tVOROL
Zaterdag 13 October 1934.
SCHAGER COURANT.
Vierde blad. No. 9573
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Bisschop Wurm gearresteerd.
Nat. Crisis-Comité.
Terrorisme te Madrid.
Merkwaardig denkbeeld.
Een oude inbraak opgehelderd.
Kind doodgedrukt
Een heilige slang.
Rookers ook
OPZIENBARENDE MOORD IN
LETLAND.
STAAT IN DUITSCHLAND GEBREK
VOOR DE DEUR.
Geheimzinnige graanschuren in
SovjetrRusland.
Jipansche strooptochten op
Nieuw Gumea.
De moeite nog wel waard.
Jackie Coogan.
NIEUWE UITVINDING VAN DEN
HEER C. J. STOETE.
Een fel protest te München. In weerwil
van het militair vertoon demonstreert
het volk ten gnnste van dr. Meiser.
(Adv.)
Naar aanleiding van het kerkconflict in
Wnrtumberg zijn de landsbissschop Wurm,
de prelaat Mcyer en de kerkraden Schauffler
en Presser gevangen genomen.
Münch cn, 12 October (V.D.): Rijksbisschop
dr. Mueller heeft, bij zijn poging den tegenstand tegen
de Duitsche rijkskerk te breken, Beieren in twee ker
kelijke ressorten gesplitst, welke hij Frankenland en
Beieren noemt.
De „nazi-primaat" heeft den bisschop van Wurtem-
berg, dr. Wurm, ontslagen, die een zijner felste te
genstanders was.
Donderdag hebben duizenden in de straten gede
monstreerd tegen do actie van den rijksbisschop.
De laatste bisschop die zich tegen de
rijksregeering verzette, thans van zijn
ambt ontheven.
Met Dr. Meiser is thans de laatste bisschop, die
zich tegen de rijksregeering verzette, van zijn ambt
ontheven verklaard. In alle Evangelische kerken te
München werden gisteravond protestbijeenkomsten
gehouden en godsdienstoefeningen.
In de St. Matheuskerk predikte Dr. Meiser voor
een geweldig groot aantal menschen. De kerk was
tot in het laatste hoekje bezet. Voor de kerk was ook
een groote menschenmassa samengestroomd.
Na beëindiging van zijn predicatie schreed Dr.
Meiser, begeleid door een aantal dominees door het
kerkportaal. Zijn auto was door tallooze menschen
omgeven, die hem voor zijn standvastige houding
dankten.
Toen de auto zich in beweging zette riep de me
nigte uit: „Heil Meiser.'
Tijdens den geheelen tocht van de kerk naar het
bisschoppelijk paleis bleef een groote menschenme-
nigte de auto begeleiden. De geheele tocht geleek
een triomftocht, daar de menigte niet ophield met
hem sympathiebetuigingen toe te roepen.
Kort nadat bisschop Meiser in het bisschoppelijke
paleis was aangekomen, verdrong zich een ontzag
lijke menschen menigte voor het paleis. Na eenige
minuten verscheen Dr. Meiser voor het venster van
de bovenverdieping.
De politieke politie had inmiddels een afzetting
voor het paleis gezet, maar de menschen lieten zich
door de uniformen niet afschrikken en bleven Dr.
Meiser toejuichen. De menschen riepen: „Wij willen
onzen landsbisschop behouden!"
Op aandringen van Dr. Meiser zelf verspreidde
de menigte zich tenslotte.
Revolationnairen zetten de guerilla voort.
Madrid. Ondanks de verklaring van de Spaan-
6che regeering, dat te Madrid alles rustig is, zetten
de revolutionnairen hun guerilla voort met tallooze
terroristische daden.
In de afzonderlijke wijken worden nog herhaal
delijk aanvallen op politiepatrouilles gedaan. In de
hoofdstraten van de stad ontploften verscheidene
bommen en een hotel werd in brand gestoken. Revo
lutionnairen rijden met auto's door de straten en
werpen op verschillende plaatsen traangasbommen.
Van de zijde der regeering wordt medegedeeld, dat
de staking te Malaga beëindigd is. De militaire gou
verneur te San Sebastian deelt mede, dat de leiders
der opstandige beweging te Mondragon en te Eibar,
gearresteerd zijn. waarhij de laatste zou hebben ge
poogd zelfmoord te plegen. Oviedo schijnt thans ge
heel door regeeringstroepen bezet te zijn.
