De ZeilDets.
Mary en de drie zware kronen.
Hoe ontstaat een
landkaart?
Een geduldspelletje voor dierenkenners.
HET KONINGINNETJE VAN ZEVEN
DAGEN.
door
MABEL MURPHY.
Toen Mary Stuart, koningin van Schot
land, nog maar zeven dagen oud was,
boog een hoveling diep voor haar wieg en
zeide:
„De koning is dood! Lang leve de ko
ningin."
Een week later kwam de regent bij de
moeder van de kleine koningin, en zeide:
„Beloof mij dat Mary mijn ze ven-jarige
zoon zal trouwen!"
Maar Hendrik de Achtste van Engeland
had reeds afgezanten gestuurd om de
hand van Mary te vragen voor zijn vijf-
Jarige zoon Edward, de erfgenaam van de
Engelse troon. Bij dit verzoek voegde hij
er nog aan toe:
„Koningin Mary moet met mijn hovelin
gen mee naar Engeland komen om daar
opgevoed te worden."
Toen Mary's moeder aarzelde om haar
baby mee te geven, dreigden de hovelin
gen haar met de woorden:
„Wanneer Koningin Mary niet met ons
naar Engeland zal terugkeren, zal Koning
Hendrik de oorlog verklaren aan haar ko
ninkrijk."
Mary's moeder hoefde geen antwoord te
geven op deze wrede boodschap. De Schot
se Adel, die toen zitting had in het par
lement, gaven het antwoord. Dat luidde
als volgt:
„Mary, Koningin van Schotland, blijft in
haar vaderland."
En om Mary te beschermen tegen Hen
drik de Achtste, werd Mary gekroond toen
Zij pas negen maanden oud was. Een Kar
dinaal hield de zware kroon boven haar
kleine, goudgelokte hoofdje. Een beroemd
edelman nam haar kleine handje en legde
de garnalenvingertjes om de scepter, die
versierd was met juwelen. En een andere
edelman legde het grote zwaard om haar
kleine lichaampje. Het was het zwaard,
dat vele Schotse koningen hadden ge
dragen in tijd van oorlog. Toen dit ge
beurd was, begonnen de mensen in de
kloosterkerk te roepen en te schreeuwen,
de trompetten speelden fanfares, ook het
grote orgel speelde en de kleine ko
ningin huilde en blerde alsof haar hartje
wou breken!
Koning Hendrik, die zeer vertoornd was,
êtuurde zijn troepen naar Schotland.
Kastelen, kloosters en kerken vielen ten
DE DIERENTUIN IS IN DE WAR.
Negen dieren zijn hopeloos in de war.
Dat komt omdat ze doormidden zijn ge
sneden, en nu zijn die stukjes door elkaar
geraakt. Niks leuk! Je had de directeur
prooi aan de vernielzucht der Engelse
soldaten, en eindelijk, na vele jaren van
strijd, naderden de Engelsen het kasteel
Stirling, waar de kleine koningin woonde.
Om haar voor de gevaren te beschermen
werd de kleine Mary naar Frankrijk ge
bracht. Zij ging met haar moeder, en haar
vriendinnetjes, die met haar opgevoed
werden de vier Mary's: Mary Beaton,
Mary Seton, Mary Fleming en Mary Li-
vingstone.
De kleine Mary was zo lief en zo mooi,
dat de Franse koning Hendrik de Twede
zeide: „Zij zal mijn zoon huwen en zowel
koningin van Frankrijk als koningin van
Schotland zijn."
De kleine Dauphin zo werden de
Franse kroonprinsen genoemd was een
jaar jonger dan Mary. Het was een bleek,
verlegen ventje. Maar de kleine Schotse
koningin hield direct van hem. De twee
kinderen speelden samen en leerden sa
men. Mary leerde veel makkelijker dan
Frans, zo heette de Franse kroonprins. Zij
leerde niet alleen Frans spreken, maar ook
Spaans en Italiaans. Verder had zij zang
lessen, danslessen, zij naaide en breide. Zij
leerde ook Latijn en in de Nationale Biblio
theek in Parijs is het kleine-rood-ingebon-
den boekje, waarin zij haar Latijnse the
ma's schreef.
Mary was nog maar zestien jaar oud,
toen zij met Frans trouwde. Hendrik de
Twede hield zo veel van zijn zoon en zijn
schoondochter, dat hij de prachtigste fees
ten gaf, die er ooit in Parijs gegeven zijn.
