Raad Winkel.
Uit Berg
GESPRONGEN
HANDEN en LIPPEN
Zaterdag 30 November 1935. SCHAGER COURANT. Vierde Blad. No. 9862
Een nieuw Raadhuis
voor de hoofdstad.
Timmerfabiiak te Huizum door brand
verwoest
Arbeidsmarkt in Zuid-Afrika overvoerd
VREESELIJK ONGELUK IN TEXAS.
Een vrouw over de Duitsche
gevangenissen.
Nieuwe aardschok in Montana.
elk jaar opnieuw had zij
KLOOSTER BALSEM
OP HET FREDERIKSPLEIN.
Voordracht van B. en W aan den Gemeente
raad - Regeering nog bereid tien mil-
lioen gulden te verstrekken, indien
de gemeente afstand doet van
het Paleis op den Dam
AMSTERDAM. In een uitvoerig toegelichte
voordracht van B. en W. aan den Gemeenteraad,
wordt uiteengezet, dat het Paleis op den Dam
slechts met groote kosten, naar schatting ander
half millioen gulden, zou kunnen worden hersteld
en ingericht voor Raadhuis. Echter zou dan slechts
de kern van het gemeentebestuur gehuisvest kun
nen worden, hetgeen een hoogst onbevredigende
oplossing zou zijn. B. en W. meenen dan ook geen
vrijheid te kunnen vinden, in dieh geest een voor
stel te doen, temeer daar gebleken is, dat de re
geering thans nog bereid is tien millioen gulden
te verstrekken, verdeeld over vijf jaren, voor den
bouw van een nieuw raadhuis, waarvoor dan de
gemeente afstand doet van het Paleis op den Dam.
Als plaats voor dit nieuwe Raadhuis wordt voor
gesteld, het terrein aan te wijzen van het voor
malig Paleis voor Volksvlijt op het Frederiksplein.
Prachtige bestemming voor Amsterdam's
meest centraal gelegen plein. Zal de
hoofstad afstand doen van haar aan
spraken op Van Campen's bouwwerk?
Nadat de Paleis-Raadhuis-kwestie geruimen tijd
in het middelpunt der belangstelling heeft gestaan,
komt de voordracht van B. en W. om afstand te
doen van alle rechten op het bouwwerk op den
Dam en in ruil daarvoor een bedrag van 10 millioen
gulden te aanvaarden voor den bouw van een
nieuw Raadhuis op het Frederiksplein, voor de
hoofdstedelijke bevolking toch geheel onverwachts.
Het meerendeel der Amsterdammers zal dit
nieuws echter met instemming begroeten. Sedert
den noodlottigen nacht van 18 April 1929, toen het
Paleis voor Volksvlijt een prooi der vlammen werd
en met den grond werd gelijk gemaakt, biedt een
der voornaamste pleinen in het centrum van Am
sterdam de aanblik van een ruine, die achter een
havelooze schutting ligt verborgen, en als het ter
rein in den loop der tijden is opgeruimd, is dit
voornamelijk geschied ten behoeve van de meetings
en amusementsparken, die er van tijd tot tijd hun
tenten opsloegen. Ook de meest geestdriftige mee
tingbezoeker, ook de vroolijkste kermisgast moest
echter voelen, dat dit toch niet de bestemming
kon zijn van een plein, zoo centraal gelegen en van
zoodanige ruimteverhoudingen als het# Frederiks
plein.
Onmiddellijk na den brand van het Paleis voor
Volksvlijt stond het vcor iedereen vast, dat op dit
punt slechts een representatief bouwwerk van al-
gemeene beteekenis voor de geheele bevolking
mocht komen. Woonhuizen noch winkels of mode
magazijnen konden hier op hun plaats zijn, en als
men over bebouwing van het Paleis voor Volks-
vlij t-terrein sprak, was er altijd sprake van een
theater- en tentoonstellingscomplex, een volksge
bouw of.... een Raadhuis.
De thans geboden oplossing eischt echter een
offer, dat velen Amsterdammers zwaar zal vallen.
Het prachtige bouwwerk van Jacob van Campen,
het Raadhuis op den Dam, dat getuigt van den
bloei en glorie van de aloude koopmansstad, is
voor velen een symbool van cultuur en historie
van Amsterdam, en bij de behandeling van de
Paleis-Raadhuis-kwestie is wel gebleken, hoe diep
dat gevoel bij deze Amsterdammers zit. Anderen
zijn echter van meening, dat indien men weer de
beschikking over het tegenwoordige Koninklijke Pa
leis krijgt, de hoofdstad voor de Koningin een
waardig verblijf dient te bouwen, wat eveneens fi-
nancieele offers eischt. Ook als Paleis blijft Van
Campen's meesterwerk een sieraad voor de hoofd
stad, terwijl als meest centrale punt van Amster
dam het Frederiksplein volgens dezen de natuur
lijke plaats voor het Amsterdamsche Raadhuis is,
waar alle mogelijkheden bestaan, er een renresen-
tatief, monumentaal bouwwerk van te maken.
