De nieuwe spelling.
KIJKEfl
tyCLOECK
Koperdraad over den weg gespannen.
TOESTE VAN DR. VAN DER LEEUW
GEVONDEN.
GROOTE MIDDENSTANDSTENTOONSTE-
LING TE AMSTERDAM.
ARRESTATIES TE BERLIJN.
Vliegerdraad in aanraking met electrische
leiding.
HET BETAUNGSVERKEER MET
DUITSCHLAND.
Voorloopige regeling getroffen.
Het proces tegen de Juli-opstandelingen.
Naar vrede tusschen Paraguay en Boh'viè?
Door electrischen stroom gedood.
De snelle IJsvogeL
Toenemende werkloosheid te Amsterdam.
Donderdag 30 Augustus 1934.
77ste Jaargang. No. 9543
Postrekening
No. 23330
SCIAGER
COURANT.
Int. Telef.
No. 20
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij Inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver
tentie nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent fljewljsno*
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Regeling thans in het programma van de
eind-examens opgenomen.
In de Staatscourant van gisteravond is de volgende
'mededeeling vanwege het ministerie van onderwijs,
kunsten en wetenschappen opgenomen:
In de programma's voor het eindexamen der gym
nasia en het daarmede gelijk gestelde examen, ver
meld in artikel 12 der hooger-onder wijs wet, voor de
eindexamens der hoogere burgerscholen, voor het
onderwijzersexamen en het eindexamen is door een
aanvulling van de desbetreffende algemeene maat
regelen van bestuur het volgende opgenomen:
„Bij het schriftelijk werk volgt de candidaat de
schrijfwijze volgens de Vries en te Winkel met de
navolgende afwijkingen:
1. De e wordt aan het eind van open lettergrepen
niet verdubbeld. De ee blijft echter aan het einde
yan een woord, alsmede in afleidingen en samen
stellingen van woorden op -ee;
2. De o wordt aan het eind van open lettergrepen
niet verdubbeld. De oo blijft echter vóór ch in de
woorden: goochelen, goochem, loochenen, alsmede
in hun afleidingen en samenstellingen;
3. Sch wordt alleen daar geschreven, waar de ch
gesproken wordt. Echter behoudt het achtervoegsel
-isch de thans gangbare spelling;
4. De verbuigingsuitgangen c cn en van het lid
woord een, van geen en van de bijvoeglijk gebruikte
bezittelijke voornaamwoorden mijn, uw, zijn, hun,
haar worden weggelaten, behalve in staande uit
drukkingen als Hare Hoogheid te zijnen huize, waar
deze uitgangen in de beschaafde gesproken taal wor
den gehoord;
5. De naamvalsuitgang -n bij lidwoorden, voor
naamwoorden, bijvoegelijkc naamwoorden of daar
mee gelijkstaande verbuigbare woorden, wordt be
halve in staande uitdrukkingen, als onder 4 bedoeld
slechts gebruikt in het enkelvoud bii de namen van
mannelijke personen en bij de namen van dieren,
die uitsluitend een mannelijk individu aanduiden;
6. Bij de voornaamwoordelijke aanduiding van
zelfstandigheden en bij het gebruik van genitiefvor
men als der, dezer, des richt men zich naar het
beschaafde sp: takgebruik."
Spellingsjanboel. Sprookje met betee-
kenis. Het sigarenwinkeltje.
Aan de „Nieuwe Rotterdammer Courant" ontleenen
wij het volgende „paedagogische sprookje".
Er was eens een jongmensch, dat met goed cijfer
voor Nedcrlandsch eindexamen had gedaan. Om de
spelling had men zich op zijn school niet veel be
kommerd. Ieder kon schrijven, zooals hij wou, mits
■hij maar opgaf volgens welk systeem: Siegenbeek,
'de Vries en Te Winkel. Terpstra. Marchant, Kolle-
wijn, van Eeden enz. Een prachtige gelegenheid om
te plagen: de Kollewiinianen onder leeraren kregen
de Vries en Te Winkelsche. de Siegenbeekianen
Marchantsche spelling. Eigenlijk kon hij het Neder-
landsch wel in zoowat alle spellingen schrijven, al
,was hij dikwijls in onzekerheid hoe het eigenlijk
moest. Maar toen hij van school ging begreep hij,
dat hij moest kiezen of deelen. Hij besloot het van
het toeval te laten afhangen .welke spelling hij
voortaan in zijn leven gebruiken zou. Voorkeur had
'hij niet en al die drukte om een letter meer of min
der vond hij idioot.
