A ll tl Et B Nillis-
Kijken is Knopen bijCLOECK
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co, Schagcn.
Eerste Blad.
OPZIENBARENDE MUTATIES
bij de Amerikaansche schatkist
Neemt Roosevelt zelf de lading?
Opheffing Kantongerechten.
Vermoorde koning heilig
verklaard.
De diefstal van een R "inbrandt
te Stockholm.
Doodstraffen in Duitschland.
Hevige storm op de
Noordzee.
Daad van een waanzinnige.
Winkelstaking te Barcelona.
REDE VAN MUSSOLINI
over de corporatieve staatsgedachte.
Donderdag 16 November 1933.
SGHAGER
77ste Jaargang No. 9383
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij Inzending tot '«morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk tn het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT TELEF. No 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f0.85, Iedere regel meer 15 cent (bewljsn<v
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend*'
DIT NUMMER BESTAAT DIT TWEE BLADEN.
Woodin, de minister van financlBn voor on-
bepaalden tijd met verlof. Onder,
staatssecretaris legt zijn
functie neer.
Naar uit New York het opzienbarende bericht wordt
gemeld, heeft Woodin, de minister van financiën,
voor onbepaalden tijd verlof gekregen; dit verlof zal
verscheidene maanden duren, om, naar het heet, zijn
gezondheid weer te kunnen herstellen. Het tweede
belangwekkende bericht was, dat Dean Acheson, de
onderstaatssecretaris van de schatkist, zijn ontslag
heeft genomen.
Gaat Woodin met ver
lof om gezondheidsre
denen?
Het is geen geheim, dat
Woodin inderdaad geen goe
de gezondheid heeft. Men is
in Wallstreet van meening,
dat Woodin in de onmogelijk
heid verkeerde een voor zijn
gezondheid noodzakelijke le
venswijze te volgen, zoolang
hij een zoo belangrijk ambt
als dat van minister van
Minister van financiën de schatkist zou blijven ver-
Woodin. vullen.
Acheson een tegenstander van inflatie
Het is ook geen geheim, zoo seint de financieele cor
respondent van het Alg. Hdbld., uit New York, dat
Acheson. die conservatieve opvattingen huldigt en te
gen een inflatie is gekant, er genoeg van had en lie
ver vandaag dan morgen zijn functie zou willen neer
leggen.
Waarom Acheson heengaat.
In het Witte Huis werd gister de aandacht er op
gevestigd dat de afgetreden onderstaatssecretaris der
schatkist veel heeft gepresteerd en dat hij algemeen
is gewaardeerd. Hieraan werd echter toegevoegd, dat
hij niet die financieel en administratieve ervaring
heeft die noodig is om op het oogenblik het geheele
departement der schatkist te leiden.
Roosevelt neemt zelf de leiding van het
ministerie van financiën op zich.
Men is in goed ingelichte Walstreet-kringen van
meening, aldus eerdergenoemde correspondent, dat
hetgeen gister gebeurd is, beteekent, dat de beide
conservatieve vertegenwoordigers bij de schatkist, nl.
Woodin en Acheson hebben afgedaan en dat hun op
volger op energieke wijze het prijsstijgingsprogram
der Amerikaansche regeering ten uil voer zal leggen.
Men is in vele kringen van meening, dat in feite Roo
sevelt zelf de leiding van de schatkist op zich zal ne
men en Morgenthau Jr. slechts in naam de leider is,
en dit ook de bedoeling van diens benoeming is.
Bijna algemeen wordt aangenomen, dat Woodin's
verlof slechts een hoffelijke en voorloopige omschrij
ving van zijn definitief ontslag is. Naar men weet
deden reeds sinds lang geruchten omtrent een af
treden van Woodin de ronde. Maar nog voor enkele
dagen heeft Woodin zelf deze geruchten gelogen
straft, waarbij hij bovendien nog verklaarde, dat hij
de volste instemming met president Roosevelts va
luta-politiek heeft en dat hij Roosevelt en diens pro
gram volkomen steunt.
Wetsontwerp door de Eerste Kamer
aangenomen.
