Allllltl Bitlis-
Alratmit- Lailliiillii
Dc geest van Potsdam herleeft
LAGE PRIJZEN.
Uitgevers: N.V. vJi. TRAPMAN Co, Schagen.
eerste blad
dit nummer bestaat uit twee bladen
Opening van den
Duitschen Rijksdag.
Naar MAISON MODERNE
de vos-roep - hoogzijde 102 - schagen.
Brand op een Nederlandsch
stoomschip
„MORGENROT" VERBODEN
Woensdag 22 Maart 1933.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9249
CODRAHT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Enorme volksmassa's op de been. Geest
driftige enthousiasme voor president
Hindenburg. De regeerings-
verklaring.
Uniform-geschitter als uit den tijd van
den grooten Pruisenkoning
Frederik den Grooten.
Het was koud, en af en toe kwam een flinke
sneeuwbui opzetten toen gister op den eersten lente
dag Potsdam zich opmaakte om den openingsdag van
den nieuwen Duitschen Rijksdag met een pracht
volle ensceneering, welke alle middelen der moderne
techniek heeft uitgebuit, te vieren. Het is een histo
rische en symbolische dag geworden, die het sinds
1918 eenigszins ingeslapen Potsdam weer in het mid
den van de internationale belangstelling heeft gezet.
Vroeg in den ochtend was er reeds een ware volks
uittocht van Berlijn naar Potsdam, Duizenden auto's
trokken naar buiten. Elke 10 min. vertrokken trei
nen die steeds propvol waren. Autobussen en alle
mogelijke andere vehikels brachten de duizenden
belangstellenden naar de oude residentie.
In de nabijheid van hel station heerschte tenslotte
een levensgevaarlijke drukte, Het station werd go-
sloten en de treinen reden door naar een buitensta
tionnetje, vanwaar de reizigers trachtten zoo snel
mogelijk het centrum der stad te berefken.
Het wemelde natuurlijk van uniformen. Uniformen
van het oude rijk, van het nieuwe en toekomstige
Duitschland. En wat niet in uniform was, had toch
een of ander insigne op de borst. Menschen zonder
dit laatste waren een zeldzaamheid.
Het ging er dus weer „dik" toe, als in den goeden
ouden tijd en de ccne golf van gejuich was niet van
de lucht, of dc volgende zwol al weer aan. De om
roepers voor de microfoons, die op verschillende
plaatsen stonden opgesteld, concurreerden tegen el
kaar in uitbundigheid en zij die door de radio naar
hen hebben geluisterd, moeten het wel betreurd heb
ben, dat de televisie nog niet volmaakt genoeg ge
weest is, om naast de verwrongen stem ook nog dc
ongetwijfeld verwrongen armen en beenen dezer om
roepers voor de luisteraars zientbaar te maken.
Ze waren „hoorbaar" ontroerd, zoo mogelijk nog
meer dan de bevolking van Potsdam zelf en ze wis
ten blijkbaar niet goed hoe zij in de juiste proporties
hun ontroering moesten verdeelen.
Voor den grijzen Hindenburg, die ondanks zijn 86-
jaren nog rechtop gaat, en voor wien een luid ge
jubel alleszins gerechtvaardigd was dan wel dat
zij hun trilende stem moesten laten overslaan voor
„den Fuhrer" den verafgoden Hitier wiens
strak gespannen gezicht niets verried, van wat er
in zijn binnenste omging, maar wiens borst onge
twijfeld gezwollen moet hebben bij het zien van zóó
veel huldebetoon.
Met één slag heeft hij verwezenlijkt, wat Musso-
lini eerst na jaren kon wagen de door het parle
ment erkende dictator. Voor hoe lang?
Want nog heeft de huidige revolutie, die zich over
het volk heeft voltrokken, de macht der massa achter
zich. Zij behoeft nog slechts de stuwkracht der elite
en het steunpunt van het leger. Daarvoor zal zij ech
ter nog moeten strijden en die strijd zai haar lot
bezegelen.
