De B
rabantsche
Brief
De toestand in het Zuivelbedrijf
van Dré.
Menie r,
Ulvenhout, 14 Augustus
't Jaar gaat kantelen. De
kermissen staan hier „in j
de keu", zouwen ze zeggen I
in de stad. waant as ik
hieronder 'n lijstje maken
zou, van de durpkes, die tus-
schen nouw en 'n paar
maanden 't feest van d'n
oliekoek vieren gaan, ollee,
dan ha'k 'n kolom van
oewen kraant noodig. As 't
koren af is gedaan, 't ak-
kerlaand weer 'n najaars-
gedacht over z'n eigen gaat
krijgen, as uitgestrekte om
geploegde, roetzwarte akker-
plakaten deur 't laand brokken, dan j komen de kermis
gasten mee d'r wagens en hitten, r^iee heel d'ren kleu-
rigen, embras van mallemeulen-p'.eèrdën, bontgeverfd
hout „ingeleed" mee spiegelscb erfkens. uitgeschulpte
gevelstukken, waarop engelen -'mee bazuinen, engelen te
pèèrd, engelen in de wolkerd' kermisgasten mee ge
stripte rood-witte truien zander mouwen afijn, dan
komt da goeie, hardwerkende zigeuners-volkske, naar
de durpen getrokken, vvaant d'n boer hee effen tijd en
lust veur de leut! En^f. centen, lijk d'n kermisman ver
onderstelt. Maar dag&r is 't de leste jaren minder roos
kleurig mee gestoeid!
In ieder genval: geploeterd, gezwoegd-tot-krakens-toe
wordt er nof^ steeds gedaan.
En as d'r.fi zomer op z'n end gaat geraken, 't boeren
volk z'n e ^gen mager-gezweeten hee op 't schroeiheete
laan. asi*de spieren trillens-gezond effen rust krijgen,
dan spo\en de krachten en d'n levensdrang, dan bruist
't bloe >(i deur de kastanje-bruin verbraande, peezige lij
ven. c.tat er minstens ennigte kermissen noodig zijn, om
d'n Ivtloppenden, persenden levensdrang te spuien!
D an kan 't gebeuren, wat d'n Blaauwe 'nen keer over-
ko;men is, dat ie in de „vroolijke keuken" -r ge wit
^è/el, zo'n etablissement waar ge de scherven aan poeier
5-meugt gooien dat d'n Blaauwe dan veur 'nen stulver-
T méér, gooien mocht mee 'n gegoten koperen bel, die
dwars deur de tent suisde, dwars deur 't doek. dwars
over heel de kermis, om terecht te komen deur de ra
men van 'n bovenhuis van 't kermisplein, midden in 'n
schaal rijstepap, die daar op de tafel stong!
Amico. wa-d-hebben we toen veul leut g'ad.
De menier van 't bovenhuiske-aan-d'n-overkaant,
kwam vijf minuten later in z'n hemdsmouwen de ker
mis op, de rijstekorrels hongen in z'n haren, en in z'n
handen droeg ie de scherven van de schaal en de ko
peren bel en zoow kwam ie d'n „dader" zoeken.
Om oew eigen kapot te lachen, da begrepte!
„Ollee," zee-t-ie: „is da-d-'n soort van 'n werk, om bij
'nen vrcetzamen mensch. die aan de rijstepap zit, zo'nen
projectie! in z'n sohaal te gooien, dwars deur z'n ra
men, vuile sloebers da ge daar staat," maar d'n Blaau
we nam 'm de schaalscherven af. klatste de rijstepap
naar de poppen van de tent, betaalde de gebroken ra
men en toen kreeg da dikke manneke. Dorus hiette-n-ie,
zo'n plazier in 't geval, dat ie van de schaaivergoeding
'n rondje offreerde,mee de kermis opgong in z'n
hemdsmouwen en op z'n pantoffeltjes, en dat we 'm
's nachts om 'n uur of één thuisgebrocht hebben.
„Legt 'm maar op d'n trap", riep z'n wefke uit de
kapotte raam, as me aangebeld hadden, wa me toen
netjes, secuur en veurzichtig gedaan hebben." "'n Feest-
muts op z'nen kalen kop en 'n fipke in z'nen mond,
zóó leverden we Dorus netjes af, slapende d'n slaap der
rechtvaardigen.
