Ernstige ontwikkeling
in de Engeisch-Duitsche ver
houdingen te vreezen
Buitenland
NEDERLAND TE BRUSSEL.
Bloedige schietpartij te Serajewo.
Morgen een Engelsche regeerings-
verklaring.
BINNEN TWEE JAAR 9500 TON?
HITLER HEEFT OPNIEUW KEELPIJN.
Roosevelt verbiedt publicaties.
Verboden Duitsche boeken in Polen.
Bloedige botsingen in Bulgarije.
Zandstorm' in Colorado.
NIEUWE HEIDENDOM IN DUITSCHLAND
W3NT VELD.
Duitsch vliegtuig tot dalen gedwongen
Een onprettige ontvangst.
Ernstig ongeluk bij Velsen.
Onrechtmatige steimtrekking in
Amsterdam.
Brittannië in een moeilijke
positie gedrongen
Fransch-Russisch militair verdrag
zal voorloopig worden geteekend
Nog wel zelden, na het sluiten van den vrede in
1018 zijn de internationale verhoudingen zoo gespan
nen geweest als thans.
Reeds gisteren gaven wij uitvoerig aan. waarom
Engeland plotseling zoo razend op Duitschland is
geworden en het heeft er alle schijn van dat deze
anti-Duitsche gevoelens eer toe- dan afnemen.
Een wonder is dat geenszins!
Hitier doet de laatste maanden niets anders dan
tergen en tarten.
Op allerlei manieren tracht hij het eenige land.
dat nog graag tot vriendschappelijk overleg en toe
nadering bereid zou zijn geweest en dat steeds weer
de rol van bemiddelaar aanvaardde, van zich te ver-
vreemden.
Waar willen de Duitsche machthebbers toch heen?
Het in onbegrijpelijk, dat zij de groote storm niet
zien, die aan het opsteken is.
Nu ook Engeland er rijp voor is om een bewuste
anti-Duitsche politiek te gaan voeren en zich dus
rond en open aan den kant van Frankrijk. Italië,
Rusland en de Kleine Entente te plaatsen, lijkt ons
voor Duitschland elke kans verkeken om in de naas
te toekomst ecnig succes in de internationale poli-
tiek te bereiken.
Het zal bij iedere verdere poging tot machtsuitbrei
ding een aaneengesloten, grimmig en machtig blok
tegenover zich vinden.
En.qeland's moeilijke positie.
De Engelsche politiek van den laatsten tijd was
geheel gericht op vredestichting in Europa.
Nu moet men niet denken, dat Londen dit uitslui
tend deed uit liefde voor den vrede of uit een oog
punt van algcmeene menschelijkheid.
Dat kwam waarschijnlijk slechts op de tweede,
derde of vierde plaats.
Neen, de Britten hadden groot belang bij een vei
lige, stabiele toestand in Europa omdat de dreiging
van Japan in het Verre Oosten een krachtige vloot-
concentratie in de Indische wateren noodzakelijk
maakte. Daartoe moest het in Europa rustig blijven!
Daar Engeland moeilijk aan Japan het gezag in
Azië kan overlaten, komt het door de houding van
Duitschland in een zeer moeilijke positie.
Er blijft o.i. thans geen andere houding meer over
dan een hecht maritiem en militair verbond met
Frankrijk en Italië en hierdoor wordt een nieuwe
phasc in de Britsch^ politiek ingeluid.
Want het zal ieder duidelijk zijn, dat Engeland
de steun der Fransche en Italiaansche vloten zal
moeten koopen met positieve- toezeggingen te land.
Zou men werkelijk in Duitschland niet beseffen
dat men bezig is Engeland voorgoed van zich te
vervreemden?
ziet men daar de door ons geschetste gevaren en
consequenties niet?
Wat zal Sir Simon zeggen?
De lord-major, of zooals wij zouden zeggen, de
burgemeester van Londen, zal heden een banket ge
ven, waarop tal van diplomaten en vooraanstaanden
zijn uitgenoodigd.
Sir Simon zal daar spreken en het is begrijpelijk
dat met groote belangstelling wordt uitgezien naar
de strekking van zijn betoog.
Dat die niet aangenaam voor Duitschland belooft
te worden zou men mogen afleiden uit het feit, dat
de Duitsche gezant niet aanwezig zal zijn.
