Wat na Adoea
De eerste slag is gewonnen
De draaihartigheid
GROOTE VOLKSTELLING IN JAPAN.
Nieuw urgentie-programma voor
den landbouw.
Productie-beperking voor veekoeken.
De omzetbelasting voor wild en gevogelte.
Smokkelaar neergeschoten.
rf——
Di lilt seint
Electrische trein bij Haarlem
ontspoord.
Vrachtauto in de Vecht.
Met het zegevierende leger
in de gevallen stad.
(Per Koerier tot Asmara, verder telegrafisch).
Adoea, 7 Oct. (V.P.B.).
Adoea is gevallen! De eerste slag is ge
wonnen! Onbeschrijfelijk is de geestdrift
van de troepen, die eindelijk „den smaad
van Adoea", zooals iedereen hier het noemt,
hebben uitgewischt door dit wapenfeit,
waarvan men het belang niet moet onder
schatten. Naast de strategische waarde van
dit plaatsje want het is ten slotte weinig
meer dan een onoogelijk nest staat de
morcele waarde, die veel hooger is. Mussolini
heeft uitstekend de kunst verstaan, om te
werken op de zucht naar vergelding, die op
den bodem van het hart van eiken Italiaan
sluimert. De verovering van Adoea moest
uitgangspunt zijn van dezen veldtocht. Nu
1896 (toen generaal Baratieri hier verslagen
werd) in de schaduw is gesteld door 1935,
hebben de Italianen hun eerste troef in han
den.
De moderne bewapening zegeviert.
De Italiaan is een goed soldaat; en Mussolini heeft
er voor gezorgd, dat hij ook goed gewapend is. Deze
lenige, gebruinde kereis, in de kracht van hun le
ven, gaan onbevreesd den strijd tegemoet. Onder de
kreten van „Evviva Ifalia!" en „Kvviva i.1 Duce!"
bezetten zij hun stellingen en stormen zij op den
vijand in. Wanneer men zich hier bevindt, onder 't
gedonder der kanonnen, het geknetter van de mi
trailleurs, het geronk van de vliegmachines, onder
broken door het doffe gedreun van de bommen,
waai*mede de vliegers den vijand bestoken, laat men
zich medesleepen, De opwinding, die van deze mili
taire operaties op groote schaal uitgaat, is nog heel
iets anders dan het bijwonen van manoeuvres in het
vaderland!
Het gesis van do granaten, die hun onheilspellen
de baan door de lucht, beschrijven, vormt een hel-
sche begeleiding van dit oorlogsconcert.
De schilderachtigste noot in dit. militaire schouw
spel vormen de Askari's, de gekleurde Italiaansche
troepen, welke generaal de Bono heeft gebezigd om
de flanken van zijn beide troepen te dekken. Dit is
natuurlijk zeer goed gezien, omdat zij aan de klimaat
gewoon en bovendien goede bergbeklimmers zijn. Hun
Italiaansch is nog niet geheel en al Af, naar ik kon
constateeren, toen' ik trachtte met enkelen hunner in
gesprek te treden; maar zij verstaan terdege alle Ita
liaansche commando's en dat is voor het oogenblik
het voornaamste.
Om te vechten hebben zij geen aansporing noodig;
hun zwarte gezichten glimmen van vreugde bij de
gedachte aan het gebruik, dat zij van hun wapens
zullen maken, die zij als het ware liefkozen. Zij vin
den het blijkbaar volstrekt niet erg, tegenover hun
„zwarte broeders" te staan, inplaats van aan hun
zijde. Ik ben dan ook sterk geneigd om al het ge
praat over de „saamhoorigheid" van de zwarte vol
keren als sterk overdreven te beschouwen.
De Abessyniërs vechten goed.