Gistermiddag heeft de Eerste Kamer het
wetsontwerp tot opheffing van rechtbanken en
kantongerechten z.h.s. aangenomen.
WEGENS GODSLASTERING GEARRESTEERD.
Rust in Afghanistan.
Reuter seint uit New Delhi:
De vermoorde koning van Afghanistan, Nadir Khan,
is heilig verklaard als martelaar in een manifest uit
gevaardigd door eenige op den voorgrond tredende
godsdienstige leiders.
E«n laatste ioto van den vermoorden Koning, Nadir
Khan (zittend) met achter zich zijn zoon, die hem
is opgevolgd.
Naar thans bekend is geworden was de moorde
naar pas zeventien jaar. Het land is rustig en sedert
den moord is er geen enkel schot gelost of een ge
welddaad gepleegd, hetgeen als verbazingwekkend
wordt beschouwd gezien 's lands geschiedenis.
De begrafenis van den koning, Donderdag, was
zeer indrukwekkend. Vijftigduizend menschen deden
aan het rouwbetoon mede. Bij het graf weiden mili
taire eerbewijzen gebracht, Buitenlandsche diploma
ten legden kransen neer op bet gral. waarboven een
roode vlag geplaatst was om martelaarschap aan te
duiden.
De nieuwe koning ontving vervolgens betuigingen
van hulde en trouw van bekende personen uit alle
deelen des lands.
Een der daders gearresteerd.
Uit Stockholm. 15 Nov.
Het vermoeden dat de inbraak te Stockholm, waarbij
de dieven o.a. Rembrandt's wereldberoemd doek „Jere-
mlas beweent den ondergang van Jeruzalem" in han
den viel, door een Internationale dievenbende Is ge
pleegd, is thans bevestigd.
Een der daders ls de Dultsche metaalbewerker Lud-
wig Phllipp Blaich, terwijl de tweede de Pool Wolzick
ls. Blaich. die 35 jaar oud is en zich sedert Juli In Zwe
den bevindt, kon vanmorgen te Stockholm gearresteerd
worden, nadat de politie eenige malen van haar revol
vers gebruik moest maken, Ook den Pool is men op
het spoor.
Blaich verklaarde, dat hij deskundige op het gebied
van edele metalen is. terwijl de Pool kunstkenner zou
zijn en de Rembrandt mee zou hebben genomen.
Blaich beleende ook den inbraak bij den kanselier
der Universiteit te hebben gepleegd.
Het doek teruggevonden.
De politie is er tevens in geslaagd het gestolen
doek terug te vinden. Het was verstopt onder een
stapel takken in een bosch bij Stockholm.
Tüdens een openbare vergadering der O.S.P. In het
Roxytheater te Delft, heeft Dinsdagavond de politie
den spreker G. van Oorschot wegens uitlatingen, die
als smalende godslasteringen voor godsdienstige gevoe
lens krenkend waren, gearresteerd.
Tegen 11 communisten de doodstraf geëlscht
Uit Dessau. In Februari van dit jaar werd de SA.
man Ciesllck te Hecklingen (Anhalt) op straat dood
geschoten. In verband met dezen overval heeft de jury
dezen zomer drie arbeiders uit Hecklingen ter dood
veroordeeld. Reeds tijdens de terechtzittingen werden
eenige getuigeD als verdacht van medeplichtigheid ge
arresteerd. In het verder verloop van het onderzoek
werden 11 communisten wegens moord aangeklaagd.
Na beraadslagingen, welke drie dagen hebben ge
duurd, heeft het O. M. gister tegen alle elf beklaagden
de doodstraf geëischt. Hij zelde o.m.: Het is niet noo
dig, dat ieder der beklaagden, die allen schuld ont
kennen, heeft geschoten». Veeleer ls reeds voldoende de
bedoeling den politieken tegenstander te dooden, waar
men dezen» ook aantreft. Voorts is reeds de aanwezig
heid van de beklaagden op de plaats van het misdrijf
voldoende.
Het vonnis was gisteravond laat te verwachten.
Twee Engelsche schepen In nood. Tal
van andere schepen snellen te hulp.
