Voor vrede en vooruitgang der wereld
Ontwapening.
KIJKEI1 is KOOPEn bij CLOECK
Een laatste reddingspoging
te Genève.
De Oceaanvlucht van Codos en Rossi.
DE SAAR KWESTIE.
LUCHTVERDEDIGING
van den Afsluitdijk.
Ontploffing op een motor-vrachtschip.
Nog krijgsgevangenen in Siberië.
Radio-distributie door P.T.T.
Droogte in de Oekraine.
Polide-race met hindernissen.
Woensdag 30 Mei 1934.
Postrekening
No. 23330
SCHA6ER
77ste Jaargang. No. 9489
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentién nog zooveel mogelijk In het eerstuitkotnend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTFN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent (bewljsna
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Drie belangrijke redevoeringen. Verrassende
voorstellen van den Sovjet-gedelegeerde.
„Op de eerste plaats moet een oplossing gevonden
worden voor het probleem der nationale
veiligheid"
Sedert 16 October van het vorige jaar is het voor
de eerste maal, dat ae algemeene commissie der ont
wapeningsconferentie weer in voltallige zitting bijeen
gekomen is. En in deze zitting zijn achtereenvolgens
door Hcnderson, Norman Davis en Litwinoff belang
rijke verklaringen afgelegd over de critieke situatie
der ontwapeningsconferentie.
De voorzitter, Arthur Heiulerson, noemde aller
eerst de kwestie van de veiligheid. De onderscheidene
nota's, die in den laatste» tijd over dit onderwerp zijn
gewisseld, laten geen twijM DMV bestaan of niet de
kwestie der veiligheid staat en valt ook het geheeie
ontwapeningsvraagstuk.
Op de tweede plaats moet een einde worden ge
maakt aan den bewapeningswedloop op het gebied
van de luchtvloot.
En op de derde plaats moet een internationale con
trole tot stand komen op de vervaardiging van en
den handel in wapenen.
Het komt er thans op aan. een algemeen vertrou
wen te scheppen op con effectieve internationale actie
tegen den aanvaller.
Daarom Is het ook de eerste taak der ontwape
ningsconferentie, dit vertrouwen weer te herstellen.
Wanneer de staten onderling besluiten, over te gaan
tot vermindering hunner bewapening, die zij noodig
achten voor de bescherming hunner grenzen tegen
aanvallen van buitenaf, dan moeten zij ook tegelijker
tijd de verantwoordelijkheid aanvaarden om door ge
meenschappelijk optreden dergelijke aanvallen te ver
hinderen.
Henderson besloot zijn rede met de woorden: „Wij
moeten ons werk tot een succesvol einde brengen en
ik spoor daarom allo deelnemers aan de conferentie
aan tot een actieve medewerking."
„Er zijn slechts twee wegen",
man Davis.
zegt Nor-
Onder groote spanning opende Norman Davis, als
gevolmachtigde der Vereenigde Staten, de reeks spre
kers, die een poging zullen doen, door eigen voor-
voorstcüen een uitweg aan te wijzen uit de impasse
waarin de ontwapeningsconferentie zich op het oogen-
blik bevindt.
Er zijn slechts twee wegen open om veiligheid te
scheppen:
1. Door een overweldigende superioriteit op het
gebied der bewapening, misschien gepaard gaande
met een herverzekering door bondgenootschappen.
Dit systeem evenwel heeft eens geleid tot een bewa
peningswedloop en voorts tot een oorlog, welke ge
volgen wij thans nog niet te boven zijn en welks her
haling wij misschien nimmer te boven zouden ko
men.
2. Bij de andere oplossing gaat het er om de de
fensieve krachten te versterken en de aanvalskracht
te verzwakken, m. a. w. de vooruitzichten op een suc
cesrijken aanvalsoorlog te verminderen door een ge
leidelijke afschaffing van die wapens, welke in het
bizonder voor een aanval geschikt zijn, d.i. de zware
mobiele artillerie, de tanks, do gaswapens, en de
bombardementsvliegtuigen.
Deze ontwapeningsmethode zou een werkelijke
hulp zijn voor de handhaving van den vrede, vooral
ook omdat men daarmede de instrumenten zou af
schaffen. welke onontbeerlijk zijn voor een succes
rijken aanval en waardoor men ook de vestingen en
andere verdedigingsmiddelen een superioriteit zou
verzekeren. Deze methode" is in feite op 23 Juni 1932
door (ie conferentie bij resolutie aangenomen.
