Economische Kroniek
De fa. Herm. de Raat
Uitverkoop
Documenten uit het
omkooperij-dossier
81 Zaterdag 27 Juli 1935. SCHAGER COURANT. Tweede Blad. No. 9772
Opportuniteitspolitiek.
'n Barstende Hoofdpijn
De invoer van zuivelproducten
in Engeland.
Een Economisch-Technologischen Dienst
in Noord-Holland.
Krankzinnige springt uit den trein.
Een kostbare lading.
nog een week verlengt
in de
zon 1 g mei
De eerste drie reizen van de Normandië
Ministercrisis!
Het vrij heterogene conglomeraat van katholieken,
socialisten, communisten, versterkt met eenige en
kelingen. heeft het kabinet Coliin in moeilijkheden
gebracht.
We zouden hiervan in deze kroniek geen melding
hebben gemaakt, ware het niet. dat deze moeilijk
heden geheel voortsnruiten uit economische over
wegingen. Met. de wijze, waarop Colijn meende ons
volk door de crisis te kunnen voeren, ging men niet
langer accoord. Het moest anders.
Maar hoe?
Alles in de wereld is een spel van betrekkelijk
heden. Wanneer in ons land welvaart heerscht. dan
wil dat zeggen, dat alles hier beter gaat als vroeger
of als od andere plaatsen.
„We willen het beter hebben!"
En ïn tijden van malaise pleegt men uit het oog
ïe verliezen, dat zelfs de beste staatsman de alge-
meene achteruitgang van zaken niet geheel kan
tegenhouden. Het beste wat hij kan bereiken is. dat
het door hem bestuurde volk minder van den ach
teruitgang te lijden heeft dan elders het geval is.
Dat dit vergeten wordt spreekt eigenlijk vanzelf.
Alleen dorre statistieken, die door het meerendeel
der menschen niet worden ingekeken, kunnen het
bewijs leveren, dat de bewuste regeeringsman het
er nog betrekkelijk welletjes heeft afgebracht. Het
groote publiek gelooft dat allemaal wel. doch het
uit zijn betrekkelijkheid op één wijze, het zegt: „we
willen het beter hebben dan nu."
Waarom zou het niet slechter kunnen
worden dan nu?
We wenschen hier geen pleidooi te houden voor
de economische politiek van den heer Coliin. al zijn
we ook van opvating. dat bet heel wat minder had
kunnen gaan. Alleen meenen we terloops op één
omstandigheid te moeten wijzen.
Dezer dagen, voor een bulletin, waarin de schor
sing der besprekingen in de Tweede Kamer over het
Bezuinigingsontwerp was aangekondigd, hoorden we
één der omstanders tot een ander zeggen: ..Laat hij
maar gaan. Slechter dan nu kan het niet"
Dat is een opvatting. Maar ze is heel gemakkelijk
ïe weerleggen. Immers het kan nog heel wat slech
ter. Om maar eens enkele voorbeelden te noemen:
De steun aan werkloozen kan verminderen tot nul
gulden nul cent oer week. de uitkeering aan de
boeren tot nul cent per vetprocent
Idioot! hooren we enkelen zeggen.
Waarom? Het moet maar niet anders kunnen. Er
moet maar geen geld meer zijn.
Het publiek accepteert peen
Hang.
achteruit-
Wanneer het niettegenstaande alles niet beter
wordt, begint het publiek ontevreden te worden. Het
vergeet, zooals we boven zeiden, dat er perioden
zijn, waarin het uiterste, wat bereikt kan worden,
neerkomt op: zoo weinig mogelijk slechter worden.
Tijden waarin van vooruitgang geen sprake kan zijn.
Het begint zijn vertrouwen in de regeering terug te
nemen. Het doet. zooals we dat enkele jaren gele
den in Duitschland hebben gezien.
Geef de nieuwe man een kans! Hij ze at
dat hij het beter kan.
De republiek van Weimar. waarvan de leiders
veel aan het volk hadden beloofd bracht niet de wel
stand. die men er van had verwacht Het nationaal-
socialisme begon naar voren te komen. Het zou vol
brengen, wat aan de democratie was mislukt, het
zou het volk voeren tot nieuwe bloei en welvaart
Dag in. dag uit prentte het ieder die het maar
hooren wilde, in: Geef ons de macht en alles komt
in orde.
