„La Guerre
déclarée..."
De avonturen van
Prins Lennart
GUERRE
Wordt 't Suez-kanaal
waardeloos
FRANCE
Zaterdag 4 Augustus 1934.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9528
La
déclarée
La
envahie
Een Fransche oorlogs
voorspelling uit
het jaar 1905.
De voorbereiding van de
„Revan che".
Door
Dr. K. MAREN.
OP mijn schrijftafel ligt voor mij een
exemplaar van het bekende Fran
sche tijdschrift „La vie Illustrée"
van den 2-istcn November 1905. De voor
plaat op den omslag laat een reusachtige
pickelhaube zien, die door een machtige
vuist over de bekende silhouette van Pa
rijs wordt gezet. Links en rechts de veel
zeggende woorden: „La guerre déclarée.
(De oorlog verklaard), en „La France en-
yahie (Frankrijk binnengerukt).
Reeds negen jaren vóór het uitbreken
van den wereldoorlog maakte het groote
Fransche weekblad derhalve reeds propa
ganda voor de komende „Revanche", de
vergelding van al het onrecht door de
Duitschers in 18701871 den Franschen
aangedaan.
Een paar der in dat vergeelde weekblad
toentertijd verschenen illustraties mogen
niet onvermeld blijven, omdat zij goed
weergeven hoe handig de Fransche propa
ganda werkte en hoe men in die dagen
reeds op het gebied van z.g. foto-montage
uitstekende resultaten wist te bereiken.
Op een der afbeeldingen ziet men hoe de
Duitsche keizer zich in 1905 heeft gedragen
bij het binnenrukken der Duitschers in
Maubeuge. Daartoe heeft men een beeld
van de een of andero in «Duitschland gehou
den manoeuvre genomen en dat beeld ge
plaatst in een teekening van de hoofd
straat van Maubeuge, waarvan de huizen
gedeeltelijk door het geschutvuur in den
jare 1905 (nota bene!) zijn vernield.
Op een andore plaat ziet men hoe een
Fransche famlic, bestaande uit vader, moe
der, zoon en dochtertje, in een kelder i$
gekropen, om zich tegen het Duitsche ka
nonvuur te beschutten. Waarbij men goed
in het oog zal hebben te houden, dat er in
1905 geen beschieting heeft plaats gehad,
eenvoudig reeds, omdat er heelemaal in dat
jaar geen oorlog tusschen Frankrijk en
Duitschland is geweest.
Dit wat de platen betreft, die dus in 1905
opzettelijk voor het propagandistische doel
Frankrijk wakker te schudden als
het ware dus op hestelling moeten zijn
vervaardigd en die met de werkelijkheid
uiteraard niet het allerminste of het aller
geringste hadden te maken.
Aardiger is het de tekst te lezen en te
bemerken, dat al in het jaar 1905 de schrij
ver van al dit verzonnen fraais deft opper
bevelhebber van het Fransche leger draad
loos van den Eifeltoren aan de Fransche
troepen in Nancy het hevel laat geven die
stad te ontruimen. Daarop laat de Duitsche
Kroonprins de Duitsche troepen bij het
binnentrekken van het ontruimde Nancy
langs zich rukken.
De oorlog ontbrandt,, omdat in het Ka
naal het Duitsche schip „Kaiser Wilhelm"
een Engelsch stoomschip ramt en tot zin
ken brengt, waarna Duitschland weigert
daarvoor Engeland verontschuldigingen
n^r-rrrr-.
In de Middellandsche
Zee wordt het vlieg
tuig oppermachtig.
Een interessante beschouwing.
Onder:
DE DUITSCHE KEIZER BIJ HET BIN
NENRUKKEN VAN MAUBEUGE.
(Op deze afbeelding heeft men zeer
handig oen foto van een Duitsche
manoeuvre genomen en daarom
heen geteekend de verwoeste hoofd
straat van Maubeuge).
DE OORLOG VERKLAARD
De Omslagplaat van de
„La Vie illustrée" van
den 24sten Nov. 1905.
aan te bieden. Nu zou mt^. denken, dat
dan Engeland en Duitschland in oorlog ge
raken, neen, niets van dat alles, Duitsch
land valt Frankrijk aan, omdat de Duit
sche Keizer gezegd zou hebben: „Als een
land, welk dan ook, Duitschland wil aan
vallen, verklaar ik dadelijk oorlog aan
Frankrijk!"
Zoo gaat het vele bladzijden verder, maar
kijk had de schrijver er toch wel op, want
hij laat den oorlog van 1905 beginnen met
EEN FRANSCHE FAMILIE ZOEKT BE
SCHUTTING TEGEN DE BESCHIETING
DOOR DE DUITSCHERS.
