Elke dag als een
nieuwe hel
Zaterdag 14 Juli 1934.
Geen staking bij de Heemaf.
Kapitale boerderij afgebrand.
Een „vriendschappelijke" voetbalmatch.
Frankrijk bezuinigt.
W1LLY DEN OUDEN'S NIEUWE
TRIOMF.
Westelijk van de Perzische bergen
Iets over Aziatische warmte. - Een artikei
ter afkoeling voor lezers, die van de hitte
mochten lijden. - Hoe men eieren in
de zon kookt.
(Van onzen neizcnden correspondent.)
Shahraban (tusschèn Bagdad en de Per
zische grens), 7 Juli.
WE zijn nu als de vrouw van koning Nebu-
kadnesar. twee duizend jaar geleden, vol
heimwee naar de bergen van Iran, waar we
koelte en verfrissching hopen te vinden, want in de
vlakte, westelijk van de Perzische bergen, is elke dag
nu als een nieuwe hel.
Wc hebben gelezen van de warmte in Europa, in
Amerika, en we hebben er om gelachen. Het
gemoedelijkstc voor ons in deze berichten is, dat er
wordt gesproken van een „hittegolf", dus van een
verschijnsel van zeer voorbijgaanden aard. Hier ech
ter is de hitte een last, die op het land en op de men-
schen drukt en vele maanden zal duren en zelfs nog
zal toenemen. En reeds nu is de warmte een marte
ling, waaraan men niet ontkomen kan.
Ergens anders, in de woestijn van Noord-Afrika
b.v. en ook in Syrië, hebben we in don heetsten tijd
van het jaar nachten beleefd die kil, zelfs koud wa
ren, maar hier blijven ook de nachten drukkend
warm, al zijn ze wel eenigszins koeler dan de bran
dende helledagen. Desniettegenstaande is de tempe
ratuur zelfs kort vóór het opgaan van de zon toch
nog zoo hoog, dat men in Europa, bij zulk een tem
peratuur overdag reeds van hevige warmte zou
spreken.
Te New York slapen de mcnschen 's nachts op de
daken, zoo wordt uit Amerika, getelegrafeerd, maar
hier slaapt men in dc warme maanden nooit ergens
anders. De daken zijn er op gebouwd. Ze zijn plat
en er voert steeds van den binnenhof van het huls
een (gap heen. De bedden worden er in April of Mei
heengebracht en blijven er-lot in Octófiet*.' Zb"staan er
onder vrijen hemel, wat niet hot minsto bezwaar
oplevert, daar hier in de warme maanden nimmer
oen druppel regen valt. Reeds in Aziatisch Turkije,
In Anatolië, kan men in vele plaatsen zulke zomer-
bedden zien, zooals ik van vorige reizen weet
Natuurlijk slapen de menschen op het dak zon
der dekens of zelfs lakens, daar de nachttempera-
tuur zulk een bedekking volkomen overbodig en zelfs
hinderlijk maakt.
Deze „zomerbedden" hebben evenwel een groot be
zwaar: men is er gedwongen vroeg, dat wil zeggen:
dadelijk na het opgaan van de zon, op te staan, daar
het er dan niet meer is uit te houden.
Mijn werk veroorloofde me gewoonlijk niet in een
zomerbed te slapen. De nacht bood meestal dc ecnige
mogelijkheid, dat ik schrijven kon. ïk zat dan buiten
op een terras en tikte op mijn schrijfmachine tot drie,
vier en soms ook wel eens vijf uur 's morgens. De
temperatuur was dan nog zeer hoog, heel dikwijls
meer dan 27 graad Celcius (ruim tachtig graden
Fahrenheit), maar door de tegenstelling met de veel
hoogere dagtemperatuur gevoelde ik me dan toch
min of meer behagclijk. Nu, onderweg, kan ik deze
methode evenwel niet. volgen.
