Een Schildpadden=verhaal.
De „grillige" natuur.
VAN KNOPDOP EN GLADDEDOP EN
HUN NEVEN EN NICHTEN.
HET GESCHENK VAN BOER GERST.
door
ENNY MEURES
Tegen de schutting van boer Gerst woon
den ze: Knopdop en Gladdedop en nog een
heleboel van hun neefjes en nichtjes. Het
was daar heerlijk wonen. Dicht in de buurt
was een grasveld, en wanneer het gere
gend had, was niets zo heerlijk als het
knabbelen aan grassprietjes die nog voch
tig waren 1
Maar nu had boer Gerst tegen een paar
knechts gezegd dat ze wat schildpadden
moesten vangen. Het is niet moeilijk Voor
een mens om wat schildpadden bij elkaar
te krijgen. Ze hebben wel de kleur van de
grond, maar men kan hen in de streken,
waar zij leven, bij bosjes vangen, omdat zij
te lui zijn om op een plek te gaan, waar
ze niet zo makkelijk gevonden zouden kun
nen worden. Nadat het geregend heeft,
kunnen ze bij grote hoeveelheden gevan
gen worden.
Jan Bos en Andries hadden een zak vol
gevangen. Boer Gerst had een stevig kistje
uit de schuur gehaald, er een paar kool
bladeren in gestopt, en natuurlijk ook wat
gras, en toen had hij het kistje met hou
ten tralie's dichtgespijkerd. Daarop werd
de kist op de wagen gezet en een twee drie,
daar werden onze arme schildpadden naar
het station gereden.
Angstig loerden de beestjes door de hou
ten tralie's en ze kruipen allemaal bij el
kaar toen de trein schel vloot voordat hij
ging vertrekken. Doodsstil,Jagen ze maar
af te wachten wat er met hun gebeuren
zou.
Daar blies de conducteur op zijn fluitje,
en de ijzeren wagens bewogen eerst lang
zaam, maar toen al vlugger en vlugger.
Knopdop en Gladdedop en hun neefjes en
nichtjes, die daar met zijn allen in de kist
zaten, kenden die geluiden niet, en ze ken
den ook de wagon niet waarin ze waren
opgesloten. Wat verlangden zij naar de
schutting van boer Gerst! Wat verlangden
ze naar het grasveld en naar het aardige
riviertje! Hier hadden ze wel grassprietjes,
maar die smaakten lang zo lekker niet als
thuis!
Eindelijk stond de trein stil. De wagon
werd open gemaakt, de kist werd met een
zwaai op de grond gezet. Knopdop stak
zijn kop in de lucht. Wat een licht opeens.
Griezelig. Hij maakte zijn maatjes wakker,
wat een gekrioel was het opeens. Daar
werd de kist op een lorrie geladen. Weer
een stoot. Ze werden nu gereden. Het sta
tion uit. Weer een stoot. Ze lagen nu alle
maal in één hoek. Weer werden ze op iets
groots geladen. Het bleek een vrachtwagen
te zijn. Er waren nog een heleboel kisten,
en daar werden ze bovenop gezet. Heel
hoog. Gladdekop snakte naar adem. Hij
werd duizelig. De vrachtwagen begon te
bewegen. Al vlugger en vlugger, zoals de
trein daarstraks.
Krrt! Daar stond de vrachtwagen opeens
stil. Voor een groot hek, waarop „Morgen
licht" geschilderd was. De kist werd afge
laden. Daar was een mijnheer die er bij
stond, en dan waren er nog een paar
knechts.
Net kwam het dochtertje Netteke om de
hoek van het huis, en toen ze het troepje
bij het hek zag, kwam ze er dadelijk bij.
„Wat is dat voor een kist Pappie?" vroeg
ze.
„Wacht, we zullen de kist eens open ma
ken" stelde Pappie voor. Hij maakte -hem
open met een hamer en nijptang. Het dek
sel ging er af... en daar lagen twee dozijn
schildpadden.
