Alicitti Sitnis-
BEiïEILS
UitgeversN.V. t.1i TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Dollfuss kondigt nieuwen
staatsvorm aan.
BEZUINIGING
DEFENSIE.
OP
Veenbrand bij Winterswijk.
Een kranige redder.
Scheepsramp op de Portugeesche kust.
Auto door een trein gegrepen.
Negentig varkens in de vlammen
omgekomen.
Spanje heeft weer een nieuwe
regeering.
Bertels' Kunstkorrels
ge,ven het
goedkoopste ei
DE RAMP TE OESCHELBRONN.
Gelukkige redding in de woestijn.
De opening van de Staten-Generaal.
Dinsdag 12 September 1933.
SCflAGER
76ste Jaargang No. 9345
comiiT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
'dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
lentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkoraend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330 INT TELEF. No 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-;
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
Inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.'
DIT NCUMEB BESTAAT DIT DRIE BLADEN.
Strijd tegen rood en brnin.
De Oostenrijksche bondskanselier dr. Doll
fuss heeft gister bij de betooging van hét Va-
derlandsche front, ter gelegenheid van het
katholiekencongres, zijn aangekondigde groo
te rede gehouden.
Aan de betooging werd door 60.000 perso
nen deelgenomen.
Dr. DOLLFUSS.
Dollfuss zette o.m. het volgende uiteen:
In den strijd tegen het Marxisme dat sneller dan
iemand het zou hebben durven denken terugge
drongen kon worden, is ons onder de vlag van het
nationaal socialisme een beweging in den rug aan
gevallen. Zoo was de regeering gedwongen in een
strijd op twee fronten de leiding van den staat
krachtig in handen te nemen. Wij staan voor den op
bouw van ons vaderland. Wij richten nogmaals een
oproep tot alle Oostenrijkers een helder inzicht te
bewaren en geen valsche verwachtingen na te loo-
pen, maar trouw te zijn aan Oosten-ijk en den staat.
Ik herhaal het: de tijd van het liberale kapitalisti
sche denken, de tijd van eeen liberale kapitalistische
maatschapij en economische ordening is voorbij. De
tijd van Marxistische volksleiding en verleiding is
voorbij. De tijd van de partijenheerschf ppij is voor
bij. Gelijkschakelarij en terreur wijzen wij af. Wij
willen de socialen, Christelijken Duitschcn staat
Oostenrijk op corporatieven grondslag onder krachti
ge autoritaire leiding van dien staat. Wij zijn zoo
Duitsch, dat het ons overbodig voorkomt in het bij
zonder naar voren te brengen dat onze landen se
dert meer dan tien eeuwen door goede Duitschers
bewoond worden. Dat wij dit Duitsche volk eerlijk en
trouw willen dienen, kunnen wij verklarfena Wij zul
len ons daarvan niet laten afbrengen., ook al gelooft
men ons ons wezenlijkst en eerlijk Deutschtum te
moeten ontzeggen.
Velen begrijpen niet, waarom wij in den strijd,
die ons op zoo onaangename manier door een par
tij over dc grens wordt opgedrongen, daartegen niet
scherper reagoeren. Ik kan slechts zeggen: Wij zijp
ons bewust en wij moeten dit zijn, dat wij Duitschers
zijn, ook al begrijpen onze Duitsche broeders ons
thans, opzettelijk of onopzettelijk, verkeerd. Wij heb
ben ons steeds alleen verdedigd en nimmer aange
vallen. Ik heb steeds weer gewezen op de bereidwil
ligheid om samen te werken, maar ik kan hieraan
niets meer toevoegen.
Al is Oostenrijk een klein en arm land, het heeft
toch recht, op eer. Wij willen ons gemeenschappelijk
voor Oostenrijk als ons vaderland in het vaderland-
sche front verklaren.
Ik hoop, dat binnen zeer korten tijd besluiten zul
len worden genomen, tengevolge waarvan alles, wat
onder de regeering staat, gemeenschappelijk in de
groote patriotische beweging zal samenwerken.
