DE IJZEREN DEUR
Radioprogramma
Duitschland wil land
ontginnen.
Om den invoer van levensmiddelen met
tweederde te verminderen
Ingezonden Stui ken.
Sproeten komen vroeg in
Bestaansmogelijkheid voor twee mlllioen
menschen.
Bijzondere correspondentie.
BERLIJN, Maart 1933.
IN Duitschland heerschte tot nu toe de meening en
Nederland voerde daar wel bij. dat het niet in
staat was de noodtge levensmiddelen uit eigen
bodem te halen. Deze meening werd no.i versterkt
door de herinnering aan den wereldoorlog., toen bleek,
dat Duitschland Inderdaad niet in staat was voldoende
levensmiddelen voort te brengen. Men zal zich weten te
herinneren, dat de blokkade, die toen dooT de vijanden
van Duitschland werd toegepast, een onmenschelijke
uithongering van de burgerlijke bevolking werd ge
noemd. Misschien heeft Duitschland uit deze blokkade
veel geleerd, want een feit is het. dat de laatste jaren
de nieuwste uitkomsten van de landbouwwetenschap en
de techniek alom toepassing vinden. De geweldige voor
uitgang van de betrekkelijk jonge landbouwwetenschap
heeft het mogelijk gemaakt ook die landstreken in cul
tuur te brengen, die eenige jaren geleden nog als vol
maakt onvruohtbaar werden beschouwd, en niet loo-
nend te exploiteeren waren.
Duitschland voert op dit oogenbllk nog ongeveer 2
milliard Mark aan levensmiddelen per jaar ln en de
huidige koers in Duitschland meent, dat daar resoluut
een einde moet worden gemaakt. Er zijn zelfs lie
den, die propageeren. dat sinaasappelen, bananen, ci
troenen, en andere exotische producten best gemist
kunnen worden, omdat ook de oude Germanen er zonder
mee stelden!
De voor land- en tuinbouw in cultuur gebrachte op
pervlakte van Duitschland bedraagt op het oogenbllk
29.4 millioen hectaren. Van deze 29.4 mill. hectaren bren
gen 8.4 millioen of ongeveer 30 pet. niet voldoende pro
ducten op wegens de gebrekkige bevloellng, waardoor
een goede bemesting en het gebruik van prima zaaigoed
niet mogelijk is. Door verschillende verbeteringen zou
een verbetering van 30 50 pet. bereikt kunnen wor
den.
Ruim 4 millioen hectaren van den Duitschen bodem,
dat is een gebied dat grooter is dan Oost Prulssen, lig
gen volkomen nog braak. Meer dan de helft van dit ge
bied bestaat uit moerassen, de rest uit hei- en zand
gronden. Deze reusachtige vlakte kon tot dusverre niet
in cultuur gebracht worden omdat men nog geen goede
oplossing voor de waterafvoer, resp. de bevolking had
gevonden.
Tegenwoordig hoort men ln Duitschland hier en daar
verkondigen, dat bij een Juiste bewerking der moeras
sen bedragen zullen afwerpen, die de vergelijking met
de opbrengst van mineraalsproducten glansrijk kunnen
doorstaan. De instituten voor moerasonderzoek, die in
verschillende deelen van het Duitsche Rijk bestaan heb
den door proefnemingen met meststoffen en zaaigoed
en door een uitgebreid bodemonderzoek waardevol voor
bereidend werk gepresteerd. De successen, die tot nu
toe binnen het kader van de ter beschikking staande
middelen zijn bereikt, zijn zoo groot dat men van plan
Is met de grootst mogelijke energie de ln cultuurbren-
ging van moerassen door te zetten. Vooral verwacht
men hierbij veel yan den vrijwiUlgen arbeidsdienst.
Van groote beteekenis voor het productief maken van
de moerassen en andere onvruchtbare landstreken is
de regeling van de bevloeiing. Hierdoor kunnen tege
lijkertijd beschadiging van de oogst door overstroomin
gen cn mislukkingen wegens gebrek aan water door
het uitblijven van regen tot een minimum worden be
perkt Men denkt hierbij ook aan het reguleeren van
bergstroomen en overstroomingen te verhinderen en
gedurende droge perloden water toe te voeren, ook om
het water van bezinksel te reinigen. Het bouwen van
krachtwerken, die uit de kracht van het water electrl-
sche stroom moeten opwekken heeft men eveneens in
studie genomen. Verder het bouwen van dijken en
stuwen om het waterpeil op te voeren. Hierbij hoort ook
de ontwatering van veenstreken door het aanleggen en
onderhouden van slooten. zoonoodig het onderaardsch
voeren van water en het bouwen van watermolens.
