Brabantsche Brief
D
van Drê.
Zaterdag 29 April 1933.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9270
20 Millioen verbrand
WIE STICHTTE DEN BRAND IN
DEN DUITSCHEN RIJKSDAG?
Brandstichting in een kerk
Veiligheid bij Spoorweg en
verminderd?
Een merkwaardige beroemdheid
Beroemd Engelsch rechter overleden
Opzienbarende onthulling van het
Engelscbe blad „De Manchester
Gnardian". De Hitler-regeerlng
schuldig. Van der Lubbe maar
een jammerlijk werktuig.
Wolff meldt uit Berlijn:
De „Manchester Guardian" publiceert onder den kop:
„Wie was de schuldige?" een artikel waarin den brand
in het Dultsche rijk9daggebouw wordt besproken en be
weerd, dat de brandstichters^ in de Duitsche rijksre-
geering zaten
Het blad kondigt aan, dat het morgen (dat was
Donderdag) gedetailleerd materiaal over de brand
stichting zal publiceeren.
Van toonaangevende Duitsche zijde wordt in ver-
band hiermede verklaard, dat de rijksregeerlng op het
standpunt staat, dat een dergelijke beschuldiging tegen
de regeering van een land in de geschiedenis zonder
voorbeeld is.
De rijksregeerlng zal tegen deze ongehoorde be-
echuldigingen ten scherpste protesteeren.
Het artikel in de Mancheeter Guardian.
In het hierboven bedoelde artikel schrijft een bijzon
dere correspondent van de Manchester Guardian, dat
de Nazi's vóór de verkiezingen van 5 Maart niet zeker
waren van een meerderheid, die ze zich tot eiken prijs
wilden verschaffen. Dan gaat de schrijver voort:
„Iedereen te Berlijn met inbegrip van de corres
pondenten der groote buitenlandsche bladen ver
wachtte iets bijzonders, hetzij een geprovoceerd en com-
munistischen opstand, hetzij een in scène gezettten
aanslag op Hitier of tenslotte een grooten brand.
De rijksweer waarschuwde de oommunisten, door een
tusschenpersoon, om zich onder geen enkel voorwend
sel te laten verleiden tot eenlge daad van, onoverlegd
geweld.
Toen de Rijksdag op 27 Februari in vlammen op
ging, was eigenlijk geen ernstig beschouwer van Duit
sche toestanden verwonderd. Desniettemin ontstond de
gewenschte paniek en velen vluchtten uit vrees voor
arrest, vóór de grenzen gesloten zouden worden. Er
waren arbeiders, die genoeg Inzicht toonden om hun
voorraad „marxistische" literatuur dadelijk te verbran
den. Het was deze brand van den Rijk«lag. en niet
het kanselierschap van Hltler noch de verkiezings
overwinning, die het Bruine Schrikbewind Ingeluid
hebben.
De regeering weet den brand dadelijk aan de com
munisten en begon valsche bewijzen te construeeren,
die de communisten echter allerminst bezwaarden
doch veeleer vrijpleitten en bjj alle onbevangen beoor
deelaars de overtuiging verstrekten, dat de werkelijke
brandstichters in het kabinet zelf zaten. Voor het tri
bunaal der historie zijn niet de communisten, noch de
jammerlijke van der Lubbe (die hun werktuig heette
en met wiens terechtstelling Hitier heeft gedreigd nog
vóór zijn zaak is behandeld), maar de Duitsche regee
ring schuldig.
Een vertrouwelijk memorandum over de gebeurtenis
sen In verband met den brand doet thans in Duitsch-
land de ronde. Het is een geschreven stuk en de ter
reur maakt het onmogelijk het te publiceeren of er
gewag van te maken. Maar het is een ernstige poging
van iemand die in contact staat met de nationalistische
leden der regeering om een onpartijdig overzicht van
deze gebeurtenissen te geven. „In weerwil van een
paar onjuistheden blijkt er uit dat de schrijver goed op
de hoogte is. Dit geschrift is ongetwijfeld een bijdrage
van groote waarde voor de oplossing van het raadsel
van den brand"
De correspondent zal ln een volgend artikel het me
morandum bespreken.
Revolutionaire actie te Barcelona. Een
algemeene werkstaking in den maak.