Toen 'k d'n aanderen mergen veurbijkwam mee m'nen
groentenwagel en 'k mee 'n schuin ogske naar boven
keek, toen stond Dorus daar boven zelf de ruit in te
zetten, mee 'n gezicht, zoow seerjeus, of ie in gin veer
tien dagen 'n slokske had gepruufd. Maar as 'k 's goed
keek, stond z'n wefke achter 'm, mee d'r handen in
d'r zij.
Dorus, docht ik: vandaag neem ik oew porsie nie
over. Toen keek Dorus naar buiten, deur z'n nuuwe
bevingerde ruit. En as ie mijn in de gaten kreeg, dan
knipte-n-ie 'n ogske en trok meteen 'n bakhuis
ochèrme, 'n weareld van kermisplazier en kermisge-
volgen wisselde over dieën kop van Dorus, die daar
onder „toezicht" z'n ruit en z'n huwelijksgeluk sting te
rippareeren, zoow goed en zoow kwaad as da gong.
Ja, mee zukke dagen, as d'n zwaarst en arbeid weer
achter d'n rug is, de schuren volgetorst, 't jong vee
gezond en krachtig op z'n pooten staat, mee deuze da
gen, as 't nuuwe jaartij te voelen is in d'n avond, herfst-
draaikes om d'n zomer z'nen rossen kop flieren, ollee,
dan kunnen me zo'n paar dollemans-dagen best heb
ben.
D'n vetten geur van d'oliekoeken, 't geratel van 't
peperkoekrad, 't gezoem van de urgels, de klappen op
van den jongen man, want, ondanks zijn ontstemming
wegens dit dwarsboomen van zijn plannen, wist hij in
zijn hart dat de ingenieur den rechten weg bewandeld
had.
Toen nu de dag voorbijging en de ingenieur geenerlei
toenadering beproefde, terwijl Greenfield's trots hem
verbood den eersten stap te doen, voelde de oude man
zich hoe langer hoe eenzamer. En dien avond, toen hij
Worth en Holmes voortdurend samen zag, in een ge
sprek gewikkeld, en het hoe langer hoe duidelijker
werd dat zij gezamenlijk de een of andere onderneming
"beraamden, kwam voor het eerst zijn persoonlijk ge
voel een woord meespreken in zijn beschouwing van
den toestand. Hij voelde dat zijn mededinger in zijn
zaken, nu ook zijn mededinger geworden was waar het
de genegenheid gold van den jonkman dien hij lief had.
In de overwinningen van Jefferson Worth op het ter
rein van de zaken had hij kunnen berusten maar
dat deze man. deze vreemde tusschen hem en zijn
pleegzoon kwam staan, dat prikkelde hem tot een per
soonlijken, onverzoenlijken haat.
Den avond van den volgenden dag zag hij Worth en
Holmes tezamen dineeren. Hij nam daarna plaats in
de hall, oogenschijnlijk keuvelende met zijn vrienden,
maar in werkelijkheid de beiden bespiedende, van wie
het scheen dat zij iemand verwachtten. Plotseling zag
hij hen oprijzen en haastig naar den hoofdingang snel
len. Een man van de woestijn, met stof bedekt kwam
het hotel binnen. Slank, lenig, met gebronsd gelaat,
zichtbaar vermoeid en uitgeput door de inspanning,
met oogen die van gebrek aan nachtrust spraken, trad
hij den hall in en zijn sporen rinkelden op de tegels
van den vloer.
Greenfield herkende Abe Lee en doorzag onmiddel
lijk wat er gebeurd was. De voorzitter van de Konings
dal-maatschappij wist wat de opzichter in San Felipe
was komen doen en wat hij van daar zou medenemen.
Wanneer het geld voor de uitbetaling van de loonen
zijn bestemming bereikte, dan had Jefferson Worth
gewonnen spel. Anders...
Te half negen van dien zelfden avond ontving de
steeds peinzende directeur van de Koningsdal-maat-
sohappij van zijn voorzitter een telegram in cijfer
schrift dat hem een veelbeteekenend gefluit ontlokte.