Do Amerikaanschc regcoring is er van overtuigd,
dat slechts deze tweede weg die der ontwapening
vrede en vooruitgang ter wereld en de nationale
veiligheid in ieder land zou kunnen waarborgen.
Helaas domineert in Europa thans de tegenover
gestelde strooming. Een voortschrijden op dezen weg
zou weer voorwaarden scheppen, zooals die welke
aan den wereldoorlog voorafgingen. Wie aldus deze
politiek volgt, in plaats van veiligheid te scheppen
•door een vermindering der bewapening, laadt een
zware verantwoordelijkheid voor de toekomst op
zich.
Norman Davis stelde aan het slot van zijn rede
aan de conferentie voor, terug te keeren tot do re
solutie van 8 Juni 1033, dat wil zeggen, tot de aan
vaarding van het plan-Mac Donald door alle naties,
met inbegrip van Duitschland, als grondslag voor
een toekomstige ontwapeningsovereenkomst.
Als Duitschland een ontwapeningsconventie wenscht
hetgeen ongetwijfeld het geval zal zijn, dan kan hij,
Norman Davis, niet licht gelooven, dat genoemd
land niet hereid zou zijn. de onderhandelingen we
der te hervatten op een basis, waarin het vroeger
zelf heeft toegestemd.
Redevoering van Litwinoff.
Litwinoff, de Russische gedelegeerde, constateer
de, datde ontwapeningsconferentie geheel mislukt is.
Hij keerde zich tegen degenen, die steeds nog re
sultaten willen bereiken en hopen, dat de conferen
tie ten slotte nog tot resultaat zal leiden. Do ccnigo
denkbare weg noemde Litwinoff de directe algehcelc
ontwapening van alle staten. Dit voorstel is verwor
pen en de moeilijkheden zijn daar grootendeels uit
voortgevloeid.
De Russische voorstellen.
Hierna besprak I.itwinof dc Sojvet-Russische voor
stelen. Aangezien het niet meer gaat om ontwape
ning, maar alleen om den vrede te verzekeren, moet
een anderen weg dan die der conferentie worden
gevonden. Zoo'n weg is ongetwijfeld het systeem van
niet-aanvalspacten, dat Rusland reeds ver heeft uit
gebreid. Een andere weg is die der regionale pacten
tot wedcrzijdsche hulpvcrlcening overeenkomstig de
Franscho voorstellen.
Als belangrijkste Russische voorstel noemde Lit-
winov het overgaan der ontwapeningsconferentie
in een permanente en op gezette tijden bijeenkomen
de conferentie, welke geen andere taak heeft dan
met alle middelen den vrede te verzekeren. Tot nu
toe hebben vredesconferenties slechts bijeenkom
sten gehouden na een oorlog. Spr. stelde een confe
rentie voor. welke den oorlog en zijn gevolgen moet
verhinderen. Deze heeft tot taak alle middelen te
vervolmaken, welke de veiligheid zouden kunnen
versterken en tegelijkertijd alle maatregelen te laten
nemen ter verzekering van den vrede, waarbij het
morecle, economische, financieels of ook andere
middelen zou kunnen betreffen.
Na de rede van Litwinoff werd de algemeene com
missie tot hedenmiddag verdaagd. Waarschijnlijk
zullen dan Barthou en sir John Simon aan de beurt
komen om de meeningen hunner regceringen uiteen
te zetten.
Mcdedcclingen van Codos.
Reuter meldt uit New York:
Codos heeft verklaard, dat hij het mogelijk acht,
dat op het oogenblik dat Josepli le Brix zich op de
Bourget van don grond verhief, de bekleeding van
het vliegtuig beschadigd is en dat daardoor de veront
rustende trillingen zijn veroorzaakt tengevolge waar
van de vliegers er een oogenblik aan gedacht hebben
te Quebec in plaats van te New York te landen.
Amerikaansche bladen hebben beweerd dat het
vliegtuig verscheidene uren hoven den staat Mainc
heeft rondgedwaald en dat Amerikaansche vliegers
de Frnnschen ten slotte weer in de goede richting
hadden gebracht. Codos heeft daartegenover ver
klaard, dat dc navigatie van het vliegtuig sedert het
vertrek uit Frankrijk zoo goed was geweest, dat zij
ondanks de afwijkingen tengevolge van windstroo-
mingen slechts op 30 KM. van het punt van de Ame
rikaansche kust, dat zij hadden vastgesteld, waren
aangekomen. Het was dus onwaarschijnlijk, dat zij
op Amerikaansch gebied verdwaald zouden zijn, in
dien zij maar eenmaal uit de mistbanken waren ge
komen.