Men begon er geloof aari te slaan, de redeneering
in Duitsohland werd langzamerhand: Geef Hitier
een kans. hij zegt dat hij het kan en de anderen
hebben bewezen het niet te kunnen.
Hitier heeft zijn kans gekregen.
We willen nog geen eindoordeel over zijn beleid
uitspreken. Dat kunnen we nog niet want hij is
nog aan de regeering.
Maar het is wel eigenaardig, dat juist den laatr
sten tijd een ernstige campagne wordt gehouden te
gen het katholicisme, tegen de Stahlhelm, tegen oud-
frontstriidersbonden, kortom tegen de ontevreden
heid.
Die ontevredenheid echter vindt zijn grondoorzaak
In precies hetzelfde als waardoor Colijn thans in
moeilijkheden is geraakt, in het nog voortdurend
slechter worden van den toestand: de prijzen der
goederen stijgen, de loonen dalen.
Hiermee is niet gezegd, dat een ander leider het
in Duitschland beter zou hebben kunnen doen. Dat
weten we niet en ook het volk weet het niet. Wat
het echter wel weet is, dat het geregeld iets slech
ter wordt. En dat wil het niet.
Wanneer we boven dit artikeltje schreven „oppor
tuniteitspolitiek", dan wilden we daarmee zeggen,
dat de stemming in Nederland van denzelfden aard
schijnt te worden als die, welke zich enkele jaren
geleden in Duitschland bemerkbaar maakte. Men
begint zich van Colijn af te wenden en te zeggen:
geef een ander een kans, hij heeft bewezen het niet
te kunnen.
Deze opportuniteit is grooter, naarmate de voor
deden, welke een eventueele nieuwe regeering ver
mag te bieden, kleiner of onwaarschijnlijker zijn.
Wat zullen we van haar mogen verwachten?
Het is natuurlijk uiterst moeilijk daarover iets be
paalds te zeggen, zoolang men niet weet wat voor
regeering dit zal zijn.
Wat kan een nieuwe regeering doen?
Maar de katholieke fractie, de grootste in de Ka
mer, die heeft meegeholpen Colijn in moeilijkheden
te brengen, zou daarvan toch zeker deel moeten uit
maken. Wat heeft die te bieden?
De punten door den heer Aalberse in zijn rede te
berde gebracht, kunnen ons daaromtrent het een
en ander leeren.
Hij zei:
„Evenwicht in de Rijksbegrooting kan alleen
„werkelijk worden bereikt, wanneer voor het be
drijfsleven door maatregelen van wetgeving en
„bestuur den weg, zoover als maar mogelijk is,
wordt vrij gemaakt om op rendabele basis aan het
economisch verkeer deel te nemen."
Kan het onduidelijker, waziger? Iets bepaalds staat
hierin hoegenaamd niet te lezen. Men kan er niet
eens uit zien of de heer Aalberse nu devaluatie wil
öf niet.
Door diezelfde maatregelen kan dan „de toenemen
de werkloosheid worden gestuit en werkbehoud en
werkverruiming wezenlijk worden bevorderd."
Zeker! Dat kan. Maar eerst die maatregelen. Welke
zijn dat? We betwijfelen, of de heer Aalberse het
zelf weet.
Op dezelfde wijze gaat hij door.
Wie ziet in devaluatie nog iets anders
dan opteren van reserves?
Is men zoover heen, dat men bereid is op een derge
lijk program in te gaan, dan is de stap tot devaluatie
nog maar een geringe. Dat is een probeersel, een ex
periment, waarvan we nu langzamerhand wel we
ten, dat het niet veel resultaten oplevert. Het is een
sprong in de ruimte, maar sluit ons inziens wonder
wel aan bij de vrijwel stelsellooze argumentatie van
den heer Aalberse.
Aanpassen omvat op redelijke wijze trachten de
beste oplossing voor iets te vinden.