Ongeveer een uur lang bleef hij in gedachten verzon
ken. Toen.nam hij zijn hoed, zette dien op zijn hoofd
slenterde langs de straat van Kingston, schijnbaar aan
niets anders denkende dan aan zijn geurige sigaar. Hier
bleef hü een oogenblik staan om een landbouwer te
begroeten, die zich huiswaarts spoedde. Straks weer
staakte hij zijn wandeling om eenige vriendschappelijke
d'n kop van Jut, 't geluid van de schommeltent en de
stoomfiets, da flèèrt en da dentert dan om oewen kop,
da ge 'r stapelzot van wordt.
En 't jongvolk...! Hah! Da pakt mekaren vast en
draait deur de daanstent op den urgelwals, dat de ha
ren nat op de gloeiende, heete koppen plekken. Ze
gooien d'r hakken teugen d'r billen, trappen teugen d'n
houten vloer, dat de stof uit de spleten dwerrelt, zwie
ren rond, de oogen puilend van genot en levensdrift
en ze vertellen mekaarz onder woorden, van de dingen
die we bij de blommekes d'n bloei noemen!
Da's 't volle, bottende barstende leven, da perst deur
den duuzenden poriën van 't heete vel. Dat 'r woelt en
davert tusschen de spieren, die kloppen van levensover-
daad.
Maar genogt. Laat ik m'n eigen nie tempteeren mee
de herinderingskes uit onzen jongen tijd. D'n tijd da
'k mee m'n Truike d'n najaarskermis vierde. Da'k ze
sleurde deur de daanstent, dat ze ginnen vloer meer
onder d'r voetjes voelde! We in de stoommallemeulens
tolden, da'k wel vijf-en-twlntig Truikes zag en goed
moest uitkijken da'k 't goeie, 't Truike van vleesch en
van bloed in m'n ermen pakte.
Afijn, da's veurbij.
Maar ditte mot ik zeggen amico, deuze dagen van
kermisleut, ze zijn noodig, noodig as de locht die we
in-asemen, ok al vinden sommïgte „ouwe heeren" van
16 jaar da teugeswoorlg nie deftig of betamelijk meer.
Ok al vinden stadsche menschen boven 't Hollaandsche
Diep zoowiets nie „menschwèèrdig" meer.
Mee deus water-en-melk-redeneeringen hebben we al
heel wa plazierkes tusschen onze vingers zien glijen!
We hebben ons laten be-duvelen. Laten belaaltafeien
deur aankomende Staatsmannen en Staatsvrouwen, die
in gemeenteraden ons kwamen leeren hoe we „mensch"
moesten zien te worren. En ze mokten wassen poppen
van 't menschdom, die alles verbergen onder 'n stroef,
bleek en ontevreden bakkes.
Carnaval? Ge durft teugeswoorig 't woord nie meer
uitspreken. En toch... toch amico, as me wel 't as ouwe
Brabanders onder mekaren zitten en ouwe herinde
ringskes ophalen, dan... dan komt er meestal zo'n klein
bietje heimwee in de oogen, naar die tijen waarin 'nen
mensch nog kind dorst te zijn. We hebben 't ons eigen
laten ontfutselen. Dèèr! 't Was mode om dik, geleerd,
deftig en „droog" te doen en... de menschheid ver
droogde.
Botvierde z'nen moeien geest, die afgeleid moest
worren, in de Cinema, waar avond aan avond Kilome
ters film deurgedraald worren, om twee jonge men
schen eindelijk mekaar 's te laten pakken. En as 't
zoowver is... dan „pakt" d'n goeienkoopen rang, veur-
aan, net zoow steuvig mee, da-t-et licht gaauw aange
stoken mot worren!
Och neeë, 'k heb daar niks teugen. D'n mensch is
jonk om 't lieve leven mee smakkende lippen op te
frèten
Er in te bijten, mee gulzige taanden, as In 'nen sap-
pigen bellefleur, dat d'n vruchtensap over oew kin
druppelt!
'Nen mensch is gin panopticumpop mee 'n stalen vir-
ke in z'nen rug, da van tijd tot tijd mot opgedraaid
worren, mee 'n pofbroek om z'n beenen of, as 't 'n wef
ke veur mot stellen, mee 'n soortement van botram-
menbordeke op één oor geplakt.
