De Brabantsche Brief De Zwarte Monnik Onheilsdagen. van Dré. Kruiswoordraadsel. UI venhout, 20 Februari 1934. Menier, 'Nen grooten Koning can 'n klein laandje is jverlejen en 't is dAaraan, da'k dcuzc week m'n briefke wijcn wil. Ja 'non grooten koning van 'n klein laand. zóów klein zelfs, dut tusschen 1914—1018 z'n laand be stond uit 'non plas water en 'n paar loopgraven, wat ie mee 'nen verrekijker overzien kost! Daar zijn veul boeren, die over méér laand re- cceren, dan Koning Alberl over regeerde in de trieste oorlogsjaren. En toch één van 's wearelds grotste Koningen! Zaterdag teu gen dn avond verongelukt temidden en in de stilte van God s srhoone Natuur, in de schemering van *nen heimelijken Februari-dag, bij 't ondergaan van dc zon Groote mannen sterven meestal, lijk ze geleefd hebben. Napoleon sloot de oogen bij 'n krakend, ziedend onweer, onder donder en bliksem, onder 't buide rend geweld over 'n sidderende weaield stierf deu- zen mensch, die 'n bevende weareld z'nen wil had op- gelced, onder 't gedreun van z n marcheerende troe pen en onder 't geweld van z'nen ijzeren geest. Aan 't end van 'nen levensweg, die één spoor van bloed was. plompte 't mes van d n mooidenèèr in 't hart van 'nen Caesar. Groote kunstenèèrs stierven in 'n leste, goddelijke inspiratie. Schoono heiligen-levens losten op in 'nen glaan- zenden schemer van manelicht. En de ziel van da-d heilig dichterke, Guido Gezelle, wiet weggedragen op veugeltjeszang, waar ie in z'n leste oogenblikskes naar te lusteren lag. op 'nen schoonen zonnedag. Terwijl Albert I. den Koning-soldaat gestorven is in de eenzaamheid, d.w.z. in de nabijheid van God alleen, tot Wien ie zoow dikkels gegaan is, as hoofd der Belgen, in de zware, moeilijke dagen, om wijs heid en raad. In de meer dan duizend zware dagen van oorlog en rampen, toen z'n ministers en „raad gevers" in 't buitenlaand waren en d n eenzame Ko ning verstoken van huis, vrouw en kinders regeerde en vocht achter 't water van Yperen, da z'n heele Koninkrijk betcekcndc. Hard as de rotsen, waarop ie viel, was dit solda tenleven. Eenzaam as do natuur, waarin ie stierf, was dit Koningsleven. En, alleen, as ie vocht, zoow was ie in z'n sterven. Wij waron, met de Mikkers op pad in 'n Bels dtirpkc, toen me Zondaggcmiddag 't bericht heur- den. We haddon de roos goed kunnen vinden. Onzen keizer, d n Blaauwe, had geschoten zoowas 't van 'nen keizer verwacht wordt. Eénen keer vijf rozen achter mekaar, da-d-onzc Belze kameraads er stil van wieren. „Mieldctonnèèr", bromdc-n-er ééne: „dieën marvel jeuzén blaauwen tiep is terriebel! Da's gin schieten, da's tooveren zulle! Daar is Gieljom Teil 'nen zoi- gclink bij.'' En as d n Blaauwe z'nen heul verschoten had en 57 punten had vergéèrd (12 rozen is GO punten), dan bekeek dieën Bels d n Tiest z'n pijlen, voelde n-er 's aan, onderzocht d n boog, spande m wa nie erg meeviel, waant d'n Blaauwe trekt teugeswoorig rond 20 kilo's dan gong io vlak veur d'n Tiest staan, waarop d'n Blaauwe 'n straaltje tabakssap over da Belskc z'nen kop wegpssschtc en dan dan trok da Yiamingske stillekes af. schuddende mee z'nen kop en gong ie van dn schrik 'n triepeJtje vatten. Toen keek d'n Blaauwe mijn mee één oog aan. heel, heel cfkens maar, gooide toen z'n prulmke naar dn overkaant-in-z ncn-mond, en zee teugen z'n eigen: ..jaja!" „Prontjes geschoten, Blaauwe", zee ik. „Oem", broindc-n-ic van laanks z'n pruim. En mee z'n haanden in z n broekzakken boog ie naar d'n grond, om z'nen rug n bietje „los te maken Toen flusterde-n-ie: „Dré, ge mot er nooit, mee niemaand nie, over zeeveren, maar witte wa'k zoow gèren zouw maken?" „Nouw?" „Zestig punt!" „Twaalf rozen??" „Sjuust." „Kan nie!" „Weet ik." „Waar protte dan over, Tiest?" „Over twaalf rozen in éénen heul! 