Minister Marchant over zijn
jongstejirculaire.
Bezuiniging op sociale
diensten.
Dc Tuinbouw
in Noord-Holland.
Groote brand.
Plaatselijk
Zaterdag 19 Augustus 1933. SCHAGER COURANT.Tweede blad. No. 9332
Minder aardappelen
naar Engeland
Nieuws.
Bezuiniging wordt met den
dag dringender.
De minister van Onderwijs, Mr. Marchant, heeft
thans geantwoord op de schriftelijke vragen van
mej. S. Groeneweg, lid van de Tweede Kamer, betref
fende de vanwege het departement van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen aan burgemeesters ge
zonden circulaire omtrent opheffing van openbare
scholen en betreffende overleg met do Volksverte-
genwojrdiging omtrent cventueele verdc-re bezuini
gingsmaatregelen voor het onderwijs.
Mr. MARCHANT.
Het is den minister bekend, dat de circulaire hier
en daar onrust heeft gewekt. Dit is bij het nemen
van maatregelen tot beperking van uitgaven voor
het onderwijs verklaarbaar, doch veelal onvermijde
lijk. De circulaire kan geen redelijken grond geven
tot twijfel aan de juistheid van de opvatting, die de
minister huldigt ten aanzien van het in de vraag
aangegeven tweeledige doel van de openbare school.
De minister heeft de noodige maatregelen geno
men om onvoldoend doordachte onherroepelijke be
sluiten te voorkomen en aan belanghebbenden alle
gelegenheid te bieden om hun bezwaren te zijner
kennis te brengen. Te werk te gaan bij overrompe
ling is zijn voornemen niet geweest.
De minister blijft prijs stellen op zoo ruim moge
lijke gelegenheid tot verantwoording van zijn beleid
aan de Staten-Generaal. Het nemen van verdere
maatregelen kan hij echter niet altijd uitstellen, tot
dat hij ter zake van voorafgaande maatregelen ver
antwoording zal hebben aigelegd.
Uitstel van enkele maanden, somtijds zélfs van
enkele weken, nadat hij zijn besluit heeft genomen,
zou uitstel beteekenen van de noodige beperking der
uitgaven voor een jaar. En die beperking is in hooge
mate urgent. Zij dringt ernstiger bij den dag. Juist
de zorg voor ons onderwijs houdt den minister van
deze urgentie steeds doordrongen. Wie talmt met de
beperking, veroorzaakt ongelukken.
Voor het plegen van overleg mot de Staten-Gene
raal zal ruimschoots gelegenheid zijn bij de gedach-
tenwisseling over de voorstellen van wet, die reeds
bij de Tweede Kamer zijn ingediend en die zullen
volgen.
Minister Slotemaker over de door hem toe
gepaste bezuinigingen.
Het Ned. Correspondentiebureau te Den Haag
heeft zich naar aanleiding van de geruchten die er
gingen omtrent een vermindering der sociale uit
gaven met ongeveer 42 millioen gulden op de Rijks-
hegrooting 1934 tot den minister van Sociale Zaken
gewend met het verzoek om nadere inlichtingen.
Minister Slotemaker de Bruine merkte in de eerste
plaats op, dat hij er voorshands in geslaagd was om
op zijn begrooting voor 1934 voor tuberculosebestrij
ding, kinderuitzending, drankbestrijding enz. dezelf
de bedragen uit te trekken als welke op de begroo
ting 1933 voorkomen.
