DE MOORD OP KONING NADIR KHAN.
Bloedwraak de reden?
Zware mijnbrand
in Rijnland.
300.000 Joden naar Turkije.
De moord te Heesch.
heffingen zijn verscheiden levensmiddelen nog goed-
koupac dan in 1931. Zoo groot v.as de prijsinzinking.
i)c regecring is niet bereid tot een wettelijke verla
ging der hypotheekrente.
Ook staat zij afwijzend tegenover socialisatie van
het vervoerwezen, vervanging van de tegenwoordige
circulatiebank door een staatsbank en oprichting van
ein industriebank.
Wat de werkverruiming betreft, hoopt de regeering,
dat 40 a 50 duizend arbeiders direct of indirect meer
werk zullen vinden door de werkverruiming.
Onder de 60 millioen, die men verwerken wil, is
ook opgenomen de inpoldering van den Noord-Ooste
lijken polder.
Wat de handhaving van het gezag betreft, neemt
de regcering steeds de noodige maatregelen, maar
niet altijd met. blijdschap. Wanneer wij een weer
macht behoeven, moet deze betrouwbaar zijn.
Voor de ambtenaren is een onbeperkte vrijheid
nooit, aanwezig, de regeering heeft de ambtenaren aan
haar gebondenheid slechts herinnerd.
Spr. is bereid, in het desbetreffende besluit het
woord „actie" te vervangen door „agitatie".
De Kamer verzoekt aan de regeering te overwegen,
de groep Mussert nog te plaatsen op de lijst der rev.
vereenigingen. Men beroept zich op het program
der groep. Maar dan moet ook de S.D.A.P. op grond
van haar program geplaatst worden onder de ver
eenigingen, welker lidmaatschap voor ambtenaren is
verboden.
De regeering kan niet tegen een partij optreden al
leen op dezen grond, dat zij een ander staatsbestel
propageert. De regeering kan alleen optreden, als een
partij de orde verstoort, illegale middelen aangrijpt
of het gezag aantast.
De regeering keurt echter geenszins de N.S.B. goed,
integendeel. Als een grondwetswijziging te ziiner tijd
noodig mocht blijken, zal de regeering er mee komen.
De taak rust op de politieke partijen om voorlichting
te geven, op de Kamer en ook op de regeering, wel
ke laatste het gezag heeft te handhaven en leiding
te geven aan nieuwe stroomingen.
Spr. eindigt met te zeggen, dat het kabinet zoo
hard wil werken dat de moedeloosheid geen tijd heeft
om in ons hart binnen te dringen. De regeering is
zich bewust van den zegen van boven en het houdt
het devies hoog: Laat mij verteerd worden, als
ik slechts nuttig ben.
Minister Oud aan het woord.
Minister Oud heeft daarna speciaal gesproken over
de financiën. Hij meent, dat men de fin. toestand niet
slechter moet oordeelen dan ze is. Hij meent dat hij
de ernst van den toestand alle recht heeft laten we
dervaren zonder te overdrijven. Daarom aanvaardt
spr. ook niet hot verwijt van noodelooze somber
heid. Spr. becijfert daarna verschillende posten en
geeft een resume van verschillende uitgaven en in
komsten.
Spr. herinnert er aan, dat nu alles kwijnt en daar
om een heffing der vermogens niet mogelijk is. De
crisisuitgaven moeten worden bestreden uit den ge
wonen dienst. Ook de crisisdiensten der gemeenten
moeten verdwijnen. Wij moeten, wat de uitkeering
aan de gemeenten betreft, terug naar het steun-
peil van 1932.
De regering trekt zich heusch wel wat aan van de
gemeenten. Maar het Rijk kan niet meer geven. Men
regeert tegenwoordig niet voor zijn plezier Men kan
wel den schijn gaan wekken alsof men minder har
de maatregelen neemt, maar het eind draagt de iast.
De noodlijdende gemeenten, die haar werkeloos-
hcidszorg niet meer kunnen financeeren, moeten
stuk voor stuk worden uitgezocht; Het aantal moet
zoo klein mogelijk blijven.