De heerschappij over het water is een eerste ver-
eischte om dorre landstreken in cultuur te kunnen bren
gen. voor rationeelen landbouw en het verkrijgen van
de beste resultaten-
De totale onkosten van dit ontzaggelijke ontginnings
werk worden op 5 tot 10 milliard Mark geschat. Nogal
een erge vrije schatting! Volgens een plan, dat af
komstig is van het Pruisisch ministerie van landbouw,
domeinen en bosschen zouden de werkzaamheden bij een
verdeeling over 30 jaar 180 millioen Mark per Jaar
eischen, waarmee men jaarlijks 25 millioen dagtaken
FEUILLETON.
Uit het Engelsch
van HAROLD BELL WRIGHT.
a.
Voor een poos was het meisje stil, en lag met half
gesloten oogen en het hoofd op haar arm alsof haar ge
dachten haar in het rijk der droomen hadden meege
voerd, droomen even onaantastbaar, maar even werke
lijk als de blauwe en purperen schaduwen In het verre
verschiet.
Ook Sint Jimmy zweeg, met zijn oogen naar den ho
rizon gericht, alsof hij daar dingen zag, waarover hij
niet kon spreken.
Op de hooge toppen van Mount Lemon lag er nog
sneeuw tusschen de dennen, waar de kracht van het
voorjaar nog niet geheel had overwonnen; maar de
lucht was mild en vervuld van de geuren der warme
aarde en groeiende planten en opengaande bloesems, en
van het zachte gegons der bijen die in de welriekende
kattedoorns hun goud aan het delven waren, om het
in hun geheime schatkamers in de rotsen te verbergen
Ergens in de nabijheid verzekerde een patrijs hoffelijk
geruststellend zijn mollig grijs wijfje, dat onder een
hooge mescal plant op haar nest zat. dat er nergens ge
vaar was. Uit den top van een eenzamen sahuaro liet
een Sonoraduif haar diepen, zachten lokroep hooren.
Een roode vliegenvanger sprong van zijn takje de lucht
in. hooger en hooger stijgend ln de blauwe lucht, om
dan na een oogenblik zweven, zijn vuurkleurige veertjes
uit te zetten en. kwetterend in dolle verrukking, weer
naar beneden te komen drijven als een schitterend ge
kleurde distelbloesem of een reusachtige vurige paar-
denbloemkaars.
Marta's leermeester had niet vergeten, dat de com
pagnons hem hadden opgedragen hun pleegdochter dat
gene te vertellen wat "zij allen beaamden, dat zij weten
moest En Sint Jimmy had zich ook voorgenomen het
haar te vertellen; maar nu scheen het weer niet het
rechte oogenblik. Hij wierp een steelschen blik op het
meisje, zooals zij daar op dien steen lag. Neen. dit was
niet het rechte oogenblik. Hij kon het haar thans niet
voor werkloozen zou kunnen verschaffen. In vroeger ja
ren heeft men ongeveer 50 tot 60 millioen Mark per Jaar
voor ontginning uitgegeven, zoodat voortgaande in dit
tempo, minstens honderd jaar zou kunnen verstrijken
voor de Duitsche bodem geheel en al gecultiveerd was.
Volgens een ander plan, dat afkomstig is van het „Ver-
band Deutscher Landeskulturrgenossenschaften", zou
den 10 milliard noodig zijn. Hierdoor zouden 10 jaar
lang 400.000 arbeiders te werk kunnen gesteld worden.
Door verhooging van de landbouwrentabiliteit en door
de invoer der levensmiddelen met 2/3 te verminderen,
gelooft men bovendien 2 millioen menschen nieuwe be
staansmogelijkheden te kunnen verschaffen indien de
ontginningswerkzaamheden beëindigd zullen zijn.