De verdere plannen van Codos en Rossi.
Aan een vertegenwoordiger van Havas hebben de
vliegers verklaard, dat zij over acht dagen een non-
stopvlucht van New-York naar Mexico zullen maken.
Vervolgens zullen zij een non-stopvlucht uitvoeren
naar San Francisco. Zij zullen hun vluchten uitstrek
ken tot Canada en tenslotte tcrugkeeren naar New
York, na misschien nog een bezoek te hebben gebracht
aan Chicago.
Zal Duitschland zwichten en bereid zijn,
de Fransche garantie-elschen in te willi
gen.
Naar uit Genève gemeld wordt, zou er gister bil de
voorbereidende besprekingen betreffende de Saar-
kwestie, onverwachts een ontspanning zijn ingetreden.
In Italiaanschc kringen was men althans gister
avond zeer optimistisch. Men verzekerde, dat princi-
pieele overeenstemming reeds verkregen was tus-
schen Frankrijk en Duitschland. Aloisi had een com
promis-voorstel uitgewerkt en zou hiervoor reeds de
principieele toestemming hebben gekregen zoowel van
Barthou als van den hijzonderen vertegenwoordiger
alhier, van von Papen, den heer von Lersner. Volgens
dit voorstel zou in theorie eenigszins aan dc Fran
sche wenschen inzake dc internationale politie wor
den tegemoet gekomen door dc versterking van de
Saarpolitie met een aantal politiedienaren uit Luxem
burg, terwijl Duitschland ook op het gebied der waar-
horgen voor de stemgerechtigde Saarbevolking een
concessie zou hebben gedaan.
Daarentegen zou Barthou thans erin hebben berust,
dat de Volkenbondsraad nog deze weck den dag dei-
volksstemming zal vaststellen op een vroeg tijdstip
van het jaar 1935.
NEDERLANDSCH DEVIEZEN SMOKKELAAR
GESNAPT.
Een paar honderd duizend
handen der douane.
mark in
Door de Duitsche douane is aan de grens bij Beek
aangehouden de vroegere commissionnair in effec
ten B. uit Nijmegen, die al geruimen tijd werd ver
dacht zich schuldig te maken aan smokkelarij van
deviezen.
Toen hij aangehouden werd, moet B. een paar hon
derdduizend mark aan deviezen hij zich hebben ge
had. Onmiddellijk is hij naar Kleef overgebracht.
De Duitsche douane weigert momenteel nadere in
formaties tc verstrekken over deze arrestatie of
eventueele resultaten van het verhoor van den heer
Aanschaffing materieel in geenerlei verband
met den algemeenen politieleen toestand
in Europa.
Naar aanleiding van de mededeclingen, in som
mige bladen, verschenen in verhand met proefne
mingen met luchtdoelgeschut, wordt het volgende
bericht:
Voor de luchtverdediging van den afsluitdijk der
Zuiderzee is bij de begroot ing voor 1934 gerekend op
beschikbaarstelling uit het Zuidcrzeefonds van een
bedrag van f 2.250.000 voor do aanschaffing van
luchtdoelgeschut, luistertoestellen en zoeklichten
(zie witte stukken 19331934, Tweede Kamer, wets
ontwerp 2 F, begrooting Zuiderzeewerken en wel
memorie van toelichting, bladzijde 5 bovenaan).
Ten einde bij dezen in uitzicht gestelden aankoop
van luchtdoelmateriaal zoo oeconomisch mogelijk te
werk te gaan, is aan een aantal fabrikanten offerte
gevraagd van luchtdoelgeschut, vuurleidingstoestel-
len enz. voor cenige batterijen met de daarbij be-
hoorende reserve.
Deze aanbiedingen zijn in handen gesteld van een
door den minister van defensie ingestelde commis
sie, welke de aanbiedingen zal onderzoeken en den
minister voorstellen zal doen.
Deze aanschaffing is noodig ten gevolge van den
door de uitvoering van de Zuiderzeewerken tot
stand gekomen gewijzigden waterstaatkundigen toe
stand en staat derhalve met den algemeenen poli-
tieken toestand in Europa in geenerlei verhand.
