De eerste i
in ons
and.
Zaterdag 29 September 1934.
SCHAGER COURANT.
Derde blad. No. 9563
Schuilplaats voor 150 personen.
DE VERLICHTING VAN STILSTAANDE
AUTOMOBIELEN.
Twee meisjes vergiftigd.
Ontploffing in een
vuurwerkfabriek.
De Uiver.
Oplichtster aangehouden.
Een kortegolfzender bij Maastricht.
Graanoogst in Rusland ondervindt
vertraging.
Spanje en de Sovjet-Unie.
ONTMOETING MET VIER BEREN.
Het Amerikaansche postvervoer over
den Oceaan.
Vader van 21 jongens.
Een bescherming tegen luchtaanvallen. Ge
opend onder een groot modemagazijn
te Oen Haag.
Gisterenmiddag is in tegenwoordigheid van ver
schillende autoriteiten, Nederlands eerste gas vrije
vluchtkelder tegen luchtaanvallen geopend, welke
gelegen is onder het onlangs gereed gekomen pand
van Maison de Nouveautés aan de Groote Markt
straat te 's Gravenhage.
Deze kelder is tot stand gekomen op initiatief van
den hoer J. L. Lassen, directeur van Maison de Nou-
veauté's, volgens plannen van den heer A. H. van
Leeuwen, architect van het gebouw met gegevens,
door den Generalen Staf verstrekt.
In gewone tijd zal de kelder, als iedere andere, die
nen als bergplaats en expeditieruimte, in tijden van
oorlog en gevaar wordt hij natuurlijk uitgeruimd om
dan zijn functie als schuilplaats te vervullen. Hij
loopt onder het heele modegebouw door en is wat
zijn diepte en breedte betreft, flink ruim. Zeker
kunnen er een honderd tot honderd vijftig personen
in schuilen.
Er zijn drie in- en uitgangen, n.1. aan het Spui, de
Gedempte Gracht en de Groote Marktstraat.
Op de ingangen volgen sluizen, d.w.z. voorportalen
die naar buiten en naar binnen (den eigenlijken
kelder) van gasdichte deuren zijn voorzien. Zijn de
vluchtelingen van de straat binnen dan wordt de
buitendeur gesloten en pas nadat dit gebeurd is ont
sluit men de binnendeur, Het mengsel van gas en
lucht, dat bij het openen van de buitendeur binnen
gedrongen is, wordt door de vermenging met de lucht
in de sluizen zoozeer verdund, dat het geen kwaad
meer kan. Uit den aard der zaak zijn er voorzorgen
genomen, dat er nu ook niet langs andere wegen,
b.v .door ventilatieopeningen, liften, enz. gas kan
binnen dringen. Deze wegen kunnen alle gasdicht
worden afgesloten. Reeds indien er geen luchttoe
voer van buiten was, zouden 100 personen 100 uur
in den kelder kunnen verblijven zonder te bezwijken.
Evenwel is er nog een bijzondere inrichting ge
maakt om versche lucht aan te leggen. Dit geschiedt
door een op 25 Meter boven de straat geplaatste
buis, die in verbinding staat met twee z.g. schuil
plaatsgasmaskers, d. z. trommels, waarin een fan
lucht aanzuigt, die daarna door een aantal monden
in den kelder wordt geblazen.
Op de monden zijn kussens geplaatst, die hoofdza
kelijk met geactiveerde kool gevuld en voorzien zijn
van een nevelfilter. De maskers kunnen electrisch
worden aangedreven .door stroom van het stadsnet
of met een accumulatorenbaterij, ingeval het stads
net gestoord is en desnoods ok met de hand. Raakt
de luctbuis onklaar, dan kan den de toevoerkanalen
nog aansluiten op een inlaat elders. Vor het afvoe
ren van de verbruikte lucht is er eveneens een af
zonderlijke inrichting, die door een bijzondere con
structie is bevestigd tegen beschadiging en het in-
etroomen van gassen van de straat.
De kelder is door schotten of schermen van onge
veer 2 M. hoogte in afdeelingen verdeeld. De gas
dichte deur, een van de voornaamste deelen van den
kelder, heeft een kozijn van Z ijzer, dat met kalium
bichromaat is aangestreken om het goed aan de spe
cie te doen hechten. De deur zelf is van dubbel
plaatijzer, waartusschen een isleerende onbrandbare
stof. In de deur is een sponning, waaraan een
strook rubber is gedrukt, die de deur volkomen
dicht drukt wanneer men den handle verzet. Zelfs
ten aanzien van de scharnieren zijn voorzorgsmaat
regelen getroffen om het indringen van gas te be
letten.