Waarschijnlijk heeft men de diplomatieke gewoon-
1e gevolgd en hem tevoren inzage verleend van den
speech, die Sir Simon zal houden.
Deze inhoud kan hem zeer goed hebben genoopt
voor de uitnood iging te bedanken.
Morgen Engelsche regeerïngsverklaring.
Dat er in Engeland wat broeit zou men ook kun
nen afleiden uit het feit, dat MacDonald in het Lager
huis heeft medegedeeld, dat de buitenlandsche poli
tieke debatten morgen zullen worden geopend met
ecu verklaring van de regeering.
Blijkbaar wil men de besprekingen al direct in
een bepaalde richting stuwen. Dat die niet zeer aan
genaam voor Duitschland zal zijn kunnen wij met
gerustheid aannemen.
Uitstel der Britsch-Duitsche vlootbespre-
kingen.
Blijkbaar heeft Hitier verontrustende berichten
over den toestand in Engeland ontvangen en is dit
de reden waarom de Duitsche regeering aan de Brit-
sche heeft verzocht om de voorloopige vlootbespre-
kingen, die op de tweede week van Mei waren vast
gesteld, nog een veertien dagen uit te stellen.
Uit Duitsche kringen komt het bericht, dat Hitier
van plan is pp 15 Mei a.s. belangrijke verklaringen
af te leggen over zijn buitenlandsche politiek en men
acht het daarom beter de vloot.besprekingen tot na
dien datum te verschuiven.
Of dit de ware reden is, valt moeilijk te zeggen.
O.i. vreest de Führer een hooghartige terugwijzing
van Engeland in den vorm van een afbreken der on
derhandelingen en er is niets ter wereld waar de
Duitsche dictator zoo gevoelig en angstig voor is
als voor een dergelijke terechtwijzing.
Hitier opnieuw keelpijn.
De rede, die de Führer vandaag voor de Hitler-
jeugd zou houden, zal niet worden uitgesproken, om
dat hij wederom pijn in zijn keel heeft.
Het is wel opvallend, dat deze onaangename kwaal
steeds optreedt als de verhoudingen extra gespan
nen zijn en zwijgen beter lijkt dan spreken.
Het Fransch-Russische Militair verdrag
morgen voorloopig geteekend.
Het schijnt dat de Franschen en Russen het ein
delijk met elkaar eens zijn geworden en dat Laval
heden aan het Kabinet het nieuw Ontwerp van het
verdrag met Rusland inzake militaire samenwer
king zal voorleggen. Het wordt waarschijnlijk ge
acht, dat Laval nu den Ssten Mei via Warschau naar
Moskou zal cann om het lang verbeide bezoek te
brengen.
De geboorte van de Fransch-Russische overeen
komst is een moeizame en moeilijke geweest en wij
gcloovcn dan ook dat slechts de prikkels van het
Duitsche gevaar de tot standkoming hebben mogelijk
gemaakt.
De opening van ons Paviljoen op de wereld
tentoonstelling.
Gistermiddag is het Nederlandsche Paviljoen op
de wereldtentoonstelling te Brussel onder groote be
langstelling, vooral van Nederlandsche en Belgische
zijde dpor den minister van Economische Zaken of
ficieel geopend.
Om drie uur begon het carillon in den toren van
ons Paviljoen te spelen ten teeken, dat de openings
plechtigheid ging beginnen. Een orkest zette de Bra-
bangonne in, welke gevolgd werd door het Wilhel
mus. Daarna betrad de commissaris-generaal voor
de Nederlandsche inzending, oud-minister mr. T. J.
Verschuur, het spreekgestoelte ten einde de aanwezi
gen een hartelijk welkom toe te roepen en een sum
mier overzicht te geven van het geëxposeerde, waar
in naast het economische element, dat domineert,
het Nederlandsche kunstwerk een belangrijke plaats
inneemt.
Mr. M. P. L. Steenberghe, minister van Economi
sche Zaken, wees er in zijn openingsrede op, dat, hoe
men in moeilijke tijden ook vervuld moge zijn van
de zorgen van het oogenblik, juist in zulke tijden
optimisme noodig is. Dat optimisme hebben volgens
spreker degenen bezeten die het initiatief tot deze ten
toonstelling namen. Het verheugt, naar spreker ver
der mededeelde, rde Nederlandsche regeering, dat zij
wegen en middelen heeft kunnen vinden om Neder
land temidden der andere deelnemende naties op een
bescheiden, doch naar zij hoopt, waardige wijze ver
tegenwoordigd te doen zijn.