Een dergelijk geweldig project eischt natuurlijk lang
en zorgvuldig voorbereidend werk, dat voor het groot
ste gedeelte echter al voltooid is. In landbouwkringen
ziet men in dit plan een groote stap in de richting van
de wederopbouw van Duitschland.
Geachte redactie!
Zou ondergeteekende nog eens van uw gastvrijheid ge
bruik mogen maken voor onderstaande regels? Bij voor
baat reeds m'n dank.
De heer J. B. van Hensbroek vraagt me of ik dan den
weg aan wil geven, dien Ik noodig oordeel om uit de
misère te komen. Hij houdt er hoop ik toch wel reke
ning mee. dat ik dat in een paar woorden niet kan zeg
gen. Als hü^oed lezen kan heeft hij reeds begrepen dat
mijn oordeel luidt: Een andere vorm van samenleving.
Op de tegenwoordige manier door blijv4n gaan ls niet
meer mogelijk. Men moet ons heele maatschappelijke
stelsel ln het groot zien. Niet alleen naar de tulnder3
of de arbeiders kijken, maar naar ons geheele productie-
en distributiestelsel. Welnu, ons tegenwoordig stelsel dat
we kapitalisme noemen heeft als hoofdvoorwaarde:
Winst.
We mogen de zaak bekijken zooals we willen, ieder die
eigenaar is van de productiemiddelen (grond, mijnen,
fabrieken, enz), laat alleen werken als er kans ls op
winst Wanneer is er echter winst te maken? Alleen
als er gebrek is aan de producten. Dan loopen de prij
zen op. Vandaar dan ook dat zij die winst willen b lij -
ven maken, zij die deze samenleving in stand willen
houden, op alle mogelijke manleren de productie gaan
beperken of vernietigen. Of hierdoor de werkloosheid
met al haar schrijnend leed grooter wordt schijnt deze
economen niet te deeren. En nu redeneert men wel. ja,
maar vroeger kwam er na een crisis toch altijd weer
een periode van opbloei, waarom dan nu niet? Och, dat
ls toch zoo moeilijk niet te begrijpen. Wanneer vroeger
de tijd kwam dat er aan bepaalde artikelen weer ge
brek begon te komen, de vraag dus grooter werd, begon
men weer te werken en langzamerhand raakte ieder
weer aan den arbeid en het duurde misschien dertig of
veertig jaar er er weer een crisis kwam. Maar wanneer
er tegenwoordig aan een bepaald artikel gebrek zou
komen, behoeft men niet eens de heele productiemoge-
liikheid In werking te stellen, om binnen een jaar weer
.te veel" te hebben. Er zijn takken van bedrijf, waarin
tegenwoordig één man in één uur evenveel voortbrengt
als 'n man in 9000 uur in 1914. We stappen dus zoomaar
zonder dat we van de ..opbloei" iets merken, van de
eene crisis ln de andere. Twintig menschen zijn tegen
woordig in staat om bij een achturige arbeidsdag voor
allen zooveel voort te brengen, dat ze een rijk bestaan
zouden hebben. De andere tachtig zijn dan ook regelma
tig werkeloos. J. B. voelt nu misschien wel dat het ka
pitalisme (de productie om de winst) moet verdwijnen
om plaats te maken voor het socialisme (productie voor
de behoefte) wanneer we uit de misère willen geraken,
en hierbij kunnen noch het politieke parlement (Tweede
Kamer. Gemeenteraad), nooh het economische parlement
(de vakvereeniging) ons helpen, om de eenvoudige re
den. dat zl.1 die belang hebben bij het Instand houden
van de tegenwoordige samenleving, zich niet aan de
regels van het spel willen houden. Zoolang het gaat zon
der schade voor het stelsel, och. dan mag het wel. maar
wordt het te lastig dan doet men alsof er geen parle
ment bestaat. En de heeren mogen het prettig vinden
of niet. als de werkelijke heerschers. de bankiers, het
noodig oordeelen. dan worden ze voor de keus geplaatst:
of onze zin doen. of de laan uit. Zie in dit geval naar
Duitschland of Oostenrijk. Er blijft voor de groote mas
sa van arbeiders, boeren, tuinders enz. dan ook niet an
ders over dan precies zoo te handelen als hun tegen
standers doen, n.I. zich niets van de wetten en hun ma
kers aan te trekken, maar zelf gezamenlijk doen wat
noodig ls om tot een andere samenleving te komen. En
dat ls. heel kort gezegd: „Alle productiemiddelen In
handen van de gemeenschap". Niet door middel van de
wet. maar door middel van daden. En hiervoor is niet
anders noodig dan moed en een vasten wil. Een zeer
goed strijdmiddel hiertoe is de boycot van alles en
ieder die vasthoudt aan het oude.