In het geval, dat de kelder als schuilplaats ge
bruikt moet worden, worden de bovenlichten met
plaatijzer en zandzakken afgedekt.
De beslissingen van de gemeentebesturen.
Naar aanleiding van een verzoek van den A.N.
W.B. en de K.N.A.C. aan alle gemeentebesturen om te
bevorderen, om te bepalen, dat stilstaande motorrij
tuigen op meer dan twee wielen op de openbare we
gen, gelegen in de bebouwde kom dor gemeenten,
voor zooveel deze geschreven verlichting behoeven
te zijn voorzien, ontvingen deze verkeersvereenigin-
gen van een aantal gemeente bericht, dat aan het
verzoek geheel of ten deele is voldaan.
Stilstaande automobielen behoeven onder die om
standigheden niet verlicht te zijn in de gemeenten
Amsterdam. Baarderadeol. Brielle, Helvoirt, 's Gra
venhage, Kantens (met bijvoeging mits de motorrij
tuigen voldoende door deze verlichtine worden be
schenen), Koedijk, Kortgene, Meeden, Schagen,
tJsquert, Utrecht en Zwaag en Limmen.
Te Amby, Niedorp, Ubbergen en Zoutelande mag
de onverlichte automobiel op geen grooteren afstand
dan 10 M. van een lichtgevende staaflantaarn staan,
te Maasbracht is die afstand 15 M. genomen. In Zuid
broek moet de automobiel om geen lichten te behoe
ven te voeren onder een brandende straatlamp staan.
Te Arnhem geldt de bedoelde faciliteit tot 1 uur
's nachts, te Goirle tot 10 uur 's avonds, voor Zundert
zijn verschillende uren vastgesteld. Voor Assendelft
geldt, dat verlichting op bepaalde wegen niet noo-
dig is, voor Denekamp, eveneens voor bepaalde we
gen, voorzoover die zijn voorzien van openbare ver
lichting en voorkomen op een ten gemeentehuize
liggende teekening.
Andere gemeenten zullen het verzoek In goed
gunstige overweging nemen, terwijl weer andere
wenschten ten deze een afwachtende houding aan te
nemen.
Een 70 gemeenten hebben op het verzoek van den
A.N.W.B. en de K.N.A.C. afwijzend beschikt. De
meeste hebben nog geen beslissing genomen.
Eén overleden.
Na het eten van versche worst, welke te Helmond
was gekocht, is een driejarig dochtertje van een
schipper uit Made, die te 's-IIertogenbosch aan den
wal lag, ziek geworden. Met vergiftigingsverschijnse
len is het kindje in een ziekenhuis opgenomen, waar
het overleden is.
Ook een zevenjarig dochtetje van den schipper
werd ziek, doch men heeft hoop, dat zij in het leven
blijft. Hdbld.
Eén persoon gedood, één ernstig gewond. -
Dak en muren volkomen weggeslagen.
Leiden, 28 Sept. Gistermorgen te onge
veer kwart voor negen heeft in de Vuur
werkfabriek van de firma A. J. Kat aan den
Haarlemmertrekweg te Leiden een ontplof
fing plaats gehad, waarbij een der werk
lieden is gedood, terwijl een andere zeer
ernstig werd gewond.
De ontploffing vond plaats in een der huisjes, waar
uit de fabriek is samengesteld, nl. in het eerste ge
deelte van de drievoudige loods V. Men was daar op
het oogenblik bezig met het stampen van sterren,
zooals die in vuurpijlen worden gebruikt. Het dak
van het huisje werd gedeeltelijk weggeslagen. Ook de
muren on de verbindingsmuur naar het tweede ge
deelte van de loods werden vernield. In het huisje
werkte zekere van Houten, die meestal alleen zijn
werkzaamheden verricht, maar op het moment van
de ontploffing werd geassisteerd door den meester
knecht van Wezel. Laatstgenoemde werd op slag ge
dood. Het slachtoffer was gehuwd en vader van 'drie
kinderen. Van Houten werd zwaar gewond. Met ern
stige brandwonden werd hij naar het Academisch
Ziekenhuis vervoerd. Men vreest voor zijn leven.
Een begin van brand kon met emmers water worden
gebluscht, zoodat de brandweer, die uitgerukt was,
niets behoefde te doen.
Het is thans de vierde keer, dat in deze fabriek
tengevolge van een ontploffing arbeiders het leven
hebben verloren.
