Driekoningen.
Zaterdag 6 Januari 1934.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9410
Het einde van den
Kersttijd.
Tragisch ongeluk te Helmond.
DE PROVINCIALE
WEGEN.
TEKORT VAN 7000 MILLI0EN
DOLLAR.
DE BOTER-INVOER
IN DUITSCHLAND.
Driekoningen beslnlt de dagen van licht
en blijdschap - De viering in vroe
ger dagen. „Daar komen wij
aan met er*e lanterre" -
Het zingen .«iet de ster.
ZES Januari is het einde van den Kerst
tijd; Driekoningen besluit de dagen van
licht en blijdschap. Over het ontstaan
van dit symbolieke feest en de viering
ervan in de Oostersche en Westersche kerk is
in den loop der tijden heel veel geschreven en
geleerden vinden in dit onderwerp nog altijd ge
noeg stof om er kolommen en boeken mee te
vullen. Het Oosten herdacht op dezen dag den
doop van Christus in de Jordaan, terwijl het
Westen den zesden Januari vierde als den dag,
waarop de drie wijzen uit het verre Oosten hun
geschenken aan Christus brachten. Math. 2:1
v.v. vertelt hoe eenige sterrenwichelaars uit
het Oosten de ster van den koning der Joden
zagen opgaan en hoe zij naar Jeruzalem trok
ken om te weten te komen, waar Hij geboren
was. Van die sterrenwichelaars heeft de over
levering „Koningen" gemaakt, en de Kerk aan
vaardde de verheffinig, die het volk hun gege
ven had. Men gaf den Koningen namen on liet a
ze afstammen van Cham, Loth en Jafeth. Zoo
werd in West-Europa Driekoningen verbonden aan
den dag van Christus' openbaarmaking.
Vroeger was het een feest, dat gelijk stond met
Paschen. Eens was Driekoningen het begin van het
kerkelijk jaar. hetgeen nog blijkt uit een eigenaardig
gebruik van de hooge R.K. geestelijkheid. Op het Con
cilie van Kicea in 325, werd een overeenkomst getrof
fen omtrent den tijd. der Paasch-viering en toen ont
stond het gebruik, dat de bisschoppen aan hun ge
meenten een herderlijk schrijven richtten, om den
dng aan te kondigen, waarop het opstandingsfeest
gevierd moest worden. Dit gebeurt nog steeds, hoewel
almanakken en kalenders den datum geven, en wel
op 6 Januari. Driekoningen is nu nog voor Roomsch
en Oud-Katholieken een rustdag.
De hervorming in de zestiende eeuw heeft aan de
plechtige viering van vele heilige dagen een eind ge
maakt en zoo is ook het Driekoningen feest langza
merhand uit het kerkelijk leven verdwenen. Niette
min leeft het feest in de volksverbruikcn in verschil
lende landen voort. Ook heeft het Driekoningen onder
werp vele schilders en dichters geïnspireerd.
In de middeleeuwen werd het verhaal van de drie
Wijzen in do Kerk voorgesteld: op Driekoningendag
zat de Moeder met het Kindje. In het hooge koor bij
het hoofdaltaar in een stalletio van Bethlehem of een
huisje van N'azaréth. Van de zangerstri hun» weer
galmde de zang der engelen on huiten op het dak
werd oen stralende ster voortbewogen. Dan kwamen
door drie verschillende ingangen de Koningen de kerk
binnengereden, en brachten het Kind hun geschenken
Maar later bleef het tooneel niet in de kerk: het ont
wikkelde zich buiten verder. Spoedig werd het op de
straat tot een zuiver vermaak en een maskerade. Van
den ernstigen tocht der drie Wijzen kwam men tot
de luidruchtigste vertooningen, waarhij bisschoppen
en priesters belachelijk werden gemaakt Op den zes-
don Januari werd dan ook do beroemde Carnavals
tijd te Rome geopend. Spoedig werden natuurlijk die
vertooningen verboden, maar het verkleeden en mas-
keeren konden niet uitgeroeid worden; het Koning
spelen heeft zich tot nu toe nog kunnen handhaven
Ook in ons land leeft die gewoonte in zwakke mate
voo t. Voral echter onder do arme kinderen in hef
zuiden van het land, die zic h op dien avond verklee
den en met een Ster rondloopen. om op deze wijze
wat geld hij elkaar te bedelen. Ze trekken meestal met
hun drieën één is er zwart gemaakt en stelt der,
Mooron-Konlng voor van huis tot huis en zingen:
„Daar komen wij aan met onze lanterre
Wit zoe' en den Heer en wij hadden hem zoo gerre.
Wij Moppen al aan Herodes zijn deur,
Herot'e.de Koning kwam aelvers veur.
Herodes. die sp"ak met een valsch hart
Wat ziet er de jongste van drieën zoo zwart.