's Avonds werd in de krant een jongmensch ge
vraagd, voorzien van enz. 't Was voor een engros-
zaak in mode-artikelen. Natuurlijk schreef hij zijn
sollicitatie in do spelling van minister Marchant,
want zoo'n moderne zaak gebruikte de allernieuwste
snufjes. Een dag daarna kwam een volgens de Vries
en Te Winkel geschreven briefje: „Aangezien uw
sollicitatie vol fouten was. kunnen wij van uw aan
bieding" enz. Maar daarom niet getreurd. Want
dienzelfden avond las hij een advertentie waarin
een antiquair een jongmensch van goeden huize
zocht, enz. Hij schreef thans zijn sollicitatie in het
Siegenbeeksch: „Zoo'n oudhoden-koopman zal wel
een antieke spelling gebruiken," dacht hij. Maar 2
dagen daarna kwam een volgens Kollewijn geschre
ven briefje: „Aangezien uw brief vol fouten was"
.enz. De iongeman verloor den moed niet. Want
'denzelfden avond las bij een oproeping var\ solli
citanten voor een plaatsje op de secretarie var» een
zeer vooruitstrevende gemeente. In zijn onnoozel-
heid schreef hij zijn aanmelding volgens de Vries en
Te Winkel. Eenige dagen later schreef de burge
meester hem in het Marchantsch: „Aangezien uw
brief niet geschreven is in de officieele spelling" enz.
Nu begon hij ongerust te worden. Maar gelukkig:
de minister van onderwijs riep sollicitanten op naar
de betrekking van adspirant vierde klerk. Nu was
alles duidelijk! En met zijn mooiste schrift bood hij
in de eigen spelling van den minister zijn diensten
aan. Een paar weken daarna kreeg hij antwoord in
het Siegenbeeksch: „Aangezien uw schrijven niet
gesteld was in de op het ministerie gebruikelijke
spelling, hebben wij uw brief ter zijde gelegd."
Ten einde raad zette hij een sigarenwinkeltje op,
en omdat hii een aardige vlotte iongen was. liep
het zaakje heel goed. Dikwijls koop ik een paar
sigaren hij hem en dan mag ik graag wat met hem
praten. Maar begin niet met hem over de spelling
van onze Nederlandsche taal.
Schandelijke baldadigheid en beroovings-
poging.
Een automobilist uit Zuid Limburg kwam met
zijn auto uit Noord Brabant en reed tusschen Weert
en Baexem tegen een over den weg gespannen draad,
waaraan ter weerszijden een bus was bevestigd, die
gelukkig juist naast de ruiten van zijn auto sloegen,
waardoor enkel de carosserie werd beschadigd. De
draad was aan twee boomen vastgemaakt.
Toevallig aankomende auto's verleenden hulp,
zoodat, wanneer opzet voor berooving in het spel zou
geweest zijn, het daaraan te danken is, dat zulks
mislukte.
De draad was te hoog gespannen en te deskundig
bevestigd, dan dat dit door kinderen zou gedaan
zijn, hetgeen met het oog op het late uur en de
eenzaamheid der streek ook wel niet het geval zal
zijn. Door den betrokken automobilist is yan het ge
val aangifte gedaan bij de politie.
Inboorlingen ontdekten het wrak in de rimboe.
De vlieger in de vlammen omgekomen.
Reuter meldt uit Nairobi, dat de inboorlingen, die
uitgegaan waren om het wrak van het toestel van den
verongelukten Nederlandschen sportvlieger van der
Leeuw te zoeken, dit in de rimboe bij de Mporoto-ber-
gen (Zuid-Tanganvka) gevonden hebben. Het lichaam
van den heer van der Leeuw bleek verbrand te zijn.
N. R. Ct.
„DE ALMITENTO" HEDEN GEOPEND.
Hedenmiddag zal na een langdurige en intensie
ve voorbereiding, waarbij talrijke moeilijkheden en
een veelheid van problemen op gelukkige wijze
werden opgelost, de Almitento officieel worden ge
opend door den commissaris van de Koningin in
Noord-Holland, Z.Exc. Jhr. Mr. Dr. A. Röell.
Deze tentoonstelling, die in het R.A.I.-gebouw te
Amsterdam wordt gehouden is een daad van de Ne
derlandschen Middenstand, die verwondering af
dwingt.