Men moet den Italianen tot hun eer nageven, dat
zij hun tegenstanders niet. als minderwaardig be
schouwen. Daarvoor bestaat overigens ook geen en
kele reden. Zoo stootte bijvoorbeeld generaal Biroli
18 K.M. ten Noorden van Adoea op heftigen tegen
stand van een troep van zes duizend a zeven duizend
Abessijnen. Er ontwikkelde zich een hevig gevecht,
waarbij ecnige tientallen Italianen het leven lieten.
Bij Wade Walkant gelukte het den Abessijnschen
legeraanvoerder Dedjas Ayaloe een Italiaanschen
troepenafdeeling in een valstrik te lokken. Hij reken
de op de waarschijnlijkheid van een Italiaanschen
aanval in deze omgeving en liet, om de Italiaansche
voorhoede in den war te brengen, door zijn krijgs
lieden een tentenkamp opslaan, dat echter niet be
trokken werd. De artillerie van de Italiaansche
voorhoede nam dit kamp onder vuur.Daarna ging de
infanterie van de Italiaansche voorhoede tot den
aanval op de plaatsjes Ehmberti en Elakaim over.
In deze dorpen hielden zich echter slechts een klein
aantal Abessijnen op. Ondertusschen hadden de
troepen van Ras Ayaloe een nachtelijke omsinge
lt ngsmarsch gemaakt en de Italiaansche voorhoede
van den tros afgesneden. In de morgenuren onder
namen de Abessijnen een aanval op de Italianen, die
bij deze gelegenheid bijzonder groote verliezen le
den.
In de ingenomen stad.
Er ligt iets onbeschrijflijk trotsch en toch tegelij
kertijd weemoedigs in, met een zegevierend leger 'n
ingenomen stad binnen te trekken. Hoewel er in dit
armzalige Adoea niet veel te vernielen of te be
derven is, hebben de bombardementen door het zwa
re geschut en de vliegmachines toch overal hun on
miskenbare sporen achtergelaten. Hiervan getuigen
De Japanners thans een 100-millioenen-
volk geworden?
Tokio, 7 Oct. Op het oogenblik wordt in Japan
oen aanvang geamakt met de grootste volkstelling,
die sinds 1920 wordt gehouden. Het zal de eerste zijn,
die ook inlichtingen over woonplaats,- naam, ge
slacht, en geboorte- en huwelijksdatum omvat. Van
groot belang zal de bevolkingstoename sinds de
volkstelling van 1930 zijn. In 1930 telde men
91.793.60S inwoners, wat tegenover de telling van s20
een toename van 7.226.383 inwoners beteekende. Er
bestaat dus op het oogenblik alle kans, dat Japan
een hondcrdmillioenen-volk geworden is. De nieu
we telling kan daarover in ieder geval uitsluitsel
geven.
Het stadsbestuur van Tokio informeert tevens, hoe
lang de raenschen reeds in de hoofdstad gevestigd
zijn en waar zij vandaan kwamen. Men hoopt daar
door interessante gegevens te verkrijgen over de
vlucht naar de steden., die oen gevolg is van den
ellcndigcn toestand, die op het platteland heerscht.
De regeering houdt zich zooals bekend reeds lan
gen tijd bezig met het opstellen van een programma,
tot hulp aan de boeren. Voorloopig ontbreken echter
de noodige middelen voor een doelmatige hulp
actie.
ook de cadavers van honden, geiten en pluimvee, die
men het blijkbaar niet de moeite heeft gevonden op
te ruimen. Hier en daar zijn trechters in den- grond
geslagen door de zware bommen van de vliegtuigen.
De bevolking hield zich voor bet meerendeel schuil
mischien ook uit vrees, dat het boombardeinent
slechts tijdelijk onderbroken was. Af en toe gluurde
een verschrikt vrouwengezicht om een hoek. om een
glimp op te vangen van de blanke indringers. Overi
gens is bet hier zeer rustig, nu de kanonnen zwij
gen. Het, is zelfs een onnatuurlijke stilte, na het on
ophoudelijk gedreun van de losbarstingen van het
geschut, dat ons dn laatste dagen omringde.