'k Weet da-d-.et nie kan, Dré, maar eiken keer as me van huis gaan, FEUILLETON DOOR EDGAR WALLAGE. HOOFDSTUK LV. Het scheen eindeloos lang te duren voor zijn licht gedoofd werd. Sliep hij? Zou zij een poging doen om langs hem heen te ontsnappen? Van waar zij zat kon zij zijn hand zien, die over den rand van het gat lag en zij herinnerde zich welk een lichte slaper Harry volgens Dick was. Achtereenvolgens, maar zonder een beweging to maken ,liet zij haar oogen over ieder plekje dwalen. In een hoek van het ver- trek waren vierkante blikken van allerlei aard opge stapeld. Wellicht provisie, en zij vroeg zich af, waar hij den afval zou laten. Zij ging naar de waschta- fel, dronk uit de holte van haar handen van het zuivere, frissche water, en wiesch haar gezicht. Het ijskoude nat verfrischte haar. Hoe lang zij daarna weer roerloos gezeten had, wist zij niet. Zij verkeerde in een staat van lethar gie, voelde zich door machteloosheid verlamd. Er moesten uren verloopen zijn. eer zij hem weer hoorde, toen hii, een handdoek over zijn arm en het geweer in zijn hand, de treden afdaalde en den steen vast maakte. Wat is er?" vroeg zij. „Spreek niet hij is het!" fluisterde hij, kwam naast haar zitten en legde een hand op haar schou der. Boven hun hoofden hoorden zij voetstappen. Dick! Zij moest zich op de lip bijten om den kreet te smoren, die bij haar opwelde. Harry beloerde haar één gil. en zij was een lijk. Dick zou den steen nooit bijtijds hebben kunnen oplichten, al wist hij waar die gil vandaan kwam. De voetstappen verwijderden zich weldra en de greep om haar schouder werd losser. dan peins ik er op. En as 'k da nie dee. nouw, dan was er veur mijn de lol af!" „Dan mag 'k lijen, Tiest, da ge nooit zestig punt schiet'. „Pssscht", dee d'n Blaauwe weer. „W'rom? „Omdat er dan 6k de lol af is, veur oew!" „Daar zullen me 'r dan maar 's eentje op gaan koopen", stelde-n-ie veur en nmlco, znow gnauw as me geklonken hadden in d n staminee, kwam 't be richt binnen van t ongeluk da Koning en Volk van België getroffen had. Ineens hield t geroezemoes op. 't Geklek van de buljert stopte, leder zette z'n gloske neer. Me keken mekaar 's aan; 't stamineckc was plotselings sjuust 'n panopticum. "Nen ouwen Belg, 'nen gepensionneerden oorlogsve teraan, gong zitten, 'n bietje bleek en veegde wa zweetdruppen van z'n veurhoofd. Hij was ok d'n eer ste, die weer sprak. „Baaigot," zee-t-ie hcesch, en lam viel z'nen vust op 't tafeltje: „baaigot, onzc-n-All>èèr Zenuwachtig pluktc-n-ie aan z'nen grijzen kater-snor. En as ie voelde, da me naar 'm keken, dan zee t-ie: „mannen, 'k heb meo 'm aan d'n Yser gestaan". Toen sprong 'n traan, as 'nen knikker, in z'n oogen, z'n kin gong op-en-neer en dwaas zat ie naar d'n grond te staren en „neeë" te knikken mee z'nen grij zen kop. „Onzen al béér", bromde-n-ic: „Onzonalbèèr" en ge kost verstaan dat „Onzen AII»ort" d'n Albert was van die mannen can d'n Yzer. die daar vier ja ren hadden gevochten in d'n modder van dc loopgra ven, achter 't ondergcloopen watcrlaand, cn waar van „Onzenall»éèr" en hij er twee van waren. En op dieën oogenblik, amico, toen de tijding in da stamineeke kwam, toen was t da 'k efkens erg duidt lij Ie en daghelder besefte, de bcteckcnis van 't koningschap. Ja, werendig! Waant as ge zo'n dartig, virtig jaren nie aandors meer over 't Koningschap hcurde. dan da-d-ct zouw zijn 'n „Ornament, 'n versiersel aan d'n Staat," of 'n „Symbool veur 't volk." 