Het was vier uur, toen de Belgische minister van
oeconomische zaken, van Isacker, aan het woord
kwam. Deze sprak alleen in het Nederlandsch.
België, zeide hij, waardeert ten zeerste, wat Ne
derland op stoffelijk en zedelijk gebied presteert.
Wat Nederland hier heeft volbracht, is een voor
beeld en een les.
Nederland en België vullen elkaar in menig op
zicht aan. In den oeconomischen nood. die alle lan
den in dezen tijd heeft getroffen hebben wij geleerd
met elkaar solidair te ziin en het noodzakelijke van
samenwerking te zien. Het uitkomen van Nederland
te Brussel is een blijk van goede nabuurschap.
Het Nederlandsche paviljoen geeft een duidelijk
beeld van wat Nederland is. Het paviljoen is ook 'n
bewijs van vriendschap, dat wij op hoogen prijs stel
len.
Burgemeester Max, voorzitter van het uitvoerend
comité der tentoonstelling, verheugde zich op zijn
beurt in het feit. dat het Nederlandsche paviljoen of
ficieel is geopend. De Nederlandsche deelneming is
schitterend; zii die deze deelneming tot stand heb
ben gebracht, hebben recht op onzen innigen dank.
Spr. bracht vervolgens hulde aan Nederland op
intellectueel gebied en wat Nederland in Indië heeft
volbracht, heeft de bewondering gaande gemaakt
van onzen Koning, toen nog hertog van Brabant,
zeide spr. Het heeft ook op vreedzame wijze een pro
vincie aan de zee veroverd door de stoutmoedige
drooglegging van de Zuiderzee. Nederland is een
land van durf en het mocht ook op de Brusselsche
tentoonstelling niet ontbreken.
Verkiezingsvergaderingen der oppositie
in heel Joego-SIavie verboden-
Volgens een bericht van United Press uit Zagreb
is Serajewo gistermorgen het tooneel geworden van
een bloedige schietpartij, in welker verloop één per
soon werd gedood en vijftig gewond, onder wie tal
van vrouwen en kinderen.
De oorzaak van dit incident was, dat de autoritei
ten een verkiezingsvergadering van de vroegere Mo-
hammedaansche minderheidspartij van Mohammed
Spaho verboden had, omdat deze de regeering had
becritiseerd.
Ondanks dit verbod hield Spaho toch een verga
dering. Toen de gendarmerie de bijeenkomst wilde
ontbinden, weigerden de demonstranten uit elkander
te gaan. De gendarmes openden hierop het vuur en
drongen met de bajonet op de menigte in.
Ook uit andere deelcn van het land worden verkie
zingsonlusten gemeld. De ongeregeldheden waren in
alle gevallen een gevolg van de omstandigheid, dat
den oppositie-partijen het houden van verkiezings
vergaderingen werd bemoeilijkt en in vele gevallen
zelfs onmogelijk werd gemaakt.
Binnen 24 uur zouden meer dan honderd oppositie-
oneele leiders gearresteerd zijn.
Onmiddellijk na de ontvangst van het bericht uit
Serajewo heeft de regecring voor het geheele land
een besluit uitgevaardigd, krachtens hetwelk aan de
oppositie-partijen het houden van vergaderingen ver
der werd verboden.
„Elke dag telt met het ocg op den ernst van
den toestand."
Minister-president MacDonald heeft in het
Lagerhuis medegedeeld, dat de buitenland
sche politieke debatten Donderdag zullen wor
den geopend met een verklaring van de re
geering.
Een tweede debat over de technische kwes
tie van het defensieprobleem zal later ge
houden worden.
Winston Churchill vroeg daarop of het
tweede debat met het oog op den ernst van
den toestand niet bespoedigd kon worden en
zoomogelijk reeds voor half Mei zou kunnen
plaats hebben, aangezien op het oogenblik
elke dag telt.
MacDonald antwoordde, dat de regeering
geen vertraging wenscht voor het tweede
debat. Een mededceling omtrent <^en datum
zal zoo spoedig mogelijk gegeven worden.
