xl
k
Dwars door Afrika.
EEN AFTELSPELLETJE.
WIE HEEFT GEDULD?
SCHAGER COURANT
Voor de eerste maal door
het Zwarte werelddeel.
TWEE LEGPROBLEMEN.
GEEN WONDER,... DAT HIJ
GEK WERD!
DE VERJAARDAG VAN
POPJE TRUUS.
OVER WEERSVOORSPEIIINGEN EN WEERHUISJES....
Door
P. VAN VENHUYSEN.
Den beroemden, Engelschen ontdekker,
Henry Stanley komt de eer toe, de eerste
te zijn geweest, die het waagde dwars door
het Zwarte Werelddeel, zooals Afrika al
gemeen wordt genoemd, te dringen
Voor hem hadden twee, niet minder be
roemde reizigers, Livingstone en Cameron,
reeds een poging daartoe, gewaagd, maar
zij waren daarin niet geslaagd. Ze waren
afgeschrikt door de tallooze moeilijkheden
die zij het hoofd hadden te bieden. Inder
daad was de vijandelijke gezindheid der
inboorlingen tegenover de blanken alge
meen bekend en bovendien leverde de to
tale onbekendheid met de gesteldheid van
het land een niet denkbeeldig gevaar op.
Toch besloot Stanley in zijn onstilbaar
verlangen om achter de geheimen van het
Zw. Werelddeel te komen, het eindelijk te
wagen! Reeds had hij zijn naam gemaakt
met de onderzoekingen in de buurt van
het Tanganikameer, Victoria en Albert
Njanza, waardoor hij alle bijzonderheden
over den loop van den Nijl had weten op
te sporen.
Dat was in November 1875 geweest, 3
jaar later nam hij het besluit vanuit
Njangwe, aan de Lualaba, dwars door Afri
ka, Emboma, aan don mond van den Con-
go te bereiken.
In Augustus 1876 verliet hij met zijn met
gezellen, blanken en zwarten Uschidschi
aan het Tanganikameer; als gids diende
hem een zekeren Pippu Tip, een Arabisch
opperhoofd.
Onderweg eerst vernam deze het doel
van dezen tocht. Deze zette groote oogen op,
en ried Stanley ten zeerste af, deze tocht
te ondernemen. Hij wees hem op tal van
gevaren, die hem konden bedreigen, maar
Stanley volharde in zijn besluit. Toen ze
in Tjangwe, het eigenlijke beginpunt van
den tocht waren gekomen, weigerde Pippu
Tip dan ook, hem verder te vergezellen en
het grootste gedeelte der manschappen
volgde dat voorbeeld.
Stanley liet zich er echter niet door af
schrikken. Hij nam andere mannen aan en
bepaalde het vertrek op 6 November.
Bij het afscheid zongen Pippu Tip en
zijn mannen Stanley en zijn hegeleiders 'n
weemoedig afscheidsliedje toe, dat niet na
liet indruk te maken op den karavaan.
Stanley zelf ontkwam er ook niet aan,
maar dadelijk verzette hij zich tegen zijn
Leg van deze fantastische figuur, na de
onderdeelen zorgvuldig te hebben uitge
knipt, drie vierkanten.
En van deze
vierkant.
stukjes papier één groot
zwakheid en gaf hij het bevel tot vertrek.
Het grootste gedeelte van de reis ge
schiedde in opvouwbare booten; die, waar
in Stanley zat, heette de „Lady Alicc". Ge
durende de vaart hadden de reizigers zich
voortdurend te beschermen tegen de ver
bitterde inboorlingen, die vanuit allerlei
verborgen schuilhoeken tallooze giftige pij
len op hen afschoten. Sommigen waren
raak en een aantal mannen lieten er het
leven bij.
Het grootste gevaat- was echter de vele
watervallen, die moesten worden overge
trokken. Iedere waterval kostte een of
meer slachtoffers. Zoo verloor Stanley op
zekeren dag zijn besten vriend en reisge
noot Fr. Pocock en eenige dagen later
scheelde het weinig of Stanley zelf was
eveneens door het water hij de Mobcllewa-
terval meegesleurd.
Zoo werd door al die ongelukken hot reis
gezelschap van Stanley hoe langer hoe
kleiner! Hij gaf het echter niet op. Hij wil
de slagen. Voort ging het dus, steeds die
per het land in en zoodoende naderde men
al meer en meer het einddoel. Toen Stan
ley bijna de. Westkust, bad bereikt, kwam
bij tot de ontdekking, dat er spoedig ge
brek aan levensmiddelen zou zijn. Er was
nog slechts een voorraad voor enkele da
gen en hoe vér was hij nog van de Em
boma verwijderd? Hij wist het niet. te
schatten!