Maar daar is nog zoowveul over te zeggen. En m'nen
kop staat op d'n oogenblik nie naar zwaar gepeins. Er
gebeurt op d'n buiten veuls te veul, dan da 'k in deus
dagen m'n eigen zoow laank aan 'nen brief kan zetten.
As ge nouw deur de akkers gaat, en ge ziet de wisse
ling van de jaartijen gebeuren; ge kunt ze ruuken.
opsnuffen uit d'n kleffen, zuutgemeeten èèrde, ge ziet
't aan de kleuren in de lochten, waarin teugen d'n
avond de locht in t Noordoosten lijk éénen pèèrlmoe-
ren schelp ia, ge ziet 't aan 't akkerlaand, waar d'n
èèrpelplaant verdord leet, 't stoppelveld kaal en wijd,
of geploegd al, waar d'n boerenkool schoon begint te
groenen, d'n savooi te kroppen waar ge de wisseling
kunt voelen aan oew vel, as d'n killen, klammen avond
er aan vastplakt, d'n akkernevel koud en dik in oew
longen zakt, aa ge nouw gaat deur de akkers, waar de
bosschen zwart teugen d'n ender kartelen onder 't ros
se avondlicht* kek, dan is d'n buiten zoow vol gebeu
ren, da *k er nie laank vandaan blijven kan!
Gisteravond, as ik over een van de brugskes van de
Mark hong te leunen, dan zag ik d'n zomerdag van me
weggaan, as iets da'k nog nie missen wouw!
't Avondwindeke zong in de boomen, zóów schoon en
zacht as 'n vergelegen watervalleke. Torrekes spron
gen over 't zwartheldere Markwater in duuzenden,
sjuust of "t motrengelde op 't rivierke. Waterratjes,
sierlijk as eekhoorns, mee waakzame oogskes, glejen
over 't nat, lijk "n veer zoo wicht. En recht veuruit,
boven d'n zwarten, roetzwarten akker, 'n omgeploegd
korenveld, daar smeulde 'n zonnevuur achter de èèrde
vandaan, neeë, da's nie te zeggen meer. Da's te schoon:
Ab Onzen lieveneer aan 't werk is. dan kunde alleen
maar stlllekes en kleintjes oew eigen verbazen over de
wisselende prachten, dan is da mee gin pen aan te ra
ken. De locht was enkel oogenglaans, maar van 'n
kleur... van lichtend goud, of d'n hemel op 'n kier
stond. Dieper wier 't water onder m'n brugske, zwarter
d'n akker, schoon er nog t windeliedeke in de poppe-
lieren, en toen toen wier m'nen kop zoow zwaar
amico, da'k zachtjes ben weggegaan, de akkers uit...
En as ik bij Guust Verhagen kwam, onze barbier, dan
hebben me daar ons afsprokske gemokt veur d'n ker
mis en 't plazier da me g'ad hebben d'n aanderen dag...
ollee, misschien da 'k 't nog wel 's vertel, maar nie eer
der veur Trui weer te spreken is...!
Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder
van oewen
toet a voe
DRé.
Buitengewone vergadering van den
Bond van op coöperatieven grond»
slag werkende Zuivelfabrieken
in Noord-Holland.
In het Gulden Vlies, aan de Koorstraat te Alkmaar,
werd Donderdagmiddag een buitengewone algemeene
vergadering gehouden van den Bond van op Coöpera
tieven grondslag werkende zuivelfabrieken in Noord-
Holland, met als eenlgste agendapunt: Bespreking toe
stand in het zuivelbedrijf.