Mary's kroon was zo zwaar dat zij hem
niet op het hoofd kon houden. En op het
grote feest dat volgde op de trouwplech
tigheid, stond er een edele ridder aan
weerszijden van de jonge bruid, die de
kroon boven haar hoofd hielden.
Na de dood van de Engelse koningin,
riep Hendrik de Twede en dit was heel
dwaas van hem Mary uit tot koningin
van Engeland. Deze kroon heeft zij echter
nooit gedragen. Maar, binnen een jaar,
stierf Hendrik de Twede door een ongeval,
OPLOSSING:
domino-toverspel
van de vorige
week.
en de oppassers eens moeten zien. Ze wa
ren helemaal ongelukkig, want ze konden
er niet uit wijs. Nu, het w&s ook moeilijk
hoor, en door hun zenuwachtigheid kon
den ze de dieren niet in elkaar zetten.
Jullie moeten hen nu maar eens helpen,
en zo werden Frans en Mary koning en
koningin van Frankrijk.
Op haar kleine hoofdje wogen de twee
kronen van Frankrijk en Engeland zwaar
der dan de kroon van Schotland in haar
jeugd had gedaan. Tenslotte, ten gevolge
van deze drie kronen, kwam Mary aan het
einde van haar leven.
Tien geboden voor
Boekenvrienden.
HOE MOET JE BOEKEN BEHANDELEN?
Een boek moet een vriend voor je zijn
ja, zelfs een schoolboek. En een vriend
mag toch wel van je verlangen, dat je
hem een beetje vriendelijk behandelt en
goed voor hem bent! Vooral wanneer hij
zich zo weinig kan verroeren als een boek.
Als je je boek dus netjes wilt houden en
lang „vriendje" met hem wil zijn, dan heb
ik hier tien geboden
voor je, die je goed
moet trachten in
acht te nemen:
1. Leg het boek
nooit opengeslagen
en met de rug naar
boven weg. De ge
lijmde rug breekt,
het boek verliest zijn
vorm en de bladen
vallen er uit.
2. Ezelsoren zijn nu niet bepaald mooi.
Wanneer je het boek gauw moet wegleg
gen, en toch wil weten waar je gebleven
bent, zodat je het de volgende keer mak
kelijk kunt vinden, leg er dan een stukje
krantenpapier of zelfs maar een draadje
tussen.
3. Een boek moet je niet gebruiken als
een bergplaats voor foto's en brieven.
Daardoor wordt het bandje maar uit el
kaar gedrukt en het breekt dan!
4. Dat je onder het lezen geen boter
hammen moet eten, behoefde ik eigenlijk
niet te zeggen. Heb je echter tegen deze
regel gezondigd, en moet het boek daar
voor boeten, doordat het met vetvlekken
ontsierd is, dan kun je die weg krijgen
door wat magnesium op de plek te
strooien, het er dan weer af te vegen en
vervolgens met een heet strijkijzer er over
te strijken, terwijl je vloeipapier legt aan
weerszijden van de beschadigde bladzij.
5. Als je over het gelezene opmerkingen
want anders loopt de boel mis. Het is het
beste wanneer jullie dit stuk papier met
de restjes der armzaligen voorzichtig op
dun karton plakt en ieder, stuk dan, wan
neer het droog is, uitknipt. Probeer het
maar eens.
wilt maken, schrijf die er dan niet naast,
maar neem een blad papier, dat even
groot is als de bladzijden, schrijf je eigen
wijsheden er op, en leg het blad in je boek.
6. Is het boek nieuw en zo stevig gebon
den dat de bladzijden telkens weer terug
slaan vaar dan niet ongeduldig uit en
strijk niet driftig over de open bladzijden,
want dan krijg je van die lelijke vouwen.
Het is veel en veel beter om het open
boek rechts en links in je handen te ne
men, en dan maar niet te wild! uit
elkaar te buigen, maar niet met rukken
en stoten alsjeblieft.
7. Wanneer je een boek uit de boeken
kast wilt nemen, dat stevig vastgeklemd
zit tussen andere boeken, dan moet je het
niet boven aan de rugzijde grijpen én het
proberen eruit te wurmen, want dan heb
je veel kans dat je de rug uit elkaar trekt,
en dat zou natuurlijk reuze jammer zijn.
Het is veel makkelijker en beter om de
boeken, die rechts en links staan van het
boek, dat je wilt hebben, meer naar achte
ren te duwen, zodat het middelste boek
makkelijk te grijpen en er uit te trekken
is.
8. Boeken moet je nooit in de zon laten
liggen, want dan trekt de band krom, en
dan kun je het nooit meer goed krijgen.
