Met het geld van de burgerij,
Fa.
Opgepast
erm. DE RAAT
...Slechts
die
schoenen
Een Salamander schoen
Zaterdag 13 Juli 1935.
SCHAGER COURANT.
Tweede blad. No. 9762
Royaliteit bij crisis-instellingen
in het algemeen.
TREURIGE OPVATTINGEN.
De prins van Wales.
HET VERKEERSMIDDEL VAN HET
DAGELIJKSCH LEVEN IS DE VOET.
Aangeboden:
1 keurige FORD VRACHTW., '30,
dubbel lucht.
1 CHEVROLET VRACHTW., '30, laad-
vlak 3.85 bij 2 M., met 4-pers. cabine.
BREELAAN 54 - BERGEN (N.H.)
„Er blijken altijd nog ambtenaren of instel
lingen te zijn» die zich er niet voldoende
van bewust zijn, dat de overheid
geen middelen van zich zelf
heeft, maar deze door ge
dwongen heffing van de
burgerij moet ver
krijgen."
De Algemeene Rekenkamer ïs een onzer
staatkundige instellingen, die weinig van zich
doet spreken. Zij werkt buiten het politieke
gewoel, in het verborgene. Slechts eens per
jaar geeft zij publiekelijk rekenschap van
haar werkzaamheden. Het is het jaarlijlcsche
verslag, dat aan de Staten-Generaal wordt
aangeboden.
TJit deze verslagen blijkt telkens, dat het
niet alleen nuttig, maar ook noodig is, dat
de Rekenkamer een oog in het zeil houdt.
Er blijken immers nog altijd ambtenaren of
'instellingen te zijn, die er zich niet voldoende
van bewust zijn, dat de overheid geen midde
len van zich zelf heeft, maar deze door ge
dwongen heffing van de burgerij moet verkrij
gen. Zuinigheid, een van de grondbeginselen
ivan de publieke financiën, wordt dan ook
niet altijd nageleefd.
Soms is het gebrek aan zuinigheid te wijten
aan onachtzaamheid. In andere gevallen is
het een bewuste royaliteit, die ambtenaren
of ambtelijke personen wat ruim met over
heidsgeld doet omspringen. Het geval ech
ter, dat de Rekenkamer in haar jongste ver
slag mededeelt, voert ons naar den zelfkant
van menschelijke opvattingen omtrent recht
en fatsoen.
Tn ons nummer van Donderdag ƒ.1. gaven wij reeds
een uittreksel uit dit verslag, waarbij wel zeer treu
rige opvattingen aan het licht kwamen met betrek
king tot het onderzoek, dat bij een crisis-centrale was
ingesteld.
Niet alleen was er geen sprake van eenige bezui
niging, veeleer kreeg men den indruk bij het lezen
tvan dit verslag, dat hier met geld „gesmeten" werd.
Alles wat er maar eenigszins voor in aanmerking
en behalve dat ook heel veel, dat er niets mee uit
te staan had, werd ten laste van deze crisis-instelling
gebracht.
Alle vergoedingen voor reis- en verblijfkosten wa
ren zóó bespottelijk hoog, dat ze met elk goed fat
soen spotten.
Het algemeen beheer was op dezelfde leest ge
schoeid. Het personeel genoot verschillende voorrech
ten, die personeel, in gelijke positie bij den gewonen
Rijksdienst werkzaam, niet zou hebben verkregen.
In plaats van de algemeene salarisverlaging die voor
dit laatste was toegepast, was voor het administratief
personeel dezer instelling een bijna algemeene sa-
larisverhooging toegepast. Talrijk waren voorts de
aanmerkingen, te maken op de vergoedingen voor
reis- en verblijfkosten, op de uitgaven voor gebruik
van automobielen, voor sigaren en sigaretten, voor
koffie en thee, voor representatiekosten (deze laatste
in rekening gebracht door controleurs).