De geheele foto is zorgvuldig geënsceneerd.
het binnenrukken van de Duitsche legers
in Noord-Frankrijk. Tegelijkertijtd komen
in Duinkerken Engelsche troepen aan land
om Frankrijk te helpen.
Aardig gevonden zou men van de ge
heele oude aflevering van den 2-lsten No
vember 1905 willen getuigen, wanneer de
ze niet zoon ophitsende strekking had ge
had!
IN deze tijden van spanning heeft men
weinig belangstelling meer voor lief
desgeschiedenissen. En toch heeft die
van Prins Lennart van Zweden velen ont
roerd.
Deze kleinzoon van Gustaaf V de Ko
ning van Zweden en van de tennisbanen
werd zoo verliefd op een Stockholmsch
burgermeisje, dat er voor hem geen andere
uitweg was dan met haar te trouwen. De
koninklijke familie was wanhopig. Elk ar
gument, dat men maar bedenken kon, werd
aangewend om den verliefden prins tot an
dere gedachten te brengen, doch tevergeefs.
Toen ging men over tot bedreigingen, tot
sancties: de prins zou zijn rang en voor
rechten verliezen. Maar ook dat gaf niets.
Zooals Richard III van Engeland eenmaal
onder aangrijpende omstandigheden wel
een koninkrijk wilde geven voor een paard,
zoo gaf ook Prins Lennart zijn titel prijs
voor de liefde van een mooi meisje. Hij
werd gewoon Mijnheer Bernadotte en
trouwde met zijn vurig geliefde Karino. En
na eenigen tijd kreeg hij voor zijn vorste
lijke waardigheid, die van vader in de
plaats.
Nu hij niet meer tot het vorstenhuis be
hoorde, zag Mijnheer Bernadotte zich als
man en vader geplaatst voor de meedoo-
genlooze werkelijkheid van het dagelijksch
leven. Hij moest zijn brood verdienen.
Maar als prins had hij dat niet geleerd.
Spoedig werd hij omringd door allerlei
min of meer verdachte personen, die hem
fantastische plannen voorlegden. O.a. voor
een restaurant in de stratosfeer. De ex-
prins was ernstig genoeg om deze plannen
rijpelijk te overwegen en onervaren genoeg
om er in enkele gevallen op in te gaan,
Het gevolg was, dat de koninklijke familie
in allerijl moest ingrijpen om den heer
Bernadotte voor de onaangenaamste ge
volgen van zijn industrieele en commerci
eele ondernemingen te vrijwaren. Zoo on
dervond hij, dat het gemakkelijker is om
als prins geboren te worden dan om het
brood te verdienen voor vrouw en kind. Hij
zag ook in, dat hij voor het zakenleven niet
geschikt was. Hij beloofde zijn familie dan
ook, om er zich niet meer mee in te laten;
als belooning voor deze goede voornemens
kreeg hij een sommetje geld.
Onveranderd bleef intuschen zijn voorne
men, om iets te bereiken, om iets te pres
teeren in de wereld van de gewone men-
schen, waarin hij zich begevea had. Hij
had altijd veel gevoeld voor de filmkunst;
hij voelde zich in staat om als régisseur
op te treden. Een beroep, dai naast roem
ook veel geld opbracht! Dag en nacht be
studeerde hij ijverig zijn nieuwe vak. Om
het ook praktisch te leeren kennen, reisde
hij vaak naar Berlijn. In de filmstudio's al
daar ontmoette hij al spoedig menschen,
die vol bewondering waren voor zijn in-
Reeds tal van jaren hebben geleerden
van naam en hoogst bekwame ingenieurs
en technici het plan in studie genomen de
Middellandsche Zee hij de Straat van Gi
braltar en bij het Suez-Kanaal af te sluiten
en een nieuw stuk vruchtbaren grond aan
de overvolkte wereld toe te voegen. Ontzet
tend vergroot dus een afdamming en droog
legging, niet van de Zuiderzee, maar van
de Middellandsche Zee. Mocht dit plan ooit
tot, uitvoering komen in onzen techni-
schen schier volmaakten tijd is niets meer
onmogelijk! dan zou een der belangrijk
ste punten van de wereldpolitiek een ge
heel ander aspect krijgen en de politiek
rondom de Oude Wereldzee grondig gewij
zigd dienen te worden. Voorloopig zijn wij
evenwel nog niet zoo ver, zoodat men vei
lig kan zeggen, dat de Middellandsche Zee
vooreerst nog wel het middelpunt zal blij
ven van de politieke belangstelling voor
tal van grootcre en kleinere mogendheden.