Leeuwarden: Gisternacht, omstreeks
twaalf uur brak brand uit in de timmer
fabriek van den heer Kalsbeek, staande aan
den Tijnjedijk te Huizum.
De huisgezinnen Kalsbeek, Hoekstra en
Lebbing, welke dit pand bewoonden, moesten
in allerijl, met achterlating van al hun be
zittingen, de slaapkamers verlaten.
Toen de Huizumer motorspuit. arriveerde, stond de
timerfabriek, waarin zich o.m. vierhonderd huishoud-
trappen en vele tafels bevonden, reeds in lichter
laaie en viel aan blusschen niet te denken. Het vuur
woekerde ook door naar het woonhuis. Toen-het zoo
ver gevorderd was werd de hulp van de Leeuwarder
brandweer ingeroepen ook omdat de aangrenzen
de perceelcn, waaronder een haardenfabriek gevaar
liep, Aan het gezamenlijke werken van
de Huizumer en Leeuwarder brandweer was het ten
slotte te danken, dat het vuur tot staan kwam. Het
geheele pand was zoo goed als geheel uitgebrand,
alleen in een gedeelte van het voorhuis had het vuur
zijn vernielende werking niet kunnen volbrengen.
De waterschade is hier echter enorm.
Voor timmerlieden en metselaars.
Amsterdam: De Nederlandsch Zuid-Afrikaan-
sche Vereeniging heeft van haar vertegenwoordiger
uit Johannesburg bericht ontvangen, dat de arbeids
markt in Zuid-Afrika overvoerd dreigt te worden met
timmerlieden en metselaars. In verband hiermede
heeft de Vereeniging besloten om voorloopig geen
nieuwe aanvragen inzake bemiddeling tot vertrek
van deze vaklieden, in behandeling te nemen.
VIJF DWANGARBEIDERS UIT BAGNO ONTSNAPT.
Pa rij s: Uit La Rochelle wordt gemeld, dat daar
bericht is ontvangen, dat vijf dwangarbeiders in den
jongsten tijd uit Guyana zijn ontsnapt.
Zes dooden en 11 gewonden.
New Y ork: Uit Fort Worth (Texas)
wordt gemeld, dat bij een ontzettende brand
bijna alle bewoners van een huis van twee
étages slachtoffer zijn geworden.
Op het eerste bovenhuis was een ontploffing
ontstaan, waardoor de geheele woning spoedig
in lichter laaie kwam te staan.
Zes personen, onder wie drie vrouwen, die
te bed lagen, kwamen om het leven. Elf an
dere bewoners van het huis werden gewond,
vooral omdat zij in angst voor de aankomst
van de brandweer uit de ramen en van het
dak waren gesprongen. Een vrouw kwam
daarbij op een ijzeren hek terecht, waarbij
zij zoodanig werd gewond, dat zij naar een
ziekenhuis moest worden overgebracht.
De „Daily Telegraph" meldt, dat een vrouw van
een Engdlgch schoolhoofd, die gisteren uit Duitsch-
land te Londen is teruggekeerd, mededeelingen heeft
gedaan over „third degree'' methoden der nationaal-
socialisten.
De vrouw, een Duitsche van geboorte, was aange
houden als verdacht van het smokkelen van devie
zen en gedurende bijna 4 dagen aan een stuk onder
vraagd en vervolgens 3*4 maand ,in een gevangenis
opgesloten. Mevrouw Barbara Bernstein was te Aken
gearresteerd, terwijl zij bij een bevriende familie op
bezoek was. Mevr. Bernstein zeide geen beschrijving
te kunnen geven van het voedsel dat men haar in
de gevangenis had verstrekt. Eenigen tijd lang heeft
zij zich niet in verbinding kunnen stellen met haar
man. Later mocht zij brieven sturen waarin de cen
suur herhaaldelijk passages schrapte, welke als ge
heime codes werden beschouwd.
Butte. Een vrij sterke aardbeving, welke onge
veer een minuut duurde, doch geen schade veroor
zaakte, werd gistermorgen in de omgeving gevoeld.
BERGER SPORTVEREENIGING.
Het programma voor morgen.
B.S.V. 1—W.F.C. 5. 2 uur.