Bij lezing van dit relaas, aldus schrijft de N.R.Crt,
raakt men verbluft over het feit, dat zulke opvattin
gen bij een verantwoordelijken leider kunnen bestaan
in een tijd, dat de staat en zijn onderdeden met mil-
lioenen-tekorten worstelen en de burgerij tot het
uiterste met heffingen van allerleid soort is belast.
Dat er overigens in dezen tijd personen worden
gevonden, die een speelziek beheer voeren, waarvan
ook enkele kruimpjes voor henzelf afvallen is, zoo
als de ervaring helaas leert, niet zoo verrassend. Dat
dergelijke personen echter in verantwoordelijke func
ties worden gehandhaafd, is verwonderlijker. De be
trokkene in het hierboven vermelde geval moge nog
200 deskundig zijn geweest op het terrein van de
werkzaamheden der crisisorganisatie, hij miste een
andere eigenschap, die voor de vervulling van een
zelfstandige functie, waaraan een zeker dwingend
gezag is verbonden, noodzakelijk is, n.1. een gewe
ten met betrekking tot de financieele aangelegenhe
den van den staat. De bewuste directeur is, naar het
schijnt, uit zijn functie niet ontheven. Het komt ons
voor, dat de Staten-Generaal, naar aanleiding van
deze zaak, nog wel nadere inlichtingen mogen vra
gen.
omn;
„Dat heeft de dokter mij tegen het slaapwan
delen voorgeschreven, vrouw Jansen!"
Indien vorenbedoeld geval op zich zelf stond, zou de
zaak, hoewel van ernstigen aard, niet zoo bedenkelijk
zijn. „Einzelfalle" zijn nooit geheel te voorkomen. Blij
kens de overige mededeelingen van de Rekenkamer
over de crisisorganisaties moet. men in het. hiervoor
behandelde geval echter een der ergste symptomen
zien van opvattingen, welke bij besturen en ambte
naren van crisisorganisaties en -instellingen, in den
beginne althans, heerschen.
Zoo vonden wij vermeld, dat bij verschillende cri-
isinstellingen uitgaven voor verstrekking van koffie,
thee en sigaren aan bestuursleden en ook wel aan
ambtenaren tot hooge bedragen opliepen. Besparing
van verscheiden duizenden guldens per jaar is het.
gevolg van de aanmerkingen, welke de Rekenkamer
hieromtrent heeft gemaakt.
Ook de vergoeding voor het gebruik van eigen rij
wiel werd bij sommige crisisorganisaties op zeer
royalen voet verleend. Bij een enkele organisatie
reeds werd f7500 per jaar bespaard, doordat de rij
wielvergoeding voor controleurs werd beperkt tot
f.150 per jaar (tevoren 2% c. per KM. zonder maxi
mum).
De Varkenscentrale schijnt, ondanks den noodlij
denden export van bacon, ook met royale bedrijfsop-
vattingen behept te zijn geweest. Wegens een aan
vankelijk gebrek aan kasmiddelen werden o.a. kas-
geldleeningen bij baconfabrikanten gesloten, die bij
een toevloeiing van middelen tijdig werden opgezegd,
op één uitzondering na. Van een der geldschieten
de fabrikanten werd n.1. geheel onnoodig f 360.000 nog
5 maanden in kas gehouden, waarvoor '3Y2 pet. rente
verschuldigd was.
In deze en andere gevallen heeft, het streven van
de Kamer naar zuinigheid succes gehad, al dan niet
door bemiddeling van de regeering. Deze heeft trou
wens zelf gevoeld, dat reorganisaties noodzakelijk
waren. Zoo is eind 1934 door den Crisisaccountants
dienst een onderzoek ter hand genomen met het doel,
gelijkheid te verkrijgen in de normen van belooning
voor personeel in den buitendienst van provinciale
landbouwcrisisorganisaties, alsmede in de vergoedin
gen, uit te keeren aan leden en secretarissen van
districtsbesturen. Dit en andere onderzoeken ge
schiedde blijkbaar op instignatie van dc Rekenkamer.
