Critieke toestand in het
Veire Oosten
r dan I
rs.
Polderdag in ile Wieringermeer,
Postrekening
No. 23330
Int. Telef.
No. 20
8 PAGINA'S.
Buitenland
Ernstige dijkdoorbraak
in Boven=Italië
Woensdag 14 Augustus 1935.
SGHAGER
78ste Jaargang. No. 9785
COURANT.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. Bij Inzending tot
*s morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkornend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. vJi. P. Trapman Co., Schagen.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, iedere regel meer 15 cent Cbewljsno,
Inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De moord op den Japanschen Generaal
Nagata kan een Russisch-Japansche
oorlog beteekenen.
Zal bezonnenheid of oorlogszucht de over
winning behalen?
Reeds Herhaaldelijk hadden wij gelegenheid om 'te
wijzen op de zonderlinge tegenstellingen tusschen
de officieele Japansche regeering en haar legerlei
ding.
Terwijl de diplomaten op voorzichtige en tactische
wijze het imnier nationalistische streven van het
imperialistische Japan trachtten te verwezenlijken
en daartoe soms schijnbaar tot vreedzame middelen
hun toevlucht wilden nemen, werden ze herhaalde
lijk op potsierlijke wijze door de militaire kliek voor
voldongen feiten geplaatst.
Ieder zal zich nog levendig herinneren Hoe de
'Japansche vertegenwoordigers bij den Volkenbond
op instructies van de Tokio-sche regeering te goeder
trouw verklaarden dat 'n verder doordringen i#Chi-
neesch Mandsjoeriie zou worden gestaakt, welke ver
klaringen dan steevast, de volgende dag door de
eigen militaire gezaghebberswerd beantwoord met
nieuwe, niet te loochenen wapenfeiten.
Meer dan eens heeft de Japansche regeering met
beschaamde kaken gestaan als duidelijk bleek dat
ze het leger in het geheel niet in de hand had en zij
•heeft vaak moeite genoeg gehad om eenigszins aan
neembare motieven te bedenken, teneinde de duide
lijke tegenstellingen in het Japansche optreden naar
buiten te verklaren.
Het Japansche leger of liever de legerleiding ïs
3n twee groepen verdeeld. Beiden zijn zuiver natio
nalistisch en er op uit. om de Japansche invloed in
'Azië te vergrooten. maar de eerste groep, de conser
vatieven, willen die Japansche hegemonie bereiken
langs wegen van geleidelijkheid, terwijl de tweede
groep, die der radicalen, slechts heil zien in raak
slaan, oorlogvoeren, kortom in een agressieve aan-
valspolitiek'.
De laatste groep, voor het grootste deel bestaande
•uit de jongere ..frontofficieren", vond tot voor kort
haar sublieme verdediger in den Minister van Oor
log. Generaal Araki, die door dik en dun met haar
medeging en de finantieele experts in Tokio tot
wanhoop bracht.
Toen deze vechtjas als minister van oorlog ver
vangen werd door Generaal Hayashi, die op krach
tige steun van de bank- en handelswereld kon reke
nen. werd liet duidelijk dat de méér gematigde rich
ting wel eens een dwingend halt aan het oorlogs
zuchtige .front" zon kunnen toeroenen.
Aldra bleek dit streven bij de regeering werkelijk
voor te zitten, daar zij in de loop der vorige maand
door de pensionneering van den zeer redicalen gene
raal Maziki en tal van mutaties en overplaatsingen
duidelijk blijk gaf van haar voornemen om het leger
vast in handen te krijgen en het te onderwerpen aan
de leiding der Japansche regèering in Tokio.
Dat dit weinig naar den zin is van de radicale
heethoofden is begrijpelijk, vooral nu het wel zeker
is, dat de verdere militaire actie in Noord-China
door Tokio zal worden belet.
De moord, op Generaal Nagata, de voornaamste me
dewerker van den minister van oorlog en de organi
sator van de thans doorgevoerde legerstructuur is
dan ook een uiting van de gisting, die onder het
kader te velde bestaat.
De strijd om de heerschappij is door dezen moord
ongetwijfeld in een acuut, zeer gevaarlijk stadium
gekomen.
Als generaal Hayashi thans moet wijken, dan zou
dit niets meer of minder beteekenen dan een over
winning van het extréme Japansche militairisme en
dat zou niet alleen een verhaasting van de economi
sche en militaire voortschreiding in Noord-China tot
gevolg hebben, maar tevens de zeer groote mogelijk-
hèid van een Russisch-Japansche botsing.