De massa-regie van het nationaal-socialisme is
geweldig en overweldigend. Het program, dat opge
steld is om den dag van Potsdam tot een feest te
maken, hetwelk niet meer uit de gedachten van het
volk zal kunnen verdwijnen, heeft voldaan aan de
hoogste eischen van populaire propaganda. Maar de
heropbouw, van Duitschland, de al-omvattende her
leving van het Duitscbe volk stellen geheel andere,
veel hoogerc eischen dan uitsluitend suggestieve pro
paganda. Zelfs bestaat gevaar, dat die propaganda
aan haar eigen toespitsing ten gronde zal gaan, als
niet heel spoedig het allesoverheerschende probleem:
arbeid, arbeid en nogmaals arbeid opgelost wordt De
concentratiekampen kunnen met communistische
straks ook met socialistische leiders ge»vuld worden.
Maar uit de werkloosheid zullen steeds weer nieuwe
lleiders opkomen, die zullen beloven en daarom een
iplaats in het hart van het volk zullen innemen.
Onder de tonen der muziek trekt dc ontzaglijke
menigte langzaam door de straten en velen hebben
reeds post gevat op de trottoirs, ook veel kinderen
met vlaggetjes in de hand. .Om 8 uur begint de po
litie de eerste maatregelen te treffen om den weg
vrij te maken, hetgeen volkomen ordelijk geschiedt.
Het plaveisel wordt met zand bestrooid en inmid
dels stroomen steeds meer menschen Potsdam bin
nen.
Men spreekt van 100.000 die hier bijeen zullen ko
men.
Uit Berlijn waren 50 afdeelingen Schupo's met 5000
man gekomen.
Het lange wachten van de menigte wordt bekort
door het geven van concerten, waartusschen door
speelt het Hollandsche carillon van de Garnizoens
kerk.
Inmiddels zijn terwijl nu ook het zonnetje zoo
af en toe doorbreekt de verschillende officieele per
sonen gearriveerd en wanneer ook eindelijk Hinden
burg arriveert, stijgt een daverend gejuich uit de me
nigte op/Kaarsrecht schrijdt de oude Rijkspresident
die er echter opvallend slecht uitziet voort.
Dan kan de plechtigheid in de kerk beginnen.
Nadat dc officieele personen zich in de kerk ver
zameld hadden, hield rijkspresident Hindenburg de
volgende rede:
HINDENBURG SPREEKT.
Door mijn verordening van 1 Februari heb ik den
Rijksdag ontbonden om het Duitsche volk de gelegen
heid te geven zijn oordeel over de nieuwe regeering
te vellen. Op 5 Maart heeft het volk deze, door mijn
vertrouwen beroepen,, regeering bevestigd én de noo-
dige grondslagen voor haar werk gegeven. Zwaar en
moeilijk is het werk dat gij, heer rijkskanselier en pij,
hecrcn ministers voor u ziet. Op binnen- en buiten-
landsch gebied moeten moeilijke vraagstukken opge
lost worden. Ik weet, dat kanselier en regeering met
moed en ijver aan de oplossing van deze vraagstuk
ken zullen beginnen, en ik hoop van u, dames en
heeren leden van den nieuwen rijksdag, dat gij u
achter de regeering zult plaatsen, en ook van uwen
kant alles zult doen om haar bij haar zware taak te
steunen.
De plaats waar wij vandaag saamgekomen zijn, is
een aanmaning om een terugblik te slaan op het
oude Pruisen dat in noesten arbeid en nooit versa
gende vaderlandsliefde groot geworden is en daar
door het Duitsche volk vereenigd heeft. Moge deze
geest ons samenhouden tot heil van een vrij en
trotsch Duitschland. Met dezen wensch begroet ik
den nieuwen Rijksdag en geef i.u het woord aan den
heer Rijkskanselier.
Hierna stond Hitier op tot het afleggen van de
regeeringsverklaring, waaraan het volgende is ont
leend:
DE REGEERINGSVERKLARING.
„Mijnheer de rijkspresident, afgevaardigden, man
nen en vrouwen van den Rijksdag.
