Aluieei Bitlis-
Alraituit- Lnilnillil
IN 1934 260 MEN
TEKORT?
Hitier eischt gelijke rechten.
Kijken is koopen
bij Cloeck.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Ook de andere landen
moeten ontwapenen
den vrede der wereld te verzekeren.
Persstemmen in
het buitenland.
Donderdag 18 Mei 1933.
SCHAGER
76ste Jaargang No. 9281
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
<Iag en Zaterdag. Bij Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
Üentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.1
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
De verklaring met algemeene stemmen
aangenomen.
Critiek op Versaille.
Onder buitengewone belangstelling heeft
gisteren de aangekondigde en door de ge
heel wereld met zooveel spanning verbeide
vergadering van den Duitschen Rijksdag
plaats gehad, waarin Hitier zijn groote rede
over de buitenlandsche politiek zou uitspre
ken en het standpunt zou uiteenzetten, dat
Duitschland met betrekking tot het ontwa-
peningsvraagstuk inneemt.
Reeds om twaalf uur 's middags had zich voor de
Kroll-opera, waar de Rijksdag vergaderde, een enor
me menigte verzameld, welke van het toestroomen
der afgevaardigden getuige wil.ie zijn. Een uur voor
den aanvang der zitting werd de geheele omgeving
door de politie en de hulppolitie afgezet. Dwars over
het plein van de Kroll-Opera werd een touw gespan
nen en slechts degenen, die van een speciaal toe
gangsbewijs waren voorzien, werden toegelaten.
Rijksdagpresident Göring opende de zitting met
eenige woorden, waarna hij het woord aan Uitler
gaf.
Hitier begaf zich daarop naar het spreekgestoelte
en legde de volgende verklaring af:
„Afgevaardigden, mannen en vrouwen van den
Duitschen Rijksdag. Namens de Rijksregeering heb
ik Rijksdagpresident Goering verzocht, den Rijksdag
bijeen te roepen om voor dit forum onze houding
te bepalen ten aanzien van de. kwesties, die thans
niet alleen ons volk, maar de geheele wereld ra
ken. Deze problemen zijn van zulk een groote be-
teekenis, dat van een gelukkige oplossing er van niet
alleen de politieke pacificatie, maar ook de econo
mische redding van allen afhangt.'
Na het einde van den grooten oorlog kon er voor
een werkelijke vredes conferentie geen hoogere taak
zijn geweest dan een nieuwe .nënteering der Eu
ropeesche staten. Hoe duidelijker door zulk een re
geling de volksgrenzen met de staatsgrenzen zouden
samenvallen, des te meer zou daardoor een groote
reeks toekomstige conflictmogelijkheden uit de we
reld zijn geholpen.
Het verdrag van Versailles aangevallen.
Voort-gaande^ betoogde de rijkskanselier, dat het
verdrag van Versailles veel eer geinspireerd was
door hartstocht, haat en andere factoren dan door
gezond verstand. Ware het door dit laatste geinspi
reerd, dan zou men niet tot oplossingen zijn overge
gaan, die zoo onlogisch zijn gebleken, als thans bet
geval is, en die geenszins billijk zijn te noemen.
De conferentie van Versailles had ook economische
problemen op te lossen, waarbij rekening had moeten
•worden gehouden met verschillende factoren, o.a. met
de overbevolking van Europa, de armoede aan grond
stoffen, die in bepaalde gebieden heerscht en verschil
lende andere geografische factoren. Indien men met
al deze factoren rekening had gehouden, dan was er
een ware vrede gekomen, die an groote beteekenis
zo" zijn geweest voor de geschiedenis der menschheid.
Allerlei gevaren, waarmee men thans te kampen
beeft, zouden dan zijn uitgeschakeld. (Applaus.)
In plaats van de gedachte der vernietiging had
men zich moeten laten leiden door de belangen eener
goede internationale, politieke en economische orga
nisatie, zooals die voor een goede samenleving der
volken wordt vereischt. Het was niet verstandig de
levensmogelijkheden van sommige volken af te snij
den, zonder rekening te houden met de gevolgen.
