende fonteinen en de op
stijgende, heete gassen omringden reeds 't licht
om de raket. De stalen mantel van het projec
tiel vertoonde, onder invloed van de ontzettende
hitte, een blauwen gloed, dan kwamen er blauw
achtig bruine vlekken opde raket was
gloeiend. De stukken glas, die het photographi-
sche toestel beschermden tegen de invloeden
van buiten, werden taai-vloeibaar en begonnen
zich te welven. De punt vam de raket werd wit
gloeiendzij werd langzaam afgeplat. Het
glas smolt en vormde met zijn droppels een
lichtspoor van het projectiel. De richting wijzig
de zich wederom. Nu vloog de raket nog meer
in de richting van de Zondichterbij
dichterbijdan een luid gesis en de raket
verdween in de razende em kokende vuurzee
Op de Aarde, in het observatorium, zaten de
geleerden bijeen en bestudeerden met koorts
achtig brandende oogen de klokken en instru
menten Slechts weinige seconden nog en de ra
ket zou ergens op aarde neerstorten. En zij zou
een onmetelijke rijkdom aan natuurgeheimen
met zich meevoeren, geheimen, welker ont
sluiering de weetgierigen ten volle tevreden zou
stellen. Volgens de nauwkeurige berekeningen
van de sterrekundigen had de stoot tegen Mars
reeds eenige minuten geleden moeten plaats vin
den. zoodat de raket zich nu op den terugweg
zou bevinden.
Radio-golven snelden om den aardbol. Op alle
sterrewachten was het één en al bedrijvigheid
om de atmosfeer te doorzoeken naar het terug-
keerende lichaam en vele spannende minuten
verliepen
En intusschen was deze door den menschelij-
ken geest zoo kunstig uitgevonden constructie
reeds lang gevallen als offer van den zonne
gloed.
Een eigengemaakt nestkastje.
Onze vogeltjes in den winter.
Deze week, jongens en meisjes, gaan we
eens iets anders doen. Geen speiletje, geen
kunstje, maareen knutselwerkje. De
trekvogels zijn zoo langzamerhand allemaal
naar zonniger streken getrokken, maar er
zijn nog tal van vogels, die hier overwinte
ren en die hebben heusch niet zoo'n prettig
leventje, vooral als de winter nogal streng
is. Daarom.Js, voor ons, menschen, de taak
weggelegd om deze diertjes zoo goed móge
lijk door den winter heen te helpen.
En wij kunnen de beestjes in hun levens
strijd steunen, door ze geregeld van eten te
voorzienèn door de gelegenheid voor
hen te scheppen een veilig en warm nestje
te bouwen, om daar de winterkoude te trot-
seerenDaarom gaan we vandaag eens
een nestkastje bouwen!
Kijk maar eens naar de plaatjes. Daarop
zie je verschillende bijzonderheden. De ma
ten van het kastje zijn geheel aan jezelf
overgelaten. Maak het niet te groot, want in
een klein hokje heeft de vogel het veel war
mer. Boven zie Je het kastje kant en klaar.
Het dak helt naar links of naar rechts, om
het regenwater te laten afvloeien. Zouden
we het dak naar voren hebben laten hellen,
(zooals bij vele nestkastjes het geval is), dan
zouden de vogels op regenachtige ddgen
steeds door een gordijn van neerstroomend
water het vlieggat binnen moeten komen.
Dit Is nu niet noodig; zij blijven nu droog,
d.w.z. zij blijven gespaard voor het van het
dak stroomende water. In het nest is een
vierhoekig stuk hout neergelegd, gemaakt
van een heel dikke plank. In het midden
heeft men reeds eenigszins een nestvorm uit
gehold (laat dit door den timmerman of den
meubelmaker doen). Het gat, dat men in de
holte heeft geboord, komt precies uit op het
gat in den bodem van het hokje. De zijwand
is afneembaar; door middel van een tweede
plankje aan de binnenzijde en een paar
haakjes aan de buitenzijde kan men dit ge
makkelijk bereiken! Denk er aan, dat je de
kier tusschen de beide plankjes ook scheef
naar boven maakt; dat v-orkomt ook alweer
het binnenstroomen van den regen. Onze
vogeltjes moeten een droge woning heb
ben
Voor het dak en den bodem kan Je beter
beukenhout nemen, terwijl de zijwanden ge
rust uit dennenhout mogen bestaan. Door
er aan de achterzijde een of twee latjes
tegen te schroeven, kan je het hokje aan
den muur of tegen een boom bevestigen.
Denk er om: geen uitstekende schroeven of
spijkertjes aan den binnenkant, hoor! En
het vlieggaatje kan je beter bekleeden met
een reepje blik, daar spechten of eekhoorn
tjes nog wel eens probeeren een gaatje, dat
zij ontdekt hebben, grooter te maken, het
geen niet de bedoeling zou zijn.
Als je een nestkastje ophangt, doe het
dan zoodanig, dat zelfs poesjelief er niet
bij kan! Je zult eens zien, hoe aardig het is,
KLEIN MEISJE.
Klein meisje speelt in *t zonnegoud
haar lijfje zwak gebogen,
en alles om haar lacht en juicht
weerspiegelt in haar oogen.
Haar blanke kopje Is van god
dat ragde wonderfijn
en krulde woelig als de zet
met glans van zonneschijn*
Zij is het kindje van de zon
die haar te wiegen schijnt
en met zijn mooie stralenpracht
blinkend'goud omlijnt,
ONELT,
wanneer er in het voorjaar jonge vogeltjes
komen!
