Nationaal Hengel-concoors Hoe is de Tarantella - ontstaan te Schagen. Een succesdag voor de H.S.V. „De Baars". Slechte vangst. De heer Smit Jongbloed koning van den dag. „Het Baarsje", Haarlem, wint de beker. Zondag werd door de Hengelsportvereeniging „De Baars" te Schagen een Nationaal Hengel-Concours georganiseerd in de Schager-sloot bij Tolke in de gemeente Schagen. Toen wij om kwart over achten bij het clublokaal arriveerden, was er reeds een geweldige drukte. Een ieder kreeg daar z'n num mer en werden verdere inlichtingen door de jury bestaande uit de heeren Jac. Holtz, voorzitter, P. Brantenaar, secretaris en C. Naber, comm., gegeven. Vol verwachting van de dingen die komen gingen, stegen wij op ons rijwiel en zijn met de hengelaars naar Tolke gekart. Daar aangekomen bleek alles in gereedheid gebracht, zoodat de 64 deelnemers aan den persoonlijken wedstrijd zonder eenige stoornis op hun plaats konden gaan staan. Tegelijkertijd met de 64 mannelijke hengelaars ar riveerden tevens ongeveer 35 vrouwelijke hengelaar- sters, die elkaar ook gingen bekampen. Deze waren echter minder stil dan de heeren, want spoedig klonk over de weilanden hun clublied. Om ongeveer 9 uur kon de hoofdcontroleur, de heer de Jongh het eerste sein geven. Dit vond plaats voor het voeren en diepen. Vooral de Haarlemmers maakten van het voeren een stevig gebruik. Groote bussen met voer hadden deze meegenomen. Handen vol werden te water gegooid, om toch maar zoo veel mogelijk witvisch om hun aas te trekken. Het tweede signaal klonk spoedig. Hengels boven water. Allen klaar! daar gaat het derdo signaal en 64 snoeren met aan de haak waarschijnlijk wel 64 soorten aas verdwijnen in de diepte. De persoonlij ken wedstrijd is aangevangen. De Haarlemmers wa ren sterk favoriet. Vooral de Haarlemsche kampioen de heer Smit Jongbloed begon reeds direct met vangst. De anderen vingen niets en de heer Smit Jong bloed ving maar door. Toch ging het niet naar ge noegen. Er werd te kort gevangen om spannend te zijn, want toen de kampioen er reeds 10 had. had den de anderen er slechts 1 of 2 en de meeste hen gelaars nog in het geheel niets. Zoo verstreek het eerste uur van den persoonlijken wedstrijd. De heer Smit Jongbloed had er 19 ver schalkt, zoodat deze no. 1 werd gevolgd door z'n clublied F. Bezoije, die er slechts 6 had gevangen. De Haarlemmers hadden zich in dezen wedstrijd reeds van hun beste zijde laten zien. Geen der an deren had ook maar de kans gehad om hun te be naderen. Daarom is het zoo'n uitstekend succes wat de heer v. Stipriaan uit Barsingerhorn behaalde, die tusschen dergelijke zware concurrenten als eenigst hengelaar uit onzen omtrek den 8st.en prijs behaalde. De corps wedstrijd ving om ongeveer 11 uur aan. Zeven corpsen stelden zich op te weten: „Het Baarsje 1" H,aarlem, „Morgen rood 1", Haarlem; „Het Baarsje 2", Haarlem, H.S.V. „De Baars", Schagen, H.S.V. „De Baars 2", Schagen, „Vischlust 1", Alkmaar en „Vischlust 1", Barsinger horn. Dit kon wel eens een mooicn strijd worden. „Vischlust" uit Alkmaar opende de vangst en na.m de leiding. „Het Baarsje 1", uit Haarlem liet het er niet bij zitten en door middel van den heer Smit Jongbloed namen ze dan ook reeds vlug de leiding over om deze niet meer af te staan. Er werd nu nog slechter gevangen dan in den persoonlijken wedstrijd Men moet bedenken dat de corpsen bestonden