De vergadering was druk bezocht
De Voorzitter, de heer H. K. Koster, Wieringerwaard
opent de vergadering en deelt mede, dat het bestuur
het gewensoht geoordeeld heeft de leden ter vergade
ring op te roepen, ten einde den algemeenen zuiveltoe-
stand te bespreken. De directe aanleiding daartoe was
een schrijven van „Eureka" van Binnenwijzend, waarin
er op werd gewezen dat de leden noodzakelijk van ge
dachten dienden te wisselen, hun grieven tot uiting
moesten- kunnen doen en indien dat niet—op-georgani
seerde .wijze kon geschieden, dat dan ongeorganiseerd
tegen de werking van de crisiszuivelwet zou worden
opgetrokken. Het Bestuur vindt het gevaarlijk als on
georganiseerd wordt opgetrokken, want dat zou dan
voor de regeering aanleiding kunnen zijn maarregelen
te treffen zonder rekening te houden met de wenschen
der organisatie. Het bestuur vond het dan ook beter dat
door den Bond een vergadering werd belegd. Dat deze
vergadering te Alkmaar en niet te Hoorn wordt gehou
den komt doordat in verband met de kermis geen lo
kaal te Hoorn beschikbaar is. Want niettegenstaande
de crisis, zijn die menschen daar waar zij genoegen
kunnen vinden. Dat wijst, meent spr. ook op den ver
keerden toestand, want menschen die den practischen
landbouw uitoefenen, treft men daar niet aan. De toe
stand in het zuivelbedrijf is zeker zoo slecht als nooit
tevoren is geweest. Spr wenscht nu allereerst het
woord te verleenen aan hen, die deze vergadering
wenschten.
De heer De Boer, Binnenwijzend, deelt mede, dat er
niet alleen onder de leden zijner fabrieken, maar on
der meer leden in den omtrek van Hoorn iets broeide,
doch dat het tenslotte beter werd geoordeeld dat de
besprekingen via den bond geschiedde. Dankbaar zijn
zij dus, dat deze bijeenkomst plaats vindt, maar reeds
eerder had het Bestuur deze vergadering moeten be
leggen. Spr. brengt dan de grieven naar voren, n.1. de
noodzakelijkheid om de z.g. Fransche pot van f 8 mil-
woorden te wisselen met een groepje jonge mannen
van het personeel van de Maatschappij. Eindelijk wa
ren het drie Mexicanen die hij een oogenblik staande
hield.
De directeur vroeg hoe het met het werk stond,...
of alles in orde was.
„Zeker mijnheer."
En toen lag het voor de hand dat mijnheer Burk
naar het laatste nieuws vroeg van de stakers van Ge-
meenebest.
De Mexicanen kwamen van verderop en wisten hem
niets te zeggen. Zij hadden geen nieuws gehoord. Wist
Senor Burk er mischien meer van?
De directeur was er volkomen zeker van dat over
morgen alles in orde zou zijn met het werkvolk van
den spoorweg van Jefferson Worth.
Des te beter."
Ja, de opzichter van mijnheer Worth zou nog dien
zelfden avond van San Felipe vertrekken, met een
groote som geld. duizenden dollars. Amerikaansch goud.
alles om de loonen uit te betalen. Hij was alleen on
derweg, te paard... den weg die door de bergen loopt
Er was geen twijfel aan dat de mannen betaald zouden
worden... De directeur was er oprecht blij om...
NEGENENTWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Zeg Barbara dat het mij goed gaat.
Toen Abe Lee na zesentwintig zware uren in het za
del te hebben doorgebracht, voor het hotel van San
Felipe afstapte en den hall binnentrad, waren zijn ge
woonlijk zoo evenwichtige zenuwen tot barstens toe ge
spannen. Weken lang was de opzichter onder den last
van geldelijke moeilijkheden gebukt gegaan, als hing
zijn leven daarvan af. Vele dagen achtereen had zijn
denken den hachelijken toestand van de staking ver
eenzelvigd met het vooruitzicht dat hij het werk zou
zien verongelukken, waaraan de liefde van zijn hart
hing, en met de vrees dat de onderneming in dc macht
van de Maatschappij zou komen. En toen de redding
daagde, toen. indatzelfde oogenblik stond op eenmaal
de zaak hopeloozer dan ooit. Beter dan iemand ander3
kende Abe Lee den aard van die Mexicaarische en Indi-
aansche stakers. En hij ontveinsde zich niet het drei
gende gevaar dat dezelfde dag die redding scheen te
brengen, getuige zou zijn van droevige gewelddadighe
den.
Wanneer Jefferson Worth vertrokken was, onbe
kend met de mislukking van de maatregelen die een
einde aan de moeilijkheden zouden maken, of wan
neer door een samenlooD van omstandigheden het niet
lioen te verdeelen. Wel is waar is nu besloten dat f 1
millioen zal worden verdeeld, maar dat is slechts een
druppel In den emmer.
