De „Heilige Stad" - in een modern kleed Het Rotspad. HET VERLOREN PARADIJS. Verrassende verbeteringen onder de bezielende leiding van Paus Pias XI. Zijn de Galapagos-eflanden verwoest? CITTA DEL VATICANA, DE STAD, WAAR OUD EN NIEUW IN HARMONIE VEREENIGD ZIJN. Zijne Excellentie Markies Caznlllo Serafinl, gouverneur-generaal der Vaticaanstad, heeft den Amerikaanschen schilder Vernon Howe Bally toestemming gegeven, in en om het Vaticaan alles te schilderen, wat hij wilde, zelfs de particuliere vertrekken van den Paus. Het is de eerste maal in de geschiede nis, dat een dergelijke vergunning werd verleend. Paus Plus XI zal in de geschiedenis blijven voortle ven als een kerkvorst, die oud en nieuw met elkaar wist te vereenigen zonder één van beide te kort te doen. Aan zijn optreden is het te danken, dat de Paus, die ergens ver weg in Rome woont, niet langer een vage, bijna onwezenlijke figuur is voor de groote massa, die zich een pelgrimstocht naar Rome eenvoudig niet kan veroorloven. Toch moet men de laatste jaren in de Eeuwige Stad geweest zijn, om ten volle te beseffen, hoe ver Z.TL wel gaat in de toepassing der moderne techniek. In zijn rijkje van weinig meer dan 40 RA. dat tot in de verste uithoeken der wereld beteekenis heeft, is Paus Pius XI voor het eerst weer een onaf hankelijk souverein, terwijl de internationale betrek kingen ten volle geregeld zijn bij het Lateraansch Ver drag, dat door Mussolini mede onderteekend is. Z.H. is dan ook, in tegenstelling met zijn voorgangers, niet langer een gevangene in het Vaticaan, gedwongen om tot zijn dcod toe nooit meer buiten de oude muren daarvan te komen. Hij heeft integendeel al verscheidene malen het Vaticaan verlaten, terwijl er op het oogen- bllk een zomerresidentie voor hem in orde wordt ge maakt, die op 30 KM. afstand van Rome ligt. Ook op andere wijze komt hij met de wereld, waarin hij zooveel Invloed heeft, in nauwer contact dan zijn voorgangers. De moderne techniek maakt dit mogelijk, dooh het vereischt modern denken, om daarvan ge bruik te maken. „Tele 102, Citta del Vaticana" is het telefoonnummer van den Paus en als hij dat instru ment opneemt, kan hij in een minimum van tijd ver bonden worden met vrijwel elke andere telefoon ter we reld. Zooiets teekent de veranderingen, die er onder dezen Paus in het Vaticaan hebben plaatsgevonden. Als tegenhanger vermeld ik het volgende: Nadat ik vergunning had verkregen voor het maken van mijn schilderijenserie, aldus Bally moest lk nog een speciale toegangskaart hebben. Deze werd door een ambtenaar voor mij uitgeschreven. Hij droogde de ze inkt, door er zand op te strooien uit een ronde zil veren doos, en daarna goot hij het zand weer terug. Zooiets is eveneens typeerend voor het Vaticaan. Mo derne wetenschap en eerbiedwaardige tradities vindt men er naast elkaar en geen enkele maal komen het oude en het nieuwe met elkaar in botsing. Bovendien is de schoonheid van de Vaticaanstad zéér toegenomen. Sinds mijn eerste bezoek in 1928 hebben er verbazingwekkende veranderingen plaats gevonden. Het moderniseeren der Vaticaanstad heeft millloenen in omloop gebracht en een menigte menschen werk gegeven In een tijd, toen er daaraan groote behoefte bestond. In de eerste plaats moesten er vele gebouwen worden afgebroken, die niet langer van nut waren. Het be kendste is de Palazzina of het kleine paleis der Kar dinalen, achter den grooten