Teneinde ongelukken zooveel mogelijk te beper
ken is destijds op last van B. en W. van Leiden de
fabriek aldus verbouwd, dat zij uit verschillende
loodsen bestaat, op afstanden van elkaar gelegen.
De brandweer, die spoedig ter plaatse kwam, be
hoefde geen dienst te doen.
Wat er gebeurd is, valt moeilijk na te gaan en zal
ook wel nooit opgehelderd worden. Men heeft vlak
na elkaar twee ontploffingen gehoord. De afdeeling
van loods 5, waarin Van Wezel en Van Houten
werkten, sloeg volkomen uit elkaar en tc midden
der brandende puinhoopen vond men het verkoolde
lijk van Van Wezel.
Aan den anderen kant van het vertrek lag Van
Houten, die met brandwonden was overdekt, maar
nog leefde. Uit de houding van Van Wezel valt op
te maker., dat hij getracht heeft naar buiten te ko
men.
Doordat het gebouwtje aan een zijde openstond,
waren de gevolgen van de explosie gelukkig nog
minder catastrophaal, dan dat zij dat in een gesloten
ruimte zouden zijn geweest. De andere afdeelingen
van loods 5 werden n.1. weinig beschadigd en de
daarin werkzame personen bleven ongedeerd: zij
waren echter volkomen van streek evenals de di
recteur de heer De Kat, die zoo ontdaan was, dat hij
het bewustzijn verloor en waren niet^ in staat in
lichtingen te verstrekken. Voor zoover men thnna,
kan nagaan, waren allo voorgeschreven véiligheids-
maatregelen in acht genomen.
Nader wordt gemeld?
De toestand van den zwaar gewonden arbeider v.
Houten was hedenmiddag nog zeer zorgwekkend.
Men hoopt hem echter in het leven te kunnen be
houden.
De Douglas DC 2 gedoopt.
Vliegtuigen worden aangeduid met vijf registra-
tielctters, die doorgaans een onuitspreekbare combi
natie vormen. Daarom is de K.L.M. eenige jaren ge
leden begonnen haar vliegtuigen, welke op de Indië
route dienst doen (of hebben gedaan) vogelnamen
te geven, waarvan de voorste letter overeenkomt
met den laatsten letter van het regis tra-
tieteeken. Zoo heet de PH-AIZ Zilvermeeuw, de
PH-AIP Pelikaan, PH-AJA Arend, enz. Ilct heeft
vaak hoofdbrekens gekost om een gescliikten naam
te vinden, bijv. bij de PH-AIQ, de Kwartel.
Het was evenmin eenvoudig om do Douglas, de
PH-AJU, te doopen. Een Uil is de K.L.M.-vloot al
rijk; zijn er nog meer vogels met een u? In hfet
hooge Noorden leeft een vogel Uria en er bestaat
een zwemvogel, die den naam Urinatoros draagt. Ook
is er een oogenblik over Urubu gedacht, de zwarte
Amerikaansche valk. Wat men echter ver weg zocht
is dicht bij huis gevonden. In de Betuwe heet een
ooievaar uiver en deze Nederlandsche vogel werd
uitverkoren.
Ze kocht „op zicht" voor haar mevrouw.
Op aanwijzing van een winkelbediende hooft de
politie tc Roosendaal een meisje gearresteerd, dat.
zich reeds eenige maanden lang heeft schuldig ge
maakt aan oplichting ten nadeele van manufactu
renzaken.
Ze gaf zich steeds uit voor het dienstmeisje van
de een of andere rijke familie ter plaatse en speelde
het op die wijze klaar verschillende goederen, z.g.
„op zicht" mee te nemen. Bij informatie kwam dan
na eenige dagen het bedrog uit. De diefachtige jon
gedame liet daarna geruimen tijd niet meer van
zich hooren, maar inmiddels doden zich soortgelijke
gevallen voor te Breda en Oudenbosch.
Tot veertien dagen geleden aldus de „Bossche
Ct." de firma Bischoff en de firma Braat te Roo
sendaal weer met haar bezoek werden vereerd. Weer
lukte de truc. Het meisje wist genoemde zaken voor
eenige jasschorten en regenmantels op te lichten.
Ongelukkig voor haar werd zij eenige dagen later
door een bediende der firma Braat opgemerkt, die
haar door een politieman liet aanhouden.
Ze deed aanvankelijk hevig verontwaardigd, maar na
confrontatie met eenige winkeldames van de bena
deelde firma's viel zij spoedig door de mand. Een
der winkeldames wist aanvankelijk niet zeker óf
het meisje wel de zoo lang gezochte was, maar ver
zekerde haar aan haar tanden wel tc zullen herken
nen. De juffrouw werd toen gedwongen haar tan
den tc laten zien ze waren 't tegenovergestelde
van gaaf! en onmiddellijk verzekerde de winkel
dame de bewuste persoon in de arrestatie te herken
nen! Deze legde toen een volledige bekentenis af.