Welvaartspolitiek beteekent het nastreven van iets,
waarvan in 't geheel niet vaststaat, dat het volvoer-
baar is. Het komt neer op het willen vinden van
iets, wat misschien niet bestaat. En waar de rede
lijkheid er blijkbaar van den beginne af aan niet
mee te maken heeft, ontaardt het heel licht in
opportuniteitspolitiek. Het gaat daarmee hand in
hand. Zooals waarschijnlijk deflatie en devaluatie,
in schijn tegenstellingen, maar toch zeer nauw aan
elkaar verwant.
De toestanden in Nederland spitsen zich toe. Wat
we precies zullen hebben gekregen, weten we eerst
als het te laat is.
die U kwelt en belet te werken? Neem
een "AKKERTJE" en binnen een kwartier
voelt Ge de hoofdpijn wegtrekken als mist
voor de zon. Heb steeds AKKER-CACHETS
in huis, vannacht kunnen zij te pas komen
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spier
pijn. Slechts 52 cent per 12 stuks. Overall
BOERDERIJ.
Is verhooging van invoerrechten te
verwachten?
In het Engelsche Lagerhuis wees de minister
van landbouw Eilott op de mogelijkheid van
het instellen van nieuwe invoerrechten en wel
op boter en kaas, zoodra de loopende overeen
komsten een nieuwe regeling mogelijk zou
maken. Volgens den minister zou na de rege
ling van den vleeschinvoer een schikking voor
den boter- en kaasimport worden getroffen,
waarbij aan de dominions een voorsprong op
andere buitenlandsche importeerende staten
wordt verzekerd. Het invoerrecht op gecon
denseerde melk wordt op het oogenblik door
de adviseerende tariefscommissie onderzocht.
Een telegram van Reuter betreffende bovengenoem
de zaak meldt nog het volgende:
Minister Eilott verklaarde na een vraag in het
Lagerhuis, dat met betrekking tot de algemeene po
litieke lijn van de regeering ten aanzien van den in
voer van buitenlandsche boter en kaas de regeering
van meening is, dat indien de omstandigheden zulks
zouden wettigen, steun aan de Engelsche industrie
zou worden gegeven. Dergelijke steun zou het be3t
verleend kunnen worden door een stysteem van in
voerrechten en heffingen. De regeering is zich be
wust van het feit, dat de voorzieningen van de z.g n
melkwet van 1934, in Maart 1935 afloopen en zal voor
dien datum met voorstellen tot een volledige her
ziening van de situatie der zuivelproductie komen
Het rapport van de commissie van advies voor deze
reorganisatie zal voor het einde van dit jaar verkrijg
baar worden gesteld.
Besluit van Provinciale Staten.
Haarlem: In de vergadering van Pro
vinciale Staten van Noord-Holland is beslo
ten over te gaan tot instelling'van een Eco-
nomisch-Technologischen Dienst, (een dienst
op economisch en technisch terrein, om tot
voorlichting te dienen bij het in het leven
roepen van industrieën in deze provincie),
waarvoor Gedeputeerde Staten een crediet
van f 10.000.voor het jaar 1935 hebben ter
beschikking gesteld.
Gedeputeerde Staten zullen nader overwe
gen het vraagstuk van industrie-financiering.
De N.S.B.-fractie stemde tegen.
In de namiddag voortgezette vergadering van de
Prov. Staten van Noord-Holland werden de voor
drachten betreffende subsidie-verleening en wijziging
polderreglementen aangenomen.
Met zware schedelbreuk opgenomen.
Gisterochtend is bij Roosendaal een man uit den
trein gesprongen, welke komende uit Marseille, om
6 uur 14 te Roosendaal moet arriveeren. Het betreft
hier een 41-jarige oudgediende uit Oost-Indië, die
voorheen in Haarlem woonde. Op de boot vertoonde
hij, naar wij vernamen, teekenen van krankzinnig
heid. In het Suezkanaal is hij overboord gesprongen,
tengevolge waarvan de boot een oponthoud had van
anderhalf uur. Omdat men niet geheel zeker was
van zijn gedragingen, heeft men hem te Marseille,
vergezeld van twee bewakers, op den trein gezet.