koepel der St, Pieterskerk. Het is het laatst bewoond geweest door Kardinaal Mer- ry del Val. Door het afbreken van deze gebouwen werd er menig nieuw en schoon uitzicht op de belang rijker gebouwen van de Vaticaanstad verkregen, terwijl de opengekomen plekken thans ten deele door mooie pleinen en plantsoenen zijn ingenomen. In de tweede plaats zijn er vele oude gebouwen gerestaureerd; het bekendste is de bibliotheek van het Vaticaan. Ik heb er groote, geopende spleten in den vloer gezien. Nu hebben moderne staalconstructies, zooals er o.a. voor het geraamte van wolkenkrabbers worden gebruikt, het vervallen, oude metselwerk vervangen, dat zijn last niet meer naar behooren kon dragen. In de derde plaats zijn er op groote schaal tuinen, parken en wegen aangelegd. In de eigenlijke Vaticaan- tuinen, waar zoovele Pausen onder de boomen hebben gewandeld om uit te rusten van hun verantwoordelijke taak, waren de fonteinen, paden, trappen, balustrades, heesters en bloemperken slecht onderhouden. Onder de persoonlijke leiding van Paus Pius XI is dat alles ge restaureerd en het verderop liggende beboschte gedeel te is eveneens ten zeerste verfraaid. Het meest opval lend is het verschil echter tusschen een gebied van on geveer 15 H.A achter de St. Pieterskerk, waar men vroeger kleine akkertjes, moestuintjes en wijngaardjes, vond, die als een onregelmatige lappendeken tegen de berghelling lagen, leelQk en niet in overeenstemming met deze .omgeving. Nu vindt men daar een aantrek kelijk landschap, waartusschen autowegen en wandel paden zich naar boven slingeren, waar nieuwe gebou wen zijn verrezen, terwijl men op de mooie punten tui nen en kleine terrassen vindt, vanwaar men een uit zicht heeft op de indrukwekkende gebouwen der Eeuwi ge Stad. In de vierde plaats zijn er vele nieuwe gebouwen ge komen, waarvan de meeste binnen den tijdsverloop van drie jaar gereed zijn gekomen. De voornaamste zijn het paleis van den gouverneur, het spoorwegstation, de nieuwe Pinacoteoa, of schilderijengalerij, het centrale post- en telegraafkantoor, het radiogebouw, het Col Een teekenlng van Vernon Howe Bally, waarop de moderniseering der Vaticaanstad bijzonder duidelijk blijkt. Men ziet hier links de achterzijde van het gouverneurspaleis met zijn kapel en de St. Pieterskerk, rechts het spoorwegstation en een poort door de oude muren. FEUILLETON. Naar het Engelsch. HOOFDSTUK I. Kasteel Wenyss was geen opwekkende woning. Het was er altijd zoo somber en dit wel voorna melijk dbor de hooge boomen van de oprijlaan, waar zelfs op dezen warmen zomerdag de zon niet voldoende kon doordringen, om er de kilte te verdrijven. Het was ook geen stijlvol gebouw, want er was telkens een stuk bijgetrokken; nu het laatst een toren, die daar was geplaatst door den tegenwoordigen eigenaar, toen die, nu vijf tig jaar geleden, in bet bezit er van kwam. De boomen stonden tot op enkele meters van het huis: prachtige eeuwenoude olmen, beuken en eiken. Zoo pas had het twaalf uur geslagen van de stalklok, maar overigens heerschte er volslagen stilte in het rond, behalve dan af en toe eenig ge blaf uit de kennels achter het huis. Een kwartier later ging de zware eikenhouten deur open en een jong meisje trad naar buiten, op het bordes. Zij droeg een witte japon, met 'n enkele vuurroode roos in de ceintuur gestoken en zij zag er bijzonder teer uit. Bepaald mooi was zij niet, maar ze had