Raad Zijpe.
De hersens van de „taaie".
Vergadering van 'den Raad op Maandag 24 Juni
1933, des namiddags half drie.
Alle leden zijn aanwezig, 1 vacature.
Voorzitter de heer Mr. D. Breebaart, burgemeester;
secreiaris de heer J. A. de Boer.
De Voorzitter opent met een woord van welkom
deze eerste gewone vergadering, die hij zal presidee-
ren en zegt niet terug te zullen komen op het gespro
kene in de vorige vergadering. Hij wenscht dat ook
deze werkvergadering in een zoo goed mogelijke ver
standhouding zal verloopen, zulks in het belang der
gemeente en spr. doet eenzelfde beroep op de pers.
Spr. merkt nog op dat de raad niet voltallig is,
doordat de heer Van der Oord, in verband met zijn
vertrek heeft opgehouden raadslid te zijn. Spr. heeft
niet met den heer Van der Oord mogen samenwer
ken. hij heeft hem alleen ontmoet in de installatie
vergadering, waarbij de heer Van der Oord zich van
een zeer goede zijde heeft leeren kennen. Namens het
college van B. en W., doch ook namens den raad
dankt hij den heer Van der Oord voor de wijze,
waarop hij de belangen der gemeente heeft behar
tigd en spr. wenscht hem toe dat zijn werk in de
Wieringermeer tot zege moge strekken.
De notulen van de vergadering van 29 April en 1
Mei worden onder dankzegging aan den Secretaris
onveranderd vastgesteld.
Een groot aantal mededeelingen en ingekomen
stukken geven geen aanleiding tot bespreking. O.a.
deelde de Minister van Sociale Zaken mede geen
vrijheid te kunnen vinden, het loon aan de tewerk-
geslelden bij de werkverschaffing, die lid zijn van
een werkloozenkas, hooger te stellen dan dat van
hen, die daarvan geen lid zijn.
De circulaire van de Vereeniging van Burgemees-
sters en Secretarissen in he\ voormalig kanton Scha-
gen betreffende bijdrage van werkloozen aan zieken
fondsen en waarbij de commissie adviseerde geen
steun te verleenen voor en aleer de premie door de
doctoren was verlaagd, werd voor kennisgeving aan
genomen, omdat, aldus het prae-advies van B. en
W., geen verzoek om een bijdrage aan de orde was.
Aan een 9-tal verzoeken om ontheffing van hon
denbelasting, dienst 1935 werd voldaan, terwijl af
wijzend werd beschikt op verzoeken van A. Pronk,
S. Rezelman en A. Kruijer.
De pensioensgrondslag van Mej. A. Kaptein als
onderwijzeres aan de o. 1. school te Oudesluis, werd
vastgesteld op f 1607.
De raad vereenigde zich met het voorstel van de
gemeentebegrooting, dienst 1934.
De Minister van Binnenlandsche Zaken maakt be
zwaar dat de periodieke verhoogingen zijn gesteld op
f 80 per jaar inplaats van op f 50, zooals de bestaan
de regeling inhield. Naar de meening van den Mi
nister is het wenschelijk de periodieke verhoogingen
weder te bepalen op f 50 per jaar of f 100 per twee
jaar, zooals ook elders gebruikelijk is.
B. en W. stellen voor de Veldwachtersverordening
in bovenaangegeven zin te wijzigen (8 jaarlijksche
verhoogingen van f 50 in plaats van 5 jaarlijksche
verhoogingen van f 80), met de restrictie evenwel,
dat wanneer het aantal dienstjaren tusschen 5 en
8 zou liggen, dan toch geen teruggang van salariee-
ring zou plaats vinden.
Aldus wordt besloten.
Nadat de raad een poosje in comité was geweest
werd de heer Mr. D. Breebaart met algemeene stem
men benoemd tot vertegenwoordiger der gemeente
in de Commissie van Uitvoering van den Vleesch-
keuringsdienst in den kring Barsingerhorn.