V.D. verneemt uit Londen:
Een hevige Zuidoosterstorm heeft in den nacht op
Woensdag en Woensdagochtend boven Noordzee en het
Kanaal gewoed. Het van New Foundland terugkeerende
Engelsohevraohtschlp „Saxilby", dat 3600 ton meet, ge
raakte in nood en moest door de 27 koppen tellende be
manning worden verlaten. Er werden noodseinen uitge
zonden. Tal van Amerikaansche. Nederlandsche
en Engelsche schepen, o.m. de Berengaria zijn ter as
sistentie in de buurt
Een tweede Engelsch stoomschip de „St. Quentln",
3500 ton metende, verkeert eveneens in nood ten gevol
ge van een defect aan de roerinrichting. Twee Engel
sche visschersschepen zijn tijdens den storm gezonken
na botsingen met andere schepen. Het eene in het Ka
naal. het andere langs de Oostkust. In beide gevallen
konden de opvarenden worden gered. Bij de haven van
Bridllngton (Oost Engeland) moesten vijf vieschers-
vaartuigen met behulp van een reddingsboot en met
gebruikmaking van olie om den golfslag te verminde
ren, de haven worden binnengesleept
Bemanning van een zinkenden Duitschcu
treiler gered.
Uit Kopenhagen:
Dinsdag is de. bemanning, bestaande uit 12 koppen,
van den Duitschen treiler „Horst Wessel" uit Etnden
op 40 mijl ten .westen van Skagen opgenomen door het
s.s. „Kosciusko" van de Gdingen-Amerikalijn. Het Dult
sche schift had éen groot gat aan een der zijden, dat
door hooge zee was ontstaan. De stoomketels moesten
worden gedoofd om een explosie teverhinderen. Het
schip .werd op sleeptouw-genomen, doch door dea^woe-
llgen toestand der zee moesten later de kabels worden
gekapt en de treiler aan zijn lot worden overgelaten.
Men weet niet of het Duitsche schip gezonken is.
10 Personen gewond.
Te Czelada ln Polen heeft een 28-jarige werklooze ln
een aanval van verstandsverbijstering een knuppel ge
grepen en daarmede zijn vrouw, zijn beide kinderen en
de bij hem Inwonende ouders mishandeld. Allen wer
den gewond, van wie eenigen vrij ernstig en vluchtten
uit het huis. De waanzinnige sloeg daarna in huis alles
kort en klein. Toen de ontboden politie de woning bin
nendrong. sprons- de man uit 't venster en rende door
de straten, waarbij hij leder, die hem wilde tegenhouden
neersloeg. Na langdurige achtervolging kon de man
overmeesterd worden. In totaal werden 10 personen
ernstig gewond.
Barometerstand op Donderdagmorgen 8 u.: 756 m.M,
Vooruitzichten: Nog kans op regen.
Temperatuur: 38 gr. F. is 4 gr. C.
INRICHTING VOOR OOGONDERZOEK.
FIRMA GEBR. ROTGANS, Hoogzijde E 103, Schagen.
GedipL Opticien. Refractionist.
Het oogonderzoek doen wij gratis.
De toestand uiterst gespannen. Alle win
kels gesloten.
Reuter meldt uit Barcelona:
In de geheele stad zijn alle winkels gesloten als ge
volg van de staking der winkelbediendeen. Een laatste
poging van de gemeentelijke autoriteiten om het con
flict bij te leggen, is mislukt.
Ook het kantoörpersoneel van de winkelbedrijven i»
In staking gegaan.
Naar schatting zijn 90.000 personen bij de staking
betrokken».
De toestand wordt als zeer ernstig beschouwd en de
autoriteiten hebben speciale maatregelen genomen om
iedere poging tot onlusten terstond den kop in te
drukken. Qe troepen staan in de kazernes gereed tot
uitrukken.
De gouverneur van Barcelona heeft een verklaring
gepubliceerd, waarin hij de staking voor onwettig ver
klaart. Hij doet een beroep op de winkeliers om toch
hun winkels te openen en hij dreigt met boeten als
hieraan geen gevolg gegeven wordt
Ben soortgelijke staking is eveneens gaande te Pala-
frugell in het cer.»trum van de kurkindustrie. De sta
kers hebben de fabrieken aangevallen en de winke
liers, die hun zaken open hielden, gemolesteerd. Pas
nadat de civiele garde cer-'ge charges op de stakers
had uitgevoerd, konden deze verspreid worden.