Nog vandaag is hier in Anna Paulowna een boerderij
tje verkocht, waarover door enkele boeren-organlsatles
de boycot is uitgesproken, waardoor de kans bestaat,
dat de eigenaar als huurder kan blijven zitten. Wanneer
de boeren en tuinders nog een stap verder gaan cn
geen rente of huur meer betalen en zich als producen
ten vereenigen dan is feitelijk de grond in handen van
de gemeenschap. En wanneer de fabrieksarbeiders wei
geren de producten die ze hebben gemaakt aan den
vertellen; hij zou nog wachten. Misschien zou het op
een anderen keer gemakkelijker gaan.
„Jimmy" zeide het meisje ten laatste langzaam en op
droomerigen toon. ..toen jij school ging ik meen niet
toen je een kleine jongen was. maar toen je al haast
volwassen waart -- ging je toen op een groote school?"
Sint Jimmy antwoordde niet onmiddellijk; toen zeidc
hij. zonder zijn blik van het verre verschiet af te wen
den:
..Ja. zeker: het was nogal een groote school."
,.En studeerden er mannen en meisjes allebei?"
..Ja. er waren veel meisjes aan de universiteit, en ook
eenigen aan dc medische faculteit, toen ik afstudeerde."
„Je had zeker veel vrienden daar. Jimmy? Mannen
en meisjes allebei? En ik denk, dat er veel plezier ge
maakt werd partijen en bals en picnics en zoo."
Dr. Burton wendde zijn hoofd om en zag haar aan.
„Waar ter wereld wil je naar toe?" vroeg hij.
„Toe Jimmy." zeide zij met iets verlangends in haar
stem. „ik zou het graag weten."
Een onverklaard gevoel deed hem het hoofd weer af
wenden.
„Ik heb ook mijn vrienden gehad." antwoorddo hij.
„En er werd ook pret genoeg gemaakt, zooals altijd aan
de scholen, zooals je weet. Maar wij de meesten van
ons werkten hard ook."
„Ja," hervatte zij snel, „en dan had je natuurlijk je
droomen en je plannen over alles wat je doen zoudt als
je leertijd voorbij was. en in weerwil van al je vrienden
en het andere prettige, kon je nauwelijks afwachten om
tc beginnen zoo moet het geweest zijn."
Sint Jimmy zeide niets.
„En toen je later klaar was en dokter in een groote
stad. toen had je natuurlijk ook nog vrienden en vrien
dinnen. en je had nog wel eens een beetje tijd over voor
uitgaan en zoo niet. Jimmy?"
Met een bleek, geduldig glimlachje antwoordde hij:
„In den eersten tijd liet mijn praktijk mij tenminste
tijd genoeg voor het andere."
Het meisje merkte zijn glimlach niet op; zij zag hem
niet aan.
„En je woonde in een mooi huis met boeken en schil
derijen en vloerkleeden. Weet je. ik heb altijd zoo
gewenscht in een huis te wonen met kleeden op den
vloer. Ten minste, dat heb ik gewenscht toen ik een
maal wist. dat er zoo iets bestond. Weet je. Jimmy.
ik had nog nooit een huis met vloerkleeden gezien,
voordat ik bij jou en moeder Burton kwam."
Zij lachte zachtjes.
