Goudgravers onder
de soldaten.
Zaterdag 7 September 1935. SCHAGER
COURANT.
Derde Blad. No. 9802
Een fantastische aanblik.
Het Knippatronen-apparaat „Frohne".
Theater Royal.
Orkaan woedt thans boven Georgia.
Weldadigheidspostzegels voor het kind.
Niet zonder bestaansmiddelen naar Spanje
De Bilt seint
Het vliegongeluk van Jhr. Sandberg.
Goud in de Italiaansche koloniën.
IN HET LICHT VAN SCHIJNWERPERS GRAVEN
MACHTIGE EXCAVATEURS HET TOEKOM
STIGE KANAAL.
Groote belangstelling aan den Lagedijkerweg.
De voortvarende aannemers, die dag en nacht be
zig zijn aan het graven'van het kanaal, dat straks
via Schagen de hjiven van Kolhorn met het Noord-
Hollandsch Kanaal zal verbinden, zijn thans begon
nen met het graven van de zijarm naar de Schager
haven.
Het is bij avond een fantastische aanblik, deze goed
geleide en uitmuntend georganiseerde werkzaam
heden gade te slaan. Scherpe lichten werpen dan
hun fel schijnsel op de donkere aarde, die bij hon-
derde kilo's tegelijk „in één haal" wordt opgegra
ven, om met één plomp in de wachtende kipkarren
te worden gestort, waarvoor, tot werken bereid, zuch
tend en steunend een dappere smalspoor locomotief
ptaat te wachten.
Tientallen Schagers wandelen de laatste dagen
£an ook den Lagedijkerweg op, om van dit zeldzaam
interessant gezicht te genieten.
En wij zijn er van overtuigd, dat velen van hen,
«ie zich niet zoo sterk rekenschap hebben gegeven
van de beteekenis der kanaal werken,: door de mach
tige en knarsende graafmachines en door de diepe
voor, die daar in het land van Oud West Friesland
wordt getrokken, zijn gaan begrijpen, dat er met
Schagen wat gaat gebeuren, dat het verlost wordt
uit zijn isolement.
Of zij ook zullen begrepen hebben dat deze groote
Verandering verplichtingen medebrengt?
Dat voorloopig het oog dient gevestigd te zijn op
aanpassing aan het nieuwe?,
Wij .vreezen maar.
EEN UITKOMST VOOR DE PRACTISCHE
HUISVROUW.
Dezer dagen waren we in de gelegenheid een de
monstratie bij te wonen met het knippatronen-appa
raat Frohne. Deze uitvinding, waaraan een langdu
rig experimenteeren voorafging, kan een ommekeer
genoemd worden op het gebied van patronen knip
pen, die de huisvrouw in staat stelt zonder ook
maar één kniples te hebben bijgewoond om zélf
alles op maat te knippen.
Bij het apparaat behooren mode 11 emboekenwelke
de meeste gangbare en eenvoudigste modellen bevat
ten, alsook de modernste creaties..' Bij al deze 'mo
dellen zijn kleine patroontjes afgebeeld (mouw,
voorpand, kraagje, enz), welke dan met behulp van
het apparaat op de vereischte maat kunnen worden
geteelcend.
Men heeft dus van alle onderdeelen een patroon,
een grondpatroon maken is dus overbodig geworden.
Een van de bezoeksters nam de proef op de som,
en knipte een willekeurige jurk op haar maat en in
derdaad, het stond als gegoten.
Wo kunnen daarom niet anders doen dan Iedere
practische huisvrouw aanraden van dit apparaat
kennis te nemen. En welke huisvrouw is niet pra'c-
tisch?
Lees daarom met aandacht de In dit nummer voor
komende advertentie van de firma P. Dekker, Laan
Schagen, die U over Frohne alles kan vertellen en
laten zien,
i
WERK GEGUND.
Het sloopen van bestaand pand, bewoond door den
heer J. J. Castricum alhier en het ter plaatse bou
wen van 3 woningen met bergplaats het een en
ander voor rekening van den heer A. de Wit te Hoorn
is gegund wat betreft het metsel- en timmerwerk
aan den heer G. Koning voor f 7959 en het schilder
werk aan den heer Goedhart voor f 630,
De huizen worden gebouwd,e zooals men weet on
der architectuur van den heer Jos. L. Overtoom te
Baarn.
MARKTOVERZICHT.