iets lieftalligs over zich; groote bekoring straalde uit haar vriendelijke goudbruine oogen. Het was Dorothy Kenyss, kleindochter van den erfgenaam van het kasteel, den ouden Harold Wenyss. Dorothy, de dochter van Horalds oudsten, en Rokeby, het kind van zijn tweeden zoon waren de een i ge bloedverwan ten van den ouden heer. Het jonge meisje trad verder, tot zij aan een opening in de oprijlaan kwam en hier wachtte zij, tot zij een opgewekte stem achter zich hoorde roepen: „Dorothy!" „Ik had je heelemaal niet gehoord, Colin! Hoe wist je eigenlijk, dat ik hier was?" „Ik heb het van Effie gehoord." Hij ging, evenals zij, op een boomstronk zitten en streelde haar de hand. „Ik heb je in geen vier dagen gezien, Colin. Wat heb je al dien tijd uitgevoerd?" „Gevischt, maar heel weinig gevangen. Hoe maakt je grootvader het? En ik hoor, dat je neef is gekomen. Vertel mij eens iets van hem. Is hij waarlijk zoo'n boeman als Effie beschrijft?' „Ik weet eigenlijk niet, wat ik van Rokeby denken moet. In ieder geval is hij heel beleefd. Maar hij is heel donker en heeft gitzwarte oogen die je door en door kijken." „Ik geloof zoowaar, dat je bang voor hem bent, Dory." „Ja, in zekeren zin wel. En o Colin, ik geloof vast, dat Grootvader ook bang voor hem is." „Mr. Wenyss?" „Ja. Gisteravond vroeg hij, of ik na het diner bij hem in de studeerkamer kwam, en toen ik dat deed, praatte hij zoo vreemd. Hij zei, dat ik nooit met Rokeby over Wenyss moest spreken. Ik moest hem nooit vertellen, dat dit van mij zou zijn. Grootvader wilde hem in den waan laten, dat hij de erfgenaam zou zijn en dat ik een le gaat zou krijgen. Ook mocht ik hem nooit zeg gen, waar het testament werd bewaard; enkel Effie en ik weten dit, naar hij zei. Hij liet mij be loven, dat ik hem gehoorzamen zou; dit deed ik dan ook en toen ik dit aan Effie vertelde, sprak zij nog vreemder over hem en zei, dat hij een lege van Propaganda, het Ethlopiaanache College en de electrieohe oentrale. Het la een vreemd contract, als men op den achtergrond den gerestaureerden koepel der St. Pieterskerk ziet met zijn nooit verouderden stijl, gebouwd op de plaata van Nero's circus, waar de Apos tel Petrus den marteldood stierf, en op den voorgrond moderne wegen met nieuwe auto's het voornaamste vervoermiddel in de Vaticaanstad en groote, moder ne vrachtauto's, volgeladen met afbraakmateriaal, dat weggebracht, of nieuw bouwmateriaal, dat aangevoerd moet worden. En na afloop van den werkdag stroomen honderden eenvoudige gekleede werklieden naar huls. alsof het een industriestad was Inplaats van een Vati caanstad. Tijdens de werkzaamheden ziet men soms den Paus onopvallend komen kijken naar een nieuw sta dium van het werk want elk onderdeel van het groote verbeteringsplan heeft zijn persoonlijke aandacht In de vijfde plaats moeten wij noemen, wat de toerist als regel niet ziet: de nieuwe waterreservoirs en het nieuwe net van de waterleiding, de moderne drukkerij ^van de Odsservatore Romano het dagblad van het Vaticaan en tal van andere verbeteringen, die on misbaar waren om hier een moderne stad te doen ont staan. Bij al deze bouw- en restauratiewerkzaamheden zijn de nieuwste methoden toegepast, zonder dat daar door da harmonie met het oude werd verbroken. Toen Paus Pius XI op het baloon van het zoo juist voltooi de Plnacoteca stond, wetend dat onsohatbare meester werken van alle eeuwen de galerijen achter