De bondskanselier besloot zijn rede met de woor
den: „Ik heb de kracht, zoo tot u te spreken, daar ik
overtuigd ben, dat deze reorganisatie van het open
bare leven een voorbeeld zal zijn in de geschiedenis
daar ik overtuigd ben, dat wij tegenover hot
Deutschtum plichten te vervullen hebben."
Fey ontbindt organisatie der N.S.D.A.P.
Wolff meldt uit Weenen, dat het ministerie voor
ae veiligheid den Duitschen bond van radioluiste
raars heeft ontbonden, met de motiveering, dat zijn
statuten in strijd zijn met het feitelijk doel van den
bond en dat deze een organisatie der N.S.D.A.P.
vormt. De bond oefent dus een verboden actie uit.
Het vermogen van den bond is in beslag genomen en
*ijn bureaux zijn verzegeld.
GEVRAAGD 25 TOT 30 MILLIOEN TE
BEZUINIGEN.
Minister Colün heeft heden de commissie geïnstal
leerd die benoemd is om te overwegen welke bezuini
ging kan worden gevonden op de kosten van de defen
sie van Nederland en Ned.-Indië en hoe in de toekomst
die kosten moeten worden verdeeld over de Rijksbe-
grooting en de Indische begrooting.
In zijn installatie-rede noemde de minister een be
drag van 25 tot 30 millioen, dat op deze uitgaven be
zuinigd zou moeten worden.
Tegenstand te wachten.
De „Tel." voegt aan dit bericht het volgende toe:
De verwezenlijking van de denkbeelden van den heer
Colün, zou in de organisatie van ons leger in vredes
tijd een ongekend ingrüpende wyziging brengen.
Na den oorlog wordt het Nederlandsche oorlogsleger
behalve in de hoogere commando's büna' uitslui
tend aangevoerd door reservekader. De instructie, d.w.z.
de opleiding van soldaten en kader in vredestijd, was
tot nu toe vrijwel uitsluitend in handen van beroeps-
personeel. Dit zou nu gaan veranderen: het reserve- en
dienstplichtig kader zou worden aangewezen om de
dienstplichtige soldaten op te leiden. Men krijgt dan een
systeem dat veel overeenkomt met het Zwitsersche. Er
is over dit z.g. Zwitsersche systeem enkele jaren ge
leden in militaire kringen veel gedebatteerd en gepole
miseerd. Een der voornaamste bezwaren, die tegen dit
systeem worden aangevoerd is, dat het niet zou stroo-
ken met ons volkskarakter. Het Zwitsersche volk. zoo
zegt men, voelt sterk nationaal en is militair aange
legd, het Nederlandsche daarentegen is vooral op mi
litair gebied wat defaititisch.
Bü opleiding door personeel, dat zelf slechts korten
tyd in militairen dienst verbluft en geen routine en
ervaring in den omgang met recruten heeft, ontstaat,
zoo vreest men, het gevaar, dat het Nederlandsche le
ger in een „schutterij" zal ontaarden.
Daartegenover voeren anderen aan, dat er toch een
voldoende controle blijft dooi- een. zij het kleine, kern
van vast personeel. Bovendien biedt een dergelijk
systeem het voordeel de heer Oolün zinspeelde er
reeds op dat er steeds een levenwekkend verjon
ging van het kader plaats vindt. Daardoor wordt dan
een einde gemaakt aan den dwazen toestand in ons
leger, dien men haast nergens ter wereld aantreft:
n.1. dat bekwame en toegewüde officieren op 40-jari-
gen leeftijd nog geen verantwoordelüke functie hebben
en als luitenant door de kazerne stappen om in den
kapiteinsrang tot spierwit te vergrüzen. terwijl toch
de kapiteinsfunctie er een is van subalterne troepen
officier. Wel staat vast dat in een dergelük systeem
zware verplichtingen komen te rusten op de dienst
plichtigen, die aangewezen zün de officiers- en onder-
officiersplaatsen te vervullen.