Staking nadert haar einde. Azana
weer vrij?
Reuter meldt nog uit Madrid:
Eenige leiders der stakingsbeweging hebben
gelast het werk te hervatten.
Men gelooft, dat het einde der staking nog
slechts een quaestie is van enkele uren.
De krijgsraden zijn aan hun taak begon
nen en zullen snel recht spreken.
Azana zou zijn vrijgelaten, maar het be
richt wordt niet officieel bevestigd.
De telegrafische verbinding met Spanje is
weer normaal.
Verder meldt Reuter:
Nadat de geheele Donderdag te Madrid rustig was
verloopen, begonnen des avonds de schietpartijen
weer. In vele buitenwijken van de hoofdstad hoorde
men talrijke explosies. Blijkbaar beoogen de overge
bleven Marxistische terroristen een paniek teweeg te
brengen. Afgezien van eenige gewonden zijn geen
verliezen te beklagen.
Als curiosium is te melden dat gedurende eenige
uren een auto door de straten van Madrid heeft ge
reden, welke bezet was met communisten die een
machingeweer bij zich hadden. Overal waar geen lid
van de gewapende macht in zicht was, bijvoorbeeld
in de buitenwijken, begonnen de communisten in het
wilde weg te schieten om de bevolking schrik aan te
jagen. De politie is pas later de auto op het spoor
kunnen komen. Daar het voor de taxi's, die in ver
band met de algemeene staking niet behoorden te rij
den, gevaarlijk was in de duisternis op straat te zijn,
tnoesten de chauffeurs vóór donker weer in de gara
ges terug zijn. Dit zal voorloopig zoo blijven, zoodat
de taxi's alleen overdag zullen rijden.
In Asturie zijn de onlusten op ettelijke plaatsen op
nieuw opgevlamd. Te Coradogno in Asturië staken
rebellen een groot hotel in brand.
De ministers te Madrid zijn in vergadering bijeen.
In Rusland wil men sneeuw bewaren
voor de irrigatie van akkers.
In Sovjet-Rusland heeft men het denkbeeld opge
vat om des winters vallende sneeuw te bewaren en
voor irrigatie-doeleinden te gebruiken in tijden van
droogte, aangezien ook dit jaar weer groote schade
Is toegebracht aan den oogst wegens gebrek aan
water. Door middel van vijvers, dammen en kanalen
wil men de sneeuw bewaren en wanneer zij in het
voorjaar smelt, het water gebruiken om de akkers
te bevloeien. Inmiddels werkt te Moskou een speci
aal instituut aan de plannen om kunstmatig regen te
verwekken.
Naar gemeld wordt, heeft H. M. de Ko
ningin een bedrag van f5000 aan het Nati
onaal Crisiscomité doen toekomen.
Honderdduizend antwoorden op de prijs
vraag van het N.C.C.
Naar wij vernemen zijn op de prijsvraag van het
Nationaal Crisis-Comité, waarvan de inzending thans
is gesloten, ongeveer 100.000 antwoorden ingekomen.
Dit beteekent voor het N.C.C. een bate van ten min
ste f 25.000.
De nationale inzameling heeft zeer bevredigende
resultaten opgeleverd. Het aantal giften dat recht
streeks bij het N.C.C. binnen komt is in de laatste
weken zeer toegenomen. Vele fondsen, corporaties en
verecnigingen hebben hun bijdragen verhoogd en
verscheidene belangrijke giften en f 1000 of f500 wer
den ontvangen.
Ook de nieuwe giro-actie heeft een bevredigend
resultaat.
Bekentenis van een boerenknecht ulf De
Beemster.
Ongeveer een jaar geleden hebben inbrekers in
gebroken in de Purmerender Wasch- en Strijkin-
richting te Purmercnd. Daarbij hadden bij de brand
kast geforceerd en ongeveer f500 gestolen. De politie
deed nasporingen naar alle kanten, speciaal in de
Beemster.
Dezer dagen kreeg de politie eenige aanwijzigen.
Een boerenknecht, opgesloten in de strafgevangenis
te Haarlem, die in dienst was bij een veehouder te
Beemster, bekende na strenge ondervraging, dat hij
medeplichtig was aan bovengenoemden inbraak.
Hij noemde zijn medeplichtigen, die daarna door
de politie zijn gearresteerd. Het zijn L. te Schermer-
horn, welke bekend heeft en gebr. K. te Wormer,
die ontkennen.
