Johann Sebastian Bach i U.r 1 BIJ DE TWEEHONDERDVIJFTIG. STE VIERING VAN ZIJN GE BOORTEDAG. ZIJN MUZIEK. Door velen wordt Johann Sebastian Bach, die den 23sten Maart 1685 werd geboren, beschouwd als de grootste componist aller tijden, en dit niet alleen omdat zijn muziek degenen, die hem aanvoelen, ont roert en meesleept als geen andere, maar ook om dat zijn composities aesthetisch (d.i. kunstweten schappelijk) meestal volmaakt worden geacht: vrij wel alle bekende mogelijkheden op muzikaal gebied lijn in Bach's werk toegepast of aangeduid: de mo dernste componisten, voor wie de tijd soms nog niet rijp is, blijken gedeeltelijk tót Bach te her leiden te zijn; zijn werk opent steeds weer nieuwe gezichtspunten en het bevat problemen, waarvan volgens velen eerst de toekomst oplossing kan brengen. Om Bach geheel te Kunnen genieten zou men 'dus eigenlijk een man van wetenschap moeten zijn. In zekeren zin is dat waar, maar het wil niet zeggen, dat iemand, die van muziektheorie weinig of niets afweet, Bach niet zou kunnen begrijpen, want deze groote componist was geen etudeschrijver of vraag stukken maker, maar een kunstenaar. Wel heeft men voor het begrip van vele zijner composities een zeer geoefend muzikaal gevoel noodig. Het zou onjuist zijn te beweren ,dat Bach uitsluitend tot het verstand spreekt; vaak treedt de verstandelijke Inhoud van zijn werken zelfs op den achtergrond en wordt men ontroerd door de klankschoonheid en bovenal door de muzikale ideeën der stukken. INVLOED. Door de perfectie van zijn werk, doordat hij, om het zoo uit te drukken, overal waar dat mogelijk fs geweest „het laatste woord" gezegd heeft, is Bach's invloed ontzaglijk. De grootste componisten kregen nieuwe elementen in hun stijl, louter door het lezen van Bach's composities. Dat is bijvoorbeeld met Mozart het geval geweest. Beethoven is niet minder beïnvloed, onder meer door het volgens ken ners niet overtroffen en slechts door Beethoven ge- evenaarde „Wohltemperirte Clavir". Chopin, Men- delssohn, Brahms en Wagner hebben de influentie Van Bach ondergaan en deze reeks moet worden Voortgezet tot en met de moderne levende compo nisten van onzen tijd, die naar het schijnt, zoo ze al niet van Bach hebben geleerd, dikwijls zonder het te willen Bachs navolgers zijn. A j a AFKOMST, LEVEN, WERKEN. !Ms stamvader van het muzikale geslacht Bach wordt de omstreeks 1550 geboren Thüringsche mole naar Veit Bach beschouwd. Deze man nam een cither mee naar zijn molen en speelde er op tijdens het malen. Veit's zoon erfde het maatgevoel van zijn Vader; hij keerde bovendien de molen den rug toe en werd speelman. Hij trok met zijn viool door heel Öuitschland en stierf in 1626. In zijn tijd leefde er te Gotha al een Bach, die stadspijper was. De oudste zoon van den speelman, Johann, was de eerste Bach, die als organist optrad, tevens was deze man het hoofd der Erfurthsche stadspijpers. Zijn broer, de „kunstpijper" Christoph was de grootva der van Johann Sebastian. Sedertdien zien we, dat de leden van de familie Bach als cantors, organis ten of stedelijke dirigenten in Thüringen van zich doen spreken. De middelste zoon van Johann Sebastian's groot vader: Johann Ambrosius, hof- en stadsmusicus te Èisenach, werd de vader van den meester. Op 23 Maart 1685 werd Johann Sebastian te Èisenach geboren. Hij verloor vroeg zijn vader en moeder en kwam in huis bij zijn ouderen broer, die hem het eerste muziekonderwijs gaf en hem het lyceum liet bezoeken. In dien tijd schreef Sebasti an eens eenige muziekstukken over, waarvoor zijn ,V. - V - broer hem nog te jong achtte, 's Nachts in de ma neschijn zat de Jeugdige beoefenaar te. schrijven. Toen hij klaar was, met het verboden werk, ontdek te zijn broer het vergrijp en nam hem het boek weer af. Maar in de zes maanden, dat Sebastian er mee bezig was geweest, had hij de stijl van de be treffende componisten voldoende leeren kennen. Vele van zijn