Aliuiti Nieiws-
Ailtlltllit- ÜlÉHillt
Hitier zijn zin doorgedreven
Geweldige brand
te Rotterdam
Uitgevers: N.V. vJi. TRAPMAN Co, Schagen.
Eerste Blad.
Rijksdag ontbonden
verklaard
TREIN GEDERAILLEERD
IN IERLAND
ONLUSTEN IN HET
RUHRGEBIED
Donderdag 2 Februari 1933.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9221 -
ClÖÏÏÏT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 8 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
De vorming van een regeeringsmeerderheid
onmogelijk gebleken.
5 MAART VERKIEZING.
BERLIJN, 1 Fcbr. (Wolff):
Nadat Rijkskanselier Hitier en de Rijksvicekanse-
lier Von Papen des middags aan Rijkspresident Von
Hindenburg verslag hadden uitgebracht over de on
derhandelingen met het Centrum, heelt de Rijkspre
sident de volgende, op 1 Februari gedateerde verorde
ning betreffende ontbinding van den Rijksdag uitge
vaardigd:
HINDENBURG.
Daar gebleken is dat vorming van een meerder
heid die tot werken is staat is, onmogelijk is, ontbind
ik op grond van artikel 25 van de Rijksgrondwet den
Rijksdag, opdat het Duitsche volk door verkiezing
van een nieuwen Rijksdag blijk geve van zijn stand
punt tegenover dc nieuw samengestelde regeering
van nationale aaneensluiting.
Door een eveneens op heden gedateerde verorde
ning van den rijkspresident, is als datum voor de
nieuwe verkiezingen de 5de Maart a.s. vastgesteld.
Hitier heeft dus zijn zin doorgedreven, tegen dien
van zijn beide Duitsch-nationale kabinetscollega's
Von PapenHugenberg in, die liever hadden gezien,
dat de volksvertegenwoordiging volmaakt werd uit
geschakeld en wel tot nader order, om dan absoluut
dictatoriaal te kunnen regeeren. De nat.-socialis-
tische leider en zijn onderaanvoerder wenschten ech
ter zoo spoedig mogelijk een ontbinding van het par
lement, gevolgd door nieuwe verkiezingen, ten einde
gebruik te maken van de naar hun meening zeer
gunstige propaganda, die van Hitler's benoeming tot
rijkskanselier moet uitgaan, en die wellicht een groot
deel van de verloren 2 millioen stemmen weer'kan
terugbrengen.
Met deze Rijksdagontbinding heeft von Hindenburg,
die den laatsten tijd hoe langer hoe raadselachtiger
wordt, in ieder geval vol verrassingen steekt, aan het
kabinet-I-IitlerPapenHugenberg een volmacht ge
geven, dien hij weinige dagen geleden het kabinet-
-Schleicher geweigerd had. De begrijpelijke ommekeer
over dien plotselingen ommekeer, zal eerst door het
noodige commentaar opgel'ieven worden.
Verder bcteekent deze spoedige ontbinding van het
parlement voor het volk een zekere teleurstelling. Op
nieuw toch zal men weer vijf weken lang verkie
zingsstrijd krijgen met de daarbij behoorende propa
ganda en opwinding, die natuurlijk op den practi-
schen arbeid drukken moet en de tegenstellingen in
het volk weer scherper naar voren zullen brengen,
in plaats van ze door positieve prestaties voor alle
klassen der bevolking te overbruggen.
Maar wanneer het er om gaa het aantal zetels der
nationaal-socialisten te vergroot _n en die kans is
in dit geval niet gering dan wordt blijkbaar elk
middel aangegrepen om daartoe te kom^n en is
daarvoor zelfs een uiterst klc:ne en onbelangrijke bot
sing in het nieuwe kabinet, zooals die thans is voor
gevallen, reeds voldoende.
Radiorede van Adolf Hitier.
Proclamatie aan het Duitsche volk
In de gisteravond gehouden zitting van het kabi
net heeft rijkskanselier Hitier een proclamatie aan
het Duitsche volk voorgelezen, welko door alJe rijks-
mlnisters werd goedgekeurd.
Des avonds ongeveer 10 uur (Duitsche tijd) beeft
hij deze rede voor alle Duitsche radiozenders uitgb
sproken.