Ilct meisje is ter beschikking gesteld van den
comniisaris van politie te Breda, om in verhand met
de daar gepleegde oplichterijen ook door dezen te
worden verhoord.
Gemeld wordt dat in de eerste week van October
nabij Maastricht proeven zullen worden genomen
met een kortegolf zender, die op dezelfde golflengte
als Huizen, 30i.5 M. zal werken.
Het zendstation wordt in samenwerking tusschen de
P.T.T. en de N.V. Philips' Radio Fabrieken, Eindho
ven, gebouwd.
De antenne zal reeds a.s. Dinsdag worden opgesteld.
De bedoeling is de valsterkte te bepalen in de ver
schillende deelen van het land. Voorloopig wordt
slechts gramofoonmuziek uitgezonden.
Achterstand in verafgelegen gebieden.
Ondanks de hartstochtelijkste aansporingen en
waarschuwingen in de Sowjet-pers, blijven de Oos
telijke korengebieden achter met het oogsten en dor-
schen van het graan. Terwijl volgens officieele ge
gevens in de geheele Sowjet-Unie gemiddeld op 20
September 95 van den oogst was binnengehaald,
\vas het percentage in West-Siberië, Swerdlovvsk en
Tsjeljabinsk resp. 7-i, 73 en 88
De dorschcarapagne is nog sterker achtergebleven
en in de genoemde gebieden slechts voor 27 a 44
uitgevoerd. Voor do gehoele Unie is het gemiddelde
hiervoor 70
De toon der commentaren in de „Pravda" en „Iz
westia" weerspiegelt de ontevredenheid der regee
ring. De Oostelijke gebieden van de Unie zijn dit jaar
dubbel van belang om de droogte, die in Europeesch
Rusland den oogst ongunstig heeft beinvlocd.
De moeilijkheden, waarmee het vervoer nog steeds
te kampen heeft, dragen voor een goed deel de schuld
aan den achterstand bij do inlevering van den oogst
in de silo's van het gouvernement. Er zijn thans -4000
extra wagens ter beschikking van de afgelegen di
stricten gesteld.
Ook hier dragen enkele sterk achtergebleven gebie
den in hoofdzaak de schuld aan het onbevredigendo
gemiddelde. West-Siberië wordt aan de kaak gesteld
met een voor slechts 21,6 volbracht jaarprogram.
„De geheele verantwoording rust op de partij
organisaties, die niet fel genoeg de saboteurs der
partij- en staatsdisciplinc, de opportunisten en de
nietsnutten, de zwetsers en do „liberalen" met een
portefeuille vol resoluties onder den arm, bestreden
hebben", zoo vaart de „Pravda" uit in een hoofd
artikel.
Hervatting der normale betrekkingen.
G e n èv e. Uit zeer goede bron wordt vernomen,
dat dc vertegenwoordigers van Spanje en Sovjet-
Rusland tot overeenstemming zijn gekomen over nog
niet geregelde kwesties, welke betreking hadden op
de hervatting der normale betrekkingen tusschen
beide staten.
De heer C. H. van Beukering, marconist van de „Pelikaan", is Donderdag te Hoofddorp in het
huwelijk getreden met mej. M. Th. G. J. M. Janssen. De geheele bemanning van de „Pelikaan"
was bij de plechtigheid tegenwoordig.
Schagen.
Een Jubileum.
Hoogschatten, die naam heeft in den kring van de
Evangelisatie Bethel een uitstekenden klank en geen
wonder, want 25 jaar lang heeft dc heer Iloogschagen
aan deze vereeniging zijn beste krachten gewijd. Dit
kwam dan ook treffend uit op de gisteravond go-
houden ledenvergadering, waar den heer iloogscha
gen hulde werd gebracht voor de wijze waarop
deze de belangen van dc vereeniging behartigde.
Het was allereerst de heer C. Koning, voorzitter, die
den heer Iloogschagen toesprak en memoreerde wat
deze in die 25 jaar al heeft meegemaakt en wat een
liefde voor en opoffering ten opzichte van dc Evan
gelisatie hij zich heeft getroost.
Spr. bood namens alle leden den jubilaris een étuï
met vork en lepel aan, waarin was gegraveerd
„Bethel 1909—1934".