meesterwerken werden niet uitge voerd en gingen na in de huiselijke kring te zijn gespeeld, de kast in, waar het nageslacht, zich bijna ergerende aan 's meesters achteloosheid, ze er uit te voorschijn heeft gehaald. Gumprecht heeft ge zegd: „Zoo iemand, dan heeft Bach in letterlijke zin zijn kunst om Gods wil beoefend." Leipzig heeft aan Bach niet alleen tweehonderd kerkelijke cantates te danken, maar in die stad schreef hij ook zijn vijfstemmig Magnificat; hij bracht er het eerst zijn Johannespassion en de Mat- theuspassion ten gehoore. Verder voltooide hij er het Wohltemperirte Clavier en schiep er de Engel- sche suites, concerten voor piano's concerti grossi en tenslotte het niet voltooide alom geprezen „Die Kunst der Fuge." In 1747 kreeg Bach een uitnoodiging van Frede- rik den Grooten om naar Potsdam te komen. De meester werd met blijken van hoogachting ontvan gen en componeerde op een thema van den koning het Muzikale offer. Na zijn terugkeer van Potsdam begon Bach aan een oogziekte te lijden. Hij werd geopereerd, maar de operatie mislukte. Bach werd blind. Op 28 Juli 1750 overleed hij. HERONTDEKKING. Na zijn dood is Bach een tijd lang meer of min der in het vergeetboek geraakt. Zijn kunst was wat de techniek betreft te moeilijk en wat de inhoud aan gaat te zeer afwijkend van wat men gewend was. Het is Mozart, die tegen het einde van de acht tiende eeuw de stoot heeft gegeven tot de erkenning van Bachs genie. Toen Mozart in 1788 te Leipzig was, hoorde hij in een mis een motet van Bach, waardoor hij zóó getroffen werd, dat hij uitriep: „Goddank, dat is eens wat nieuws, hier kan ik nog wat leeren!" Dat nieuws was intusschen ongeveer zestig jaar oud en zonder de bewondering van een kunstenaar als Mozart, was het misschien spoedig geheel vergeten geweest. Gedenkteeken van Johann Sebastian Bach te Èisenach, door Donndorf. Mendelssohn heeft eveneens zeer veel bijgedragen tot de herleving van Bachs muziek. Op twaalfjarige leeftijd las hij het manuscript van de Mattheuspas- sion en hij rustte niet voor hij een uitvoering er van tot stand had gebracht, de eerste sinds Bachs over lijden. In 1850, dus een eeuw nadat Bach gestorven was, werd een maatschappij opgericht, de „Bachgesell- schaft", die zorg wilde dragen voor een behoorlijke uitgave van al Bachs werken. Een der belangrijk ste Bachkenners, die met groote scherpzinnigheid Bach werken, waar noodig, toelichtte, is Wilhelm Rust geweest. Voorts moet de beroemde veelzijdige kunstenaar en geleerde Albert Schweitzer genoemd worden als een uitmuntend Bachkenner en -ver tolker. de OMGEVING Bach's geboortehuis te Èisenach. W 1ERIN GERW'A ARB Vrijdagavond vergaderde de Coop. Zuivelfabriek „de Volharding", waarvoor de pers voor de eerste maal was uitgenoodigd. Aanwezig bijna alle leden en leveranciers van de fabriek. Deze groote belang stelling vindt eenerzijds wel zijn oorzaak, dat de vergaderingen worden gehouden op uitbetalings avonden. De heer H. K. Koster als vooorzitter opent met een woord van welkom en spreekt zijn leedwezen uit over den nog steeds benarden toestand in het Zuivelbedrijf. Er zijn ook nog geen teekenen op ver betering. De landen die onze producten betrekken, geven ons al meer en meer belemmering. Toch moeten we vooruit en zien te maken wat er van te maken is. De Directeur stelt alles in 't werk, om le klas kaas te fabriceeren. Wanneer de veehouders 't werk van den Directeur waardeeren, helpt hem dan en besteedt op de boerderij de grootste zorg aan de melkwinning. Na de uitgebreide notulen volgen een serie mede- deelingen: Ten le, dat met Lak na overleg is overeengeko men, dat deze het vervoer weer zal hebben van de melk voor 21 cent. Komt er meer dan 3% millioen K.G., dan 20^ ct. en boven 4 millioen K.G. nog iets minder. De vermindering is betrekkelijk klein, doch hij moet vanaf Januari f260 meer aan wegenbelas ting betalen dan voorheen. Ten 2e, dat de heer J. A. Bakker benoemd