'n duur maar 'n aarig speu- legoed, dan dan zomvde 't haast geleuven! Maar op deuzen oogenblik, as mee d'n srhielijkcn dood van deuzen Koning ok z'n Koningschap dus en- digde, dan voelden wij. daar in da stamineeke. do bijzonderheid van 't Koningschap „bij dc gratie Gods", lijk 't genoemd wordt in de deftige pampie- ren. De barricaden zijn geslecht, Er kwam een eind aan het gevecht Te VVeenen, Straks vvischt men alle sporen uit, En veel. wat jammer in zich sluit Bevlekt de steenen! De laatste schoten dreunen na, Een treffen zonder wederga Ileeft plaatsgevonden, De dooden worden weggebracht, Of rusten in den donk'ren nacht Naast de gewonden. De rookende ruines staan, Als offers van een wilden waan, Met zwarte wanden. Terwijl op een verlaten plein, Met onheilspellend rossen schijn, Nog huizen branden. Zoo kwam het einde van den strijd, Een jammerklacht in dezen tijd, Dit wrokkend heden. Een schrille, felle dissonant, YTan een verkommerd, worst'lend land, Dat heeft geleden. De tijd. die alle wonden heelt, Zal ook dit schrikk'lijk wanhoops-beeld Weer doen vervagen. Maar gij, die soms de waap'nen wet Tot stil en lijdelijk verzet. Denk bij het spannen van Uw net Aan deze dagen! Februari 1933. (Nadruk verboden.) KROES. Hij nam geweer en handdoek op, besteeg dc trap en deed iets aan den steen; toon werd alles weer stil. Er moest ergens een uitgang zijn, indien de legen de van den beruchtcn Zwartx Monnik waar was. Zij trok haar schoenen uit, cn liep onhoorbaar over den vloer, steen voor steen onderzoekende. De muren zouden wel ondoordringbaar zijn. de gewelfde zolde ring was met een St. Andrieskruis beschilderd. Harrv had een doosje lucifers op de tafel laten staan. Zij stak een kaars aan en ging er mee naar een klein vertrek, waar water langs den muur sij pelde. Zij zag geen zoldering, en vermoedde, dat dc hoogte gelijk was aan die van den toren, en dat zich daar ergens het begin bevond van de wentel trap. waarlangs zij in het eorsie bol afgedaald was. Zij hield het licht hoven haar hoofd, spande haar oogen in om te zien cn zag weldra lange ijzeren D- vormige uitseekscls met onderlinge tusschenruimtc van een voet; zij strekten zich tot geheel hoven uit, en. tot haar blijdschap, zag zij een ster flonkeren. Toch verkeerde zij nog in het onzekere. De Zwarte Monnik was een liefhebher van galante avonturen geweest, en het was nauwelijks denkbaar, dat zijn bezoeksters langs zulk een gevaarlijken weg hij hem gekomen zouden zijn. Zij reikte omhoog, maar baar hand bleef drie voet van de ondersto trede verwijderd en er was niets bij de hand, waarop zij kon gaan staan. Zij liep onhoorbaar naar haar bed en trok er een van de lakens af, nam het overgebleven geweer, ei4 werkte met groote spanning het eene einde van het beddclaken over de onderste trede. Nu knoopte zij de lakens aan elkaar en beproefde of zo haar ge wicht konden dragen. Het ging. en zich hand over hand optrekkende, kon