Alirnti Niius-
AlKIttlIil- Lllllinllli
De Schuldenkwestie.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Drama te Brussel.
Brug in Riga vernield.
De Philippijnen over S jaar
onafhankelijk.
Steeds sneller.
Schouwburg te Worms in brand.
HET SPOORWEGONGELUK
IN ZWITSERLAND.
DE LOONSVERLAGING
IN NOORDHOLLAND.
Een geschenk voor Mengelberg.
De laatste reis van de P. C. Hooft.
Noodlottige aanrijding bij Olst.
Donderdag 15 December 1932.
SGHAGER
76ste Jaargang No. 9194
CTÜRÏÏT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. BIJ Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tenrlfin nog zooveel mogelijk In het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330 INT TELEF. No 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN!»
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, Iedere regel meer 15 cent (bewijsno,
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Eerste indruk in Amerika over de weige
ring van Frankrijk om te betalen.
WASHINGTON. 14 December (V D.). De Fran
sche weigering te betalen heeft in officieele kringen
te Washington grooten indruk gemaakt, daar men
gehoopt had. dut Frankrijk op het laatste oogen-
biik nog zou betalen. De Fransche beslissing wordt in
politieke kringen een ernstige fout genoemd, welke
een te verwachten revisie der oorlogsschulden moei
lijkheden in den weg zou kunnen leggen.
In kringen van het congres is men ten deele ver
bitterd over Frankrijks weigering. Er wordt op ge
wezen dat de regeering der Vereenigde Staten reeds
drie vierden der Fransche oorlogasschulden heeft ge
schrapt, goudvoorraden heeft aangelegd en wapenin
gen financiert, zoodat betaald kan svorden.
in politieke kringen wordt toegegeven, dat de
Fransche beslissing van politieken aard is, doch an
derzijds wordt er op gewezen, dat Frankrijk, zelf
groot-crediteur, een gevaarlijk precedent zou kunnen
scheppen voor zijn debiteuren.
De regeering der Vereenigde Staten zal officieel
de niet-betaling van den Decembertermijn door
Frankrijk ignoreeren.
Speciale boodschap van Hoover. Aan
beveling van nieuw onderzoek waar
schijn geacht.
Hoover zal waarschijnlijk vandaag tot het congres
een speciale boodschap richten, waarin mededeeiitig
wordt gedaan van het in gebreke blijven der debi-
teurlanden, die weigeren de op 15 Dec. verschuldigde
som te betalen, 'legelijkertijd zal hij vermoedelijk
verklaren, dat de tijd is aangebroken om een nieuw
onderzoek van het schuldenvraagstuk aan te bevelen.
Aangezien er geen organisme bestaat, dat beta
lingen kan afdwingen, moeten d.- leiders in het con
gres zich vergenoegen met hei maken van gissin
gen omtrent de mogelijke gevolgen der niet-betaling
op het crediet der in gebreke blijvende landen.
Italië heeft reeds betaald.
Italië heeft den gister verschuldigden termijn van
1J245.437 dollar voor de betaling aan Amerika reeds
voldaan.
Ook andere landen.
Behalve Italië en Engeland heoben ook Cecho-
slovakije. Letland, Litauen en Finland, het Ameri-
kaansche departement van Financiën medegedeeld,
dat zij vandaag den vervallenden termijn hunner
oorlogsschulden zullen betalen.
Debat over de schaldenkwestie in het
Engelsche Lagerhuis.
In het Engelsche Lagerhuis is gister het debat in
zake de betaling van de oorlogsschulden aan de Ver
eenigde Staten aangevangen met een indrukwekken
de redevoering van den minister van Financiën, No-
ville Chamberlain.
In een rede, die een vol uur duurde, gaf de mi
nister een historisch overzicht van de oorlogs- en her
stelschulden. Hij wees er op, dat de achtereenvolgen
de Britsche regeeringen voortdurend een algemeen©
annuleering der oorlogs- en herstelschulden hebben
bepleit. Hiertoe leenden zich de andere staten slechts
tegen hun zin en thans worden zij door de onom-
stootelijke feiten en pijnlijke ervaringen er toe ge
bracht, meer en meer het oorspronkelijke standpunt
der Britsche regeering te naderen
Door de betaling zal op de Engelsche begrooting
een tekort ontstaan van 29M mi li loon pond sterling.
