Bonte bijdrage over bont
Op jacht met de
Pelsjagers.
WELKE ZIJN DE DUURSTE
BONTSOORTEN?
De wereld wil bedrogen
worden.
PEPERNOTEN...
links:
Een aardig
waschbeertje dat
rustig op den
schouder van
zijn verzorger
klautert.
Waschbeeren
teelt men thans
ook in verschil
lende landen, ter
minning van de
pelzen dier
diertjes.
lading huiden naar het dichtstbijzijnde
handelsstation, waar hij zijn vangst te
gen levensmiddelen kan inruilen.
Des te donkerder de kleur van de pels
is, des te hooger is ook de waarde van de
pels. Deze hoofdstelling is zoowat voor
alle soorten pelswerk geldig. Ook voor
nerz-pelswerk is dit van toepassing. De
nerz staat zoowat tusschen marter en
vischotter, kwam vroeger ook in Europa
voor, maar is thans alleen nog in Sibe
rië en in Noord-Amerika inheemsch.
Wat de duurzaamheid van het pelswerk
aangaat, staat de nerz aan den top van
alle pelzen.
Aan het hoofd van de groote familie
der marters, staat het Amerikaansche
door
DR. J. FREDERIKS.
REEDS in de Middeleeuwen had
men ontdekt, dat de schoonheid
van de pels, als onderdeel en
versiering van de menschelijke kleeding,
niet te versmaden was. Tal van portret
ten van oude meesters, die de portretten
vervaardigden, terwijl het Model in
kostbaar pelswerk was gehuld, bewijzen
deze stelling op afdoende wijze.
Maar naast de schoonheid speelt na
tuurlijk ook de doelmatigheid van de da
mes- en heeren-pelzen een rol, moge het
doel dan ook ongetwijfeld een geheel an
der zijn dan in de zestiende eeuw. Toen
tertijd was men in de ^rste plaats wa
terschuw en de menschelijke hygiëne
was nog niet uitgevonden. De dames
kleedden zich in die dagen in pelzen van
wezelbont, of van marterbont, versierd
met gouden koppen en gouden klauwen
en met edelsteenen voor oogen, welke
pelzen ten doel hadden de... vlooien van
de draagsters te vangen. Want tot zelfs
in de allerhoogste standen leed men ont
zettend van het niet meer te verdelgen
menschelijk ongedierte.
In de 18de eeuw heerschte er in Eu
ropa een ware pels-race die van de al
lergrootste luxe getuigde. Zoo liet de
Saksische Minister, Graaf Brühl, hij zijn
overlijden na: 500 verschillende cos-
tuums, 47 pelzen en 13 pelsmoffen. Alle
heeren, die het zich eenigszins konden
veroorloven, droegen pelzen en pelsmof
fen. De bekende Koning van Pruisen,
de Oude Frits, maakte aan deze mode in
Duitschland een radicaal einde. Hij kon
geen pelsmoffen luchten of zien en toen
er eens iemand met een pelsmof bij hem
op bezoek kwam, gooide hij de pelsmof
Rechts:
Be trots van een
pelsdieren-kwee-
ker. Een prach
tige pels van 'n
vos met breeden,
donzigen staart.
van zijn verbaasden bezoeker eenvoudig
in den brandenden haard. Sedert dat
oogenblik waagde niemand het meer aan
bet Koninklijke Hof te komen, getooid
met een pelsraof. En daar het Hof den
toon aangaf, was het in Duitschland
weldra met de mode van pelsmoffon
voor heeren gedaan.
Al moge de pels thans een deel van
haar belangrijkheid als onderdeel voor
de heerenkleeding hebben ingeboet, voor
de dames is de pels nog van het aller
grootste gewicht. Het zijn in het wezen
der zaak de vrouwen, ter wille van wie
tal van pelsjagers in alle, meest onher
bergzame deelen van de wereld op jacht
naar pelsdieren uitgaan. Hoeveel soor
ten pelsdieren zouden er ieder jaar wel
worden gevangen en hoeveel soorten is
men reeds bezig jaarlijks op te kweeken,
alleen ter wille van het kostbare pels
werk?
Vermoedelijk meer dan men zou den
ken! Want thans is men reeds tot ne
gentig soorten pelsdieren gekomen, wier
pels voor het beoogde doel geschikt is.
Daaronder zijn tal van dieren, die men
bijna nimmer hoort noemen, zooals:
exotische ganzen, zwanen, veelvraten,
Chineesche ratten, antilopen, apen en
half-apen. Wij kennen allen het best de
pelzen van dieren, zooals: vossen, mar
ters, opossums, stinkdiertjes, bisamrat-
ten, hermelijnen.
Wat nu wel het allerduurste pels is?
Nog steeds de pels van het sabeldier.
Ter wille van welk dier de Russische
Czaren hun heerschappij steeds verder
naar het Oosten, diep in Siberië, hebben
uitgebreid.