zij de onderste trede grijpen. Haar armen werden haast uit het lid gerekt, zij was bijna ademloos, maar hield dapper vol, tot zij zich tot de derde trede omhoog gewerkt, had en haar voet op dc onderste trede kon zetten. Zij rustte even om op adem tc komen cn klauterde hoogcr. Steeds hoo ger en hooger; toen zonk het hart haar in de schoe nen. Boven haar hoofd zag zij een ij/.ercn rooster, dat onbeweeglijk in den muur bevestigd was. Zij kon er zelfs haar arm niet doorsteken, want daarvoor la gen de staven te dicht naast elkaar en met een gevoel van hittere teleurstelling daalde zij af en liet zich op den grond glijden. Langs die zijde was ontsnappen onmogelijk. Zij 'n Koningschap begrepen we ineens, mee dc hel derheid van 'n bliksemstraal, as 'n stuk mach deur God in de haanden gelegd van eene» uitverkoren mensch, over 'n stukskc, 'n deeltje van Gods schep ping. Ik zeg: op d'n oogenblik da dit Koningschap ver viel, op da-zclfste oogenblik begrepen we de bo- teckenis daarvan. Ollee, zoow is 't altij in groote oogenblikken. Op tragische momenten, as 'nen mensch denkt da-d- Onzelieveneer 'm gaar verlaten hee, is Hij sjuust 't dichtste bij! Hoe dikkels heurt ge 'nen mensch nie zeggen „neeë, hoe ik ddar deurhenen gekomen ben. da's me onbegrijpelijk!" Cg ,'u weduwvrouwke, da mee 'nen zwerm bloei- kes van kinders onverzurgd achterbleef: Jk docht da-d-Onzclicvencor me losgelaten had. maar achter af, as Hij me nie had bijgestaan, dan was m'n heele huishouwentje ten gronde gegaan!" Zukke dingen zijn dikeis te vernemen. Waarmee ik maar zeggen wil: 't is op de groote momenten dat d'n hemel efkens veur oew opengeschoven wordU oow cs Zondaggemiddag. daar in da stamineeke. En as ik d'n aanderen dag in 'n kraant las 't „rouwbeklag" van 'nen Belzen minister van de soort, die ons geleerd hebben 't Koningschap te beschouwen as 'n „versierselas 'n „tierlantijn!je", waarbij deu zen kcarel zee: „het stomme lot, dat in don blinde slaat, berooft het land van een goed dienaar; een goed lonsdienncr te zijn, -v.as steeds zijn leidende gedachte," dan docht ik: kek, da komt goed bij mc- kaart! „Hot stomme lot" K o n i n g b ij d e g r a t i e G o d s tot 't „stom me lot" beval: „en nouw is *t uit." Amico, 't is de verdomde hoovèèrdighcid van d'n mensch, die 'm zulke „stomme" dingen doet spreken. Dc hoovèèrdigheid, waaraan de heele weareld ten gfonde dreigt te gaan op d'n oogenblik. Dezelfde hoovèèrdighcid. waaraan 't socialisme van deuzen minister ten gronde gaat „'n Goed dienaar, 'n goed lands< irnnar", was deu zen Koning, zro dieën zelfden kearel! W« wisten 't. Dcuzc Koning was nederig genogt, om 'nen gocien dienaar te kunnen zijn. 'n Eigenschap die veul koningen hadden cn weinig socialisten.. echte A$pirin Sommigen zeggen; dit is even goed als Aspirin. Zij profiteeren van den naam Aspirin - op uw kosten. Ga daar niet op in Eisch de echte Aspirin met Bayer-kruis en met den oranje, band om de verpakking! UiUluitand »*rknjfb**r in d« oranj*. b*nd-buls|i* *»n 20 Ubl. 70 ct». «n oranj«nfc)«< y»n 2 Ubl. 10 cl». Waant de werkelijke nederigheid schuilt nie lu 'n ruiten pet, flodderdas of slordig jaske. De werkelijke nederigheid schuilt in: 'n goed die naar te willen zijn! In gehoorzaamheid alleen! „Kr is één man, in dit land, die gezworen heeft, met do hand op de grondwet", was t koninklijke woord van Alliert 1, waarmee ie z'n eigen