De aanvoer van vette koeien wordt van week tot
week grooter. De handel was iets beter: er was wel
kooplust en veel koopers. Prijzen pl.m. 25 ets, voor
de beste kwaliteit. De handel in gelde- en kalfkoelen
was matig. Graskalveren lang niet druk. Nuchtere
kalveren goed. De handel in paarden was heel goed.
De paardenkoopman Stammes van Heerhugowaard
verkoclit 4 veulens en 9 paarden, dat wil wat zeg
gen. In een paar dagen verkocht genoemde heer 28
stuks paarden: zooiets kan gemeld worden.
Oude slachtschapen tot f 18. hoogste noteering.
Jonge vette schapen handel matig, van f 1216. De
handel in magere schapen was stil. Lammeren voor
de weide f 47, voor den dood f 6S. handel matig.
In bokken en geiten was weinig te doen. De handel
in biggen en schrammen was. goed. Vette varkens
duur, er was weinig aangevoerd, tot 22 ets. Onbegrij
pelijk dat er zoo weinig kippen hier worden aange
voerd. Naar de koopers ons meldden, kunnen er wel
meer aangevoerd worden, ze willen ze graag koopen.
SPARTA-NIEUWS.
Was voor Zondag a.s. de'wedstrijd Sparta IH.E.
D.W. I (Amsterdam) eerst vastgesteld, doordat H.E.
D.W. voor denK.N.V.B-beker moest spelen, ging dit
niet door Deze vereeniging was echter zoo sportief
een andere Amsterdamsche vereeniging uit te noo-
digen voor Sparta. zoodat wij nu de 3e kl. K.N.V.B.-
cr O.D.E. I op bezoek krijgen. Volgens nadere In
lichtingen, welke wij bekwamen, is dit een uiterst
snel elftal, wat technisch zeer goed speelt. Daar
Sparta I echter volledig uitkomt, zal het dus aan
spanning niet ontbreken. De opstelling der elftallen
is: O.D.E. I: J. I. Furth; Daaf F. Hermans. J, Loon-
stijn; J. Polak, Elly Baimlberger. Sal Rooselaar; Ben
ny .Prijs, Jac. Cardozo, L. Coppenhagen, H. Reis, S.
van Locheon.
Sparta: D. Arnoldus: V. Vlottes. P. Boon: S. Groo-
tes, R. Rus, E. Rus, C. de Moor, D. Schoorl G. J
Boontjes, D. Ruig W. Rus.
Zoo men ziet is P, Boon die de laatste wedstrijden
in Sparta 2 uitkwam weer naast Vlottes geplaatst
wat gezien zijn goede spel van den laatsten tiid en
jarenlange routine wel was te verwachten.
VAN DE WALMAAR NIET TE WATER.
De heer W. reed dezer dagen met zijn automobiel
in onzen nieuwen polder met een kalm gangetje in
de richting Nieuwersluis. Hij wilde een stilstaande
automobiel passeeren, doch juist op het moment dat
de heer W.- dezen stilstaanden auto naderde, werd
deze in beweging gezet en een aanrijding volgde.
De heer W. kwam inet zijn voertuig in een naast
den weg loopende droge, sloot terecht. De auto had
een verbogen spatbord, terwijl er ook iets aan de
stuurinrichting haperde. De lieer W. zelf bekwam
geen letsel. Met vereende hulp haalde men de auto
weer op den weg.
De Spionne van Stamboul, met Myrna Loy en
George Brent in de hoofdrollen een zeer spannen
de en boeiende film, die deze week in Theater Royal
draait.
Deze episode uit den-wereldoorlog vangt, aan in
een Zwitsersch sanatorium, een zenuwpatiënte, die
van een langdurigen aanval van krankzinnigheid nog
niet geheel is hersteld, eiken dag aan de binnenzijde
van het hek hunkerend staat uit te zien naar de
komst van den man, dien zij liefheeft en dien
zij denkt in den dood te hebben gedreven.
In den wereldoorlog was deze Duitsche vrouw be
roemd als spionne onder den naam van Fraulein
Doktor. Eindelijk ziet zij op een dag een jongen man
naderen. Zij gelooft, dat het Beall is, haar geliefde
uit de oorlogsdagen, die tot haar terugkeert. En ze
heeft goed gezien, haar hoop, dat hij nog leeft, is be
waarheid. Thans krijgen wij het verhaal van de
schokkende gebeurtenissen, welke tot haar geestes
stoornis aanledir.gr raven.