Aan den tekst der proclamatie is het volgende
ontleent:
„Meer dan veertien ja&r zijn voorbijgegaan sinds
den onzaligen dag, waarop het Duitsche volk, door
binnenlandsche en buitenlandsche beloften verblind,
de hoogste goederen van ons verleden, de eer en de
vrijheid van het rijk vergat, en dadrbij alles verloor.
Sinds dezen dag van het verraad heeft de Almachtige
ons volk zijn zegen onthouden. Tweedracht en haat
deden hun intocht. Met de grootste droefheid zien
millio°nen van de beste Duitsche mannen en vrou
wen uit alle standen der samenleving de eenheid
van het Duitsche volk wegsmelten en zich ontbinden
in een gewirwar van politiek-zelfzuchtige meenin
gen. economische belangen en tegengestelde wereld
beschouwingen.
„Zooals zoo dikwijls in onze geschiedenis biedt.
Duitschland ook sinds dien dag der revolutie een
beeld van hartbrekende verscheurdheid. Wij hebben
de beloofde gelijkheid en broederschap niet gekre
gen cn wij hebben de vrijheid verloren. Wij zien
sinds November 1918 niet anders dan innerlijk ver
val.
Maar ook de overige wereld werd sindsdien niet
minder door ernstige crisis doorwoeld. De historiscn
uitgebalanceerde gelijkheid van krachten is ver
stoord. De waanidee van overwinnaar en overwon
nene vernietigt het vertrouwen tussehen de natie*
en meteen de wereldeconomie. De ellende van ons
volk is echter vreeselijk."
De Rijkskanselier schilderde de ellende der werk
loosheid in de verschillende bedrijven en vervolgde:
Met krachtige aanvallen probeert de communis
tische methode van den waanzir het volk, dat reeds
geheel ontworteld is. tot op het laatst te vergiftigen
en verscheuren, om het naar een nog vreeselijker
toekomst te drijven.
Hïtler ging zoo nog eenigen tijd voort en besloot
aldus: „Veertien jaar Marxisme hebben Duitschland
eeruincerd. Eén jaar bolsjewisme zou Duitschland
vernietigen."
Doch Duitschland mag en zal niet verdrinken in
een anarchistisch communisme.
Zij zal in plaats van de turbulente instincten weer
de nationale discipline tot heerscheres van het Duit
sche leven maken en in het algemeen, alles bevor
deren heteeen een ware burcht van de kracht der
natie genoemd kan worden.
Twee vierjaarsplannen.
De nationale regeering wil het groote doel der
reorganisatie van het volk bereiken met twee groo
te vieriaarplannen:
Redding van de Duitsche boeren tot behoud van
de voedings- en tegelijk levens basis der natie.
Redding van de Duitsche arbeiders door een gewel
dige en uitgebreide bestrijding van de werkloosheid.
Binnen vier jaar moet de Duitsche boer aan de el
lende onttrokken zijn.
Binnen vier jaar moet de werkloosheid definitief
overwonnen zijn.
Hiermede hangt de opbloei van het geheele overige
economische leven samen.
Voorts kondigde Hitier een saneering van het rijk,
de landen en gemeenten aan in het opzicht van be
stuur en belastingzaken. Dan zal het federatieve be
houd van het Rijk werkelijkheid worden.
Tot de hoeksteenen van het regeeringsprograra be-
hooren de arbeidsdienstplicht en de binnenlandsche
kolonisatie.
Tenslotte herhaalde de Rijkskanselier nog eens,
dat de regeering niet dacht aan experimenten op mo
netair gebied.
Buitenlandsche politiek en ontwapenings-
kwesiie.
Wat betreft de buitenlandsche politiek en de ont
wapeningskwestie, wees Hitier er op, dat ook Duitsch
land de vrede wil, doch dat het tevens een gelijk
waardige staat, dus een staat met dezelfde rechten
als de andere staten wil zijn.
Hoe groot ook onze liefde voor ons leger is als dra
ger van onze wapenen en als symbool van ons
grootsch verleden, toch zouden wij, aldus do rijkskan
selier, ons gelukkig achten wanneer de wereld door
een beperking van haar bewapening, een vermeerde
ring va.i onze eigen bewapening nooit meer noodza
kelijk zou maken.