Reeds in Januari heeft de Kamer van Koophandel
van Westfriesland verzocht om onder de melkleveran-
ciers die Fransche pot te verdeelen, maar de Minister
antwoordde, dat door hem nog geen besluit kon worden
genomen. Spr. meende echter tusschen de regels te kun
nen lezen dat de pot bestemd zou worden voor het
voeren van reclame. De kaashandelaren voeren echter
z.1. genoeg reclame. Misschien dat de pot gebruikt
wordt voor de betaling der kosten, verbonden aan de
inkrimping van den veestapel, maar spr. zou dat toch
niet te rijmen achten. De tweede grief is dat maar
steeds de toeslag voor boter en kaas moet worden be
taald. Het is maar steeds Sïjmen betaal, en waarom
wordt er geen rekening en verantwoording gedaan.
De derde grief is dat ons niet voor eigen gebruik een
kwantum boter zonder zegel wordt toegewezen, evenals
dat het geval is met» de zelfkazende boeren.
Spr. betoogt dan verder, liever een andere regeling
te zien, waarbij de boter goedkooper werd gegeven en
waardoor het gebruik in Nederland dan zou stijgen. Spr.
weet wel dat dan de Margarinefabrieken ln 't gedrang
komen, maar die keeren tenminste nog een flink divi
dend uit, terwijl onze schuldenlast vermeerdert. Met na
druk wijst spr. op den onhoudbaren toestand, waar 3
cent voor de melk wordt ontvangen. Spr. hoopt dat er
Spoedig een andere geest mag blijken. Noodzakelijk is
het dat de 8 millioen verdeeld wordt onder de veehou
ders, dat. de melkleveranciers een kwantum boter voor
eigengebruik. zonder heffing, ontvangen en dat er meer
overzicht van ontvangsten en uitgaven door de crisis-
zuivelcentrale wordt verstrekt. Het moet daarheen ge
bracht worden dat de veehouders 5 a 6 cent voor hun
melk ontvangen.
De Voorzitter zal probeeren eenige inlichtingen te
versohaffen. Mocht daarbij blijken, dat hij de regee-
ringsmaatregelen verdedigt, dan moet men daaruit niet
de conclusie trekken, dat spr. over die maatregelen te
vreden is. Maar de zaak dient zuiver gesteld te worden.
Spr. is wel van oordeel dat de toestand thans minder
slecht is dan wanneer die regeeringsmaatregelen niet
waren getroffen.
Wat betreft het Fransche potje van f 8 millioen, er
is een crislszulvelcentrale en er Is een crisiszuivelbu-
reau. Het bureau is ingesteld door de organisaties op
verzoek van den minister en was noodig in verband
met de maatregelen, die in het buitenland werden ge
troffen. Uitvoerig licht spr. toe, hoe de kaasuitvoer
naar Frankrijk werd geregeld, hoe niet alle fabrieken
konden profiteeren van een hoogeren prij6, die ge
maakt werd bij den uitvoer van kaas naar Frankrijk,
van boter en kaas naar Duitschland en van melkpro
ducten naar Engeland. Zoo is het z.g. Fransche potje
ontstaan. Toen dit potje een millioen gulden begon te
naderen, gingen er stemmen op om het bedrag uit te
keeren, doch kwam de moeilijkheid der verdeeling tot
mogelijk geweest was het geld gereed te houden Abe
wist dat dan de zaak verloren was. Dan had de Maat
schappij overwinnen.
Toen hij het hotel binnenkwam en zijn patroon
zocht, viel zijn oog allereerst op James Greenfield. Met
een geheel onwillekeurige beweging raakte zijn hand
den revolver aan dien hij in zijn gordel droeg. En op
eenmaal zag hij Jefferson Worth en Willard Holmes,
die op hem afkwamen.
Wanneer een man in de hoogste spanning van den
strijd verkeert, wanneer hij met de kracht van de wan
hoop worstelt om zich staande te houden, dan is het
zeer vergefelijk dat de kleine hoffelijkheden van het
dagelijksch leven voor hem slechts zeer weinig waarde
hebben. De opzichter dacht er niet aan de begroeting
van de beide mannen te beantwoorden en de uiterste
spanning lag in zijn vraag: „Hebt u het klaar liggen?"