De minister van Buitenlandsche Zaken, Sir
John Simon, verklaarde in antwoord op een
volgende vraag, dat in den loop van de debat
ten op Donderdag zonder twijfel de resolutie
Aan den Volkenbondsraad inzake de kwestie
Redevoeringen, welke hij heden zon hou
den, vervallen.
Londen: Reuter meldt uit Berlijn, dat
de „Fuehrer" en rijkskanselier Adolf Hitier,
opnieuw last heeft van zijn keel en dat in
verband hiermede de rede, welke hij morgen
zou houden voor de Hitier jeugd, zal verval
len.
Een tweede rede, welke Hitier voor de leden
van het arbeidsfront op het Tempelhofer-veld
zou houden, zal waarschijnlijk verkort wor
den weergegeven.
Voor het buitenland onvriendelijke getui
genverklaringen.
Reuter meldt uit Washington:
President Roosevelt heeft de legercommissie uil
het Huis van Afgevaardigden gelast de publicatie te
staken van de voor haar afgelegde getuigenverklarin
gen betreffende de plannen van hét departement van
oorlog.
Roosevelt heeft de -commissie ernstig gewaarschuwd
dat hij, zoo noodig, zijn gezag als opperbevelhebber
van leger en vloot zou doen gelden om elke publi
catie, die hij onvriendschappelijk acht jegens andere
landen, te doen ophouden.
Dit optreden van Roosevelt is zonder precedent.
O.a. „Mein Kampf."
Berlijn. Nadat verleden week te Lorlz en Katto-
wit.z het boek van Hitier „Mein Kampf' in beslag
genomen was, zijn dezer dagen bij boekhandelaren
in West-Polen huiszoekingen gedaan. In beslag werd
genomen alle literatuur betreffende Schlageter.
Verboden zijn in Polen nog de volgende hoeken:
Knaurs Konversationslexicon 1934; Knaurs Weltat-
las; Hansa Weltatlas van dr. Muris. Verder „Fra-
gen der Deutschen Ostgrenze" van Karl Werner en
Westermanns Taschenweltatlas. Deze atlassen zijn
verboden, omdat behalve de tegenwoordige Duitsch-
Poolsche grenzen, ook nog de oude grenzen van 1914
zijn aangegeven.
Tusschen communisten en politie. Acht
dooden.
In het Bulgaarsche dorn Enino in het district van
Kazamlik is het gisteravond tnt bloedige botsingen
tusschen communisten en Dolitie eekomen. Bii den
aleemeenen dans in de onen lucht, waarmee heden
het orthodoxe naaseh feest voor de kerk zou worden
gesloten, trachtten de communisten te demonstree-
ren. een opgnluchtvergadering te houden en rede
voeringen af te steken. De nolitie was met het oog
op den eersten Mei reeds in den loon van den dag
versterkt en greep onmiddellijk in. De demonstran
ten stelden zich echter te weer, zoodat de politie van
de wanens erebruik moest maken.
De eerste schoten van de notitie werden echter
door de demonstranten onmiddellijk on dezelfde wii-
ze beantwoord. Er ontwikkelde zich een langdurig
vuurgevecht tot de versterking voor de nolitie was
aangekomen, die eindelijk de demonstranten uit
elkaar dreef. Drie politiemannen werden gedood.
Aan de zijde van de communisten vielen vijf dooden
en vijftien zwaar gewonden.
Versche'dene slachtoffers in de buurt van
Sprinqfield.
Springfield. Een hevige zandstorm heeft
de laatste dagen den staat Colarod geteisterd. De
hemel was soms door de enorme zandmassa's bijna
geheel in duisternis gehuld.
In de buurt van Springfield heeft de storm vele
slachtoffers gemaakt. Tot dusver zijn ongeveer 55
personen in het ziekenhuis opgenomen wegens ern
stige verstopping der luchtpijpen. Drie der patiënten
zijn reeds overleden.
der Duitsche bewapening ter sprake zal ko
men.
Geweldige drukte op de Duitsche marine
werven.
Havas meldt uit Berlijn:
De geweldige drukte op de marine-scheepswerven
schijnt er op te wijzen, dat de Duitsche regeering mo
menteel is begonnen met de uitvoering van een nieuw
vlootprogram, waarvan de twaalf onderzeebooten
slechts een klein gedeelte vormen.