Twee, drie dagen gingen voorbij.
Uitgeput van honger en dorst lagen de
reizigers op den grond, niet meer in staat
tot de geringste inspanning. Stanley, niet
minder uitgeput dan de andere mannen,
sprak hen moed in door hun een spoedige
aankomst tc Emboma voor te spiegelen.
Iedereen móest zijn laatste krachten verza
melen om liet einddoel te bereiken, wilde
men niet ellendig omkomen. Gelukkig za
gen de mannen dit ook in, ze vermanden
zich nogmaals en zetten hun reis met uiter
ste inspanning voort. En zie Stanley
had geluk. Den vierden dag bereikten hij
en zijn metgezellen tegen den avond van
den Ssten Augustus 1877 Emboma! Zijn
reis dwars door Afrika had precies 276 da
gen geduurd! Van de 256 manschappen,
die hij had medegenomen, waren 115 over
gebleven. Met hen had hij 116G3 K.M. afge
legd.
Deze tocht kostte Stanley een groot deel
van zijn gezondheid. Blijkbaar had hij, die
de sterkste zenuwen van allen scheen te
hebben, cr toch te veel van gevergd. Toen
hij zich van de uitputting der reis een
weinig hersteld had, verviel hij in een
soort gevoelloosheid en schuwde een lan
gen tijd de menschen. Zijn vrienden spoor
den hem aan naar Engeland terug te gaan,
waartoe hij tenslotte besloot. Wel verbeter
de langzamerhand zijn gezondheid in het
vaderland, maar toch is hij volgens zijn
vrienden nooit meer de oude geworden,.
De wereld heeft dus veel aan Sfanley's
volharding te danken. Een deel van den
sluier, die over het Zwarte Werelddeel
hing, heeft hij opgelicht.
OPLOSSING: Aftelspelletje: met 10.
Vijftien jongens en vijftien meisjes staan I
in een kring, zooals de teekening laat zien.
Je begint af te tellen hij het meisje, waar
het pciltje A. hij staat. Met welk cijfer moet
je aftellen om eerst alle jongens en daarna
alle meisjes af te laten zijn?
N.B. De redactie neemt geenerlei verant
woordelijkheid omtrent de gevolgen
van het lezen van onderstaand arti
kel op zich!
De nieuwe patiënt was zoo gewillig en
verstandig, dat de dokter het niet kon
laten hem de vraag te stellen: „Weet U
eigenlijk wel, waar U bent?"
„Ja, helaas wel, dokter; in een krankzin
nigengesticht!"
„Maar waarvoor bent U eigenlijk hier ge
komen?" vroeg de dokter.
„Tja," zei de patiënt, dat is een eigen
aardige geschiedenis, luistert U maar
eens:
„Ik trouwde met een weduwe, die een
volwassen dochter had. Daarop trouwde
mijn vader met de dochter van mijn
vrouw!
Mijn vrouw werd daardoor dus de
schoonmoeder van haar schoonvader. Mijn
stiefdochter werd mijn stiefmoeder en mijn
vader mijn schoonzoon. Mijn stiefmoeder
kreeg een zoon, die dus mijn stiefbroer
was, maar hij was ook mijn kleinzoon en
de kleinzoon van mijn vrouw, zoodat ik de
grootvader van mijn stiefbroer was. Toen
nu mijn vrouw ook een zoon kreeg, was
die ook de zwager van mijn vader (als
broer van zijn vrouw). Mijn stiefdochter
is echter tegelijk dc grootmoeder van haar
hroer, want die is de zoon van haar stief
zoon.
Daar ik de stiefvader van mijn vader
hen, is mijn zoon de stiefbroer van mijn
vader, echter ook de zoon van mijn groot
moeder, daar mijn vrouw de stiefdochter
Knip de lichtgekleurde stukjes zorgvul
dig uit en leg ze zoo, dat ze een mooi
plaatje vormen. Plak ze dan netjes op een
ander stuk papier. Als je het heel mooi ge
daan hebt, is het waard om in een lijstje
op je kamertje te hangen. Probeer het
maar eens en veel succes!