Nu, volk van Duitschland, zoo besloot Hitier zijn
rede, p-eef ons een tijd van vier jaar en oordeel! Ge
hoorzaam aan het bevel van onzen generaal-veld-
maarschalk, gaan wij beginnen. Moge op onzen ar
beid zegen rusten! Want wij willen niet strijden voor
ons, maar voor Duitschland!
Verbod van communistische bijeenkom
sten in open lncht te Berlijn.
BERLIJN, 1 Fcbr. (V.D.). De politiepresident
deelt mede:
Wegens de opwekking van communistische zijce
tot de algemecne staking en de daardoor onmiddel
lijk teweeggebrachte gevaren voor de openbare vei-
ligheidr verbied ik tot nader order overeenkomstig
art. 123 lid 2 van de Rijksgrondwet alle vergaderin
gen onder den blooten hemel en optochten der Com
munistische Partij en haar nevenorganisaties in het
district Berlijn."
Hiermede is ook de tegen Vrijdag aangekondigde
verboden»
Aanslag der stakende spoorwegarbeiders.
Twee dooden, zes gewonden.
BELFAST, 1 Februari (VJD.) De personentrein Du
blinBelfast ia Woensdag bij Dundalk in het Noorden
van den Ierschen Vrijstaat ten gevolge van een aanslag
van stakende spoorwegarbeiders totontsporing gebracht
De locomotief en twee personenwagens zijn van de drie
meter hooge helling gestort. De conducteur en een
machinist werden gedood, terwijl drie spoorwegbeamb
ten ersntig werden gewond. Gelukkig bevonden zich
slechts tien passagiers in den trein, van wie drie wer
den gewond. De gederailleerde trein was de eenige hulp-
trein, die tussehen Dublin en Belfast heeft gereden,
daar ten gevolge van de staking der spoorwegarbeiders
In Noord Ierland het geheele treinverkeer is, stilgelegd.
Ten gevolge van dzen treinramp is de verbinding
tuscher. Dublin en Belfast voor eenige dagen defini
tief gestagneerd
De stakers hebben overal een dreigende houding
aangenomen. Zij trachten met alle middelen het nood-
verkeer te saboteeren. Een te Dundalk binnengekomen
trein werd door de stakers bestormd. De conducteur en
de stoker van de locomotief werden van de locomotief
getrokken, terwijl het vuur in de macrine werd gedoofd
Men vreest dat de staking zich zal uitbreiden over
het verdere deel van den Ierschen Vrijstaat.
De onrust onder de bevo^kirg
neemt met den dag toe en uit zich
in tal van bToedine botsingen met
docdeliiken afloop.
Op het oogenblik, dat men In Berlijn „vol" is van de
plotselinge ontbinding van den Rijksdag en men niet
zonder eenige belangstelling den strijd der zoo ongelijke
broeders uit het Huis van Habsburg, met name Hitier—
PapenHugenberg, gadeslaat, spelen zich elders in het
Duitsche rijk gebeurtenissen af, die een bedenkelijk ka
rakter beginnen te krijgen. Vooral in West Duitschland
en dan nog in het bijzonder in het Ruhrgebied
Duitschland's grootste Industriestreek neemt de on
rust onder de bevolking met den dag toe, welke zich
uit In tal van bloedige botsingen met doodelijken af
loop.
Bij botsingen te Homberg vier dooden en
vier gewonden.
Homberg, 1 Februari (V.D.).
Met betrekking tot de bloedige botsingen, welke
Woensdagochtend te Homberg (Nederrhein) hebben
plaats gehad tussehen communisten en nat. socialisten,
wordt door de politie medegedeeld, dat het bij de po
ging der „landjagers" de straten te ontruimen tot een
botsing is gekomen tussehen „landjagers" en nat. soc.
De nat. soc. trokken zich in hun hoofdkwartier terug
en schoten van daar uit op de „landjagers", die het vuur
beantwoordden. Het is komen vast te staan dat van
ochtend een „Landjaegersmeister" (niet een Schupo) en
drie nat. socialisten zijn gedood en vier „landjagers" zijn
gewond.