„Dat is nu al heel lang geleden, niet? Toen kon ik
eigenaar af te geven, omdat rij zo willen ruilen met hun
makkers op het land. voor land- en tuinbouwproducten,
dan is de onteigening een feit Maar dit is moeilijker
dan een hokje rood of zwart maken achter iemand zijn
naam. Maar het socialisme is geen vraag meer van g e-
1 o o v e n dat het komen zal, het is nog slechts de vraag
of men het vestigen wil. Er is op 't oogenbllk voor
de menschheid nog slechts te kiezen tusschen twee stel
sels: het socialisme of het fascisme. Het kapitalisme in
zijn ouden vorm (vrijhandel, concurrentiestrijd enz.)
heeft onverbiddelijk afgedaan. Men zal moeten kiezen
tusschen het vrije socialisme (vrije samenwerking tus
schen vrije menschen) of fascisme (strenge dicipline en
absolute onderwerping aan het gezag). Het eerste ls In
ternationaal en gebaseerd op de vrede. Het tweede is
sterk nationaal en voert onherroepelijk tot oorlog. (Wat
oorlog zeggen wil weten we misschien)
Wat wil men nu? Naar een vrije samenleving? Dat
men er voor werke. Verkiest men het fascisme, houdt
dan de menschen nog een oogenblik zoet met het stem
biljet en houdt ze af van elke revolutionaire gedachte
of handeling. Maar klaag dan ook niet als straks de
hedendaagsche cultuur met menschen en al vernietigd
wordt: Misschien heb Ik J. B. en anderen een illussle
ontnomen, maar lk kan het niet anders zien.
Breezand (N.H.) G. VERGAAIJ.
OOGONDERZOEK INRICHTING
GROOTSTE KEUZE BRILMONTUREN EN GLAZEN
SPECIALE REPARATIE-INRICHTING
W. C. VAN GEELEN
GEDIPLOMEERD OPTICIEN - RE FR ACTIONIST
LAGEZIJDE B40 TEL. 26. SCHAGEN
OOGONOFH/OCK GEHEEL1 GPATI5
VRIJDAG 17 MAART.
HILVERSUM (1875 M.)
V.A.R.A.: 8.00 Gramofoonmuziek; V.P.R.O.: 10.00 Mor-
genwijding; V.A.R.A.: 10.15 Mac's Radiokwartet; 11.10
Onze Keuken door P. J. Kers; 11.40 Mac's Radiokwar
tet; A.V.R.O.: 12.00 Lunchconcert door het Omroep
orkest o.l.v. Nico Treep; 2.00 Causerie; 2.S0 Kovacs
Lajos en zijn orkest; V.A.R.A.: 4.00 Kleliv-orkest o.l.v.
Paul Duchant; 4.50 Voor de kinderen; 5.30 De Fliere
fluiters o.l.v. Hugo de Groot; 6.10 Gramofoonmuziek;
6.15 Orgelspel door Johan Jong; 6.40 „Van leed en
strijd, van hoop en geluk ln Sovjet-Rusland; 7.00 Or
kest o.l.v. Hugo de Groot; V.P.R.Ó.: 8.00 Een half uur
samen lezen in den bijbel; 8.30 Concert; 9.00 Cursus:
De functie van het beroep in volk en cultuur; 9.30
Vervolg concert; 10.00 Vrijz. Godsd. Persbureau; 10.05
Vaz DIas; 10.15 Causerie; 10.45 Gramofoonmuziek;
V.A.R.A.: 11.00 De Notenkraker» o.l.v. Daaf Win».
HUIZEN (296 M.)
8.00 Schriftlezing en meditatie; 8.15 Morgenconcert;
10.30 Morgendienst; 11.00 Harmoniumbespeling; 12.00
Politieberichten: 12.15 Trio v. d. Horst; 2.00 Zender-
verzorging; 2.30 Lezen van Chr. Lectuur; 3.00 Huis
houdelijke raadgevingen; 3.30 Concert; 5.00 Botanisch
halfuurtje voor de Jeugd; 5.30 Halfuurtje voor jeugdige
amateur-photografen; 6.00 Lezing: „De beteekenis en
uitvoering tarwewet voor land- en tuinbouw; 6.30 A. J.
Herwig: .E.enjarlge zaaibloemen, die we thuis of ln een
bak zaaien"; 7.00 Literair halfuurtje; 7.30 Politiebe
richten; 7.45 Ned. Chr. Persbureau; 8.00 De Amster»
damsche Orkestvereenlging o.l.v. Frans van Diepen
beek; 9.00 T. Cnossen: „Amerika van vandaag"; 9.30
Vervolg concert; 10.00 Vaz Dlas; 10.30 Gram.-muziek.
BRUSSEL (509 M.)