Tusschen deze twee landen toch bestaat eigenlijk al
weinig minder dan een latente oorlogstoestand en de
radicale groep der Japansche militairen zal zeker
niet aarzelen om tot daden over te gaan.
De door Generaal Hayashi doorgevoerde reorgani
satie is echter tot stand gekomen, met goedvinden
De straffen volgen.
Eerste vonnissen te Toulon.
De rechtbank te Toulon heeft heden de eerste von-
nisen gewezen tegen gearresteerde deelnemers aan
de bloedige gebeurtenissen van de vorige week te
Toulon. De eerste tien betoogers werden veroor
deeld tot gevangenisstraffen van 1 tot 8 maanden.
De politic stelt momenteel een onderzoek in naar
de schuldigen aan de onlusten, die nog niet verbali-
seerd of gearresteerd zijn. Huiszoekingen bij verdach
ten hebben geleid tot inbeslagneming van verschei
dene revolvers mét munitie.
Tot de slachtoffers van de betoogingen behooren
ook zes paarden der garde mobilo. Vier hunner
Werden door schoten gewond en twee door sneden
met glasscherven of scheermesjes.
Hel goud blijft terugvloeien.
Volgens de weekstaat van de Nederlandsche Bank
per 12 Augustus, is de goudvoorraad van f582.7 tot
f589.9 gestegen, terwijl de zilvervoorraad van f22.4
tot f23,5 millioen steeg.
van den Mikado, zoodat er nog wel een kansje over
blijft dat de bezadigd, conservatieve kringen de po
litieke storm, veroorzaakt door de moord op Gene
raal Nagata, zullen kunnen bedwingen.
Niettemin is door deze gewelddaad wel overduide
lijk gebleken dat het radicale drijven het kookpunt
heeft bereikt, en onaangename verrassingen niet zijn
uitgesloten.
Het spant waarlijk niet alleen in Abessynië!
Ook het Verre Oosten vraagt onze volle aandacht,
temeer daar de in China uitgebroken regeeringscrisis
er niet bevorderlijk voor is om de Japanners rustig te
houden. Het zou wel eens kunnen gebeuren dat de
„frontofficieren" van deze tijdelijke zwakheid der
Chineezen eens gebruik willen maken.
Honderden dooden.
Nader wordt omtrent den dijkdoorbraak hij Ovada
gemeld, dat de stuwdam bij Molare is doorgebroken.
De watermassa's hebben groote verwoestingen aange
richt. Tot voorbij Ovada werden nog talrijke huizen
overstroomd. Vele inwoners vonden den dood in de
golven. In Ovada stortten ongeveer 20 huizen in
Er worden ongeveer 100 personen vermist, doch de
mogelijkheid bestaat, dat tijdens de paniek velen hun
ner een toevlucht gezocht hebben in de bergen en
dus nog in leven zijn.
Ofschoon laat in den avond nog steeds geen offi
cieele mededeelingen verstrekt waren, werden toch
nog eenige verdere bijzonderheden bekend over het
ernstige ongeluk te Ovada.
Volgens de toen ontvangen berichten had men den
indruk, dat ongeveer 50 personen het leven bij den
dijkdoorbraak hebben verloren.
In de omgeving der stad had gisteren een zwaar
onweer gewoed, dat gepaard ging met wolkbreuken
en stormvlagen, tengevolge waarvan de rivieren Orüa
en Stura en het niet ver van Ovada gelegen meer
Orbicella hun waterniveau snel zagen stijgen, zoozeer,
dat tenslotte de dijk doorbrak. De golven vernielden
ten straatweg over een lengte van 20 M., terwijl de
geheele omgeving onder water kwam te staan. Toen
de watermassa's talrijke, huizen deden instorten en.
toen men zag hoe vee en zelfs menschen in de zie
dende golven meegesleurd werden, maakte zich van
de bevolking een paniek meester.
Reuter meldt nader uit Rome:
In de in Boven-Italië gelegen stad Ovada, die
10.000 inwoners telt, heeft zich in den loop van he
denmiddag, gelijk eerst, hedenavond hekend wordt,
een ernstige dijkdoorbraak voorgedaan. De Orba
trad buiten zijn oevers en deed een dijk bezwijken.
Met angstwekkende snelheid drongen de water
massa's de stad binnen, waar verscheidene huizen
vernield werden. Hedenavond verluidde, dat onge
veer 100 personen om het leven zijn gekomen. Tot
dusverre ontbreken echter nadere bijzonderheden.