De Voorzitter dankte voor het in hem gestelde ver
trouwen en sprak er zijn genoegen over uit, dat waar
hij 9 jaar lang deel van de commissie had uitge
maakt, hij nu voor de grootste gemeente van den
kring zitting zou nemen in de commissie.
Tot plaatsvervangende leden van het stembureau
te St. Maartensbrug en Petten voor de verkiezing van
leden van de Prov. Staten en voor den gemeente
raad werden benoemd de heeren J. Sleutel en J. Tim
merman Jz.
Deze benoeming was noodig, omdat de heeren A.
'Appel en J. C. Bellis een benoeming niet hadden
aangenomen.
Het voormalig raadhuis te Petten.
B. en W. vragen machtiging om stappen te doen
inzake het doen verkoopen van het voormalig Raad
huis te Petten.
Het wil B. en W. gewenscht voorkomen het voor
malig Raadhuis te Petten, dat vrijwel niet meer ge
bruikt wordt en waarvan de gemeente bet jaarlijks
terugkeerend onderhoud heeft te bekostigen, te ver
koopen.
B. en W. zouden het liefst zien, dat genoemd ge
bouwtje in eigendom werd overgedragen aan de te
Petten bestaande vereenigingen V.V.V. en Alg. Be
lang, teneinde daarin o.m. een inlichtingenbureau,
ten behoeve van het vreemdelingenverkeer dat
daar ter plaatse in beteekenis toeneemt, te kunnen
vestigen. Mocht dit niet gelukken, dan zouden B. en
W. het gebouwtje willen doen verkoopen, echter on
der voorwaarde, dat de hardsteenen platen met op
schrift, welke zich in een der muren van het ge
bouwtje bevinden, bewaard blijven. Deze platen zou
den kunnen worden aangebracht in een op het plein
tje in het dorp Petten te plaatsen zuil of iets derge
lijks.
In zijn toelichting wijst de Voorzitter er op dat de
gemeentefinantiën het niet toelaten dat de onder
EEN STILLEVEN NA VOLBRACHTE
DAGTAAK.
EEN RAT KAN ALLES TOT STILSTAND
BRENGEN.
HET RAT-PROOFENG-SYSTEDhl.
Een onzer medewerkers heeft de rei?
aan boord van Fr ankrijks grootste zee-i
kasteel, de „Normandie", meegemaakt,
Hier volgen eenige van ziin bevim
dingen.
Stanley Woods, die ook te Assen zal uitkomen heeft de T.T.-races op het eiland Man ge
wonnen.
Wie zich aan boord van de „Normiandie" bëvindiC,
maakt kennis met vele wonderen. Zoekt men er
iemand, dan vindt men hem er even gemakkelijk
als in een groot warenhuis. Begeeft men zich naar
het salon om den heer X. aan te treffen, dan is hij
juist naar de rookkamer gegaan; arriveert men ah
daar. dan blijkt hij naar de bioscoon te ziin. en
wenscht men hem daar in de pauze te spreken, dan
ziet men hem in de lift verdwijnen. Zoo moet men'
iemand ettelijke kilometers achterna zitten, voor
men hem gevonden heeft.
Iets dergelijks overkwam mij, toen ik naar de her*
sens van de „Normandie" zocht; weliswaar was de
oorzaak hier een andere, want schakelborden ver
plaatsen zich in het algemeen niet. Ik wilde liet
gedeelte der technische installatie bezichtigen, dat
met do letter E wordt, aangegeven en gedurende
eenige etmalen zocht ik een étage te laag. Ten
gevolge van de een of andere bureaucratische maat
regel was schakelbord E in D veranderd, zoodat
ik lang had kunnen speuren, wanneer een insider
mij niet had ingelicht. Eindelijk was ik te bestem
der plaatse aangeland. De hoofdwerktuigkundige.
Een snoezig zomertoiletje, bestaande uit wittd
casaque boven zwart satinet rokje.