Voor werkverschaffing, steunvcrleening, moreelen
steun aan teworkgestelden en steun voor den op
bouw van Drente, kwamen op de begrooting 1933
geen afzonderlijke artikelen voor. aldus vervolgde
de minister; deze zaken waren begrepen onder een
ruim begrootingsartikel. Ik heb echter voor elk van
deze onderwerpen op de nieuwo begrooting datgene
uitgetrokken, wat tot nu toe voor deze posten is uit
gegeven., zoodat ook op die sociale uitgaven geen
vermindering is toegepast. Op een desbetreffende
vraag antwoordde de minister dat het gerucht om
trent de bezuiniging van 42 millioen gulden vermoe
delijk in de wereld gekomen is, doordat destijds
vóór zijn optreden een zeer aanvankelijke raming is
gemaakt, die hem echter zeer aan den ruimen kant
bleek te zijn. De minister herhaalde, dat op de be
grooting voor 1934 voorshands op sociale, moreele
en hygiënische punten niet is gekort.
De minister erkende volledig zijn plicht om ern
stig mede te werken aan een blijvende verlaging
van 's rijks uitgaven ten einde mede te werken aan
de algemeen als noodzakelijkheid aanvaarde bozui-
niging. Als ik voor sociale, moreele en hygiënische
voorzieningen hetzelfde heb uitgetrokken als vroe
ger spreekt het vanzelf, zoo zeide de minister, dat er
geld moet worden bespaard, o a. door versobering
van do diensten. Als mijn begrooting verschijnt, zal
wel blijken hoeveel daardoor bezuinigd is. Ten slotto
merkte de minister nog op, dat de gebezigde uitdruk
king „sociale zaken waarover sprake was bij de ge
ruchten omtrent een bezuiniging van 42 millioen
gulden, nogal vaag is, omdat ook andere departe
menten sociale uitgaven hebben.
Toestand in Noord-Holland heeft de volle
aandacht der regeering.
NAAR BEPERKING DER CULTUUR?
Het Haagsche Corr. Bur. meldt:
Op uitnoodiging van de „Commissie van vl|!" nit
de vijftig Westfriesche gemeentebesturen in Noord-
Holland is te Alkmaar een vergadering gehouden,
waar mede aanwezig waren vertegenwoordiger van
de provinciale commissie uit de veilingen in Noord-
Holland, den R.K. Land- en Tninbonwbond, den Chr.
Boeren, en Tuindersbond en den Neutralen Bond
van Boeren en Tuinders.
Op deze vergadering werden besproken de nood
toestand, waarin de tuinbouw in Noord-Holland
verkeert, alsmede de middelen, om in deze moeilijk
heden verbetering te brengen.
Deze bespreking werd ook bijgewoond door den
Regeeringscommissaris voor den tuinbonwstenn, den
heer Valstar.
Door de vertegenwoordigers der organisaties werd
duidelijk in het licht gesteld tot welke hoogte de
nood is gestegen.
Op deze wijze als tot nu toe is geschied en met
de middelen van steun, die zijn aangewend om den
tuinbouw in Westfriesland te bewaren, is niet kun
nen worden voorkomen de bittere nood, waarin deze
eens zoo welvarende streek is geraakt. Er heerscht
in vele gezinnen broodnood, terwijl het noodzake
lijk onderhoud der bedrijven wegens gebrek aan
middelen door vele moet worden nagelaten. Met een
somber relaas van feiten werd de toestand geschil
derd en werd gewezen op de noodzakelijkheid dat
door een extra-uitkeering vanwege de regeering
moet worden tegemoetgekomen. Vooral in Noord-
Holland blijkt duidelijk, dat de limiet van 5 mil
lioen, met welk bedrag de tuinbouw in 1932 is ge
steund en dat ook nu weer voor 1933 is vastgesteld,
niet toereikend is.
De regeeringscommissaris voor den
tuinbouwsteun, de heer Valstar, wees er
op, dat de toestand in Noord-Holland de
volle aandacht der regeering heeit.
Daar het garandeeren van een produc
tieprijs aan den tninbonw met het oog
op 's lands linanciën niet mogelijk Is,
De boerderij „De Bonkel" totaal in vlammen
opgegaan. Bewoners redden zich
ter nauwernood. Alles door
het vuur vernield.
