AARDSCHOKKEN IN ONS LAND. Complot tegen Herriot. Dinsdag 22 November 1932. SCHAGER COURANT. Derde blad. No. 9180 Groot gedeelte van Nederland opgeschrikt. DE BRAND OP DE „P. C. HOOFT". Russische ijsbreker vergaan. Kerkvloer te Warschau ingestort. LIEFDESDRAMA PUTTEN. BIJ ROOFOVERVAL TE ROOSENDAAL. GEWEST NOORDHOLLAND-NOORD DER S.D.A.P. Noodlottige studentengrap. VERSCHILLENDE LICHTE SCHOKKEN WAARGENOMEN IN HET ZUIDEN EN OOSTEN. Amsterdam, 21 November. Kort voor midder nacht is een groot gedeelte van Nederland opgeschrikt door eenige heftige aardschokken. Het juiste tijdstip, waarop dit voor Nederland zoo zeldzame verschijnsel jjci, voordeed, kunnen wij op dit oogenblik moeilijk bepalen, aangezien de diverse waarnemingen in dit opzicht eenigszins verschillen en het Meteorologisch In- atituut in De Bilt, waarschijnlijk hiertoe gebracht door een overmatig aantal telefonische aanvragen uit ver schillende deelen des lands, geen gehoor meer gaf. De meeste stemmen noemen echter vier a vijf minuten voor twaalf uur het tijdstip, waarop de aardschokken zich deden gevoelen. Een inwoner van de hoofdstad, die met vijf personen in de huiskamer om de tafel zat, heeft de aardschokken, naar hij ons vertelde, duidelijk waargenomen. Hij kreeg een gevoel, alsof hij een klap op het hoofd had gehad, of een lichte hersenschudding had bekomen. Zijn huisgenooten meenden allen plotse ling duizelig te zijn geworden. De lamp zwaaide vrij hevig heen en weer en het dienstmeisje, dat een ver dieping hooger sliep, werd mef een schrik wakker. Toen men eindelijk realiseerde, wat de oorzaak van deze verschijnselen was. vluchtte men naar buiten, maar be merkte daar al spoedig, dat alles rustig bleef. Het merkwaardigste is. dat maar zeer weinig personen in de hoofdstad iets'van de aardschokken gemerkt heeft Van nog slechts één andere zijde in Amsterdam kon den wij bevestiging krijgen van het doordringen der schokken in onze oude veste. Hier zijn de menschen naar de deur geloopen. om te kijken, wie er zoo aan het bonzen was. In de meening, dat jongens aan het werk waren geweest, is men toen weer met zijn be zigheden voortgegaan. In Den Bosch een hevig dreunen. Anders ging het in het Zuiden des land. In een café In den Bosch bespeurde men. eveneens om vier minu ten voor middernacht een hevig dreunen, dat ongeveer 5 seconden aanhield. De meubelen dansten op en neer ruiten rinkelden, deuren rammelden en schilderijen zwaaiden langs den muur. Vol schrik snelden de men sehen naar buiten, waar zij nog lang nadien de ..aard beving" bleven bespreken. Tal van personen, die naar bed waren gegaan, en die wakker geworden waren van het dreunen, hadden zich weer aangekleed en waren naar buiten gekomen, velen in de overtuiging, dat er gens in de stad een hevige ontploffing moest hebben plaats gevonden. De commandant van politie. Alexanderveld. in Den Haag vertelde ons, dat om precies vier minuten voor middernacht het geheele gebouw op zijn grondvesten stond te dreunen. Het merkwaardige was hier, dat de agenten, die beneden zaten, niets van een aardschok hadden beherkt. en dat ook in Scheveningen geen enke- lt waarneming dienaangaande was gedaan, zoodat de commandant reeds aan zijn eigen observatie was gaan twijfelen, totdat hij van ons vernam, dat Nederland in derdaad deze min of meer tropische ervaring had on dergaan. Hoofdzakelijk in het midden en Zuiden des lands. Het blijkt echter wel, dat de aardschokken hoofdzake lijk in het midden en Zuiden des lands zijn voorgeko men. Het is zelfs, voor zoo ver wij op dit oogenblik kun nen nagaan, niet onwaarschijnlijk, dat het centrum van het verschijnsel op Nederlandsch grondgebied heeft ge legen. aangezien de verschillende berichten, die ons in den loop van den nacht bereikten, uitwijzen, dat