Inzake deze bloedige gebeurtenissen publiceert de po
litie het volgende bericht:
Woensdagmorgen werd op grond van het bericht, dat
van Hocheide komende werkloozen aan de grens van
Homberg door troepen der N.S.A.P. werden lastig ge
vallen. een afdeeling politie derwaarts gezonden. Een
man werd gearresteerd, die de politie met een knuppel
bedreigd had. In verband met deze arrestatie schoolden
ongeveer 150 personen samen. De politie trachtte de
straat to ontruimen; Hierbij kwam het bij de kruising
van de Wilhelmstrasse tot een schietpartij. waarbij
landjager Fliens door verscheidene schoten in het hoofd
werd gedood. Verscheidene andere landjagers werden,
deels zwaar, deels licht gekwetst. Aan den anderen kant
vielen, volgens t.ot dusverre bekende gegevens 2 perso
nen doodelijk en een persoon zwaar gewond. Het onder
zoek is nog niet beëindigd. De moordcommtssie Dussel-
dorf is in Homberg bezig met het verhooren van d®
schuldigen en de getuigen.
De „schuldige" landjagers geschorst. Door
Rijksminister Goering.
De commissaris van het Rijk voor het Pruisische mi
nisterie van Binnenlandsche Zaken, Rijksminister Goe
ring, heeft direct een zeer streng onderzoek bevolen en
totdat deze aangelegenheid zal zijn opgeklaard den com
mandant der plaatselijke politie, zoomede alle landjagers
die op de nationaal socialisten hebben geschoten, uit
den dienst geschorst.
Bloedige botsingen in het district Bochum.
Ook in het district Bochum is het op verschillende
plaatsen tot politieke botsingen en excessen gekomen.
Woensdagochtend tegen kwart over zes werd in Wanne-
Eickel een nationaal socialist door een schot In den hals
levensgevaarlijk gewond. Te Witten werd Dinsdagavond
bij een demonstratio van S.A. en Stahlhelm een arbeider
door een schot in den schouder gewond.
Dinsdagavond zijn bij een schietpartij, 5 personen, van
wie vier communisten en een jong meisje, gewond. Zij
moesten naar het ziekenhuis worden overgebracht.
Verbod van vergaderen
Wegens de gebeurtenissen te Bochum In den nacht
op Woensdag heeft de politiepresident tot nader order
alle optochten en vergaderingen der 'communisten en
haar nevenorganisaties verboden.
Een pakhuis en de aangrenzende
panden in vuur en vlam. Enor
me vuurzee in de binnenstad.
Met 45 stralen den strijd aange
bonden.
Uit Rotterdam wordt het volgende gemeld omtrent
een enorme brand, welke heeft gewoed in den avond
van Woensdag en die om ongeveer kwart voor 6 uit
brak.
De brand is ontstaan in een achter de Zalmhaven
gelegen opslagplats van de firma M. de Vries, han
del in oude metalen, goederen en gummiwaren. Het
vuur vond in de opgeslagen hoeveelheden gummi gre
tig voedsel, zoodat de brand zich naar alle kanten
snel uitbreidde, en zich dwars door de huizen voort
plantte, naar de achterzijde, den Westzeedijk. Om
half zeven hadden de aangrenzende panden op den
Westzeedijk reeds vlam gevat. De brandweer, die met
eeer veel materiaal ter plaatse was, bestreed het vuur
van alle kanten met 45 stralen.
Verschillende huizen in dit blok, dat
begrensd wordt door de Zalmhaven aan den ach
terkant, den Westzeedijk aan den voorkant, op zij
door het Vasteland en aan de andere zijde door de
Valkstraat liepen intusschen ernstig gevaar en de
brandweer waarschuwde verschillende bewoners de
huizen te ontruimen en te verlaten.
Een aangrenzend schoolgebouw, dat leeg stond
doch in gebruik was bij onderscheidene jeugdorgani
saties, vatte eveneens vlam. Een hevige vonkenregen
daalde over de binnenstad, terwijl zich zeer veel
rook ontwikkelde.
Omstreeks zeven uur was de brandende massa een
groote vuurzee. De politie zette de geheele omgeving
af.
Omwonenden zenuwachtig.