Reuter meldt uit Madrid:
Terroristen hebben een poging gedaan om de kerk
van Sint Michel te Barcelona in brand te steken. De
deur van het kerkgebouw werd met petroleum begoten
en in brand gestoken, doch de brandweer was spoedig
gealarmeerd en bluschte het vuur.
De regeering van Catalonië heeft aan de pers een
verklaring verstrekt, waar zij de transport werkstaking
veroordeelt die een revolutionaire beweging onder het
masker van een arbeidsgeschil wordt genoemd. Naar
gemeld wordt zouden de extremisten a.s. Woensdag een
algemeene werkstaking willen beginnen. De gouverneur
deelde mede. dat hij van hun plannen op de hoogte was
en krachtige maatregelen zou treffen om de orde en
veiligheid te handhaven.
DE OUDSTE MAN TER WERELD.
Meer dan 1000 nakomelingen.
De oudste man ter wereld, die zegt 150 jaar oud te
zijn. heeft, naar Reuter uit Jeruzalem meldt, een bezoek
gebracht aan Beiroet ln Syrië. In 1830 heeft hij deze
plaats voor het laatst bezocht. Deze oude Turk, Baldik
Agha, zegt, dat hij zes jaar voor het uitbreken der Fran-
sche revolutie geboren is. Hij heeft 122 vrouwen gehad
en 112 kinderen. Zijn nakomelingen bedragen thans
meer dan 1000.
Er zijn vele beroemdheden op de wereld en
daaronder zijn er zeer merkwaardige, doch
de merkwaardigste van alle is wel „Taffy",
of eigenlijk was Taffy, want Taffy is niet
meer. Taffy dan was de beroemde geit, die
de koning van Engeland in 1920 aan zijn
Wales-regiment als mascotte ten geschenke
heeft gegeven, en die met de soldaten de
heele wereld zoo'n beetje rondgereisd heeft.
Thans is „Taffy" te Aldershot gestorven.
Hierboven zien wij haar bij het verlaten van
het Buckingham-palace aan de spits van
het regiment.
De heer De Visser wordt ongerust
De heer L. L. H. de Visser, lid van de Tweede Ka
mer, heeft den minister van Waterstaat gevraagd:
Heeft de regeering kennis genomen van de berich
ten over onrustbarende stijging van het getal spoor-
wegongelukken met groote materieele schaden en dDo
delijke n afloop voor het betreffende spoorwegpersoneel?
Hoe staat de regeering ten aanzien van het Insti
tuut de Raad van toezioht op de spoorwegen en welke
waarborgen biedt deze raad voor de veiligheid van
publiek en personeel, gezien de toeneming van onge
lukken?
Was het de bedoeling bij de samenstelling van den
raad van toezicht op de spoorwegen, scherpe controle
op het spoorwegbedrijf te oefenen, teneinde de grootst
mogelijke veiligheid voor publiek en personeel te
waarborgen?
Zoo deze vraag toestemmend moet worden beant
woord is de regeering dan niet van oordeel, dat, ge
zien de vele botsingen en ontsporingen, het toezicht
veel te wenschen overlaat en daarin ten spoedigste
verandering moet komen?
Is toezicht en controle van regeeringswege, ook op
den raad van toezicht, wel voldoende en hoe la dat
geregeld?
Wordt veiligheid van publiek en personeel eventueel
niet geofferd aan de exploitatie-belangen van de
spoorwegmaatschappijen en is het contact tusschen. de
leiding van den raad van toezicht en de directie der
spoorwegen, inclusief de hooge spoorwegambtenaren,
niet te eng, waardoor een scherp toezicht wordt be
lemmerd?
Hebben de scherpe rationalisatie bij de spoorwegen
en de voortdurende verlagingen van het loon geen fu
neste gevolgen voor de algemeene veiligheid?
Wil de regeering met bekwamen spoed een onderzoek
naar een en ander doen instellen en de resultaten
daarvan zoo spoedig mogelijk bekend maken
Dood gevonden met een kogel ln t hoofd.
Uit Londen wordt bericht:
Woensdag is de beroemde Engelsche rechter Mc Car-
dle dood in zijn woonhuis aangetroffen. Naast hem lag
een jachtgeweer. Met een schot door 't hoofd maakte
de rechter-vrijgezel" zooals hij algemeen bekend was,
een einde aan zijn leven.