in den Bosch. Helmond. Roermond, Nijmegen, Arnhem, Sitt&rd, hevige aardschokken gevoeld zijn. Naar het Westen schijnt het verschijnsel zich binnen Brabantsche grenzen te hebben gehouden. Althans de plaatsen in Zeeland, die wij in den loop van den nacht opbelden, konden ons niets vertellen over een aardschok, hoorden er zelfs vreemd van op. Naar het Oosten en Noorden schijnt de beving ook vrijwel te zijn opgehouden in de grenzen van Gelder land. De Veluwe bleef op zijn grondvesten rusten en ten Oosten en Noorden van Hengelo, evenmin in de plaats zelve, heeft niemand iets van aardschoppen be speurd. Ook in de richting van Duitschland schijnt de hevig- ™JdJler schokken langzamerhand te zijn afgenomen, uit Essen in Duitschland vernemen wij, dat aldaar te- ?en middernacht twee lichte aardschokken, die onge- Ve€' 3 seconden duurden, werden waargenomen. Hier werd de beving van een dof gerommel begeleid. Dit m nt 'n Ne<3er,an<i niet te zijn waargenomen, al ver- elden verschillende personen ons wel, dat de grond ge- reund ^d. Rommelen echter werd niet gehoord. In verschillende andere plaatsen in het Ruhrgebied, zooals isenkirchen, Bochum, Recklinhausen, Dusseldorf enz. werden dezelfde schokken opgemerkt Nergens echter sjhijnt materieele schade te zijn ontstaan. Verdere Plaatsen in Duitschland. waar de aardschokken be speurd zijn, zon- o.a. Aken. Gladbach-Rheydt. Eschwiler n Koblenz. In Koblenz was de beving zoo sterk, dat e ruiten rinkelden en de verschillende plaatsen de meu- s s kraakten, terwijl de schilderijen aan de muren in k»wf® kwamen- In Eichweiler schijnt de beving zoo aiw geweest te 20°. dat verscheidene personen vwJüi i6 Straat op &evIucht ziJn- Ook in Dortmund een,,f5e,ïeving geobserveerd. Hier ontstond groote on- haH daar men meende dat een mijnontploffing *ad plaats gevonden. daf Ï560 °nS te meer versterkt de veronderstelling heeft i c®n*rum van de beving in Nederland gelegen 16 het verhaal, dat onze correspondent te Hel- ODeece^j ?ee^' In de geheele sted werden de menschen hem^ï2 hevlg waren hler de schokken, dat schen ^fchlllende gevallen ter oore kwamen, dat men- vallen, 6 ree waren gaan slapen uit bed waren ge- Late wandelaars voelden den grond onder hun voeten bewegen. <lelfkedTnand<!'airS' dle huiswaarts keerden hadden dui- Personen hK. hUDne VOete° bewegen- Tal van zeer f°° Zeer onder den lndruk, of zoo deren renden i*6"' f 2i' hel bewustzijn verloren. An- zen uit en vori, pamek' noS hun ondergoed hun hui- zende, dat d« een.gc"!d heenkomen op straat, vree- uue. dat de huizen boven hun hoofden spoedig zou den instorten. Cafébezoekers vertelden, dat de tafeltes waaraan zij zaten, eenige centimeters heen en weer hadden geschoven, alsof iemand opzettelijk daartegen geduwd en gestooten had. Twee kleine meisjes, die in één bedje sliepen, waren door de beving zoo onzacht te gen elkander aangekomen, dat zij huilende wakker wa ren geworden. Zij hoorden de ramen rinkelen en dach ten, dat een Inbreker in de kamer was. Een der kleinen verloor hierop het bewustzijn, doch is later gelukkig weer bijgekomen. De geheele stad verkeerde geruimen tijd in groote opwinding. Overa! stonden groepen menschen het voor gevallene te bespreken, tevens afwachtende of het ver schijnsel zich zou herhalen. Na 1 uur keerde echter langzamerhand de rust weer en vatte de bevolking wer moed. De straten kregen hun gewone aanzien weer en betrekkelijk spoedig daarna lagen de menschen rustig te slapen. Desgevraagd deelde de politie van Helmond ons mede, dat zij geen enkele melding had ontvangen over ontstane materieele schade. Trouwens in geen enkele andere plaats, noch in Nederland, noch in West-Duitschland schijnen de schokken van dien aard geweest te zijn. dat hierdoos schade ontstaan is. Tot dusverre althans bereikten ons nog geen berichten omtrent schade of ongelukken. Ook schokken om half tien en half ééo. 