Men veronderstelt, dat thans het vlootplan, dat
Hitier heeft aangekondigd bij het bezoek van Sir
John Simon aan Berlijn, zal worden ten uitvoer go-^
bracht.
Zooals bekend, bestaat dit plan uit den bouw van
een vloot, die gelijk is aan de Fransche of in om
vang overeenkomt met 35 van de Engelsche vloot.
Ook de maritieme luchtvaart ontwikkelt zich op
dezelfde wijze, zooals men dat kan constateeren aan
de Oostzee-kust.
Italiaansche onthullingen over voorne
mens van admiraal Rader.
Rome. Het gezaghebbende blad „Giornale d'Ita
lia", dat herhaaldelijk optreedt als spreekbuis van
de Italiaansche regeering, publiceerde gister onthul
lingen over het Duitsche vloot-programma. Volgens
de inlichtingen van het blad heeft Hitier in overleg
met den chef van den marine-staf, admiraal Ra
der, besloten, om in den loop van twee jaren een
nieuwe vloot te doen aanbouwen van 95.400 ton.
Deze tonnage zou worden verdeeld over 31 een
heden en wel als volgt; twee slagschepen elk van
20.000 ton, twee kruisers elk van 9.000 k 10.000 ton,
een kruiser van 6.000 ton, zestien torpedobootjagers
elk van 1400 ton, en tien patrouille-schepen elk van
800 ton.
Deze cijfers hebben te Rome een diepen indruk ge
maakt. Het nieuwe Duitsche vloot-progrnm, zoo
zegt het „Giornale d'Italia", w<*rd opgesteld twee we
ken vóórdat de datum voor het zenden der Duitsche
vloot-missie naar Londen werd vastgesteld. Het blad
meldt voorts, dat een onbepaald aantal onderzeeërs
bij bovenstaande lijst moet worden toegevoegd.
Paaschviering in Mecklenburg; het „eeuwige
Duitschland" en Hitier in de plaats
van Christus.
Onder den titel „The pagan's progress" een zin
speling op het bekende boek „The pilgrim's progress'
vertelt de Berlijnsche correspondent van de Ti
mes dat het nieuwe heidendom, het nco paganisme,
in Duitschland met verwonderlijke snelheid steeds
verder om zich heen grijpt. Hoe groot de belangstel
ling voor deze nieuws godsdienstige richting is, bleek
o.a. uit den geweldigen toeloop naar de bijeenkomst
in het Sportpalast, waar Hauer en Reventlow verle
den Vrijdag spraken.
Over de bedrijvigheid van de nieuwe heidenen der
Duitsche geloofsbeweging vertelt de correspondent
dan:
Tweemaal in den Paaschtijd is de radio op offi-
cieele propaganda uren te hunner beschikking ge
steld. Op Goeden Vrijdag was er een rede voor d«
Hitler-jeugd onder den suggestieven titel: „De clood
van Baldur" en op tweeden Paaschdag was er een
„Duitsch lentefeest" uitgevoerd door leden van de
Duitsche geloofsbeweging. De rede was „geconcen
treerd heidendom" van begin tot einde.
Ook op het platteland, vooral in het noorden wint
de beweging snel veld. In een dorpje in Mecklenburg
sprak de dominee op Paaschmorgcn geen woord over
Christus, maar uitsluitend over Duitschland.
's Avonds werd een groot vuur ontstoken, waarbij
de jeugd uit het dorp zich verzamelde onder leiding
van den schoolmeester. Hij hield een rede over het
„Joodsche Stresa", waarbij de vlammen nu en dan
zijn haar zengden en zong daarna een soort Hitier-
litanie, waarin alle steden voorkwamen waar de Lei
der geweest was; Heil I.inz, Heil Weenen, Heil Miin-
chen, enz. Daarna werd de litanie van het „eeuwige
Duitschland" gezongen, antiphonisch afwisselend
tusschen mannen en vrouwen, boven het vuur.
Oneenigheid.