Gisteravond om ongeveer kwart, voor tien werden
de bewoners van Schagen opgeschrikt door den uit
roep: „Brand!"'
AI spoedig rolde do motorspuit der gemeente met
den slangenwagen en bemand met het, voltallig .per
soneel. door dc straten. Een roode gloed teekende
zich af tegen den hemel en een duidelijk zichtbare
vonkenregen gaf dc zekerheid dat de brand, waarvan
bij eersten oogopslag was te zeggen dat het een groo
te brand was, niet ver af kon zijn. Direct begaven
wc ons op weg in de richting Gruotewal. Tientallen
fietsers renden zoo snel als het kon door do stra
ten, auto's snelden, onder claxongeloei naar buiten.
Oponthoud.
We volgden de brandweer op den voet. Bij den
overgang van den spoorweg aan het einde van de
Spoorlaaan moesten we gedwongen halt houden, daal
de slagboomen waren neergelaten voor een vertrek
kende» personentrein.
Waar dit nogal eenigen tijd duurde, werd de
brandweerauto doorgelaten, die zich dan ook spoed
de naar het terrein van den brand.
Eidelijk werd de overgang weer vrij cn tientallen,
waaronder vele voetgangers, trokken naar buiten.
„De Bonkel" in vuur en vlam.
Al spoedig bleek, dat de groote boerderij „De Bon
kel" aan den Bonkelaarsdijk, in brand stond. Deze
oude, maar hechte boerenplaats wts eigendom van
mevrouw de Wed. Stammes, wonende op Groote
Wal. Sinds drie jaren werd de boerderij gehuurd
door den heer K. Kant.
Huizenhoogc vlammen stegen cp tegen den rood-
gekleurden hemel en zetten den ganschen omtrek
in gloed.
Op het terrein van den brand.
De motorspuit van de gemeente Schagen draaide
al spoedig cn weldra werden de eerste waterstralen
gericht op de vuurzee. Dat van eenig behoud £een
sprake meer kon zijn, was al direct waar te nemen.
Aan alle kanten brandde de 2 vierkanten groote
boerderij en krakend cn knetterend vielen de bin
nenmuren ineen. Het was een enorme vuurzee. Al
spoedig bleek het. dat de spuit niet op een goede
plaats was opgesteld.
Modderwater kwam pruttelend uit de slangen.
Daarom werd dieper water opgezocht en konden
grooter hoeveelheden water in het alles vernielende
vuur geworpen worden. De politie hield de kijklus
tigen op goeden afstand, zoodat de brandweerlieden
vrijelijk konden werken.
De groote schoorsteen kwam met doffen knal naar
beneden, gevolgd door de spanten en balken, die het
heelt de regeering beslaten door meer
constrnctieve middelen voor de Instand
houding van den tuinbouw te waken.
Deze middelen zijn:
A. Bevordering van den export;
B. Toepassing van middelen, die tot
verhooging van de binnenlandsche prij
zen voor groenten en irnit kannen lei
den;
C. Het Instellen van een frnit- en
groentenmonopolie;
D. Het beperken van de cultuur, zoo
dat door een beter evenwicht tusschen
productie en afzet een gunstiger markt
wordt geschapen.
Vooral dit laatsto punt ls voor de saneering van
den tninbonw, speciaal ln Noord-Holland, van hel
grootste belang en kan tot moer blijvende verbete
ring leiden. Daarnaast zal het echter noodlg zijn te
overwegen of er een weg kan worden gevonden op
de een of andere wijze aan Noord-Holland een extra
steun te verleenen. Aan de „Commissie van vijl"
werd opgedragen bepaalde voorstellen op korten ter
mijn uit te werken en deze na overleg met den regee
ringscommissaris voor den tuinbouwsteun zoo spoe
dig mogetijk bij de regeering ln te dienen.
Bespreking met vertegenwoordigers der uit
voerende landen. De Engelsche in
dustrie komt met klachten.
