Nogmaals het verraad
van Ras Gugsa.
Van het strijdtoonee
De steun aan den
Tuinbouw
lij list Italiaansche leger ie Uw
Wat legeeieer Bietry vertelde.
Donderdag 17 October 1935.
79ste Jaargang.
98 3
Postrekening
No. 23330
SCHAG
Int. Telef.
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Vrijdags. BIJ Inzending tot
's morgens 8 uur, worden Advertentiën nog zooveel mogelijk in het
eerstuitkomend nummer geplaatst
Uitgave der N.V. vb. P. Trapman Co., Schagen.
8 PAGINA'S.
No. 20
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f0.85, Iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
Inbegrepen. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Offïcieele verklaring over ingewikkelde ge
schiedenis. Twijfel over juistheid van
Italiaansche niededeelingen.
IS RAS GUGSA DOOD?
{Van onzen specïalen correspondent W. F, Deedes)
'ADDIS ABEBA, Woensdagavond.
lederen dag wordt het warnet van geruchten om
trent den onvindbaren persoon van den Abessijn-
schen generaal Haile Selassie Gugsa, die naar de
Italianen is overgeloopen, minder oplosbaar, Hier te
Addis Abeba is het nog steeds onmogelijk de zaak
te ontwarren, .maar het blijkt thans uit mededeelin-
gen, die ik vandaag heb gekregen, meer en meer
waarschijnlijk, dat Haile Selassie Gugsa het Ita-
liaansche front niet levend heeft bereikt. Volgens
de Italiaansche lezing van het verhaal, gaf de jonge
generaal, die de schoonzoon is van den keizer, zich
vrijwillig over aan generaal Santini met de verkla
ring, dat de oorlog een ramp voor zijn land had be
wezen te zijn en dat zijn overgave daarom in het
belang van Abessinië was.
De Abessijnsche regeering heeft vanochtend toege
geven, dat Dedjasmatch Haille Selassie Gugsa de
Abessijnsche troepen heeft verlaten.
De ministers verklaren, dat hiervoor voldoende
bewijs aanwezig is.
Op andere punten stemmen de Abessijnsche en de
Italiaansche lezingen echter niet overeen. In sommige
kringen wordt beweerd, dat een groot deel der Abes
sijnsche troepen met ras Gugsa was overgeloopen.
Volgens het officieele regeeringsrapport heeft ras
Gugsa, die de Abessijnsche troepen Woensdag te
middernacht verliet, slechts een honderdtal zijner
persoonlijke dienaren met zich medegenomen.
Met hen is hij in de richting van Asmara vertrok
ken.
Onderweg verbrak hij alle Abessijnsche verbin
dingslijnen en richtte zoo veel mogelijk schade aan.
Zijn aanvoerders en zijn troepen op wier steun hij
rekende, weigerden echter, hem te volgen.
De reden voor de overgave van ras Gugsa is vol
gens het officieele comuniqué terug te brengen tot
een persoonlijke grief tegen den keizer.
Zooals ik reeds eerder heb medegedeeld, heeft
Haile Selassie bij den dood van ras Gugsa's vader,
diens bezittingen in tweeën verdeeld en een gedeelte
er van aan - ras Seyoem geschonken.
Hef is'bovendien bekend, dat ras Gugsa sedert lang
jaloersbh is op zijn machtigen buurman ras Kassa,
en dat hij' gaarne -bereid was alles te doen om het
gezag van den ouderen man te ondermijnen.
De officieele verklaring vervolgt, dat het misschien
niet onmogelijk is, dat ras Gugsa zijn eventueel nut
voor de Italianen als pretendent voor 's keizers kroon
heeft voorzien.
Gedeeltelijk zou. dat plan zeer wel uitvoerbaar
zijn "en terzelfder tijd zou het ras Gugsa's tot nu toe
onderdrukt streven naar macht bevredigen.
Het regeeringscommuniqué wijst nog op een an
der punt. Het is bekend, dat ras Gugsa bij minstens
twee vroegere gelegenheden Asama heeft bezocht,
éénmaal voordat hij trouwde met de dochter van den
keizer, die twee jaren geleden bij de geboorte van
een kind overleed, en nogmaals in Mei van het vorig
jaar, toen hij klaarblijkelijk vriendschappelijke re
laties met de Italianen heeft aangeknoopt.
Dat is één lezing van het geval.
