De koude-catastrophe
Koning Boris wint.
Zaterdag 26 Januari 1935.
SCHAGER COURANT.
Derde Blad. No. 9845
in Amerika
Buitenland
Naar de unificatie van
Duitschland
Goering's reis naar
Polen
FELLE FABRIEKSBRAND IN
DEN HAAG.
Oude man in de vlammen omgekomen.
Storm boven Engeland.
Paard en kar d®or vrachtauto
Reeds 180 dooden.
UIT ALKMAAR'S RAAD.
In de groot# tentoonstellingshallen aan den Kaiserdamm te Berlijn vond Woensdag de generale repetitie plaats voor de
vier historische opvoeringen, welke In het kader van het Internationaal ruitertournooi gegeven zullen worden
Bulgarije ligt wel ver van ons af, maar het moet
ons toch wel interesseeren, wat er in dat Balkan
landje eigenlijk gebeurt.
Zooals wij deze week gelezen hebben is de vorige
regeering afgetreden en binnen enkele uren reeds
vervangen door een ander, thans zeer overwegend
militair kabinet.
Deze snelle oplossing der bestuurscrisis en het
militair karakter van den Ministerraad doen na
tuurlijk al direct aan een staatsgreep denken.
Zoo is het ook inderdaad.
En wel reeds de tweede in dit Jaar!
Tot goed begrip der situatie herinneren wij er
even aan, dat. in Bulgarije jarenlang een ware ter
reur heeft geheerscht. van Macedoniërs. Twee groe
pen van dit woelige bevolkingselement bekampten
elkaar onder leiding van Michaëlof en Protogerof en
maakten de hoofdstad tot tooneel van een eindelooze
reeks schietpartijen. Er heerschte in Sofia een" ware
terreur. Daar kwam bij, zooals steeds in dergelijke
gevallen, dat het politieke steekspel het land een
krachtige regeering onthield, zoodat de toestand van
dag tot dag verergerde. Tn begin Mei zag Koning
Boris zich plotseling een regeering met fascistischen
inslag opgedrongen en toen de Koning, die een
krachtige persoonlijkheid is, zich verzette, werd hij
een nacht in zijn paleis opgesloten, waarna hij be
greep, zich te moeten schikken.
De nieuwe regeering pakte de zaken stevig aan.
De Macedoniërs werden óf verdreven óf hen werd
het zwijgen opgelegd en als door tooverslag ont
stonden meer geregelde toestanden. Ook knoopte de
nieuwe regeering vriendschapsbanden aan met
Joego-Slavië en maakte een definitief einde aan de
reeds jaren bestaande vijandschap tusschen beide
naburen.
Wij moeten ons afvragen, wie in deze nieuwe re-
géering eigenlijk de sterke man was en bemerken
dan al spoedig, dat wij de eigenlijke dictator buiten
hét. kabinet moeten zoeken.
Kolonel Witsjef kwam nog niet openlijk voor het
front, doch vond het blijkbaar beter voorloopig ach
ter de couliesen te blijven, en vanaf daar zijn in
vloed te doen gelden.
Voor ingewijden was het echter duidelijk, dat deze
toestand niet zou kunnen voortduren en dat Witsjef
Vroeg of laat voor bet voetlicht zou moeten komen
en dat dan oen conflict zou moeten volgen met den
koning.
Welnu kolonel Witsjef is niet op het tooneel ver
schenen, maar op hardhandige wijze door den ener
gieken koning Boris verwijderd.
Terwijl de kolonel bezig was een staatsraad samen
te stellen, die de koninklijke macht zou moeten over
nemen en den koning tot een decoratieve figuur,
zonder eenigc invloed zou moeten degradeeren, zat
ook het. slachtoffer, de koning, niet stil.
Ook hij verzette zijn pionnen op het politieke
schaakbord en hij bleek een sterk tegenspeler, want
Witsjef heeft bet onderspit moeten delven.
Bulgarije heeft thans een koninklijke dictator,
steunend op een gedeelte van het leger. Men vergete
echter' niet dat een deel van de weermacht aan Ko
lonel Witsjef getrouw blijft.