.1
de heer Cordier, legde mij een en ander omtrent
de werking uit.. Dit schakelbord vormt het brein
van de „Normandie. Het dient o.a. voor de inschat
keling van: vier centrale-verwarmingssvstemen,
vier-en-dertig waterreservoirs, een-en-zevenrtig ther-
motanks. honderd-twee-en-zeventig ventilators, hom*
derd-acht-en-zestig waterdichte automatische deuren,
dertig hydraulische uitlaten, twintig koelkamers,
een-en-veertig ijskasten, elf pompen van vijftig tot
driehonderd ton, dertig kleine motoren (o.m. in do
keuken) driehonderd-zes bateriien voor de ibadka-
merkranen. honderd-zevem-en-veertig spuianginstal-
laties. driehonderd-zestig W.-C.-kranen, vierhonderd)*
vijftig douches. n J
Tot mijn verbazing en schrik deelde de heep
Corbier me mee, dat dit alles door een rat tot stili
stand kon worden gebracht. De dag, dat ik dezq
plaats bezichtigde, was de eerste electricien bezig
met de vervaardiging van ratten-strikken. Hij deelw
de me mee. dat bij St. Lazairè de ratten aan boord
gekomen waren. Een noemde hij de nuoustachu.
omdat hij (de rat) -een witte snor had. Dit diertje
was eens een keer in de val geloopen. maar was
er toen met strik en al van door gegaan. Daar deze
van koperdraad ziin. kan een rat op deze wijze
kortsluiting veroorzaken en het leven aan boord
tijdelijk stopzetten: nergens ventilatie meer. een-enh
vijftig liften staan stil. het schip komt niet vooruit,
het eten kan niet bereid worden, men kan zich nieli
wasschen. het drinkwater zou in emmertjes ver-,
sleept moeten worden.
De strijd tegen de ratten is dan ook een dep
voornaamste verrichtingen, die aan boord in het be
lang van de opvarenden plaats hebben.
De sombere geschiedenis, die de electricien me
had gedaan, bracht mij aan het denken en gaf mii
een onveilig gevoel. Daarna ging ik op zoek naar
een mijner technische vrienden, een intelligent man,
die, een rat gelijk, voor geen zeven gaten is te van
gen. Toen ik hem had opgespoord, legde ik hem het
gevaar in kleuren en geuren uit. Ik schilderde hem
de verschrikkingen van de aan boord heerschende
paniek, zoodra „Moustiachu" of ziin vriend de groene
rat met de witte vlek op z'n achterste er in zou
slagen de verkeerde koperdraden met elkaar te ver
binden. We zouden blii mogen zijn, als we er het
leven afbrachten.
Mijn vriend had voor deze theorieën slechts een
minachtende blik over. Ik heb die rattenkwestie
zelf bestudeerd aan boord van eenige Amerikaan-
sche schepen. Er bestaat een uitstekend rat-proofing-
systeem. Het is zeer eenvoudig en komt alleen
hierop neer. dat men de rat gevangen houdt. Hij
is een echte zwerver: heeft hij te wenig bewegings
vrijheid, dan gaat hij dood. Wanneer nu de machi
nes gemonteerd worden, heeft men niets anders te
doen dan een ver-doorgevoerde verdeeline aan te
brengen. Sluipen er ratten in. dan stootcn ze op
een schot, dat ze niet kunnen doorknagen. Uit ver
veling en bii gebrek aan voedsel gaan ze dan om
zeep. Maar het meest uit verveling, want als men
een rat wat vrijheid en zekere Europeanen een uni
form geeft, kunnen ze een heele tiid zonder eten.
Ilier aan boord heb ik alles zelf gecontroleerd en.
ik heb geen ratten aangetroffen."
Ik vertelde hem toen. wat ik bii de bezichtiging
van schakelbord E vernomen had. waarop hii ver
klaarde. dat het bord niet door ziin huis was gele
verd. maar dat hii er onmiddellijk heen zou gaan
ten einde oogcnblikkcliik een middel aan de hand te
doen. om de weinige ratten, die zich misschien nog
aan boord bevinden, onschadelijk te maken.