's-Hertogenbosch, 21 November. Uit Vehel, Den Dunge en verschillende andere plaatsen in het Zuiden bereiken ons berichten, dat reeds om half tien daar aardschokken zijn gevoeld. In den Dunge scheur de toen in de R.K. Pastorie op tal van plaatsen de muur. Ook om eenige minuten voor half één werd wederom in tal van plaatsen in Brabant een aardschok bespeurd. Het is uitgesloten, dat men hier met suggestie te doen zou hebben. Volkomen onafhankelijk van elkander waarschuwden ons verschillende betrouwbare personen, die door de eerste schokken heen geslapen hadden, maar die om half één wakker waren geworden door het dreunen van den grond. In Den Bosch heerschte dan ook een ware paniekstemming. Met groote stel ligheid verspreidde zich het gerucht, dat de Hembrug in de lucht gevlogen zou zijn en dat de ramp onafzien baar was. De schokken zouden zijn veroorzaakt door de ontploffingen van kruid en ammunitie. Gelukkig kon dit gerucht spoedig worden tegengesproken. Granieten vloer gescheurd. In café van Haaren op den weg naar den Dunge scheurde tijdens de aardschokken een zware granieten vloer over de volle breedte door. Aan de beide buiten zijden scheurden ook de muren van het dak tot in het plafond toe. Onnoodig te zeggen, dat het publiek in doodsangst door alle mogelijke en onmogelijke uitgan gen naar buiten stoof. Persoonlijke ongelukken kwamen gelukkig niet voor. Het café staat nog overeind. Vrees voor instorten schijnt nog niet te bestaan. Een beraamde dynamietaanslag op hem tijdig ontdekt. Gedeelte der rails op de lijn Parijs-Nantes vernield. PARIJS, 20 November (V.D.). Op den trein, waarmede de Fransche premier Zaterdagavond uit Parijs was vertrokken om zich naar Nantes te bege ven, is Zondagmorgen vroeg een dynamietaanslag gepleegd. Onbekende daders hadden op ongeveer 50 K.M. ten Noorden van Nantes onder de rails een sterk explosieve dynamietpatroon gelegd, die zou moeten ontploffen op bet oogenblik dat de trein zou passeeren. De ontploffing heeft evenwel reeds een uur voor aankomst van den trein plaats gehad, zoo dat een ongeluk is voorkomen, dat onafzienbare ge volgen zou kunnen hebben gehad. Zondagochtend tegen half zeven werden de bewo ners der in de omgeving liggende huizen opgeschrikt door een vreeselijke ontploffing. Zij constateerden dat de rails over een afstand van eenige meters wa ren vernield. Nadat de beambten in bet naastbijgelegen blokhuis waren gewaarschuwd, kon de machinist van den trein, waarin de premier had plaats genomen, nog tijdig op de hoogte worden gesteld. Herriot is met een uur vertraging te Nantes aan gekomen. De politie heeft direct een uitgebreid on derzoek ingesteld. Van de daders ontbreekt tot nu toe ieder spoor. Een reddende seinfout. In verhand met het feit, dat de aanslag twee uur voor het passeeren van Herriot's trein werd ge pleegd, wordt vanavond de meening geopperd, dat de mislukking van den aanslag wellichtgrooten deels aan eenseinfout te danken is. De te Nantes ver schijnende „Phare de la Loirc" publiceerde gister avond in haar laatste editie een telegram uit Parijs, waaruit bleek, dat de trein van Herriot twee uur vroeger zou arriveeren, dan aangegeven is. Het uur, dat in het telegram was vermeld, berustte op een vergissing van een telegraafbeambte Het is zeer waarschijnlijk dat de dadèrs door de foutieve mede- deeling op een dwaalspoor zijn gebracht. Was liet uur juist geweest, dan ware de aanslag gepleegd juist een paar minuten voor de trein dp bewuste plek was gepasseerd. >,Een Duitschen aanslag op Herriot". Nader wordt uit Parijs gemeld: Naar aanleiding van den dynamietaanslag op den trein van den Franschen