Beroering in de Arabische wereld.
RAAD VAN SCHAGEN.
Zaterdag 25 November 1933.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9388
DE GEVAREN VAN ADDERS, SCÜ0RP10E
NEN EN OPGEWONDEN ARABIEREN.
ANTI-JOODSCHE BEWEGING TE DA-
MASCUS. DE K AR AKTE RT EG EN-
STELLING TUSSCHEN JODEN
EN ARABIEREN. OP ZOEK
NAAR EEN CONVOOI
EN NAAR SERUM.
(Van onzen reizenden correspondent).
BEYROÜTH, 1 November.
ER is een gevaar, waarmede we tot nu to*
wel iets te weinig rekening hebben ge
houden: dat zijn de giftadders en de
schorpioenen, die in de woestijn leven. De boet
van een woestijnadder is doodelijk. Te Bengari
heb ik het lijk gezien van een Italiaanschen in
genieur, die per automobiel dezelfde reis van
Tripoy n^ar Bengari door de woestijn had wil
len maken, als wij niet ons motorrijwiel en zij
span hebben volbracht
Deze ingenieur werdo bij een „panne" in de
woestijn door een adder gebeten en was, hoewel
hij dadelijk de wond had uitgezogen, binnen vier
uur onder hevig lijden gestorven.
De steken van schorpioenen zijn in de meeste
gevallen niet doodelijk (het gevaarlijkst zijn de
bruine schorpioenen), maar werpen toch het
slachtoffer voor enkele dagen neder.
Er schijnt een serum, zoowel tegen adderbeten
als tegen schorpioensteken te bestaan en daar
naar zoeken we thans bij verschillende opothe-
kers en in laboratoriums, tot nu toe zonder ge
volg. Als het niet anders kan, zullen we natuur
lijk zonder serum den tocht voortzetten.
Intusschen heeft de algemeene opwinding, wel
ke hier plotseling heerscht, den toestand ook
voor ons niet verbeterd. De geheele Arabische
wereld is in beroering door de gebeurtenissen in
Palestina, waar de Arabieren zich hoe langer
hoe krachtiger verzetten tegen de komst van
6teeds meer Joodsche vluchtelingen. Arabieren
zijn in Palestina onder geweerkogels van de po
litie en van Engelsche troepen gevallen en alge
meen is onder de Arabieren de haat tegen de Jo
den en ook tegen de EngeLschen opgeleefd. Te
Beyrouth, een stad met een zeer talrijk deel niet-
Arabische en niet-Mohamedaansche bevolking, is
van die haat in het openbaar weinig te bemerken,
maar te Damascus, de schoone stad, welke ik
van vroeger ken, met haar overwegend Arabische
bevolking, is het anders. Als protest hebben er de
Arabische winkeliers hun zaken gesloten en de
overheid heeft er krachtige maatregelen moeten
nemen om de orde te verzekeren. Door het tact
vol optreden der Franschen is er evenwel bloed
vergieten voorkomen.
Het gebied, dat we door moeten trekken, ver
keert dus in onrust, wat voor ons de veiligheid
niet verhoogt. Het verkeer over land per automo
biel van het gebied van den Libanon naar Pa
lestina staat reeds enkele dagen zoo goed als ge
heel stil en de bladen raden af zulk een reis te
ondernemen.
Door de Arabieren worden algemeen de Jood
sche zaken en do nijverheidsvoortbrengselen uit
Palestine geboycot.. De Joden boycotten Duitsche
waren, welke door de Arabieren bij voorkeur
worden genomen, want de Duitschers staan bij de
Arabieren, om de Jodenvervolgingen in Duitsch-
land, in een bijzonder goed blaadje, waarbij de
Arabieren vergeten, dat ook zij „semieten" zijn
en aan dezelfde vervolgingen zouden bloot staan,
indien zij van de Duitsche „nazi's" afhingen.