Een armelijk gekleede vrouw werd in 1915 aan de
BelgischDuitsche grens op vermoeden van spion-
nage gevat en naar Berlijn gevoerd, waar zij voor
baron von Sturrn, den chef van den Duitschen spion-
nage-dienst, wordt geleid. Deze baron heeft zooeven
een onderhoud gehad met de generaals der opperste
legerleiding. Men heeft ontdekt, dat via de Turlcsche
stafofficieren geheimen zijn uitgelekt naar Engeland,
betreffende de verdediging der Dardanellen. Thans
herkent von Sturm in de bewuste vrouw zijn beste
medewerkster, de beroemde spionne Fraulein Doktor.
Hij wensclit den spion Krüger naar Konstantinopel te
zenden ter ontmaskering van den Turkschen ver
rader, doch Fraulein Doktor wantrouwt Krüger.Deze
blijkt inderdaad een Engelsch spion te zijn. Bij zijn
gevangenneming ten huize van een tandarts, wordt
ook een Amerikaansch student in de medicijnen,
Douglas Beall geheeten, als verdachte gearresteerd.
Hij wordt, vrijgelaten, doch Annemarie (Fraulein
Doktor), die als Madame Helena Bohlen bekend
staat, zal zich van zijn schuld of onschuld moeten
vergewissen. Zij weet door een list in een café zijn
aandacht te trekken en begeleidt hem naar zijn wo
ning. Hij wordt smoorlijk verliefd op haar, doch He
lena herinnert zich het lot van haar collega Mata
Hari, die door haar liefde voor een man den dood
zal vinden.
Helena, die zich als Engelsch spionne voordoet,
vertrekt met haar dienaar Karl naar Stamboul. Beall
volgt haar en zij kan hem maar niet kwijt raken.
De trein wordt uit de lucht door bommen bestookt
en Heiena's hart wordt vermurwd als zij en Beall
tezamen de gewonden bijstaan. Bij de Turksche grens
zendt zij Karl naar Berlijn terug en laat zij Beall
voor dezen doorgaan. Spoedig weet Helena met den
opperbevelhebber der Dardancllentroepen, met Ali
Bey, die in Berlijn 't sterkst verdacht wordt, in aan
raking te komen. Om haar geheimzinnige afwezig
heid, te verklaren, geeft zij. tegenover Douglas voor,
een oom in Constantinópel te hebben, dien zij gun
stig moét stëmmen Voor hun huwëlijk. Doch spoedig
ontdekt Beall, dat Ali Bey en zijn geliefde elkaar
ontmoeten. Thans erkent Helena, dat zij een spionne
is, doch zij weigert met Douglas mee te gaan. Zij
laat hem door von Sturm, die inmiddels ook gearri
veerd is, gevangen nemen om te beletten, dat hij
Turkije verlaat. Helena smeekt von Sturm een Fran-
schen spion, die gearresteerd is, bij de executie voor
Beall te laten doorgaan, om Ali Bey, die jaloersch is
op den Amerikaan, gunstig te stemmen. Doch Ali Bey
gelast de executie, hoewel hij niet weet, dat de
Fransche spion in de plaats van Beall is gezet. Wan
neer von Sturm later echter aan Helena mededeelt,
dat de persoonsverwisseling niet is gelukt, en dat
Beall dood is. terwijl hij in werkelijkheid dezen met
een Grieksch schip liet weggaan, wordt zij krankzin
nig en brengt een paar jaar door in een Zwitsersch
sanatorium, voordat haar geliefde, die de wereld naar
haai* heeft afgezocht, haar vindt
OPENING NIEUWE ZAAK.
Vandaag zal aan het einde van het Noord een
nieuwe zaak worden geopend in melkproducten.
De heer Jb. Renooii zal in zijn zaak verkoopen
alle door de E.S.M.I. vervaardigde producten. Met
het oog op de kamende haven etc. zal een daar ge
vestigde» zaak wel in een behoefte voorzien.
De kleine Joego Slavische koning Peter II
vierde gister, den 6den September, zijn 12den
verjaardag. Voor bijna een jaar terug, 10 Oc-
tober 1934, werd hij koning, toen zijn vader,
koning Alexander, als slachtoffer viel van den
lafhartigen aanslag te Marseille.