Terwijl ik buiten onder den vrijen hemel schreef,
liet ik vensters en deuren van mijn kamer geopend
om ook daar cenige afkoeling te krijgen en tegen het
aanbreken van den dag nam ik rust in mijn kamer,
waarvan ik vensters, deuren en gordijnen gesloten
had om de warmte van den nieuwen dag zoo lang
mogelijk buiten te houden. Voor dien tijd had ik bo
vendien den vloer van mijn kamer rijkelijk begoten
met water. Bevond ik me in een plaats, waar electri-
sche stroom is, dan liet ik steeds een ventilator
draaien, maar desniettegenstaande is het me sedert
maanden niet gelukt de temperatuur in mijn kamer
lager te brengen dan 29 graden Celsius (ruim 84 gra
den Fahrenheit). In deze hitte kon ik dan enkele
uren slapen tot de warmte weder aanmerkelijk toe
nam, in mijn kamer tot 35 graden Celcius (95 graden
Fahrenheit).
Het menschelijk lichaam is evenwel een wonderlijk
instrument, dat zich aan heel veel weet aan te pas
sen. Hiermede rekening houdend hadden we een een
voudig middel gevonden om ons in onze kamer toch
nog behagelijk koel te gevoelen. Wc gingen name
lijk nu en dan enkele minuten naar buiten, waar in
de schaduw de temperatuur was gestegen tot 42 gra-
Waarvan we zullen eten.
Nabij Shahraban.
den of 44 graden Celcius (ruim 108 of 111 graden
Fahrenheit) en ook web eens hooger. Kwamen we te
rug in onze kamer, nadat ons lichaam zich aan dc
veel hoogere buitentemperatuur min of meer had
aangepast, dan kregen we den indruk, dat het in
onze kamer koel was.
In de dorpen en steden dezer landen heeft het le
ven zich geregeld naar de warmte. Nog vóór het op
gaan van de zon komt er overal beweging. Winkels
worden geopend, karavanen ezels cn kameelen gaan
op weg, in werkplaatsjes komt het bedrijf in gang,
te zeven uur openen de meeste kantoren, maar te
twaalf uur 's middags valt een stilte. Bijna niemand
werkt meer. Er is groote rust tot vier uur of vijf uur
's middags, wanneer het allerergste van de hitte voor
bij is, al is de temperatuur dan nog zoodanig, dat
men er in Eutopa over schreeuwen zou. Valt de tem
peratuur vóór tien uur 's avonds onder de dertig gra
den Celcius (86 graden Fahrenheit) en is er slechts
een heel klein beetje luchtbeweging, dan spreken de
«mcnêclna» ovei een koelen avond, die door de
tegenstelling met de veel grootèrc daghifté inderdaad
aangenaam aandoet.
Buiten de dorpen en steden, als het mogelijk is aau
ecu rivieroever, zoeken de menschen 's avonds ver
frissching en in palmentuinen kan men overal Ara
bieren en ook wel Europeanen zien zitten, genietend
van een koelte, die in Europa nog voor ondragelijk
warmte zou doorgaan.
Er is één vertroosting: de westersche wetenschap
heeft den bewoners van deze streken de kunst van
ijsmaken geleerd en zelfs in enkele dorpen zijn allo
mogelijke soorten van vruchtenijs tegen een onge
looflijk lagen prijs verkrijgbaar. Een groote portie
met vier of vijf verschillende soorten ijs komt op acht
k tien fils (6 k 7cent).
Gedurende den tocht naar het oude Babyion en
Sinn Diban hebben we in dc felle hitte nog iets
nieuws geleerd. Hier en daar hebben we in de woestijn
halt. gehouden bij een rustende automobielkaravaan,
waar wc in de schaduw van de hoogopgeladen wa
gens konden zitten cn eten. In zoo n geval deelt men
natuurlijk wat men heeft met de chauffeurs en met
kameeldrijvers, die van de schaduw, deze weldaad in
den zonnegloed, willen racdegenieten. De chauffeurs
en kameeldrijvers geven dan weder van wat zij heb
ben, o.a. stukken van groote, tientallen kilogrammen
wegende meloenen, die bij dc hevigste hitte van bin
nen koel en frisch blijven.