Volgens de laatste hier binnengekomen
berichten schijnt de dijkdoorbraak in Ovada
nog veel ernstiger gevolgen te hebben gehad
dan eerst werd aangenomen.
Naar verluidt is niet Ovada zelf, maar
veeleer het dorp Molare het zwaarste ge
troffen. Het ligt in de onmiddellijke nabij
heid van het meer van Orbicella, dat gevoed
wordt door de beide rivieren Orba en Stura.
Vrijwel alle huizen van Molare zijn inge
stort. Men vreest hier, doch acht het wel
waarschijnlijk, dat van de 700 inwoners van
Molare 500 zijn verdronken.
Het dorp is van alle verkeer afgesloten
Vier bruggen zijn door de watermassa's weg
gesleurd.
De laatste berichten melden:
Men gelooft, dat bij dén watersnood in de om
geving van Ovada 1000 personen om het leven
zijn gekomen, doch tot nu toe is niet moge
lijk het jniste aantal slachtoffers op te geven.
Portugal zal geen gebied afstaan.
Het is ook niet
verkoopen.
bereid arondqebied te
Naar aanleiding van de steeds hardnekkig t.erug-
keerende berichten dat de oplossing van de Itali-
aansch-Abessiinsche kwestie zou worden gezocht in
den verkoop van de Portugeesche kolonie Mozam
bique aan Italië, publiceert de „Echo de Paris" de
volgende verklaring van het Portugeesche gezant
schap te Parijs:
1. De Portugeesche koloniën, die een integreerend
deel van het gebied der natie uitmaken, kunnen
niet het voorwerp van eenigerlei diplomatieke be
spreking of van een financieele transactie ziin.
2. De financieele toestand van Portugal, die als
voorbeeld mag worden genoemd, sluit iedere moge
lijkheid uit. van een eventueele financieele schade
loosstelling, want Portugal heeft die niet noodig.
3. Tegen de Portugeesche eigendomsrechten op
overzeesche gebieden kan niets met reden worden
aangevoerd. Portugal bezit deze rechten od grond
van eeuwenoude wetten en on grond van een koloni-
aan beheer, dat de vergelijking met elk andere kan
doorstaan.
4. Het zou nutteloos ziin te meenen, dat eenig
deel van het Portugeesche grondgebied door wie ook
op vreedzame wijze zou kunnen worden geroofd,
want de regeering en het volk van Portugal zouden
met alle krachten en alle middelen op de bres staan
voor de verdediging van hun rechten.
Als oorlog de drijfveer is.
De ontwikkeling van Eritrea.
Hef „Giornale dTtalia" bevat een uitvoerig rapport
over de ontwikkeling van de Oost-Afrikaansche ko
lonie Eritrea, voornamelijk in. de afgeloopen zes
maanden.
In deze periode steeg het aantal schepen, dat de
haven van Massaoea aandeed, tot gemiddeld vijftien
per dag, terwijl 1000 ton goederen per dag door mid
del van auto's naar het binnenland worden getrans
porteerd.
Het spoorwegverkeer op het traject Massaoea-
Asmara is uitgebreid en in plaats van twee ver
trekken thans zes treinen per dag. Men beschikt over
41 locomotieven en 140 wagons.
In de laatste maanden zijn 109 K.M. straat
weg hersteld en 306 K.M. straatweg nieuw
gebouwd. Er worden momenteel 15 nieuwe
bruggen gebouwd, waarvan een 132 meter
lang is. Ook op het gebied der watervoor
ziening heeft men belangrijke vorderingen
gemaakt. Vijftien bronnen zijn gerestaureerd,
62 nieuwe bronnen gegraven en 12 reser
voirs gebouwd.
Van bijzondere bcteekenis is het aquaduct bij
Asmara, dat dagelijks 1500 kubieken meter water
levert. Zeventien ziekenhuizen zijn voorts gebouwd
en overgedragen. Alle telefoonlijnen zijn verbeterd
en 38 nieuwe radiostations zijn gebouwd.
De stadsbevolking van Asmara steeg in de afge
loopen maanden tot 55.000 zielen, waarbij echter zijn
inbegrepen de 25.000 arbeiders uit Italië, dio de laat
ste maanden in verband met de oorlogsvoorberei
ding tegen Abessinië zijn gearriveerd.
Het Hitler-snorretje.