Voorts wordt behandeld de opheffing van het lee-
ningsfonds.
Dat spr. moet spreken van bezuinigings-perspec-
tigf vindt alleen zijn oorzaak in het feit. dat dit be
zuinigingen zijn die nog langs wettelijken weg hun
voorzieningen moeten hebben.
Salarisverlaging acht spr niet onredelijk, in ver
band met de algemeene daling der inkomsten en de
daling der index. Het is voor de regeering geen ple
zier om het levenspeil der menschen naar beneden
te drukken. Het zijn regeering en Kamer die de fi-
nantieele politiek vaststellen en niet het georgani
seerd'overleg.
Spr. zal een andere kinderaftrek In de inkomsten
belasting aanbrengen.
Wat de suikeraccijns betreft, is de tijd veel moei
lijker dan vorig jaar. De commissie voor de tech
nische herziening is nog niet klaar met haar werk.
Als de invoerrechten technisch zijn herzien, zal
spr., indien het hem mogelijk is. tusschentijdsche af
schaffing van de twintig suikeropcenten voorstellen.
Men vraagt, of het budget nu sluiten zal.
Wie kent echter de toekomst? Maar de regeering
en Kamer hebben de vaste wil dat dit zoo zal zijn
en er is alle reden om de toekomst met vertrouwen
tegemoet te gaan.
Spr. heeft vroeger een andere houding aangeno
men, dat is volkomen waar. Maar spr. schaamt zich
niet de consequentie te hebben aanvaard van de wij
ziging' der omstandigheden. Veeleer moet men
zich schamen als men die wijziging negeert en het
zelfde blijft vragen als vroeger verantwoordelijk
heid afwijzende en daardoor anderen het werk maar
laat opknappen.
Een doodenvaart.
Veertien opvarenden van een Portugeesclj
schip slachtoffer van malaria.
Reuter seint uit Lissabon:
Het 1400 ton metende Zweedache stoomschip „Elsle" is
te Lissabon aangekomen met een bemanning van slechts
vier personen aan boord. De overige 18 leden der beman
ning waren tijdens de reis van de Westkust van Afrika
waar een lading palmolie aan boord was genomen, het
slachtoffer geworden van de malaria.
Groote brand in havenplaats
van Palestina.
Vrees voor opslagplaats Iraq Petroleum
Company.
Reuter meldt uit Haifa:
In het magazijn van de Palestina Electric Corporation
staan twee tonnen teer en ander ontvlambaar materi
aal in lichte laaie. Groote rookwolken hangen dienten
gevolge boven de stad.
Men vreest dat de brand zal overslaan naar het be
lendende hoofdmagazijn van de Iraq Petroleum Com-
pany.
Langdurige droogte in
Zuid-Afrika.
Groot gedeelte van veestapel gestorven.
Uit Kaapstad: Op de jaarlijksche conferentie van de
Zuld-Afrikaansohe landbouw-unie ls rapport uitgebracht
over de gevolgen van de langdurige droogte, welke voor
al in den Oranje-Vrijstaat een ernstigen toestand heeft
geschapen. Een groot deel van het daar eens zoo talrijke
vee is gestorven en practisch is de heele streek veran
derd in een dorren woestijn grond. Honderden boeren
bevinden zich in den grootsten nood. Er is nauwelijks
nog een groene plek in het land te ontdekken en elk
windje doet een wolk van stof opwaaien.
Abdoel Challk. een Afghaan uit de lage
klasse, de dader.
Reuter seint uit Londen:
De Aighaansche legatie te Londen heeft uit Kaboel
bericht ontvangen, dat de moordenaar van den koning
een Afghaan uit de lage klasse is, genaamd Abdoel Cha-
lik, die arglistig in het palels des konings was binnen
gedrongen. Chalik werd direct gearresteerd. Hij bevindt
zich thans voor zijn berechting te Kaboel.
Alles gaat goed In Afghanistan.
De nieuwste lezing van den moord komt volgens een
bericht uit Bombay hierop neer, dat het een geval van
bloedwraak is, welke bestaat tusschen de familie van
Nadir Khan en de familie van Aman Oellah, sedert
emir Habib Oellah in 1929 is vermoord.