Het is de fout van den Volkenbond geweest, dat
hij een zwakken en ontwapenden staat geen hulp
heeft verleend. (Applaus.)
Een nieuwe oorlog zou ons echter geen oplossing
van de problemen kunnen brengen. Integendeel; hij
zou den economischen nood nog vergrooten.
Zulk een oorlog zou slechts tot een nieuwen chaos
en nieuwe tegenstellingen kunnen leiden, tot een
nieuwe crisis, nieuwe offers, nieuwe onzekerheid,
nieuwen nood. (Stormachtige toejuichingen.)
Het is de ernstige wensch der nationale regeering
zulk een ontwikkeling mede te helpen voorkomen.
Dit is ook de beteekenis der revolutie in Duitschland;
de drie gezichtspunten, die haar beheerschen, zijn
geenszins in strijd met de belangen der andere lan
den. Zij zijn:
1. Vernietiging van de dreigend© communistische
omwenteling en opbouw van een volk dat, welke
de verschillende belangen van klassen en standen
vereenigt, en de handhaving van het begrip ei
gendom als basis van onze cultuur.
2. Oplossing van het moeilijkste sociale probleem
door het weder toevoeren van het millioenen leger
van onze betreurenswaardige werkloozen.
3. Herstel van een stabiele en autoritaire staatslei
ding, gedragen door vertrouwen en den wil dei
natie, welke dit groote volk eindelijk weer ge
schikt maakt voor verdragen tegenover de wereld.
Hitier over de weerloosheid.
Na te hebben opgesomd wat Duitschland aan wa
penen heett moeten vernietigen of uitleveren, roept
de kanselier met stemverheffing uit:
Wie thans probeert tegenover deze onloochenbare
feiten te komen met waarlijk armzalige uitvluchten
en praatjes en te beweren, clat Duitschland de ver
dragen niet is nagekomen of zelfs heelemaal niet
heeft ontwapend, diens opvatting zou ik dan toch
van deze plaats even onwaarachtig als unfair moeten
van de hand wijzen Even onjuist zijn de beweringen
dat Duitschland de verplichtingen van het verdrag
niet zou zijn nagekomen. De bewering, dat de SA
en SS der NSDAP in een of andere betrekking tot de
Rijksweer zou staan, zoodanig dat bet hier mili.-
tair geoefendem.of reserves volt het leger zou be
treffen, is onwSir.
Hitier over de rechtsgelijkheid.
Duitschland heeft hiermede een volkomen ge
rechtvaardigde moreele aanspraak er op, dat de an
dere mogendheden harerzijds baar verplichtingen,
welke voortvloeien uit het verdrag van Versailles na
komen. De Duitschland in December toegestane
rechtsgelijkheid is tot nu toe niet verwezenlijkt. In
dien van de zijde van Frankrijk steeds weer de these
wordt opgesteld, dat naast de rechtsgelijkheid van
Duitschland de veiligheid van Frankrijk moet staan,
dan mag ik daartegenover twee vragen stellen:
1. Duitschland heeft tot nu toe alle veiligheids
verplichtingen op zich genomen, welke voortvloeien
uit de onderteekening van het verdrag van Versail
les, van het pact van Kellogg, arbitrale verdragen,
het pact inzake niet toepassing van geweld e.d. Wal
zijn de concrete verzekeringen, welke Duitschland
nog op zich zou kunnen nemen?
2. Welke verzekeringen daarentegen heeft Duitsch
land? Volgens de gegevens van den Volkenbond
heeft Frankrijk alleen 3046 vliegtuigen in dienst,
België 350, Polen 700, Tsiecho Slowakije 670. Daarbij
komen ontzaglijke hoeveelheden reservevliegtuigen,
duizenden strijdwagens, duizenden stuks zwaarge
schut, zoomede alle technische middelen om met
gifgassen oorlog te voeren. Heeft Duitschland niet
meer recht daartegenover in zijn weer- en wapen
loosheid veiligheid te verlangen, dan de door coali
ties met elkander verbonden bewapende staten?