„Alles is in orde", antwoordde Jefferson Worth
en het was alsof hij met die woorden iets van zijn
eigen onverstoorbare kalmte aan Abe Lee overdeed.
Toen de beide mannen in de kamer van Worth waren
binnengetreden, begon de opzichter zich zonder de
minste aarzeling van zijn kleederen te ontdoen. „Ik
moet allereerst een flink bad hebben", zeide hij. „Eu
zoudt u. terwijl ik daarmee bezig ben zoo goed willen
zijn mij hier een degelijken biefstuk te laten brengen?
En dan zou ik graag een paar uur willen slapen. Het
paard van Texas Joe staat hier vlak voor het hotel.
Misschien wil u wel order geven dat daarvoor gezorgd
wordt..."
Toen hij dit gezegd had. verdween de slanke ge
stalte van den opzichter door de deur van de badka
mer. Mijnheer Worth zond de bestelling van zijn op
zichter onmiddellijk door naar den chef-kok en voegde
er een klein sommetje bij om een snelle en accurate
uitvoering te verzekeren. Vervolgens bracht hij zelf het
paard op stal en zag toe dat het dier de zorg genoot
die het zoo ruimschoots verdiend had.
Toen Worth in het hotel terugkwam, opende hij om
zichtig de deur van zijn kamer. Hij zag daar ledige
sohotels op de tafel staan, hij rook den geur van si
garetten en in zijn bed lag de opzichter verzonken in
een diepen slaap. Abe Lee kende de waarde van den
tijd. ook waar het een heilzame rust betrof.
Twee uur daarna begof mijnheer Worth zich weder
naar zijn kamer en vond daar den opzichter die gereed
stond den terugtocht te aanvaarden. Glimlachend over
handigde hij hem een pas ontvangen telegram. Het was
het bericht van Barbara dat thuis alles in orde was en
de laatste woorden waren: „Hartelijke groeten aan
Abe."
uiting. Door het bestuur werd toen gemeend dat was
in een tijd dat de toestand nog niet zoo nijpend was
dat het geld 't best het algemeen ten goede kwam als
er met behulp van dat geld nieuw afzetgebied voor de
zuivelproducten werd gezocht. De minister was daar
voor niet te vinden, hij wilde een kapitaal stichten,
waarvan dan de rente aan de boeren ten goede zou ko
men. Wij achtten het tijdstip om een kapitaal te vor
men allerongelukkigst gekozen en hebben herhaaldelijk
geprobeerd onze meening ingang te doen vinden. Het
crisiszuivelbureau heeft thans een kapitaal van ruim
f 2 millioen bijeen en nu de toestand voor de boeren
zóó is verslecht, heeft het crisiszuivelbureau besloten om
één millioen voor uitkeering aan de boeren beschikbaar
te stellen. De toezegging van den minister is daarop
verkregen. Zeshonderdduizend gld. zal verdeeld worden
onder de kaasbereiders. <Je rest is voor de overige melk
producten. Inmiddels gaat het bureau door met heffen,
en het is dus niet onmogelijk dat er nog eens een be
drag te verdeelen komt. Waar het niet mogelijk is na
te gaan waar het geld precies vandaan komt. is de ver
deeling moeilijk, doch daar zullen wij niet over dis-
cusleeren.
De crisis-zul vel centrale.
Nu over de Crisis-zuivelcentrale. Dit is een officieel®
instelling, bestaande uit personen uit verschillende or
ganisaties en waarvan voor Noordholland de heer K.
Kuiper als vertegenwoordiger van de Centrale Land-
bouw-organisaties zitting heeft en spr. plaatsvervanger
is. Spr. doet uitkomen dat 't werk van de C.Z.C. heel
anders is hoe zij zich bezig gehouden heeft met de
financiering der koelhuisregeling, dit jaar, toen con-
tingenteering van boter door Engeland was te vreezen,
voor de levering van 3 millioen Kg. boter is gezorgd. De-
re crisiszuivelcentrale nu heeft een bedrag van f 8 mil
lioen.
