Het kabinet^Hitler
bijeen.
JOHN GALSW0RTHY.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
POLITIEKE BOTSINGEN
IN DUITSCHLAND
Spoorwegongeluk
Engeland
in
Geen staking of uitsluiting
meer mogelijk
AUTO MET 5 PERSONEN
TE WATER
Griep in Groningen
SPOORWEGONGELUK
BREUKELEN
BIJ
Woensdag 1 Februari 1933.
SGHAGER
Alumni Kiius-
76ste Jaargang No. 9220
COURANT.
ilittitilit- LuiliiiM
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkojnend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel rheer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
dit nummer bestaat uit drie bladen.
BERLIJN. 31 Januari. In de hedenmiddag gehou
den zitting van het Rijkskabinet werd besloten den
Rijkspresident een verordening voor te stellen met be
trekking tot het Rijkscommissariaat voor Pruisen, waar
bij de by de verordening van den Rijkspresident tot her
stel van de openbare veiligheid en orde in het gebied
van Pruisen d.d. 20 Juli 1932, den Rijkskanselier ln zijn
kwaliteit van Rijkscommissaris voor het land Pruisen
toegekende bevoegdheden worden overgedragen aan den
plaatsvervanger van den Rijkskanselier en Rijkscom
missaris voor het land Pruisen, den vroegeren Rijkskan
selier von Papen.
De den Rijkspresident voor te stellen verordening zou
met terugwerkende kracht van 30 Januari in werking
treden. Voorts heeft het kabinet zijn bespreking over
den polltieken toestand voortgezet. De Rijkskanselier
bracht rapport uit over de onderhandelingen met het
Centrum. De door het Centrum gestelde vragen zijn nog
niet beantwoord.
Dr. Frlck in don Rijksraad. Van groot
belang om in vertrouwen met de andere
landen samen te werken.
De nieuwe Rijksminister van Binnenlandsche Za
ken, Dr. Frick, heeft gistermiddag voor de eerste
maal in zijn nieuwe functie de zitting van den Rijks
raad bijgewoond. In een toespraak zeide Dr. Frick
o.m. dat hij het van groot belang acht in vertrouwen
met de landen samen te werken. Hij herinnerde er
aan van huis uit Beier te zijn en als zoodanig reeds
begrip te hebben van den federalistischen opbouw
van het Rijk.
Hij weet dat niet alles van
Berlijn uit kan worden gecen
traliseerd. Blijkens onze poli
tieke opvatting zijn wij de
voorstanders van een krach
tige eenheid van het Rijk.
Wij wenschen dat het Rijk
naar buiten de eenheid vormt
en onaantastbaar zij, opdat
het zich kan verweren tegen
de aanvallen van buiten af.
Zulks sluit evenwel niet uit,
dat ook de afzonderlijke leden
van het Rijk de noodige vrij
heid, in het bizonder ook op
cultureel gebied moeten heb
ben, om de taak te vervullen,
welke hier den landen wordt
gesteld. Ik kan u derhalve
verzekeren, dat u vertrouwen
kunt hebben in de leiding der
Rijksbestuurszaken. Ik zou
van de gelegenheid willen ge
bruik maken op te merken,
dat de Rijkskanselier zelf overmorgen zich persoon
lijk zal kunnen voorstellen.
Namens den Rijksraad werd Dr. Frick verwelkomd
door Dr. Brecht, die verzekerde dat de Rijksraad on
danks alle politieke tegenstellingen, welke op afzon
derlijke punten bestaan, getrouw aan zijn lange tra
ditie, streng zakelijk met u als nieuwen voorzitter zal
samenwerken. Wij hopen, dat u onzen arbeid spoe
dig weer binnen normale, constitutioneele banen
zult leiden.
„De dank van den leider''.
Onder het opschrift „De dank van den leider" pu
bliceert de Völkische Beobachter de volgende pro
clamatie van de N.S.D.A.P.:
Nat.-socialisten! Mijn partijgenooten!
Een U-jarige, in do Duitsche geschiedenis wel on
gekende politieke strijd heeft nu tot een groot poli
tiek succes geleid.
De Rijkspresident heeft mij, den leidtr der nat.-
socialisten, tot kanselier van het Duitsche rijk be
noemd.
Nationale verbonden en partijen sloten zich tot ge-
meenschappelijken strijd voor DJitscnland's herstel
aaneen.