Onze eischen beteekenen niet een herbewapening
maar een verlangen naar ontwapening der andere
staten. Ik juich daarbij nogina.-ls namens de Duit
sche regeering 't belangrijke plan toe van den chefder
Italiaanscht regering om door middel van 'n bizonder
pact een enge verhouding van vertrouwen en arbeid
te bewerken tussclien de vier groote Europeseche
mogendheden: Engeland, Frankrijk, Italië en Duitsch
land. De opvatting van Mussolini, dat daarmede de
brug zou kunnen worden geslagen, voor een ge-
makkelijkei permanent begrijpen, vindt de instem
ming der Duitsche regeering. Zij wil de uiterste te
gemoetkoming toonen, voorzoover ook de andere na
ties geneigd zijn tot een werkelijke overwinning van
eventueel zich voordoende moeilijkheden.
Het plan van Roosevelt
Het voorstel van de.i Amerkaanschen president,
Roosevelt, waar ik vannacht kennis van heb geno
men verplicht de Duitsche regeering tot warmen
dank. Zij is bereid toe te stemmen in deze metbode
om de internationale crisis terzijde te stellen. Wnnt
ook zij is van meening dat zonder de oplossing der
ontwapeningskwestie op den duur geen economi
sche wederopbouw denkbaar is. Hij is bereid aan
dit werk der in orde brenging der politieke en econo
mische toestanden der wereld onbaatzuchtig deel te
nemen. Zij is ervan overtuigd, dat thans nog slechts
een groote taak kan bestaan:
Ik gevoel mij verplicht vast te stellen, dat de re
den voor de huidige bewapening van Frankrijk of
Polen onder geen omstandigheden de vrees van deze
naties voor een Duitsche invasie is.
Hitier over aanvalswapenen. Duitsch
land zon eventueel nit den Volkenbond
kannen treden.
Duitschland is bereid tot ieder plechtig niet aan-
valspact toe te treden, want Duischland zou de in
het voorstel van president Hoover aangeduide moge
lijkheid toejuichen, de Vereenigde Staten te laten op
treden als vredesborg. Dit voorstel beteekent 'n groo
te geruststelling voor allen, die willen medewerken
aan de oprechte handhaving van den vrede.
De politieke en economische gevolgen, de chaos,
welke zoo'n poping in Europa zou teweegbrengen, zou
komen voor de verantwoordelijkheid van diegenen,
die tegen een volk, dat de wereld geen kwaad doet,
met zulke middelen strijden. Iedere zoodanige poging
iedere poging van een overweldiging van Duitschland
langs den weg van eenvoudige majoriseering tegen
den duidelijken zin der verdragen, zou slechts gedic
teerd zijn door de bedoeling ons te verwijderen van
de conferenties. Het Duitsche Volk bezit thans even
wel genoeg karakter om in een dergelijk geval zijn
medewerking niet op te dringen aan de andere na
ties, maar, zij het ook met een zwaar hart, de dan
eenige mogelijke consequentie te trekken. 't Zou ons
ook zwaar vallen nog verder tot den Volkenbond te
behooren. De Duitsche regeering en het Duitsche volk
zien de crisis van dezen tijd.
Jarenlang is door Duitschland gewaarschuwd voor
de methodes, welke hebben moeten leiden tot dit po
litiek en economisch resultaat.
Indien op den tot nu toe gevolgden weg en met
de tot nu toe gevolgde methodes wordt voortgegaan,
kan het einde niet twijfelachtig zijn. Na schijnbare
politieke successen van enkele naties zullen des te he
viger economische en daarmede politieke catastrophs
voor allen het gevolg zijn. Dit te vermijden beschou
wen wij als eerste en grootste taak. Tot nu toe is
daartegen niets effectiefs ondernomen. Indien ons
door de overige wereld wordt voorgehouden, dat men
het vroegere Duitschland zeer wel zekere sympathieën
heeft bewezen, dan hebben wij de gevolgen en de uit
werkingen van deze „sympathieën" in en voor
Duitschland in ieder geval leeren kennen. Sinds het
vredesverdrag van Versailles heeft het Duitsche volk
een politieke en economische ellende ondervonden,
waarvan de andere wereld zich geen voorstelling kan
maken. Millioenen verwoeste existenties, geheele be
roepsstanden zijn geruïneerd en een ontzaglijk leger
werkloozen.