hem ver sierden, zei hij dan ook zéér terecht het uitzicht op de St. Pieterskerk en de nieuwe Vaticaanstad, dat dit nog een van de schoonste schilderijen der Pinaooteca was. De Zuid-Amerikaansche geologen vreezen, dat de paradijsachtige Galapagos-eilanden door de verschrikkelijke aardbevingen aan de kust van Ecuador zijn verwoest. Deze eilanden zijn vooral bekend door den Duit- schen dokter Ritter, die daar met zijn vrouw leeft en van wien men in de laatste vier maanden niets meer heeft gehoord. De laatste gast van dr. Ritter. een Ame- rikaansch globetrotter, deelt hier over de eilanden en hun bewoners het en en ander mede. „Galapagos" beteekent eigenlijk schildpad en heeft be trekking op de reusachtige dieren, welke vroeger In de tropische wildernis van deze eilanden leefden. Maar de schoonheid van hun schild en de heerlijke smaak van hun vleesch was weldra zoo bekend, dat elk schip, dat hier langs kwam, er het zijne toe bijdroeg, dat de schildpadden hier totaal uitgeroeid waren De Galapagoseilanden hebben een groot verleden. Nog tegenwoordig zijn in hun talrijke romantische grotten van vulkanischen oorsprong de duidelijke sporen te zien, die op de zeeroovers wijzen, wier aangenaamste sohuilhoek zij eeuwenlang vormden. Bovendien strijden nog altijd ©enige geleerden er met elkaar over, of niet de „echte" Roblnson Crusoe eens, vóór zijn schipbreuk op een der eilanden is geweest om van het kostelijke schildpadvleesch te eten. En zeker is het, dat Darwin met zijn alles omverwerpende onderzoekingen, de tot dien tijd geheel onbekende eilandengroep in de Stille Zuidzee met één slag beroemd maakte. Maar beroemd of niet het paradijs vormen rij in elk geval! Zij hebben het heerlijkste klimaat, dat op onze aarde te vinden is. Daar zij precies op den equ ator liggen, heerscht er het geheele Jaar door een ge lijkmatige warmte, welke steeds wordt veraangenaamd door den frissohen zeewind. Kleeding is overbodig en slechts voor een korten regentijd heeft de mensch een dak boven zijn hoofd noodlg. Voor al het andere zorgt de natuur, die zich hier kwlstlger toont dan waar ook Voor vijftig gulden verklaarde kapitein Alvarado zich bereid, mij met zijn kleine motorboot naar het 500 mij len van de kust liggende kleine eiland Floreane, ook zwakke, oude man was en dat het maar beter zou zijn geweest, als Rokeby nooit in huis was geko men. Zijn vader moet een verschrikkelijk wreed en hardvochtig mensch zijn geweest en hij heeft de oogen van zijn vader. Effie maakte mij be paald bang voor mijn neef... Maar dat ben ik alles weer vergeten, nu ik eenmaal maar weer met jou samen ben!" „Kon ik je maar ergens hier ver vandaan brengen!" riep Colin. „Je grootvader voelt zich niet goed, liefste, dat maakt hem zenuwachtig en Effie, dat weet je, die is niet geheel bij. Soms denk ik, dat het tijd wordt, hoe de oude haar werk opgeeft, maar ik weet, dat zij 't goed meent en dat ze heel veel van je houdt." „0, ik zal nooit scheiden van Effie!" riep Do rothy verontwaardigd. „Ze is al kindermeisje bij mijn moeder geweest; zij kan niet helpen, dat zij bijgeloovig is en helderziend meent te wezen. Daar is ze eenmaal een Schotsche voor." „En ik ben een Schot; van geboorte dan, of schoon ik niet in Schotland opgevoed ben. 0, Dory, als je grootvader het maar goed vond, dan zou ik je dadelijk wel willen meenemen naar dat land van de helderziendheid! Het contract van den