De eer tegenover de Duitsche geschiedenis, nu aan
dit werk leidende deel te nemen, dank ik naast het
grootmoedig besluit van den gerteraal-veldmaar-
schalk, aan uw trouw en aanhankelijkheid.
Dat gij mij in moeilijke dagen even standvastig ge
volgd zijl als in de dagen van geluk, daaraan dan
ken wij dit succes.
Geweldig is de taak, die voor ons ligt.
Wij moeten haar volbrengen en wij zullen haar
volbrengen.
Tot u, mijn partijgenooten, richt ik slechts één
groot verzoek: Geef mij uw vertrcuw6n en uw aan
hankelijkheid bij dezen nieuwen en grooten strijd
evenzeer als in het verleden. Dan zal ons ook de Al
machtige zijn wegen tot het herstellen van een
Duitsch rijk, van de eer, de vrijheid en den socialen
vrede niet onthouden.
(w.g.) Adolf Ilitler.
Berlijn, 30 Januari 1933.
DR. FRICK.
De vragen van het Centrum.
Naar Wolff verneemt, moet de vragen, die de ka
tholieke staatspartij het Centrum aan rijkskanselier
Hitier gesteld heeft en waarvan het zijn houding te
genover het nieuwe kabinet afhankelijk zal stellen,
betrekking hebben op het programma van de rijksre-
geering wat betreft 'de constitutie, de sociale politiek
en de oeconomische maatregelen.
Na een rede van prelaat Kaas heeft de centrum-
groep van den Rijksdag gister een lang politiek de
bat gehouden zonder dat echter besluiten werden ge
nomen.
Wolff meldt nog, dat Kaas aan Hitier o.a. ge
vraagd heeft, of met het begrip*„staatsnoodtoestand"
geregeerd zal worden, en of de regeering van plan is
in Pruisen den grondwettigen toestand te herstellen.
Ten aanzien van de sociale politiek wil het cen
trum weten, of het kolonisatieplan uitgevoerd zal
worden, of het departement van arbeid ingekrompen
zal worden, of maatregelen tegen sociale onrecht
vaardigheden voorzien zijn en of de loontarief-over-
eenkomsten onaangetast zullen blijven. De rijkskanse
lier zal waarschijnlijk reeds heden zijn opvatting be
kend maken.
Morgen opnienw kabinetszitting.
Het Rijkskabinet zal morgenochtend om half twaalf
opnieuw bijeenkomen om de politieke Despiekingen
voort te zetten. In deze zitting zal waarschijnlijk ook
worden bepaald, wanneer de regeeringsverklaring zal
worden afgelegd.
Vuuroverval op nationaal socialisten en
Stahlheimers. Eenige gewonden.
V.D. verneemt uit Moers (Niederrhein):
Dinsdagavond heeft de NSDAP met den Stahlhelm
een fakkeloptocht gehouden. De optocht had een rus
tig verloop, totdat ter hoogte van de E-strasse naar
het schijnt door aanhangers der KDP ongeveer 60
schoten werden gelost, waardoor eenige betoogers
ten deele ernstig werden gewond. Na de demonstra
tie, werden de ruiten van het NSDAP-bureau inge
slagen. Do daders zijn onbekend gebleven.
Ernstige politieke botsingen te Velbert.
1 doode, twee gewonden.
Velbert, 31 Jan. (D.D.).: Nadat reeds Dinsdagoch
tend groote groepen communisten door de stad wa
ren getrokken, is het des middags te omstreeks vier
uur tot een ernstige botsing gekomen. Communisten
trachtten ae hakenkreuzvlag, welke door een natio
naal socialist was uitgehangen, omiaag te halen. Er
ontstond een vechtpartij, waarbij een communist
door een slag werd gedood.
Des avonds is-het opnieuw tot botsingen gekomen.
In de Poststrasse werden vier nationaal socialisten,
die vergezeld waren van een Schupn door communis
ten aangevallen. De aanvallers sloegen op de viucht
toen hun pistolen werden voorgehouden, 'iegen ze
ven uur hebben communisten getracht het tehuis
der SA tc bestormen. Zij losten eenige schoten, Nie
mand werd evenwel gewond De politie was slechts
met enkele manschappen aanwezig, daar versterking
naar Wupperthal gezonden was.