Van verscheidene inbraken in den omtrek ge
pleegd, worden bovengenoemde personen verdacht.
WAARDEDALING.
Dezer dagen is een pand met bijbehoorenden grond,
gelegen aan den Straatweg te Hillegersberg, door no
taris mr. ,T. G. Middendorf in het openbaar verkocht
voor f 16.200. Jaren geleden is f 40.000 voor dit pand
betaald. Er rust thans nog een hypotheek op van
f30.000.
Tusschen brugleuning en vrachtauto.
Donderdagavond te 6 uur is het 8-jarig zoontje van
den heer Van Til te Hoogkerk bekneld geraakt tus
schen een brugleuning en een vrachtauto. Het knaap
je werd ernstig gewond naar het Diaconessenhuis te
Groningen overgebracht. Zijn toestand is zorgwek
kend.
Later wordt gemeld, dat de ongelukkige jongen
aan de bekomen verwondingen is overleden.
In een tempel in Britsch-Indlë.
In een tempel In het dorpje Karanji in Brit*ch-In-
dië bevindt zich een gewijde slang. Van tijd tot tijd
komt deze uit haar schuilplaats achter het afgods
beeld, en de priesters en bewakers van den tempel
plegen haar dan te streelen en te liefkozen.
In het feit, dat de mannen niet door de slang wer
den gebeten, hebben de geloovigen altijd een bewijs
gezien, dat zij werkelijk „Heilig'' waren.
Onlangs werden echter tijdens een bedevaart naar
den tempel eenige sommen geld vermist. Men meen
de in een der bewakers den schuldige to zien, doch
deze hield zijn onschuld staande.
Men stelde den man daarop in de gelegenheid zijn
onschuld te bewijzen, door de heilige cobra te stree
len. Toen deze uit haar schuilplaats te voorschijn
kwam, stak de bewakers zijn hand uit, om het dier
te streelen, zooals hij reeds zoovele malen voordien
had gedaan. De man werd echter onmiddellijk door
de slang gebeten, en binnen een uur stierf hij.
Uw tanden frisch
en blank met
'De Nederlandsche Tandpasta
•.WAT MIJNHARDT MAAKT IS GOED"
Grieksch-Katholleke bisschop in zijn woning
vermoord. - Daarna het huis in
brand gestoken.
Riga. Donderdagavond laat Is het hoofd der
Grieksch-Katholieke Kerk in Letland, Aartsbis
schop Johann Pommer, vermoord, waarna de moor
denaars trachtten het huis in brand te steken.
Kort na middernacht werd do brandweer gealar
meerd voor den brand, die was uitgebroken in het
alleen door den Aartsbisschop bewoonde huis in de
villawijk Waldpark nabij de voorstad Kaiserwali.
Toen de brand gebluscht was, ontdekte de brand
weer in een terzijde gelegen kamer het vreeselijk
verminkte lijk van den Aartsbisschop, dat bedekt
was met stroo en drie uit hun scharnieren getilde
kamerdeuren. Bovendien werd geconstateerd, dat
men in de woning van den Aartsbisschop alles had
omgewoeld.
Men vermoedt, dat de moord in verband staat met
een proces wegens verduistering van kerkgelden, dat
dezer dagen voor de rechtbank to Riga zal begin
nen en waarin de Aartsbisschop als hoofdgetuige
k charge zou optreden.
De nog onbekende dader is voortvluchtig.
Op last der regeering moeten zij worden
leeggehaald.
Moskou. De Sovjet-Russische regeering heeft
een verordening uitgevaardigd, volgens welke de
politieke afdeelingen der staatsbedrijven en collectie
ve boerderijen hun z.g. geheime kamers met graan
en andere levensmiddelen terstond moeten ontrui
men.
Den laatsten tijd zouden nl. zonder toestemming
der regeering dergelijko voorraadschuren zijn aan
gelegd.
Voortaan is het vormen van geheime voorraden
graan en levensmiddelen ten strengste verboden.
Aan het Volkscommissariaat voor Binnenlandsche
Zaken is last gegeven, gemeenschappelijk met de po
litieke afdeelingen van de Russische boerenbedrij
ven voor de strikte naleving van deze verordening
te zorgen.
Geheimzinnige bewegingen van Japan-
sche schepen bij de Australische Noord
kust.