Zware zorgen drukken sinds jaren op ons volk. On
danks vlijt en arbeidswil, ondanks mergie en cul
tuur, heeft menig Duitscher geen brood. De financiën
zijn in de war. het oeconomisch leven is verlamd. De
wereld laat zich bedriegen door den schijn die onze
groote steden nog opleveren, de armoede en ellende
ziet zij niet. Sinds 2000 jaar wordt ons volk door een
afwisselend lot begeleid. Op bloei volgde steeds weer
verval. Hoe meer volk en rijk vervielen in de laat
ste jaren, hoe meer ee heid en saamhoorigheid noo-
dig waren.
Het ergste was de vernietiging van het geloof in
eigen kracht, de vernieling van onze tradities. Maar
ook de andere wereld is door de uitschakeling van
De eere-tribnne op het plein voor de garnizoenskerk, waarop de rijkspresident; de rijks-
regeering en de eeregasten gezeten waren, toen de parade voorbij trok.
Duitschland als een der voornaamste schakels van
het oeconomisch leven niet gelukkiger geworden. Uit
de verdwazing van een eeuwigen overwonnene en
een eeuwig-overwinnaar is de waanzin van de her
stelbetalingen geboren en als gevolg daarvan weer
de ramp van den geheelèn wereldhandel.
Maar nu is gelukkig weer het jonge Duitschland
geboren, waaraan gij, mijnheer de rijkspresident,
sinds 30 Januari 1933 weer de leiding hebt toever
trouwd. Wij mannen van deze nationale regeering
hebben ons toen tot het volk gericht in de overtui
ging dat het dit jonge Duitschland erkennen wil en
wij zijn niet bedrogen uitgekomen.
In eenige weken heeft het Volk het huwelijk vol
trokken tusschen de symbolen van de oude grootheid
en de jonge kracht en zijn eigen eer hersteld.
Op het oopenblik dat de nieuwe nationale regeering
voor de eerste maal voor den nieuwen Rijksdag
treedt, betuigt zij haar vasten wil om het groote her
vormingswerk van de complete reorganisatie van
het Duitsche volk en rijk ter hand te nemen.
Wij willen een hechte regeering vormen die aan
ons volk weer een ongeschokte autoriteit zal geven.
Wij willen ons oeconomisch leven herstellen, dat zijn
nut bewezen heeft voor ons en andere volken. Wij
willen het primaat der politiek herstellen die geroe
pen is den levensstrijd der natie te organisecren en
te leiden. Wij willen oprecht trachten allen bijeen te
met de PAASCH-TENTOONSTELLING, daar vindt U voor iederen
leeftijd een aparten hoed, groote en kleine maten. Rolt uw
oudste hoed op. Voor weinig geld als nieuw terug.
Hieronder een foto van het binnenste der garni
zoenskerk. Rechts ziet men de graftombe van Fre
derik den Grooten, waarop president Hindenburg
gister een krans gelegd heeft.
brengen die met ons van goeden wille zijn en diege
nen onschadelijk te maken die mochten probeeren het
volk te benadeelen. Wij willen een waarachtige ge
meenschap opbouwen uit de stammen, standen en
beroepen en zelfs uit de vroegere „klassen" van het
Duitsche volk.
Uit boeren, burgers en arbeiders moet weer ont
staan een eensgezind volk dat weer geloof en vertrou
wen stelt in zijn eigen cultuur, eer en vrijheid.
Tegenover dc wereld willen wij, met in aanmer
king neming van de offers die wij zelf gebracht heb
ben, oprechte vrienden zijn van den vrede die einde
lijk de wonden zal heelen onder welke nu alle vol
ken lijden.
De regeering van de nationale verheffing is beslo
ten haaf voor het aangezicht van het volk aanvaarde
taak tot een goed einde te brengen. Daarom treedt zij
heden voor den Rijksdag in de hoop in dit lichaam
een steun te zullen vinden bij de vervulling van die
taak. Moogt gij, mannen en vrouwen als vertegen
woordigers van het volk het teeken van den tijd her
kennen en meehelpen aan het groote werk van de
nationale verheffing.
De eerste vergadering van den nieuwen
Rijksdag.