IS HIJ LINDBERGH'S ZOON? De verdediger van
den, wegens ontvoering van de Lindbergh-baby. ter
dood veroordeelde Bruno Richard Hauptmann, be
weert thans, zooals we in de couranten hebben kun
nen lezen, dat het zoontje van Lindbergh nog in le
ven is. Hij zou 't geadopteerde kind zijn van een echt
paar Broeder, dat in Long Island woont. Op grond
van deze bewering wordt naar een hernieuwde behan
deling van het proces gestreefd. Hierboven zien wij
den jongen, die voor het zoontje van de voor een
paar jaar terug zoo zwaar getroffen ouders wordt uit
gegeven. Een beslissing in deze is nog niet door de
justitie genomen.
Een breed spoor van vernielde oogsten en beschadig
de huizen. Vierhonderd dooden op de
Key-eilanden.
Miami. De orkaan, die zulke reusachtige verwoes
tingen heeft aangericht in Florida en daarbij zooveel
slachtoffers heeft gemaakt, heeft heden zijn weg
naar het Noorden voortgezet door Georgia heen. Of
schoon de kracht van den stormwind door de hinder
palen op het land veel aan snelheid had ingeboet,
wordt toch zijn weg aangegeven door een breed
jspoor _van, vernielde oogsten en aan huizen toege
brachte schade. In het Zuiden van Georgia is zeer
veel schade aangericht aan, de katoenoogsten, terwijl
vele steden in het donker gehuld werden, tengevolge
van het feit, dat de storm verschillende electriciteits-
geleidingen vernielde.
Een Reuter-bericht meldt nog nader, dat de torna
do ook groote schade heeft aangericht in Noord-Flo-
rida en in Noord- en Zuid-Carolina. De tornado heeft
thans Virginia bereikt, waar een vrouw werd gedood
en verscheidene personen werden gewond. De oogst
is ernstig beschadigd en op sommige plaatsen geheel
vernield.
Vermoedelijk zal de tornado heden in kracht af
nemen.
400 oud-strijders omgekomen.
Jack'sonville. Bevestigd wordt, dat 400 oud-strij
ders zijn omgekomen bij de tornado op de Florida-
Kev-eilanden.
De eilanden zijn gedurende den nacht verlicht
door de brandstapels, waarop de lijken van de slacht
offers worden verbrand, hetgeen noodig is door het
gebrek aan doodkisten. Men stelt alles in het werk,
om te voorkomen, dat nog niet herkende lijken wor
den verbrand.
De leden van het Roode Kruis, die op last van
president Roosevelt hulp zijn gaan verleenen aan de
slachtoffers va!n de tornado in Florida deelen offi
cieel mede. dat het aantal geïdentificeerde lijken
256, en het aantal gewonden 252 bedraagt.
De „Dixie" verloren.
New York'. De eenige dagen geleden aan de
kust van Florida gestrande „Dixie" wordt door de
bergingsmaatschappijen, welke bergingsvaartuigen"
naar het schip liadden gezonden, als geheel verloren
beschouwd.
Ruim f 122.000 uitgekeerd.
De Centrale Propaganda Commissie verzond dezer
dagen aan de instellingen, die misdeelde kinderen
verzorgen, de opbrengst van de postzegels, brief
kaarten en kalenders, welke van 10 December tot
10 Januari j.1. werden verkocht.
Uitgekeerd werd: aan 21 instellingen voor achter
lijken samen f 12.113.84; aan 78 instellingen voor
zieken en zwakken (vacantïe-kolonies) samen
f 76.296.37aan 12 instellingen voor doofstommen,
blinden, gebrekkigen samen f6.661.67; aan 349 in
stellingen in totaal f 122.116.45.
Het A.N.P. meldt:
Naar gebleken is. komt het in den faatsten tijd
herhaaldelijk voor. dat Nederlanders zich zonder
middelen van bestaan via Spanie naar Afrika bege
ven, ten einde te trachten aldaar werk te vinden en
zich op de heen- of terugreis om onderstand wenden
tot de Nederlandsche consuls in Spanje. Aangezien
deze ambenaren aan dergelijke lieden geen onder
stand uit 's lands kas mogen verstrekken, is de kans
groot, dat zij in handen vallen van de Spaansche
politie, wat tot hun opsluiting in een gevangenis
kan leiden. In verband hiermee wordt er nogmaals
ernstig gewaarschuwd tegen het zich zonder vol
doende middelen van bestaan op reis begeven oui
werk te zoeken.
TOENEMENDE KANS OP REGEN.
Verwachting: Matige tot zwakke Noordweste
lijke tot Westelijke of Zuidwestelijke wind, ge
deeltelijk bewolkt, waarschijnlijk weinig of
geen regen, koude ochtend, later iets warmer,
Verdere vooruitzichten: Krimpende wifid,
toenemende regenkans.