Om in deze tijden een dergelijk, werkelijk grootsch
opgezette tentoonstelling te organiseeren, is moed,
maar ook vertrouwen noodig en het is verheugend
dat dit vertrouwen bij den middenstand nog bestaat.
De Almitento is voor den middenstand van gewel
dig groot beglang, want zij is hierdoor in staat om
den consument te toonen, dat dank zij de voor
treffelijk werkende Inkooporganisaties de concur
rentiestrijd tegen de filiaalbedrijven, verbruikscoö
peraties en warenhuizen met succes kan worden ge
voerd.
Van belang ook om den consument te toonen. dAt
qua warenkennis en kwaliteit den toets der critiek
glansrijk kan worden doorstaan. Van belang ook
tenslotte om te demonstreeren de eenheid in den
middenstand en de kracht der organisatie.
Wat wij bij een voorbezoek aan de tentoonstel
ling zagen, doet ons de verwachting uitspreken, dat
duizenden en nog eens duizenden deze zéér inte
ressante tentoonstelling zullen bezoeken.
Tenslotte wijzen wij er op. dat tijdens de tentoon
stelling de Koninklijke Nederlandsche Middenstands
bond en de Handelaren in Levensmiddelen hun
congres in Amsterdam zullen houden.
26 buitenlanders en 120 Dnitschers zonden
in hechtenis zijn genomen. Zij worden
beschuldigd van communistische
activiteit.
Naar de Times verneemt, zijn te Berlijn een groep
buitenlanders, nl. vier Engelschcn, drie Spanjaar
den en twee Franschen, gearresteerd, terwijl zij in
den omtrek van Berlijn aan het baden waren.
Dit bericht is later door een officieele mededeeling
bevestigd.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau, gaat, het hier
om een aantal buitenlandsche communisten. Zij zijn
voorloopig door de politie in arrest gesteld. Deze
buitenlanders waren naar Berlijn gekomen om een
bezoek te brengen aan Thalmann. Dit zou geen reden
geweest zijn tot hun arrestatie; zij hadden echter in
hun koffers propagandabiljetten en communistische
bladen meegebracht en de gelegenheid van het baden
te baat genomen om een aantal van deze biljetten
te bevestigen aan de boomen in het Grunewald. Een
deel der aanplakbiljetten toonde de beeltenis van
Thalmann en was onderteekend door het Comité
ter Bevrijding van Thalmann, enz.
Naar de United Press in verband hiermede van
betrouwbare zijde verneemt, zijn in totaal niet negen
maar zes-en-twintig buitenlanders in deze aangele
genheid gearresteerd en wel vier Engelschcn, twee
Franschen, drie Spanjaarden, zes Russen, vier Tsje
chen en zeven personen van andere nationaliteit.
Bovendien zijn in verband hiermede 120 Duitsche
staatsonderdanen in hechtenis genomen, die ervan
beschuldigd worden de buitenlanders gesteund te
hebben bij hun pogingen, om met Thaelmann in con
tact te treden, zijn invrijheidsstelling te verkrijgen
en communistisch propagandamateriaal te verkoo-
pen.
Nader uit Berlijn:
Tengevolge van door de Spaansche ambassade en
de consulaten van Frankrijk en Groot-Brittannië on
dernomen démarches zijn de bij het baden in de na
bijheid van Berlijn gearresteerde leden der anti
fascistische jeugdinternationale weder op vrije voe-
tengesteld.
Drie kinderen gedood.
Boedapest - Uit het mijnwerkersplaatsje
Petrozseni in Zevenburgen, wordt gemeld, dat aldaar
een 13-jarige jongen een vlieger opliet, die bevestigd
was aan een zeer dun metalen draadje. Deze draad
kwam in aanraking met een hoogspanningsleidine.
De jongen en twee makkers, die den draad vast
hielden, werden door den stroom gedood.
De parade der landelijke rijvereenigingen op de Groote Markt te Groningen, ter gelegen
heid van het herdenkingsfeest van Groningen's ontzet
Loopende de onderhandelingen tusschen Neder
land en Duitschland over een nieu\<te regeling van
het betalingsverkeer is een nadere overgangsmaat
regel ontworpen die gisteren van kracht is ge
worden.