is tot onder-voorzitter. Ten 3e, dat een zestal veehouders uit Wieringer- meer leveranciers zijn geworden. Ten 4e, dat de grensregeling met Lutjewinkel is geregeld volgens den lijn, zooals onze Directeur dat wensch te. Ten 5e, dat Sietsma de woning heeft verlaten en dat deze nu door Bosscha wordt bewoond. Daarna eenige mededeelingen van den secretaris: Ten le. dat sinds de laatste vergadering vier bees ten zijn opgeruimd wegens open t.b.c. Ten 2e, dat in verband met de horzelbestrijding, aan de fabriek sinds een paar jaar zalf beschik baar werd gesteld, doch er werd zeer weinig ge haald, wat dus een fiasco is geweest. Thans is in de Wieringermeer weer een nieuw middel toegepast, een soort poederoplossing. Ook dit zal weer aan de fabriek verkrijgbaar worden gesteld. Ten 3e, dat het bestuur zal voorstellen aan het personeel werkkleeding te verschaffen. Men krijgt dan meer uniformiteit, terwijl de kosten niet hoog zijn. Ten 4e, dat het bestuur besloten heeft aan den Directeur toe te staan, hulp te mogen nemen op 't kantoor. Dat klinkt wat verwonderlijk, doch als men de vele werkzaamheden ziet, kan dit niet langer zoo doorgaan. Ten 5e heeft het bestuur besloten in verband met een goede melkwinning vanwege de fabriek een melkcursus te houden. Enkelen hebben zich reeds opgegeven. De wensch werd te kennen gegeven, dat velen zich nog zullen aanmelden. Dan nog enkele mededeelingen van den Direc teur betreffende fabriek, pakhuis, ketel. enz. De melkaanvoer is weer stijgende. Het laagste is ge weest 4320 kilo, thans is het al weer 5790 kilo. Uit het jaarverslag van den secretaris hebben we als het voornaamste aangeteekend 't volgende: Het ledental was op 1 Januar i70. Vanaf Maart is van een 20-tal melkveehouders uit Anna Paulowna de melk verwerkt. Ook uit Wieringermeer wordt melk gehaald. In 1934 zijn 3 algemeene en 10 be stuursvergaderingen gehouden. De samenstelling van het personeel heeft nogal eenige wijzigingen ondergaan, vooral wegens vertrek van den 1en kaas maker en botermaker. Met voldoening werd melding gemaakt van het feit. dat een groot gedeelte van de betrokken veehouders op één of andere manier door bemiddeling van de fabriek de opbrengst hunner koeien laat controleeren. 19 leden zijn aangesloten hij de Rundveefokvereeniginp- en 44 bij de controle- vereeniging._ waarvan er 9 zelf monsternemen. F.venals vorig iaar is met de fokvereeniging een overeenkomst gesloten, waarbij alle werk voor die ereeniging door de fabriek wordt uitgevoerd. Deze "geling voldoet beide partijen uitstekend. Uit het zeer uitgebreide jaarverslag van den Di- octeur 't volgende: De melkaanvoer bedroeg 3.401,096 K.G. meer dan in 1933. Deze verbooging werd ver oorzaakt door vergrooting van het aantal leveran ciers. Gemiddeld vetgehalt eis weer verhoogd met 0.03 pet,, en kwam op 3.32 pet. Kwaliteit van de kaas was voldoende, hoewel het streven steeds nog op verbetering dient gericht. De maatregelen van het 'buitenland belemmeren den afzet in steeds ern stiger mate. Kwaliteit boter was goed, ook de afzet, welke slechts voor een deel niet in lclein-verpakking kon plaats vinden. Afzet van melk- en melkproducten in dalenden lijn als gevolg van de mindere koop kracht en den betrekkelijk hoogen detailprijs. On danks verhooging van de hoeveelheid melk, was het bedrag aan onkosten lager dan het vorig jaar, zoodat dit de uitbetaalde melkrijs ten goede kon komen. Voor het nieuwe boekjaar kon wederom het onkostencijfer verlaagd worden met 5 cent per 100 K.G., waarmee de vergadering instemde. Bij de verdeeling van het exploitatiesaldo 1934, zijnde f9489.37, kon een behoorlijke afschrijving op gebouwen en inventaris plaats vinden, een reserve blijven voor onverkochte kaas en nabetaling van 10 cent per 100 kilo melk over 1934 geleverd, worden uitgekeerd, zoodat de uitbetaalde melkprijs netto 4.28 cent per kilo bedroeg. Hoewel nog te laag om daarmede de productiekosten te