Minister-president, deelde Herriot bij aankomst te Nantes aan eenige persverte genwoordigers mede, dat naar zijn overtuiging be paalde Duitsche nationaal-socialistische elementen de hand hebben in de aanslagen in Bretagne. Her riot herinnerde aan de aanslagen in Rennes en ver klaarde, dat in dit verband de naam van een te Pa rijs wonend journalist is genoemd, van wien de Bre- tonsche autonomisten geld voor hun propaganda- fonds zouden hebben gekregen. Deze journalist, dien Herriot van naam kende bedoeld is een zekere Koerber en tegen wien men geen bewijzen in han den kon krijgen, is thans uit Frankrijk gezet. Naar aanleiding van deze verklaring van Herriot schrijft „Liberté" in 'n artikel, dat als titel heeft „Een Duitsche aanslag op Herriot", dat deze zaak te meer de aandacht verdient, nu Hitier op de nominatie staat, Rijkskanselier te worden In politie-kringen brengt men den aanslag in ver band met den bomaanslag te Rennes en gelooft men, den dader te moeten zoeken in de kringen der Bre- tonsche autonomisten. Koerber verdedigt zich. Naar aanleiding van bovenstaande verklaring door den Franschen premier afgelegd aan een vertegen woordiger van een persagentschap, heeft de daarin genoemde Duitsche journalist Koerber zich met dc volgende verklaring tot de pers gewend: „Herriot heeft gezegd, dat de verdachte hij het onderzoek naar den aanslag op het monument te Rennes zouden heb ben verklaard, geld voor hun propaganda te hebben gekregen van een hekenden Duitschen nationalist, die als een vertegenwoordiger van Hitier in Frankrijk wordt beschouwd. De waarheid is, dat do beide door Herriot bedoelde verdachten Jeusset en Cattclliot voor den onderzoekingsrechter te Rennes op 22 Septem ber des middags te een uur in tegenwoordigheid van Koerber onder eede verklaarden, nimmer aan Koer ber om eenige ondersteuning hebben gevraagd of steun van hem te hebben ontvangen. Ook heeft Koer ber onder eede verklaard, dat dc beschuldigden hem nooit om een centime hadden verzocht of een centime van hem hadden gekregen. De beide beschuldigden, waarmede Koerber geheel buiten zijn wil had kennis gemaakt (en wel zes maanden voor den aanslag dien Herriot noemde), daar zij hem in zijn woning hadden opgezocht om hem het programma hunner beweging uiteen te zet ten, verlieten Koerber klaarblijkelijk geheel ontgoo cheld, daar zij inzagen dat hij voor hun bewering niet het minste voelde cn dat hij ook niet met Hitier in relatie stond, of de verdachten, zooals zij wenschten, met Hitier in relatie kon brengen. De door Herriot af gelegde verklaring is derhalve in strijd met de ge rechtelijk vastgelegde feiten. Een verder duidelijk be wijs voor de onnauwkeurige voorstelling, welke de premier in zijn verklaring heeft gegeven, bestaat daarin, dat de beide verdachten enkele dagen na hun confronteering met Koerber te Rennes uit de hech tenis ontslagen zijn." Volgens de „Paris Soir" zijn gisteravond cn in den loop van den nacht te Nantes zeven personen ge- arresteeerd, allen Bretonsche autonomisten, die uit Rennes, Parijs en andere steden waren overgekomen. Ook gistermorgen is aan het station nog een auto- nomist in arrest gesteld. Men neemt aan, dat deze autonomisten naar Nantes gekomen zijn om aan andere autonomisten de mogelijkheid te geven onge merkt hun aanslag te plegen. Schuiniblusschingsinstallatie der brandweer in werking. Zelfs tegen dezen maatregel scheen de machtige vuurgloed bestand te wezen. AMSTERDAM, 20 Nov. Ook in den afgeloopen nacht en gedurende den Zon dag heeft hel vuur in het voorschip van de P. C. Hooft zich nog geducht doen gelden; te ongeveer half drie vannacht sloegen de vlammen zelfs weer boven den schoorsteen uit. Ook deden zich voortdurend explosies hooren. Met het aanbreken van den dag trok de