Oplossing in liet volgend nummer.
van haar dochter is. Ik ben de stiefvader
van mijn stiefmoeder, mijn vader en zijn
zoon zijn broers, mijn vrouw is mijn groot
moeder, omdat zc de moeder van mijn stief
moeder is, ik ben een neef van mijn vader
en tegelijkertijd mijn eigen grootvader
„En dat," besloot de patiënt, „heeft mij het
verstand gekost!"
De assistent-geneesheer had intusschen
een dwangbuis gehaald, want de dokter
was inmiddels wild geworden en gilde
maar steeds „Mijn vrouw is mijn groot
vader!
Mijn pop heeft morgen verjaardag! Wat
zal ik haar geven? Een mooie bloempot?
Maar zulke kleine bloempotten bestaan er
toch niet? Zeker maar die maken we
zelf. Let maar eens op...!
Wij halen in de keuken een eierdop.
Maar de schaal moet nog onbeschadigd
zijn. Misschien heeft moeder wel een ei,
dat ze voorzichtig in een pannetje laat
leegloopen, om het te klutsen voor een om-
meletje, of iets dergelijks!
Nu snijden wij voorzichtig het derde
deel van dc eierschaal af, namelijk dat ge
deelte, dat het puntigst is. In de bodem
maken we met een naald drie of vier
gaatjes. Uit Plastilina (modelleerklei) kne
den we een mooie ring, waarin de eier
schaal past (we kunnen ook een ring van
kurk nemen) en zetten het ei daar zoo
danig op. dat de gaatjes vrij blijven. Nu
nog drie mooie pootjes voor de bloempot
gemaakt enje hebt een allerleukst
bloempotje, dat je nog aardig kunt beschil
deren ook. Een beetje aarde erin, een bo
terbloempje of een leeuwenbekje O.I.-
Kcrs kun je ook nemen, maar dat duurt
langer en popje Truus zal groote oogon
opzetten, als ze het keurige potje ziet!
OPLOSSING: Legproblemen:
h
Hoe men een weerkaart
moet lezen.
Wij weten toch allemaal
wel zoo'n beetje dat de voch
tigheid van de lucht, die
zich verdichten kan tot re
gen, op vele dingen van
groote invloed is! Gelatine
blaadjes krommen zich met
de bevochtigde zijde naar
boven, omdat ook onze adem
vocht bevat en de waterdeel
tjes in de oppervlakte drin
gen en die vergrooten. Ge
spleten stroo buigt en vooral
een snaar, een echte darm
snaar zooals aan de gui
taar of mandoline zit is
een goede vochtigheidsmeter.
Zij neemt water op en ver
lengt automatisch bij vochti
ge temperaturen.
Deze snaar verlengt zich,
wanneer zij vocht opneemt.
Bij het weerhuisje is deze
eigenschap uitgebuit: het plankje, waarop
de poppetjes staan, is met een snaar ver
bonden. Bij mooi weer, dus bij een droge
temperatuur krimpt de darmsnaar in en
draait door een bijzonder machenisme het
regenmannetje naar binnen, terwijl bij
vochtig weer het mooi-weer-mannetje naar
binnen gedraaid wordt. Dan verschijnt het
regeninannetje buiten het huisje!
Wil men de weersvoorspellingen nauw
keurig nagaan, dan moet men maar eens
een weerkaart in de krant bestudeeren.
Ook kan men zich bij een meteorolo
gisch station, zooals wij b.v. in de Bilt heb
ben, abonneeren op zoo'n weerkaartje, dat
men dan geregeld toegestuurd krijgt. Daar
op vallen in de eerste plaats de verschil
lende lijnen op, in wier midden een H of
een L staat. Dat beteekent Hoogdrukgebicd
of Laagdrukgebicd. Dat zijn aanduidingen,
die betrekking hebben op den luchtdruk
der aldus aangeduide streken. Staat er 'n
cijfer bij, dan loopt de betreffende lijn over
alle steden, die een luchtdruk van dat cij
fer (b.v. 750) hebben. Men noemt deze lij
nen „Isobaren". De pijltjes geven de wind
richting aan. Het getal naast iedere stad
verraadt ons de daar heerschende tempe
ratuur en de wijze, waarop het kringetje,
dat de stad voorstelt, geteekend is, geeft
verdere bijzonderheden over het weer. Tien
open kringetje beteekent „zonder wolken"
een half zwart gemaakt kringetje „hall
bedekt", een geheel zwart gemaakt krin
getje „bedekt" of „regen". Het is dus heele-
maal niet moeilijk, een beetje te voorspel
len