Rechter Mc Cardie had pas twee ernstige aanvallen
van griep te doorstaan gehad, die hij slechts langzaam
te boven kwam en die hem herhaaldelijk deden klagen
over neerslachtigheid en zwakte. In processen, door
hem geleid, kenmerkte hij zich door snedige opmerkin
gen en vooral als het huwelijkszaken betrof, kon hij
zich dikwijls Ironisch uitlaten.
In een lezing over de wet, den advocaat en den rech
ter heeft hij eens gezegd, dat de twee speciale plichten,
die hij zloh als rechter had opgelegd, waren geduld, een
essentieel deel van rechtspraak, zooals Bocan zeide en
hoffelijkheid en vriendelijkheid. Ook schreef hij eens:
v,Rechters zoeken geen populariteit. Zij geven niet toe
aan de voorbijgaande stormen van volksopwinding, in
^weUca richting deze ook mogen waaien."
De overledene werd in 1869 geboren en was bijna 64
Jaar oud. Hij werd in 1894 tot de balie toegelaten en
in 1918 tot rechter van het hooggerechtshof benoemd.
In hetzelfde jaar werd hij ook in den adelstand verhe
ven.
HAUSSE IN ECHTSCHEIDINGEN.
Te Barcelona.
Sedert de republlkeinsche autoriteiten de echtschei
ding wettelijk hebben mogelijk gemaakt, zijn alleen te
Barcelona niet minder dan 1445 huwelijen ontbonden.
Nog 681 gevallen wachten op behandeling en 700 an
dere huwelijken zullen binnenkort worden ontbonden,
aldus Reuter.
Beambten in het Clearing House te Cliicago
bezig met het verbranden van noodgeld ter
waarde van 20 millioen dollar. Dit geld
was aangemaakt om tijdens de banksluiting
in omloop te worden gebracht, doch is nooit
gebruikt.
VROUWENZORGEN.
Slechte teint rheumatiek te dik altijd moe.
Indien deze vrouw voor elke klacht een apart mid
del genomen had, zou zij het erg druk hebben ge
had. En de lange tijd die noodig zou zijn geweest,
om voor dit alles een kuur te doen.
Neen, ze nam maar één middel, en na zes weken
zag zij alle klachten al verdwijnen. De eenvoudige
verklaring is, dat al haar klachten voortkwamen
uit één zelfde oorzaak. Zij schrijft:
„Sinds ik zes weken geleden Kruschen begon te
nemen, is mijn gezondheid hard vooruitgegan. Mijn
teint, die er onfrisch uitzag, is nu helder en gezond
geworden. Mijn rheumatiek is bijna verdwenen. Twee
maanden geleden was mijn gewicht 138 pond en gis
teren woog ik op dezelfde weegschaal 128 pond. Deze
gewichtsvermindering heeft me wonderlijk veel goed
gedaan, want ik voel me niet half zoo moe meer te
genwoordig en ik kan beter werken dan ik in
maanden deed. Daarom zou ik Kruschen nooit meer
willen missen." Mej. A. L. R.
Zoovele kwalen, waarover de menschen klagen
vanaf „niet lekker voelen" tot acute rheumatiek
kunnen veelal worden teruggebracht tot één grond
oorzaak traagheid der inwendige organen. Er ia
één zekere, veilige weg om Uw organen regelmatig
aan het werk te houden de „kleine dagelijksche
dosis" Kruschen Salts. Kruschen is een wetenschap
pelijke combinatie van zes minerale zouten, die Uw
afvoerorganen aansporen tot betere werking, en al
dus alle afvalstoffen wegruimen, die Uw organisme
verstoppen en het bloed onzuiver maken. Kruschen
heeft een zuiverenden en versterkenden invloed opl
den bloedsomloop, zoodat het elke vezel van Uw li
chaam doorstroomt met tintelenden levenslust.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij alle
apothekers en drogisten a f 0.90 en f 1.60 per flacon.
Stralende gezondheid voor één cent per dag. (Adv.)
Ulvenhout, 25 April 1933.