Dit is een buitengewoon gevaarlijke situatie, die
nog wel tot, een dramatisch einde kan leiden, tenzij
de koning sterk genoeg staat om de niet-monarchis-
tisch gezinden uit het leger te verwijderen.
Hitier zet de unificatie van het Rijk met kracht,
maar ook met zekere geleidelijkheid door. Zooals
men weet bestaat Duitschland uit verschillende lan
den, elk met een eigen rechtspraak en een eigen
regeeringsapparaat.
Reeds Jangen tijd zijn de rechten der verschillende
staten beknot en werd geheel Duitschland in wezen
vanuit Berlijn geregeerd. Gisteren is Hitier nog een
stapje verder gegaan en heeft aan de lands-stadhou-
ders een grootere macht gegeven door ze te benoe
men, tot plaatsvervangers van den Führer. Daaren
boven is de rechtspraak thans geheel aan de afzon
derlijke landen onttrokken en in handen van het
Rijk overgegaan.
Langzaam, maar zeker worden de grenzen der
oude bondsstaten weggevaagd en als straks het na-
tionaal-socialistisch ideaal is bereikt en Duitschland
zal bestaan uit twintig gouwen, elk van ongeveer
vier milliocn inwoners, dan zullen de grenzen van
het roemruchte Pruisen en het gemoedelijke Beieren
van de landkaart zijn verdwenen.
Het schijnt dat Goering naar Polen zal reizen en
men denkt dan onwillekeurig aan besprekingen over
het Oost-Locarno-pact.
Het is duidelijk dat nóch Polen, nóch Duitschland
'daar iets voor gevoelen, maar dat zij tijd willen
winnen alvorens definitief „neen" te zeggen.
Nu Frankrijk er alles op zet om Rusland en Tsje-
Cho-Slowakije maar alvast te laten teekenen, wordt
het tijd dat Duitschland zoo spoedig mogelijk met
Polen tot de vaststelling van een gezamenlijke ge
dragslijn komt, daar Berlijn er groot belang bij heeft
dat Warschau niet naar het Fransche kamp over
loopt.
Men kan er zeker van zijn, dat Polen onder hoo-
gen druk staat van de groote mogendheden, zuïk een
hooge druk zelfs, dat de Poolsche vertegenwoordiger
te Genève verleden week plotseling „te bed" moest
om aan de pressie te ontkomen.
Voor eenige bezorgdheid is dus wel een weinig
ruimte en het zal de taak van Goering zijn om den
Oostelijken buurman in het Duitsche vaarwater te
houden.
Uit Italië komt een belangrijk bericht.
Alle departementen, waarvan Mussoïini niet zellf
de leiding heeft hebben andere dignitarissen ge
kregen.
De ministers zijn dus naar huis gestuurd en door
andere vervangen. Ook de onderstaatssecretarissen
worden door nieuwe mannen vervangen.
Men zou haast gaan denken aan een coup d'état,
ware het niet dat in dergelijke demissies een zeker
systeem zit.
Het is duidelijk, dat Mussoïini er een gewoonte
van maakte steeds de zaak rouleerend te houden en
niemand naast hem tot groote macht te laten komen.
Hij laat niet vastroesten!
Voor het systeem is iets te zeggen en in elk geval
heeft het dit voor, dat ook jongere menschen eens
een kans krijgen.
Heel complex bedrijven vernield. - Kortslui
ting in een lilt de vermoedelijke
oorzaak.
Een brand, zooals in lang niet in Den Haag heeft
gewoed, is gisterochtend uitgebroken in het fabrieken-
complex aan de Leeghwaterstraat, hoek Waldorp
straat. Enkele oogenblikken na de alarmeering, bleek
reeds dadelijk, dat de brand zeer snel in omvang toe
nam en bij de seconde zich uitbreidde en heviger
werd. De vlammen sloegen van alle kanten uit het ge
bouw, dat drie verdiepingen hoog is, zoowel uit het
dak als uit alle ramen en .deuren.