brand- zich weer meer in het inwendige van het schip terug en was het voornamelijk de zware, zwarte rook. die boven de dekken uitjoeg. De ijzeren plaat, die op de stuur- boorddienstpoort was aangebracht, is door het trekken van de gloeiend heete huis losgeraakt; om dit euvel te herstellen is er dawrs overheen een ijzeren balk ge plaatst. Schuimblusschingsinstallatie in actie. Tegen eenen Zondagmiddag is de brandweer er onder leiding van den commandant, den heer C. Gordijn Jr., en in tegenwoordigheid van wethouder G. Kropman en havenmeester W. N. v. d. Poll, toe overgegaan een schuimbluschinstallatie van de „Jan van der Heijden" i actie te brengen. Het schuim-mengsel, dat bewezen heeft een groot oppervlak van brandende olie in een oogwenk meester te kunnen worden, bleek echter, toen het met groote hoveelheden aan sturboord-kant op de vlammende oliemassa in de ,,P. C. Hooft" werd ge worpen, tegenover dezen ongekend machtigen vijand weinig of niets te kunnen uitrichten, zoodat ook deze proefneming gestaakt moest worden. Er zal wel en het is niet de eerste maal, dat dit gezegd wordt niet anders opzitten, dan dat men het vuur de olievoorraden laat opteren. En dat is een Keel ding voor de hoofdstedelijke brandweer! Gisteren is aan stuurboordkant bij de ingangspoort naar de eerste klasse 'n laagje olie door een klinknagel gat naar buiten gevloeid; gevaar voor de omgeving le verde deze geringe lekkage niet op. Dertig man omgekomen. Uit MOSKOU, 19 Nov. Officieel wordt medege deeld, dat van den. Sovjet-ijsbreker nr. 9, die op 24 October uit Archangelsk naar dc Poolzee was ver trokken, om den Sovjetijsbreker nr. 8 tc zoeken, niets meer is vernomen, hoewel een radio-installa tie aan boord was. Op 1 November hebben eenige schepen 's nachts lijken opgevischt, die bleken te behooren tot de be manning van ijsbreker nr. 9. Nu nog ruim veertien dagen zijn verloopen moet officieel worden vastge steld. dat de ijsbreker met dertig opvarenden aan borod is vergaan. Twaalf personen gewond. WARSCHAU, 20 Nov. (V.D.). Hedenmorgen is in de kerk van het Heilige Kruis in het centrum de zer stad, een instorting voorgekomen, tengevolge waarvan 12 personen, deels zwaar, gewond werden. Kort voor de hoogmis, toen een groote schaar geloo- vigeil de kerk vulde, ontstond voor het presbyterium een groot gedrang. Plotseling zakte onder den last der menschenmcnigte de vloer in, waardoor ver scheidene personen in den ongeveer 3 M. diepen kel der vielen. Jeugdig arbeider op de heide met een mes in den rug g.estoken. De dader voortvluchtig. Uit Putte (Veluwe), 20 Nov. Gisteravond om streeks elf uur is alhier een moordaanslag gepleegd op den 20-jarigen arbeider Bouw, wonende te Ter- schuur. liet slachtoffer, dat op de heide, even bui ten Putle met zijn meisje liep te wandelen, aldus de „Crt.". werd onverhoeds aangevallen en ontving van den nog onbekenden dader eenige messteken in den rug. waardoor hij zwaar gewond werd. Na zijn laffe daad gepleegd te hebben, is dc aanrander dc hossehen ingevlucht. Men vermoedt dat jaloezie de drijfveer is geweest. Dc getroffene is naar het zie kenhuis te Salem bij Ermelo overgebracht. Er be staat ernstig gevaar voor zijn leven. De politie stelt een onderzoek in, doch men heeft tot dusver nog geen spoor van den dader ontdekt. Echtpaar met een revolver bedreigd. Uit ROOSENDAAL, 19 November: In den afgeloopen nacht zijn te Roosendaal een tweetal inbraken gepleegd. Hedenmorgen werd de po litie ervan in kennis gesteld, dat een persoon bij de familie Bakx op den Nispenseheweg was binnenge drongen en onder bedreiging met een revolver cenig geld had afgeperst. De politie stelde dadelijk ecu uitgebreid onderzoek in. In dc nabijheid van de Bel gische grens in de Bergschebaan trof zij een verdacht