huurder van mijn Schotsch landgoed is in October om en ik heb juist vandaag geschreven, dat ik er dan heenga. Het is toch wel wat al te gek, om nog nooit eens je eigen landgoed te heb ben gezien...! Waarom zucht je nu, kindje?" „Ik wilde wel, dat ik kon meegaan! O, Colin, je kunt je niet begrijpen, hoe heerlijk ik het zal vinden, om eens je vrouw te zijn; dan hoef ik nooit meer bang te wezen! Vannacht had ik een afschuwelijken droom: Rokeby achtervolgde mij steeds en ik kon hem niet ontkomen... Ik vind 't ook ellendig om hem zoo, moed willig te bedriegen Hij denkt nu eenmaal, dat hij de erfgenaam is. Ik hoorde hem gisteren nog tegen den rentmees ter zeggen, dat als hij eenmaal heer van Wenyss St. Maria genoemd, te brengen. Ik stap aan wal op het palmenrijke eilandje en sta als betooverd. Wij landen aan de Post-bocht. Zij draagt haar naam met recht, want op een hooge paal is een leege ton aangebracht, van een schuifraampje voorzien. Hierin kunnen schip breukelingen voor voorbijvarende sohepen een bericht loggen! Mijn komst had op de eilanden Isabella en Chatam, welke wij voorbijvoeren, groote nieuwsgierigheid onder de bruine inboorlingen gewekt Maar van het bestaan, van een dr. Ritter op Floreane wisten zij even weinig als van een Shakespeare. Zoo volgde Ik dan maar op goed geluk de oude paden der schildpadden onder een dak van bontbloeiende tropische bloemenpracht. De kust rondom is rotsachtig en steil en met een uitroep van verbazing blijf ik op de eerste hoogte staan: aan een helder stroompje, In het midden van een klein dal van onvolprezen schoonheid, vruchtbaarheid en liefelijkheid ligt een soort huis geheel uitgestorven. Ter eero van den nieuwen Robinson zing ik luide een Dultsch lied daar komen twee ongekleede gestalten aan de deuropening, blijven een seconde lang onbeweeglijk staan en keeren onmiddellijk terug Roblnson per soonlijk gekleed In witte broek en wit hemd, Robln- sona in een jurk, zoo heerlijk blauw als de hemel van Galapagos. Groote vreugde, hartelijke begroeting. Ik overwin mijn eersten schrik over Ritters... tanden. HU heeft n.1. voor zijn vlucht uit de beschaafde wereld alle laten uittrekken en door een stalen machinerie vervangen, welker werking hij geestrdriftlg prijst Niettemin doet zijn verheugd lachen eenlgszins ongewoon aan. Trotsch wijzen man en vrouw mij hun kleine rijst- en maïs velden, den bron, de boot zelfgeweven stoffen, zelf vervaardigde werktuigen, enz... precies Roblnson! Het huis is rond, volkomen rond, de wanden bestaan uit naast elkaar in den grond gedreven houten palen. Het is onmogelijk, dit harde hout ook maar eenigszina te bewerken, het weerstaat eiken bijl, elke zaag, eiken beitel, eiken spijker. Zoo kon men de stammen slechts met Ijzerdraad verbinden. En de openingen daartus- schen vult de natuur want in elk regentijdperk ont botten de stammen weer en zorgen voor een dicht, groen huis, waarin de regen niet kan binnendringen. Als wij heerlijke rauwe en gekookte gerechten gege ten hebben streng vegetarisch natuurlijk vraag ik. wat de geweren aan den wand beteekenen. Dr. Rit ter vertelt mij, dat het op de eilanden wemelt van wilde dieren, vooral wilde zfijnen, katten en honden. Op Isabella alleen schat zij hun aantal op 20,000; op Floreana op 400 tot 500. Daar zij het transport naar het vasteland niet verdragen, sloeg dr. Ritter voor, zo op groote schaal neer te schieten en als