De Engelsche minister van Landbouw heeft
Donderdag te kennen gegeven, dat hij van
plan is heden (Zaterdag) een bespreking te
houden met vertegenwoordigers van de
voornaamste landen, die aardappelen uit
voeren.
In een Reuterbericht uit Londen wordt hierom
trent nog nader gemeld, dat minister Elliot Don
derdag een deputatie ontving uit de aardappelpro-
ductenindustrie. Deze deputatie zette den ernst van
den tegenwoordigen toestand op de aordappelmarkt
uiteen. Zij meende, dat onmiddellijk maatregelen
dienen te worden genomen. Zij wees op de nood
zakelijkheid van het onder toezicht nemen van den
invoer van aardappelen Vooral ais met ingang van
1 September de invoerrechten met een pond sterling
per ton verlaagd worden, zal dit noodig zijn.
De minister zegde toe, dat hij dc zaak volledig
zal onderzoeken. Bij deze gelegenheid repte hij ook
van de genoemd© bespreking.
nog lang hielden. Hier viel echter niets meer te red
den en zoo beperkte de brandweer zich tot het be
waren van twee schuren, waarin landbouwmachines
waren ondergebracht.
Temidden der ruine stond de groote hooivoorraad
als een onbluschbare klomp vuur.
Toen de gloed wat in hevigheid afnam, werden
met groote haken dc nog staande muren omver ge
trokken.
Het hooi zal nog wel eenige dagen blijven bran
den en smeulen...
Wat de heer Kant vertelde.
We hebben den heer Kant en echtgenoote even op
gezocht ten huize van den heer P. Barendse, spoor
wegwachter. waar dc zoo zwaar getroffen familie
liefderijk werd binnengehaald. De jonge, krachtige
boer was als gebroken. Zijn vrouw was geheel van
streek en barstte, met het gebeurde voor oogen,
steeds weer in snikken uit.
Kant vertelde ons, dat hij zich om ongeveer half
tien naar bed had begeven. Zijn vrouw, die nog
eenige bezigheden had verricht, zou hem juist vol
gen en trok de gordijnen open. Toen zag ze een
vuurschijnsel en drong er, niet wetend wat dit was,
op aan, dat haar man even zou gaan kijken.
Dit geschiedde, maar buiten de slaapkamer ge
komen, zag Hij dat hel huis in lichter laaie stond.
In een ondeelbaar oogenblik had hij de kleine Nelly,
zijn kindje van een half jaar in dc armen en ge
drieën spoedde men zich naar buiten en in veilig
heid. Er was geen tijd om ook maar eenig kleeding-
stuk te redden. Met onbeschrijfelijke snelheid greep
het vuur om zich heen Gelukkig waren de twee
oudste kindertjes uit logeeren.
Ik vrees, aldus sprak do heer Kant, dat ik ze
niet allen had kunnen redden.
Zijn echtgenoote verzekerde ons, dat, indien de
brand in den nacht was uitgebroken de gevolgen
niet te overzien waren geweest en het niet denk
beeldig was, dat ze zich niet meer hadden kunnen
redden.
Zoo we reeds zeiden, alles, maar dan ook alles
ging verloren.
Wat is de oorzaak?
Omtrent de oorzaak van den brand tast men vol
komen in het duister. Er wordt aan hooibroei ge
dacht, maar vast staat dit. alsnog geenszins.
Reeds ongeveer twee weken geleden is met hooi-
spitten begonnen cn na cle keuring door den ge
meentelijken hooisteker, den heer Buis, was men
reeds weer begonnen met hel „optasten". Voorloo-
pig zal de oorzaak wel niet zijn na te gaan.
Op het, torerin van den brand merkten we op bur
gemeester Cornelisscn van Schagen en den heer C.
Mol, waarnemend gemeente-secretaris, alsmede di
verse raadsleden.
De brandweer stond onder leiding van den opper-
brandmeester, den heer J. de Rooij en de brandmees
ters Van Kuijpers, Knüwer en Wissekerae.