De groote angst der Arabieren in Palestina is,
dat zij ér, indien er steeds meer Joden komen, in
de minderheid zullen geraken. Nu het Engelsche
mandaatgebied Irak een volkomen en do Fran-
sche mandaatsgebieden Syrië en de Republiek
van den Libanon een gedeeltelijke onafhankelijk
heid hebben verkregen, eischen de Arabieren in
Palestina ook een volksvertegenwoordiging, die
bij de huidige samenstelling der bevolking na
tuurlijk een sterke Arabische meerderheid zou
Binnenplaats van de groote moskee te Damas
cus, waar de Arabieren geprotesteerd hebben
tegen de Joden tijdens de laatste gebeurtenissen
in Palestina. Op den vóórgrond de afwas-
schitig vóór hef gebed.
krijgen. De Arabieren beroepen er zich op, dat
Palestina is een bijna zuiver Arabisch land,
waarbij zij vergeten, dat de Arabieren er inder
tijd, in de zevende en achtste eeuw. als verover
aars zijn gekomen. De Joden beroepen zich op
oudere rechten, welke dateeren van bijna twee
duizend jaar geleden.
„We worden door vreemdelingen verdrongen"
beweren de Arabieren, maar zij vertellen er niet
bij, dat zij zelf zijn begonnen hun land aan Joden
te verkoopen, blijde, dat zij er een zoo goeden
prijs voor konden maken.
Inderdaad zijn de grondprijzen in Palestina
sedert de Joden er in grooten getale zijn geko-
mèn, aanzienlijk gestegen. De eersten, die daar
van voordcel trokken, waren de Arabieren. Over
het algemeen hebben zij hun door grondverkoop
verkregen gelden niet zeer goed belegd of aange
wend. De Arabieren, die vroeger grond bezaten,
en thans schreeuwen, dat zij door de Joden wor
den verdrongen, vergeten daarbij de sommen,
welke zij vroeger voor hun grond ontvingen.
Weinig bemiddelde Joden, die in Palestina
kwamen, stelden, als het noodig was, even lage
eischen aan het leven als de Arabieren, maar zij
waren werkzamer, doortastender, volhardender,
waardoor zij voor de Arabieren zeer ernstige con
currenten werden. Aanzienlijke Joodsche kapita
len kwamen uit Europa, uit Amerika. Groote
Joodsche ondernemingen kwamen tot stand,
brachten bloei en een hoogeren levensstandaard,
maar de meerderheid der Arabieren bleef daar
buiten. Zeker, er zijn ook rijke Arabieren, maar
dezen hadden niet de neiging, noch het inzicht
hun kapitalen aan te leggen als de Joden deden.
Deze scherpe tegenstelling tusschen Joden en
Arabieren heb ik ook elders, in Noord-Afrika, in
Syrië gezien. Kwam ik bijvoorbeeld in Marokko
of in Tripolitanie in een stadje of een dorpje en
ik had werk te verrichten, kleederen reinigen,
schoenen lappen, ondergoed wasschen, dan
moest ik me, om het snel en goed gedaan te krij
gen, steeds weder tot de Joden, die in Marokko
en Tripolitanie meestal nog als Arabieren ge
kleed gaan. Was ik op Arabieren aangewezen,
dan verloor ik steeds veel moeite en tijd. De Ara
bier houdt ervan bij zijn nargilè (aterpijp) en
kopje zwarte koffie te droomen van een ver,
grootsch verleden; de Jood kijkt vóór zich, denkt
aan de toekomst. Heeft een Arabier zooveel ver
diend, dat hij weder een dag leven kan, dan is
hij niet gemakkelijk in beweging te krijgen. Een
Jood rust niet, zoolang hij nog iets kan verdie
nen.
Deze sterke tegenstelling in karaker en geaard
heid maakt een goede verstandhouding tusschen
Joden en Arabieren buitengewoon moeilijk, zoo
als nu weder in Palestina blijkt. Dat zoowel de
invoer als de uitvoer van Palestina door de
komst van duizenden werkzame en bekwame
Joden in de laatste jaren, aanmerkelijk zijn toe
genomen, is een feit, dat niet te ontkennen valt.
Het land is uit een eeuwenlangen dommel ont
waakt, maar de Arabieren kunnen dit moeilijk
waardeeren, vooral ook daar zij zoo goed als
buiten die ontwikkeling staan.
Voor ons, mijn Tsjechischen makker en mij,
is de opwinding onder de Arabieren niet aange
naam, vooral niet, omdat wij niet weten hoe de
zwervende woestijnbewoners, tot wie de gebeurte
nissen der laatste dagen nu langzamerhand wel
min of meer misvormd zullen zijn doorgedron
gen, de zaken zullen opvatten. Meer dan ooit zijn
we. dan ook besloten den woestijntocht naar Bag
dad „in convooi", dus tezamen met enkele auto-
thobielen te maken. Nu, zoo goed als alles voor
onze verdere reis in orde is, zoeken we dus reis
gezelschap, dat vertrouwen waardig is, en... te
gengif, serum, tegen adders en schorpioenen.