uit 8 hengelaars, die een uur moesten hengelen. In het vorig uur had de heer Smit Jongbloed er 19 gevan gen, doch thans kon deze er niet meer bemachtigen dan 9. Dit was reeds voldoende om den beker bin nen te halen. Totaal vingen „Het Baarsje 1" er 22 stuks. Gevolgd door „Vischlust" uit Barsingerhorn met 4 stuks. Het is toch bijzonder weinig, 4 stuks in 1 uur door 8 hengelaars. Om 12 uur ging de signaalhoorn voor de laatste maal en was het hengelconcours geëindigd. Na afloop dezer wedstrijden vond onmiddellijk de prijsuitreiking plaats in café Het Oude Slot te Scha gen. Hier was het dat de humorist Jack Funny, mee gebracht door het vischcollege „Het Baarsje", Haar lem, eenige aardige liedjes en muzieknummertjes ten beste gaf. De gezelligheid verhoogde hierdoor in hooge mate. De prijsuitreiking. De heer Pronk, voorzitter van de H.S.V. „De Baars" neemt het woord en dankt de verschillende vereenigingen voor hun medewerking om deze dag te doen slagen. Vooral is spreker opgevallen de gezel ligheid die er hecrschte langs den waterkant. Spre ker hoopt dat de vereenigingen elkaar nog vele ma len in andere wedstrijden hetzij in Haarlem of Scha gen zullen mogen ontmoeten en dat de wedstrijden dan een zelfde verloop mogen hebben. Alleen dan een beetje meer vangst. Thans krijgt de heer J. Holtz, voorzitter der jury, het woord. Als vice-voorzitter der vereeniging en als voorzitter der jury rust op mij de aangename taak de prijzen van dit eerste vischconcours alhier uit te reiken. Geslaagd mag ik niet zeggen dat dit concours is, want daarvoor is de vangst te klein geweest. Wij hadden gaarne de profs aan het werk gezien, doch dit heeft niet zoo mogen zijn. Niettemin is het een schitterenden dag geweest. Ik hoop dat de verschil lende personen, alsook de verschillende bestuursleden der aanwezige vereenigingen zich dermate hebben ge amuseerd, dat we ze weer eens in Schagen mogen terug zien. Het deed de jury aangenaam aan dat reeds direct na het verzenden van de uitnoodigingen van onzen secretaris aan de vereenigingen zooveel brieven van deelname werden ontvangen. Hier is het bestuur en ook de jury zeer erkentelijk voor. Spr. hoopt dat als een volgend concours wordt gehouden, allen weer aanwezig zullen zijn, ook als het alleen om de baars gaat, waarbij de H.S.V. „De Baars" dan ook een woordje mee zal kunnen spreken. Persoonlijken wedstrijd: 1. Smit Jongbloed, Haar lem 19 stuks; 2. F. Bezoije, Haarlem, 6 stuks; 3. H. van Veen, Haarlem, 5 stuks; 4. N. van Dijk, Haar lem 3 stuks; 5. H. Smits, Haarlem, 2 stuks na loting; 6. J. Hommers, Haarlem, 2 stuks; 7. W. v. Broekhuy- zen, Haarlem, 2 stuks; 8. G. van Stipriaan, Barsin gerhorn, 1 stuks, na loting; 9. A. v. d. Poll, Haarlem 1 stuks; 10. F. Kruijer, Haarlem 1 stuks; 11. C. Mar- tins, Haarlem 1 stuks; 12. H. Lijsing, Haarlem 1 st., Er werd geloot om de 5 laatste prijzen tusschen 13 hengelaars, die elk 1 vischje hadden gevangen. Ko ning van dezen persoonlijken wedstrijd werd de heer Smit Jongbloed, Haarlem met 19 gevangen stuks. Corpswedstrijd: 1. „Het Baarsje I", Haarlem 22 st. Groote beker beschikbaar gesteld door de Amstel- brouwerij; 2. „Vischlucht 1", Barsingerhorn, 4 stuks. Kleine beker beschikbaar gesteld door de Heinekens Brouwerij; 3. „Vischlust 1", Alkmaar, 2 stuks, lau werkrans; 4. „Het Baarsje 2", Haarlem, na loting met „Vischlust 1", Alkmaar, 2 stuks, lauwertak. 