Naar we nog vernemen, was alles verzekerd.
GOEDKOOPE TREJLN.
Belangstellenden verwijzen wij naar de advertentie in
dit nummer, waarin de Directie der Nedsrl. Spoorwe
gen niededeeling doet over een goedkoopen trein op
27 Augustus a.s. van Den Helder naar Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam.
INGEZONDEN.
Nieuwe Niedorp, 18 Augustus 1933.
Geachte Redacteur!
Met beleefd verzoek onderstaande regelen in UW
k'.ad te willen opnemen.
Aan het Gemeentebestuur
van Schagen.
Schagen met je mooie dreven
Met je macht en nijverheid
Schagen'"met je Zakenleven
Met je Burgers bij den tijd,
Let toch op je toegangswegen,
■a Is een schande voor Uw plaats.
U houdt toch zeker velen tegen
Met Uw WASQHIBORD WEGGEtRAAS.
liet is een schande mooie Schagen,
"leder berijder van een fiets,
Van een auto, paard en wagen,
'opperen allen niet voor niets.
B- en W. en Raad van Schagen,
u voor Schagen druk verkeer
^-vilt U met enkele dagen
Geeii bezoek aan Schagen meer,
Maakt" in 0r<je Uwe wegen.
Met dei. allermeesten spoed,
Weest allt,n voor en niemand tegen,
Dat ia voo.„ Schagen zeker goed.
Met vriendelijke dan.^ voor <je plaatsing,
E. B., Nieuwe Niedorp.
EEN JUBILEUM.
De heer H. Westerink, alhier, anbeidei --rangeerder bij
de Ned. Spoorwegen, heeft Donderdag j J. zijn 25-jarig
dlenstjubileum gevierd.
Namens de directie der Nederl. Spoorweg en werd de
jubilaris door den Adjunct-inspecteur, den heei Burgers,
gecomplimenteerd, terwijl ook de stationschef hetm in
hartelijke bewoordingen toesprak. Namens het spoor
wegpersoneel sprak de heer C. Smit en bood den heer
Westerink daarbij een pendule-klok aan.
Het was een dag, die ongetwijfeld bij de familie V Ves-
terink in aangename herinnering zal blijven.
MUZEEKTUTN-NIEIJWS.
Zondagavond weer een amusant Bal-champêtre in den
tuin. De feestverlichting wordt ontstoken. Zie de ad
vertentie in dit blad.
VOOR DE DAMES.
Het is met groot genoegen, dat we de uitnoodiging
accepteerden van Mevrouw M. NiestadtStmit, om een
kijkje te nemen in de geheel gemoderniseerde zaak voor
betere haarverzorging, Laagzijde 24.
Deze bekende kapsalon heeft inderdaad veel verande
ring en verbetering ondergaan. De wanden zijn thans
bekleed met zeer modern doek in frissche, aangename
kleuren, geheel passend hij de beschildering van het in
terieur.
Daarbij bleef het niet. Mevrouw Niestadt—Smit schaf
te twee stoelen aan, die wat de constructie betreffen!,
volmaakt genoemd moeten worden. Draaibaar in alle ge-
wenschte richtingen en in alle standen verstelbaar, rijn
ze tevens voorzien van speciale steunen, welke bij d0
massage onmisbaar zijn.
Daarenboven treft men thans aan twee stoelen, va®
meer eenvoudige constructie, die nietemin aan de
stéllen eischen ruimschoots voldoen. Deze oamisbaqfl
artikelen zijn uitgevoerd in nikkel met leer «n munta®
uit door hun afwerking.