Hij is wel zwart, maar hij is welbekend,
Hij is er de koning van Oriënt."
Het Ioopen met de ster.
Het loopen met de ster is echter geheel verdwenen
en verdrongen naar de allerlaagste rangen der maat
schappij in de steden en de eenzame gehuchten. Er
wordt dan den zeurigen bedeldreun gestameld:
„Wij hebben gezongen al voor dit huis,
Geef ons een penning al met een goed kruis,
Al is het geen kruis, laat het wezen een munt,
Geef Gij er de penning, die Gij ons gunt"
Uit de volgende versregels van Goethe blijkt, dat
het stcrreloopen in zijn tijd reeds in verval was ge
raakt:
„Die heiligen droi KÖnige mit ihrem Stern,
Die essen, die trinken und bezahlen nicht gern."
De „sterdragers" zijn reeds in de vroegste eeuwen
ronds gaan. Het gebruik is waarschijnlijk even oud
als tip my teric. pelen en vermoedelijk waren het in
de i uHeleeuwen de „scolaers" (dat waren de scho
lieren of studenten), die er de stad mee omgingen,
ja ook wel naburige plaatsen bezochten. Ds Heldring
zag n >g in zijn jeugd „Emmeriksche studenten met
de ster Zevenaar bezoeken." Maar in de 17o eeuw
was bet ..het gemeene volk", dat er een „winterfee-
ring" mee zocht op te halen. Reeds in het midden
van November begon dit en het duurde tot Februari.
De zangers, die de drie koningen moesten verbeel
den .droegen een wit hemd over hun kleeren, wat
zeker een nabootsing was van de „witte choorklee-
deren" der scholieren. Een hunner had zijn roode
wangen en neus mot roet besmeerd, om Melchior,
den koning van het Moorenland, voor te stellen, en
droeg aan een langen slok een groote papieren ster,
die met kaarsjes verlicht was. Somtijds ook was er
een vrouw in 't gezelschap, die de ster droeg en het
„starrogesangh" opluisterde. In dat geval werd
Melchior door een opgeschoten knaap voorgesteld,
die tevens met. het bakjo omging en met zijn zwarte
gezicht den kinderen een schrik aanjoeg. Een der
gelijk gezelschap sterzangers is weergegeven op een
teckcning van Troost (welke volgens Ter Gouw
berust in het Koninklijk Kabinet van schilderijen
te 'sGravenhage). waarvan wij den lezer hierbij een
reproductie aanbieden.
In verscheidene streken van ons land is het „zin
gen mei de sier" tot op de helft der vorige eeuw
in enkele gevallen nog later in gebruik gebleven.
„De aanbidding der Koningen".
(Naar een der wereldberoemde etsen
van Albrecht Dürer.)
Voor het „zingen met de ster' als gezelschapsver
maak binnenskamers, had men afzonderlijke sterre-
liederen. Een van dergelijke liederen, uitgegeven om
streeks 1650, gedrukt op klein folio papier, berust
nog in de Koninklijke Bibliotheok te sGravenhage.
Kerkelijk feest
In de derdo eeuw werd in dc Oostelijke kerken
den zesden Januari reeds oen feest gevierd, dat ge
wijd was aan de herdenking van den doop van
Christus ofschoon het evengoed als het feest der
geboorte gold. Dit feest, het Epiphanius-fcest, zooals
men het noemde, werd een eeuw later ook door de
Roomsche kerk ingevoerd.
Vroeger speelde dit feest een grootcre rol in het
volksleven dan tegenwoordig. In de middeleeuwen
werd deze dag zelfs erkend als de grootste feestdag
van heel het jHar en langen tijd werd zooals dezer
dagen elders in ons blad reeds werd gereleveerd, het
nieuwe jaar eerst op dezen dag ingezet
In de kerken vertoonden zich de drie koningen in
prachtige rijke kleedij, zingend maakten zij een om-
megane door hot Godshuis. Later breidde mon deze
urocessie uit tot buiten de kerk. De bont uitgedoste
koningen, waaronder ook een pikzwart geverfde
Moorenvorst, trokken van huis tot huis en zongen
gewijde liederen waarvoor zij rijke gaven ontvingen.
Eén van hen droeg een stang, waarop een groote
ster was vastgemaakt.
Vrouw door de auto van haar man overre
den. Aan de bekomen verwondingen over-
ledea
Donderdagavond la In de Beelsstraat te Helmond een
.1 gel uk plaats gehad met zeer noodlottlgen afloop, al-
.U8 de „Msb.". Do heer H. v. d. H. kwam omstreeks S
jur met zijn luxe-wagen, gevuld met galanterlën, thuis
JIJn vrouw, die het bekende claxon-signaal hoorde,
kwam naar bulten geloopen om de poort, die naast den
winkel ligt, voor de auto open te maken. De vrouw
moet hierbij gestruikeld zijn en viel In de gang tusschen
wagen en muur neer.