12.20 Gramofoonmuziek; 1.30 Concert; 5.20 Concert; 8.20
Idem; 9.20 Idem.
KALUNDBORG (1153 M.)
11.20 Strijkorkest; 2.20 Harmonie-orkest; 7.30 Strijk
kwartet; 8.50 Russische Volksmuziek; 9.40 Concert; 10.10
Dansmuziek.
BERLIJN (419 M.)
3.50 Populair concert; 6.55 Zang; 7.20 Idem; 7.50 Con
cert; 9.50 Dansmuziek.
KONINGSWUSTERHAUSEN (1635 M-)
I.20 Gramofoonmuziek; 5.20 Pianorecital; 10.30 Pro
gramma van Berlijn.
LANÜENBERG (472 M
II.20 Concert; 12.20 Concert; 4.20 Vesperconcert; 10.00
Populaire en dansmuziek.
DAVENTRY (1554 M.)
12.20 Orgelrecital: 3.20 Schoolconcert; 4.50 Concert door
Strijkkwartet; 11.00 Dansmuziek en gramofoonmuziek.
PARIJS EIFFEL (1446 M.)
7.50 Concert door Symphonie-orkest; 8.35 Muzikaal-
literair programma voor de jeugd.
nog haast niets behalve lezen. Jee! wat was lk toen
bang voor jou en moeder Burton!"
„Je hebt geweldige vorderingen gemaakt in je studie
en op alle manieren." zeide Jimmy met trots.
„Ja," antwoordde zij. „Dat hebben die vloerkleeden ge
daan, en jij en moeder Burton. Ik kan me niet begrij
pen. hoe je mij zoo goed kon lesgeven. Ik denk, dat je
dat geleerd had door al dat helpen van zieke menschen.
Het moet een heerlijk werk zijn. om de menschen te
helpen als een dokter of een onderwijzer of zoo
iets. Heel anders dan goudzoeken in den grond. Want
jc moet wel hard werken om goud te vinden, maar 't
is toch wat anders dan voor de menschen te werken
of met de menschen. Het is net of dat gouddelven je
van de andere menschen verwijdert. Het is. alsof je
niets voor iemand doet. alleen voor jezelf. Goudzoekers
en zoo leven ook haast altijd alleen, heb ik gemerkt, en
ik geloof niet. dat de meesten erg gelukkig zijn. Zie je.
ik heb indertijd heel wat goudzoekers ontmoet. Eigen
lijk heb ik. behalve jou, nooit anders gekend dan goud
zoekers en dat soort mannen tot nu."
Sint Jimmy had haar oplettend gadegeslagen.
„Ja zeide hij zachtjes, om haar gedachtengang
niet te storen.
„Het was zeker heel hard. Jimmy. toen je zelf ziek
werd en je al je werk en plannen moest opgeven en
je mooie huis en je vrienden verlaten om hierheen te
komen om weer gezond te worden; en toen je merkte,
dat je nooit meer terug kon gaan. maar altijd hier
moest blijven. Arme Jimmy! Het moet erg hard ge
weest zijn voor je."
„Het was tenminste niet gemakkelijk", zeide hij lang
zaam; „tenminste in 't eerst. Ik verzette mij er vreese-
lijk tegen totdat ik wijzer werd. Daarna was het zoo
moeilijk niet meer alleen soms. Ik kom nog wel eens
in opstand, maar toch nooit lang."
En dat was zoowat de ergste klacht, die iemand
ooit van dr. Jimmy Burton gehoord had.
„Jimmy," zeide Marta ernstig, „ik geloof dat je de
meest bewonderenswaardige man van de heele wereld
bent."
Jimmy haalde zijn schouders op en maakte een af
werende beweging.
„Ja heusch," verzekerde zij. „en je weet wel, dat ik
veel van je houd. doe je niet? Niet alleen omdat je me
zoo geholpen hebt, maar omdat j ij het bent. Dat weet
je toch. hè Jimmy?"
„Marta! Ik
Er was een eigenaardige klank in Jimmy's stem
blijdschap of afweer misschien belden gemengd
het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol. Bij alle Drogisten.
PARIJS-RADIO (1725 M.)