Melbourne. De Australische regeering heeft be
richt ontvangen van den Gouvernementsvertegen-
woordigor op Nieuw-Guinea, dat een Japansch
stoomschip, de „Yosikine Maru" er op betrapt is,
strooptochten to ondernemen in de buurt van de
westelijke eilanden der Admiraliteitsgroep. behoo*
rende tot het administratief gebied van Nieuw-Gui-
nea. De bemanning, bestaande uit den kapitein en
24 leden, is gearesteerd wegens overtreding van do
visscherij- en quarantaine-bepalingen. Het schip
bleek niet in het bezit van de noodige papieren ca
er zal een uitgebreid onderzoek naar zijn werkzaam
heden in de Nieuw Guineesche wateren worden in
gesteld, aangezien de regcering reeds eerder rap
porten bereikten over geheimzinnige bewegingen
van Japansche schepen nabij de Noordkust van
Australië.
Strenge straffen tegen
van paniekstemming.
het verwekken
Berlijn. De staatspolitie te Frankfort
heeft twee handelsreizigers gearresteerd, die
ervan beschuldigd worden, de staatsbelangen
te hebben geschaad door „tegen beter weten
in" een paniekstemming onder hun cliënten
te hebben gewekt door hen te waarschuwen,
dat binnenkort groot gebrek aan gebruiks
voorwerpen, waarin buitenlandschc grond
stoffen verwerkt moeten worden, zou ontr
staan, tengevolge van het invoerverbod van
buitenlandsche grondstoffen.
Naar verluidt zouden ook vele Duitsche winke
liers hun klanten vertrouwelijk soortgelijke advie
zen geven en hen waarschuwen voor gebrek aan
goederen als bijvoorbeeld zeep, die reeds nu een
aanzienlijk lager vetgehalte bevat
Te Brunswijk zijn voorts drie personen veroor
deeld tot 20 maanden gevangenisstraf, wegens het
verspreiden van drukwerken, die eruit zagen als re-
elames en op de voorpagina de afbeelding toonden
van een schoon met als onderschrift: „Waar wringt,
de schoen?" Van binnen bleken deze geschriften
scherpe critiek en aanvallen op de nationaal-socia-
listische regeering te bevatten.
DRIE SOLDATEN GEDOOD.
Ontploffing vau in beslag genomen
springstoffen.
Weenen. Twee militaire ambtenaren en een
artillerist die te Thaur in Tirol nabij Innsbruck
een onderzoek instelden naar een voorraad in be
slag genomen springstoffen, die vermoedelijk Nazi
eigendom zijn geweest, werden gedood, toen een
deel der springstoffen plotseling ontplofte.
Safes na een eeuw geopend. Juweelen
cn effecten ter waarde van honderddui
zenden gulden.
Santiago de Chili: Bijna een eeuw ge
leden failleerde hier een bank en eerst thans is men
overgegaan tot het openen van oen aantal zich in de
bank bevindende safes, waarvan de sleutels verloren
waren geraakt, of niet waren opgevraagd. Deze safes
zijn tijdens de liquidatie der bank in eigendom over
gegaan aan de Spaanschc Bank voor Chili, en jaren
lang heeft men er niet naar omgezien. Naar zelfs
wordt beweerd, beeft men reeds eenmaal besloten,
de safes als oud ijzer te verkoopen. Thans werd ech
ter machtiging verleend de safes te openen. Nadat
dit was geschied zijn vele iuweelen en effecten, ter
waarde van honderdduizenden guldens te voorschijn
gekomen, alsmede waardevolle historische documen
ten.
Jackio Coogan, een jaar of tier., vijftien geleden
buitengewoon vermaard door zijn spel voor de film,
waarin de kinderlijkheid bewaard was gebleven, en
toch een groote mate van tooneelroutine en virtuosi-*
teit was bereikt, wordt op 26 October 20 jaar. De
contracten die door do ouders van Jackie voor hem
waren afgesloten waren zoo voordeelig, dat er al
lengs een bedrag van 1 milliocn kon worden opzij
gelegd, welke som hem op zijn 21sten vorjaardug
zal worden uitbetaald. Tot zoolang moet hij het stel
len met een kleine wekelijksche uitkeering. Jackie
is student aan de universiteit van Zuid-Californid
en wordt erg kort gehouden.
EINDELIJK REGENVAL IN AUSTRALI8.
Na vijf jaar droogte.
Adelaide (V.D.) Na een periode van droogte, die
meer dan 5 jaar heeft geduurd, is eindelijk boven
het Noordelijk gedeelte van Centraal Australië, een
groote hoeveelheid regen gevallen, die op sommige
plaatsen meer dan een inch bedroeg.