Binnen enkele dagen hopen we evenwel verder
te kunnen trekken, eerst den Libanon en den
Anti-Libanon over, en dan door de woestijn bijna
duizend kilometer, bijna zes maal den afstand
AmsterdamBrussel, naar Bagdad, de hoofd
stad van het jonge koninklijk Irak.
J. K. BREDERODE.
Vergadering van den Raad op Donderdag 23 Novem
ber 1933. des avonds kwart over zeven ure.
Voorzitter de heer J. Cornellssen, burgemeester; secre
taris de heer A. C. Roggeveen.
Afwezig de heer Van Erp met kennisgeving.
Na opening volgt vaststelling der notulen van de
laatst gehouden vergadering.
Mededeellngen.
Door den Voorzitter wordt medegedeeld:
L Wat het verkoopen van dolken in een alhier be
staande zaak betreft, bleek de politie, die hiernaar een
onderzoek instelde, dat het hier slechts ging om één
exemplaar. De betrokken winkelier verklaarde, dat de
verkoop zich tot dit eene ezemplaar zou bepalen.
2. Den architect is opgedragen te zorgen, dat alle wij
zerplaten van het torenuurwerk voortaan denzelfden
tijd aanwijzen.
3. Denzelfden ambtenaar ls verzocht te bevorderen,
dat de Markt voortaan beter geveegd wordt..
4. Het bruggetje over de Laansloot Is hersteld.
5. Wat de huurkwestie tusschen den brievenbesteller
Anneveldt en het bestuur van de woningbouwvereeni-
ging „Sohagen" aangaat, is gebleken, dat eerstgenoem
de een huurcontract moest teekenen. hetgeen hij niet
gedaan heeft. Hy heeft toen de woning verlaten zon
der behoorlijke opzegging, waarna hy is aangesproken,
voor 2 weken huur, hetgeen zeker niet in strijd mag
geacht worden met de wetteiyke bepalingen. B. en
W. kunnen de houding van het bestuur voornoemd vol
komen biliyken.
Mr. Buiskool zegt zich persooniyk van deze kwestie
te hebben op de hoogte gesteld. Spr. is tot een andere
conclusie gekomen. Van den heer Anneveldt heeft spr
eenige stukken ter inzage gekregen en deze wil Mr.
Buiskool toonen.
In de eerste plaats is door den heer A. een brief ont
vangen van 't bestuur der woningbouwvereniging, ge
dateerd 4 Augustus, waarin vermeld stond, dat de heer
Anneveldt vóór 15 Aug. een contract moest teekenen en
by gebreke waarvan de heer Anneveldt binnen 2 weken
de woning moest verlaten.
Anneveldt heeft geantwoord geen contract te willen
teekenen, waarin dus wel opgesloten lag, dat hy binnen
of met twee weken de woning zou ontruimen. Van huur
schuld is geen sprake, daar de quitanties aantoonen dat
is betaald, wat schuldig was.
Voorzitter zegt van deze mededeellngen wel op te hoo-
ren, daar hy de quaestie van den heer Schmalz zelf
heeft vernomen, en dit is toch een betrouwbaar per
soon.
Mr. Buiskool stemt daar direct en ten volle mee In
en wil ook aannemen dat hier een misverstand in 't
spel is geweest.
De heer Orsel verklaart van den secretaris der wo
ningbouwvereniging te hebben vernomen, dat A. een
brief heeft geschreven, maar wil opmerken dat er
staaltjes zyn te noemen die niet door den beugel kon
den.
Mr. Buiskool wil dat niet tegenspreken, maar wyst
er op dat A. niet als wanbetaler wenscht te worden
gequaliflceerd.
De discussies worden gesloten.
Ingekomen stukken en adressen.
Ged. Staten berichtten de verdaging van de beslis
sing over de bouwverordening, idem goedkeuring raads
besluit verkoop bouwterrein aan G. L. Snaas.
Omtrent het verschil van meening dat tusschen Ged.