5. H.S.V. „de Baars 2" Schagen, 1 stuks na loting met Morgenrood, Haarlem, medaille. 6. „Morgenrood", Haarlem, 1 stuks, medaille; 7. H.S.V. „De Baars 1", Schagen met geen gevangen visch. Door den heer P. Bontes was een zilveren medaille beschikbaar gesteld voor dien hengelaar, die over beide wedstrijden de meeste visch kon vangen. De heer Smit Jongbloed kon deze medaille ook in ont vangst nemen en moest ten derde male voor de jury tafel verschijnen. Totaal had deze er 28 gevangen van de 84 gevangen vischjes over beide wedstrijden. Ten laatste kwamen de dames aan de beurt. Deze wedstrijd had als uitslag: 1. Mevr. Bezoije, lauwer tak beschikbaar gesteld door den heer C. Bontes; 2. Mevr. Rosman, medaille beschikbaar gesteld door den heer P. Bontes; 3. Mevr. Eberlé, meaaille, besch. gest. door den hr. P. Bontes; 4. mevr. Schepers, med. beschikbaar gesteld door den heer P. Bontes. Alle dames waren afkomstig uit Haarlem. Mevr. Deen dankte den voorzitter der jury hartelijk voor de gastvrije ontvangst in Schagens wateren en spreekt den wensch uit dat als ze weer eens in Schagen ko men hengelen, de Schager dames niet zullen thuis blijven. Deze dame overhandigt de eerste prijswinster mevr. Bezoije nog een ruiker bloemen, beschikbaar gesteld door den heer en mevr. v. Erp. Tenslotte dankt de heer Holtz alle medewerkenden hartelijk in het bijzonder het polderbestuur voor het vrijgeven van het vischwater voor dezen dag, bene vens controleurs en den heer v. Erp voor 't beschik baar stellen van hun localiteit. Hierna werd nog gesproken door mevr. Deen en den heer Lutjeharms Sr. Het was inmiddels half drie geworden. Een buitengewoon geslaagde dag geweest voor de H.S.V. De Baars. WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1935. HILVERSUM (1075 M.) VARA-Uitzending. 8.C0 Orgelspel J. Jong; 8.30 Gram.pl. 9.30 P. J. Kers: Onze keuken. 10.00 Morgen wijding VPRO. 10.15 Voor Arb. i. d. Continubedr.: De Flierefluiters o.l.v. E. Walis, C. Steijn (orgel), VARA-Tooneel olv. VV. v. Cappellen, en C. Schaake- Verkozen (lezing). 12.00 Gram.pl. 12.15 De Noten krakers olv. D. Wins. 1.001.45 E. Walis en zijn orkest. 2.00 Gram.pl. 2.15 Orvitropia olv. J. v. d. Horst. 3.00 Voor de kinderen. 5.30 Fantasia, olv. E. Walis. 6.15 De Beheminas olv. J. v. d. Horst; 7.00 Sportuitzending. 7.20 Zang door Cecily Brenner (mezzo-sopraan). 7.50 Bij den verkeersdokter. 8.00 Herh .SOS-ber.h, nieuwsber. en VARA-Varia. 8.15 Gram.pl. 8.30 Declamatie J. v. Oogen. 8.45 VARA-or- kest olv. H. de Groot. 9.30 .Nocturne", spel van Ty« Ier, vert. v. Nierop, M.m.v. het VARA-Tboneel olv, W. v. Cappellen. 10.00 VARA-Orkest olv. II. de Groot, 11.00 Gramofoonplaten, en pianospel J. Jong. 11.30-* 12.00 Orgelspel C. Steijn. HUIZEN (301 M.) NCRV-uitzending. 8.00 SchriftLezing en medita tie. 8.15—9.30 Grara.pl. 10,30 Morgendienst olv. Ds, J. Dijk. 11.00—12.00 en 12.15 Kwintetconcert olv. P« v. d. Hurk. 12.45 Gram.pl. 1.30 Concert door S. Bol- ten (alt-mezzo), J. Hes (viool, altviool en klarinet) en M. Hoogers-Höfel (piano). 3.00—3.45 Orgelspel Ci v. Drieëmhuizen. 4.00 Pianorecital Chr. Veeloo. 5.00 Kinderuur. 6.00 Gram.pl. 6.30 Afgestaan. 7.00. Ned* Chr. Persbureau. 7.15 Reportage. 7.30 Kapitein© E* W. Wansink: Het Leger des Heils en de achter* buurten. 8.00 Berichten. 8.05 Haarl. Orkestvereeiv olv. F. Schuurman. 