Een propeller met bijzondere eigenschappen.
Bliksemboot wacht op octrooibe
handeling.
Amsterdam. In de pers is destijds ln ver
schillende artikelen gewag gemaakt van een uit
vinding op scheepvaartgebied van den heer C. J.
Stoete te Zandvoort. Deze uitvinding was niet ge
baseerd op een verbetering van de principes inzake
de voortstuwing van schepen, maar behelsde een
geheel nieuw beginsel van voortstuwing. De heer
Stoete, die dit beginsel had toegepast in een door
hem geconstrueerd klein model van een boot op
het eerste gezicht den indruk makend van een drij
vende oorlogstank trachtte in gezaghebbende
kringen de erkenning te verkrijgen dat door zijn
vinding een geheel nieuw systeem van voortstuwing
van vaartuigen was verwezenlijkt. Het Nederlandsch
Scheepsbouwkundig Proefstation te Wageningen,
dat zich alleen met serieuze proefnemingen bezig
houdt, verklaarde zich bereid een proefneming met
de „Bliksemboot", zooals de heer Stoete zijn vaartuig
had gedoopt, te verrichten. Het resultaat was voor
den uitvinder teleurstellend, want volgens de uit
spraak van den directeur van het Proefstation was
hier van een geheel nieuw principe geen sprake. De
heer Stoete berustte niet in deze uitspraak, doch
wendde zich tot het Ministerie van Defensie, dat, na
aanvankelijk de uitspraak van den directeur van
het Proefstation te hebben onderschreven, enkele
weken later, nadat de uitvinder zijn theorieën op
nieuw schriftelijk had uiteengezet, met de erken
ning kwam dat het meeningsverschil tusschen den
heer Stoete cn den directeur van het Proefstation
alleen daarin bestaat, dat door laatstgenoemde auto
riteit het ontleenen van de stuwkracht voor het
vaartuig aan een met een bepaalde snelheid in te
gengestelde richting weggestuwde massa water als
het beginsel der voortstuwing wordt beschouwd,
terwijl de heer Stoete nl9 beginsel van zijn vinding
aanneemt dat daarbij theoretisch een grootere mas
sa met een kleinere snelheid wordt behandeld. Groo-
van den heer Stoete.
te waarde voor den uitvinder had echter de mede-
dceling dat dit beginnsel geen duistere pun
ten laat.
Het departement was verder van meening, dat de
uitvinding eerst haar volle waarde zou krijgen, na
dat zij op ware grootte zal zijn uitgevoerd en bewijst
aan de gestelde verwachtingen te voldoen.
Zoo ver is de heer Stoet echter nog niet; zijn ver
dere werkzaamheden ten deze heeft hij moeten stop
zetten, omdat de octrooibehandeling veel tijd vergt
en hij niet zal kunnen doorgaan, alvorens de octrooi
kwestie geregeld is.
Een nlenwe propeller.
Intusschen heeft de heer Stoete. die al zijn vrijen
tijd aan natuurkundige en technische studies wijdt,
niet stilgezeten. In een gesprek, dat wij met hem
hadden, deelde hij ons mede. een nieuwen propeller
té hebben uitgevonden, die bij aanzienlijk minder
brandstofverbruik van den motor zelfs nog een
grooter trekkracht ontwikkelt dan de bestaande pro
pelers. De heer Stoete heeft zijn nieuwe vinding
„mechanische zeilpropcllcr" godoopt. Octrooi is
reeds aangevraagd.
Proefnmingen hebben volgens den uitvinder aan
getoond dat met een gelijk toerental van de be
staande schroeven de motor ten opzichte van den
zoilpropeller minder arbeid heeft te verrichten, aan
gezien de diameter van den propeller kleiner is.
Binnenkort zullen op een speciaal heirvoor gecon
strueerd vaartuig met den mechanischen zoilpropel
ler proeven worden genomen, waarvoor ook het Mi
nisterie van Defensie zich interesseert.
De heer Stoete verklaarde tenslotte dat het in het
kader van de nieuwe vinding mogelijk is, toestel
len te construeeren, die absoluut verticaal omhoog
stijgen en in de lucht kunnen stilstaan. Dergelijke
„luchtforten" geheel afwijkend van de bestaande
autogiro-toestellen zuil envolgens den h»er Stoete
van groote waarde blijken te zijn als afweermidde
len in een tockomstigen luchtoorlog.