Hierboven
BAROMETERSTAND VAN HEDENMORGEN
8 UUR: 769.
Het dunne pijltje geeft den vorigen stand aan
TEMPERATUUR: 14 gr. C. 57 gr. F.
UW BRIL STUK?
Opticien TERLEP repareert ze vlug, goed en
goedkoop.
TERLEP'S DROGISTERIJ, Hoogzijde 103, Schagen.
Istanboel, 6 September: Uit Ankara
wordt gemeld, dat Jhr. Mr. G. Sandberg, die
Donderdag met den jager-verkenner C. 10
voor de Turksche autoriteiten demonstreerde
en daarbij om het leven is gekomen, (zie ook
elders in dit nummer), zich op ongeveer
3.000 meter hoogte bevond, toen deskundigen
tot hun ontzetting bemerkten hoe de vleugels
van de machine naar boven samenklapten en
het toestel als een steen viel.
DE LIRA KAN DIEN STEUN GOED GEBRUIKEN.
Volgens berichten uit Erythrea is het
werk in de Italiaansche goudontginningen
in deze kolonie niet onderbroken door de
militaire toebereidselen. Tegenwoordig
zijn er meer dan twintig goudmijnen in
bedrijf.
Het. is in Europa nog lang niet van algemeene be
kendheid, dat Italië zijn hoop, dat de bodem van
AbeSsynië rijk zal blijken te zijn aan goud, grondt
op de ervaringen, opgedaan in de goudontginningen
in de kolonie Erythrea. Dit oude goudland, hetwelk
reeds bij de Egyptenaren als zoodanig bekend stond,
is de laatste jaren door de Italianen aan een grondig
onderzoek onderworpen met het oog op de goudpro
ductie. Al zijn de resultaten, in algemeenen zin spre
kende, nu niet zoo schitterend, zooveel is toch zeker
dat de maatschappijen, die een concessie hebben
verworven, hun uitgaven ruimschoots gedekt zien
door de opbrengst aan edel metaal. De Italianen in
Erythrea hebben zich er in de eerste plaats op toe
gelegd, een der inheemsche stammen af te richten
tot arbeiders, die goede diensten zullen kunnen be
wijzen als men Abessynic onder de knie heeft. Zij
verdienen slechts een gering loon, zoodat de exploitan
ten groote winsten in het verschiet zien.
Reeds in het jaar 1896, onmiddellijk na de verove
ring van Erythrea, ging men in de jonge kolonie
ijverig op zoek naar goud. Men bepaalde zich daar
bij in hoofdzaak tot de oude vindplaatsen, waar de
Egyptenaren, Grieken en Romeinen reeds ontginnin
gen hadden aangelegd. Tevens maakte men gebruik
van de door de Portugeezen achtergelaten werken,
die in de:18de eeuw in deze omgeving reeds verschil
lende mijnen hadden geëxploiteerd. Daar de regee
ring evenwel niet voldoende steun verleende, verliep
de goudgraverij langzamerhand. Eerst op het einde
van 1931 kwam er een opleving, toen in de nabijheid
van Asmara goud in vrij groote hoeveelheden werd
ontdekt.
Vroeger won men het goud op de allereenvoudig
ste wijze, door het erts in het vuur te verhitten en dan
met koud water te begieten, waardoor het gesteente
sprong. Thans echter gebruikt men moderne machi
nes. Men is doorgedrongen tot een diepte van 45 me
ter; op een enkele plaats zelfs tot op 130 meter. De
fascistische regeering verleende krachtigen steun,
o.a. door den vrijen invoer van de benöodigde ma
chinerieën en het beschikbaar stellen van toelagen
voor den aanleg van wegen en het oprichten van in
stallaties. Over het algemeen hadden de concessïonna-
rissen negen maanden den tijd voor het doen.van de
noodige proefboringen enz. Vervolgens werden dan
de grenzen van de concessie afgebakend en de re
sultaten over twee jaar vergeleken. Op grond daarvan
werd dan de te betalen som aan den Staat bepaald
en de concessie verleend, gewoonlijk voor den. duur
van 30 jaar. Vooral aan de kleinere ondernemingen
werd krachtige steun verleend. Tengevolge van do
goedkoope arbeidskrachten werkten deze onderne
mingen bijna alle met flinke winst. Op grond van
deze resultaten moet de Duce het besluit hebben ge
nomen, verder naar het Westen door te dringen en
de Italiaansche belangensfeer uit te strekken tot het
goudland Abessynië.