9.00 Causerie. Ds. P. C. Jong bloed. 9.30 Vervolg concert (Om 10.00 Berichten)* 10.30—11.30 Gram.pl. DROITWICH (1500 M.)l 10.3510.50 Morgenwijding. 11.05 Gram.pl. 11.50 Or gelspel S. Torch. 12.35 Ch. Manning's orkest. 1.35 Or gelconcert W. G. Webber. 2.20 BBC-Northern Orkest olv. Marrison. 3.10 Pianorecital E. Lush. 3.35 StecL Orkest Bournemouth olv. R. Austin, mmv. A. Pig< gott (cello). 5.05 Gram.pl. 5.35 Lou Preager's Band* 6.20 Berichten, 6.50 Orgelspel Reg. Dixon.. 7.20 BBO Orkest olv. Sir Granville Bantock. 8.20 Medvedeff's Balalaika-orkest m.m.v. solisten. 9.00 „Amada", spel van Whitaker-Wilson en H. Rose. 10.00 Berichten* 10.20 Amerikaansch nieuws. 10.35 Het Bridgewatei; Harpkwintet. 11.20—12.20 Maurice Winnick"s Band, RADIO-PARIS (1648 M.) 7.20 en 8.20 Gram.pl. 12.35 Orkestconcert olv. Tou che. 7.50 Gram.pl. 8.20 Gevar. concert. 9.05 „Britan- nicus", spel van Racine. 11.1012.35 Dansmuziek* KALUNDBORG (1261 M.) 12.202.20 Concert uit rest. „Wivex". 3.50-5.50 Concert uit Rest. „Kilden". 8.20 Omroeporkest olv. L. Gröndahl. 9.35 Noorsche volksmuziek. 10.00 Loe- we-balladen. 10.35 Symphonieconcert olv. Gröndahl, 11.2012.50 Dansmuziek. g KEULEN (456 M.) 6.50 Orkestconcert, 11.30 Pianorecital. 12.20 Gevar* concert. 2.35 Gram.pl. 4.20 Zang, viool en piano* 5.20 Gevar. concert. 6.35 Taptoe. 7.25 Volksliederen- concert mmv. Omroepkoor olv. Breuer, en solisten, 8.35 Zie Deutschlandsender. 9.05 „Brigadevermitt- lung", spel van Johannsen. 10.50—12.20 Keulsch Sym- phonie-orkest en Omroepkleinorkest. BRUSSEL (322 en 464 M.) 322 m.: 12.20 en 1.30—2.20 Het Constantin-orkest. 5.20 Gram.pl. 5.50 Viool en piano. 6.35 Zang. 6.53 Gram.pl. 8.20 Symphonieconcert olv. Meulemans. 10.30—11.20 Dansmuziek. 484 M.: 12.20 Gram.pl. 12.50 Salonorkest olv. Walpot. 1.50—2.20 Gram.pl. 5.20 Or gelconcert. 5.50 Vioolrecital. 6.50 Harprecital. 7.05 Gram.pl. 8.20 Salonorkest olv. Walpot, en reportage, 10.3011.15 Gram.pl. „Hi-hi!, die wil ik hebben mammie. en opnieuw bloeit de heide. In de veertiende eeuw heeft Italië een epidemi sche danswoede gekend, die vooral onder de vrou wen voorkwam. Aan deze plaag ging een andere vooraf, waarover we minder weten: een epidemische melancholie, vergezeld gaande van (tijdelijk) ver lies van spraakvermogen, eveneens voornamelijk de vrouwen treffende. Als oorzaak dezer verschijnselen werd, in den tijd dat ze heerschten, de beet van de tarantula, een jachtspin, beschouwd. Nadat de epi demie geruimen tijd gewoed had, toonde een voor naam Italiaansch arts aan, dat de beet van de taran tula wel pijnlijk, maar overigens ongevaarlijk was. Deze geneesheer heette Nicolaus Perottus, en zijn waarnemingen zijn later door den vermaarden Pa- racelsus bevestigd. Achteraf blijken melancholie zoowel als danswoe de slechts verklaarbaar te zijn als uitingen van een volkszenuwziekte.a Van bedriegerij en aanstellerij in den gewonen zin kan hier geen sprake zijn. Het meerendeel der patiënten moet aan den samenhang tusschen de tarantulabeet en de ziekteverschijnselen geloofd hebben. Ieder zenuwarts weet thans, dat een neurose steeds als het ware 'n gelegenheid afwacht om zich te laten gelden, en we moeten daarom het „tarantisme" zóó opvatten, dat de neiging tot melan cholie en daarop volgende danswoede in sterke mate aanwezig was vóór de beet van de spin. Daar verder is aangetoond, dat de tarantula niet zeer bijtlustig van