In het Hooge Noorden plaatsen de
pelsjagers hun vallen juist tegen den
tijd, dat de pelsdieren „rijp" zijn voor
den verkoop. Dat is eenige weken, voor
dat de strenge winterkoude haar intrede
zal doen. Want zijn de pelzen „Overrijp"
dan zijn ze niet meer geschikt om wer
kelijk eerste klasse bont te kunnen le
veren. Het gevangen dier wordt gedood
gevild en de huid op Houten stellages
gedroogd. Dan gaat de jager met zijn
sabeldier, ook wel Canadeesche marter
geheeten, die echter in kwaliteit van het
pelswerk moet onderdoen voor het ech
te Russisch'e sabeldier. Daartoe behooren
verder de steen- en huis-marter, die een
witte keel vertoonen, benevens de edel
of boom-marter, die een gele keel heeft.
Dat zijn wel de belangrijkste pelsdieren,
die nog in Europa voorkomen. Typisch
Duitsche pelzen zijn dan nog het eek
hoorntje, de half-wilde vos, de das en
het ree. Den laatsten tijd tracht men in
bedoeld land ook bisamratten en wasch-
beertjes te telen, die o.a. in het Eifelge-
bergte voorkomen.
De bevers zijn in Europa vrijwel uit
gestorven, die kan men alleen nog in
N oord-Amerika vangen. Uit Zuid-Ame
rika komt de pels van den zoogenaam-
den moeras-bever. De vossen daarente
gen komen het meest in Siberië en Ca
nada voor, zooals: de gekruiste vos, de
blauwe vos, de zwarte vos, de witte vos
en dc zilvervos.
Dan is er nog in Siberië een zilver
grijs eekhoorntje, dat ook kostelijk pels
werk levert. Uit Midden-Azië komen de
allerbeste pelswerken van de pas-gewor
pen lammeren der zware Aziatische
schapen. Chinchilla komt uit Zuid-Ame-
rika van de wolmuis, daarentegen krijgt
men opossum van den buidelrat, die in
Australië in Noord-Amerika te vinden
is. Hermelijn levert het in Siberië leven
de wezeltje, dat evenals de skunk tot
de stinkdieren behoort. Echt sealskin
komt uitsluitend van de zeehouden in
Alaska levende. Deze zeehonden zijn al
bijna uitgeroeid, zoodat men genood
zaakt is geweest ambtelijke bescher
mingsmaatregelen voor deze soort zee
honden in het leven te roepen. Van de
bisamratten weet men echter heel fraai
namaak-sealskin te vervaardigen.
Maar de pelsjagers zijn toch niet in
staat de door de geheele wereld benoo-
digde pelzen bijeen te vangen. Daarom
is men al een langen tijd doende pelsdie
ren op boerderijen kunstmatig te teelen.
Dit is des te meer noodig, daar het a.1-
lernoordelijkste gedeelte van Noord-
L i n k 8
Be nog levende hee
renpelskraag. - Een
bijzonder mooi soort
otter.
Rechts:
Een handvol mei een
kostbaar pelsdiertje.
Grooter is 'n opossum
niet.
R e c h t s l
Een kostbaar, heel
klein stinkdier. Echte
stinkdieren zijn zeer
moeilijk te ktveeken.
Amerika, in de Poolstreken gelegen, nu
al meer dan 250 jaar, wat de pelshandel
aangaat, volkomen beheerscht wordt
door de Hudson-Baai-Compagnie, die
de prijzen van de daar gevonden dieren
angstig op een hoog prijsniveau tracht
te houden.
De eerste teelt van pelsdieren is een
menschenleeftijd geleden begonnen op
Prins-Edward-eiland, in Canada. La
ter volgde Rusland het Canadeesche
voorbeeld. Vooral na den wereldoorlog
hebben de Russen op dat gebied voor
treffelijke resultaten bereikt. Alleen in
Canada en in de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika zijn meer dan 10.000
boerderijen, waar men zich op de teelt
van pelsdieren toelegt. In Noorwegen,
waar visschers zich veel in die richting
trachten te bekwamen, zijn al 2300 van
die boerderijen en in Duitschland onge
veer 500 van diezelfde pels-kweekerijen.
Be damespels voor de elegante vrouw
van de wereld. Deze pelzen zijn ver
vaardigd uit tal /van kleine, zorgvuldig
aan elkaar genaaide pelsjes.
In Nederland heeft men zich voorname
lijk op het kweeken van zilvervossen toe
gelegd en daarmede reeds uitstekende
resultaten weten te bereiken.
Zilvervossen zijn voor het opkweeken
zeer gezocht, omdat deze dieren zulke
kostbare pelzen leveren. Men heeft er
als leek geen begrip' van welk een ge
duld en moeite men moet besleden om
deze dieren op te kweeken. Men moet
trachten deze wilde dieren er toe te krij
gen zich in gevangenschap zoo vrij en
zoo goed te gaan gevoelen, dat ze ook
daar dezelfde fraaie en kostbare pelzen
leveren als in volkomen vrijheid het ge
val is. Bovendien moet men er voor zor
gen, dat de dieren zich ook nog regel
matig in gevangenschap blijven voort
planten. Het leven van de pelsdier-
kweekers is echter zeer afwisselend en
hun trots bij het verkrijgen van gunstige
resultaten zeer begrijpelijk.