Het was een treffend oogenblik, waarvan ik ge
tuige mocht zijn, toen de plaatselijke autoriteiten
van Adoea zich symbolisch aan den comimandant
van de Italiaansche legerschare onderwierp door
hem melk. honing brood en vruchten aan te bieden,
inplaats van zijn zwaard, zooals dit in andere lan
den gebruikelijk is. Nu aan de prestigebehoefte van
de Italianen is voldaan, is liet te verwachten, dat
hier in het Noorden geen strijd van beteekenis
meer zal worden gestreden. Een Italiaansch officier
vertelde mij. dat het thans in de bedoeling van den
Italiaanschen generalen staf ligt om een aanval op
den spoorlijn van Dzjiboeti naar Addis Abeba te
doen, terwijl dan tegelijkertijd een luchtaanval op
Addis Abeba zou worden ondernomen. Naar alle
waarschijnlijkheid zal dus het tooneel van den oor
log meer naar het Oosten van het land verlegd
worden.
B O E R D E R IJ.
De drie centrale landbouworganisaties en
de Alg. Ncd. Zuivelbond hebben tezamen
richtsnoeren opgesteld; morgen audiëntie
bij den minister van landbouw.
De drie Centrale landbouworganisaties en de Al-
gemeene Nederlandsche Zuivelbond zijn tot overeen
stemming gekomen, betreffende de volgende richt
snoeren voor de te volgen regeeringspolitiek met be
trekking tot den landbouw:
I. De toestand van den Ned. landbouw wordt ten
gevolge van het feit, dat de in uitzicht gestelde prij
zen niet voor alle producten zijn bereikt, terwijl
daarnaast het kostenpeil in Nederland zich niet bij
deze productcnprijzen heeft aangepast, onbevredigend
geacht. Inzonderheid de veehouderij is door het bij
voortduur verliesgevend zijn van het bedrijf, in een
zoo benarde positie gekomen, dat instandhouding
nauwelijks meer mogelijk is.
Het is daarom gewenscht, dat ten behoeve van de
veehouderij ten spoedigste maatregelen worden ge
troffen, welke er toe kunnen leiden, dat deze belang
rijke tak van bedrijf weer loonend wordt.
Dit kan naar het oordeel van C. L. O. en F.N.Z.
worden bereikt door:
a. het volgen van een prijspolitiek betreffende bo
ter, margarine, vetten en oliën, zoo dat de boter, die
in den zomer geforceerd moet worden geëxporteera,
in het binnenland togen lage ren prijs wordt opgeno
men. Om dit mogelijk te maken is noodig, dat het
margarine contingent wordt verlaagd en de heffing op
margarine, spijsvetten en oliën voldoende en blijvend
wordt verhoogd, teneinde ongemotiveerde winsten in
de betreffende bedrijven te voorkomen en de positie
van het Landbouwcrisisfonds te verbeteren;
b. Met een heffing óp consumptiemelk en op
technische spijsvetten en -oliën zoodanig het Land-
bouwcrisisfonds te stijven, dat een voldoende bijslag
op de melk kan worden gegeven;
c. het zoogenaamd wintermeiken te bevorderen
door in den winter meer bijslag per Kg. melk te ge
ven dan in den zomer, waardoor de veehouderijbe
drijven zich geleidelijk kunnen aanpassen en wordt
bevorderd dat de totale melkproductie gelijkmatiger
over het geheele jaar wordt verdeeld:
d. een regeling te treffen, waardoor de melkbe-
perking op alle veehouderijbedrijven even gelijkma
tig kan worden toegepast;
e. het bevorderen van het gebruik van onder-
melk als veevoeder, hetzij in verschen of geconser-
veerden vorm. teneinde de positie van den kaaspro
ducent te verbeteren;
f. het winnen van eiwitrijk voeder (ook gras):
g. het spoedig uit de markt nemen van een vol
doend aantal stuks vee, teneinde te voorkomen, dat
de veem-ijzen totaal ineenstorten.