12.50 Concert; 1.25 Pianorecital; 1.55 Concert; 7.40 Idem;
9.20 Operette-uitzending.
MILAAN (331 M.)
6.20 Gramofoonmuziek; 8.20 Symphonieconcert;
ROME (441 M.)
3.20 Concert; 8.05 Gevarieerd programma; 9.05 Opera
uitzending.
WARSCHAU (1412 M.)
4.20 Militair concert; 5.45 Populair concert; 7.35 Sym
phonieconcert
BEROMUNSTER (460 M.)
7.20 Opera-uitzending.
ZATERDAG 18 MAART.
HILVERSUM (1675 M.)
V.AJLA.: 8.00 Gramofoonmuziek9.00 Klein-orkest o.l.
v. Paul Duchant; V.P.R.O.: 10.00 Morgenwijding; V.A.
R.A.: 10.15 Uitzending voor de arbeiders ln de Continu
bedrijven; 12.00 De Notenkrakers o.l.v. Daaf Wins; 2.00
Verzorging zender; 2.15 Gramofoonmuziek; 2.50 Jan
Zadelhoff: „Wat zal na ontwapening met beroeps
militairen geschieden?" 3.10 Gramofoonmuziek; 3.40
Causerie; 4.00 Het VARA-Balalaika-orkest o.l.v. Iwan
Powarjef; 4.30 Kwartiertje voor het Instituut voor Ar
beidersontwikkeling; 4.50 De Flierefluiters o.l.v. Hugo
de Groot; 5.40 Letterkundig overzicht door A. M. de
Jong; 6.00 Volksliederen door „De Wielewaal" o.l.v.
Piet Tiggers; 6.30 Vioolrecital; 7.00 S. de Wolff: „Karl
Marx"; 7.30 Herhaling S.O^.-berichten; 7.32 Gramofoon
muziek; 7.45 Orgelspel door Johan Jong; 8.15 Revue
„De Bijt seint", auteurs: Meijer Hamel en RIdo; 9.30
Toespraak door A. de Vries; 9.40 VARA^Orkest o.l.v.
Hugo de Groot; 10.00 „De Dorpsbarbier"; 10.15 Orkest
o.l.v. Hugo de Groot; 11.00 Vaz Dlas en Varia; 11.15
Orkest; 12.00 Tijdsein en sluiting. z
HUIZEN (296 M.)
K.R.O.: 8.00 Morgenooncert; 10.00 Gramofoonmuziek;
11.30 Godsdienstig halfuurtje; 12.00 Politieberichten; 12.15
Het Con Brio Trio; 1.45 Verzorging zender; 2.00 Half
uurtje voor de rijpere jeugd; 2.30 Kinderuurtje; 4.00
Gramofoonmuziek; 4.30 Orkest o.l.v. Marinus van 't
Woud; 5.15 Sportpraatje door S. P. J. Borsten; 5.30
Orkest; 5.50 Oud-Nederlandsche liederen bij de luit;
6.00 Orkest; 6.20 Journalistiek Weekoverzicht door Paul
de Waart; 6.40 Orkest; 7.10 Katholieke Radio Volks
universiteit; 7.30 Politieberichten; 7.45 Sportpraatje;
8.00 De K.R.O.-boys o.l.v. Piet Lustenhouwer; 8.35 Vaz
Dias; 8.40 Liedjes door Henri Durand; 9.00 Oud-Neder
landsche liedjes; 9.10 De K.R.O.-boys; 9.40 Liedje»
door Henri Durand; 10.00 K-R.O.-boys; 11.00 Vaz Dias;
11.10 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting.
BRUSSEL (509 M.)
I.30 Concert; 5.20 Concert; 8.20 Symphonie-concert;
II.20 Gramofoonmuziek.
KALITNDBORG (1154 M.)
11.20 Strijkorkest; 1.50 Gramofoonmuziek; 2.50 Om
roeporkest; 7.50 Radio-bal.
BERLIJN (419 M.)
5.50 Zang; 6.55 Coneert; 7.20 „Der fidele Bauer", ope
rette van Leo Fall; 9.30 Dansmuziek.
HAMBURG (373 M.)
12.35 Gramofoonmuziek; 3.50 Concert; 5.25 Concert;
10.20 Dansmuziek.
KONTGSWUSTERHAUSEN (1635 M.)