Staten en het gemeentebestuur over de behandeling van
den Halerweg bleek te bestaan, was thans opnieuw een
echryven van Ged. Staten ingekomen, waarin wordt
medegedeeld dat zy zich met de beschouwingen van het
gemeentebestuur niet kunnen vereenigen. Waar zy in
tusschen den omvang van het meeningsverschil niet
van dien aard achten, dat het gerechtvaardigd zou zyn
deswege den voortgang der werkzaamheden te vertra
gen. hebben Ged. Staten besloten aan de wenschen van
den Raad ten aanzien van den Halerweg gevolg te ge
ven.
Mr. Buiskool: Niet bang wezen!
Ged. Staten keurden goed de begrooting van het gas
bedrijf voor den dienst 1933.
Ingekomen was proces-verbaal van opneming van
kas en boeken van den gemeente-ontvanger op 27
September 1933. Kas en boekers waren met elkaar in
overeenstemming.
De heer Van Nuland is van meening dat de gelden
wel anders mochten worden belegd dan by den Giro
dienst, want daar is, naar spreker bleek een deel niet
rentend en een deel weinig rentend.
Voorzitter zegt daarop, dat dit niet zal gaan. Het
geld is voor de dagelijksche uitgaven en is belegging
op een bank o.a. niet doenlijk, iets wat de heer Schoorl
onderschrijft.
De stukken worden voor kennisgeving aangenomen.
Tot openbaar wandelpark.
Van de Muziektuinoommissie kwam een schryven in
dat zy, in verband met de vrees voor grooter verlie
zen, besloten heeft tot opheffing van de exploitatie van
den tuin. De commissie verzoekt het exploitatietekort,
dat vermoedeiyk omstreeks f 220 bedraagt, voor reke
ning der gemeente te nemen en den aanwezigen inven
taris te willen aanvaarden.
B. en W. hebben mt leedwezen kennis genomen van
het besluit der Commissie, howel de motieven, die
voor de opheffing der exploitatie hebben gegolden,
moeten worden geëerbiedigd.
In verband met deze opheffing wordt voorgesteld
den Muziektuin te bestemmen tot openbaar wandel-
Mr. J. H. Wylie verscheen op het terrein
van de „Veteran Car Club" in een oude
Wolseley van 1903, die wel zeer contras
teert met onze moderne wagens.
Hetzelfde contrast bestaat tusschen echte
„Aspirin" met het Bayer-kruis en namaak-
Aspirin, die minder werkzaam, zelfs niet
onschadelijk is en niet altijd dezelfde
doseering heeft.
park en verder den tuin beschikbaar te stellen voor
het houden van volksconcerten en volksuitvoeringen
van plaatselyke vereer.lgdngen.
Ten aanzien van het aanbod der Commissie inzake
den aanwezigen inventaris stellen B. en W. voor, deze
voor de gemeente onder dankbetuiging te aanvaarden.
De heer Schoorl deelt mede, dat het nadeelig saldo
bedraagt f 204.76.
De raad besluit dit bedrag voor rekening der ge
meente te nemen.
By monde van den burgemeester wordt der Oommis
sie dank gebracht voor al het werk dat zy jaren
deed. Spreker hoopt dat de commissie zal willen aan
blijven om, wanneer noodig, weer de leiding te nemen.
De heer Schoorl dankt spreker voor zijn woorden en
zegt dat de commissie gaarne tot hulp bereid blijft.
Applaus.
De heer Orsel dringt op goed toezicht aan. om ver
nietiging door de jeugd en andere ongewenschte voor
vallen zooveel mogelijk tegen te gaan.
De radiorechten.
Ged. Staten merken op dat in de toegezonden ver
ordening op de heffing van radiorechten, de van den
houder der radiocentrale te heffen belasting op een
vast bedrag is bepaald. Dit ls in strijd met het voor
schrift van art. 28 der gemeentewet, dat de in art.
275 dier wet bedoelde heffing zich naar het gebruik,
dat van de aan de gemeente behoorende werken en in
richtingen gemaakt wordt, moeten richten. Ged. Staten
vragen daarom herziening der verordening.
B. en W. stellen voor, art. 2 der verordening als
volgt te doen luiden:
De belasting bedraagt per jaar per Strekkende Me
ter radiogeleiding, van één of meer draden, afzonder
lijk of tot een kabel gebundeld f 0.70.