II. Naast het loonend maken van het veehou-
dersbedrijf wordt gestreefd naar een constant loo
nend prijspeil voor akkerbouwproducten.
III. De nood van den kleinen boerenstand is zoo
hoog gestegen, dat onmiddellijke voorziening ver-
eischt is.
Door onderlinge regeling der fabrikanten.
Naar het „I-Ibld." verneemt, hebben de groote Ne
derlandsche oliefabricken besloten tot een vrijwil
lige beperking der veekoekenproductie over te gaan,
voorloopig voor den tijd van drie maanden, te re
kenen van 1 October jl. af. Slechts enkele kleine fa
brieken staan nog buiten deze onderlinge overeen
komst.
Tevens meende het blad te weten, dat de olie-in
dustrie totdeze vrijwillige productiecontingemteering
is overgegaan, teneinde ingrijpen van overheids
wege te voorkomen.
De regeering die al haar pogingen om de melk
productie te beperken tot dusverre heeft zien mis
lukken wil thans trachten dit doel te bereiken
door de veekoeken duurder te maken, getuige ook
reeds de jongste heffingsverhooging voor ingevoer
de en het belasten (met 50 cents per 100 kg.) van de
inlandsche koeken. Stijgt nu de inlandsche koeken-
prijs, dan zal ook de invoerheffing verhoogd kun
nen worden. Daar, komt dan nog bij. dat hierdoor de
geldmiddelen van het Landbouwcrisisfonds worden
versterkt, hetgeen, gezien de millioenentekorten, zoo
dringend noodzakelijk is.
Telegram van poeliers en wildhandelaren
aan den Minister.
De Vereeniging van poeliers en wildhandelaren
heeft aan den minister van Financiën een telegram
gezonden, waarin zij betoogt, dat wild en gevogelte
buiten de omzetbelasting vallen.
Echter huldigt de tariefcommissie een geheel te
genovergestelde meening en bepaalt zij in haar con
clusie van 5 December 1934, dat reeds het slachten en
ontvcderen „met de bedoeling, het dier voor de con
sumptie geschikt te maken", een bewerking is, waar
door de aard van het dier verandert. Indien zulks
juist ware, zou de heele lijst 13, wat levensmiddelen
betreft, komen te vervallen, daar deze artikelen, zoo
als aardappelen, groenten, margarine en granen alle
bewerkt en verwerkt worden, uitsluitend met het
doel, ze voor do consumptie gereed te maken.
Echter worden wild en gevogelte door deze bewer
king nog geen consumptie-artikelen. Dit geschiedt
eerst bij het bakken, braden of koken. De conclusie
is dan ook geheel in strijd met letter, bedoeling en
geschiedenis der wet en werkt daar alleen de poe
lier belast wordt en alle andere categorieën vrij uit
gaan, als een vakbelasting. De vereeniging heeft reeds
verschillende malen den minister hierop attent ge
maakt. Door de beslissing van den Haagschen kan
tonrechter d.d. 1 Februari 1935 kan deze belasting
niet op het publiek worden verhaald. De poeliers zijn
door den economischen toestand niet in staat, ze zelve
te betalen. De vereeniging verzoekt nu, aan den on-
wettigen toestand een eind te maken.
Den minister wordt verzocht de aanslagen der poe
liers tc vernietigen, als berustend op een dwaling van
de tariefcommissie.
Gistermorgen surveilleerden rijksambtenaren langs
de grens onder Galden (gemeente Ginneken en Ba-
vel) in het veld. Zij ontdekten een wielrijder, een
zekeren A. uit Ginniken, die op hun nadering pro
beerde te vluchten.