Bij een van die gelegenheden gaf men ons eieren
te éten, die gekookt waren in de zon.
Dit is geen grapje, geen overdrijving, geen jager
latijn.
Heden hebben wc ons zelf zulke eieren bereid.
Er is een klein trucje bij noodig, dat men weten
moet.
In de gloeiende zon legt men een plant ijzer of
ander metaal neder, dat binnen enkele minuten te
heet is om aan te raken. Op deze door dc zon warm
gestoofde plaat legt men de eieren, die nicn telkens
om dient te wentelen.
Te ongeveer één uur in den namiddag, dus op het
heetst van den dug, hebben we dit gedaan en na
tien minuten waren de eieren in een toestand, alsof
ze vijf minuten waren gekookt, d.w.z. het eiwit was
hard, de dooier nog half vloeibaar. Of het mogelijk is
de eieren op deze wijze geheel hard te komen, weet
ik niet, daar we de proef nog niet namen.
Merkwaardig is bij de felle warmte de kameelen te
zien. Deze dieren verdragen de vinnigste koude en
tevens de hevigste tvdHrtte) maar stijgt do temperatuur
hoog, dan gaan hun haren rechtop staan, zoodat ze
nog wel dc huid beschaduwen, maar tevens dc moge
lijkheid van afkoeling* laten.
Dit artikel tik ik, bijna geheel naakt zittend in
do schaduw van palmen bij een linker zijriviertje van
den Euphraat. Een Arabische knaap begiet nu en
dan mijn rug met koel water. In de nabijheid is een
Bedoeinenvrouw, die op een heks gelijkt, bezig boven
een klein vuurtje kameelmelk te koken. Heel be
trouwbaar ziet liet er niet uit, maar we hebben toch
besloten met de melk straks onzen maaltijd te doen
en rekenen er op, dat het vuur allo gevaarlijke kie
men gedood zal hebben. Op een avontuurlijke reis in
deze streken kan men het met de hygiëne niet
steeds zoo nauw nemen.
Om dc plek schaduwschemer waar ik zit, laait
aan alle zijden dc hellegloed van de woestijnzon.
De stilte wordt alleen gestoord door het zachte ma-
chinegeweergeratel van mijn schrijfmachine, waar
op ik dezen brief tik, welke bestemd is mijn lezers,
die van do Europeeschc hitte mochten lijden, koel
te te brengen door de vergelijking met de door mij
beschreven Aziatische warmte.
J. K. BREDERODE.
Aangekondigde loonsverlaging Ingetrokken.
Hengoio: Na diverse conferenties tusschen de
directie van de Heemaf en vertegenwoordigers der
drie metaal bewerkersorganisaties is ten slotte over
eenstemming bereikt. Naar wij vernemen hebben de
organisaties een schrijven ontvangen van de directie
der N.V. Heemaf, dat deze de aangekondigde loons
verlaging heeft ingetrokken, echter met de mededee-
ling, dat de verlaging dit jaar toch zal moeten wor
den ingevoerd.
Maandag 16 Juli zal dus niet tot staking worden
overgegaan.
50.000 K.G. hooi in vlammen opgegaan.
Door hooibroei brak Donderdag brand uit in de
kapitale boerderij van A. E. Zijlstra, staande nabij
Sluis 6 te Dedemsvaart Reeds gisteren was men be
gonnen de duizenden kilograrnman hooi uit elkaar
te halen, doch vandaag bleek, dat brand niet meer
te weerhouden was. In een oogwenk stond het ge
bouw in lichter laaie. Overal vonden dc vlammen
gretig voedsel.
Van den inboedel kon nog iets worden gered. Het
vee liep in de weide, terwijl de varkens tijdig kon
den worden losgelaten. De boerderij brandde tot den
grond toe af. Niet minder dan 50.000 Kg. hooi wei
den een prooi der vlammen. Tal van landbouwge
reedschappen gingen verloren. De schade wordt ge
raamd op circa f20000.en wordt door verzeke
ring gedekt.