Ten slotte vermeldt de correspondent dat de nieu
we heidenen het onder elkaar aan den stok hebben
gekregen over de „Jugendweihe". De Reichswart, het
hoofdorgaan van de Duitsche geloofsbeweging, wil
deze jeugdwijding, naar oud-Germaanschen trant, in
de vrije natuur, in de plaats stellen van de christe
lijke bevestiging, maar de „Durchbruch", het strijd-
orgaan der beweging, wil daar niets van weten. Het
vindt die heele Jugendweihe een slaafsche naboot
sing van het christelijk ritueel en als zoodanig ver
werpelijk. Elke jongen, zoo zegt het blad, beleeft zijn
wijding al door den overgang van het Jungvolk. naar
de Ilitler-Jugend en vandaar naar de S.A., arbeids
dienst, enz.
Spionneerend officier?
Sesto Calende. (Reuter) Zaterdag j.1. is een
Duitsch vliegtuig, dat herhaalde malen boven de
stad vloog, door zes Italiaansche militaire vliegtuigen
gedwongen te dalen. Zooals men weet is Sesto Ca
lende een groot centrum van de Italiaansche lucht
vaart.
Aan boord van het vliegtuig bevond zich een per
soon, die in civiel was. Men vermoedt echter dat het
een Duitsch officier is. Hij had twee fototoestellen hij
zich en -kwam uit Duitschland: hij wordt gevangen
gehouden. Het incident is tot nu toe geheim gehou
den.
Officieele tegenspraak
Het bericht, dat zes Italiaansche militaire vliegtui
gen Zaterdag een Duitsch vliegtuig genoopt zouden
hebben bij Sesto Calende te dalen, wordt volgens een
Reuterhericht uit Rome officieel tegengesproken.
Overval op jeugdige Rome-pelgrims.
Door bruinhemden aan de Duitsche grens
Londen. De Bazelsche corr. van de „Times"
meldt het volgende aan zijn blad:
„Zondag j.1. passeerde de eerste groep autobussen,
die een aantal jeugdige Duitsche Rome-pelgrims
naar hun vaderland terugbrachten, te Otterbach bij
Bazel de grens.
Nauwelijks waren de pelgrims den slagboom ge
passeerd, of zij werden door een groep bruinhemden
overvallen, die hen van hun uniformen ontdeden en
hun gordelriemen on insignes alsmede de Katholie
ke emblemen, die zij uit Rome hadden meegebracht,
in beslag namen.
Vervolgens werden de pelgrims gedwongen, oude
hemden, in gebruik bij den oefendienst, aan te doen
en tenslotte werden zii naar een concentratiekamp
vervoerd. Het godvruchtig gedrag der jonge nel-
grims, die te Rome den Paus waren gaan begroeten,
is, naar men zegt. de reden tot den aanval geweest.
Twee motorrijders langs den weg gevon
den.
Velsen. Gisteravond is on den Rijksstraatweg na
bij Velsen een ernstig ongeluk gebeurd. Omstreeks
tien uur vond een aldaar passeerende automobilist
op den weg twee nersonen en een motor liggen. Zij
waren beiden zwaar gewond en zijn nadat de eerste
huln verleend, was naar het .St. Anthonius Zieken
huis te IJmuiden Oost overgebracht.
Vérmoed wordt dat de motorrijder in een kuil terecht
is gekomen, gcslinf en daarna over den kop geslagen
is. De weg is daar ter nlaatse zeer slecht verlicht.
Aanvankelijk kon de identiteit van de beide zwaar
gewonden niet vastgesteld worden, doch later bleek
dat het waren de heer Timmer uit Alkmaar, die het
motorrijwiel bestuurd had en de duonassagier de
heer Sliiderink. eveneens uit Alkmaar afkomstig.
Vooral eerstgenoemde die een zware hersenschud
ding bekomen heeft, is er het ergst aan toe.
Federatie-bestuursleden weder op vrije
voeten. De zes arbeiders bl:j\'en in
gesloten.
Gisterenmiddag zijn de twee bestuursleden van de
Landelijke Federatie van Bouwvakarbeiders, die te
gelijk met oen zestal werklieden werden ingerekend
naar aanleiding van de ernstige fraude met steungel
den in de hoofdstad, op vrije voeten gesteld.
Blijkbaar waren geen voldoende aanwijzingen tegen
hen aanwezig om de voorloopige hechtenis te verlen
gen.
De zes fraudeurs blijven in arrest.