Menier,
As ge deuzen brief ont
vangt, dan staan ieveraans
de blekken stembussen
weer op de vlieringen van
de gemientehuizen en zijn
de duuzenden spinnekop-
kes weer in d'ren schik,
da-d-.'nen ouwen bekende
trug is, in huilie omgevink
van schemerdonker, broks-
kes kalk, stofnesten en al-
lerhaande rommel, die d'n
mensch altij nog tien of
twintig jaren bewaart, al-
veur ie 't veur d'n mest
vaalt meegl
De bussen hebben d'r plicht gedaan en zeuven-
honderdvierentwintig liefhebbers naar de betrekking
van Redder des Vaderlands uitgezift, mee de bod
schap: „in de vacature is veurzien".
Waarmee ik allemaal maar zeggen wil: as ge deus
briefke leest, dan hebben we onze keus weer gedaan
op honderd kersversche Staatsmannekes, die ons
van alles beloofd hebben en da-d-al weer laank ver
geten zijn!
Afijn, zuil ie zijn veurloopig uit d'n braand mee de
kwaaie tijen en eerlijk gezeed: ze hebben er genogt
veur gedaan.
Waant ik zeg maar zoow, amico: weken aan één
stuk d'n boer opgaan, spreken veur vergaderingen
die perbeeren oew te laten stikken in d'n rook van
zware pijpen en piraatjes; al die namen onthouwen
van besturen die oew van den trein gehaald hebben:
eten bij al die veurzitters, en 'n blommeke meebren
gen veur de vrouw van d'n veurzitter en 'nen zak
vol reepen chocla veur de kinders van d'n veurzitter;
'n lachend gezicht houwen, as de veurzitter mee oew
deur 't durp lopt te geuren, terwijl ge lopt te prakki-
zeeren over thuis, waar d'n gootsteen verstopt was
veur ge weggong, of een van de kinders de mazelen
had gekregen, kek, da zijn allegaar baantjes, die nie
meevallen!
En as go al drie dagen en nachten van huis af zijt
gewiest en de vrouw hee-d-oew 's mergens 'n briefke
gestuu-d, mee de vraag of ge mee heur getrouwd
bent oi mee oew partijmannen en as ge dalijk. terug
geschreven hedt: „mee jouw, m'n toeteloeriske en het
kan loopen zoow 't wil, maar vannacht ben 'k thuis,
mee d'n lesten trein", en as ge dan 's avonds uitgc-
redevoerd en uitbeloofd denkt te zijn en daar mel
den d'r eigen zeuven aan veur debat, en ge bent
dan efkens achter 't toonecl gaan staan, om da zeu-
v.ntal 's hartig en grondig in oew eentje, uit te gaan
schelden en te verwenschen, om dan vijf minuten la
ter, lachend, vriendelijk en opgeruimd terug te ko
men veur 't voetlicht en de „zeuven geachte woord
voerders" aan mot gaan heuren en die „ge-
achtelingen" mot gaan aantwoorden, kek, as da-d-
allegaar al weken hee geduurd, dan hedde zoow
zoetjesaan 't baantje van „Eén-percent-parlement"
wel verdiend.
Nouw motte nie donken, amico, da'k ok d'n boer op
ben gewist in de leste weken, omdat 'k da-d-allegaar
zoow goed weet, waant laat ik oew verrasereeren: op
T tooneel klauteren veur 'n derde klas retourke en
'n brooike kaas bij den veurzitter thuis, daar begin ik
nie aan! Al was 't alleen maar, omda 'k deur Trui
stapelgek verklaard zouw worren en da'k ze dan
eigenlijk nog gelijk zouw motten geven op d'n koop
toe! En daar hè 'k tabak van, jonk.
Kek 's, as ge 'nen goeien oogst wilt. hebben van
oewen akker, as ge *m gère goed vruchtdragend ziet,
dan mot 't er zoow nouw en dan 's slordig op buien!
En ik geloof oew, amico, as ge die vijf knapen van
me zag, ze halen mee z'n vijven de duuzend pond,
d'n verver is ruim 25 pond over z'n gemiddelde
henen, maar as ge d'n oogst van m'nen huwelijks
akker 's in z'n geheel zien kos, ollee, dan zouwde
zoow begrijpen, da-d-et er nog al s steuvig op gebuid
hee!
Zoowda 'k er er van mee kan praten wa-d-et zeg
gen wil, as Trui op zukke momenten gelijk hee!