Zooals men heeft kunnen lezen is ex koning Aman
Oellah, die op fcet oogenbllk te Rome vertoeft, wel
geneigd naar zijn land terug te keeren, indien het volk
dat verlangt.
De massamoord van intellectueelen zoo verklaar
de Aman Oellah in een gesprek met den correspondent
van de „Daily Telegraph' heeft het geheele land in
rouw gedompeld. Nadir Khan was een Afghaan, dat
wil ik niet vergeten, maar ik moest hem toch beschou
wen als een gevaar voor het volk en h^t land. Tien
jaar lang heb ik gestreden om mijn onderdanen onaf
hankelijk te maker, van het buitenland en hun vrij-
hied te schenken. \adir*s politieke was een gevaar
voor die vrijheid en onafhankelijkheid.
Khyberpas gesloten.
De Indische regeering heeft, bij wijze van voorzorg,
de sluiting gelast van den Khyberpas (op de grens van
Afghanistan en Britsch-Indlë).
Vrede en rust in het heele land
Uit Bombay: Na een stilzwijgen van 48 uur is er bij
het Afhgaansche consulaat te Bombay een telegram in
gekomen, dat de nieuwe koning en de koninklijke fa
milie het goed maken en dat er in het heele land vrede
en rust heerschen.
Vrees voor het leven van Nadir Khan's
zoon.
Uit Pesjawar wordt gemeld, dat vol gene reizigers uit
Afghanistan de nieuwe koning niet zeer stevig op den
troon zou zitten en dat te vreezen staat, dat een
tweede moord zal worden gepleegd.
Verscheidene lezingen zijn in omloop omtrent den
moord op Nadir Khan, doch men hecht algemeen ge
loof aan de lezing, dat de moord Is gepleegd door een
huisbediende van den koning.
DYSENTERIE TE CHIGAGO.
VUftien slachtoffers.
V.D. verneemt uit Ohlcago: Een ongewoon hevige tro
pische dysenterie-epldemie heeft ln de laatste dagen
ln deze stad 15 personen het leven gekost. De ziekte,
welke verspreid zou zijn door bezoekers der Wereld
tentoonstelling, Is thans In het geheele land verbreid
De hoteliers hebben bijzondere voorzorgsmaatregelen ge
troffen. Op verzoek van het Instituut voor Volksgezond
heid zijn eenige weldadigheidsbanketten afgezegd.
Door communisten aangestoken.
Wolff meldt uit Keulen:
De vertrouwensman voor den arbeid In de econo
mische provincie Rijnland. Borger, bericht dat op het
terrein van de mijn „Carolus Magnus", vlak bij de
Nederlandsche grens een zware brand heeft gewoed,
welke men heeft kunnen blusschen. E>en aantal om
standigheden wijzen erop dat de brand door commu
nisten is gesticht. Er werden 22 personen gearresteerd
waaronder naar mer. meent, drie raddraaiers. Door
dezen brand is werkgelegenheid ontnomen, zoodat ver
wacht kan worden dat deze misdaad aan de Duitsche
arbeiderschap zwaar bestraft zal worden.
Werkloosheid in Frankrijk
neemt toe.
Marsch van mijnwerkers naar Parijs.
Reuter meldt uit Parijs:
Werklooze mijnwerkers uit het kolenbekken ln Noord
Frankrijk zijn voornemens Zaterdag 18 November a.s.
een „hongermarsch" naar Parijs te beginnen* Uit Va-
lenciennes en Rijssel zullen groote optochten vertrek
ken en deze zullen zich te Atrecht vereenigen. Ver
wacht wordt dat hun demonstratie naar en te Parijs
veertien dagen zal duren.
De leiders van dezen marsch hebben reeds vooraf
verscheidene maatregelen genomen. Zü hebben een
delegatie naar den prefect van het departement du
Nord gezonden om hem te verzoeken den werkloozen
steun gedurende hun afwezigheid aan hun vrouwen
uit te keeren. terwijl zij tevens politiebegeleiding zul
len vragen.