Het was een fantastisch schouwspel: men zag de
houten balken en deuren binnen enkele oogenblikken
door de geweldige hitte verzengen, terwijl de losse
bladen papier (de brand was aanvankelijk ontstaan
in de papier-fabriek) met groote snelheid en hevig
heid over de straten woeien, daarbij angst en schrik
onder het talrijke publiek verspreidende.
Eén vlammenzee.
De brand nam steeds in hevigheid toe. Om kwart
over elf sloegen de vlammen ook aan de voorzijde
van het fabrieksgebouw aan de Waldorpstraat uit..
Ook hier moest de brandweer haar pogingen om al
thans dezen vleugel te behouden, opgegeven. Het was
één vlammenzee, waar men zag, en een angstwek
kend geknetter en geloei van het vuur, dat door den
GEBRUIKTE AUTOMOBIELEN
verkoopen wij onder GARANTIE en op PROEF
Garage C. NIEUWLAND, Bergen.
storm opgejaagd werd en steeds nieuw voedsel zocht.
In den wijden omtrek was den brand zichtbaar.
Op den Parallelweg stond het zwart van de menschen
en ook op den spoordijk waren vele honderden
nieuwsgierigen geklommen.
Om 12 uur was het fabriekscomplex zoo goed als
geheel uitgebrand. Slechts de romp stond nog over
eind.
Toen had ook het laboratorium vlam gevat. Daar
stonden een groot aantal vaten met benzine, welke
kort na elkaar in brand vlogen en met een doffen
knal ontploften. Daarop stonden ook de kantoren nog
in lichte laaie. De brandweer stelde alle pogingen
in het werk om de meubelfabriek en houtopslagplaats
welke er naast gelegen is, te redden.
Op het laatst was het een hardnekkigen strijd tus
schen het vuur en de bestrijders om enkele vertrek
ken in den linkervleugel aan de voorzijde gelegen,
te behouden. Dit is de brandweer mogen gelukken,
zoodat gezegd kon worden dat men omstreeks half
twee den brand onder de knie had.
Wat de schade betreft, deze is op dit oogenblik niet
met eenige nauwkeurigheid te ramen. Zij is van zelf
sprekend zeer aanzienlijk. Voor het gx-ootste deel
wordt zij echter door verzekering gedekt.
Een merkwaardige mededeeling
werd nog door eenige der personeelleden gedaan,
toen zij door commissaris Cramer verhoord waren.
Zij verklaarden dat zij reeds ca. half negen in de
buurt van de lift een brandlucht hadden bemerkt en
daarover enkele opmerkingen hadden gemaakt.. Iets
bijzonders was toen niet opgevallen, totdat ca. 10 uur
het begin van den brand was ontdekt. De politie en
enkele deskundigen van bouw- en woningtoezicht
stellen voorts een onderzoek in om de juiste oorzaak
vast te stellen.
Oude man in de vlammen omgekomen.
Reeds dadelijk maakte men zich ongerust over het
lot van een 75-jarigen-ouden timmerman, van wien
men veronderstelde, dat hij geen kans meer had ge
zien uit het brandende gebouw te vluchten. Het on
derzoek werd echter zeer bemoeilijkt door het feit,
dat de brandweer het gebouw niet kon binnendrin
gen, om zich omtrent het lot van den ouden man
zekerheid te verschaffen.
Naar men echter nader bericht, staat het thans wel
vast, dat de 74-jarige timmerman, J. Kamp genaamd,
die op een hooger gelegen verdieping een werk
plaatsje had, in de vlammen is omgekomen.
Erger huisgehouden op het land dan op
zee.
In Engeland heeft het gisteren zwaar gestormö,
maar het eigenaardige was dat de storm erger huis
gehouden heeft op het land dan op zee, waar wel
eenige visschersbooten een noodhaven hebben moe
ten opzoeken, maar nog geen ongelukken gebeurd
zijn.