Da's dan ok 't eerste wa'k altij heel secuur en ge
wetensvol veur m'n eigen uitmaak, teugen dat „de
locht betrekt": hee zc nouw gelijk, ja of neeël
Is 't „ja", hee ze gelijk dus, dan houw ik
m'n eigen maar koestem, dan steek ik de pèrepluu
maar op, za'k maar zeggen, maar is 't neeë, dan
laat ik ze steuvig uitbuiën en zet ik de radioow aan
of zoow iets, of ik gaai 'n bietje buljerten aan d'n
overkaant, in „de Gouwen". Mijn beurt komt dan
vanzei vers
Maar laat ik nie van m'n sjapieterke dwalen; 'k
wouw gezeed hebben g'ad: mijn krijgen ze nie veur
da werk, al was 't alleen maar om Trui gin troeven
in d'r haanden te geven. Neeë, da's gin kinderachtig
heid, man! Buiten 'nen grooten mond openzetten,
heele zalen overschreeuwen en as ge thuiskomt in
'n hoekske geblaft te worren kek da's kinderwerk.
Waant ditte vertel ik oew: 't is veul gemakkelijker
om baas te speulen in 'n volle zaal mee menschen,
dan in oew eigen huis.
Ik ken er eenen, ok 'nen pollitieker, die wit in 'n
vergadering op te trejen, nouw, as, as, as 'nen die
rentemmer za'k maar zeggen. Eén haand in z'nen zak
en d'aandere haand in 't mouwgat van z'n vest, z'nen
kop 'n bietje achterover, z'n beenen wijd uit mekaar,
zoow staat ie daar veur de vergadering as nen tem
mer. As heel 't gezelschap nog zit te praten en te
duuveljagen mee de stoelen, meed'r pijpen, moe dos-
kes lucifers en al da gedonder meer, dan hoeft ie niks
aanders te zeggen as: „Vergadering!" En dan is het
doodstil.
As hij vergadering hee gezeed, dan heurde 't nog
vier keeren echoowen! Dan kucht ie, zegt nog 's „ver
gadering" en haalt z'n haand uit z'n vest. En mee
z'nen vuist slaat ie dan 't eerste gat in de locht, zoow
kollesaal, da-d-et oew allegaar verwondert, da ge gin
scherven heurt rinkelen.
Das 't begin. Nouw hee-t-ie nog pas één woord ge
zeed
Ginmensch verruurt er meer 'n vinneke. De pijpen
gaan er van uit.. En as deuze politieke dierentem
mer zoow z'n „protje" hee gemokt van twee, drie
uren, kan komt ie pas goed op dreef. Waant dan ko
men de bedeesde debaters ook wa beweren en dan
dan dan nimt ie ze stuk veur stuk onderhaanden,
dat. de zaal rilt, beeft en schaterlacht tegelijk.
Nouw één ding, amico, ge mot me geleuven! Ik
zit zoow maar niks te verzinnen; wa'k hier vertel is
de nokte waarheid, horre.
Nouw wil 't geval, da'k 's 'nen keer bij deuzen
geweldenèèr thuis gewist ben.
Ik docht zoow bij m'n eigen: „Dré, kek nouw 's
goed uit oew doppen; hier kunde wa leeren. As ge
nouw oew oogen d'n kost gift, dan kunde 'r op 'n
goeiekoope manier achterkomen, hoe ge thuis Trui
mot dresseeren.
Me kwamen binnen in 'nen grooten, breejen gang,
ik liep veur as d'n gast, en zoodoende vong ik 't
zeuntje op, dat op z'nen step 't huis aan 't rinne-
weeren was. 'k Wouw 'm dalijk 'u oplababber geven
die klonk as 'n klok, maar ik dochto „lot Pa da maar
doen, die is mans genogt". Dus gong ik 'n bietje op
zij staan om Pa de ruimte te t.e geven, maar 't zeun
tje kwam overnuuw aangestept en pats! daar
klapte Pa dubbelt.
Amico, veur ginnen reksdaalder ha'k op da-d-
oogenblik in de plek van da schoffie willen staan.