In den tuin zal een voederstandaard wel
kom zijn. Korreltjes vogelvoeder, gestolten
vet, olienootjes, broodkorsten, peentjes enz.
vormen allemaal een geliefkoosd voedsel voor
de hongerige diertjes. Ook hierbij moet Je
voor de poes oppassen! Het is het beste op
een bepaald uur van den dag te voederen en
dan onze kat binnen te houden. De vogels
wennen al heel spoedig aan die regelmaat
en verschijnen niet vóór hun „etensuurtje"!
En kijk dan maar eens, hoe hongerig zij
zijn! Dan zal je het zeker den volgenden
dag niet vergeten.
En nu maar aan het werk. De vogeltjes
zullen je zeer zeker in hun hartjes dankbaar
zijn, al kunnen ze het niet zeggen! Maar
aan hun vroolijk en dankbaar getsjilp,
wanneer ze het voedsel zien, kan je toch wel
bemerken, dat ze in hun nopjes zijn met die
gaven des Hemels. Tot de volgende week
daar maar weer. Dag allemaal!
De verstandige Sultan.
Sultan Mohammed Bey, de heerscher over
Turkije, was In den grond van zijn hart een
eenvoudig mensch, dat strikt rechtvaardig
oordeelde en trachtte de ziel van zijn volk
zoo goed mogelijk te begrijpen en te waar-
deeren. Om veel onder het volk te komen,
ging hij dikwijls, gekleed als een eenvoudig
koopman, naar de moskee om zijn dank
gebed te verrichten. Op zekeren dag trad een
arme bedelaar op hem toe, die gehurkt had
gezeten bij den Moskee-Ingang en zeide:
.Gelooft gij, grootmachtig Heer en Sultan,
wat de profeet heeft gezegd?" En hij maakte
een diepe buiging, met de armen over elkaar
geslagen. De Sultan, eenigszins verrast, dat
men hem herkend had. glimlachte eens en
antwoordde: „Ja zeker, ik geloof, wat de
profeet heeft gezegd!" Waarop de arme
bedelaar verder ging: „De profeet zegt in
den Koran, het Groote Boek der Wijsheden:
Alle Muzelmannen zijn broeders! Dus, beste
broeder, wees zoo goed en deel met mij de
erfenis onzer voorvaderen"De sultan
moest ondanks zichzelf toch lachen en dacht
,dat Is een heel nieuwe manier om een aal
moes te vragen" en hij gaf hem een goud
stuk. De Turk bekeek het goudstuk lang,
draaide het om en om, schudde het hoofd
en sprak „Beste broeder, wat moet ik met
zoo'n goudstuk beginnen, als U toch meer
goud en zilver hebt, dan 100 muilezels kun
nen dragen en als mijn kinderen thuis ver
hongeren Moet dat „deelen" haten,
der De goede sultan hief nu
dreigend den wijsvinger op en zeide:
broeder, wees tevreden, zeg vooral teïi
mand, hoeveel Ik je gegeven
familie is immers zóó groot,
broeders en zusters tot mij
en hun erfdeel van mij zouden opeis:
het niet toereikend zou zijn, om hun:
een goudstuk te geven; dan zou je ra
goudstuk nog een deel terug m>
geven Dat begreep de „beste bra
en met een diepe buiging stapte hij ten
rende naar den bakker Aboe Tlengi en
een stuk brood. De sultan lachte nog-
na over het geval, stapte toen de Most
om zijn dankgebed te verrichten en te
zen over de hongerige kinderen, die
gevoed zouden worden. Enkele dagen
had hij zijn dienaren het adres van
origineelen bedelaar laten uitzoeken enl
kreeg een betrekking aan het hof, jL
hij zijn leven lang zijn kinderen vol'
eten kon geven. Want redeneerde c
tan iemand, die zoo'n helder ve:
heeft, zulke origineele invallen heeft,
er zelfs inloop, moet in het dagelijkse!)
een handig mensch zijn en zulke
kan ik gebruiken in mijn dienst..
(Nadruk verbak
Waarom Hilda niet in
bioscoop was.
door HANS.
Hilda en ik zijn zus en broer...,
We wilden allebei zoo graag M
Mickey-Mouse-film gaan kijken. Om
dagen zou die vertoond worden0!
knoopen van mijn jasje telden v/Jj uit,'
het morgen aan moeder zou gaan vtt'
Nog drie dagen, nog twee dagennu
lachte zoo geheimzinnig toen ik het
vroeg (want ik „was 'em") en warempf
daar lag op mijn tafeltje, onder mijn o
lencahier, waar ik mijn opstel in in
schrijven, een entreekaart! „Voor jon
Hilda te verrassen" stond er bij op
briefje. Hoera!
Twintig minuten voor het begin
mijn plaats in de bioscoop en keek
om mij heen, of mijn zus^e niet kwam.!
schen en kinderen stroomden binnen.--
maar Hilda, die dadelijk uit school hieru
zou komen, was er niet bijWat zou-
beteekenen? Hoe grappig de Mickey-w^
ook dansten, sprongen, zongen en speeldet
ik zat steeds maar te bedenken, waar Bü
wel zou blijven. Dadelijk na afloop rende
naar huis, rende naar binnen
er gebeurd? Waarom ben je niet in de b.:
coop geweest?"
„Ik? Ik heb immers geen kaart!"
„Zeg eens, Hildalief", zei moeder, ..-hM
vandaag geen piano gestudeerd?"
„Natuurlijk, moes ik ik heb
vier tot
„Zoo kindje, speel me eens heb laai
blad voor, wil je?" vroeg moeder glimlach0
Als de wind zit Hilda voor de piano,
het deksel en wat ligt daar, onbarmM
tig afstekend tegen het zwarte hout?.--
Een kaart voor de bioscoop, met 'n brie!
„Voor jou, om broer te verrassen!"
(Nadruk verboden*