Woedt nog steeds In alle hevigheid voort
Winterswp, 11 September. De veenbrand in
het Wooldscheveen nabü Winterswijk, die Vrijdag j-1.
begonnen is, woedt momenteel nog in alle hevigheid
voort. De veenbrand woedt over een oppervlakte van
ongeveer 50 H.A., welke uitgestrektheid hoofdzakelyk
uit turf bestaat.
Van Vrü'dag af heeft men den brand dag en nacht
bewaakt. Van Vrijdag op Zaterdag hebben 200 man
uit Burlo (Duitschland) op Duitsch grondgebied den
brand bestreden. Gister zün eenige honderden perso
nen uit de werkverschaffing, gewapend met schoppen,
emmers en bylen naar het gebied van den brand ge
gaan. Aan den windkant heeft men dadelyk een klei
ne geul gegraven, waarna men dit gedeelte met wa
ter besproeide. Onder den wind op een behoorleken
afstand van het brandende gedeelte heeft men een
aanvang gemaakt een sloot te graven van een meter
diept. Het is chter onmogelyk gebleken den brand
tot heden te blusschen. Het vuur woedt op een diepte
van 40 a 50 c.M. in den grond. Heden zal met alle
kracht getracht worden den veenbrand te blusschen.
Drie kinderen van een wissen dood gered.
AMSTERDAM. 11 Sept.
Een ongeluk, dat dank zij het heldhaftig optreden van
den Italiaanschen zeeman Michel Zerpadis wonderlijk
goed is afgeloopen, bracht in den vooravond den O.Z.
Achterburgwal in rep en roer. Een 11-jarig jongetje
kwam met een bakfiets de Bethaniestraat uitraden. Hü
wilde de O.Z. Aohterburgwal oprijden. In de bak, voor
aan de fiets, zaten drie kleine meisjes, tusschen 6 en
9jaar. De jongen verloor de macht over het stuur,
waarsohünlijk omdat het gewicht in de bak te zwaar
was, zoodat hy den draai niet kon nemen en recht het
stinkende grachtwater van den Achterburgwal inreed.
Het jongetje wist nog op het laatste oogenblik van de
fiets te springen, die met de drie meisjes in het water
verdween. Juist op dat oogenblik passeerde de Itali-
aansche zeeman Zerpadis. die zonder zich een oogenblik
te bedenken, in het water sprong en de drie kinderen
weldra op den wal wist te brengen. Een van de kinde
ren, die nogal water had binnengekregen, werd naar
een der ziekenhuizen overgebracht, terwijl ook de
kloeke redden in het binnengasthuis moest worden op
genomen. Zqn toestand is redelyk wel.
Even na de redding verspreidde zich door de buurt
het gerucht, dat er niet drie, doch vier kinderen in de
bakfiets hadden gezeten. Onder groote belangstelling en
medeleven van de buurtbewoners ging de politie aan
het dreggen. Tot eindelyk het jongetje weer op kwam
dagen, dat aanvankelijk was weggeloopen. Hij stelde de
dreggende agenten gerust met de mededeeling. dat er
maar drie kinderen in de bakfiets hadden gezeten.
Hierna keex'de de rust onder de grachtbewoners terug.
UIT ONZE OOST
DE MUITERIJ OP DE „ZEVEN PROVINCIëN".
De commandant naar het Hoog Militair
Gerechtshof verwezen.
Naar gemeld wordt, is
le kapitein luitenant ter
:ee, P. Eikenboom, des-
ijds commandant van Hr.
U's. Zeven Provinciën, in
/erband met de aan boord
/an dien bodem voorge-
allen muiterij en de over
neestering van dat schip
loor de muiters, door den
commandant der zee
macht in Ned.-Indië naar
bet Hoog Militair Ge
rechtshof te 's Gravenha-
30 verwezen. Overste Ei-
kendoom is op 30 Aug. jl.
met het motorschip Dem-
po van Tandjong-Priok
naar Nederland vertrok
ken.