ANDERE TIJDEN De militaire geest, die op
het oogenbiik het Duitsche volk opnieuw bezielt,
komt zelfs tot uitdrukking in de wereldte:ocmdc
speelgoedindasttio der Thuring che stad, Sonneberg.
Be poppen-nazi's zullen voor de komende Welk-
nachten wel het meeste opgeld doen.
De va.b„nde Grootmoeder. - Te Berü,n is alt
Chicago aangekomen. Mrs. Holland, die ln haar
ééntje en zonder medeweten van haar familie de
tocht over den Oceaan per „Graf Zeppelin" heeft
meegemaakt.
Noodlottig ongeluk te
Den Bosch.
Jongen door de stoomtram overreden.
Beide beenen verbrijzeld.
Gisteren is op den Oliemolensingel te Den Bosch een
8-jarige jongen door de stoomtram overreden.
De knaap, die blijkbaar de naderende tram niet heeft
opgemerkt, stak onverwachts den spoorweg over. De
machinist slaagde er niet -in de tram tijdig tot stilstand
te brengen en de knaap werd overreden, waarbij beide
beenen door de machine werden verbrijzeld.
In het groot Ziekenhuis, is de jongen thans overle
den.
V.D. verneemt uit Stamboel:
De te Londen domicilie houdende Joodsche kolonisa
tie-organisatie, voert op het oogenbiik onderhandelin
gen met de Turksche autoriteiten met het doel machti
ging te verkrijgen tot vestiging van 300.000 Joden in
Turkije. Ingeval de Turksche overheid dit aantal te
groot mocht vinden ls men van Joodsche zijde bereid,
het getal te verlagen tot 100.000 waaronder zich tal van
geleerden van naam en kapitaalkrachtige personen be
vinden zouden, die bereid zijn hun financieele of we
tenschappelijke medewerking aan Turkije te verleenen.
Het antwoord der Turksche overheid wordt togen het
einde van November verwacht.
Twee personen gearresteerd.
Heesch, 10 November:
Het onderzoek inzake den moord, die Donderdag
avond te Heesch op den 35-Jarigen J. van Boxtel uit
Uden Is gepleegd (zie ook elders in dit nummer» ls
door de Kon. Marechaussee en de politie van Heesch
onder leiding van den Officier van Justitie te 's Her
togenbosch, met kracht voortgezet. Het spoor leidde
naar het woonwagenkamp, dat in de nabijheid van 't
kruispunt der wegen GraveOss—Heesch is gelegen,
dat geheel werd afgezet Alle woonwagenbewoners
werden aan een streng verhoor onderworpen Dit leid
de tot de aanhouding van twee bewoners, zekeren M.
en zekeren S.. die ervan verdacht worden de misdaad
te hebben gepleegd Beiden zijn ln de marechaussee
kazerne te Geffen opgesloten. Het onderzoek wordt
met kracht voortgezet
ZEEBEVING BIJ CALEBRIë.
Tijdens een hevig noodweer.
Uit Rome: Tijdens het hevige noodweer dat sedert
eenige dagen in bet bijzonder Midden- en Zuld-Italie
heeft geteisterd, werd bij Reggio in Calabrië Vrijdag
ochtend een zeebeving geconstateerd. De golven sloegen
plotseling over de strandboulevarda.
W E B I NOES'
Besmettelijke ziekten.
Blijkens het overzicht van het aantal aangegeven ge
vallen van besmettelijke ziekten over de week van 29
October tot en met 4 November 1933 komt Wleringen
in deze opgave voor met 1 geval, ml. roodvonk.
Wlerlngcr Schaakclub.
Gespeelde competitiepartijen, 7 November. (De eerst
genoemde naam speelt wit, de ander zwart.)
J. de RuiterJ. Bosker Oz. 1—0; J. Bosker OzJ. de
Ruiter 10; J. Bosker Oz.S. Minnes 01; S. Minnes
J. Bosker Ozn. 10; J. NavisG. Steging 01; D. Dok
terJ. Brands 10; G. StegingJ. Navis 1—0; C. C.
BakkerJ. de Ruiter afgebroken; F. KoopmansM.