1.20 Gramofoonmuziek; 3.50 Concert; 7.25 Militair con
cert; 10.20 Dansmuziek.
LANGENBERG (472 M.)
12.20 Concert; 4.20 Vesperconcert; 9.50 Populair con
cert; 11.20 Gramofoonmuziek.
DAVENTRY (1554 M.)
1.20 Concert; 5.06 Orgelconcert; 8.20 Variété; 10.56
Dansmuziek uit het Mayfair Hotel.
PARIJS-EIFFEL (1446 M.)
7.50 Concert.
PARIJS-RADIO (1725 M.)
8.05 Gramofoonmuziek 12.20 Concert; 4.00 Dansmuziek;
9:05 Gevarieerd programma.
MILAAN (331 M.)
4.50 Dansmuziek; 6.50 Gramofoonmuziek; 7.50 Idem.
ROME (441 M.)
4.50 Orkestmuziek; 7.20 Gramofoonmuziek; 8.05 Uit
zending uit een theater.
WEENEN (517 M.)
5.15 Populair concert; 7.05 Operettemuziek; 8.02 Weber
concert; 9.25 Dansmuziek.
BEROMUNSTER (460 M.)
7.05 Concert; 6.10 Vocaal concert; 8.30 Gramofoon
muziek; 9.00 Oude en nieuwe dansmuziek.
met pijn. Maar hij brak onmiddellijk af, alsof hij niet
kon uitspreken, wat hij had willen zeggen. Mogelijk was
dit een oogenbllk, waarin Sint Jimmy In opstand kwam
tegen het hem toegewezen lot.
Marta had het niet bemerkt. Haar gedachten waren
met Iets anders bezig geweest, dat zij nu uitsprak.
„Ik geloof stellig, dat die Edwards ook zoo'n soort
verdriet gehad heeft als jij. Jimmy. Ik bedoel, hij heeft
school gegaan en heeft vrienden gehad en een prettig
leven, en toen is hij aan zijn echte werk begonnen en
zoo. en nu heeft hij om de een of andere reden zijn
werk en zijn thuis en zijn vrienden en alles moeten op
geven en hierheen komen. Hij heeft ons niet veel verteld
maar je kunt zoo iets wel van iemand voelen, is 't niet,
Jimmy?"
Jimmy knikte. „Dat geloof ik wel."
„Ik weet niet. waarom hij niet wat meer over zich
zelf vertelde van voordat hij in Tucson kwam. meen
ik. Misschien zal hij 't later wel doen, maar het ls net,
alsof hij er liever niet aan denkt. Je weet wel, wat ik
bedoel, hè?"
„Ja"
„Het is van groot belang om een verleden te hebben
hè Jimmy? Tenminste", voegde zij er met een glimlach
bij. ..om het rechte soort verleden te hebben, hè?"
„Van heel groot belang, zou ik denken", antwoordde
Jimmy ernstig. En de geschiedenis van de belde com
pagnons kwam hem weer in de gedachte.
Zij knikte nadenkend.
„Je hebt roe zoo veel verteld van erfelijkheid en op
voeding en goed bloed en invloed van de omgéving en
dat alles. Ik denk. dat je daar zooveel om geeft omdat
je een dokter bent. En moeder Burton heeft me van je
voorouders verteld, een heel eind terug. En dus begrijp
ik wel. dat 't je verleden is en wat je je herinnert en
dat alles, wat je gemaakt heeft tot wat je bent Als je
niet je scholen en je vrienden en je huls met de vloer
kleeden en je werk om menschen te helpen had gehad
dan zou je niet jij zijn, nietwaar Jimmy?"
Sint Jimmy wen.' onrustig. Hij wenschte, In het licht
van het verhaal der compagnons en van de daaruit te
trekken conclusies, dat hij sommige onderwerpen maar
niet met zijn leerlinge behandeld had.
Marta vervolgde, bijna of zij overluid dacht;
„En als dus iemand dezelfde soort dingen achter
zich had als jij dan moest hij dezelfde soort man
zijn. Niet precies natuurlijk hij behoefde geen dok
ter te zijn, of niet ziek, maar zoo over 't geheel
begrijpt wel, hè Jimmy?"
Wordt vervolg-?