Duitsche afnemers van Nederlandsche exporteurs,
die de laatste dagen geen stortingen op het Sonder-
konto van de Nederlandsche Bank bij de Reichsbank'
konden doen, omdat het in het protocol van 14 Au
gustus jl. bedoelde maximum van 15 millioen
Rijksmark was bereikt, kunnen thans, dank zij de
getroffen regeling, het door hen verschuldigde stor
ten bij de Deviezenbanken.
De adviseering door de Nederlandsche Bank van
stortingen op het Sonderkonto aan de begunstigden,
de omzetting van de op het Sonderkonto geboekte
marken in guldens en de uitkeering der schulden
aan de rechthebbenden blijven op dezelfde wijze ge
regeld als tot dusver.
Zware kerkerstraffen geëischt.
Weenen. Voor den krijgsraad hebben gister 2
personen terecht gestaan, die in Juli de ministers
Fey en Karwinsky hebben gevangen genomen.
De beide beklaagden, Praupatz en Woelfl, zijn
ieder tot 15 jaren zware kerkerstraf veroordeeld.
Doodvonnis en kerkerstraffen te Leoben.
In het proces tegen de opstandelingen van Weis-
senbachSt. Gallen, dat plaats vindt voor den krijgs
raad te Leoben, is do hoofdbeklaagde ter dood ver
oordeeld. Drie anderen zijn tot levenslange kerker
straf veroordeeld, de overigen tot kerkerstraffen van
2 tot 20 jaren.
Bijeenkomst van de presidenten. Onder
auspiciën van de Rotaryclub.
Het blad Tribuna te Asuncion deelt mede, dat pre
sident Ayala van Paraguay en president Salamanca
van Bolivië binnenkort onder auspiciën van de Ro
taryclub een ontmoeting zouden hebben. Men meent,
dat uit dit onderhoud het tot stand komen van den
vrede zou kunnen voortvloeien.
Jongen stak een schroevendraaier in den
stekker.
Gisteravond om acht uur was de 21-jarige J. P. v.
P. bij zijn oom, in de Kloosterstraat te Haarlem, bezig
licht aan te leggen in een achter de woning gelegen
schuur. Hij gebruikte een looplamp. Deze werkte even
niet en de jongen stak, terwijl hij op een pad stond,
met een schroevendraaier in den stekker. Hij kreeg
een electrischen schok door het lichaam en viel be
wusteloos neer. De ongevallendienst werd gewaar
schuwd, die twee uur getracht heeft kunstmatige
ademhaling toe te passen, evenwel zonder succes. On
geveer tien uur constateerde een dokter den dood.
Een record: Mersamatruh (Egypte)Am
sterdam (Schiphol) in één dag.
Gisteravond is het postvliegtuig Ijsvogel, komende
uit Indië op Schiphol geland. Het toestel was 's och
tends uit Mersamatruh in Beneden Egypte vertrokken
en heeft den afstand van naar schatting 3500 K.M. in
een dag afgelegd. Dit is een nieuw record voor een
postvliegtuig in den gercgelden dienst op Indië. Wel
had eens een postvliegtuig van den gercgelden dienst
den afstand MersamatruhLeipzig in een dag afge
legd.
Ongunstige cijfers over Juli.
De Amsterdamsche Arbeidsbeurs behandelde in
Juli in totaal 66.332 aanbiedingen van werknemers.
4270 aanvragen van werkgevers en bracht 2856
plaatsingen tot stand: dat zijn 568 plaatsingen min
der dan de vorige maand en 1149 minder dan in
dezelfde maand van het vorige jaar. On elke. hon
derd^ aanvragen van werkgevers kwamen 1553.2
(1235.4) aanbiedingen van werkzoekenden voor;
voor mannen was dit 2053.2 (2121.2) aanbiedingen,
voor vrouwen 364.2 (278-3) aanbiedingen.
Aan het einde der verslagmannd stonden als niet
geplaatst nog bij de Gemeente-Arbeidsbeurs inge
schreven 54.817 werzoekenden. van wie 45.427 werk-
loozen naar eigen opgaaf, alsmede 765 gedeeltelijk'
werkloozen
Bij vergelijking met het einde der vorige maand,
toen het aantal werkloozen 41.646 bedroeg, blijkt
dat dit aantal aan het einde der verslagmaand 781
hooger is, terwijl vergeleken met het einde van de
zelfde maand van het vorige jaar. toen 42.429
werkloozen werden genoteerd, hun aantal 2998 hoo-
gor is.