■Een andere is deze: ik heb Uit betrouwbare mirii-
sterieele bron vernomen, dat het nieuws van ras
Gugsa's aankomst te Asmara, niet te gelooven is en
dat het verder, zeer wel mogelijk is om de juistheid
der Italiaansche berichten over zijn ontvangst en
zijn verder doen en laten, ernstig in twijfel te trek
ken. Volgens deze' opvatting, zouden 250 man uit
Asmara de grens van Eritrea zijn overschreden om
ras Gugsa te hinden en hem naar de Italianen over
te halen.
Ras Gugsa zou hen hartelijk hebben ontvangen en
spoedig daarna met een kleine Abessijnsche troep
zijn vertrokken, schijnbaar in de richting van Adi
Caie. Onderweg zond hij de telegrammen aan de re
geering af, die ik hier van tijd tot tijd heb doorge
geven, en waarin hij het verloop van zijn marsch
over de grens van Eritrea meldt.
Op dit punt wijkt de nieuwe lezing van zaken af
van het officieele communiqué. De marsch zou ge-
ruimen tijd zijn voortgezet.
De Abessijnsche metgezellen van Ras Gugsa be
gonnen voortdurend meer verdenking te koesteren
en zij begrepen, dat hij van plan was te deserteeren.
Zij overlegden met elkander gedurende een opont
houd onderweg en maakten een plan op. Toen de
troepen weer op weg gingen, reed Ras Gugsa met
zqn officieren voorop. Zijn metgezellen hielden de
teugels van hun muildieren in en lieten hem op
korte-, afstand vooruit rijden.
Daarop trok een van de officieren zijn re-
>lver en schoot hem in den rug.
Ras Gugsa viel gevaarlijk gewond in het
zand, waarop de mannen uit Asmara, nadat
zij zagen, wat gebeurd was, de vlucht namen
De gewonde werd naar Aksoem teruggebracht,
maar overleed onderweg.
Deze lezing wordt zonder twijfel door de
laatste gebeurtenissen bevestigd.
Vorige week ontving de regeering hier telegram
men van Ras Gugsa, waarin hij zijn spijt betuigde
over zijn schijnbare dwaze pogingen om de Italiaan
sche vesting Adi Caie met een kleine troep te berei
ken. Ik verneem, dat de keizer persoonlijk zijn te
vredenheid over Ras Gugsa's verdwijnen heeft be
tuigd.
De verdwenen generaal was een onecht kind, een
onontwikkeld man, die nooit aan het hof te Addis
Abeba was ontvangen, en die door de Abessijnsche
aanvoerders niet geacht en vertrouwd werd. Hii was
een slecht organisator, wiens zaken steeds in de
vreeselijkste wanorde waren en zijn jaloezie tegen
over ras Seyoem had zulke moeilijkheden veroor
zaakt. dat de keizer had gevraagd hen te verzoe
nen. Daarop had een paar faar ereleden zijn hu
welijk met de dochter van dén keizer plaats. De
keizer hoopte daarmede tevens zijn trouw te win
nen. De gebeurtenissen van de laatste week hebben
bewezen, dat deze hoop iidel is gebleken. Ras Gug
sa blijft een vraagstuk met velerlei aannemelijke op
lossingen, die echter geen van alle volledig zijn be
vestigd. (Copyright Morning Post-A.N.P.)
PLANNEN DER ABESSIJNEN VOOR EEN
TEGENOFFENSIEF.
De Abessijnen niet verslagen.
LONDEN, 17 Oct. (A.N.P.) Daily Tele-
graph meldt uit Addis Abeba, dat Abéssynië
op geen enkel front verslagen is, aangezien
nog geen beslissende strijd is geleverd en niet
geleverd zal worden aleer de Italianen de
bergachtige streken zullen hebben bereikt,
waar de verdedigingsstellingen zijn inge
richt. De negus heeft, volgens den correspon
dent het bevel voor een offensief in Ogaden
belachelijk genoemd en verklaard, dat dit in
strijd is met alle plannen, aangezien Abessi
nië geen munitie kan verspillen in de woes
tijn of in lager landen.
Uit Harrar wordt geemd, dath et daar rustig is.
Boven deze stad worden geen vliegtuigen meer waar
genomen.
Uit Rome wordt gemeld, dat de regeering besloten
heeft alle correspondenten van buitenlandsche bla
den in Italiaansch Somaliland uit te bannen, aan
gezien men zegt, dat Graziana staande houdt, dat
geen faciliteiten kunnen worden verleend voor het
verzenden van telegrammen.