De mededeelingen betreffende een reeds gemaakte
kous zijn voorbarig, aangezien het onderzoek der
commissie nog niet is afgeloopcn en nog geenerlei
voorstellen zijn gedaan.
Schipper en zijn knecht overboord ge
slagen.
Naar eerst thans bekend is, heeft Maandag op de
Laak onder de gemeente Warmond op een motor
vrachtschip een ontploffing plaats gevonden, die bij
zonder goed is afgeloopcn.
Het schip, toebehoorende aan den heer v, d. Meer
te Alkemade, lag op de Laak geankerd, terwijl de
motor buiten werking was. Juist hadden de schip
per en zijn knecht de kajuit verlaten en zich naar de
voorplecht begeven, toen een ontploffing plaats vond.
De schipper en zijn knecht werden door den ver
oorzaakten druk over boord geslagen, terwijl het
achterschip weldra in lichterlaaie stond. De schipper
en zijn knecht konden zich in veiligheid stellen en
hadden slechts enkele lichte verwondingen bekomen.
Het achterschip brandde geheel uit. Door de politie
werd het schip weggesleept en een nauwkeurig on
derzoek naar de oorzaak van de ontploffing inge
steld, doch deze kon niet meer vastgesteld worden.
Verzekering dekt de schade.
Wat een Serviër wist te vertellen.
Reuter meldt uit Belgrado:
Duizenden personen, die gedurende den oorlog
door de Russen krijgsgevangen zijn gemaakt, le
ven nog steeds in Siberië, aldus verklaarde do Ser
viër Sarvash, die juist te Belgrado is teruggekeerd
na meer dan 20 jaar in Rusland te hebben vertoefd.
Hij werd in 1915, toen hij in het Oostenrijksche le
ger diende, door de Russen gevangen genomen en
naar Siberië getransporteerd. Na eenigen tijd in den
handel te zijn geweest, vestigde hij zich als land-
houwer. Hij huwde een Russin en heeft thans vijf
kinderen.
Daar de toestand in Siberië zeer slecht werd ten
gevolge van den hongersnood en van de hoogo be
lastingen, besloot hij naar zijn vaderland terug te
keeren. Zijn landstaal is hij nagenoeg geheel verge
ten.
Talrijke krijgsgevangenen, aldus verklaarde hij,
die thans nog in Siberië zijn, geven er de voorkeur
aan, daar te blijven, boven zich een nieuw bestaan
te veroveren in hun vaderland.
DE ONTPLOFFING IN DE CENTR. WERKPLAATS.
Geen schadevergoeding aan de omwonen
den.
Aangezien h.i. niet is gebleken, dat de ontploffing
in de centrale spoorwegplaats te Utrecht op 2 dezer
veroorzaakt is door schuld, nalatigheid of onacht
zaamheid van het personeel der Spoorwegen, heeft
de directie der Nederlandsche Spoorwegen de ver
zoeken van eigenaars van huizen in den omtrek der
fabriek, om vergoeding van schade van ruiten, wel
ke door den Lichtdruk waren gesprongen, van de
hand gewezen. Het officieele onderzoek heeft echter
nog geen positieve oorzaak van den ramp aangewe
zen.
BANKWERKER TUSSCHEN LOCOMOTIEF EN
LOODS KLEM GERAAKT.
Op het emplacement van het Maasstation te Rot
terdam moest gistermiddag de 41-jarige bankwerker
R. S. uit de Ruivendwarsstraat stopblokken op de
rails plaatsen voor een locomotief, die binnen kwam
rijden. De man vergiste zich in den afstand tusschen
de locomotief en de loods, waarvoor hij stond, met
het gevolg, dat hij geen kans meer zag de blokken te
plaatsen en door do locomotief tegen de loods werd
gedrukt. De ongelukkige liep een schedelbreuk op en
een deel van de hoofdhuid werd hem afgerukt.
In zorgwekkenden toestand werd hij in het zieken
huis aan den Coolsingel opgenomen.
Ontvanqinrichting wordt gebouwd.
Wij lezen in Het Volk:
Het Staatsbedrijf van de posterijen, telegrafie en
telefonie zal er binnenkort toe overgaan, haar tele
foonnet te exploiteercn voor radio-distributie.
Te Hilversum of Noordwijk zal een centrale ont-
vanginrichting worden gebouwd. De ontvangst zal
aldaar worden gecontroleerd en geregeld, waarna
via de telefoonkabels vier programma's door het
geheeie land zullen worden doorgegeven.