zeer smakelijk windbraad te verkoopen. Maar de bezitter van Isabella eischte voor het recht om op de dieren te schieten een prijs van 20.000 dollar en zoo bleef alles bij het oude. Afgezien van de opwindingen,, die de wilde dieren nu en dan veroorzaken, is het leven van een heerlijke schoonheid en een ongekenden vrede. Dr. Ritter en ztfn vrouw verklaarden nadrukkelijk, dat zij niet ge- gelukkiger konden zijn... Dn ik benijdde hen, toen ik dit heerlijk paradijs moest verlaten... MUZIEK-ANECDOTE Paganlni. Éénmaal in zijn leven heeft de gierige Gaganlnl gratis een concert gegeven en dan nog wel tegen wil en dank. Op een reis door Engeland brak Juist voor een fraaie villa een as van zijn rijtuig. De bewoner der villa, een baronet, nam den kunstenaar met veel eerbetoon in zijn huis op, en wou de gelegen heid aangrijpen, om met den beroemden gast te pron ken tegenover zijn vrienden. Hij gaf een groot diner, waarbij toevallig ook een viool aanwezig was. Den be vallige jongedame gaf die den meester in de hand met zoo'n warmen blik, dat Paganlni niet kon weigeren en begon te spelen. Den volgenden morgen echter kwam de secretaris van den kunstenaar bij den baronet dankte dien na mens Paganlni voor de genoten gastvrijheid en reikte meteen een rekening voor vijftig guinjjes over voor *t gegeven concert. De baronet betaalde zwijgend. Kort daarna kwam Paganini's reiswagen voor. Toen de paarden aan wilden zetten, hielden twee pootlge bedienden ze tegen. Paganlni stak het hoofd uit het raampje en vroeg wat er was. Toen kreeg hij een reke ning van den baronet voor logies en maaltijden, ten bedrage van vijftig guinjea Paganlni haalde met een zuur gezicht zijn beurs te voorschijn en betaalde de vijftig guinjes. is, hij dan allereerst die groote boomen zal laten kappen. Het schijnt, dat het niet eens bij hem opkomt, dat ik de erfgename ben. En hij heeft er toch pas na mij recht op." „Na jou?" „Ja. Grootvader heeft mij gisterenavond de beschikkingen van zijn testament meegedeeld. Dat heb ik Effie niet verteld. Ik krijg Wenyss met 't geheele inkomen daaraan verbonden: tien dui zend pond per jaar; maar als ik ongetrouwd sterf, is het goed, mèt het inkomen, voor Roke by. In ieder geval krijgt hij veertig duizend pond.' „Waarom laat je grootvader hem in den waan* dat hij de erfgenaam is?" „Ik geloof, dat hij bang is voor Rokeby." „Maar waarom: het landgoed is zijn eigendom hij kan er mee doen, wat hij wil, en jij bent de dochter van zijn oudsten zoon." „Ja, dat weet ik ook niet. Ik wilde wel, dat hij liever dadelijk Wenyss aan Rokeby naliet. Want ik heb nooit zoozeer op gehad met het goed. ik vind het zoo somber. Je hebt er nooit eens zon en frissche lucht." „Maar ik zal zorgen, dat je genoeg zon en lucht krijgt. Je moet je niet laten beinvloeden door Effie, Dorothy! Ik geloof niet, dat je neef zoo slecht is, als zij dat wel denkt. Je weet toch niets bepaald kwaads, dat hij bedreven heeft, niet waar, behalve dan, dat hij zulke gitzwarte oogen heeft? Als ik nu eens donkere oogen had...?" Dorothy keek in een paar lachende blauwe bo ven haar. „Wil je wel gelooven, dat ik dikwijls wensch, hoe ik maar niet rijk hoefde te worden, Colin! Als ik een arm meisje was, zou je mij veel gemak kelijker trouwen en dan zou Effie mij niet van die verschrikkelijke vermoedens van haar vertel len 1" Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1933 | | pagina 6