Haar man, die meende, dat de weg vrij was, gaf vol
gas en zijn echtgenoot© raakte daarbij ernstig bekneld
tusschen treeplank en muur.
Hevig geschrokken kwam de heer v. d. H. uit den
wagen en vond zijn vrouw hevig bloedend uit neus en
ooren. De man raakte van den schrik bewusteloos.
Twee geneesheeren, die spoedig aanwezig waren con
stateerden zeer ernstige verwondingen en deden de
vrouw, die binnenkort moeder hoopte te worden, naar
het St. Anthoniusgasthuls overbrengen. Doch in den
loop van den avond ls zij aan de gevolgen overleden. Ze
was 36 jaar oud en moeder van 3 kinderen.
KETEL VAN LOCOMOTIEF GEEXPLODEERD.
Bij Ovledo in Spanje ls de ketel geexplodeerd van de
locomotief van een locaaltrein. De machinist en twee
stokers werden gedood, vijf reizigers werden zwaar, tien
licht gewond.
Weer een gedeelte aanbesteed.
Haarlem. Door het colloge van
Gedeputeerde Staten van Noord-Hol
land is aanbesteed het aanleggen
van een aarden baan voor een ge
deelte van den Provincialen weg
tusschen de Hooge Wijzend en den
Nieuweweg, benevens het aanleggen
van de fundeering van de rijbaan in
bovengenoemden weg in de gemeen
ten Sijbekarspel, Spanbroek en Wog-
num.
Het laagst werd ingeschreven door
de N.V. Nederlandsche Bazalt Maat
schappij te Zaandam voor f 101.600.
President Roosevelt heeft de begrooting
ingediend.
Washington. President Roosevelt heeft
de begrooting ingediend. Hij schat het defi
cit voor dit jaar op 7.300 millioen en voor
het volgend jaar op 2.000 millioen.
Roosevelt hoopt, dat de begrooting in 1936
in evenwicht zal kunnen worden gebracht
met een overschot van 14 millioen.
Ten einde de begrooting voor het volgende
jaar in evenwicht te kunnen brengen, zal het
ongeacht de uitgaven voor de N.R.A. of de
buitenlandsche schulden, noodzakelijk zijn
binnen zes maanden 10.000 millioen te lee-
nen. De president der V«reenigde Staten
gelooft niet dat deze operatie moeilijk zal
zijn. Hij is van meening dat de onmetelijke
voordeelen de kosten rechtvaardigen.
De uitgaven worden geschat op 5.960 millioen,
waarvan 3237 millioen komen op de gewone be
grooting. terwijl de rest bestemd is voor de admini
straties, welke belast zijn met den wederopbouw van
het bedrijfsleven. Voor de nnderrtcuning van de ban
ken, spaarbanken en hypotheekbanken, zoomede voor
den vrijwilligen arbeidsdienst, de uitvoering van
openbare werken e.d. zullen bovendien nog 2000
millioen noodig zijn.
De openbare vlottende schuld zal einde Juni 1935
zijn aangegroeid tot 3200 millioen.
Hij zal geen nieuwe inkomstenbelasting voorstel
len, aangezien hij de koopkracht der bevolking niet
wil verzwakken en liever een groot deficit heeft, zoo
als in den huldigen crisistijd onvermijdelijk is.
Door sterke bezuinigingen is de gewc.ie begroo
ting met 684 millioen dollars verminderd. De marine-
begrooting bedraagt 315 millioen dollars en voorziet
in een vermeerdering van het aatal matrozen en ma
rinesoldaten met ongeveer 4000 man. 53 millioen dol
lars zijn uitgetrokken voor aanbouw.
De legerbogrooting is 280 millioen groot, terwijl
voor den vliegdienst 24 millioen zijn uitgetrokken.
448 nieuwe vliegtuigen zullen worden aangeschaft,
terwijl JS5.0C0 man militie zoomede 125.500 adspri-
rant-reserve-officieren zullen worden in dienst ge
nomen.
De begrooting voor Buitenlandsche Zaken voorziet
niet in eventueele uitgaven voor een ontwapenings
delegatie. Er is geen rekening gehouden met de be
taling van intergoallieerdo schulden.
Meeningec.
Reuter meldt nog: Het bedrag dat, Roosevelt tot
aan het einde van hot loopende financieele jaar
denkt uit te geven, is grooter dan ooit in tijd van
vrede is voorgekomen.
Voor do schatting van de inkomsten in de aan
staande achttien maanden baseert do regeering zich
op een toeneming van do industrieele productie met
34 pet. in deze periode.
Rainey. de presidont van het Huis van afgevaar
digden, zeide naar aanleiding van het gepubliceerde
deficit., dat het waarlijk schrikbarend is.