dekken, beteekent dit toch een verhooging ten opzichte van 1933 met pl.m. f0.40 per 100 K.G. melk. Waar het personeel hieraan ook heeft meegeholpen, werd besloten voor dit jaar het bondsadvies ten aanzien van verlaging der loonen niet te volgen, doch ze ongewijzigd te laten. Met een opwekking om alle steun te verlee- nen tot verhooging van de kwaliteit, van de aange voerde melk, werd het verslag besloten, waaruit we het allervoornaamste hebben opgenomen. De heer J. Komen bracht mede namens de Kee- ren Dokter, D .Jimmink en J. C. Bakker, als finan- cieele commissie, een mooi rapport uit over de ge houden boekhouding. Met een woord van waardee ring werd geadviseerd, de rekening goed te keuren, waartoe werd besloten. Dan deelde Voorzitter nog mede. dat met de fok vereeniging weer een overeenkomst is aangegaan. De fokvereeniging zal voortaan niet f550, doch f600 bijdragen in de kosten. Ten slotte werd aan de vergadering voorgesteld, om de weegbrug van de vereeniging over te nemen, tegen den gevraagden prijs, zijnde f50. De heer P. Blaauboer Cz. vroeg hoeveel 't zal kosten van verplaatsing. Voorzitter lichtte toe, dat de totale kosten zullen bedragen f250. 't Zou jammer zijn, als de brug voor oud ijzer verkocht zou moeten wo.rden en het is voor allen toch nog van belang, dat de gelegenheid tot wegen bestaan blijft. Met algemeene stemmen werd het voorstel tot aankoop aangenomen, waarna sluiting volgde. BARRINGEREORN Zondagavond traden in de zaal van den heer A. de Graaf voor de afd. Barsingerhorn van den bond voor Staatspensionneering op, de heeren Daan Pool en Tommy Bouman. Het was 11 jaren geleden, dat Daan Pool in Bar singerhorn voor het voetlicht was getreden, maar wij durven voorspellen, dat het geen 11 jaar zal duren, voor hij weer hier zal optreden. Feitelijk houdt dit reeds een compliment in voor de wijze, waarop de talrijke aanwezigen (de zaal was zoo goed als geheel gevuld) dezen avond zijn bezig gehou den. Wij konden tevoren op de zoo hier en daar aan gebrachte bekendmakingen lezen: ..Een avond van eenvoudige klein-kunst". Inderdaad, dit is het ge worden. Eenvoudig, maar uitstekend verzorgd in al- MTNA&ELLA, de Fransche tooneelspeelsfcr, die ook op filmgebied een goeden naam gaat krijgen. Ie onderdeelen. Het programma hevatte ernst e* luim en in beide gevallen hadden de heeren een aandachtig en zeer zeker dankbaar publiek. Uit het ernstige beviel ons het best „Mopje" uit de Revue: Hoera, de Poppenkast, en „Gas", een anti-oorlogs* schets, welke de heer Pool op treffende wijze, geil* lustreerd met eenige lantaarnplaatjes, voordroeg en waarmee hij een groot succes oogstte. Het was goed gezien, dat in een tijd als wij thans beleven, de luim op een dergelijken avond, den bo ventoon voert. Velen maken zich op om eenige ont spanning te krijgen en ze kregen wat ze hoopten, wellicht meer dan dat. Somwijlen daverde de zaal van den lach om de geestige, snedige, maar bovenal gepaste gezegden van Daan. Het zou ons te ver voe ren alles te releveeren. We willen daarom volstaan met te zeggen, dat 't enthousiasme van 't publiek haar hoogtepunt be reikte in het laatste programmanummer: Jaap naar de Alkmaarsche kermis". Wat Jaap beleefde voor hij goed en wel op weg was naar de kermis en wat hij op de kermiszag en meemaakte, het werd op zulk een vlotte en geestige wijze opgedischt, dat velen er de tranen van in de oogen kregen, ditmaal niet van smart, maar van den lach. In zijn dankwoord, waarin de welsprekendheid van Daan zeer tot uiting kwam. gewaagde hij van de keurige verlichting, waardoor zijn eigen decors, meer nog. dan dat elders het geval was, tot haar recht kwamen. Wij zeiden reeds, dat alles goed verzorgd was en hadden daarbij ook het oog op de decors en de cos- tumeering. waarop %iiets, maar dan ook niets viel aan te merken. Het is een succes-avond geweest voor de afd. Bar singerhorn van den Bond voor Staatspensionneering in de eerste plaats en in de tweede plaats voor Daan Pool en Tommy Bouman. waarvan, wij hopen niet dat de heer Bouman ons dit euvel zal duiden, de eerste wel het grootste gedeelte op zijn debet heeft staan. De Voorzitter, de heer C. Rentenaar, dankte ïn zijn sluitingswoord allen voor de opkomst, de heeren Pool en Bouman voor het gebodene en sprak daarbij tevens den wensch uit, dat een volgend jaar „Houdt Moed" wederom bereid zou zijn, haar medewerking bij een uitvoering te verleenen. 