Te Sheffield is een kastanje van 22 M. op de tram
rails gevallen en heeft 2 personen gewond. Te Bir-
mingham zijn 5 personen door afgewaaide dakpan
nen of stukken schoorsteen getroffen, maar geen
van allen levensgevaarlijk. De sneltrein Manchester
—Sheffield is in omgewaaide telefoonpalen en draden
verward geraakt en de reizigers moesten 2V2 uur
wachten. Te Obley, in Lancashire is een in aanbouw
zijnd huis van 3 verdiepingen ingestort en te Man
chester is 10 c.M sneeuw gevallen. Alle vliegdiensten
op Parijs en Brussel zijn gestaakt tot 's avonds 6
uur: de dienst op .Amsterdam is 's morgens echter
nog overgekomen.
Ook in België storm.
.„Gisternacht, en; ook #ist$T heef;t een hevige- storm-
"boven België en Noordzeë^'gëwóed:.
■De windsnelheid bedroeg gemiddeld 30 M. per
seconde. Men verwacht sneeuw en overvloedigen
régenval.
Zoontje van den autobestuurder gewond.
Gistermiddag tegen half vier is op den Rijksweg
's-HertogenboschNijmegen een bakkerswagen van
den heer Van Witten uit Heesch, waarvoor een
paard was gespannen, aangereden door een vracht
auto ven den varkenshandelaar Tijs uit Tilburg. De
aanrijding werd veroorzaakt, doordat de auto kwam
Nte slippen. Beide voertuigen sloegen om. De kar
werd geheel vernield en het paard kreeg ernstige
vleeschwonden.
De vrachtauto werd ook ernstig beschadigd, doch
de bestuurder bleef ongedeerd. Zijn zoontje, dat
naast hem zat, werd door glasscherven in het ge
zicht gewond en moest onder medische behandeling
worden gesteld.
De auto is per ta&elwagen naar Tilburg vervoerd.
De marechaussée van de Brigade te Geffen was
spoedig ter plaatse en heeft een onderzoek ingesteld.
Strijd tegen sneeuw en ijs. - District van
Long Island geheel geïsoleerd.
New York. (V.D.). De hevige koude gaat
gedurende de laatste 48 uur in vele deelen
van de Vereenigde Staten gepaard met
zware stormen. In totaal zijn tengevolge van
de koude en van stormongelukkcn 180 perso
nen om het'leven gekomen, van wie 18 te
New York. Te New York is ongeveer een
halve meter sneeuw gevallen en in gedeelten
van Nieuw Engeland meer dan 60 c.M.
sneeuw.
25 personen zijn verdronken bij de ovcr-
stroomïng door den Mississippi.
Ook Mexico en Midden-Afrika worden door
een hevige koudegolf geteisterd.
New York ingesneeuwd.
In New-York, waar enorm veel sneeuw gevallen
is zijn de arbeiderskolonnes voor het weder be
gaanbaar maken der straten nog versterkt en is onge
veer 50.000 man aangesteld.
Men hoopt de straten tenminste voor hét meest
noodzakelijke tram- en autoverkeer spoedig weder
vrij van ijs en sneeuw te kunnen maken.
In een district van Long Island, waar ongeveer
40.000 menschen wonen, zijn de toegangstraten door
groote sneeuwbergen geheel versperd. Er worden
pogingen in het werk gesteld om dit district weder
nüet de buitenwereld in verbinding te brengen.
Volgens nadere berichten bedraagt, de materieele
schade thans reeds millioenen dollar. In de Ver
eenigde Stateö, vriest het op sommige punten 55 gr.,
in Canada 72 gr. Dit zijn temperaturen die doen
herinneren aan de\n vreeselijken winter van 1888, den
ergste in de Amerik'dansche geschiedenis. De omstan
digheden in de MissLssippi-streken zijn ellendig.
Nauwelijks gekleed zoeken honderden vluchtelingen
een schuilplaats. Tientallen menschen hebben het
veege lijf ternauwernood kuijnèn redden in boomen
of op daken van huizen. Dikwijls hebben zij geen eten
en zijn blootgesteld aan de vinnige koude. De open
bare, iLoodkeukens; worden bestormd êfi vechtpartijen
zijm.er schering; en inslag.