Snell, de Republikeinsche leider, verklaarde, dat
hij verscheidene dagen noodig zou hebben om te be
komen van do schok, dien hij ontving toen hij het
duizelingwekkende bedrag vernam, dat men denkt
uit te geven.
De Democratische senator Reed is tan meoning
dat het land volkomen in staat is om den last van
een schuld van 32 milliard dollar te dragen.
Mlstfakkels, zooals men er op het oogenblik bij hot*
derdtallen in de Londensche straten aantreft, teiw
einde het verkeer nog zooveel mogelijk gaande ta
houden.
B O E R D E R IJ-
Stopzetting van den invoer nit Finland.
V.D. verneemt uit Berlijn:
In het bericht van Donderdag aangaande het
Duifsch—-Finsche goederenverkeer was reeds aange
kondigd, dat te verwachten is, dat verdere Duitsche
maatregelen zullen worden genomen op het gebied
van den invoer van waren, welke sedert 1 Januari
1934 op monopolitische wijze is geregeld.
In verband daarmede wordt thans medege
deeld, dat de bevoegde Dutische instanties
instructie hebben gekregen den invoer van
boter, kaas en eieren uit Finland geheel te
staken en wel reeds met ingang van 6 Jan.
De Dutische regeering had de Finsche re
geering voorgesteld wederzijds een zekeren
overgangstermijn in te lasschen om voor de
reeds verzonden waren overbodige onaange
naamheden te vermijden.
De Finsche regeering heeft zulks evenwel
uit technische overwegingen van de hand ge
wezen. Daarom is van Dutische zijde de stop
zetting van den invoer van boter, kaas en
eieren op zoo korten termijn van kracht ver
klaard.
Boter-invoer naar behoefte. Eigen pro-
dnotie krijgt de kans.
Omtrent den boterinvoer in Duitschland meldt de
Berlijnsche corr. van de „Tel." nog het volgende:
Naar aanleiding van het bericht, dat de Duitsche
boter-invoer in het loopende jaar niet veel zal ver
schillen van den invoer in het jaar 1933, voor welk
jaar een invoer-contingent was vastgesteld van 55.000
ton, wordt thans medegedeeld, dat voor het jaar 1934
geen bepaalde marktorde bestaat, dat de invoer van
boter naar Dutischland niet wordt geregeld volgens
een contingenten-systeem, maar op grond van de
vraag op de Duitsche markt, zoodat het niet moge
lijk is, den eventueelen invoer in het jaar 1934 thans
in cijfers uit te drukken.
Zou derhalve blijken, dat ten gevolge van de bestrij
ding der werkloosheid een aanzienlijke stijging van
het boterverbruik intreedt, dan zal natuurlek het
Rijksbureau voor zuivel-producten tot dekkiiv van de
vermeerderde behoefte, den invoer van meer Duiten*
landsche boter toestaan, indien mocht blijken, dat de
Duitsche productie niet in staat is de vraag op de
eigen markt alléén te dekken.
Anderzijds echter zou oen vermindering van den
boterimport worden afgekondigd, zoodra de Duitsche
productie de behoefte op de binnenlandsche markt
overtreft.
DE MOORD OP NADIR SHAN.
Veertien medeplichtigen ter dood veroor
deeld.
Uit Kaboel: Een speciale jury, waarin een aantal le
den van het kabinet zitting had. heeft 14 personen ter
dood veroordeeld, die schuldig bevonden zijn aan het
complot om Nadir Shan te vermoorden.
Onder de veroordeelden bevinden zich de vader, een
oom en eenige vrienden van Abdul Khaliq, alsmede een
officier van het leger en een leeraar van de school, wel
ke Abdul Khaliq en zijn medeplichtigen hebben bezocht.
De koning heeft de vonnissen bekrachtigd.
OM TE DROGEN.
Ds asrsts lessan In hst skr-loopsn, wat bsstaat la bat er op tsscsa staan.
Palma de Mallorca: Te Santa Margarita hebben twee
arbeiders tijdens graafwerkzaamheden voor het plan
ten van boomen een aantal dynamietpatronen gevonden,
die vochtig geworden waren. Zij namen ze mee naar
oen hut en legden ze daar naast het vuur om ze te
drogen. Enkele oogenblikken later explodeerden de pa
tronen. Een hunner werd gedood, de ander zwaar ge
wond.
4"LIEGTUIG TIJDENS MIST TEGEN RADIOMAST
GEVLOGEN.
Twe>e doodeit.
Een vliegtuig van de Duitsche school voor verkeers
vliegers te Bronswijk is bij de landing op het vliegveld
aldaar tegen een radiomast opgevlogen en slecht neer
gekomen. De beide Inzittenden zijn om het leven geko
men.