De man wist echter aan hun oplettendheid te ont
snappen, en is, gelijk gemeld, tusschen Esschen en
Roosendaal uit den in volle vaart rijdenden trein
gesprongen. Toen even later het verdwijnen van den
man werd gemerkt, is aan de noodrem getrokken.
De trein is toen teruggereden en men vond dén man
langs de spoorlijn met ernstige hoofdwonden. Hij
werd na aankomst te Roosendaal naar het r.k. zie
kenhuis Charitas vervoerd.
De doktoren constateerden een zware schedelbreuk.
Het slachtoffer overleden.
Nader wordt uit Roosendaal gemeld, dat de man
aan de bekomen verwondingen is overleden. Het
slachtoffer was officier bij het Ned. O. I. leger. Op
de thuisreis kreeg hij op de boot bericht, dat hij was
ontslagen. Dit moet hem in het hoofd geslagen
zijn. Bovendien tobde hij over huiselijke aangelegen
heden. Zijn begeleiders konden de daad niet verhin
deren. Voor zij hem kondén beletten, was hij in den
letterlijken zin door het gesloten raam naar buiten
gesprongen. Dit verklaart ook de vele bloedende won
den die hij had opgeloopen.
JONGEN IN BRAND GERAAKT EN OVERLEDEN.
Onvoorzichtigheid met benzine.
De 16-jarige M. v. Es te Nieuwe Tonge, was bezig
met teerwerken. Na beëindiging van zijn werkzaam
heden, waschte hij handen en gezicht met benzine.
Even daarna stak de jongeman een sigaret op, waar
door zijn kleeren in brand vlogen. Ofschoon hij on
middellijk in een sloot sprong, liep hij zoodanige
brandwonden op, dat geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen. De geneesheer achtte overbrenging
naar het ziekenhuis te Dirksland noodzakelijk, waar
de jongen aan de bekomen verwondingen is bezwe
ken.
Van twee tot tien millioen pond sterling
aan kunstschatten.
Londen: De Engelsche kruiser Suffolk is
gisteren te Portsmouth aangekomen met een lading
kunstschatten, welke getaxeerd worden op een waar
de van twee tot tien millioen pond sterling. Het is
waarschijnlijk de eerste keer, dat een Britsch oorlogs
schip kunstwerken heeft vervoerd. De Suffolk is te
ruggekeerd om gerepareerd te worden. Door een spe
ciale overeenkomst tusschen de regeeringen van
China en van Groot Brittannië is deze zending over
gebracht om in het najaar te worden geëxposeerd in
Burlington House, waar een tentoonstelling van Chi-
neesche kunst zal worden gehouden.
Gedurende de reis waren veel voorzorgen genomen.
Na aankomst van de Suffolk zijn de bijna honderd
kisten, welke meer dan 1000 kunstvoorwerpen inhou
den, o.m. ivoren en bronzen beelden, schilderijen,
tapijten, weefsels, procelein, juweelen en zeldzame
boeken, met auto's onder streng politiegeleide naar
Londen vervoerd.
Later zullen deskundigen uit China komen om toe
zicht uit te oefenen op het uitpakken van de kost
bare voorwerpen, welke een beeld geven van 4000 ja
ren Chineesche kunst.
LANGESTRAAT 80, ALKMAAR
bericht hiermede, dat zij vanwege het
groote succes de
Wij handhaven ook deze week onze korting
van 10 pCt, op al onze artikelen, ook Sala
mander.
In doozen van 20ct.af
De inkomsten.
Parijs. Volgens mededeeling van den directeur,
generaal van de Cie. Genérale Transatlantique be
droegen de inkomsten van de „Normandië" op de eer
ste reis uit het passagiersvervoer bruto frs. 6 millioen
en uit het vrachtvervoer bruto frs. 1 millioen. De
tweede reis leverde minder op, nl. resp. frs. 5.500.000
en frs. 342.000. De derde reis, welke op 3 Juli is
aangevangen, zal waarschijnlijk weer een hooger
opbrengst geven, want toen had het schip 830 pas
sagiers aan boord tegen 534 passagiers op de tweede
uitreis. Zooals bekend, heeft de Londensche direc
teur van de Cie. Générale Transatlantique, Malglai-<
ve, verklaard, zal de „Normandië" van eind Octo-
ber van dit jaar tot begin Maart 1936 worden opge
legd, gedurende welken tijd verschillende verbete
ringen aan het schip zullen worden aangebracht.