Met een verlicht hart, kroop ik die avond te Eool
houdskosten maar steeds betaald moeten worden,
doch dat uit het oogpunt van historie het voor Pet
ten van belang is dat het gebouwtje behouden blijft.
Spr. wijst op de mogelijkheid dat met steun van en
kele families te Petten, spr. noemde later dé familie
Eriks, het gebouwtje door V.V.V. en Algemeen Be
lang wordt gebruikt.
Aan de eerstgenoemde oplossing geven B. en W.
de voorkeur, de tweede oplossing slechts in uitersten
nood. In de volgende vergadering zullen B. en W.
met een definitief voorstel komen en het ligt in de
bedoeling in de koopacte vast te leggen zoodanige
bepalingen, dat het gebouwtje behouden zal blijven,
en bij eventueele ontbinding der vereeniging het
weer aan de gemeente terugvalt.
De heer Blom pleit ook voor behoud van het ge
bouwtje, doch wijst tevens op het feit, dat de finan-
tiën van V.V.V. en Algemeen Belang van dien aard
zijn, dat ook voor haar de kosten, van onderhoud
een bezwaar zullen zijn.
De Voorzitter zegt, dat de gemeente het gebouwtje
voor het kleinste bedrag zou dienen af te staan en
spr. noemt nog eens de steun van enkele families.
De heer Blom zou alles in het werk willen stellen
om het gebouw te behouden, al zou desnoods de
gemeente het zelf nog een paar jaar onderhouden.
Met wat verf enz. zullen die kosten toch niet zoo
hoog zijn.
De Voorzitter zegt, dat volgens den opzichter de
onderhoudskosten juist vrij belanrijk zouden zijn.
De heer Jansma geeft in overweging om, als het
met den verkoop aan genoemde vereenigingen niet
losloopt, dan het gebouwtje door de gemente in orde
te doen maken en het clan aan de vereenigingen te
verhuren en dispinobel te stellen voor vergaderin
gen, enz.
De Voorzitter erkent, dat dit een oplossing zou
zijn, maar de gemeente houdt het gebouwtje liever
niet tot haar last
De heer Dignum zal het gebouwtje voor Petten
graag behouden zien, maar voor de gemeente zal het
zoo weinig mogelijk moeten kosten.
Algemeen gaat de vergadering ermee accoord, dat
B. en W. pogingen in de door hun genoemde rich
ting doen en daarna met een definitief voorstel
komen.
De handbrandspult te Petten.
B. en W. vragen machtiging over te gaan tot ver
koop van de handbrandspuit te Petten. Het is de be
doeling dat bij brand in Petten de motorbrandspuit
naar Petten gaat, waarbij de motorbrandspuit dan
door middel van een aansluitstuk aan den brand-
kraan te Petten gekoppeld wordt en waarbij dan
verhoogde druk kan worden verkregen.
De heer Jansma noemt het een goede oplossing,
om op deze wijze gebruik te maken van de brand-
kraan en van de motorbrandspuit.
De gevraagde machtiging wordt met aller instem
ming verleend.
Aansluiting bij de Adviescommissie.
Aan de orde komt het voorstel van B. en W. om
de gemeente Zijpe te doen aansluiten bij de Advies
commissie der Noordhollandsche gemeenten voor
bouwontwerpen en uitbreidingsplannen en, in ver
band daarmede, de leges voor de bouwvergunningen
te verhoogen.
Ter bevordering van den uiterlijken welstand van
de bouwwerken zouden B. en W. de gemeente Zijpe
bij genoemde Adviescommissie willen doen aanslui
ten.
De uit de aansluiting voortvloeiende kosten bedra
gen voor de gemeente: jaarlijksche bijdrage van
f20; bovendien:
indien alle bouwplannen worden ingezonden: per
plan f2.vermeerderd met f0.40 per f1000.van
de bouwsom tot een maximum van f20.
indien niet alle bouwplannen worden ingezonden:
per plan f2.vermeerderd met f0.80 per f 1000
van de bouwsom tot een maximum van f40.—.