Chamberlain stelde voor dit tekort te dekken door
een verlaging van de rente op de schatkistbiljetten
en gedeeltelijk door een beroep te doen op het reser
vefonds van het amortisatiefonds.
Aan het slot van het debat zeide Chamberlain, dat
het goud voor de betaling uit de reserves van de
Bank van Engeland genomen zal worden, waartegen
over de regeering schatkistbiljetten zal storten.
Ten aanzien van de betrekkingen met Frankrijk
zei Chamberlain, dat het van den aanvang af duid 3-
lijk was geweest, dat de twee regeeringen niet zouden
pogen gemeenschappelijke stappen bi] de Ver. Staten
te doen. Ieder zou geheel vrij zijn de schikkingen
ie treffen, die wenschelijlt geacht zouden worden.
Het debat eindigde zonder stemming.
België's weigering.
De weigering der regeering, om de schuldenbeta
ling aan Amerika te voldoen, vindt bij de publieke
ineoning eenstemmigen bijval en wordt door verschil
lende bladen geestdriftig verwelkomd.
„Als de Amerikanen per se hun oorlogsleveringen
'betaald willen hebben, dan moeten zij zich maar tot
■Berlijn wenden. Wij betalen niet, dat zou te gek zijn",
schrijft de liberale „Gazette".
De „Indépendance Beige" zegt: België kan niet be
talen, omdat Duitschland zijn verplichtingen niot
is nagekomen.
De* Belgische nota van antwoord aan Amerika
wordt vandaag in Washington aan staatssecretaris
ötimson overhandigd.
Een uit Rotterdam afkomstige vrouw door
haar Belgischen echtgenoot, van wlen zü
gescheiden leefde, doodgeschoten.
Het Brusselsche .Laatste Nieuws" maakt melding
van een drama, dat zich in St. Gillis bij Brussel heeft
afgespeeld en waarbij een 29-jarige, uit Rotterdam af
komstige, vrouw als slachtoffer is gevallen.
De vrouw leefde gescheiden van haar echtgenoot, den
37-jarigen Edgar Ouverleaux uit 3t. Gillis. Twee jaar
geleden had zij baar intrek genomen bij haar moeder,
In wier onderhoud zij tevens voorzag. Zij was werkzaam
als schoonmaakster. Haar man daarentegen zag tegen
werken op en maakte daarenboven nog veel verteringen.
Hij bleek echter meer dan eens gesteld te zijn op een
hervatting van het huwelijksleven en waar overreding
niet baatte, deinsde hij niet voor dreigementen terug,
welke hij trouwens een paar maal ten uitvoer poogde
te brengen
Toen de echtgenooten, die trouwens niet alle be
trekkingen hadden afgebroken, eenlgen tijd geleden te
Parijs vertoefden, richtte Ouverleaux de revolver op
zijn vrouv/. Het schot trof echter geen doel. De man
werd door de Fransche autoriteiten over de grens
gezet. Te Luik deed zich hetzelfde feit nog twee maal
voor en beide malen ontsnapte Alida van der Veen
aan een groot gevaar. De man werd toen veroordeeld
tot twee maanden gevangenisstraf.
Onlangs nam Ouverleaux zijn intrek zij zijn broer
te Dilbeek. Het echtpaar beleefde daar dagen van
voorbijgaande verstandhouding. Ook nu weer hadden
zij samen een stillen dag doorgebracht. Bfj den terug
keer te Gillis, kwam weer het huwelijksleven ter spra
ke. Alida van der Veen hield echter vast aan de
voorwaarde, dat de man eerst geregeld in staat moest
zijn in zijn onderhoud te voorzien. Er ontstond een
twist en weer trok de man zijn revolver. Ditmaal trof
hij de vrouw in het hoofd. De dood trad onmiddellijk
in. Ouverleaux werd in het huis van zijn broer te Dil
beek gearresteerd.
Door opstuwende ijsmassa's zwaar be
schadigd. Het verkeer over de Dina
gestremd.
RIGA, 14 December (V.D.): De groote pontonbrug,
de eenige verbinding van Riga over de Dina, is heden
door de ijsmassa's, die de rivier meevoerde, zwaar be
schadigd. De ankerkettingen braken, tengevolge
waarvan groote brugpijlers lossloegen en ongeveer 5
K.M. stroomafwaarts dreven.
