Overwinningsstemming
Oe Noord-Bost Polder.
De nood der hypotheekboeren
te Athene.
EXECUTIE AAN BANDEN GELEGD.
Een belangrijke regeeringsverklaring.
Kruiser „Averoff" op de vlucht.
Actie van gemeentebesturen.
Woensdag 13 Maart 1935.
Postrekening
No. 23330
SCDAEER
78ste Jaargang. No. 9678
C DilRANT.
Int. Telef..
No. 20
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij inzending tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst.
Uitgave der N.V. v.h. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVPRTfiN-
TIëN van 1 tot 5 regels 10.85, Iedere regel meer 15 cent v"bewljsno.
inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
I
Bij executie van landelijk eigendom kan de
minister bepalen, dat toekomstige
gebruikers niet tot crisisor
ganisaties zullen
worden toe
gelaten.
De Minister van Economische Zaken, mr.
Steenberghe, heeft gisteren bij de behande
ling van de begrooting van bet Landbouw-
Crisisfonds voor 1935 in de Tweede Kamer
een belangrijke verklaring afgelegd inzake
het vraagstuk der vaste lasten en de niet
noodzakelijke executies. Deze verklaring
luidt als volgt:
„Het buitengewoon groote verband, dat be
staat tussehen den landbouwsteun en de
waarde van het landelijk eigendom, is voor
de Regeering aanleiding geweest, maatre
gelen te treffen tegen niet noodzakelijke
executies van landelijk eigendom, terwijl in
het reeds aangekondigde algemeene bezuini-
gings-ontwerp van wet, aan de Staten-Gene-
raal voorstellen zullen worden gedaan ter
vermindering van de Vaste lasten van dat
eigendom.
Tegen de niet noodzakelijke executies v^n lande
lijk eigendom zijn heden afgekondigd twee Koninklij
ke Beslüiten, welke beide steunen op het Crisis-
Organisatiebesluit 1933. Daarbij wordt o.a. bepaald,
clat een hypothecaire schuldenaar wiens landelijk
eigendom met executie wordt bedreigd, of wiens
faillissement is aangevraagd, zich tot mij kan wen
den met verzoek te beslissen, dat de toekomstige ge
bruikers van dat eigendom niet zullen worden toe
gelaten als georganiseerden tot Crisisorganisaties, of
wanneer zij reeds georganiseerden zijn, als zooda
nig geschrapt zullen worden.
Het gevolg hiervan zal zijn, dat wanneer
mijnerzijds een dusdanige beslissing geno
men is, het land nagenoeg onverkoopbaar
zal zijn, aangezien daarop geen landbouw
producten meer geteeld mogen worden, noch
vee mag worden gehouden, terwijl natuurlijk
evenmin landbouwsteun voor die bedrijven
zal worden gegeven. Het spreekt vanzelf, dat
de noodige waarborgen tegen een minder
juiste toepassing van dit ingrijpend middel
zijn genomen.
Voor ieder geval zal ik mij doen adviseeren -door
een Hypotheekcommissie, bestaande uit juristen en
landbouwdeskundigen, welke een onderzoek zal in
stellen en belanghebbenden zal hooren.
Tevens is de mogelijkheid geopend, dat deze com
missie een onderlinge vi'ijwillige uitstel- of beta;
lingsregeling tot stand brengt tussehen den hypo-
thecairen schuldenaar en zijn crediteuren. Nadruk
kelijk is hierbij echter bepaald, dat hoofdsommen
van hypothecaire geldleeningen in geen geval mo
gen worden aangetast. Het lid van den Hoogen Raad
der Nederlanden, de oud-Minister van Justitie mr.
dr. J. Donner, heeft zich bereid verklaard de leiding
van deze commissie op zich te nemen."
Twee Koninklijke besluiten.