Uit deze streek zijn sedert verscheidene dagen
geen berichten ontvangen en men gelooft, dat Grazia
na plannen voor een grooten opmarsch voorbereidt.
Addis Abeba. In strijd met anders-luidende be
richten, volgens welke een tegen-offensief eerst te
gen het einde van October zou kunnen worden ver-"
wacht, komen hier berichten binnen van het Zui
delijk front, dat de Abessijnsche troepen thans
voornemens zijn onmiddellijk op te rukken in Zuid
oostelijke richting en daarbij in de onmiddellijke
nabijheid denken te blijven van de vallei van de
rivier Webbe Sjebeli. Volgens dezelfde berichten zou
er geen sprake van zijn. dat de Abessijnen uit de
omgeving van Harrar Zuidwaarts den vijand tege
moet zouden trekken, dwars door de waterlooze,
door koorts geteisterde woestijnstreken. Het. plan
schijnt veeleer te zijn, dat eerstgenoemde troenen>-
afdeelingen langs de Webbe Sjebeli zullen opruk
ken over een betrekkelijk laag liggend en gemakke
lijk terrein, waarbij zij er zorg voor willen dragen
alle voedsel en water weg te halen, hetgeen een
verdere opmarsch der Italianen langs dezen weg
eindeloos moeilijker zou maken.
Het regent weer.
Asmara. De speciale correspondent van het
Duitsche Nieuwsbureau seint, dat de opmarsch
der Italiaansche troepen op het Somalifront in de
richting van Harrar na de bezetting van Gerlogoe-
bi kort voor Gorrahei tot staan is gekomen tenge
volge van zware regembuien. Het is niet uitgeslo
ten. dat deze regenval tot eind November aanhoudt.
Aan het Noordelijke front is het. afgezien van
losse schoten, niet tot nieuwe operaties gekomen.
Generaal de Bono. de Italiaansche opperbevelheb
ber, is teruggekeerd naar zijn hoofdkwartier, Hii zal
binnenkort een bezoek brengen aan de veroverde
stad Adigrat.
1 De Enqelsche maatregelen in de Middel
landsche Zee worden in stand gehouden.
Naar verluidt heeft de Britsche ambassadeur te
Parijs. Sir George Clerk. van zijn regeering in
structie gekregen den Franschen minister van bui
tenlandsche zaken en premier mede te deelen. dat
de noodzakelijkheid voor in stand houding van de
door de Britsche vloot genomen voorzichtigheids-
maatregelen in de Middellandsche Zee blijft bestaan.
2^ millioen voor fruit en warmoezerij-
gewassen.
In. de Staatscourant van gisteravond (no.
202) is opgenomen de crisissteunbeschikking
1935 (fruit en warmoezerijgewassen XI). Blij
kens deze beschikking zal uit bet Landbouw
crisisfonds steun verleend worden aan de
erkende telers van gewassen van den tuin
bouw voor bepaalde producten tot een totaal
bedrag van ten hoogste f2.500.000.
De steun wordt verleend over de hoeveel
heden van de hierna vermelde producten,
welke in het achter elk product vermelde
tijdvak van het jaar 1935 door de erkende
telers van die producten over eeh erkende
veiling zijn verhandeld, tot de daarbij ver
melde bedragen per eenheid:
Tomaten
Kaskomkommers
Platglaskomkommers
Gele kool
Deensche witte kool
Augurken A. en B.
Augurken C. en D.
Sla
1 Jan.30 Juni
1 Jan.—30 Juni
1 Jan.—30 Juni
1 Jan.1 Juni
1 Jan.1 Juni
1 Jan.—31 Aug.
1 Jan.—31 Aug.
18 Mrt.—15 Apr.
f 4.a
f2.—b
f2.—b
f 0.60a
f 0.60a
f4.a
f2.—a
f 0.50b
a: per 100 kg.; b: per 100 st.
In welken vorm zal de steun verstrekt
worden? Een nitkeering in geld 13
een spoedige vereischte.
Men schrijft ons nog uit den Langendijk:
In verschillende bijeenkomsten van tuinders heeft
men de noodzakelijkheid betoogd van een extra
steunmaatregel voor die tuinders, welke getroffen
worden door de luizenplaag. Gecombineerd» verga
deringen van allerhande organisaties worden gehou
den, waaruit wel kan worden opgemaakt, dat de nood
hoog gestegen is. De organisaties hebben nog nooit
zoo'n samenwerking gehad als thans het geval is.