persoon aan. Een der agenten loste na sommatie een schot op hem, doch in den dikken mist wist de man te ontkomen. Tegen zeven uur in den morgen kreeg de politie be richt van een inbraak in hotel „Neerlandia" op liet Stationsplein alhier. Hier had men om half zeven be merkt dat ongenoodc gasten een bezoek aan de in richting hadden gebracht. Dooi' ecu bovenlicht aan do achterzijde van het gebouw, was men dc zaak binnen gedrongen. Uit het café, de eetzaal en den kelder wa ren sigaren, ter waarde van f50.zilver, flesschen likeur, een groote pendule, tafelkleedjes, enz., ont vreemd, terwijl in de toiletten een weegschaal was opengebroken, waaruit cenig geld was genomen. De gestolen voorwerpen zijn latei- in de kalldoods van een in aanbouw zijnd huis in de Dr. Lemmensstraat, in een groot tafelkleed .geknoopt, teruggevonden. Uit alles blijkt, dat de daders zeer op hun gemak hebben kunnen handelen. In een naast het hotel gelegen sigarenzaak heeft men ook getracht binnen te dringen, doch dit is niet gelukt. Het onderzoek, dat tot nu toe weinig positiefs aan het licht heeft gebracht, wordt met kracht voorge- ze. Dader gearresteerd. Uit Roosendaal, 19 November: De man, die werd verdacht van de inbraken te Roosendaal, is heden tc Calmpthout in België gearresteerd. Nader meldt men ons dut de man die te Calmpthout (België) werd gearresteerd als verdacht van de dief stallen in hotel Neerlandia te Roosendaal en den roofoverval ten huize van de familie B. aan den Nispenseheweg te Roosendaal een 19-jarige Spanjaard blijkt te zijn, die Vrijdagavond met den trein uit Bel gië in Roosendaal was aangekomen. De man. die in bet bezit werd bevonden van een klokje ontvreemd uit hotel Neerlandia en een revolver, geladen met ze ven scherpe patronen, heeft bekend ook de dader te zijn van een diefstal die onlangs te Esschcn werd ge pleegd. Zijn uitlevering is gevraagd. Zondagmorgen vergaderden te Alkmaar de afge vaardigden van het Gewest Noordholland Noord der S.D.A.P. te Alkmaar. In zijn openingswoord gewaagt de voorzitter van de moeilijke tijden, waarin wij leven en den groo- ten nood op het platteland. Wat betreft het partij- leven maakt hij gewag van het oprichten van vier afdeelingen. Na behandeling van het jaarverslag kreeg de heer Duijs liet woord, die eenige van belang zijnde onder werpen, als de Zuiderzeesteunwet, nader onder dc loupe nam. De gewestelijke secretaris, de heer Westerhof, be antwoordde do weinige critiek, op het jaarverslag uit gebracht. Daarna volgde dc bespreking van door diverse afd. naar voren gebrachte punten. In den Partijraad werden gekozen de aftr. leden en P. Hart te Koedijk. Als plaatsvervangende leden C. C. Bakker, Zaandam: dr. J. Hemelrijk, Bergen en P. Rodenburg, Enkhuizen. Een der deelnemers onder een autobus ge raakt en later overleden. Na afloop van den groentijd bij het Lcidsche Stu denten Corps plegen de clubs der eerste-jaarsstuden ten een avond een uitstapje te maken buiten Leiden. Bij terugkeer in Leiden worden zij dan door dc ou derejaarsstudenten besprongen, die zich van hun mutsjes trachten meester te maken. Dit gaf meermalen tot worstelingen aanleiding, om dat de eerstejaars zich krachtig tegen dc beroovingen verzetten. Toen nu eergisteravond omstreeks elf uur een club eerstejaars met een autobus uit Noordwijk te Leiden terugkwam, werden zij zooals gebruikelijk „opgewacht". Daarbij is dc 20-jarige student A. K. uit Bussum uitgegleden en onder de autobus terecht gekomen, met het gevolg dat dc wielen hem over het lichaam gingen. Zwaar inwendig gekneusd en in zeer zorgwekkenden toestand is hij naar het diaco- nessenhuis overgebracht, waar hij later aan zijn be komen verwondingen is overleden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1932 | | pagina 9