P. EIKENBOOM.
GOEDE RADIO-ONTVANGST IN NED.-INDIë.
Blykens uit Nederlandsch-Indië ontvangen berich
ten is de uitzonding door de Phohi van de huldi
ging in het Amsterdamsche Stadion door de Indi
sche luisteraars uitstekend ontvangen. Men heeft de
rede van de Koningin woordelijk kunnen volgen.
Twee Spaansche schepen op elkaar ge-
loopen. Dertien menschen verdronken.
V.D. verneemt uit Lissabon: Het Spaansche s.s.
„F.chano", dat 964 ton meet, is gisteren na een botsing
tijdens een dikken mist met het Spaansche s.s. „Ro-
mieu" (ongeveer 3000 ton), gezonken, op ongeveer 40
mijlen van Oporto. Dertien leden der bemanning en
passagiers zijn verdronken, terwijl de kapitein en vijf
anderen werden gered. S.O.S.-seinen werden uitgezon
den en het Engelsche schip „Llandovery Castle" en
een Spaansche s.s. snelden ter assistentie toe.
Later werd gemeld dat de „Romieu", langzaam op-
stoomt naar Oporto met een lek aan het voorschip.
De bemanning is ongedeerd.
Acht dooden.
Uit Milaan: Gistermorgen is op het traject
Arezo-Chiari in de nabijheid van Frassineto,
een auto op een overweg door een trein gegre
pen. De acht inzittenden van den auto werden
gedood.
Bij een brand te Brandwijk.
Volgens een V.D. bericht uit Brandwijk, brak gister
middag vijf uur, brand uit in de groote landbouwers-
schuur van C. Muilwijk aldaar. Hoewel de brand
weer van Molenaarsgraaf spoedig ter plaase was, kon
men niet voorkomen, dat de schuur een prooi der
vlammen werd. Ruim 90 varkens kwamen in de vlam
men om.
Het kabinet-Lerraux gevormd.
Uit Madrid, 11 Sept.: De nieuwe minister-presi
dent Lerroux deelt mede, dat het hem gelukt is een
kabinet te formeeren. De samenstelling van dit kabi
net is door den staatspresident goedgekourd. De mi-
nisterslijst kan echter niet voor Dinsdagmiddag wor
den gepubliceerd, daar eenige portefeuilles nog on
derling geruild moeten worden.
GASONTPLOFFING.
Met een brandenden lncifer naar een lek
gezocht.
In de woning van den heer Hendrick aan den
Straelscheweg te Venlo werd Zondagmorgen een gas-
lucht waargenomen. Men was toen zoo onvoorzichtig
met een brandenden lucifer naar een lek te zoeken
met het gevolg, dat plotseling een ontploffing ont
stond en het geheele vertrek in vlammen stond. De
buurtbewoners die door den geweldigen knal opge
schrikt waren, hielpen de politie bij het blusschings-
werk. Met vereende krachten slaagde men er na eeni-
gen tijd in het vuur te blusschen. De aan het meu
bilair toegebrachte schade wordt door verzekering ge
dekt.
Oliefabrieken N.V., Amsterdam.
Men is den brand meester*
Omtrent den brand in het Badensche dorp Oeschel-
bronn (zie ook elders in dit nummer) worden nog de
volgende bijzonderheden gemeld:
Een afbeelding pioniers is in den nacht van Zondag
op Maajidag begonnen muren en geheele huizen, die ge
vaar opleverden, op te blazen. Met het oog hierop mo
gen dé inwoners de straten niet meer betreden en is
een wijde afzetting om het dorp gevormd. Politie, S.A.
en S.S. houden de wacht bij het geredde meubilair. Dui
zenden nieuwsgierigen komen van heinde en ver om
den brand te zien.
Ofschoon de brand nog niet geheel is gebluscht. be
staat geen gevaar voor het weder oplaaien. Enkele
brandweren zün daarom reeds vertrokken.