Het is toe te juichen, dat men elkaar ten slotte
heeft gevonden en mogelijke principieele verschillen
aan kan heeft gezet, om den nood van het oogen-
blik zoo spoedig mogelijk te verlichten.
Op welke wijze men het zich indenkt, daarover
hoort, men verschillende meeningen verkondigen.
Een dezer meeningen is, dat steun moet worden
gegeven aan hen, die het noodig hébben, die kun
nen aantoonen, dat zij zoo en zooveel verlies of scha
de hebben geleden. Een steunverleenlng dus. welke
niet gebaseerd is op de productie, maar een indi-
vidueele. aanvullende steun.
Opgemerkt wordt ten aanzien van deze wijze van
steunregeling, dat het principe wel heel mooi 1»,
maar dat de uitvoering heel moeilijk zal zijn in
verband met de vaststelling van iemands tekort.
Deze vaststelling toch zal niet eerder kunnen plaats
vinden dan aan het einde van het boekjaar van
den tuinder. Dientengevolge zal pas aan het eind
van het boekjaar uitkomen of iemand in aanmer
king komt voor steun of niet. Tot dat tijdstip zal
men dus moeten afwachten of er steun komt. of
niet. Voor velen zal dit niet mogelijk zijn. omdat
het geld voor de voortzetting van het bedrijf en het)
levensonderhoud ten ©enenmale bij het grootste ge
deelte der tuinders ontbreekt en afwachten tot die
tijd dus uitgesloten is.
Meerdere ideeën worden geopperd voor de steun-
verleening. Zoo is eenigen tijd geleden door de tuin
ders van Oudkarspel besloten zich tot den ge
meenteraad te richten met het verzoek, de tuinders
in de gelegenheid te stellen op hun eigen bedrijf in
werkverschaffing te arbeiden. Naar wij vernemen is
men op meerdere plaatsen van een dergelijk gevoe
len. Hierdoor wordt de tuinder direct gesteund,
waardoor hij zijn gezin van de eerste levensbehoef
ten kan voorzien. Een zoodanige steunregeling,
waardoor de menschen direct geld ontvangen is
zeer aanbevelenswaardig en in de gegeven omstan-
dighden de eenige welke voor velen nut kan hebben
Nog zes andere vorsten
loopen naar Italië over.
(Per koerier tot Asmara, verder telegrafisch.)
Webb Miller, de bijzondere correspondent van Uni
ted Press, seint van het Italiaansche front;
ADOEA, 16 October 1935.
Do Zwitsersche ingenieur Ferdinand Bietry uit Le
Boudret, Wallis, die vier jaren lang in opdracht van
keizer Haile Selassie werkzaam was bij den aanleg
van een straatweg in de nabijheid van het Ashangi-
meer en dus nauwkeurig op do hoogte is van de heer-
schende toestanden in Abessinië, is als eerste Euro
peaan, die zichter het Abessijnsche front bevond, op
de Italiaansche voorposten gestooten. Hij vertelde, dat
de troepen, die hem ter bescherming waren medege
geven, hem plotseling verlaten hadden en dat hii na
een zeer moeilijke marsch in het gebied van de naar
de Italianen overgeloopen was. Goegsa en daarmee
aan het Italiaansche front was aangeland. In het
gebied, waardoor hij heen getrokken was, had hij
nergens grootere troepenconcentraties kunnen opmer
ken, maar wel had bij bij geruchte vernomen, dat
zich in de nabijheid van de natuurlijke vesting Des-
sié goed gewapende en van artillerie voorziene Abes
sijnsche troepen ter sterkte van eenige duizenden
manschappen concentreerden.
Interessant was zijn mededeeling, dat naar. zijn
meening nog meer Abessijnsche stamhoofden naar de
Italianen zouden overloopen, een meening, die reeds
spoedig daarna reeds bevestigd werd. De door den
Zwitserschen ingenieur aangelegde straatweg kan
van Addis Abeba uit over een afstand van ongeveer
250 mijlen met automobielen bereden worden. Dit is
ongeveer de helft van den afstand, die Addis Abeba
van Makale scheidt, zoodat aan dezen straatweg een
groote strategische beteekenis moet worden toege
kend.
Verder wist de Zwitser og te vertellen, dat de be
volking in de gebieden, waar hij door hqen was ge
reisd, den keizer niet zeer goed gezind was, en dat de
irregulaire troepen zeer slecht bewapend waren. De
troepen van Ras Goegsa waren overigens hun vorst,
toen deze zich aan Italiaansche zijde schaarde, zon
der tegenstand gevolgd.