Uit de omliggende plaatsen is versterking gezonden
en de autoriteiten meenen thans den toestand meester
te zijn.
VERVAL VAN KAPITALISME EN SOCIALISME.
ROME. Mussolini heeft voor den corporatieven
raad een rede gehouden, waarin hij ook den Volken
bond en de internationale samenwerking te berde
bracht.
Om te beginnen herinnerde Mussolini er aan, dat
hij zich verleden jaar October heeft afgevraagd, of de
oeconomische crisis periodiek is, dan wel een crisis
van het systeem. Thans kan hij antwoorden, dat de
crisis zoo diep in het systeem is binnengedrongen, dat
zij een crisis van het systeem is geworden. Het gaat
hier niet meer om een tijdelijke verwonding, doch om
een constitutioneele ziekte. Vervolgens besprak Mus
solini uitvoerig de geschiedenis en de ontwikkeling
van het kapitalisme. De crisis is Europeesch, typisch
Europeesch. Europa is niet meer het continent, dat
aan het hoofd der menschelijke cultuur staat. Japan
schrijdt voorwaarts. De Volkenbond heeft zijn geheele
beteekenis verloren Zijn principes klinken heel mooi,
maar in de practijk hebben zij zich als absurd bewe
zen. Locarno heeft niets meer te maken met de ont
wapening. Om het pact van vier heerscht een groot
zwijgen. Niemand spreekt er over, .naar allen denken
eraan. Het vraagstuk van het Italiaansche bedrijfs
leven besprekend, zeide Mussolini, dat Italië noch een
kapitalistisch land kan zijn, noch wil zijn. Mussolini
zette aan de hand van cijfers uiteen, dat Italië een
landhouwvolk moet blijven.
Mussolini verklaarde, dat de Kamer de tegenwoor
dige wetgevende periode zal voltooien. Daarna wordt
zij ontbonden en door den raad der corporaties ver
vangen. „Wij begraven het oeconomisch liberalisme.
De corporatieve vormen zullen voor de heele wereld
noodzakelijk worden."
Mussolini wees vervolgens op het symptomatische
feit, dat het verval van het kapitalisme samenvalt met
het verval van het socialisme.
Tenslotte stelde Mussolini de vraag, of het corpora-
tivisme in andere handen kan worden toegepast, een
vraag, die in alle landen wordt gesteld.
Ongetwijfeld zullen corporatieve oplossingen, tenge
volge van de algemeene crisis van het kapitalisme,
zich overal opdringen, maar om een volledi_g, volko
men, ongerept en revolutionnair corporativisme te
verwezenlijken, zijn er drie voorwaarden te vervul
len.
Een enkele partij, die naast de economische disci
pline ook politieke discipline bezit. Boven de belan
gen der betrokkenen moet een bond zijn, die alle bur
gers bindt, Jat wil zeggen een gemeenschappelijke be
lijdenis.
Dit is niet voldoende. Na de eene partij moet er
de tetalitcitsstaat zijn, d.w.z. een staat, die in zich
zelf alle energie, alle belangen, alle verwachtingen
van een volk opslorpt om haar te hervormen en to
versterken.
Dit alles is nog niet voldoende. Er is een derde en
laatste voorwaarde en wel de voornaamste der voor
waarden.
Men moet leven in een periode van zeer hooge
ideale spanning.
Wij leven in deze periode van hooge ideale span
ning.
Hoe zou men kunnen ontkennen, dat deze onze
fasc'stische periode een neriode van hooge ideale
snanning is? Niemand, die het ontkennen kan.
Dit is de tijd waarin de wapens worden bekroond
met overwinningslauweren. Wij zien nieuwe instel
lingen verrijzen, Ie aarde wordt ontkluisterd, en nieu
we steden verheffen zich in dezen herboren tijd.
Deze woorden van Mussolini werden met eindeloos
applaus en het gezang van de „Giovonezza" begroet.