Volgens een rapport', waarvan deze Kamer kennis
nam, zouden de voorstellen, uit laatstgenoemd on
derzoek voortvloeiend, een bezuiniging kunnen betee-
kenen van ongeveer f225.000. Zijn deze voorstellen
inmiddels verwezenlijkt?
De algemeene oorzaak van dit door de Rekenka
mer geconstateerde gebrek aan zuinigheid wijst zij
zelf ook aan:
„Wanneer zij bij de uitoefening van haar con
troletaak vooral in den aanvang weieens moei
lijkheden ondervond, o.m. bij haar pogingen om
verkwisting tegen te gaan, waren deze moeilijk
heden voor een groot deel te wijten aan den
vorm, dien de regeering heeft gegeven aan de
overgroote meerderheid der crisisinstellingen, nl.
dien van stichtingen. Deze instellingen zijn in
het leven geroepen tot het verleenen van raad en
'bijstand aan den minister van economische za
ken en dus in haar wezen onderdeelen van den
rijksdienst. Dat er stichtingen van gemaakt zijn,
heeft in de hand gewerkt, dat sommige bestu
ren zich beschouwen als buiten den rijksdienst
staande lichamen, die geheel onafhankelijk wa
ren van de regeering."
De minister van oeconomische zaken heeft de on-,
gewenschtheid van dergelijke toestanden in een
brief aan de Rekenkamer ook volmondig toegegeven.
Hij stelde toen een reorganisatie van de landbouw
crisisorganisaties in uitzicht (welke zich inmiddels
heeft voltrokken). Hierdoor zou de zelfstandigheid
der toen nog bestaande stichtingen geheel worden
vernietigd. De Kamer merkt hieromtrent nog op:
,Dat deze" (de minister) „krachtig heeft ingegre
pen, toen het bleek, dat do ontwikkeling der .crisis-
instellingen in een ongewenschte richting ging, zal
stellig goede vruchten afwerpen. Of echter de bepa
lingen, die 's ministers recht van beslissing vaststel
len, voldoende zullen zijn om alle misstanden te ver
beteren, zal de tijd moeten leeren. Blijkens de erva
ring is het dikwijls zeer moeilijk bezuiniging en
spaarzaamheid te verkrijgen, wanneer zich eenmaal
gewoonten in anderen zin hebben gevestigd. Het han-
teeren van het ministerieel vernietigingsrecht zal
steeds 'n maatregel van uitersten nood moeten blij
ven en tal van uitgaven ook hooge worden ge
daan, zonder dat daaraan schriftelijk vastgestelde
regelingen ten grondslag liggen."
De regeering moge er ernstig naar streven dit
sceptische oordeel van de Rekenkamer door de fei
ten te laten weerspreken. Het getuigt overigens van
treurige opvattingen bij vertrouwensmannen' vclie
de besturen en leiders van de organisaties zijn, dat
zij niet van ganscher harte en loyaal medewerken
aan het betrachten van de uiterste zuinigheid. Men
wil in dezen kring wel eens den staf breken over
„dure" ambtenaren. Ervaringen, met deze eigen or
ganisaties opgedaan, overtreffen echter verre, wat
in ambtelijke kringen wel eens uitwassen zijn
Wij willen, met dit te zeggen, allerminst een blaam
werpen op den landbouwenden stand in het alge
meen., aldus besluit eerdergenoemd blad. Vertegen
woordigers van andere maatschappelijke groepen
zouden waarschijnlijk evenzeer aan de zucht naar
royaliteit op andermans kosten toegeven. Het hier
gesignaleerde gevaar is een van de ernstige grieven,
die wij tegen al de „staatsordening" gevoelen. Deze
verslapt het verantwoordelijkheidsbesef en leidt dan
tot ernstige misstanden.
„Honger"
Baders, speel niet met Uw leven,
Op den warmen zomerdag,
Vaar niet met Uw water-pretjes
Onder een verkeerde vlag!