En ik verzon al iets, om er tusschen te komen, as
Pa z'n zeuntje soms op zouw gaan rollen en zoovv-
laank in d'n prullenbak zouw deponeeren. Maar Pa
wreef 's over z'nen buik, perbeerde weer aan znen
asem te komen en vroeg aan z'n zeuntje, da vlijtig
deurstepte: „och, Fraanske, pakt m'nen hoed 's effe
op".
„Doet da zelf maar", zee Fraanske en meteen per-
beerde-n-ie 't bolhoedje aan flai ren te steppen. Ik
was 'm gelukkig veur, deur 'm 'n d'n bojem van z'n
broekske te grijpen. Toen wier Fraanske kwaad! Hij
lichtte z'nen step op en perbeerde 't veurwieltje op
mn teenen te plakken.
As Pa 't nie doet, zal ik 't maar doen, docht ik en
pakte 'm op en gaf 'm 'n paar klappen veur z'n broek,
dat er d'n grooten, marmeren gang vol van was.
En as ik t boske weer op den vloer zette en 'n
ogske knipte naar Pa d'n geweldenèèr, dan zag ik.
ineens da'k „stukken" had gemokt veur Pa. Pa stond
duuzend aangsten uit, keek totaal in de war
z'n „Truilce" aan, mee Frans aan n haandje! En
toen kreeg Pa op z'n donder, amico, da wefke
blafte 'm af, nouw, m'n banden gongen wèèr juu-
ken
Beleefdheidshaalve kreeg Pa de schuldPa,
die drie dagen en nachten in 't gareel was gewiest,
die zalen vol menschen had uitgemokt veur suffers,
ezels, kaffers (as ze nie op hum zouwen stemmen!)
en deuzen Pa, waarveur de suffers, ezels en kaffers
hadden gestampt en geaplaudiseerd, hoe langer hoe
harder, hoe meer of ie ze uitschold, deuzen Pa
kreeg na drie dagen weerzien de wind van veuren,
nog veur ie in z'n huiskamer was, op 'n manier,
amico, nouw, om 't zachtjes uit te drukken: gij en
ik hadden ons eigen op 't zelfste mement kinder-
loozen weduwnèèr gemokt!
En toen ie later onder 't eten wouw vertellen van
z'n suukzessen ondcrweuge, van z'n werken en ploe
teren, toen zee 't madammeke: „schei maar uit. 'k
Zal blij zijn as die rommel achter d'n rug is; 'k weet
haast niemeer da'k getrouwd ben!"
„Nouw, hij wèl!" viel uit m'nen mond en ik kan
oew zeggen, amico, de manier, waarop da wefke me
toen aankeek, bewees me meteen, da'k 'n vijandin
had opgedaan veur heel m'n leven!
Neeë, ik was as gast, veur Pa gin suukzes! 't Liep
'm allergaar teugen. En 't gezicht dat ie er bij zette,
was wel zóó, da'k goed snapte, da-d-et veur hum
heel wa gemakkelijker was zalen van duuzend man
ie drillen mee z'nen grooten kwèèk, dan thuis z'n
Fraanske en z'n Truike onder d'n duim te krijgen.
Maar witte hoe da komt, geleuf ik? Omdat ie thuis
vergat z'n eene haand in z'n broekzak te steken en
z'n aandere hand in 't mouwgat van z'n vest. Ik
heb 't 'm ginnen eenen keer zien doen tenminste.
En bijna had 'k 'm d'r aan willen herinderen. Maar
ge schoot daar thuis zóów grif bokken, da'k maar
zweeg! En at.
Zoow as er de zaken .vandaag, Dinsdag veurstaan*
is ie mergenavond Kamerlid! Hoogedelgestreng!
Maar ik verzeker oew op veurhaand, amico, da z'n
Fraanske veul gestrenger is
Al wordt P% „Torenhoogedelgestreng"!
Maar daar wouw ik 't allemaal nie over g'ad heb
ben. 'k Wouw 't een en aander vertellen van da
„d'n boer opgaan", maar da Fraanske hee me heele-
gaar van m'n apprepoowke afgebrocht. Waant ik
weet er, al doei ik nie aan politiek, toch wel w&
van! En t is aardig om er 's wa van te schrijven.
Nouw ben 'k vol (van Fraanske) dus op 'nen aan-
deren keer!
Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder
van oewen.
toet a voe
DRé.