Toen de toestand steeds dreigender werd, sloten
SA en SS zich bij de politie aan. Aan de zijde der
nationaal socialisten werden twee personen door
messteken gewond. Een half uur later had in do
Feststrasse opnieuw een hotsing mot SS menschen
plaats, daarbij deze van de vuurwapenen gebruik
maakten.
Uit Harburg-Wilhelmsburg:
In den afgeloopen nacht zijn een tiental leden van
den Stahlhelm en nat.-soc. die van een gemeenschap-
pelijken fakkeloptocht terugkeerden, door een groep
communisten beschoten. Toen het Ueberfallkom-
mando ter plaatse, verscheen, waren de communisten
reeds verdwenen. Twee zwaargewonden en een licht
gewonde moesten naar het ziekenhuis worden over
gebracht.
Uit Pforzheim: Bij een door den Stahlhelm en de
S.A. georganiseerde fakkeloptocht, waaraan onge
veer Ï0G0 personen deelnamen, is het :n verschillen
de stadsdeelen tot bloedige botsingen met communis
ten gekomen. Tot op het oogenblik zijn acht gewon
den van verschillende partijen naar het ziekenhuis
gebracht; een van hen had zware kwetsuren opge-
loopen. Sedert den middag is de geheele politie ge
mobiliseerd. In den loop van den dag hadden 500
communisten een optocht gehouden, die zonder
eenige incidenten was verloopen.
De fakkeloptocht te Berlijn.
Duizenden menschen op de been.
Uit B e r 1 ij n, 31 Januari:
Naar schatting van politie-wege zijn Maandagavond
tijdens den fakkeloptocht in den tijd van 8 tot twaalf
uur meer dan 700.000 menschen de Wilhelmstrasse ge
passeerd.
Locaaltrein ontspoord.
Vertraging op hot baanvak Zutphen—
Arnhem.
Door onbekende oorzaak ontspoorden gisterochtend
op het stalionsemplacement te Dieren drie personen
rijtuigen van den locaaltrein van Apeldoorn. Het
verkeer op het baanvak ZutfenArnhem is dienten
gevolge zeer belemmerd.
Persoonlijke ongevallen kwamen niet voor.
Expresstrein ln botsing met een
goederentrein. Tien wagens en
de locomotief vernield. Stoker
gedood.
Londen, 31 Januari (V.D.). Bij Loughborough
(Leicestershire) is Dinsdag een expresstrein met een
snelheid van 80 K.M. op een rangeerenden goederen
trein Ingereden. De stoker van den expresstrein werd
gedood; de conducteur en twee passagiers liepen ern
stige kwetsuren op.
De tien wagens en de locomotief van den goederen
trein werden uit de rails gelicht en zijn volkomen ver
nield. De locomotief en twee wagens van den sneltrein
zijn eveneens gederailleerd.
De dood van den stoker werd veroorzaakt, doordat
deze heeft geprobeerd van de locomotief af te springen,
waarbij hij zoo leelijk terechtkwam, dat hij letterlijk
werd onthoofd.
D© wet op den arbeidsvrede in De
nemarken van kracht.
Uit KOPENHAGEN. De wet op den arbeidsvrede
werd gister door den Landdag aangenomen met 34 te
gen 12 stemmen en direct daarna door den koning ge
teekend. In Denemarken zal nu tot Februari 1934 sta
ken of uitsluiten onmogelijk zijn.
Noodlottig ongeval in de hoofdstad. De
bestuurder-eigenaar verdronken.
Een auto te Amsterdam, waarin vijf personen zaten,
kwam gisternacht ongeveer vier uur uit de richting van
de Geldersche kade en zou onder het Oostelijk viaduct
naast het Centraal Station door naar het IJveer gaan.
Bij de bocht aan het Oostelijk viaduct voor het post
kantoor schoot de wagen recht door en verdween in het
daar zeer diepe water. Op het laatste nippertje sprongen
nog twee inzittenden, een heer en een dame. uit de auto,
zoodat drie personen mee het water in gingen.