Baden is nog lang geen zwemmen,
Ook al is het zeer gezond,
Zorg dus steeds bij Uw genoegens
Voor een vasten ondergrond!
Zoek een veilige verfrissching,
Naar Uw kracht en Uw formaat,
Ga standvastig kopje onder,
Dat is nuttig en probaat!
Laat Uw kinderen genieten
In het bad en aan het strand,
WC
Maar bedenk bij al Uw vreugde:
„Heb ik altijd nog het land?"
Zwemmers, ga niet overdrijven,
Want Uw drijfkracht heeft een grens,
Ga Uwzelf niet overtreffen,
Want een mensch blijft tóch een mensch!
En, hoe snel ge ook mocht wezen.
Handig, vaardig dóór en dóór,
Onze vaderlandsche visschen
Blijven steeds een streepje voor!
Ga dus nooit de wet ontduiken
Van de eigen veiligheid,
Houdt ook krachten in reserve,
Steeds tot hulp in nood bereid!
En wanneer Uw zwem-pret eindigt,
Wees dan kranig, dan vooral,
Stap, als d'allerbeste stuurman,
Weer behouden aan den wal!
Baders, zwemmers blijft voorzichtig,
Heb voor het gevaar ontzag,
Speel niet met Uw eigen leven
Op den warmen zomerdag!
Want de lange, droeve lijsten,
Dagelijks in elke krant,
Tellen vele,vele namen,
OOK BIJ ONS IN NEDERLAND!!
Juli 1935. KROES.
(Nadruk verboden.)'
In het aewone leven.
Een correspondent; van 'de Intransigeant te Lon
den schrijft» dat de prins van Wales den laatsten
tijd erg veranderd is. Eenige jaren geleden ver
trouwde hij in een hotel van le Touauet een met
gezel toe. de opdringerige nieuwsgierigheid om
zich heen beu te zijn. ..Het is verschrikkelijk en
het erge is, dat het nooit ophoudt. Het is niet leuk
prins van Wales te zijn."
Den laatsten tijd pas geeft men er zich algemeen
rekenschap van. dat hij beschroomd en gevoelig
van aard is. Geen oogenblik kan hij stilzitten: geen'
kwartier blijft hij op zijn plaats en men ziet hem
telkens naar zijn das tasten, of met, het gevest van
zijn sabel spelen. Hij is voorzichtiger geworden,
rijdt minder paard en stijgt minder in een vlieg
tuig. Zijn eenige sportieve ontspanning is golf en
een kolonel die hem aan een wedstrijd zag mee
doen zonder hem te herkennen riep toornig uit?
..kijk die jongelui van tegenwoordig, wat een schan
delijk pak om golf te spelen!"
Toen niet lang geleden iemand hem verwiitencT
voorhield, dat hij met een winkelmeisje gedanst'
had. iemand kortom niet van zijn stand, vroeg de
kroonprins: „wat is mijn stand toch?"
V
welke het prestatievermogen Uwer voeten behouden en
verhoogen, hebben waarde voor U.
toont in al zijn onderdeelen, dat de grootste zorg is be
steed aan onberispelijken pasvorm en volmaakt uiterlijk.
Veiligheid, lichtheid en snelheid van Uw gang, zonder
vermoeienis, dat zijn de onschatbare voordeelen, die de
Elegante Salamanderschoen, de topprestatie der moderne
schoentechniek, U verschaft.
SALAMANDER volmaakt van fabrikaat van model
en pasvorm, speelt niet met de gezondheid van Uw voeten.
Zij is de beschermer van Uw voeten en het middel van
grooter comfort voor Uw schoenen te verkrijgen.
Eens gekochtsteeds gedragen.
LANGESTRAAT 80. ALKMAAR TELEFOON 3383
Tevens vakkundige reparatie-inrichting.
Hygiënische Pedicure-inrichting.