De „Times" meldt uit Wecnen, dat de j'onge natïo-
naahsocialisten opdracht hebben gekregen hun snor
te laten staan in den vorm van die van Hitier. Een
dagblad te Weenen, dat deze onthulling doet is vol
gens den correspondent bekend voor zijn ijver clan
destiene activiteiten der nationaal-socialistcn op te
merken. Het blad verklaart te weten, dat het geheime
bevel tot de nazi's is gericht. Andere uiterlijke en
zichtbare teekenen van hun streven, andere midde
len tot wederzijdsche herkenning zijn geleidelijk ver
boden. Brine hemden en banden verdwenen, toen
de partij verboden werd. Witte kousen onder korte
broekjes of plus four werden niet toegestaan, indien
zij in te provoceerend aantal verschenen, terwijl het
ook op andere wijze moeilijker werd gemaakt uit
druking te geven aan hnn politiek streven.
Bemanning van visschersvaartuig gered.
Het visschersvaartuig SCH. 291, dat in nood ver
keerde, is tegen de Zuiderpier wrak geslagen. De be
manning is cloor de reddingboot gered.
Een fraai overzicht over de Fransche oorlogshaven Toulon, die enkele dagen geleden
gedurende eenige uren in handen der communisten was.
Ik wil ook helpen!
Groote plannen in voorbereiding.
Zooals wij reeds hebben medegedeeld zal op 21
Augustus de Polderdag worden gevierd. Op dien dag
wordt het vijfjarig bestaan van de Wieringermeer
feestelijk herdacht; de feestcommissie heeft ihttis*
schen de nqodige.voorbereidingen kunnen treffen en
thans kan worden medegedeeld dat het reeds aange
kondigde programma vrijwel ongewijzigd zal worden-
uitgevoerd.
De Minister van Waterstaat zal de feestelijkheden
gedeeltelijk met zijn tegenwoordigheid vereeren.
In den ochtend zal de schooljeugd door een gooche
laar worden bezig gehouden, waarna des middags een
ware keur van sport- en behendigheidswedstrijden
op het programma staan.
Tal van Landelijke Rijvereenigingen werken me
de, terwijl aan de nog altijd populaire volksver»
makelijkheden, als touwtrekken, hindernisloopen,
etc., een belangrijke plaats is ingeruimd.
Om 8 uur begint een bonte avond: optreden van de
plaatselijke muziekvereenigingen, enkele demonstra»
ties der gymnastiekvereniging „S.M.T.", optreden
van een cabaretgezelschap, misschien enkele goochel
toeren.
Een vuurwerk zal den avond besluiten, terwijl
waarschijnlijk ook de toren der Hervormde Kerk
te Middenmeer zal worden verlicht.
Wanneer een en ander, evenals verleden jaar,
door goed weer wordt begunstigd, kan het geheel
een prachtige dag worden.
Nederlandsch schip over tijd.
Groote onrust.
Reuter seint uit Londen:
Lloyds heeft per radio aan alle schepen, die zich
in het Engelsche Kanaal bevinden, gevraagd om in
lichtingen over het Nederlandsche motorschip
„José Maria". Te St. Cath'erinus Point op de Zuid
punt van Wight werd gistermiddag van het En
gelsche motorschip „Pacific Coast" een mededeeling
ontvangen, dat men de „José Maria" dien ochtend
om kwart voor zes van Hurstcastle had zien vertrek
ken. Het schip had Dover aangedaan, op weg van
Schiedam naar Plymouth op 2 Aug., met schade aan
de stuur-inrichting. Het was in den morgen van 6
Aug. naar Plymouth vertrokken; sindsdien had men
niets meer van het schip gehoord.
Een millioen gestolen.
Brutale iuweelendiefstal in Monte Carlo.
In Monte Carlo ziin in den nacht, van Maandag
op Dinsdaer uit een iuwelierszaak op ongelooflijk
brutale wijze iuweelen gestolen met een waarde van
1 millioen francs. De dieven hadden door de muur
van een aangrenzend, op dit oogenblik leeg staand
hotel een opening geslagen naar de schatkamer van
den juwelier, die overigens zeer zwaar gegrendeld
was. Teneinde zich niet. te vergissen bii hun nach
telijk werk en nrecies uit, te komen in genoemde
schatkamer, hadden zij eenige dagen te voren als
electricicns een bezoek gebracht aan de juweliers»
winkel, waar zii de noodige onmetingen voor hun
inbraak verrichtten. De niets vermoedende juwelier
had den bandieten rustig de leidingen laten con»
trolcercn.