B. en W. zouden de door de gemeente te betalen
kosten der adviezen op de bouwaanvragers willen
verhalen, waarom zij voorstellen de leges voor de
bouwvergunningen te verhoogen.
De Voorzitter deelt mede, dat een der eerste werk
zaamheden in de vergadering van B. en W. van hem
is geweest een lans te breken voor aansluiting bij
de Adviescommissie en tot spr.'s genoegen zijn de
beide wethouders éénstemmig met zijn voorstel mee
gegaan. In een rapport doet de gemeente-opzichter
uitkomen dat hij aanvankelijk niet voor aanslui
ting gevoelde, doch er naderhand veel goeds en nut
tigs in ziet.
De Voorzitter merkt op, dat de leges ln verhou
ding tot de bouwkosten zeer gering zijn en z.i. zijn
er in de gemeente bouwwerken verrezen die zelfs
bijzonder leeiijk zijn te noemen. Vroeger is in den
raad ook reeds de aansluiting ter sprake gebracht en
toen was het grootste bezwaar, dat de bouwkosten er
duurder door zouden worden. Dat is echter niet waar,
de bouwplannen veranderen wel dikwijls iets, maar
daardoor wordt niet altijd duurder gebouwd, inte
gendeel, soms worden de bouwkosten er wel goed-
kooper door. Spr. herinnert dan aan den moreelen
kant. In spr.'s vorige gemeente was er bij den aanvang
oppositie bij de timmerlieden en thans zijn ze blij
dat ze hun ontwerpen bij de Adviescommissie ter
beoordeeling kunnen inzenden. Zij hebben er veel
van geleerd, do commissie werkt zeer soepel, het
werkt opvoedend en leerzaam. Zij die vroeger op hun
plannen de meeste aanmerkingen kregen, krijgen
nu zonder aanmerkingen hun plannen terug.
De heer Jansma vraagt of de commissie, evenals
in Friesland, met enkele lijnen de door haar verlang
de wijzigingen aangeeft, of dat het ontwerp zonder
meer niet wórdt goedgekeurd.
De Voorzitter zegt dat in 99 van de 100 gevallen
de Adviescommissie aangeeft hoe het ontwerp ver
anderd dient te worden, soms wordt er een heele
schetstcekening bijgevoegd. Alleen wanneer een plan
heelemaal niet deugt, wordt het afgekeurd. Spr. wijst
nog op de moeilijkheid voor B. en W. om de wel
standsbepalingen te handhaven.
De heer Van der Sluijs licht nader toe; dat B. en
W, voorheen afwijzend tegenover aansluiting ston
den, omdat zij oordeelden dat allicht de bouwkosten
zouden worden verhoogd. Bij nauwkeuriger beschou
wing evenwel blijkt dat niet het. geval te zijn en uit
eindelijk hebben B. en W. het in handen om tegen
het advies in te gaan.
De heer Blom vreesde eerst ook, dat aansluiting
oorzaak zou worden van het duurder worden van
arbeiderswoningen. Als B. en W. pertinent verkla
ren dat dit niet het geval is, kan spr. zich met het.
voorstel verccnigen.
De Voorzitter zegt, dat alleen de legeskosten iets
duurder zullen worden.
De heer Doorn staat nog altijd afwijzend tegen
over aansluiting en oordeelt dat uit schoonheids-
oogpunt de gebouwen hier de critiek der architec
tuur kunnen weerstaan en vooral de laatste 25
bouwwerken hebben in dat opzicht geen aanstoot ge
geven. Spr. roemt in dat opzicht wat door de Zij per
menschen is tot stand gebracht en waarbij meerdere
malen blijk wordt gegeven van betere smaak en in
zicht dan met hetgeen door architecten van elders
wel is bereikt. Spr. gewaagt hier bijv. ook met lof
van 't werk van kunstschilders, die we in onze ge
meente hebben. Met het bouwen moet men altijd
voorzichtig te werk gaan, laten we het bouwen be
vorderen; de aansluiting gaat in elk geval met
kosten gepaard.