,,Langs. deAtletische kust woeden, snecuwstor-"""
men. Boston ligt vrijwel geïsoleerd voor vervoer
over land; het verkeer te Philadelphia is vrijwel stop
gezet. Tengevolge van een verkeersongeluk zijn daar
zes personen gedood.
Op vele plaatsën zijn branden ontstaan, die tenge
volge van het weer niet te blusschen waren. Vooral
uit New Jersey worden branden gemeld.
De sneltreinen over het Rotsgebergte moesten bij
na alle stoppen daar de overtocht te gevaarlijk was
wegens den sneeuwval.
In ettelijke gebieden dreigt hongersnood. Hier en
daar worden al relletjes gemeld. Eenige staatsgou-
verneurs hebben reeds soldaten geconsigneerd.
Bovendien vreest men het uitbreken van epide
mieën, daar duizenden schapen en hongerenden
paarden en koeien etc. zijn omgekomen, waarvan de
cadavers niet te begraven zijn.
Volgens Retuer heeft men in de Ver. Staten in
vijftig jaar niet zulk slecht weer gehad als er thans
heerscht. De statistieken van de metcorologsche in
stituten bevestigen dat de koucle een recordpeil heeft
bereikt.
Een panische schrik begint zich meester te maken
van vele bewoners van de streken aan den Missis
sippi, welke nog steeds stijgt. Vele menschen hebben
hun toevlucht moeten nemen tot het betrekken van
bovenverdiepingen, daar hun huis gedeeltelijk on
der water staat. Sommigen hebben het nog sicchter
en kijken op hun daken uit naar hulp, die in ver
band met het stormweer zeer bezwaarlijk te verlee-
nen is.
1
In het groote ijsstadion te St. Morltr zijn Donderdag de
wedstrijden begonnen om het Europeesch kampioenschap
kunstrijden. De beroemde Oostanrijksche kunstrijder Karl
Schater en de 12-jarige Hedi Stenuf bij het rijden voor paren
Geen afzonderlijke steun aan de tuinders.
Geen overdekte bad- en zweminrichting
op het terrein van het oude Stads
ziekenhuis.
In de Donderdag gehouden gemeenteraadsverga
dering van Alkmaar achtten B en W., nu de nooden
der bedrijven algemeen is geworden, geen motief
meer aanwezig om een afzonderlijken steun voor
tuinders in het leven te roepen en werd besloten de
daarvoor beschikbare gelden aan het maatschappe
lijk hulpbetoon over te dragen, waartoe de tuinders
zich voortaan evenals andere crisisslachtoffers zullen
moeten wenden.
Een adres van de bloemistenpatroonsvcrccniging
„Alkmaar en Omstreken", verzoekende maatregelen
tegen het venten met bloemen door jeugdige perso
nen, werd afgewezen.
Afgewezen werd het verzoek van het desbetreffende
comité van actie om een gedeelte van het oude zie
kenhuisterrein bij de Paardenmarkt in erfpacht te
mogen ontvangen voor den bouw van een overdckie
bad- en zweminrichting; met het oog op de plein
vorming en parkeergelegenheid kan dit terrein niet
gemist worden. Het college zeide, geen bezwaar te
hebben met adressanten in contact te treden over
samenwerking met het bestaande Victoriebad, een
onoverdekte inrichting, die overdekt gemaakt zou
kunnen worden.
Na een interpellatie van den heer D. Woldendorp
over de kwestie P.E.N.G.E.B. werd door den rand
unaniem een motie aangenomen, waarin de raad
van zijn instemming getuigde met de door liet col
lege van B. en W. gevoerde actie voor het lïehoud
van het G.E.B. B. en W. zegden toe, al het, mogelijke
te zullen doen, om de annexatie van dit bloeiend ge
meentelijk electriciteitsbedriif door het P.E.N. te
voorkomen.