HOE WERDEN DE AMERIKAAN-
SCHE VOLKSVERTEGENWOORDI
GERS OMGEKOCHT? DE SENAAT
ZAL HET RESULTAAT VAN HET
ROOSEVELT.
ONDERZOEK PUBLICEEREN. DE
POPULARITEIT VAN ROOSE-
VELT WEER GESTEGEN.
De positie van de regeering in de Vereenigde Sta
ten wordt van dag tot dag sterker en wel in dezelf
de mate, als de belangengroepen trachten haar to
ondermijnen. De verschillende stemmingen, waar
door het congres de voornaamste nieuwe wetten van
den New Deal gedesavoueerd heeft, bereiken geens
zins het doel, dat de gas- en electriciteitsmaatschap-
pijen nastreefden. Zij geloofden toen zij in de wandel
gangen van het parlementsgebouw duizend-dollarbil
jetten lieten verdeelen, om op deze wijze de stem-
mingscijfers te corrigeeren, den president doodelijk!
tc hebben getroffen. In waarheid hebben zij echter
de iet of wat verminderde populariteit van den pre
sident in niet onbelangrijke mate weer verhoogd.
Het is duidelijk,
dat men de in- -p-1
vloed, dien de in- I
lustrie op de afge- -II
vaardigden heeft
trachten uit te
oefenen, niet ge-
heim heeft kun-
nen houden. Bij j
een dergelijk om-
koopen in 't groot
wordt altijd de j
een of ander ver
geten, die dan
woedend is, om- j
dat hij te kort ge
komen is en de
heele zaak aan 't
licht brengt. Zoo
hebben nu de lei
ders van de demo
cratische partij
den senaat ver
zocht, een onder
zoek in te stellen
naar de voorwaar
den, waaronder
de debatten plaats
vonden, waarin de president zijn nederlaag geleden
heeft. Vooral moet de buitenwereld er van op de
hoogte worden gebracht, welke rol de „creaturen
van de holding-companies" in dezen intriganten-
veldtocht gespeeld hebben.
Het onderzoek heeft reeds inderdaad ver
schrikkelijke gebeurtenissen aan het licht
gebracht. De senaat heeft besloten, deze te
publiceeren, om de drijverijen van de groote
maatschappijen aan te toonen, die zich er op
beroemen, van „algemeen belang" te zijn.
Roosevelt zal het dossier, dat de resultaten
van het onderzoek inhoudt, met zich mede
nemen op reis, die hij in den loop van de
maand September langs de kust van den
Stillen Oceaan denkt te maken. Tijdens zijn
„vacantiereis" zal hij eenige redevoeringen
voor de radio houden, om de Amerikaansche
burgers over den stand van zijn werkzaam
heden op de hoogte te brengen. Deze gele
genheid zal hij dan tevens benutten om eeni
ge documenten uit het omkooperijdossier
voor te lezen. Dat het sommige volksverte
genwoordigers bij het vooruizicht daarop
angstig te moede is, laat zich begrijpen.
Men krijgt in den laatsten tijd steeds meer den
indruk, dat de sociale noot, die de president in zijn
maatregelen gelegd heeft, overeenstemt met den
wensch van de meerderheid der bevolking. De bere
kening, dat er op het oogenblik meer menschen zijn,
die het vroeger beter ging dan dezulken, die het op
het oogenblik nog goed gaat, is wel is waar juist,
maar bij de verkiezingen in den komenden herfst
zullen de bloote cijfers de hoofdrol spelen. De over
winning van Roosevelt staat dus zoo goed als vast,
temeer wanneer hij ook in de toekomst even handig
zal opereeren als tot nog toe, en zelfs den radicaal
sten tegenstanders het gras voor de voeten weg
maait.