Oden 01; S. MinnesTh. J. v. Vegten 10; M. Oden-
F. Koopmans 01; B. G. ZonstraH. Tlmm 10; J.
BrandsD. Dokter 01; G. StegingJ. Brands 1—0;
D. DokterJ. Navis 01; Th. J. v. Vegten—S. Minnes
01; J. NavisD. Dokter 01; J. BrandsG. Steging
0—1; G. Steging—S. Minnes 0—1; J. Brands—F. Koop-
mans 10; Th. J. v. VegtenM. Oden 01; D. Dokter
H. Timm 10; H. Timm—D. Dokter 10; M. Oden-
Th. J. v. Vegten 01; F. KoopmansJ. Brands 01;
F. KoopmansS. Minnes 01: H. TimmG. Steging
0—1; D. Dokter—Th. J. v. Vegten 1—0; Th. J. v. Tege-
lenD. Dokter 01; G. Steging—H. Timm 10.
Niet gespeeld: Dr. J. Beeker, N. F. Stolk en H. Wllras
Dinsdag 14 November a.s. zal een negental heeren van
de Wieringer Schaakclub uitkomen tegen een negental
van de Schaakclub te Anna Paulowna in hotel Veer-
burg, voor het spelen van een vriendschappelijken wed
strijd.
Sportnieuws voor Zondag.
Succes I—D.T.S. I. 2.30 uur.
H.R.C. 3—Succes 2. Vertrek 11 uur.
Held. Boys 3Succes 4. Vertrek 1.30 uur.
Heldersche Boys r Succes a. Vertrek 11 uur
Succes bH.R.C. f. 12.30 uur.
L. Rijvereeniging „Wieringen" rijles om half tien.
Barometerstand op Zaterdagmorgen 8 uur: 750 m.M.
Vooruitzichten: Waarschijnlijk regen.
Temperatuur: 6 gr. C. is 43 gr. F.
INRICHTING VOOR OOGONDERZOEK.
FIRMA GEBR. ROTGANS, Hoogzijda E 103, Schagen.
GedipL Opticien. RefractlonisL
Het oogonderzoek doen wij gratis.
WINKET
Pogingen worden aangewend om te komen tot op-
richting van een plaatselijke Middenstarfdsvereenlglng
en voor dit doel zijn een 28-tal handeldrljvenden en ne
ringdoenden bijeen gekomen, die na uitvoerige bespre
kingen een commissie uit hun midden hebben benoemd
die een mogelijke oprichting nader zal onderzoeken en
ctatuten en huishoudelijk reglement, zullen ontwerpen.
Deze commissie bestaat uit de heeren P. C. Tflsen, P.
van Zoonen, K. Keezer, J. Romar en L. Zander.
WINKEL.
Door de Floraltacommissle werd de uitslag van de
gehouden Floralia- en hulsvlijttentoonatelllng bekend
gemaakt, en met groote tevredenheid meende de com
missie daarop te mogen terugzien, en zich dankbaar
gevoelde voor de groote belangstelling. Want al moge
dan als gevolg der tijden, de ontvangsten iets minder
zijn geweest, deelname en belangstelling was niet over
te klagen, en per saldo heeft de commissie nog eenige
reserve behouden.
Van den ballonwedstrijd zijn slechts 2 kaarten inge
komen. n.L 1 ballon gevonden te B&rslngerhorn, welke
afkomstig was van Dina Hoogstraten, en één ballon Is
opgevischt bij het Lutinewrak, onder Terschelling, wel
ke afkomstig was van Geertje de Pree, deze meisjes
zullen alsnog een cadeautje ontvangen.
Als het eene feest achter den rug ls, is weder de
klem gelegd voor het volgende en voorgenomen wordt
reeds zeer vToeg ln het nieuwe Jaar te beginnen met
het bespreken der benoodigde stekken,opdat die vroeg
tijdig kunnen worden aangekweekt.
W A R -V R N H V I 7 F. N
Burgerlijke Stand over de maand October 1933.