Het geheele auto- en tramverkeer over de Dina zal
waarschijnlijk 4 dagen gestremd zijn.
Besluit van de Amerikaansche Senaat.
WASHINGTON, 14 Dec. (V.D.): De Amerikaansche
Senaat heeft heden met 40 tegen 38 stemmen besloten
de Philippijnen binnen 8 jaar onafhankelijk te geven.
Nieuw record van het stoomschip „Bre-
men" over den Oceaan.
NEW YORK, 14 Dec. (V.D.): Het stoomschip „Brc-
men" van den Norddeutschen Lloyd heeft een nieuw
snelheidsrecord gevestigd. Het is gelukt met dit schip
don Oceaan over te steken in vier dagen, 15 uren en
56 minuten.
Vermoedelijk brandstichting in het spel.
Uit Berlijn: Gisteravond tegen 21 uur 30 is brand
uitgebroken in het stedelijke Splel-und Festhaus te
Worms. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat nog
voor de brandweer aanwezig was het geheele theater in
lichtelaaie stond. De brand was ontstaan in de requisie-
ten-bergplaats. Spoedig stortte het dak krakend in. Van
alle vier kanten en ook vanuit de toeschouwersruimte
bestreed de brandweer de vlammen. Tegen half twaalf
was men het vuur meester, terwijl het tooneel volkomen
uitgebrand is, bleef de schouwburgzaal met de groote
koepel van eigenlijke brandsohade vrij, hoewel hier veel
watersohade werd aangericht. Men vermoedt, dat brand
stichting In het spel is, daar geconstateerd Is, dat In
den loop van den avond een inbraak is gepleegd. Men
houdt rekening met de mogelijkheid, dat de dieven, uit
ergernis over het feit, dat zjj geen geld in kas vonden,
de brand hebben gesticht.
BEEROORLOG IN IERLAND.
Bier stroomt op straat.
Te Cork zijn zestien gewapende leden van het Ier-
sohe republikeinsche leger, die actief deelnemen aan de
campagne tot het boycotten van Engelseh bier in Ier
land. het bierhuis van een Engelsche firma binnenge
drongen. Met hun revolvers dreven zij het personeel
naar een achterkamer, die zij afsloten. Daarna openden
zij de biervaten en lieten de vloeistof wegloopen.
Donderdag weer verkeer door den Guetsch
tannel.
LUZERN, 14 Dec. (V.D.). Het bergingswerk in
den Guetsch tunnel was hedenavond zoo goed als
gereed. Volgens mededeeling van de directie te Lu-
zern, zal Donderdagmorgen het verkeer door den
tunnel weer beginnen.
Over de oorzaak van het ongeluk, het passeeren
van het onveilig signaal door den sneltrein van Zue-
rich, worden thans verschillende vermoedens uilge
sproken. De juistheid hiervan staat echter geenszins
vast, daar de machinist, de eenige, die zekerheid zou
hebben kunnen geven, omgekomen is.
De oorzaak van het ongeluk.
Nader wordt nog 'gemeld:
Op het oogenblik, warop de trein uit Zuerich den
tunnel binnen zou rijden, werd voor de machinefa
briek Kriens tusschen Luzern en Emmenbrucke oen
transport van buitengewoon groote buizen uitge
voerd. Men vermoedt nu, dat de machinist uit het
rechter venster het buitengewone transport waar
nam, hetgeen overigens mede tot zijn plicht be
hoorde en dientgevolge het haltesignaal over het
hoofd heeft gezien. Eerst bij het passeeren van den
wissel bemerkte hij dan het gevaar, waarop hij ge-
gepoogd heeft te remmen. Door den korten afstand
tusschen de twee treinen was een botsing echter
toen niet meer te vermijden. De Zwitsersche bladen
wijzen in verband met dit alles op de gevaren van
een eenmansdienst op locomotieven.
MET EEN MXLLIOEN NAAR ZWITSERLAND
GEVLUCHT.