Sedert 1919 in Duitschland 224.000 zelf
moorden.
Sedert den dag der onderteekening van dit verdrag
dat als vredeswerk de hoeksteen zou moeten vormen
voor een nieuwen en beteren tijd voor alle volken,
hebben in ons Duitsche Volk bijna alleen uit nood
en ellende 224.900 menschen zich het leven beno
men, mannen en vrouwen, grijsaards en kinderen. De
onomkoopbare getuigen zijn aanklagers tegen den
geest en de vervulling van een verdrag, van welks
werkzaamheid eens niet alleen de andere wereld,
maar ook millioenen Duitsche menschen heil en ze
gen hadden verwacht. Mogen .'e andere naties daar
uit evenwel ook den onwrikbaren wil van Duitsch
land begrijpen, een periode afsluiten van mensche-
lijke dwalingen, ten einde den weg te vinden tot een
uiteindelijk begrip van allen op den grondslag van
gelijke rechten.
De verklaring van de Rijksregeering.
Dooi den Rijksdag goedgekeurd.
Berlijn, 17 Mei. V.D.) Na de redevoering van
den Rijkskanselier werd het volgende voorstel, dat
door de Nationaal-Socialisten, de Duitsch-Nationa-
len, het Centrum en de Beiersche Volkspartij was in
gediend, met algemeene stemmen aangenomen:
De Duitsche Rijksdag, als vertegenwoordi
ger van het Duitsche volk, keurt de verkla
ring van de Rijksregeering goed en stelt zich
in deze voor het leven der natie beslissende
kwestie van gelijkgerechtigdheid van het
Duitsche volk gesloten achter de rijksregee
ring.
Ook de Sociaal-Democraten stemden voor dit
voorstel.
Rijksdagpresident Goering verklaarde, dat hij niets
meer had toe te voegen aan hetgeen zich thans in
den Rijksdag heeft afgespeeld. De wereld heeft ge
zien, dat het Duitsche volk eensgezind is wanneer
het om zijn lot gaat.
Vóór de natinnaal-socialisten de zittingzaal verlie
ten zongen zij nog het Horst Wessellied.
Om 4.20 werd de zitting gesloten.
Groote voldoening te Washington.
N e w-Y o r k. De ambtenaren van het Staatsde
partement in Washington hebben aan een radiotoestel
met spanning de redevoering aangehoord, welke door
Rijkskanselier Hitier gistermiddag in den Rijksdag is
uitgesproken. De uitzending naar Amerika was zeer
goed. Door tolken werd de redevoering voor de niet
Duitsch sprekende ambtenaren direct vertaald. De
eerste indruk, welke Amerika heeft ontvangen, zou
vanwege den verzoenenden toon en aanvaarding van
het voorstel van Roosevelt, gunstig zijn.
De indruk van Hitler's rede in Engeland.
Londen. De redevoering van Hitier werd in de
avondbladen van gister in zijn geheel weergegeven. In
politieke kringen bestudeert men de rede met grooten
aandacht, welke vooral gericht wordt op de passages,
die betrekking hebben op ontwapning, aangezien men
inziet, dat de toekomst van de ontwapeningsconferen
tie te Genève voor een groot deel afhankelijk is van
de houding van Duitschland inzake het voorstel tot
standaardiseering van de vastelandslegers, gelijk dit ia
opgesteld in het Britsche ontwapeningsontwerp.
De indruk in Parijs.
Parijs. In Parijsche ploitieke kringen heeft men
veel waardeering voor de bekwame indeeling van de
redevoering van Hitier, die men als politieke prestatie
hoog aanslaat. Toegegeven wordt verder, dat Hitier
met gematigdheid heeft gesproken, zelfs over het ver
drag van Versailles en het ontwapeningsprobleem. Met
spanning wacht men op den indruk, dien de rede zal
wekken in Engeland en Amerika, waarvan men ver
wacht, dat die gunstig zal zijn. Resumeerend kan go
zegd worden, dat de indruk in Parijs een zekere ont
spanning te voorschijn heeft geroepen.