Op het oogenblik levert dat bedrijf
nog goede winsten op. Maar men moet
zich dan ook de noodige moeite en op
offering getroosten. Ten slotte moet men
voor een dergelijke onderneming over
genoeg kapitaal beschikken. Met zorg
dienen deze pelsdierkweekers def pelsdie
ren te kiezen, waarmee zij hun bedrijf
beginnen. Over de prijzen zal in aller
laatste instantie steeds de mode en de
gril van de vrouw te beslissen hebben
BIER UIT 'T BLIK.
Eenige Amerikaansche bierbrouwers
zijn ertoe overgegaan, bier in blikken te
leveren inplaats van in flesschen, die
bij het transport spoedig stuk gaan.
ALLE BEETJES HELPEN
In Duitschland wordt er ter bestrij
ding van de werkloosheid op aange
drongen, alle meisjes van 3 tot 14 jaar
weer haarstrikken te laten dragen.
In een klein stadje in Oostenrijk speel
de zich de volgende geschiedenis af. De
inwoners, nauwelijks eenige duizenden
in aantal, waren opgewonden, want 'n
rondtrekkend tooneelgezelschap zou er
zich voor een paar dagen ophouden. De
kleine troep had met veel ophef, met
bonte plakkaten, met bladzijdenlange
advertenties voor den Zondagavond een
oorstelling aangekondigd. „De wereld
wil bedrogen zijn," heette het sensatie
stuk. Dat moesten de inwoners van het
stadje zien, de kaartenverkoop ging vlot.
Op Zondagavond stroomde het naar
kunst verlangende publiek dan ook in
het logement, waar Thalia haar tenten
had opgeslagen. Spoedig was de tempel
der Muzen gevuld. Vol verwachting
wachtte het publiek op de wereld, die
bedrogen wil worden.
Doch de tooneelspelers lieten lang op
zich wachten. In het eerste half uur
hielden de toeschouwers, die niets te
zien kregen, zich rustig, want men
mocht het voor de „stars" niet bederven.
Doch het scherm ging maar niet op.
Toen begon men te schuifelen, te fluiten#
te joelen en te trappen. Een tooneel-
schandaal scheen onvermijdelijk.
Eindelijk trad bibberend en klapper
tandend de waard voor het voetlicht en
vertelde dat de artisten er met de kas
van door waren. Hij las een brief voor
die zij hadden achtergelaten. Deze was
kort. De wereld wil bedrogen zijn! luid
de laconiek de verklaring, die de direc-,
teur van de derde-rangs troep persoon
lijk onderteekende. Het publiek wist
aanvankelijk niet of het om dezen streek
lachen of huilen moest. Daar het echter
gekomen was om te lachen, weerklonk
er na eenige seconden van onthutst zwij
gen, een daverend gelach, waarmede de
onkosten voor den avond weer redelijk
vergoed waren.
Bij Sinterklaasavond behooren nu
eenmaal pepernoten en waar de smaak
beter wordt, naarmate wij ze langer la
ten staan, beginnen wij ze tijdig te ma
ken. Wij hebben er anderhalf pond
honing, een pond meel, een half pond
boter, twee eieren, kaneel, kruidnagelen#
cardamom en 45 gram in rozenwater,
opgeloste potasch voor noodig. De ho
ning wordt opgekookt, waarna wij er
met de andere ingrediënten een deeg
van kneden. Dit laten wij liefst een week
lang staan. Dan eerst maken wij de
kleine balletjes, die een kwartier lang#
bij matige hitte worden gebakken. Zij
zijn goed, wanneer zij bij het doorbre
ken van binnen droog zijn en de typi
sche, zoo gewilde smaak bezitten.
Peperkoeken.
Inplaats van pepernoten kunnen wij
ook eens peperkoeken geven, die vooral
in Duitschland met Kerstmis en eigen
lijk gedurende den geheelen Adventstijd
worden gegeten. Een pond suiker en
een pond honing worden tot een dikke'
massa ingekookt, die men na afkoeling
verwerkt tot een gelijkmatig deeg na
toevoeging van een pond zoete amande
len, een pond meel en van de ingrediën
ten potasch, peper, kaneel, kruidnage
len, cardamom en notenmuscaat, elk 15'
Gr. Het deeg wordt 'n week (eventueel
ook veel langer) weggezet. Daarna wordt
bet uitgerold en in langwerpig^ stukken
gesneden, die weer met amandelen ver
sierd en in een matige warme oven wor
den gebakken. Men kan ook voor deze
peperkoek wit glazuur als versiering
gebruiken.