Omtrent de beide door den Minister vermelde Ko
ninklijke Beslüiten, welke resp. in de Staatsbladen
108 en 107 zijn afgekondigd, wordt het volgende mee
gedeeld: -
In het eerste besluit worden de artikelen 5 en i
van het Crisis-Organisatiebcsluit 1933 gewijzigd.
vDaarbij wordt, gelijk in de regeeringsverklaring is
medegedeeld, aan een hypothecairen schuldenaar,
wiens landelijk eigendom met executie wordt be
dreigd of wiens faillissement is aangevraagd, de be
voegdheid gegeven zich te wenden tot den Minister
van Economische Zaken en dezen te verzoeken te
beslissen, dat de toekomstige gebruikers van dat
•landelijk eigendom als georganiseerden tot crisisor
ganisaties niet Zullen worden toegelaten, of wan
neer zij reeds georganiseerden zijn, als zoodanig
geschrapt zullen worden. De Minister zal, alvorens
zijn beslissing te nemen, eerst het advies moeten in
winnen van een in te stellen Hypotheekcommissie.
Voorwaarden voor betalings- of uitstelre
geling.
Het tweede besluit steunt op de hiervorengenoem-
de artikelen 5 en 7 van het Crisis-Organisatiebesluit
1933 en bevat de uitvoeringsregelen. Het bevat aller
eerst de termijnen, waarbinnen het verzoekschrift
moet worden ingediend, alsmede de gegevens, welke
daarbij moeten worden overgelegd. Nadat de Minis
ter de stukken in handen heeft gesteld van de Hy
potheekcommissie, worden de daarvoor in aanmer
king komende crediteuren in kennis gesteld en
wordt hun de bevoegdheid gegeven, daarop te ant
woorden. Deze antwoorden worden den schuldenaar
medegedeeld, waarna een mondelinge behandeling
voor de Hypotheekcommissie, in tegenwoordigheid
<m belanghebbenden volgt.
Deze commissie kan voorts trachten een betalings
regeling en/of een uitstelregeling tussehen den hy
pothecairen schuldenaar en zijn verschillende schuld
eischers tot stand te brengen. Hierbij zijn echter
verschillende restricties gemaakt. In de eerste plaats
moet de schuldenaar aanemelijk maken, dat hij in
verhand met de heerschende tijdsomstandigheden
niet in staat is aan zijn verplichtingen geheel te vol
doen. In de tweede plaats mag de schukleischer door
de totstandkoming van de betalings- en/of uitstelre-
geling in zijn belangen niet. méér worden benadeeld,
dan de schuldenaar bij niet totstandkoming daarvan
of mogen er geen adere omstandigheden zijn, die het
voorstellen van een betalings- en/of uitstelregeling
onredelijk zouden maken. Tenslotte is nadrukkelijk
bepaald, dat hoofdsommen van hypothecaire geld
leeningen in geen geval door de betalingsregeling
mogen worden aangetast. Indien een betaling of uit
stelregeling wordt aanvaard, dan is de zaak daarme
de afgedaan.
Geschiedt dit niet, dan doet de Hypotheekcommis-
sie den Minister haar advies in den vorm-van een
ontwerp-beschikking toekomen. Bij een gunstig ad
vies kunnen alle mogelijke voorwaarden aan den
schuldenaar worden opgelegd.
De Minister is niet aan het advies gebonden. Hij is
eveneens bevoegd zijn eenmaal ingenomen beslissing
te wijzigen of in te trekken, alsook in de voorwaar
den wijziging te brengen. Dit. kan plaats hebben, of
wel op orrond van, zoowel voor de schuldeischer als
voor ~ön schuldenaar, gewijzigde omstandigheden,
of we;, indien de schuldenaar de hem opgelegde
voorwaarden niet nakomt.
Tenslotte is nog bepaald, dat verzoekschriften, "wel
ke zullen worden ingediend, naar aanleiding van
thans aanhangige executies door de Commissie voor
alle andere zullen worden behandeld.
GERUCHTEN OVER HET AFTREDEN
VAN MACDONALD.
Een ruil van functies tussehen hem en
Baldwin?
Reuter meldt uit .Londen: v
De verkoudheid van den minister-president heeft
naar van officieele zijde wordt medegedeeld een
aanmerkelijke verbetering ondergaan. Hij heeft het
bed verlaten, doch moet nog eenigen tijd thuis
blijven.
De ziekte van MacDónald heeft intusschen weer ge
ruchten in het leven geroepen volgens welke de mi
nister in de naaste toekomst de leiding van het ka
binet uit handen zou willen geven. Inmiddels wordt
een algemeen aftreden vóór de jubileumfeesten in
Mei, onwaarschijnlijk geacht. Eerder zou geloof moe
ten worden gehecht aan voorspellingen, volgens wel
ke tussehen MacDónald en Baldwin, een ruil van
functies zou plaats hebben.