'De rijksstadhouder, Robert Wagner, die te Oeschel-
bronn vertoeft, heefte en proclamatie uitgevaardigd,
aan het Duitsche volk, waarin hij zegt, dat de gemeente
Oeschelbronn door een vreeseliike ramp is getroffen.
Wagner vraagt ten slotte om finantieelen steun.
Levensmiddelen en kleedingstukken zullen door den
burgemeester worden gedistribueerd.terwijl de ryks-
stadhouder reeds, 10.000 mark beschikbaar heeft ge
steld ter leninging van den nood.
Het Badensche kabinet heeft op voorstel van den
minister-president voorloopig 20-000 Mark ter beschik
king gesteld.
Brand gebluscht; twee arrestaties.
Naar V.D. meldt, dan de brand thans als gebluscht
worden beschouwd. De schade aan de gebouwen
wordt geschat op 1 millioen, die aan meubilair en
oogst op een half millioen. Uit het onderzoek is ge
bleken, dat de zoon van de weduwe Breitenstein met
een brandende püp in den mond heeft gewerkt in de
schuur, waar de brand is uitgebroken. De jongeman
is met zyn moeder gearresteerd.
Angstig avontuur van twee jeugdige Ame
rikanen.
Reuter meldt uit Bagdad
Twee jeugdige Amerikanen, die per motorfiets een
tocht om de wereld maken en dezer dagen te Bagdad
zijn aangekomen, hebben, naar Reuter meldt, verhaald
hoe zü na twee dagen in de woesty'n in grooten nood
te hebben verkeerd, door Bedoeïnen gered zün.
Nadat deze jongelui Damascus verlaten hadden,
raakten zij van den goeden weg af en reden twee da
gen zonder eenig begrip van de richting door het ko
kend heete zand.
Eindelük kwamen zy' bü een bron, waar zij althans
hun watervoorraad konden büvullen. 1
Dit was echter in verband met de diepte van de
bron buitengewoon moeilijk en bü een poging om wa
ter te scheppen viel een der jongens in de bron; hij
slaagde er niet in om tegen de glibberige wanden op
te klimmen. Na vergeefsche pogingen om hem te hel
pen sprong zün metgezel op zün motor en reed door
de woestün net zoo lang tot hij een troep Bedoeinen
ontmoette. Door teekens beduidde hü dezen mannen
wat zün bedoeling was; zij volgden hem naar de bron
en bevrijdden den jongeman uit zijn netelige positio.
Extra-treinen naar Den Haag.
Naar wij vernemen zullen de Nederlandsche Spoor
wegen op Dinsdag 19 September a.s. niet minder dan
zes goedkoope treinen laten rijden, ten einde het pu
bliek uit de provincie maar de groote Centra, inzon
derheid naar Den Haag te brengen om de. Koninklijke
Stoet ter opening van de Staten-Generaal hij te wonen.
De inwoners van de navolgende, plaatsen kunnen
(reizende 2de of 3de klasse) hiervan profiteeren: Win
schoten, Zuidbroek, Hoogezand—Sappenieer, Delfzijl,
Groningen, Assen, Hoogeveen, Leeuwarden, Heeren
veen, Steemvijk, Meppel, Kampen, Zwolle. Utrecht,
Oldcnzaal, Enschede, Hengelo, Borne, Deventer, Apel
doorn, Amersfoort, Terborg, Doetinchem, Zevenaar,
Zutphen, Brummen, DierenDosburg. Velp, Arnhem,
Oosterbeek, Nijmegen, Tiel. Leerdam, Gorinchem. Val
kenburg, Maastricht, Heerlen, Sittard, Roermond,
Weert, Eindhoven, Tilburg. Breda, Den Helder, Anna
Paulowna, Schagen, Alkmaar, Vlissingen, Middelburg,
Goes, Kapelle—Biezelinge, Vlaké, Krabbendijke, Ber
gen op Zoom en Roosendaal,