Den heer Iloogschagen werd daarna toegezongen de
bekende zegenbede uit Psalm 134: Dat 's Heeren
zegen op U daal. Ontroerd dankte de heer Hoogscha-
gen voor de hem gebrachte hulde.
Het woord werd verder nog gevoerd door den
heer Boon, evangelist te Brcezand, die speciaal op
de trouw van Hoogschagen wees, terwijl do heer C.
Klik herinnerde aan hetgeen de heer Iloogschagen
voor hem had gedaan.
De heer Nooij bracht twee andere karaktereigen
schappen van den jubilaris naar voren, zooals daar
zijn eenvoud en het vertrouwen, dat hij geniet, eigen
schappen die hem als mensch sieren.IIierna volgde
algemeene felicitatie.
Avontuur van een Zweedsch jager. Voor een
rookende pijp gingen de ongure beesten
op den loop.
Men meldt uit Stockholm aan de N. R. Ct.:
De zoowat zestig jarige jager Marius Holst, uit
Kongsberg, keerde een dag of wat geleden van een
tocht door het Begnedal bij Ilonefoss, dat een kilo
meter of zestig ten Noord-Westen van Oslo ligt, naar
den grooten weg terug,, toen hij plotseling in een
dicht en van herfstregen druipend dcnnebosch vier
beren ontmoette. Het waren een groot wijfje met
twee ten hoogste enkele maanden oude jongen en
een halfwassen jong, en de grootste was maar een
meter of vijf van hem verwijderd, toen Holst ver
lamd van schrik roerloos bleef staan. Het wijfje ver
hief zich grommend op de achterpootcn en scheen op
Holst af te zullen komen om haar jongen te bescher
men. Maar de oude jager, die geen ander wapen
dan een wandelstok hij zich had en het niet in z'n
hoofd haalde zich hiermee te venveren, bedacht
zich, dat een oude bcrenjager hem eens verteld had,
dat beren hang voor vuur en rook waren.
Voorzichtig haalde hij zijn lucifers uit zijn jaszak,
voorzichtig trachtte hij den brand in zijn gedoofde
pijp te steken en nadat hij wel een twintig lucifers
aangestreken had, kwam er dan eindelijk wat rook
uit de vochtig geworden tabak. Hij dampte flink en
dc oude berin, die nieuwsgierig had staan toekijken,
kreeg den rook in dr' neus en begon te snuiven en
wandelde vervolgens met de jonfcen weg. Holst kwam
langzamerhand weer op zijn verhaal en spoedde zich
naar den grooten weg. Later, toen hij in do autobus
een boer uit de streek zijn avontuur vertelde, zeide
deze, dat er daar al enkele jaren lang zooveel heren
in de bosschen huizen, dat dc clanden, die er vroe
ger in vrij grooten getale voorkwamen, geheel ver
dreven zijn en dat de vrouwen er geen bessen dur
ven te gaan plukken, uit angst voor de beren.
De Ver. Staten betalen een buitengewoon hoogen
prijs voor het Amerikaansche postvervoer over den
oceaan, de Amerikaansche repeoring heeft in het
laaste fiscale jaar 31 millioen dollar voor dit vervoer
betaald, in plaats van de 3 millioen die haar de post
diensten over den océaan gekost zouden hebben, vol
gens de regeling van dc internationale postconven-
tie, aldus heeft de heer Lamiell, een ambtonaar van
de posterijen voor de commissie van het vervoer door
de lucht, welke door Rooscvelt is ingesteld, ver
klaard.
Lamiell zei verder, dat het regceringssysteem voor
postvervoer over den oceaan een subsidie meebrengt
voor den houw van een Amerikaansche koopvaardij
vloot, maar niettemin zijn de buitenlandsche mail
schepen talrijker cn sneller en vervoeren deze meer
dan de helft van 't beste deel der Amerikaansche
post.
Is er trotsch op „zijn geliefd land zooveel
bruikbare soldaten te hebben geschon
ken."
Een barbier te Viana do Castelo heeft thans 21 kin
deren, allen jongens. Zijn jongste kind zal Oscar ge
doopt worden, naar den president van Portugal, ge
neraal Carmona, die peetvader van den jongen zal
zijn, en tevens diens opleiding op dc militaire aca
demie zal bekostigen.
Dc barbier heeft generaal Carmona er toe kunnen
bewogen, het peterschap op zich te nemen, door hem
te schrijven, dat hij „op een dergelijke eer aanspraak
kon maken, omdat hij aan zijn geliefd land zooveel
bruikbare soldaten heeft geschonken."
De barbier is vier maal gehuwd geweest.