In dien zin liet zich gisteravond ook de Evening
News uit.
Sinds 1929 heeft MacDónald een uiterst moeilijke
taak gehad, waardoor zijn levenskrachten moeten
zijn ondermijnd.
MACDONALD.
Met stelligheid werd heden beweerd, een bewe
ring, welke echter niet ambtelijk wordt bevestigd,
dat de minister het besluit heeft genomen, nr. 10
Downingstreet te verlaten en een minder zware taak
in het kabinet op zich te nemen, die van minister
zonder portefeuille, gelijk thans Baldwin is, als Lord-
President van den Raad. Het is niet onmogelijk, dat
hij hiermede zal wachten tot na de feestelijkheden
voor het jubileum van Koning George, tenzij zijn ge
zondheid slecht blijft. Het waarschijnlijkste is, dat
Baldwin en Ramsay MacDónald van plaats zullen
verwisselen en clat MacDónald dan Lord-Presïdent
wordt en Baldwin premier. Dit zou de minste stoor
nis veroorzaken in de nationale regeering, en aan
genomen wordt, dat dit binnenkort zal gebeuren.
De vraag wat. Ramsay MacDonald's positie zal
zijn bij de volgende verkiezingen, kan worden onder
vangen door hem een titel aan te bieden, waardoor
hij als lid van het Hoogerhuis deel kan blijven uit
maken van de regeering.
Venizelos, de leider van den opstand, door
de Italiaansche autoriteiten ge
ïnterneerd.
ATHENE: De kruiser „Averoff" heeft
Venizelos en de overige opstandelingenleiders,
die zich aan boord bevonden, op het eiland
der Dodekanesos, Kasos, aan land gezet. De
gevluchte revolutionnairen bevinden zich
thans dus op Italiaansch territoir.
De kruiser „Averoff" zal naar liet arse
naal van Salamis terugkeeren en zich ter
beschikking stellen van de regeering-Tsal-
daris.
Voor hun vertrek van Kreta hebben de op
standelingenleiders de staatskassen, banken
en douanebureaux geplunderd.
Van officieuze zijde wordt omtrent de gebeurtenissen
van gisteren medegedeeld, dat gisternacht te 3.30 uur
de muitende torpedoboot „Psara" een radiogram naar
Athene zond, waarin werd medegedeeld, dat de op
standige officieren van de torpedojagers „Psara" en
„Leon" en van den onderzeeër „Nereus" zich heime
lijk van de schepen hadd?n verwijderd en de beman
ningen hadden achtergelaten. Uit volgende radio
grammen bleek, dat de kruiser „Averof" zich naar
de Italiaansche territoriale wateren wilde begeven,
vermoedelijk naar het eiland Rhodos. Het laatste
radiobericht van de „Psara" meldde, dat alle gijze
laars, die door de opstandelingen te Kenea in arrest
waren gehouden, weer in vrijheid waren gesteld. On
der hen bevonden zich de regeeringsgetrouwe marine
officieren, die door de opstandelingen naar het arse
naal waren gebracht doch die thans weer het com
mando aan boord van de door de muiters verlaten
schepen op zich hebben genomen.
De leider der opstandelingcnorganisatie der Repu-
blikeinsche Vereeniging, generaal Papoulas, die te
Athene voor Venizelos ageerde en zich tot Maandag
avond verborgen heeft gehouden, heeft zich gister
morgen ter beschikking van de autoriteiten gesteld.
Men dankt het in het algemeen aan het snelle in
grijpen der regeering, die den steun der publieke
opinie had, dat de opstand 24 uur na het begin van
den aanval in Macedonië geheel is neergeslagen. In
geheel Griekenland heerscht daarover groote vreug
de en alle steden hébben gevlagd.
Interneering van Venizelos officieel bevestigd.
Rome: Van officieele Italiaansche zijde
is gisteravond het bericht bevestigd, dat Ve
nizelos door de Italiaansche autoriteiten on
middellijk is geinterneerd. Hij wordt be
schouwd als politiek vluchteling en zal in
verband daarmede niet worden uitgeleverd.