aard is, moeten velen zich bovendien slechts verbeeld hebben, gebeten te zijn. Wat overigens de diepe oorzaken der epidemie zijn:daarover staat niets met zekerheid vast. Het blijft altijd moeilijk ver klaarbaar, dat zoo'n geval niet tot enkele individuen uit eikaars naa6te omgeving beperkt blijft. De eerste lijdster aan tarantisme zou een vrouw uit de buurt van Brindisi in Zuid-Oost Italië ge weest zijn. Volgens de hierboven vermelde weten schappelijke opvatting zouden we haar de „schep ster' of „stichtster" van het tarantisme mogen noe men, en inderdaad valt de overeenkomst tusschen het verloop der epidemie en de ontwikkeling van een of andere religieuze sectie niet te loochenen. Men be schouwt als drijfveren onbewuste strevingen, die zich in een meer of minder bedekte vorm uiten. Deze strevingen meent men met name te kunnen noemen, omschrijven en toelichten, waarop we niet nader ingaan. Maar ook, als de genoemde opvatting juist is, kan men zooals gezegd de verbreiding van de kwaal niet bevredigend toelichten. Men zegt, dat een levenslustige boerenvrouw uit rindisi op 'n dag plotseling lijkbleek werd en eeni ge uren lang haar spraakvermogen kwijt raakte. Na enkele dagen kreeg ze nogmaals een aanval. Tooneeltarantella. Daarna begon ze haar sieraden, waarop ze altijd zeer gesteld was geweest, af te leggen, en tenslotte verviel ze tot zware melancholie. De geschiedenis werd bekend, zoodat de vermaardste geneësheeren des lands er zich mee gingen bemoeien, en hierin kunnen we een oorzaak zien van het feit, dat de kwaal later zoo veel patiënten vond. De overlevering wil verder, dat de boerin tegen over de medici het stilzwijgen bewaarde, maar aan een herder vertelde, dat haar kwaal het gevolg was van een beet der tarantula. Hier gaat het gezegde op: „Se non vero, ben trovato". Want de huidige zielkunde kent talrijke voorbeelden van een derge lijke houding, door zenuwzieke menschen aangeno men. en heeft daar zijn verklaringen voor. Door de mededeeling aan den herder was het hek als het ware van den dam; hij beteekende zooveel als: „Wil men een goede grond hebben om melan choliek te zijn, zooals ik, dan moet men de tarantula er bij halen." Althans zoo vat de psychologie het op. Dit beduidt niet, dat de vrouw opzettelijk bedrog gepleegd zou hebben, maar wel moet van onopzette lijk bedrog sprake zijn. Ze gaf als het ware een tee- ken aan het onbewuste van adspirant-patiënten in der" plaats, dat de zieken, waar anders geen bewe« ging in was te krijgen, wild op de maat van de mu ziek gingen dansen. Vooral een bekend wijsje uit dien tijd: de pastorale, had een verbijsterende uitwerking* De patiënten dansten, totdat ze uitgeput neervielen De overlevering wil alweer, dat de boerin, die het eerst ziek was geworden, toen ze uit haar dansbo* wusteloosheid ontwaakte, verklaarde zich als herbo ren te voelen. Ze had acht uur achter elkaar gedanst. Wat de artsen niet hadden gekund, hadden de muzi kanten bereikt (met onbewust goedvinden van de vrouw, beweert de moderne psychologie). Ook ditmaal vond haar voorbeeld navolging. Men ziet, dat de vrouw, aldus beschouwd, op een soort koningin, een heerscheres lijkt. Eigenaardig is verder, dat de pastorale een herderslied is en ook het dan sen op zichzelf kan het uitgangspunt vormen van zielkundige beschouwingen, die we hier niet zullen houden. In iedere stad en in