Een vijftal schoten in de lucht, brachten den vluch
teling niet tot staan, waarop de ambtenaar op A.
vuurde, die onder luid gegil neerstortte. Direct wera
een tweede kommies gewaarschuwd, waarna A.. die
zeide. niet te kunnen loopen. naar een dichtbij zijnde
schuur werd gedragen door beide ambtenaren.
Met een spoedig gereauireerde auto werd A.. die
ongehuwd is. naar 't St. Laurensziekenhuis te Gin
neken overgebracht. A. bleek een schot in den
schouder te hebben bekomen, terwijl hem tevens
een kogel langs den bals was gegaan, waarvan
een duidelijk spoor merkbaar was op de huid. A.,
die dapig overstuur was. klaagde over geweldige
pijnen. Een der ambtenaren vergezelde hem in de
auto naar het ziekenhuis.
Verwachting: Meest matige Zuidelijke tot Wes*
tel ijken wind, half tot zwaar bewolkt of be'
trokken, aanvankelijk nog weinig of geen re
gen, weinig verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten:. Toenemende re»
gen kans.
BAROMETERSTAND VAN HEDENMORGEN
8 UUR: 763.
Het dunne pijltje geeft den vorigen stand aan
TEMPERATUUR 10 gr. C. 50 gr. F.
SUBLIMAATPASTILLES!!
voor het ontsmetten van aardappelen tegen zeep
lagen prijs, verkrijgbaar in TERLEP'S DROGIS
TERIJ, Apothekers-assistenten, Hoogzijde 103,
Schagen.
De rails waren weggenomen
Een ploegbaas van de Nederlandsche Spoorwegen,
die gistermorgen om ruim half acht dacht, dat de
beide electrische treinen in de richting Velsen ge
passeerd waren, liet in verband met noodzakelijke
vernieuwing een klein gedeelte rails verwijderen van
de spoorbaan tusschen de Klaverlaan en den Ver-
spronckweg te Haarlem. De man bleek zich echter te
hebben vergist, want kort nadat de rails waren weg
genomen, naderde de tweede trein. Met een roode
vlag liep de ploegbaas den trein tegemoet, waarop
de bestuurder krachtig remde. Hij kon echter niet
voorkomen, dat de trein, bestaande uit twee wagons
doorreed en dat drie treinstellen buiten de rails
raakten. Persoonlijke ongevallen deden zich niet
voor. Het verkeer werd over één spoor geleid. Tegen
één uur was men met de opruimingswerkzaamheden
gereed.
Inzittenden wisten zich te redden.
Op den Amsterdamschen Straatweg onder Maars-
sen is een vrachtauto in de Vecht gereden. Het on
geluk ontstond, doordat de vrachtauto moest uitwij
ken voor een wielrijder, op het moment, dat een
luxe-auto passeerde. Bij het voorbijrijden raakte de
luxe auto even den vrachtwagen, waardoor de be
stuurder van den laatsten wagen 'de macht over zijn
stuur kwijt raakte De wielrijder werd aan de bee-
nen gewond en werd door den bestuurder van den
luxe-wagen nar zijn woning overgebracht. De inzit
tenden van den vrachtwagen konden zich door het
stukslaan der ruiten uit hun benarde positie bevrij
den. De wagen werd later door een takelauto op
het droge gebracht.
Nu de draaihartigheid door verschillende oorza
ken zoodanig in de belangstelling staat, zullen velen
weieens wat meer willen weten omtrent de oorzaak
van deze ernstige ziekte en over de historie van de
ziekte in het algemeen en omtrent de bestrijdings-
methoden, die zooal zijn toegepast geworden.
Omtrent het allereerste optreden van de draai
hartigheid zijn vele. verspreide en ongecontroleerde
berichten bekend. Eer de aandacht erop begon tn
vallen, vooral doordat de koolteelt ernstige schade
leed, zal het echter wel omstreeks 1S95 geweest zijn.