Weinige uren later had de eigenlijke opening
plaats van den nieuwen Rijksdag in het gebouw van
de Berlijnsche Kroll-opera. Ook hier met veel uiter
lijk vertoon. Vele hoogwaardigheidsbekleders had
den in de loge's plaats genomen en in de loge der
diplomaten zat de ex-kroonprins.
In zijn openingsrede wees voorzitter Göring erop,
dat volgens een besluit van het seniorenconvent de
eerste vergadering niet meer geopend zal worden
door het oudste lid, maar door den in den vorigen
Rijksdag fungeerenden president, in dit geval dus
door hemzelf.
Daarop werd Göring wederom met meerderheid
van stemmen tot voorzitter gekozen en vervolgens
hadden nog de verschillende andere noodzakelijke
stemmingen plaats, welke formaliteiten binnen het
kwartier waren afgeloopen, daar de linksche par
tijen zich alle van stemming onthielden.
Dan is het. oogenblik aangebroken, waarop Göring
het woord verkrijgt voor hel uitspreken van een zeer
lange redevoering, waarin hij herinnerde aan den
roemrijken ouden tijd, die is weergekeerd en die
weer een geheel nieuw, vereend Duitschland voor
spelt.
Donderdag bespreking der machtigingswet.
Göring sloot daarna deze eerste vergadering van
den Rijksdag en bepaalde de volgende bijeenkomst
op Donderdag a.s. te twee uur 's middags met de
agenda: wijziging van het reglement van orde, ver
klaring van de Rijksregeering en eerste en tweede le
zing van het initiatiefvoorstel betreffende de mach
tigingswet.
Wat de laatste betreft, waarvan wij in ons num
mer van gister een overzicht hebben gegeven, geldt
in politieke kringen te Berlijn als zeker, dat zij de
vereischte twee derde meerderheid zal vinden.
Liggende in een Engelsche haven.
Eetzaal, twaalf hutten en an
dere vertrekken verwoest.
Naar Reuter uit Londen meldt, is gisteravond
brand uitgebroken aan boord van het Nederlandsch©
stoomschip „Maasstroom", liggende in de haven van
Bristol.
Het vuur verbreidde zich snel en tastte de passa
giershutten, de eetzaal en de vertrekken van den
hofmeester aan. Deze vertrekken, dc eetzaal, bene
vens twaalf hutten werden volkomen door de vlam
men verwoest.
De bemanning van het schip en de brandweer van
Bristol hebben den strijd tegen het vuur aangebon
den.
Het schip heeft een lading papier aan boord.
Het stoomschip „Maasstroom" is eigendom van de
Hollandsche Stoombootmaatschappij te Amsterdam.
Het is gebouwd in 1900 bij Rijkee en Co. te Rotter
dam.
Het schip meet 1034 ton bruto en netto 529 ton.
Met ingang van Vrijdag 24 Maart.
Hoofdbestuur van den Ned. Bioscoop
bond grijpt In. Bioscoop zij geen mid
delpunt van politieke agitatie.
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen Bios
coopbond heeft in zijn gister gehouden vergadering
hesloten aan de N.V. Ufa Filmmaatschappij mede te
deelen, dat de vertooning van de film „Morgenrof*
in de op Vrijdag a.s. aanvangende nieuwe vertoo-
ningsweek te Amsterdam, 'sGravenhage en Rotter
dam niet geprolongeerd mag worden en dat de filra
voorloopig niet verder in ons land fn roulatie mag
worden gebracht.
Het hoofdbestuur stelt zich hl. op het standpunt
dat de algemeene belangen en de waardigheid van 't
Nederlandsche film- en bioscoopbedrijf, met welke?
zorg het hoofdbestuur statuair belast is, bedreigd
worden als de bioscoop het middelpunt wordt van
politieke agitatie.
Vandaar, dat het hoofdbestuur gemeend heeft de
vertooning van de film „Morgenrot' zoolang de inter
nationale verhoudingen zoo gespannen blijven als he
den ten dage, te moeten verbieden.
Eenzelfde besluit is genomen ten aanzien van de
film „Polemkin", welker vertooning reeds onmiddel
lijk na het uitbreken van de muiterij aan boord van
de „De Zeven Provinciën" door het hoofdbestuur van
den Bioscoopbond is tegengegaan.