„Wat is dat Pappie?" vroeg kleine Paul-
tjë, die er ook bij gekomen was.
„Dat zijn schildpadden Paultje."
Daar begonnen de schildpadden te bewe
gen, hun koppen uit te steken, en ze tracht
ten zelfs uit de kist te komen. Dat was te
veel voor Netteke en Paultje. Ze begonnen
in de lucht te springen en rond te dansen,
en ze riepen tegen hun zusjes en broertjes
die aangelopen kwamen: „Kijk eens, dat
zijn onze schildpadden! Onze schildpad
den!"
Daar waren ze Anneliesje, Maud, Boe-
ly en Petertje, en ze stonden met zijn allen
te dansen om de kist met schildpadden.
„Hoe kom je daaraan?" vroeg Petertje
en hij keek wel een beetje jaloers.
„Gekregen", straalde Netteke.
„Van wie? Van wie? Je moet zeggen van
wie!!" riepen ze nu allemaal.
„Jullie hebben het met zijn allen gekre
gen van boer Gerst. Weet je wel dat jul
lie vorig jaar zo fijn altijd gespeeld heb
ben, op die boerderij vlak bij Oma's huis?
Nu, en toen heeft Netteke nog gevraagd of
zij een paar schildpadden mocht hebben!
Dat weten jullie misschien niet meer. Net
teke zelf misschien óók niet. En nu heeft
boer Gerst er toch nog aan gedacht! Aar
dig van hem hè? Jullie moeten hem maar
gauw terug schrijven!" zei Pappie.
„We gaan hem voor mijn karretje span
nen!" riep Petertje.
Mammie was er ook bij gekomen.
„Wat is dat?" vroeg ze verbaasd.
„Dat is schildpadden", zei Petertje haas
tig.
„Z ij n schildpadden, Petertje" verbeterde
Anneliesje.
„Zijn schildpadden. Enne, die gaan we
voor mijn karretje spannen. Enne..."
„Je moet die beestjes eerst wat laten
uitrusten Peter. Ze hebben een lange reis
gemaakt."
„Nee, dat wil ik niet. Ik ga nu direct
met ze spelen."
„Nee, nee, Peter. Je geeft ze maar wat
haver, en je laat ze rustig in de stal lig
gen," zei Pappie.
Gehoorzaam nam Netteke de kist nu op,
en droeg hem naar de stal, gevolgd door
alle kinderen.
„Peter!" riep Mammie hem na. Onwille
keurig kwam hij terug.
„Nu moet je niet zo bazen Peter. De
beestjes zijn van jullie allemaal, en niet
van jou alleen. Dat moet je niet vergeten."
„Nee, Mammie," zei hij gehoorzaam.
„Ga nu maar," zei Mammie, en ze keek
even glimlachend naar Pappie, omdat hij
er zo schuldbewust uitzag.
„Ja Mammie," en hij draaide zich om en
verdween naar de stal.
Toen ze met zijn allen de beestjes ver
zorgd hadden, moesten de kinderen naar
binnen want het was etenstijd.
De schildpadden lagen nu heerlijk rus-
tig in de stal. Ze aten haver en grasspriet
jes, en allemaal waren ze tevreden en alle
narigheid weer vergeten.
De volgende morgen scheen de zon heer
lijk, en de beestjes gingen de omgeving
zo'n beetje verkennen. De staldeur stond
open, en ze gingen naar buiten waar het
gras nog nat was van de dauw. Daar kwa
men de kinderen ook al. Netteke draaide
om hen heen, Petertje rijdt er op zijn
paardje Venus, dat eigenlijk Pappie's wan
delstok is!
HET AANGEBOREN GEVOEL DAT
„INSTINCT" HEET.