In de omgeving ontstond een zenuwachtige stem
ming, omdat men al direct inzag, dat de omringende
huizen gevaar liepen.
Uit een woning aan de Zalmhaven werd een zieke
vrouw weggedragen op matrassen. Zij werd voorloo-
pig ondergebracht in een winkel in de buurt, waar
later ook andere menschen onderdak hebben gevon
den. In dezen winkel waren ook de kleeren, lijfgoe
deren en andere dingen, die men nog had weten te
redden, waaronder kanaries en katten, ondergebracht.
Zieken vervoerd.
De vrouw werd na eenigen tijd door een auto van
den geneeskundigen dienst naar het ziekenhuis aan
den Ber.,weg gebracht.
In het woonhuis bij den winkel werden ook een
groot aantal kinderen binnengebracht; daaronder be
vond zich een ziek kind, dat later op den avond even*
eens naar het ziekenhuis moest worden vervoerd.
De brandweer was terstond uitgerukt met groot
materiaal. Vijf autospuiten, drie drijvende spuiten,
een groot aantal slangenwagens en de magirusladder
waren aanwezig. Er werd met 32 stralen van het
Troote materiaal en in totaal met 45 stralen water
(egeven, waarbij vooral de drie drijvende spuiten,
uggendo in de Zalmhaven, enorme hoeveelheden wa
ter in het vuur smeten.
Omstreeks half negen in den avond kon men aan
nemen, dat het gevaar voor uitbreiding van den
brand geweken was. Doordat de slangen door hui
zen en over de daken hoon gelegd waren, had men
het vuur omsingeld en zoodoende werd de brandweer
de vuurzee meester. Omstreeks negen uur kon met
de nablussching worden aangevangen.
Eerst nu had men een overzicht, welke schade d»
brand had aangericht. Het pakhuis van de firma
M. de Vries, een dubbel houten gebouw, dat vroe
ger dienst had gedaan als houtopslagplaats, was ge
heel gevuld met rubber, lompen, oud papier en me
taal. De brandende rubber ontwikkelde een geweldi
ge rook en drong de omliggende huizen binnen. Het
pakhuis is geheel platgebrand, de schade wordt door
verzekering gedekt.
,Van de school, waarin gevestigd was de Arbeider»
Jeugd Centrale en een Xatuur-historisch Museum,
is de zolder met bet dak afgebrand. Het museum was
gedeeltelijk verzekerd, maar de toegebrachte schade
is van dien aard, dat het wel niet mogelijk zal zijn
de verzameling een werk van jaren terug t«
verkrijgen.
Voorts zijn vijf huizen aan den achterkant van da
opslagplaats van de Vries gedeeltelijk door den brand
vernield, waarbij verschillende kamers, waranda'»
en serres uitbrandden. Het woonhuis van den heer
Sondermeyer, architect, heeft ernstig geleden, twee
étages en de zolderverdieping zijn uitgebrand. Ook
het architectenbureau en onderscheidene teekenin-
gen zijn verloren gegaan. Tal van huizen aan den
Westzeedijk liepen groot gevaar en moesten door de
bewoners ontruimd worden. De bewoners werden bij
familieleden ondergebracht.
De waterschade aan verschillende huizen en win
kels toegebracht, is zeer aanzienlijk en nog niet te
schatten.
De oorzaak van den brand is niet bekend. Om
kwart voor 6 is een zoon van den heer De Vries nog
in het pand geweest om zijn fiets weg te halen en
vijf minuten later stond het pakhuis in lichter lAaie.
De brand is in het midden van het pand ontstaan ciï
van daar naar het dak doorgeslagen.
De belangstelling van de zijde van het publiek'
was zeer groot. De vuurgloed was in de geheele stad
zichtbaar en deze lokte talloozen naar het terrein
van den brand. Door de politie was de geheele omgo-
ving afgezet. Zware rookwolken dreven boven d®
stad, terwijl een felle vonkenregen neerdwarrelde.
Tal van autoriteiten waren op het terrein van den
brand aanwezig, zoo zagen wij den burgemeester
van Rotterdam, Mr. Droogleever Fortuyn, den Hoofd
commissaris van Politie, den burgemeester van Schie
dam, enz. De leiding van de blussching berustte bij
hoofdman Kruif.