De Dedemsvaartsche brandweer bestreed met 3
stralen op de motorspuit de vuurzee, doch vermocht
tegen deze geweldige vuurzee niets uit te richten.
Persoonlijke ongevallen kwamen niet voor.
Publiek stormt het veld op, doch wordt
door den scheidsrechter met den revolver
in bedwang gehouden.
Belgrado (Joego-Slavië) (V.D.): Tc Kraegoe-
jevatz heeft dc voetbalclub van die naam een wed
strijd gespeeld tegen Paratsjin, die „vriendschappe
lijk" werd genoemd. Maar het spel werd zeer heftig
en de scheidsrechter zag zich genoodzaakt verschil
lende spelers van de thuisclub van .het veld te stu
ren. Daardoor werd het publick steeds meer opge
wonden en tenslotte stormde het het veld op en be
dreigde den scheidsrechter. Het bleek echter, dat
deze op dergelijke gebeurlijkheden voorbereid was:
hij trok althans een revolver en dreigde ieder neer te
schieten, die hem durfde aanraken. De politie is hem
daarna te hulp gekomen en heeft hot veld doen ont
ruimen, waarna het bezoekende elftal onder politie-
geleide naar het station werd gebracht.
10300 betrekkingen bij de Post afgeschaft.
Dit jaar geen manoeuvres.
Parijs: Om redenen van bezuiniging zullen de
groote manoeuvres dit jaar niet gehouden worden.
Tijdens den ministerraad van Donderdag heeft
president I.ehrun bovendien een decreet ondertee
kend, krachtens hetwelk 10.300 betrekkingen hij dc
P.T.T. worden afgeschaft, waardoor 152 millioen per
jaar bezuinigd zal worden.
De minister van arbeid heeft verschillende bepalin
gen uitgevaardigd, die in acht genomen moeten wor
den bij de uitvoering van de openbare werken ter be
strijding van de werkloosheid. Van de arbeidskrachten
mag slechts ten hoogste 1 10 buitenlanders zijn. I)e
materialen, die gebruikt worden, moeten uit Frank
rijk of Algiers, of uit landen onder Fransch protecto
raat afkomstig zijn.
ZWEMMEN.
Zij verbetert het wereldrecord 400 meter
zwemmen vrije slag van de Ameri-
kaansche Helen Madison met
meer dan 12 seconden.
Donderdagavond heeft onze nationale kampioene
Willy den Ouden in het Oostelijk zwembad aan de
Vredenoordlaan te Rotterdam bij een officieele po
ging om het Kuropeesch record 400 meter'vrije slag
dat met 5 min. 42 sec. op naam stond van Zus
Braun, te verbeteren, niet alleen dit record gebro
ken, maar tevens kans gezien het zooveelstc wereld
record van haar Amerikaansche mededingster, He
len Madison, af te snoepen. De tijd van deze zwem
ster stond reeds vrij scherp, nl. op 5 min. 2S.5 sec.,
dus niet minder dan 12'a sec. lager dan het Euro-
peesch.
De zwemmedewerker van dc N.ILCrt. schrijft hier
over nog het volgende:
Snelzwemmen op 400 meter is zoo iets als 5000 M.
op de schaats. Het is geen sprint en hel is geen lange
baan. Het is eigenlijk' allebei tegelijk en er is geen
baan, die zóó lastig is en die zulk een zorgvuldige
voorbereiding noodig maakt.
Wij ha den van
insiders al wel
gehoord, dat mei.
den Ouden zich
den laatsten tijd
speciaal op de
zen afstand oe
fende en wij kre
gen den indruk,
dat als alles luk
te en als er niets
tegenviel, zij mis
schien dit be
roemde wereldre
cord op de 400 M.
van mej.- Madi
son nog wel eens
halen zou. Maar
dan Toch" zeker
maar met mini
maal tijdverschil.