Oostenrijksche persstemmen
Weenen. De Christelijk sociale „Reichspost1
schrijft o.a. dat de algemeene uitlatingen van Hitier
zeer wel in staat zijn de opwinding van de laatste dagez
te kalmeeren. Zijn voorwaarden zijn zoo geformuleerd,
dat de rijksregeering geen verantwoordelijkheid heeft
te dragen voor een afbreken der onderhandelingen.
Het „Neue Wiener Tageblatt" schrijft, dat, wat Adolf
Hitier van de rechtvaardigheid der wereld geeischt
heeft en tegenover de wereld heeft afgewezen, inden
dad een algemeene elsch vormt van het Duitsche volk.
Het is inderdaad de uitdrukking van den totaalwil van
de natie.
Duitsche persstemmen,
Berlijn, 17 Mei (V.D.) Voelkische Beobaohter
schrijft over de revoering van Rijkskanselier Hitier: De
geheele wereld weet, dat in dit uur achter de honderden
Rijksdagleden de millioenen van het Duitsche volk staan
Voor de eerste maal sinds menschenheugenis staat de
Duitsche Rijksdag gesloten achter zijn regeering. Se
dert de dagen van 1914 heeft de Rijksdag en heeft de
wereld zulk een beeld van eenheid van het Duitsche
volk niet meer gezien."
De Deutsche Zeitung noemt de redevoering van Hit-
Ier de stem der natie. De Rijkskanselier van het Duit
sche volk behoeft niet te bedelen. De Rijkskanselier
heeft het „Entweder-oder" gesproken, niet voor het
Duitsche volk, maar voor de wereld. De vrijheid te kie
zen, ligt niet bij het Duitsohe volk.
Der Tag publiceert de redevoering van Hitier onder
het opschrift: Voor den vrede tegen Versailles.
Ook Germania herinnert er aan, dat het lang geleden
is dat een Duitsche Rijksdag met algemeene stemmen,
zonder stemonthouding heeft gestaan achter de maat
regelen of verklaringen van een Duitsche Rijksregeering
Thans is het de zaak der andere landen toe te slaan op
de door Duitschland geboden hand.
Berliner Tageblatt schrijft, dat het thans moeilijk zal
zijn Duitschland verder te belasteren.
Het argument van kabinetsformateur
voor sterke bezuiniging.
COLIJN WIL 200 MILLIOEN BESPAREN.
„De Standaard", het blad van Dr. Colijn, den kabi
netsformateur doet de volgende ontstellende mededee-
ling:
Een deficit van ca. 260 millioen gulden zal op de be
grooting van het jaar 1934 gedekt moeten worden.
Indien minister De Geer onlangs tot de conclusie
kwam, dat het tekort aanzienlijk lager was, n.1. 122
millioen, dan is dit slechts schijnbaar in tegenspraak
met de cijfers die „De Standaard" noemt. Minister De
Geer verminderde n.1. het tekort bij voorbaat met de
opbrengst der nog aa nte nemen omzet- en weeldeverte
ringsbelasting van ca. 70 mill. met de verlenging van
de slechts voor een jaar toegestane heffingen van ca.
30 millioen en het tekort in het leeningsfonds van 41
millioen, dus totaal met 141 millioen gulden. Daardoor
kwam hij tot een sterk geflatteerd resultaat.
Bij de tot nu toe gevoerde onderhandelingen over de
oplossing der kabinetscrisis heeft het bovengenoemde
tekort van 260 millioen gulden een groote rol gespeeld
daar het door dr. Colijn telkens naar voren werd ge
schoven en als een doorslaggevend argument voor het
invoeren van groote bezuinigingen werd aangevoerd.
Naar men ons verzekert verlangde dr. Colijn besparin
gen ten bedrage van c.a. 200 millioen gulden, terwijl
het resteerende bedrag door de omzet- en weelde-
verteringsbelasting zou worden gedekt