Het vreemde geval doet zich ten opzichte
van de Middellandsche Zee voor, dat deze,
zij het dan groote, binnenzee niet alleen
voor de aangrenzende staten (Frankrijk,
Italië, Joego-Slavië en Griekenland van be
lang is, maar dat ook andere mogendhe
den, (Engeland, Japan en Sovjet-Rusland)
al hun aandacht er aan wijden.
De Middellandsche Zee is zelfs in belang
rijkheid gestegen, omdat de verhouding
tusschen de beide burgerlijke en commu
nistische republieken, Frankrijk en Rus
land, grondig gewijzigd is, sedert Herriot
naar Rusland is gereisd en sedert Litwi-
noff en Barthou, de ministers van buiten-
landsche zaken van beide landen, elkaar
schijnen gevonden te hebben. Daarbij komt
nog het feit, dat de banden tusschen Mos
kou en Angora nauwer zijn aangehaald,
dan ooit tusschen Rusland en Turkije het
geval is geweest. De sluiting, of de opening
van de Dardanellen, is een geheel nieuw
vraagstuk, waarvan oude voorstanders tot
tegenstanders en vroegere tegenstanders
tot voorstanders zijn bekeerd.
Tenslotte hebben Frankrijk en Turkije
nieuwe betrekkingen aangeknoopt, heeft
Turkije met Griekenland een Verdrag van
Vriendschap gesloten, zijn de Turken toe
getreden tot het Balkan-pact, is van de
vroegere goede betrekkingen tusschen Tur
kije en Italië niet veel meer overgebleven,
waaruit een volledige hèrgroepeering van
de mogendheden, die onmiddellijk belang
bij de Middellandsche Zee hebben, is voort
gevloeid.
Is het dus te verwonderen, dat Italië zich
op het oogenblik als in een hoek gedreven
gevoelen moet? Want ten overvloede stel
len nieuwe spoorweglijnen in Noord Afri
ka aangelegd. Frankrijk in de gelegenheid
in zeer korten tijd zwarte hulptroepen uit
Algiers naar Marseille te verschepen. Door
die spoorweglijnen zijn ook Marokko, Al
giers en Tunis veel dichter bij elkaar ge
komen.
Maar Italië slaapt niet, het heeft zijn
groote luchtinaarschalk Balbo naar. Lybië
gestuurd van welke ltaliaansche kolonie
hij het gouverneurschap heeft aanvaard
met verlcening van de meest uitgebreide
volmachten door den „Duce". De bedoeling
is, dat Lybië een groote luchtvloot-basis
voor Italië zal worden, waaruit geheel
nieuwe strategische mogelijkheden voort
vloeien.
De Middellandsche Zee, hoe groot ook, is
met vliegtuigen in betrekkelijk zeer korten
tijd af te vliegen. Italië heeft nu op beide
oevers van die binnenzee de beschikking
over een voortreffelijke basis van zijn
luchtvloten. Daardoor is de groote verbin
dingsweg ter zee van West- en Zuid-Euro
pa naar Indië en het Verre Oosten voor
alle zeevarende mogendheden onmiddellijk
bedreigd. Ieder schip, dat voert van Gibral
tar naar Suez, kan van Italië of Lybië uit
door een paar vliegtuigen in den kortst
mogelijken tijd met zware bommen worden
bestookt en tot zinken worden gebracht,
onverschillig of dat schip een vreedzame
occaanstOomer is van de Peninsular
Oriental Line, van de Messageries Mariti-
mes, van de Nederland, of van de Rotter-
damsche Lloyd, dan wel een machtig li
nieschip van de Engelsche of de Fransche
Marine.
Een streep door de rekening.
Voor Engeland en het Britsche wereld
rijk is een dergelijke toestand een geweldi
ge streep door de rekening, waarvan do
Engelsche admiraliteit reeds ten volle over
tuigd is, zoodat ze reeds doende is den
vroegeren zeeweg rondom Kaap de Goede
Hoop in eere te herstellen. Nu denke men
evenwel niet, dat daardoor de drie steun
punten van Engeland in de Middelland
sche Zee (Gibraltar, Malta en Suez) aan
betcekenis verloren hebben; de beteekenis
is alleen van aard veranderd!
Deze drie Engelsche steunpunten aan do
uiteinden en in het midden van de Oude
Wereldzee kunnen nu, onder de totaal ver
anderde omstandigheden, steunpunten
worden voor de Engelsche militaire lucht
vloten, nadat zii het langen tijd zijn ge
weest voor de gewone vloten van Engel
sche oorlogsschepen. Engeland kan trou
wens moeilijk anders handelen, want doet
het Britsche Rijk dit niet, dan schiet Sov
jet-Rusland uit de Zwarte Zee in de Mid
dellandsche Zee naar voren, wat Engeland
juist wil voorkomen.