ieder dorp werden de muzi kanten met vreugde begroet. Geen heelmeester kon het in populariteit tegen hen opnemen. Overal wer den met de wilde danskuur resultaten bereikt. Maar intusschen deden zich ook steeds nieuwe gevallen van melancholie voor. waarbij als oorzaak de beet van de tarantula werd opgegeven. De iadht op de spinnen werd voortgezet, en daar de Napo- litanen niet overal tegelijk konden wezen, vorm den zich andere muziekkorpsen, die door het land trokken om muzikale hulp te bieden. Niet alleen vrouwen, ook grijsaards en kinderen werden door de dansdrift meegesleept. Er ontwikkelden zich verscheidene soorten heilmuziek, waarvan bij zeer moeilijke gevallen vooral 'n lied. dat te Tarenta ge zongen werd. groote diensten bewees. We mogen veronderstellen, dat de overeenkomst in klank tus schen de naam van de havenstad en die van de spin, geen gering aandeel in het succes heeft gehad. Al spoedig groeiden de door de zieken gemeen schappelijk ondergane kuren tot volksfeesten uit. Tenslotte heeft ieder mensch de verklaring in zich van de geheimste psychische verschijnselen (en zoo goed en zoo kwaad als het tengevolge van allerlei ondervindingen en trekken gaat, handelt hij ook overeenkomstig deze onbewuste wetenschap), maar slechts weinigen is het gegeven van deze kennis be wust iets te weten en dat te kunnen formuleeren. Het geneesmiddel bleek in veel gevallen erger dan de kwaal. Degenen, in wie een sterke doodsdrang aanwezig was en die er met melancholie niet kwa men, gebruikten de dansroes om zich in zee te stor ten. Ook had de muziek vaak geen blijvende uitwer king. Vele vrouwen kregen ieder jaar hun aanval en moesten dan ook prompt een kuur ondergaan. Na de proeven van Perottus en Paracelsuc nam de kwaal af. Maar hij had althans aan de kunst iets op geleverd: er was een dans geboren, die tot de beste behoort, die Italië bezit, en die tevens een goed voorbeeld is van het ontstaan van kunst en ons de richting wijst, waar we de basis van alle kunst kunnen zoeken. De tarantelle is later ook ten tooneele gebracht. den lande. Deze wenk werd goed begrepen, want eenigen tijd nadat het verhaal zich in het dorp en in de stad Brindisi verbreid had, meldde zich al een rijke koopman uit de haven bij den echtgenoot van de boerin ten einde informaties te krijgen: zijn dochter had namelijk óók een aanval bekomen. Toen er twee schapen over de brug waren, volgden er heele kudden. Overal brak de geheimzinnige ziekte uit en overal werden de spinnen voor het ge val aansprakelijk gesteld, zoodat een wilde jacht op dit dier begon. Het feit. dat de proeven van Perot tus en Paracelsus nog niet hadden plaats gehad, als mede de (on)wetenschappelijke goedgeloovigheid uit dien tijd in het algemeen, mogen als verdere oorza ken van de ontwikkeling der epidemie beschouwd worden. Maar de tarantismelijderessen vonden het nog niet genoeg. Er werd een nieuwe faze geschapen. Naar men zegt, was het weer het dorp bij Brindisi, dat het uitgangspunt werd. In de lente van het jaar na het uitbreken der kwaal kwam een Napoli- taansch reizend orkest naar het zuiden. De muzikan ten zongen en speelden op de gitaar. Zij begonnen steeds in zesachtstcmaat te spelen en dreven dan het tempo tot razende snelheid op. Daarbij had het „won- Een typische tarantellafiguur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1935 | | pagina 8