Een Grieksche onderzeeër, die zich aangesloten
had bij de beweging der opstandelingen, heeft vol
gens een mededeeling van welingelichte Italiaansche
zijde het tot de Dodekanesos behoorende eiland
Pathnos aangeloopen. De bemanning, bestaande uit
acht officieren, 1 burger en ongeveer dertig man
schappen, zijn onmiddellijk op het eiland geinter
neerd.
Incident op Kreta.
A t h e n e: In den nacht op Dinsdag is het in het
hoofdkwartier van de opstandelingen te Kanea op
Kreta nog tot een plotseling incident gekomen. Er
verscheen n.1. onverwacht een vliegtuig, dat door
de opstandelingen voor een regceringstoestel werd ge
houden en derhalve hevig beschoten werd. Het vlieg
tuig landde daarop en toen bleek, dat zich aan boord
eenige Fransche journalisten bevonden, die Venize
los om een onderhoud verzochten. Venizelos ontving
de journalisten en verklaarde hun, dat hij zich na het
mislukken van den opstand definitief uit de politiek
zou terugtrekken.
Op de eilanden Chios, Samos en Mytilene zijn in
den loop van den dag de door de opstandelingen ver
dreven regeeringsautoriteiten weer in hun functies
hersteld. -
Het besluit om met de verdere inpoldering
van het IJsselmeer te wachten tot de
Rijkstlnanciën er beter voor
staan.
Naar aanleiding van de memorie van antwoord
over de begrooting van het Zuiderzeefonds voor 1935,
waarin de regeering o.m. zegt dat het geen zin heeft
het op deze begrooting onder art. 8 voor de N.O. in
poldering uitgetrokken bedrag van 2 millioen te
handhaven en dat zij er de voorkeur aan geeft, dien
post voorshands terug te nemen in afwachting van
de uitkomst der bemoeiingen inzake verbetering van
de rijksfinanciën, schrijft men aan de N.R.Ct. het
volgende:
De bewoners van de Zuiderzeekust van Overijssel
en Friesland hebben, met de overige bewoners van
Nederland, in spanning het werk gevolgd der afslui
ting van de Zuiderzee, en den dag bewonderd, waar
op de laatste greep leem werd neergeklauwd, die de
Zuiderzee van de Noordzee scheidde. Maar zij had
den niet in vollen omvang voorzien welke de gevol
gen daarvan zouden zijn voor hun handel en in
dustrie. Degenen, die deze gevolgen vermoedden, zij
het niet in die mate als zij later zouden blijken tc
zijn, hadden van den aanvang af hun gedachten ge
vestigd op het belangrijke werk, dat daarna zou ko
men: de drooglegging van den Noord-Oost-polder.
Thans worden de gevolgen wèl gevoeld, en zij lig
gen al uitgedrukt in cijfers. Aan den vischafslag in
do gemeente Lemsterland werden voor de afsluiting
der Zuiderzee gemiddeld per jaar f 400.000 verhan
deld, aan den afslag te Vollenhove f 100.000, op Urk
zelfs f 350.000. Nu ligt de afslag in lemsterland, in
Vollenhove, op Urk dood. De visschers zochten elders
een bestaansmogelijkheid, die zij" in hun bedrijf en
in de plaats hunner inwoning niet meer konden
vinden. De bevolking van Stad-Vollenhove daalde
met 300 zielen. Oudejaarsavond brachten de volle
stoombooten vroegere, nu verdreven visschers op
Urk aan, waar zij naar oude traditie de jaarwisse
ling kwamen vieren, om echter den volgenden dag
in even volle booten weer terug te keeren naar de
fabrieken of... stempellokalen aan den vasten wal en
de steden van Holland. In de nevenbedrijvcn van de
visscherij ligt het werk al even plat: de zeilmake
rijen staan stop. de rookerijen en zouterijen gaan tot
het verleden behooren, in de scheepstimmerijen boort
men niet meer het vroolijke gerucht van den arbeid.