Plotseling kregen
wij bericht, dat
gisteravond een
ernstige poging
zou worden ge
waagd.
W. den Ouden ge-
WILLY DEN OUDEN.
Om precies half 8 stond mej.
reed voor den sprong.
De starter geeft zijn laatste aanwijzingen en do of
ficieele tijdwaarnemers 3 in getal omklemmen
het horloge.
Er valt een doodsche stilte in de zwemzaal.
Een prachtige start en de aanjagende rit is be
gonnen.
Precies op den streep in het Oostelijk zwembad
zijn zwarte streepen op den bodem ton behoeve van
snolzwemmers zwemt mej. den Ouden en zij
wijkt er geen centimeter van af 16 banen van 25
meter is dat zoo doorgegaan.
Wat een felle aandacht cn wat een enorm uithou
dingsvermogen.
Dc eerste 50 meter gaan in 331/5 sec.
,,'n Tikje sneller", roept mevr. van Wuvckhuise-
Groen bij het keerpunt en het tempo wordt n heel
klein beetje opgevoerd.
De 100 \1. gaan in 1.122/5.
Wij loopen een eindje met de zwemster mede op.
Prachtig ligt hot lichaam bruin en soepel in
het water en dc voeten wrikken door de golven zon
der onnoodig gepfhs.
200 M. in 2 m 33 sec.
De helft: dat ziet er prachtig uit Van ver
slapping geen sprake. Integendeel, dc slag krijgt
meer en meer vastheid en het tempo blijft kordaat.
300 M. in 3 m. 54.
Maar dat is eenvoudig geweldig. Daar verbetert
het zwemfenomeen al haar eigen wereldrecordtijd,
die staat op 3.58. Zoo'n tijd wordt natuurlijk niet of
ficieel erkend, maar hij is er niet minder om.
De starter geeft het. fluitsignaal voor de laatste 100
meter en zoo waar het gaat nog harder. Bij dc laat
ste 50 meter kan het publiek zich niet meer inhou
den en het breekt los in luide aanmoedigingskreten.
Een laatste spurt, even de uiterste actie, en het eind
punt. is bereikt.
Dc horloges worden vergeleken en alles stemt op
den schitterenden tijd van 5 min. 16 sec.
Madison's record van 5.28 5/10, vervaardigd tijdens
de Olympische spelen te Los Angelos, in scherpen
si rijd mot mej. Knight, die slechts 1/10 sec. bij haar
achter bleef, is op glorieuze wijze geslagen.
Onze Rotlerdamsche zwemster, het grootste zwem-
wonder dat de wereld ooit zag. is voortaan wereld
recordhoudster op de 400 M. vrije slag met 5 min.
16 sec.»
Het gejuich dat er losbarstte, toen do voorzitter-
kamprechter, dc heer G. Langclaar Jr., den uitslag
mededeelde!
Er waren er, die er stonden met een brok in de kee!
en een traan in het oog. Want laten wij allen, sportlui
van Nederland, onverschillig of wij tennissen, voetbal
len, hardloopen of criket spelen, levendig heseffen, dat
wat dit meisje hier verrichtte iets waarlijks buiten
gewoons is.
De veelheid van haar successen maakt dat men er*
minder gevoel voor heeft
Alweer zoo'n record
Maar dit wereldrecord is het. mooiste dat zij berei
ken kon, omdat het verreweg hot moeilijkste is. Er is
misschien één mcnsch in dc wereld, die dit record nog
eens breken zal. Dat is zij zelf. Iemand anders ach
ten wij er niet toe in staat.
Als de aanjagende kamp is afgeloopen, staat mej.
Den Ouden even naar het gewoel te zien naar al dio
bewogen gezichten mevr. Van Wuyckhuise, do
juryleden, haar vriendinnen. En dan stapt zij naar
haar ouders, die aan den kant zitten en zij omhelst
ze beiden hartelijk.
Nog lang hangt de vreugde in het Oostelijk zwem
bad. Straks zal zij zich aan Nederland mededeeien.