Berlijn, 14 Dev. (V.D.). Toen in April van dit
jaar de „Slgnal Bau A.G. dr. Huth" failliet was ge
gaan, werd den eigenaar van de meerderheid der
aandeelen en directeur van de maatschappij, dr. Erich
Franz Huth, een proces aangedaan wegens bedriege-
lijken bankbreuk en ontrouw. Ook de voorzitster van
den raad van toezicht der maatschappij, Mevr. Erika
Neuner werd in het proces betrokken. Thans is vast
gesteld, dat deze Mevr. Neuner bedragen van ln totaal
een millioen Mark uit de onderneming heeft genomen
en naar Zwitserland is gevlucht. Men vermoedt, dat
Mevrouw Neuner dit millioen reeds voordien naar
Zwitserland heeft gebracht
In een waas van Geheimzinnigheid
gehnld. Verdediging van het
voorstel op de a.s. Staten-zltting.
Naar aanleiding van loopende geruchten over het te
rugkomen der beide soc.-dem. Gedeputeerden in het
dagelijksoh bestuur der provincie op hun meegaan met
het voorstel tot loonsverlaging voor het personeel der
provincie, is bij het onderzoek der provinciale begroo
ting voor 1933 de vraag gesteld of het college van Ge
deputeerden unaniem tot het indienen van het loonsver-
lagingsvoorstel heeft besloten.
In de beantwoording van het afdeelingsverslag door
het provinciaal dagelijksch bestuur, schrijven Gedepu
teerden naar aanleiding van deze belangrijke vraag, dat
het voorstel tot loon- en salarisverlaging is van hèt col
lege, op de vraag wordt dus niet nadeT Ingegaan.
Naar het „Hsbl." verneemt, zal in de a.s. Statenzittlng
het voorstel worden verdedigd door een gedeputeerde
van burgerlijke richting, en de oudste soc.-dem. Gede
puteerde zal uiteenzetten, waarom hij, met zijne geheele
fractie, het voorstel niet zal steunen.
LOONSVERLAGING AFGEWEZEN.
De werknemers te Tilburg achten den
noodtoestand niet zóó hoog.
In de Dinsdagavond gehouden vergaderingen van
de textielarbeidersorganisaties „St. Lambertus" en
„De Eendracht", zijn de loonsverlagingsvoorstellen
van de Ver. van Tilburgsche Wollenstoffenfabrikan
ten met algemeene stemmen afgewezen. De vergade
ring stelde zich op het standpunt, dat hoewel de
internationale economische verhoudingen aan de
hier ter stede gevestigde wollehstoffenindustrie moei
lijkheden opleveren, er toch op dit oogenblik niet een
zoodanige noodtoestand heerscht, dat deze de door
de werkgevers voorgestelde nieuwe loonsverlaging en
andere verslechteringen in de arbeidsvoorwaarden
noodzakelijk maakt
NETTE MANIEREN.
Automobilist aangevallen.
Uit Groningen: De heer T. H. Barlagen uit Fin
sterwolde kreeg, toen hij met zijn auto den Carel
Coenraadpolder passeerde, een draineerbuis tegen
zijn auto aan geworpen, daar een aantal arbeiders,
dat daar werkte, meende, dat hij niet voldoende uit
week.
De heer Barlagen stapte uit den wagen en sprak
de arbeiders hierover aan, waarop de arbeider J. D.
een vork greep en hem op het hoofd sloeg. Ook de
andere arbeiders vielen den heer Barlagen aan, die
bloedend werd gewond. De arbeiders J. D., H. B. en
E. S. zijn gearresteerd.
Van een Parljsche luisteraarster. die zoo
gaarne naar zijn concerten luisterde.
Een dirigeerstok van een zeldzame hout
soort,
Willem Mengelberg heeft Dinsdag een dirigeerstok
ten geschenke gekregen van ros- ivoor-hout, de zeld
zaamste houtsoort ter wereld. Dit geschenk kwam
van Bruno Lessing, een Amerikaansch schrijver, die
in Parijs woont.
De echtgenoote van dezen schrijver heeft het vo
rig jaar een ongeluk gehad en moest vele maanden
het bed houden. Zij luisterde gaarna naar door de
radio uitgezonden muziek. In New York had zij me
nigmaal de Vijfde van Beethoven uit hooren voeren
onder Mengelberg en zij wilde er graag nog eens
naar luisteren. Haar man bracht Mengelberg in ken
nis met dezen wensch door bemiddeling van kapi
tein J. de Koning, een gepensionneerd officier van
de HollandAmerika Lijn. Een paar dagen later
werd de symphonie onder Mengelberg uitgezonden
tot groote vreugde van de zieke.