Het Staatsbedrijf zal beginnen met te Enschede en
Delft een distributiebedrijf in te richten. In deze
beide gemeenten namelijk bestaat geen radio-distri
butie, noch van overheidswege, noch van particulie
ren. De eerste aansluitingen te Enschede zullen ver
moedelijk in den loop van October gereed zijn.
Het ligt in de bedoeling van het Staatsbedrijf der
P.T.T., overal dit distributiesysteem door te voeren,
waar plaatselijke behoefte bestaat en de uitvoering
technisch mogelijk is.
Dreigende misoogst
Voor het eerst is van officieele zijde toegegeven,
dat een hevige droogte in de Oekraine aan de oogst
belangrijke schade heeft toegepast.
Alle belangrijke graandistricten hebben onder
groote droogte te lijden gehad. In de Oekraine is
liet voorjaar buitengewoon warm geweest, de sneeuw
is snel gesmolten, terwijl er zeer weinig regen is
gevallen. In Odessa en het Zuidelijk deel van het
district Dnepropetrowsk, in de Oekraine, in Daghe
stan (in den Kaukasus) in gedeelten van de Krim
en het gebied aan de andere zijde van de VVolga is
dit voorjaar zoo goed als in het geheel geen regen
gevallen; in do andere districten van den Noordelij
ken Kaukasus, in de Oekraine en het Wolgagebied
zijn de regens totdusver onvoldoende geweest en de
drogo Oostenwinden schadelijk. Men verwacht dien
tengevolge in ieder geval een ernstige gedeeltelijke
mislukking van den oogst, die verre zal blijven be
neden den oogst van het vorig jaar.
Intusschen blijven de berichten over graannood
en broodsgebrek in de Oekraine aanhouden. Buiten-
landsche bladen bevatten aldus 't Alg. Hsbl., daarom
trent nog voortdurend mededeelingen, die gedeel
telijk afkomstig zijn van Russische onderdanen, die
er in slagen \iit de Oekraine naar het buitenland te
vluchten.
De verhooging van den broodprijs, waarvan giste
ren uit Moskou gewag werd gemaakt, houdt der
halve terdege verhand met dreigend graantekort en
broodsgebrek, en de mooie motiveering was een der
gebruikelijke listigheidjes, waarachter de Sowjetre-
geering haar tegenslagen voor het stedelijke prole
tariaat, dat weinig afweet van wat er op het platte
land voorvalt, pleegt te camoufleeren.
Van een motor met zijspan en een boom
en paal.
Maandagavond achtervolgde de Haagsche motorpo
litie op de Laan van Nieuw Oosteinde, een motorrijder,
die eenige dagen tevoren door de politie was bekeurd
terzake van het rijden zonder rijbewijs en wiens pa
pieren men thans wilde controleeren. Op een gege
ven moment reed de politiemotor met zijspan, waar
in nog een agent was gezeten, tengevolge van uitwij
ken voor een passeerend voertuig, plotseling togen
een boompje langs het middenpad op. De motor greep
ook nog een boompje aan den anderen kant van het
middenpad, waarna hij over den weg slingerde en
daarbij nog in botsing kwam met een lantaarnpaal.
Zoowel boompjes als lantaarnpaal werden geheel
vernield. Door den schok tegen den lantaarnpaal sloeg
de motor over den kop, waarbij de beide agenten aan
hoofd en beenen werden gewond.
Motor en zijspan werden zwaar beschadigd.
ERNSTIGE MISDAAD IN CALIFORNI8.
Volgens een bericht uit Sacramento in Californië
heeft men het verkoolde lijk van de dochter van
den financieelen secretaris van den staat Californië
gevonden. De kleeren waren met petroleum begoten
en daarna in brand gestoken.
De politie neemt aan, dat het meisje eerst ver
moord is. Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
De misdaad heeft in geheel Californië groote be
roering veroorzaakt.
LUGUBERE VONDST TE PARIJS.
Vier lijken, waarvan de identiteit niet
bekend is.
Iti een gebouw in het kwartier der Buttes Chau-
mont te Parijs, heeft men de lijken gevonden van
een man, een vrouw en twee kinderen, waarvan de
identiteit nog niet kon worden vastgesteld.
In hetzelfde gebouw werd Zondag j.L de congier-
ge vermoord, die een inbreker verraste en door de
zen werd neei'geslagen. De politie stelt een onder
zoek in.