7- Onder de vroolijke muziek van Joh. van Stiprlaan en zijn band, die ook op uitstekende wijze voor de begeleiding tijdens de uitvoering had gezorgd, ble ven de aanwezigen nog langen tijd bijeen. GENERAAL GRAZIANI, aan wlen hef opperbevel over de naar Oost-Airika gezonden Itallaansche troepen is opgedragen. EEE REU GOW'A'AR B Zaterdagavond hield de bond van staatspension neering afd. Heerhugowaard, een propaganda-avond in het lokaal van den heer Rus. De Voorzitter, de heer A. Kooij, opende. Na de opening gaf het strijkje „Onder Ons", onder leiding van den heer P. de Geus, dat ook aan dezen avond weer zijn belangelooze medewerking verleen de, een paar door het publiek zeer gewaardeerde nummers. Hierna was het woord aan den heer H. Bruin uit Alkmaar, tot het houden van een propagandarede, die zeer belangwekkend was en met belangstelling werd aangehoord. Vervolgens speelde „Onder Ons" nog eenige num mers, waarna het pas opgerichte tooneeïclubje van de afdeeling, „De Ontknooping" opvoerde. De heer P. Mienes was hierbij zoo welwillend geweest als regisseur op te treden. Hierna werd door mei. Slikker nog voorgedragen het gedichtje „Goede Reis", waarin tot uiting kwam, hoeveel de rijtoer voor de ouden van dagen voor de betrokkenen beteelcent. De avond werd met een gezellig bal met muziek van „De Hugo Boys" besloten. NIEUWE N I EB O'RB Algemeene vergadering der voetbalver, „N. Niedorp." Bovengenoemde vereen, heeft in de Prins Maurits haar halfjaarlijksche ledenvergadering gehouden. Als voorzitter Faus Sr. zijn begroetingswoord heeft gesproken, tevens zijn voldoening er over uit sprekende dat de vergadering zoo goed bezocht is, geeft hij het woord aan den penningmeester, den heer Keetman. Deze geeft een zeer uitgebreid en nauwkeurig financieel verslag. Hieruit blijkt dat de vereeniging goed vooruit is gegaan en nog steeds gaat. Tevens doet Keetman mededeelingen over een eventueele tribune, en over de inrichting van het nieuwe voetbalterrein. Dat belooft wat goeds te wor den. De notulen werden goedgekeurd. De heer Krouwel heeft voor dit jaar den Ijss'tan'd op het terrein gepacht. Het volgend agenda-punt: elftalcomm. verkiezing heeft veel stof doen opwaaien, dit punt is nogal moeilijk uit te maken. Na langdurige besprekingen werden gekozen de heeren W. Woudt en G. Pee toom, naast de aangebleven drie andere leden der comm. Over verzekeringen wordt geen besluit genomen, wordt uitgesteld tot de Julivergadering. In de rondvraag komt al heel weinig naar voren, Als meest belangrijk komt nog de gewichtige vraag: al of niet. vrije toegang van dames der leden, er zijn er maar enkelen voor, aangezien juist, die enke len prachtig kunnen zwammen, duurt het nogal wat eer dit van de baan is. Het is al tamelijk laat geworden als voorzitter Faus de vergadering sluit. E n 0ow0ny AARTSWOUD. Door de afdeeling van den bond van Landpach- ters werd hier in de zaal van Visser een openbare vergadering gehouden. De zaal was geheel bezet, wat voorzitter Glas bij zijn opening dankbaar stem de. Toen werd er een film afgedraaid, waarin de verschillende wantoestanden, welke helaas nog te veel bij verhuringen voorkomen, duidelijk naar vo ren werden gebracht. Ook de lasten der b.vpotheekboeren werden niet vergeten. De explicatie was in vertrouwde handen bij den heer Marinus. De stilte in de zaal bewees dat het insloeg. Het was een leerzame avond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1935 | | pagina 8