Omtrent deze aangelegenheid hadden B. en W. zich
om advies gewend tot de N-V. Centraal Adviesbureau
voor publiek recht en administratie, in wier advies wij
lezen dat op de vaststelling van een bedrag in eens de
koninklijke goedkeuring niet zal worden verkregen*
evenmin als op een bedrag per aansluiting. De veror
dening zal als maatstaf moeten nemen het aantal me
ters, waarover de draden zich boven den openharen
gemeentegrond bevinden.
De heer Schoort merkt op, dat zich in de gemeente
boven verschillende straten draden bevinden, den weg
kruisen dus, welke niet zyn van de radio-centrale,
maar door particulieren zyn gespannen. Speker meent
dat de heer Willemse deze toch niet behoeft te reke
nen by zijn net en zag gaarne dat deze „particulieren"
daarvoor ook zouden betalen.
Den Voorzitter is dit niet opgevallen, maar zeer
zeker zal hiervoor belasting moeten worden betaald.
Ieder heeft evenveel rechten en plichten en 't gaat om
de dubbeltjes!
De heer Orsel is daartegen sterk gekant. Bedoelde
personen hebben zich in gunstiger tijd een eigen toe
stel aangeschaft en nu zullen ze belasting moeten be
talen voor die draden. Het kan wel f 5 per persoon
oer jaar worden en dat noemt spreker wel wat bar.
Ten onrechte noemt men het bedrijf van den heer
Willemse een goudmijn. De heer W. heeft met de ver
betering van zyn net en de uitbreiding daarvan veel
onkosten gemaakt en het gebeurt wel dat een lamp
springt welke f 150 kost. Er is een derde aansluiting
gemaakt en de hiertoe noodlge versterkers kosten per
stuk haast f 2000. We mogen bly zyn, in Schagen een
zoo goede radio-centrale te hebben en 't is zaak deze
in eere te houden.
Mr. Buiskool zegt dat men daarop nu niet zoo diep
moet ingaan. B. en W. hebben toegezegd vóór 1 Jan.
1934 met een oplossing te zullen- komen, wat betreft
een concessieverleening op langen termijn. Spr. hoopt
dat de zaak dan goed geregeld zal zyn en de belangen
van het bedrijf niet zullen worden vergeter.-.
£>e heer Van Nuland is niet zoo pessimistisch ge
stemd t. o. v. de exploitatie van het bedrijf. Er was be
sloten om den heer Willemse concessie te verleenen
tot eind 1937, tot 't tijdstip dat de ry'ksconcessie afliep
en wel tegen betaling van f 400 per jaar, maar Mr.
Buiskool noemt nu 1 Januari 1034. Als B. enW. dan
vóór 1934 met een gunstige oplossing kunnen komen,
val 't spreker aangenaam zijn. De heer Orsel, aldus de
heer Van Nuland, moet niet vergeten dat 't om de dub
beitjes gaat- De heer Willemse moet voor kruisdraden
betalen, dus billijkheidshalve ook een ander, die kruis
draden gespannen heeft
Voorzitter wyst den heer Orsel ook nog even op den
sleohten toestand van de kas. Ieder moet een veer
laten!
De heer Orsel doet 't voorstel om de eigenaars van
radiotoestellen, die kruisdraden hebben gespannen niet
te laten betalen.
Dit voorstel wordt verworpen met 91 stemmen.
Voor stemde de heer Orsel.
Door het bestuur van de R.K. school alhier wordt
een gemeentelyke subsidie, groot f 256 gevraagd voor
den te geven cursus voor de schoolvrije jeugd.
B. en W. stellen voor op dit verzoek gunstig te be
schikken, gelet op de omstandigheid, dat zich voor het
onderwys een voldoend aantal leerlingen heeft aange
meld.
Er hebben zich 10 leerlingen aangemeld en er zijn
3 otehoorders.
Conform het voorstel van B. en W. wordt besloten.
Ten behoeve van een 3-tal leerlingen die het R.K.
Lyceum te Alkmaar bezoeken, wordt voor het jaar 1933
door het Curatorium van het R.K. Lyceum te .Alkmaar
een subsidie gevraagd van 3 x f 150 f 451.
j B. en W. stellen voor de gevraagde bi.jdrrg-» te verlee-
j nen, op voorwaarde, dat de familiebetrekkingen der