Geboren: Catharlna Geertruida. dochter van Co me
lis Bommer en Anna Maria Scheid; Cornlis Simon, s.
v. Martinus Goudsblom en Anna Takken; Nioolaas
Cornelis, zoon van Pieter Nannes en Lucia Ligthart;
"lisabeth Coraelia Chrlstlna, dochter van Hendrik
n ijsbertus Rijs en Petronella Ar nol da Oenefaas; Wil
lem. zoon van Willem Frederik Sevenhuüeen en Tecla
te Buck.
Ondertrouwd: Simon Damlaans en Catharlna Johan-
na Petronella Beukers, belden won. te Warmenhulzen.
Overleden: Dirk Kamper, oud 65 Jaren, echtgenoot
van Aagje Groen; Wletske Frederika Medema, oud
15 jaren; Neeltje van der Oord, oud 45 jaren, echtge-
noote van Jan Dekker.
1 N O, E V I) IJ ft
Men deelt ons mee, dat de voorraad wtnterkoo! aan-
larkelijk kleiner zal zijn dan verleden jaar. Er wordt
een mindere voorraad van een derde geschat.
Op een desbetreffend verzoek van de werkne
mersorganisaties aan de gemeentebesturen om de
werkloozen en hen die ln werkverschaffing zijn, voor
•".en brandstoffentoeslag van fl in aanmerking te doen
'tomen, is naar men- ons meedeelde, gunstig beschikt
Ten aanzien van het toevoegen van een Commissie
van advies aan het orgaan voor de arbeidsbemidde
ling ls een afwijzende beschikking gevolgd.
Het aantal deelnemers aan den avondschoolcur
sus van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling ls
dezen winter veel kleiner dan het vorige jaar. Het ls
niet onmogelijk, dat dit moet worden toegeschreven
aan de omstandigheid, dat velen thnnj Dog een t
werk zijn ln de werkverschaffing. De lessen worden
Tfgeven door den heer Doeta, onderwijzer aan de
U LO -school te Noordscharwoude.
NOORDSCHARWOUDE.
In een dezer dagen gehouden vergadering van de
ren- en toerlcub „Onderling Genoegen" werden diverse
bekers, takken en medailles aan de winnaars uitgereikt
van de gehouden wedstrijden. Door het lid H. Kwant
werd een lsten prijs gewonnen in den gehouden Kikker
Bekerrlt IlpendamHoorn en terug.
B 4RSINfiRRfff)RN
KOLHORN.
Op Zondag 26 November geeft de Zangvereeniging
Kolhorn haar jaarlijiksdhe uitvoering. Behalve de
zangnummers voor grooten en kleinen, zal nog een
tooneelstuk worden opgevoerd, genaamd: Neef Adri-
aan.
HEERHVdOWAARD
Naar we vernemen, hebben enkele rechtzlnnlgen uit
deze gemeente zich vereenlgd teneinde een comité te
vormen uit verschillende omliggende gemeenten, ten
einde de verstrooid wonende orthodoxen ln die g^
meenten weder tot het kerkelijk leven op te wekken.
Doel is dat in verschillende plaatsen x.g. geme«nt^
avonden zullen worden gehouden.
Om tot definitieve oprichting te komen zal met ver-
"chiller.de belangstellenden Dinsdagavond as. ln lo
kaal Rus een eerste bijeenkomst worden gehouden.
Op de agenda van de tegen Dinsdag 14 November
uitgeschreven poldcrvergadering komen oa. voor: me-
dedeeüng van ingekomen stukken van prof. Thisrens
en den Directeur van den Provincialen Waterstaat,
betreffende de motoren van het nieuwe gemaal en
verkiezing van een Heemraad (vacature P. Kieft). Me-
de zal beslist worden over hot aangaan van een kas-
geldleening groot f 60.000.
Naar men ons mededeelde, ls door den aannemer
van de werken bij Rustenburg op een paar perceelen
binnen den omrlngdijk de hand gelegd, teneinde dess
uit te graven en de specie te gebruiken voor demping
van een gedeelte van de ringvaart.
VEENHUIZEN.
Aan den heer H. J. v. Twuiver is wegens studierede»
nen een jaar uitstel van opkomst onder de wapenen
verleend.