Men heeft langs de kusten van de Zuiderzee ^ooit
vermoed, dat 't. er langs de oevers van 't meer Flevo
zóó zou uitzien. Toen men het zag aankomen was
er nog hoop: men zag een hetere, zij het andere toe
komst in den Noord-Oostpolder. Wanneer er uit. Den
Haag berichten kwamen, die een spoedig berrii van
het werk deden verwachten, kwam er in aRe doode
en stervende plaatsen langs de oevers van het meer
weer leven en de vlaggen gingen uit. Waren de bc
richten ongunstig, clan stak men de konoen hij el
kaar en probeerde niet te behoeven gelooven wat
toch onvermijdelijk scheen.
Eenige weken geleden kwam er weer zoo'n on
gunstig bericht: de inpoldering zou voor lang van
de haan zijn. De geruchten hielden aan en schenen
bevestiging te vinden. Toen stak men de konnen
bij elkaar voor een actie. Men had gerekend on werk
voor wie nu doelloos rondloopen en van steun leven,
maar men had ook vcei verder gezien en verwachtin
gen gebouwd voor een toekomst. De Zuiderzee, die
te leven had gegeven, kwam nooit meer terug. Maar
er was land beloofd, en dat openhaalde nicwe le
vensmogelijkheden. De streek zou de verhlndings-
schakel worden tussehen den nieuwen poeder en het
achterland, anderzijds in den nieuwen nolder een
nieuw afzetgebied kunnen vinden voor het. werk van
den handwerksman, voor een nieuwe industrie, voor
opgerichte tuinbouwbedrijven. Hierop had vooral de
burgemeester van Blokzijl het pog gevestigd, toen hij
enkele jaren geleden een tuinbouw in zijn gemeente
stichtte, die a.1 aardige resultaten heeft opgeleverd,
en een voorbeeld voor andere werd.
De geruchten, dat er in afzienharen tijd niets van
zou komen, werden ontvangen als de aankondiging
van een ramp. Eenige gemeentebestuurders kwamen
bijeen om te besnreken, wat gedaan moest worden.
Andere sloten zich hij hen aan. ook van die gemeen
ten, die niet onmiddellijk aan het meer zijn gele
gen, maar wier belangen ook met het tot stand ko
men van den polder zouden zijn gebaat. Er vormde
zich naast een comité van belanghebbenden een co
mité van gemeentebesturen, en Blankenham. Blok
zijl, Genemuidcn, Hasselt, Havelte, Kuinre, Lemster
land, Meppol. Oldemarkt, Sneek, Steen wijk Urk
Ambt- en Stad-Vollenhove Weststellingwerf en
Zwartsluis sloten zich aaneen.
De besturen dezer gemeenten hebben zich dezer
dagen tot den voorziter van den ministerraad ge
wend met een uitvoerig adres, waarin alle bezwa
ren, aan het uitstel van de inpoldering voor hun
gemeenten verbonden, worden uiteengezet. De gc,-
meentcbesturen erkennen, dat. als het landsbelang
het leggen van een afsluitdijk vraagt, de gemeenten
dit hébben te aanvaarden, hoezeer zij overigens door
een dergelijk werk in haar welvaart worden getrof
fen. Maar indien dan de mogelijkheid ontstaat om
voor verdwenen bronnen van bestaan andere in de
plaats te stellen, dan hebben zoo komt 't adressan
ten voor, de gemeenten een moreel recht om te vra
gen, dat deze mogelijkheid zal worden aangegrepen
en dat alles zal worden gedaan om te voorkomen
dat een bepaalde landstreek als gevolg van ie uit
voering van een werk in 't landsbelang, met armoe
de en ontreddering wordt hedrpigd.
Zij verzoeken op grond van het levensbelang dat
een geheele landstreek bij deze aangelegenheid heeft,
dat. alsvorens een beslissing om niet of abhans
voorloopig niet tot inpoldering over te gaan, ardt
genomen, zeer ernstige aandacht aa de i 't adres
vervatte beschouwingen wordt geschenken, opdat
dit levensbelang ook in het laatste stadium der zaak
aan hen, die deze buitengemeen belangrijke beslis
sing hebben te nemen, klaar voor oogen staat.
Heden (Dinsdag) is aan de leden der Staten-Genc-
raal een afschrift van dit adres toegezonden. Het
comité hoopt, dat kennisneming van de in het adres
■vervatte argumenten voor de Kamerleden een spoor-