Thans treffen de bezoeksters aan de allermodernst#
droogmachine, waar op afdoende wijze beveiliging ls
aangebracht tegen eventueele ongelukken. Loopend
op een geruischlooze motor kunnen door omschakeling
drie phasen bereikt worden, n.1. koude luchtstroom,
gematigde en warme. Op vernuftige wijze is deze
machine aan te sluiten aan de kappen. Wat den dames
aangenaam zal wezen te vernemen is wel, dat in 14
minuten het haar op watergolf is gedroogd Waar juist
't lange ..onder handen rijn" minder aangenaam was,
is dit vraagstuk in Maison NiestadtSmit opgelost.
We twijfelen niet of de dames zullen al deze verbete
ringen naar waarde schatten.
DE WERELDPLUIMVEETENTOONSTELLING TE
ROME
En de deelname eraan door Nederland.
Aan het Vijfde Internationaal Congres voor pluim
veeteelt enz., dat ditmaal van 615 September te Rome
zal worden gehouden, zal ook ons land deelnemen. En
niet alleen met levend materiaal, doch ook met een
stand, waarin verschillende ovenzichten óver weten
schappelijke proeven, grafieken, statistieken, eieren, enz*
zullen worden ondergebracht. Ook zal er een afdee-
ling beschikbaar wOTden gesteld voor een 40-tal bereide
konijnenhuiden, ingezonden door den heer P Moonen
te Bergan (N.-H.)
Gedurende de Congres- en tentoonstellingsdagen te
Rome zullen er steeds 3 Nederlandsche films worden
vertoond, daartoe belangeloos afgestaan door de firma's
P. Sluis. Weesperkarspel. N.V. Koudijs Voederfabrie-
ken B-K. te RotterdamCBarnevéld en de Coop. Roer-
mondsche Eiermijn.
Onder de uit ons land ingeschreven konijnen komt
óók voor een inschrijving van den heer N. L e ij e n
alhier, met zijn Hollander geel, ram.
DE VERBETERING DER WEGEN.
In aansluiting op dc berichten betreffende de ver
betering der wegen rondom Schagen kan worden me
degedeeld, dat de begrooting der kosten is gemaakt
door den heer J. Keesman, opzichter van den Polder,
onder wiens leiding de werkzaamheden levens zul
len worden uitgevoerd.
MARKTO VERZIC1HT.
Met elkaar waren er 139 stuks vette koeien aange
voerd op de markt van 17 Augustus j.1., maar aan
deze markt was een veetentoonstelling verbonden, van
daar de hooge noteering van f 40C;deze zou 37 a 38 ets.
per pond kunnen gelden. Het dier was afkomstig van
de heeren Hoorn en Baars, doch werd niet verkocht,
omreden het nog eens tentoongesteld moest worden
ln Alkmaar. Er waren meer le-prijs-winnaars die hun
koe nog wat willen houden voor een andere gele
genheid. Een bekende slager vertelde dan ook. dat de
bekroonde beesten slecht in handen zijn te krijgen. De
andere koeien, waar een geschikte prijs voor wert?
geboden, konden goed verkocht worden. Wie tc veel
vroeg niet. maar zoo is het toch altijd.
De koe, welke den bestuursprijs had, werd gekocht
door den heer Geerlings, slager te Oudesluis, voor
den prijs van f 220. afkomstig van den heer Joh. de
Veer, alhier. Het gros van de tentoonstellingskoeien
gold 32 a 33 ots.
Op deze markt waren over het algemeen beste
zware koeien aangevoerd en de tentoonsteling is dan
ook goed geslaagd.
Op de gewone wekelijksche markt werden 60 stuks
aangevoerd. De hoogste noteering was hier onder de
f 200; wel te begrijpen, want de besten stonden op-de
tentoonstelling, deze golden hoogste markt 27 a 28 ets.
De handel was niet minder.
De handel in kalf- en geldekoeien was zeer matig.
In pinken weinig of geen handel, daar is tegenwoor
dig geen vraag naar. Stieren weinig aangevoerd.
Op de paardenmarkt was weinig leven.
De handel ln nuchtere kalveren was duur, vlug, D4