De heer Lessing heeft uit liefhebberij een verza
meling aangelegd van zeldzame houtsoorten, waar
van hij wandelstokken laat maken. De collectie om
vat 1400 specimina en werd vaak in Amerika ten
toongesteld. Thans is zij in den plantentuin te
New-York.
Van deze houtsoorten is vooral zeldzaam het rose
ivoor-hout uit Zuid-Afrika Het is thans haast niet
meer te vinden. De oude Zoeloe-koningen eischten
het op als een voorrecht van hun waardigheid en
iemand, in wiens bezit dit hout werd gevonden, werd
ter dood gebracht.
Er is dus wel eenig risico verbonden aan dit ge
schenk. Maar wanneer onze dirigent dat op den
koop toe wil nemen, dan heeft hij thans een diri
geerstok van rose ivoor-hout.
LUCHTVERSCHIJNSEL TE HEERENVEEN?
Uit Heerenveen: Dinsdagavond ongeveer half acht
kon men op den Parallelweg in westelijke richting een
zeer mooi luchtverschijnsel waarnemen. Een groote
vuurbol van ongeveer 20 c.M. middellijn, die een helder
blauw-groen licht verspreidde, daalde met groote snel
held. Op omstreeks 1000 meters hoogte spatte de bol
uiteen en zetten tien kleinere bollen hun weg naar de
aarde voort, terwijl op ongeveer 500 meters deze bollen
op hun beurt weer uiteenspatten, zoodat een groote von
kenregen viel waar te nemen.
POKKEN-EPIDEMIE IN PERZIë.
Naar een Reuter-telegram uit Teheran meldt, heerscht
aldaar een pokkenepidemie.
Van de 422 personen, die sinds 1 October j.1, door
de ziekte zijn aangetast, zijn er reeds 258 overleden.
Tot nn to eop vlotte wijze verloopen.
Amsterdam. 14 December. Hedenavond te kwart
voor acht is van een der zeesleepbooten van Wijs
muller te IJmuiden. die met het wrak van de P.C.
Hooft op weg zijn naar Pernis. een telegram ont
vangen, waarin gemeld wordt, dat men halfweg was
en dat de sleepreis tot op dat tijdstip op vlotte wijze
was verloopen.
Voor den Nieuwen Waterweg.
Nader wordt gemeld:
Gisteravond omstreeks half twaalf is het wrak
van de P.C. Hooft door vier sleepbooten getrokken,
twee voor en twee achter bij het vuurschip Maas
bij Hoek van Holland gearriveerd De sleep het
wrak is moeilijk bestuurbaar zou ter plaatse het
daglicht afwachten en vervolgens naar den Nieuwen
Watreweg opstoomen waar men tegen 10 uur hoopt
aan te komen.
Tegen den middag zal de sleep te Pernis aankomen
Het sleepwerk is moeilijk geweest en eischte zeer
veel navigatiekunst. Het schip- giert zwaar.
Volgens een later bericht zal de „P. C. Hooft" op
last van den minister van Waterstaat pas om tien
uur in den Waterweg binnenvaren.
Een venter ernstig, gewond, Zijn hand
kar aan stukken.
OLST, 14 December. Hedenavond te ongeveer
half zeven heeft op den dijk tusschen Deventer en
Olst bij Huize „Rande" een ernstige aanrijding plaats
gevonden. Op dat moment reed een motorrijwiel,
waarop behalve de bestuurder nog een duorijder was
gezeten, de helling van den dijk bij huize „Rande
op, doch bovenkomend werd de bestuurder verblind
door het scherpe licht van een tegenkomend licht
eener fiets. Hierdoor zag de bestuurder niet, dat
vlak voor hem een venter een handkar voortduw
de. Een aanrijding was niet meer te vermijden. Do
wagen werd in stukken gereden, terwijl de venter te
gen den grond werd gesmakt. Ook de beide perso
nen, die op het motorrijwiel waren gezeten, kwamen
te vallen, doch bekwamen geen ernstige verwondin
gen. De venter was er echter zeer ernstig aan toe.
Een luze auto, die kort na het ongeval passeerde,
nam den zwaargewonden man mee naar Deventer,
waar het slachtoffer in het ziekenhuis werd opge
nomen. Zijn toestand is hoogst zorgwekkend. Do
identiteit van het slachtoffer had men nog niet kun
nen vaststellen. Een onderzoek naar het ongeval
wordt ingesteld.