Priesters en abten onderwerpen zich.
De stad Aksoem bevindt zich thans geheel in Ita
liaansch bezit.. Vele hooge priesters en de abten van
dertien kloosters van de Koptische kerk hebben te
genover generaal Maravigna verklaard, dat zij zich
aan het Italiaansche gezag onderwerpen. In de stad
zelf is geen enkele Abessijnsche soldaat meer ach
tergebleven. Ras Seyoem, die met ongeveer 1000 man
do stad verdedigde is in de richting van Tombien op
de vlucht geslagen. In een officieel bericht werd hier
bekend gemaakt, dat nog zes andere Noord-Abessijn-
sche vorsten tot de Italianen zijn overgeloopen.
De beteekenis van den val van Aksoem.
De verovering van Aksoem beteekent voor de Itali
anen een groot succes, vooral in psychologisch op
zicht. Voor de Abessijnen is Aksoem namelijk hetzelf
de, wat Rome voor de katholieke christenheid en
Mekka voor de Mohammedanen is. Het is de „Hei
lige Moeder der Steden", waar naar toe elk jaar dui
zenden en nog eens duizenden aanhangers van de
Koptische kerk pelgrimstochten ondernemen.
De geschiedenis van Aksoem begint met koningin
Maeheda van Saba, die volgens de sage door den
roem van koning Salomo aangetrokken naar Jeru
salem reisde en met een kind van don koning onder j
het hart weer in haar Noord-Abessijnsche vaderland 1
terugkeerde. Memelik, die volgens de legende de zoon
van Salomo en de koningin van Saba was, werd de
stichter van de Abessijnsche keizersdynastie, wier
hoofd- en kroningsstad Aksoem werd.
Maar ook afgezien van de legende van de koningin
van Saba is Aksoem een hoogst interessante oen*
oude Abessijnsche stad. Haar oorsprong verliest zich
in de verte van den voor-christelijken tijd, maar zoo
veel staat vast, dat zij reeds ten tijde van het Ro-
meinsche keizerrijk bloeide. Later werd Aksoem
waarschijnlijk door Arabische stammen veroverd. In
de derde eeuw van onze tijdrekening landden toen
christelijke monniken aan de kust, van het Aksoemi
rijk en maakten van Aksoem hun missiecentrum, van
waar uit zij geheel Abessinië tot het christendom be
keerden. Zij bouwden hier ook de eerste koptisch-
christelijke kerken, op wier ruines Jezuiten in de
16de eeuw de kerken St. Maria en Zion bouwden.
Aksoems aanzien wordt, nog verhoogd door de legen
de, dat zich hier de echte ark des verbonds bevindt,
die door een Abbesijnschen koningszoon uit Jeruza
lem zou zijn geroofd. Tenslotte werd Aksoem voor de
geloovige Abessijnen een heilige stad, die tegelijk een
vrijplaats voor voortvluchtige slaven, misdadigers en
politieke vluchtelingen was. Zoo groot was haar aan
zien, dat eeuwenlang geen wereldlijke macht, zelfs
de keizer niet, het recht van de vrijplaats dorst aan
te tasten.
Nog op het oogenblik stroomen ieder jaar duizen
den Abessijnsche pelgrims naar de heilige stad, om
aanwezig te zijn, wanneer de ark des verbonds in een
processie rondgedragen wordt. Hooge geestelijken en
voorname personen uit alle deelen van Abessinië, die
zich er allen op beroemen van Hebreeuwsche hooge-
priesters af te stammn, 'loopen in deze processie mee.
Italiaansche droomen zijn werkelijkheid
geworden.
De verovering van de heilige stad Aksoem, waar
van de bevolking voor het overgroote deel uii
priesters, monniken, en kerkdienaren bestaat, heeft
tengevolge gehad, dat thans de geheele Noord-Abes-
sijnsche grensprovincie Tigre zich in handen van de
ttalianen bevindt. Aan de staa moet een groote stra
tegische waarde worden toegekend, daar zij aan den
zuidrand van de Bait-Giorghis-hoogvlakte ligt, van
waar uit zich zuidwaarts de groote Tembienvlakte
voor de Italiaansche troepen opent. Veertig jaren
'ang hebben de Italianen Aksoem en Adoea begeerd,
n thans zijn hun droomen werkelijkheid geworden.
(Copyright V.P.B.-United Press).