gehoor zaamheid oplce! „Onze-n-Alltfèr," was 't rouwbeklag van dieën „Yzer -vreter In 't stamineeke, waarmee ie de nede righeid van deuzen Koning roldaat collega onbewust huldigde in z'n groote verdriet. Nederigheid, gehoorzaamheid, is de groote les die dcuzc groote Koning van 'n klein laand as 'n erfenis achterlaat, aan z'n kinders. z'n ministers: aan z'n volk, aan de heele weareld! Van deuzen Koning, die regeerde b ij de gratie Gods! I)a wouw ik er 's van gezeed heblien g'ad. En nouw schei ik er af. amico. mee de hartelijke groeten van Trui en as altij gin horko minder van oewen toet a voe DRé. Horizontaal: li. Godin der tweedracht 46. Bijwoord 1. Hoogste Ind. Ambtenaar (afg.) 48. Vroeg gestorven artistenpaar 3. Van ter zijde gezien 30. Vorm 6. Razend 32. Zomerconsumptio 8. Familielid 53. Uurwerk 9. Noodsein 33. Vaas 12. Iiechtmiddel 36. Plan 13. Voorvoegsel 59. Fransche kopermunt 14. Weinig 61. Maag van een herkauwend dier 16. Vertraging 03. Ijzerhoudende aardsoort 17. Opening 65» Afkorting van een provincie 18. In naam 66. Naaste familielid 20. Dwaas (►8. Periodiek Ind. jaargetijde 22. Look 72. En ondergeteekende 23. Boom 73. Binnen 24, Ten onrechte meencn 74. Verbindingsstuk 27. Rivier 76. Onbep. voorn.woord 28. Munt tVoegwoord 29. Voorzetsel 78. Hollandsch water 30. Hersenschim 79. Gedeelte van de borstkas 32. Kilometer 8L Ongeveer 34. Vragend voorn, woord 82. Waschgelegenheid 35. Teekenaarsgoreedschap Nb Bedekking 30. Hoofddeksel 84. Stoot 38. Plaats in Gelderland 86. Bennen 40. Boom der tropen 87. Vlug 42. Knip 88. Steen 90. Vlakte 91. Zangstem 2. Openhaar register 93. Posterijen V erticaal: 1. Uitholling 2. Plakmiddel 3. Mant 4 Veer 5. Aanhef 6. Afsluiting 7. Engeische uitroep 10. Voorzetsel tl. Visscbersgereedschap <2. Schrijf voorwerp .3. Rijnschip .5. Houten bakje 16. Hobbelig l. Technische werkplaats 18. Keukenvoorwerp »9. Voorzetsel :1. Pluk haar .3. Nachtkwartier .'4. Damp 95. En order 26. Wolvlok J8. Kamerplant 30. Noot 31. Slag 33. Vlies 34. Pers. voorn.woord 37. Hoeveelheid 39. Gedeelte van een huis 11. Afk. jongensnaam 12. Amerika 43. Bondgenoot 43. Duitsch werkwoord (stam) 47. Gevraagde dwangprijs 19. Voorzetsel 5L Hoeveelheid 34. Gevaarte 57. Hollandsch riviertje 38. Ledig 00. Eerste noot (12. Bewijsstuk 64. Alsook 67. Koren 09. Legt de kip 70. Bridgctcrm 71. Halt 73. Keurmerk 75, Verlegen 77. Voorzetsel 78, Boom 80. Gvmnastiektoestel 82. Prooi 83. Schrede 85. Noot 86. Laatste 87. Mast 89. Pers. voorn.woord 90. Bete 91. Breedte. knoopte de lakens los en legde ze. vol roestvlekken en gescheurd, weer op het bed. Zij bleef het geweer vasthouden. Zij kon met wapens omgaan en was geen slecht schutter. Het magazijn was geheel gevuld. Dit was althans iets; haar zelfvertrouwen vermeer derde, hoewel zij bad dat zij dit geweer nooit zou be hoeven te gebruiken tegen den krankzinnige, die in de bovenkamer sliep. Maar in geval van nood zou 't wapen haar goed tc pas komen. Zij ging naar het waschhok en koek omhoog. De dog begon aan te breken en zij nam een plotseling besluit. Zij beklom zachtjes do trap; zij hoorde Harry een beweging maken en met schelle stem roepen: „Waar ga jc been? Blijf waar je bent, lastige meid!" Zij stak de kolf van het geweer omboog, en duwde den platten steen weg, die belette dat de opening zich sloot De steen plofte neer, dadelijk bracht zij den zwaren sluitbalk aan