OP EEUWEN EN MILLIOENEN EXEM
PLAREN KOMT HET NIET AAN!
door
J. W. Schrüff.
Jullie hebben je zeker wel eens afge
vraagd wanneer jullie hoorden vertellen
van eigenaardigheden uit het leven der
dieren: hoe ze precies weten waar ze hun
eten moeten zoeken, wat ze wèl en wat ze
niet kunnen eten, hoe ze zich moeten be
Zelfs het kleine olifantje moet leren om
te baden
schermen tegen gevaren, waar ze hun
schuilplaatsen moeten hebben, „hoe wé
ten ze dat ze dat allemaal zó moeten doen"?
Het is heel lastig om hier een goed ant
woord op te geven. Zelfs de knapste men
sen, die het lcVcn der dieren reeds op al
lerlei manieren hebben bestudeerd, weten
het niet precies. Wij zeggen maar eenvou
dig dat de dieren het weten door hun in
stinct, d.w.z. een aangeboren gevoel dat de
dieren en ook de mensen op de goede ma
nier doet handelen.
Wij begrijpen niet hoe het precies gaat,
zooals zoveel niet begrijpen van wat de na-
De schildpadden moeten nu geteld wor
den. „Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven,
tien." De hele tuin is nu vol met schild
padden, die daar op hun dooie gemak rond
sluipen. Die morgen kwamen veel mensen
naar de schildpadden kijken, en ze vroe
gen allemaal of ze niet een mochtGn heb
ben. Die dag en de volgende dagen werd
het aantal beestjes al minder en minder,
tot eindelijk alleen Gladdedop overbleef,
die nog maar steeds verlangde naar de
schutting van boer Gerst...
HOE JE HET OUDE ZAKMES WEER GE
SCHIKT VOOR HET GEBRUIK KAN
MAKEN.
EEN ZAKMESSENSPELLETJE.
door
TRUDY EVERTSZ
Wanneer het lemmet van een zakmes,
dat je al erg lang hebt, gevaarlijk begint
uit te steken, dan is het niet goed wanneer
je het zo maar in je zak draagt, want dan
zou je er niet zonder kleerscheuren afko
men! Toch zul je het mes niet graag door
en die geoefende handen hebben, anders
zou het veel te gevaarlijk worden!
Je hebt er een mes met twee lemmets
voor nodig. Het ene open je helemaal, het
andere half. Probeer nu of je met je wijs
vinger het mes uit de positie kunt brengen,
zoals fig. 1 dat aantoont. Je moet het mes
opgooien, zodat het „over de kop" gaat,
en met een punt in de tafel steekt; die ta
fel heb je van te voren met een stuk lino
leum bedekt, want anders zouden er ga
ten in het tafeldek geboord worden, en
dat zou zonde zijn! Voor de verschillende
positie's wordt gerekend:
figuur 2
figuur 3
figuur 4
figuur 5
1 punt
3 punten
5 punten
7 punten
tuur doet. Dat hele rassen bijv. uitsterven,
waarvoor zou dat goed zijn? En zo zijn er
duizenden gevallen, waar we vreemd
tegenover staan. Vorige lente bijv. hebben
Canadese vogelwachten zeekoeten ga
degeslagen die inplaats naar zee te
gaan hun vlucht landwaarts richtten en
zich bij de vijf Canadese meren vestig
den, waar het absoluut onmogelijk was om
te leven.
Het instinct doet de bromvlieg dood vlees
zoeken voor haar eieren -r- maar datzelfde
instinct verhindert niet de eieren in
de kwalijk ruikende bloemen van de sta-
pelia te leggen, waar ze vergaan moeten.
Waterkevers laten zich door spiegelglas
voor de mal houden, en stoten hun koppen
er tegen kapot. Vogels proberen glinsteren
de glasscherven te drinken en jonge vo
gels, die gewend zijn dat ze gevoederd wor
den, schreeuwen tegen voor haar liggend
voedsel om het uit te nodigen in hun sna
vel te komen!