Een van deze drie kon dadelijk gered worden. Een
tweede heeft zijn leven te danken aan het doortastend
optreden van den agent van politie J. de Graai. Deze
kwam van het posthuis aan het Centraal Station en zag
de auto in het water rijden. Hij trok dadelijk zijn uni
formjas uit en kon deze toewerpen aan een hand. die
uit bet portierraam stak. Deze greep vast en zoo kon
de vierde passagier behouden op den wal getrokken
worden. De vijfde persoon, de chauffeur-eigenaar, de
heer L M. G. uit de Van der Pekstraat. is om het leven
gekomen. Pogingen om hem te bereiken, zijn niet ge
slaagd. De chauffeur B. J. W. Merk, die met zijn wagen
langs kwam, is daarvoor nog te water gesprongen. Hij
heeft de kap van den wagen opengesneden, maar kon
den man niet bereiken.
De inmiddels gewaarschuwde brandweer kwam met
den kleinen reddingswagen, welke, later geassisteerd
door een reddingswagen van de Stadsreiniging, de auto
naar boven haalde. Het lijk van den verongelukten G.
werd door den geneeskundigen dienst naar het Binnen
gasthuis vervoerd.
De geredde passagiers waren naar het politieposthuls
aan het Centraal Station gebracht, waar ze van droge
kleeren werden voorzien.
De auto is door de politie in beslag genomen om een
onderzoek in te stellen naar de oorzaak van het oiv.
geluk.
Oorzaak: te snel gereden.
Nader wordt vernomen dat de auto waarschijnlijk te
snel gereden heeft en bij het nemen van de bocht is ge
slipt met het gevolg dat de wagen van den walkant
gleed en ln het water plonste.
Neemt in omvang toe. Groot aantal pa-
v tienten; de ziekte niet kwaadaardig.
De griep onder de militairen te Groningen is de
voorbode geweest van de griep onder de Groningers
zelf, en deze heeft thans zulk een omvang aangenomen,
dat in verschillende bedrijven daarvan reeds geducht
last wordt ondervonden.
Van het politiepersoneel is ongeveer 15 pet. izek
lederen dag komen er nieuwe zieken bij, zoodat het
den leiders moeite kost de diensten behoorlijk te doen
functioneeren. Bij het postpersoneel is de influenza
vooral de vorige week sterk uitgebried, zoodat men ge
noodzaakt was veel hulpersoneel te werk te stellen.
Bij den dienst der gemeentetram is ook 15 pet. zfek,
waardoor alle reservekrachten moesten in actie geroe
pen worden. Bij de brandweer was een week geleden
het vierde deel van het personeel ziek; thans is het
aantal patiënten aan het dalen, maar het bedraagt nog
10 pet. Ook de scholen beginnen last van de griep te
krijgen, vooral in de lagere klassen is het aantal pa
tiënten groot. Gelukkig is de griep meestal niet kwaad
aardig. j
De Engelsche schrijver gistermorgen over
leden.
Naar Reuter uit Londen meldt, is gistermorgen de
bekende Engelsche schrijver John Galsworthy
na een langdurige ziekte in zijn woning te Hamp-
stad nabij Londen overleden.
Het ie nog maar enkele maanden geleden, in No
vember van het vorige jaar, dat de wereld in hem den
befaamden romancier en dramaturg erkende, door
zijn levenswerk met de hoogste onderscheiding oo
het gebied der litteratuur, den Nobelprijs, te bekro
nen.
Galsworthy heeft geen hoogen leeftijd bereikt. Hij
werd 14 Augustus 1867 geboren uit een oud en aan
zienlijk geslacht. Zijn vader was advocaat. Zijn op
leiding genoot hij te Harrow en te Oxford; in 1890
trad hij toe tot de balie, maar spoedig wijdde hij zich
geheel aan de litteratuur. Zijn eerste roman „Jocelyn",
verscheen in 1898, maar de aandacht trok hij eerst
in 1904 met „The Island Pharisees". Hij was toen dua
reeds 37 jaar oud. Dat is een feit, dat te denken geeft
en dat pleit voor den ernst, waarmede de schrijver
zijn litteraire taak altijd heeft vervuld. Misschien
heeft zijn oorspronkelijk beroep hij had rechten ge-
studeeru en ook korten tijd een advocaten-praktijk
uitgeoefend hem een blik vergund op de sociale
ongerechtigheid en het conservatisme van de Engel
sche rechtspraak. Niet weinige van zijn werken, die
sociale problemen behandelen, stoppen ook juridische
kwesties aan.