De crisiszuivelcentrale nu was steeds bevreesd dat
het geld voor andere doeleinden zou worden gebruikt,
oa Is reeds getracht ten behoeve van de rundveecen
trale te leenen en verleden week Vrijdagavond heeft nu
de crisiszuivelcentrale besloten dat het bedrag ter be
schikking zal worden gesteld van de melkveehouders,
daags voor de in werking treding van de landbouwcri-
siswet. U ziet dus, zegt spr. dat diegene die aangewe
zen zijn om uw belangen te behartigen, daartoe alles in
het werk stellen en uw belangen dus veilig zijn.
De heer Zijp, Twisk: Dat betwijfel Ik.
De Voorzitter zegt, dat men met zijn beoordeeling
voorzichtig moet zijn. Wat wij meenen dat voor den
boer noodig Is, gebeurt niet altijd. Het is mogelijk dat
de regeering de zaken anders ziet. Spr. wijst er op we!
eens 't gevoel te hebben dat er weinig rekening wordt
gehouden met onze belangen en het staat ons dikwijle
tegen, op weinig resultaat te kunnen wijzen, maar toch
moeten wij blijven en steeds maar weer -trachten onze
meening ingang te doen vinden. Wat uw vertegenwoor
digers hebben te doen. is zwaar werk. maar toch ben ik
ervan overtuigd, zegt spr„ dat wat we gezamenlijk heb
ben gedaan, de toestand van den boer niet slechter
heeft gemaakt.
De geest van ontevredenheid.
De heer Wit, Berkhout, verwijt het Bestuur dat
niet eerder deze vergadering is gehouden. Aan den
Zonder een woord te zeggen, keerde Abe zich halver
wege om en bond den gordel om zijn heupen, waarin
zijn revolver bevestigd was. En Barbara's vader zag
niet dat hij het telegram van Barbara onder zijn fla
nellen hemd verborg.
Toen overhandigde mijnheer Worth hem een zwart
lederen documententasch geheel gevuld .met papieren
en met elastieke banden dichtgesnoerd.
„Hier is het geld", zeide hij.
Abe borg het pak in een binnenzak van zyn jas en
was nu reisvaardig.
Bij den stal vonden zij Willard Holmes die hen met
twee paarden .opwachtte. De ingenieur droeg een nieu
wen gordel, waarin een revolver stak. Toen hij hen
begroet had, zeide hij: „Zijn wij klaar? Ik heb onzen
lunch bij mij. Is er nog iets anders?"
Abe zag hem vragend aan en keerde zich toen naar
mijnheer Worth.
„Mijnheer Holmes gaat met je mee", zeide de bankier
De opzichter aarzelde een oogenblik. Mar- er klonk
iets in de stem van Worth dat aan alle tor^nwerping
het zwijgen oplegde. Hij begon de beide paa. oplet
tend te onderzoeken, zij waren van dezelf nsie
onvermoeide soort als de bruine waarmede hij geko
men was. „Zijn zij van zessen klaar?" vroeg Abe den
knecht die ze gebracht had.
,.U doet het best zelf te oordeelen". was het antwoord
„U kent het soort. Zij leggen het nooit af en mijnheer
Worth zeide dat het daar juist op aankwam."
„Wij zullen voor elk één maal voer noodig hebben",
zeide Abe. „Wilt u ons dat in twee zakken meegeven?"
„Wel zeker", antwoordde de man. „ik zou het wel
hebben meegebracht, maar mijnheer had er mij niets
van gezegd."
Terwijl de knecht het voeder gereed maakte.- onder
zocht Abe de zadels en de riemen. „Zijn je stijgbeugels
in orde?" vroeg hij Holmes.
„Ik geloof van wel."
„Het was beter als u het wist. Het is altijd goed te zeg
gen waar het op staat."
De staljongen meesmuilde en knipoogde naar den
opzichter, toen de ingenieur tot de slotsom kwam dat
het beter was de riemen een weinig korter te gespen.
Zonder een woord te zeggen hielp Abe hem daarbij.
Toen sprong de opzichter met een zwaai in het zadel
en op het oogenblik dat hij wegreed, zeide hij tot zijn
patroon: „U kunt zusje Barbara seinen dat ik onder
weg ben."
Wordt vervolgd.