De kip tracht met rustige zekerheid
gipseieren uit te broeden, soms wekenlang.
Bijen verzamelen in streken, waar weinig
of geen bloemen zijn, eenvoudig stof en
dragen dat naar hun korf.
Dit zijn allemaal dingen, die niet klop
pen met wat van het instinct hierboven
gezegd werd. Maar dat het instinct een be
staand feit is, daarvoor zijn genoeg voor
beelden. Maar het is ons niet mogelijk om
die tegenstrijdigheden in de natuur die
ons zo „grillig" lijkt, te verklaren.
Het is weinig bekend hoe snel ervarin
gen van dieren „overerfd" worden. De kin
deren van paarden, die voor auto's een
groote angst hadden, waren zelf al veel
minder bang, terwijl daar de kinderen
weer van helemaal geen angst meer had
den.
Honden, wier voorouders reeds gedres
seerd waren, leren makkelijk gehoorzaam
en zindelijk te zijn en wennen zich gauw
aan menselijke gewoonten terwijl hon
den, wier voorouders van ouder op ouder
waakhond waren, veel meer last hierbij
hebben. Uitzonderingen bevestigen natuur
lijk ook hier de regel.
Bij de ontwikkeling der natuur komt het
niet op eeuwen noch op millioenen exem
plaren aan, en daarom zal alles wat de
natuur betreft, ons vreemd blijven, ook om
dat wij het met onze weinige kennis niet
kunnen verklaren
een nieuw laten vervangen; iets dat je
lang hebt, daar ben je aan gehecht, en
daar doe je niet graag afstand van. Nu
zal ik je een manier vertellen, waardoor je
je oude mes kunt houden, en je moeder
toch niets te stoppen zal hebben!
Op het plaatje zie je, dat fig. 1 een mes
voorstelt, waarvan het lemmet zo ver uit
steekt, Het is niet verstandig om de punt
af te slijpen; het lemmet wordt dan te
klein. Wanneer het lemmet echter beves
tigd is op de manier zoals je op figuur 2 B
kunt zien, dan kan deze plek weggeveild
worden; kijk maar naar figuur 2 C. Zoals
fig. 3 D. toont, is er dan niets gevaarlijks
meer aan je mes. Je moeder noch je zak
ken hebben dan meer iets te vrezen!!
Het spel dat je hier onder kunt leren, is
nog erg weinig bekend, en het is toch zo
aardig. Maar het kan alleen gespeeld wor
den door jongens die boven 12 jaar zijn,
figuur 6 geen punt
figuur 7 3 p. terug tellen.
Wie het eerst 15 punten heeft, is degeen
die gewonnen heeft. Iedereen mag drie
keer na elkaar gooien. Daarna komt de
volgende aan de beurt.
DE HANSWORST HENGELT!..
Wanneer het ijs dik genoeg is, en jullie
behalve van schaatsenrijden óók van hen
gelen houdt, dan hoeven jullie dat henge
len toch niet op te geven, omdat het nu
toevallig vriest. Jullie kunnen èn plezie
rig schaatsenrijden, èn hengelen. Een En-
gelsch spreekwoord zegt wel: je kunt je
koek niet tegelijkertijd opeten en bewaren
maar in dit geval gaat het toch maar!
Je maakt een bijt in het ijs. En je hebt
misschien nog wel zo'n grappige hans
worst, je weet wel, zo een, die je maar aan
'n touwtje hoeft te trekken, en hij maakt
de gekste bewegingen! Je maakt die
hansworst nu vast aan het ijs bij de bijt,
en wanneer een vis gebeten heeft, dan
waarschuwt die rare sinjeur je, doordat hij
zulke elegante bewegingen maakt! Kijk
maar naar het plaatje, dan begrijp je het
wel!
OPLOSSING van de
puzzle, in het nummer van
de vorige week: „Kapitein
Scott bereikt de Zuidpool.