en hoorde Harry stampend en schreeuwend heen en weer loopen. Zij ontstelde van de gruwelijke bedreigingen, die hij uitstiet, liet in haar verbijstering los en viel naar beneden HOOFDSTUK LVL Er was een hooggeplaatst ambtenaar van Scot- land Yard aangekomen, en deze hield met Dick een bespreking in de bibliotheek. „Ik neem alle verantwoordelijkheid op mij. Ik heb altijd geweten dat mijn broer een zonderling was. en ongeveer een jaar geleden kreeg ik de overtui ging, dat de krankzinnigheid, waaraan zijn arme moeder leed, ook zijn erfdeel geworden was. Ik smeekte hom een specialist te raadplegen, maar hij verafschuwde dokters. Ik bracht de knapste psychi aters uit Londen in verschillende vermommingen hier, nu eens als rentmeester, dan weer als vermoe delijk kooper van een stuk grond, maar in hun bij zijn deed hij zich zoo normaal voor, dat zij met den hesten wil geen certificaat van krankzinnigheid konden afgeven. „Mijn eigen toestand was zeer precair. Zooals u weet, ben ik de naaste erfgenaam van den titel cn alles. Iedere maatregel dien ik nam. zou den sch'jn hebben alsof Ik Harry van z.ijn plaats wilde dringen, en wanneer hij, zooals de dokters voorspelden, over weinige jaren overleden zou zijn, zou ik de schuld van zijn dood gekregen hebben, en ik wenschte den goeden naam van dc familie tc redden. Ik legde het cr voornamelijk op aan, dat hij nooit zou trouwen.'* „Zou het eenvoudigste niet geweest zijn om het meisje in uw vertrouwen te nemen?" Dick zweeg een oogenblik. „In dit geval niet. Fr hestonden redenen..." F.n de ander, die vaag begon to begrijpen, ging tot een ander onderwerp over. „U was dus de Zwarte Monnik?" „Meestentijds", bekende Dick. „Mijn broer was doodsbang voor den Monnik en ging nooit uit wan neer het gerucht liep, dat do Zwarte Monnik zich vertoond had. Ik zocht hem zooveel mogelijk bin nenshuis te houden, waar hij, onder mijn oog, geen gelegenheid had om van nabij hekend te worden met de wilde geruchten, die in den omtrek rondge strooid werden. Do man, dien de dorpelingen vrees, den en den Zwarten Monnik noemden, is in werke lijkheid Harry. Ik was een zeer onschadelijke Zwar te Monnik" hij glimlachte flauwtjes „cn had geen ander doel dan Harry binnensbuis te houden. Ik moet er bij voegen, dat ik niet altijd slaagde." „Ik vrees, dat de waarheid nu aan het licht zal moeten komen", zei do man van Scotland Yard, het hoofd schuddende. „Ik wou dat ze verleden week uitgekomen was", antwoordde Dick bitter. „Denkt u, dat uw broer de hand heeft ln de ver dwijning van Miss Gine?" „Zeer zeker. Hij moet haar naar het venster ge lokt, en overgehaald hebben, om naar den tuin of to dalen. Hij was zeer welbespraakt, niemand zou hem ooit voor krankzinnig gehouden hebben; alleen ik, die gezien heeft" hij haalde diep adem „wat ik zag. Ik zal u dit vertellen, kolonel," ging hij met plotsolingen nadnik voort, „niet voor den titel Vftti do Chelfords, niet voor alle familiegoederen, zelfs niet voor den schat van Chelford, zou Ik mijn leven van de laatste vijf jaren nog eens over willen doen! Er zijn tijden", cn zijn stem trilde van hartstocht „waarop ik de abdij zou willen laten instorten m de steenen tot nulver laten vermalen, dit hu's met den grond gelijk zou willen maken, en de tuinen tot publiek park bestemmen". Hij lachte om zijn

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1934 | | pagina 18