9. Alle mogelijke warmte is schadelijk
voor boeken ,want het papier wordt bros,
en de band trekt krom, en dat is geen ge
zicht.
10. Wanneer je boeken draagt, leg hen
dan afwisselend, zoals je op het plaatje
kunt zien, de rug en de voorste snee op
elkaar. De rugzijde van een boek is name
lijk altijd een beetje dikker en steviger,
en de snee juist dunner en geeft meer mee.
Doordat je de rug boven de voorste snee
legt, blijven ze netjes op elkaar liggen, en
anders zouden ze naar één kant afglijden.
Luchtfoto's van ontoegankelijke gebieden.
door
H. M. L. Gerkendts.
Reeds vroeg hebben de mensen getracht
om de weg duidelijk te maken door aller
lei aanwijzingen aan te brengen, of door
EEN KNUTSELWERK:
JE VOOR TWEE.
Er zijn handige lui,
die uit de verschillen
de dingen die je vindt
op autokerkhoven, een
nieuwe auto bouwen.
En waarom zouden die
handige lui, die er
stellig wel onder jullie
zijn, niet een zeilfiets
uit oude fietsen mar
ken? Twee, soms wel
meer personen kunnen
„vervoerd" worden, wan
neer er maar genoeg
wind is. Bovendien
kun je er aardig vlug
mee rijden en je hebt
zodoende veel plezier.
de wegen te tekenen op papier en toeij
er nog geen papier was, op de grond. Het
is echter een lange weg van de techniek
der oude Egyptenaren tot de methoden,
die men tegenwoordig gebruikt. De oudste
landkaartentekenaar, voor zover die ons
bekend is, was Anaximander van Milet,
en zijn landkaart uit de zesde eeuw na
Christus geeft ons een eigenaardig beeld
van hoe de wereld er toen moet hebben
uitgezien altijd volgens Anaximander!
Een cirkelvormige aarde, omgeven door
oceaan, Delphi in het midden. Als materi
aal voor de kaarten gebruikte men steen
of erts. Pas in de zeventiende eeuw pro
beerde men de afgeplatte bolvorm der aar-
de alle recht te doen wedervaren, maar de
metingen zijn even willekeurig als om
nauwkeurig aangegeven. Wanneer men de
werkelijke verhouding van berg en dal
niet goed vond, verbeterde men dikwijls
de waarheid, en werd er een uit kunstzin
nig oogpunt prachtige kaart gegraveerd.
Toen de wetenschap langzamerhand hoe
langer hoe meer vorderingen maakte ble
ken allerlei dingen die men tot die tijd
voor waar gehouden had, niet te bestaan
of in ieder geval onjuist te zijn, en toen
veranderde ook meteen de methode van
kaarten-tekenen. In de laatste vijfentwin
tig jaren van de achttiende eeuw had een
algehele verandering plaats. Aan de ene
kant werden volgens het voorbeeld van
Frankrijk alle landen gemeten en opgeno-
men, en aan de andere kant waren daar
de wetenschappelijke ontdekkingsreizen
buiten Europa, waardoor veel land bekend
werd. Engeland heeft zich bijzonder ver
dienstelijk gemaakt wat betreft de zee-
kaarten, en doet dat trouwens nog door
voortdurende metingen.
Een grote opgave betekent nu nog het
meten der aarde. Want het klinkt heel
onwaarschijnlijk, maar toch is het waar
er is nog maar 30 pet. van de aardopper
vlakte gemeten. Wel wordt het meten on
eindig makkelijker gemaakt door de mo
derne middelen die de meters ten dienste
staan. Het gebied hoeft niet moeizaam
doorkruist te worden men doet dat te
genwoordig met een vliegmachine, dat
gaat vlugger, gemakkelijker en nauwkeu
riger. De in vogelvlucht gemaakte foto's
geven een natuur-getrouw beeld van het
landschap. Er zijn op deze manier opna
men gemaakt van vele gebieden, die on
toegankelijk, en daardoor bijna onbekend
waren. Het vermenigvuldigen der luchtop-
namen geschiedt door fotolithografie (li
thografie is steendruk) of op andere, ma
nieren die makkelijker en igoedkoper zijn.
Mevrouw Jansen: „En,
houdt u zich aan het
strenge dieet, dat de
dokter u voorgeschre
ven heeft, mijnheer
Müller?"
Mijnheer Müller: „Ja,
kunt u net denken, me
vrouw Jansen! Dacht u
dat ik verhongeren wil,
enkel en alleen om 'n
paar dagen langer te
leven?"