De Voorzitter antwoordt dat het heel goed moge
lijk is, dat de gebouwen die naar het oordeel van
den heer Doorn geen aanstoot geven, door de Advies-
viescommissie zouden zijn goedgekeurd. En wat het
argument van de kunstschilders betreft, wat wij dik
wijls heel erg leeiijk vinden, vindt een kunstschil
der vaak heel erg prachtig. Een kunstschilder be
schouwt de dingen dikwijls heel anders. Spr.'s erva
ring is dat door de Adviescommissie de bouw niet
wordt belemmerd. En voor de 25 laatste bouwplan
nen zijn er heel erg lcelijke gebouwen geplaatst. Zijpe
is een mooie gemeente, de raad vertegenwoordigt
haar en wat zou dan de heer Doorn doen als hij niet
tot aansluiting wil overgaan; hij zou maken dat de
gemeente gelijkt op een mooie vrouw die zich slecht
weet te kleeden. Spr. wijst er nog op dat de archi
tecten hier niet komen met plannen voor de steden,
maar met plannen die passen in het cader der platte
landsgemeenten.
De lieer Doorn oordeelt, dat B. en W., secretaris en
opzichter wel zooveel goeden smaak hebben, dat ze
zelf kunnen bepalen of een ontwerp acceptabel is.
De heer Bruin had aanvankelijk ook geen sympa
thie voor het voorstel, maar na de toelichting kan
hij met het voorstel accoord gaan, mits de bouw
kosten niet duurder zijn en er geen stagnatie met
den bouw ontstaat.
De Voorzitter zegt, dat de adviezen als regel bin
nen een week terug zijn en zooals straks gezegd,
meerdere malen werden de kosten geringer inplaats
van duurder.
De heer Doorn zegt nog, dat B. en W. zich zelf
er kleiner door maken dan ze zijn.
De Voorzitter: Bescheidenheid siert den mensch.
Het voorstel van B. en W. en wel ten aanzien van
alle gebouwen met uitzondering van schuren e.d.,
wordt aangenomen met de stem van den heer Doorn
tegen. De voorgestelde wijziging der legesverordening
wordt eveneens goedgekeurd.
Na toelichting door den heer Van der Sluijs, wordt
besloten tot aanvulling van de verordening tot hef
fing van keurloon, zulks overeenkomstig het advies
van de commissie van Uitvoering van den Vleesch-
keuringsdienst in den kring Barsingerhorn. Door
dze aanvulling zal voor slachtingen, die in den
kring plaats vinden, doch waarvan het vleesch be
stemd is voor den export buiten den kring, de halve
keurloonen verschuldigd zijn.
B. en W. deelen mede, dat voor handwerk de cur
sussen voor meisjes, die den leerplichtigen leeftijd
te boven zijn, zich hebben aangemeld: voor den cur
sus te 't Zand 18 leerlingen, voor die te Burgerbrug
32. Om het onderwijs vruchtdragend te doen zijn,
stellen B. en W. voor den cursus te Burgerbrug in
tweeën te splitsen, en hoewel de heer Doorn eerst
wees op het feit dat met het vervolgonderwijs de prac-
tijk leerde dat gedurende den cursus het aantal cur
sisten slinkt, naderhand bleek, dat men het voorstel
van B. cn W. zeer waardeerde.
De heer Dignum zag er in dat het particulier
initiatief het vakonderwijs zelf zoekt.
Het voorstel van B. en W. werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De rondvraag leverde niets op, waarna sluiting
volgde.
Je hebt gelijk, wanneer je zegt, dat ik heelemaal
niet op dat ding spelen kan, maar het is merk
waardig hoe goed ik er de spreeuwen mee uit
den -kersenboom hou.