Bekend is, dat de heer I-Iazeloop en de heer Nobel
omstreeks dien tijd proeven namen ter bestrijding
van de ziekte. Later, of bijna gelijkertijd heeft wij
len Prof. Ritsema Bas veel proeven genomen, die
later weer gevolgd zijn door proeven van Prof.
Quanjer. Dc laatste heeft een proefschrift over dit
onderwerp geschreven.
Tamelijk spoedig werd bewezen, ik meen door
Quanjer, dat de oorzaak te zoeken was bij de larven
van een zeer klein galmugje. De levensloop van een
galmug is veelal in groote trekken dezelfde, n.1. uil
een ei komt een larfie (veelal klein), die larve voedt
zich met stoffen, die hij aan de kool onttrekt, door
dat hij. nadat hij in het oksel van een blad is uit
gekomen, met een min of moor scherp voorwerp do
opperhuid beschadigt en als de larve volwassen is.
gaat hij verpoppen, men noemt aan in den bodem
en uit dat (weer zeer kleine) popje komt weer een
mugje. Deze vier vormen samen. n.1. ei, larve, mug
nop, noemt men een generatie. Van de draaihartlg
heid is nu bekend, dat er meerdere eeneraties per
jaar verschijnen kunnen, veelal echter 3.
Om nu met succes een bestrijding van een insect
te kunnen uitvoeren, is het zeer belangrijk, als men
goed op de hoogte is met de levenswijze van het
betrokken insect. Dat is nu met de .galmug van de
draaihartigheid niet het geval.
Men neemt aan. dat er eieren gelegd worden in
de oksels der koolbladeren. Daar vindt men later
n.1. de larven. Geheel onmogelijk is het echter noe
niet. dat er in het geheel geon eieren gelegd worden
doch. dat die eieren als het ware reeds in het li
chaam van den mug uitkomen. Wel komt deze gang
van zaken, naar het schijnt, bij galmuggcn niet veel
of in het geheel niet voor, maar zoolang het tegen
deel niet bewezen is moet toch met die mogelijkheid
rekening gehouden worden. Bij andere muggen en
vliegen komt het n.1. wel voor.
De eieren zijn dus nog nooit gevonden en dus is
ook niet met zekerheid te zeggen, waar en hoe ze
worden afgezet. Zelfs is het mogelijk, dat ze niet
op het blad in het oksel worden gelegd, maar b.v.
in het bladweefsel. Dit is natuurlijk in verband met
een eventueele bestrijding van groot belang. Wor
den ze in het weefsel gelegd, dan zal het allicht
moeilijker zijn ze te dooden. Het is te begrijpen, dat
het ook heel moeilijk wordt een tijdstip voor het aan
vangen met bestrijdingsmaatregelen te noemen als
men geen eieren gevonden heeft of vliegende mug
gen. Van de pop wordt aangenomen, dat die ont
staat in den grond. Dit is ook wel vrii zeker. Ech
ter zou het ook weer van groot belang zijn, te weten,
op welke diepte in den bodem de overwintering
plaats heeft. Heeft n.1. de overwintering plaats op
geringe diepte, dan zou er wellicht aan gedacht
kunnen worden die poppen in den bodem te dooden
met bijlende of giftige stoffen.
Niets daarvan is echter bekend.
Uit den aard van de zaak heeft de bestrijding
zich dan ook bepaald bil het beproeven van oude
bekende insectenbestrijdingsmiddelen. Een van de
eerste middelen was dan ook een aftreksel van ta
bak. Later werd dit gevolgd door een oplossing van
zuivere nicotine.
Deze groep van bestrijdingsmiddelen is in den loop
van de jaren heel erg uitgebuit geworden.
De bestrijdingsmiddelen zou men nl. voor het ge
makkelijke overzicht kunnen verdeelen in;
Chemische bestrijdingsmiddelen;
Mechanische bestrijdingsmiddelen:
Cultuurtechnische bestrijdingsmiddelen;
Biologische bestrijdingsmiddelen.