John Galsworthy was van de drie groote Engelsche
schrijvers in onzen tijd degeen, wiens werken het
minst tendentieus zijn, die de werkelijkheid voor hei
liger hield dan den vorm. In een tijd, waarin het
„happy end" niet alleen in de film en vogue is, ma
ken Galsworthy's boeken, vooral waar het hom aan
waren humor ontbrak, vaak een al te pessimistischen
en verbitterden indruk. Gelukkige oplossingen wor
den zelfs dan vermeden, wanneer ze als van zelf schij
nen te moeten volgen. Galsworthy's figuren komen
in geen enkel opzicht tegemoet aan den wensch van.
den lezer, die de karakters in goede en slechte on
derscheiden wil zien. De vertegenwoordigers van de
klassen en groepen, die hij wilde geeselen, zijn lam?
niet altijd onsympathiek afgeschilderd en de ma
rionetten van zijn eigen opvatti-.g zeker niet voortdu
rend innemend. Juist die onpartijdige voorstelling
verleent aan zijn werken den keur van volkomen,
werkelijkheid en maakt ieder verwijt over tendentie
onmogelijk.
Interessant is het te beschouwen, welke litterato
ren hem tot voorbeeld hebben gestrekt en hem zijn
weg hebben helpen vinden. Ook Galsworthy ver
mocht zich niet te onttrekken aan dep invloed van
Ibsen, wiens werken omstreeks 1880 het Engelsche
publiek bereikten. Verder is het waarschijnlijk, dafc
Maeterlinck, Tolstoi, Shaw, Hauptman en Sudermann
invloed op hem hebben uitgeoefend.
Ook in het buitenland heeft Galsworthy grooten
opgang gemaakt. Zijn roman „The Forsyte Saga'' be
hoort tot de meest gelezen werken der wereldlittera
tuur.
Zijn opvatting over het beroep en de kunst van een
schrijver heeft Galsworthy eenmaal zelf neerge
schreven. Men kan hem niet beter eeren dan door
zijn eigen woorden te herhalen:
„Het publiek welgevallig te zijn, is gemakkelijk, als
men het voorzet, wat het wenscht te lezen en op het
tooneel te zien. of als men zijn eigen opvattingen
aanpast aan den smaak van de massa. Maar de ware
kunstenaar wijst dergelijke goedkoops middelen van
de hand. Hij schildert het leven en de menschen,
zooals zij werkelijk zijn; wel ordent hij en kiest hij
uit, maar hij vervormt niets. Hij staat boven de din
gen en onpartijdig zoowel tegenover het publiek als
tegenover den geest van den tijd."
En zoo was inderdaad Jolrn Galsworthy de
mensch, de schrijver, de criticus der maatschappij.
Drie wagens van een goederentrein ont
spoord. Aanzienlijke vertraging ln het
verkeer tusschen Amsterdam en Utrecht
Omstreeks 9 uur gisteravond heeft nabij Breukelen
een spoorwegongeval plaats gehad, waardoor aanzien
lijke vertraging in het verkeer tusschen Utrecht en
Amsterdam is ontstaan. Drie goederenwagens van een
rangeertrein ontspoorden nabij Breukelen door tot nu
toe onbekende oorzaak, waardoor het spoor Utreoht—
Amsterdam W.P. versperd werd.
Persoonlijke ongevallen vonden niet plaats. Onmid
dellijk heeft men van uit Utrecht hulp gezonden om
de lijn zoo spoedig mogelijk weer vrij te maken. In tus
schen kon het personenvervoer slechts met groote ver
traging doorgang vinden. Tusschen Maarssen en Nieu-
wersluis werd slechts over 1 spoor gereden, n.1. het
AmsterdamUtrechtspoor. De personentrein, die om
21.18 aan het C.S. te Amstedam moest aankomen zat
vlak achter den goederentrein. De personentrein moest
eerst naar Maarssen worden teruggebracht en daarna
over het andere spoor verder naar Amsterdam geleid
worden. Alle personentreinen kwamen met groote ven
traging te Amsterdam aan. De D trein, van Emmerik,
die om 21.46 ur te Amsterdam W.P. moest aankomen
is te Utrecht omgeleid en via Hilversum naar Amster
dam gereden. (V.D.).
S. TH. MINNEMA.
In den leeftijd van 75 jaren is eergisteren overle
den de heer S. Th. Minnema. oud-voorzitter en eere-
lid van den IJsbond Hollands Noorderkwartier. De
crematie vindt morgen te Westerveld plaats.