Juist daarom zoekt Engeland steun in de
Middellandsche Zee, het liefst bij een mach
tige mogendheid in die zee, zooals Italië
ongetwijfeld is. Engeland lonkt dus naar
Italië en biedt dit land het Engelsche man
daat over Palestina, zonder eenige vergoe
ding van de zijde van Italië, vrijwillig aan.
Daarbij speelt Engeland nog een tweede
kaart uit, doordat op die wijze naast het in
Klein-Azië reeds machtige Frankrijk een
tweede groote mogendheid zich gaat neste
len, die met Frankrijk nu juist niet de al
lerbeste maatjes is. Do ontwikkeling der
politieke gebeurtenissen in de Middelland
sche Zee schrijdt dus onafwijsbaar in do
richting van een zich toespitsen der verhou
dingen tusschen Frankrijk en Italië.
Hoe zich dit alles verder in de eerstvol
gende jaren moge ontwikkelen, vast staat
wel, dat het Suez-Kanaal belangrijk aan
waarde heeft ingeboet en dat de luchtmacht
niet meer de zeemacht, een overheerschen-
de positie in de Middellandsche Zee zal
gaan innemen!
zicht, zijn ideeën, zijn aangeboren begaafd
heid als cineast. Een van hen, de Letland-
sche baron Von Maydel, die zelf „liefheb
berde" op filmgebied, maakte het hem al
bijzonder gemakkelijk om zijn filmloop
baan te beginnen. Hij legde hem een zeer
roerend scenario voor van een spionnage-
filra, die speelde in de streken, waar Fin
land zijn vestingwerken had. Misschien
zou Bernadotte als ex-prins toestemming
kunnen krijgen van de Finsche regeering,
om op de authentieke plaatsen opnamen
te maken om daar tenminste schetsen te
vervaardigen, die als leiddraad konden
dienen voor het maken der coulissen... Er
werden hem Hollywoodsche honoraria be
loofduit te betalen, wanneer de film
gereed was en bovendien de eer, als ré
gisseur van de film te mogen optreden.
De prins nam het aanbod vol entittusias-
me aan. Hij behoefde niet direct geld te
hebben; hij bezat nog wel wat. Hij ging op
eigen kosten naar Finland met de film
troep van den baron. Het is waar, dat Ba
ron von Maydel werkelijk zoo heette en
werkelijk baron was, doch hij was ook een
geslepen spion, evenals de leden van zijn
filmtroep. In dienst van een vreemde mo
gendheid werkten zij aan hun taak, om de
Finsche vestingwerken grondig te leeren
kennen. Of liever, zij lieten den ex-prins
voor zich werken. Hij was zoo ijverig...
Zijn schetsen groeiden snel aan tot een
aardig stapeltje.
Maar eindelijk kregen de Finsche autori
teiten toch argwaan. Een onderzoek naar
Von Maydel en zijn filmtroep bracht al
spoedig de waarheid aan het licht. Dat was
een pijnlijke zaak. Rekki, het hoofd der
Finsche politieke politie, ging met een spe
ciale opdracht naar Stockholm om Koning
Gustaaf V discreet te verzoeken, zijn klein
zoon onmiddellijk terug te roepen. Anders
zou men gedwongen zijn, hem als spion te
veroordeelen. Tegelijkertijd werden Erich,
de Finsche gezant te Stockholm, en zijn
voornaamste adviseur Snellman terugge
roepen, omdat zij de paspoorten van de
„filmartistea" hadden geviseerd en zoo
Prins Lennart en zijn vronw.
hadden hijgedragen tot de naieve spionna-
ge van Lennart Bernadotte. Erich werd
vervangen door Holma, den Finschen go»
zant te Parijs, en deze weer door Holsti, dia
nu nog Finland vertegenwoordigt te Ge<
nève.
Het ergste is nu maar, dat de geheela
spionnenbende sedert het begin van haat!
verblijf in Finland geleefd heeft op kostert
van den ex-prins. Zij maakte van zijn func«
tie als „directeur der tournee" gebruik om
in de hotels groote credieten te krijgen»
Zoo is de arme Lennart meer dan ooit in
de schuld. Hij zal nog eenige tienduizen
den guldens moeten betalen voor de twij
felachtige eer, om als werktuig van een
misdadigersbendo te hebben gediend. Dat
is het einde van deze spionnagefilm, wel
ker scenario slechts het gebrek had, dat
het te realistisch was.