Zooals gezegd is de eerste groep. nl. die der che
mische bestrijdingsmiddelen, wel uitgebuit. Het suc
ces was echter steeds wisselvallig en veelal nog af
doende Het zou ons te ver voeren, alle beproefde
middelen op te noemen. Nicotine, zeep, naphtaline,
enz. hebben echter altijd een groote rol gespeeld.
Van de mechanische bestrijdingsmiddelen noem ik
b.v. de verschillende pogingen, die aangewend zijn
om de muggen te vangen, b.v. door vangtrechters en
door (gedurende de nachtelijke uren) gebruik te
maken van sterke lampen, waardoor de muggen
zouden moeten worden aangetrokken. Succes is ook
daarmede nog niet geboekt-
Onder biologische bestrijdingsmiddelen worden die
middelen verstaan, die de natuur zelf verschaft. Zoo
is b,v. het beschermen van spreeuwen, die rupsen
opeten reeds een biologische bestrijding. In de natuur
heeft echter ieder dier, hoe klein ook, wel zijn vijan
den. Sommigen daarvan leven zelfs in het lichaam
van het. voor ons schadelijke insect. Onder biologi
sche bestrijding wordt nu meer speciaal verstaan het
kweeken of importeeren en kweeken van zulke voor
onze vijanden, schadelijke dieren (of ook wel zwam
men). Voor de kennis van die parasieten is een gron
dige studie echter noodzakelijk.
Van het bestaan van dergelijke parasieten van de
galmug, die de draaihartigheid veroorzaakt, is niets
bekend. Ook hiervoor zal het noodig zijn, dat meer
kennis verzameld wordt omtrent de levenswijze van.
de galmug.
Onder cultuurtechnische bstrijdingsmiddelen wor
den die middelen verstaan, die iederen tuinbouwer
ten dienste staan en die b.v. samenhangen met
grondbewerking, met een vroeger of later zaaien
en ook met vruchtwisseling.
Een goede en herhaalde grondbewerking zal onge
twijfeld nuttig zijn, omdat daardoor de poppen,
die immers in den grond zitten, voor een deel zoo
ondiep kunnen komen ie liggen, dat de vogels ze
oppikken. Een ander deel komt. misschien zoo diep
te liggen, dat de muggen niet uit kunnen komen en
zoo kunnen nog wel meer onbekende factoren er bij
aan het werk zijn. In dit verband zij erop gewezen,
dat in de buurt van graskanten en greppels, waar
de grond niet zoo intensief bewerkt wordt als mid
den op den akker, altijd de meeste draaiers voor^
komen.
Vroeger zaaien van kool is reeds sedert ecnige
jaren door verschillende bouwers toegepast. Of ech
ter de resultaten wel aan de verwachtingen voldoen,
speciaal dit jaar, is te betwijfelen. Later zaaien zal
wel niet mogelijk zijn en zou ook niet veel succes ge
ven omdat immers de laatste generatie van de
draaihartigheicLs-galmug eerst komt in Aug. Ook
dit zal ons dus geen uitkomst brengen.
Wat onder vruchtwisseling wordt verstaan, be
hoeft niet nader te worden toegelicht. Het plan Zee
man heeft in ieder geval wel de verdienste, de be
langrijkheid van dit vraagstuk naar voren te hebben
gebracht. Zonder ingrijpende maatregelen en met 'n
normale vruchtwisseling is de draaihartigheid, naar
gebleken is. ook niet te bestrijden. Dat heeft, het ver
leden ons dunkt mij, wel geleerd.
Dat het vraagstuk van de draaihartigheid met dat
al nog niet is opgelost, is uit dit alles wel gebleken.
1 De Controleur b. d.
Plantenziektenkundigen Dienst,
VAN HERWIJNEN, St. Pancras.