Alcm. Victrix cB.S.V. a, 10.30 uur. Vertrek per
fiets om kwart vóór tien van de Breelaan (sta
tion).
B.S.V. bKoedijk a, 12.30 uur.
Hoe zullen de uitslagen zijn?
Het eerste elftal der Berger club begint morgen
aan de tweede helft van het programma en wel met
een thuiswedstrijd tegen W.F.C. 5. In Wormerveer
wonnen de Bergenaren indertijd op hun slofjes met
41; of de overwinning nu weer zoo gemakkelijk zal
worden behaald, zijn we zoo vrij te betwijfelen.
W.F.C. toch heeft in den laatsten tijd vele goede
dingen gedaan, bestond het zelfs C.S.V. in eigen om
geving gevoelig te kloppen. Inplaats van een zacht
eitje zal naar wij mogen aannemen de tegen
partij morgen veeleer een stevige omelet blijken te
zijn. Met welke beeldspraak we maar zeggen willen,
dat B.S.V. duchtig oppassen moet, om morgen in
den strijd niet het onderspit te delven, en daarmee
haar kans op de eerste plaats voorgoed te verliezen.
Als dit door alle spelers goed wordt begrepen en er
dus voor de overwinning wordt gevochten, kunnen
de twee puntjes aan den Kerkedijk blijven.
In de opstelling is voor de zooveelste maal, een
verandering gekomen. Huug Fillet, die in St. Pan-
cras op de spilplaats debuteerde en daar, vooral na
de rust naar onze meening een zeer goede partij
speelde, is weer in de voorhoede opgenomen. Of de
elftalcommissie met deze nieuwe omzetting goed
heeft gedaan, moet worden afgewacht. Jaap Tuin
bezet nu de spilplaats en Wim Dames is als midden
voor gehandhaafd. Dat laatste vooral lijkt ons juist
gezien. Dames heeft tegen Vrone getoond, dat hij
weet door te zetten en van de gelegenheid weet te
profiteeren, zoo deze zich onverwachts aan hem
voordoet. Daarbij beschikt de blonde B.S.V.'er over
een hard en goed gericht schot.
Wat Tuin op de spilplaats doen zal is althans
voor ons, een nog open vraag. Het kan mee- en het
kan tegenvallen. Laten we het eerste hopen. Tuin is
stevig genoeg en staat z'n mannetje best. Ook kan
Jaap behoorlijk voetballen, mits hij niet vervalt in
individueel spel. Dat zou trouwens op de spilplaats
funest zijn.
Aan Tuin om te toonen, dat het vertrouwen het
welk de E.C. in hem stelt, ook inderdaad gerecht
vaardigd is.
Als het weer nu eindelijk eens een beetje wilde
OMk XU ken kXOQSTERMLSEH
heeft zi| die nu nooit meer!
B'tWas een gruwelijke last en het ieed
geweldig zeer. Het bloed stond er al
tijd voor. Allerlei huismiddeltjes deed
ik er op. het beet geweldig, maar tel
kens kwamen de kloven terug. Gewone
huid-crêmes hielpen mij evenmin. Maar
nu heb ik geen last meer ervan. Hu
wrijf ik eiken ochtend en avond Klooster-
balsem er op. Dat doet géén zeer en
de huid is en blijft prachtig glad èn
gezond, ook al kom ik met mijn han
den vaak in het water. Het was een
AKKED'S et.ami.1 Tfi. INZAO.
„Geen goud zoo goed"
Onovertroffen by brand- en sn^j wonden
Ook ongeëvenaard als wrijfmiddel bij
Rheumatiek, spit en pijniyke spieren
Schroefdoos 35 ct Potten 62^ cL en f 1.04
immifcnm r>m.Mn,ri_funirT j"
medewerken, kan het vol worden aan den Kerkedijk.
Laten wij hopen op een fraaien, eerlijken strijd met
de Bergenaren als de winaanrs.
De a adspiranten die in K. Niedorp hun kansje
op de eerste plaats zoo leelijk vergokten, vertelden
me, dat ze dan toch in elk geval als nummer 2 ein
digen wilden. Prachtig, maur dan moeten ze mor
gen in het Alkmaarsche Sportpark winnen van
Alcm. Victrix c. En dat zit nog! We kunnen er eigen
lijk weinig van zeggen, omdat de elftal-commissie
he blijkbaar noodig heeft gevonden, het elftal zoo
grondig te wijzigen, dat het voor een deel niet meer
op B.S.V. a gelijkt. Een heele nieuwe achterhoede
liefst!
Aanvoerder Kuipers is van de spilplaats naar de
rechts achter-plaats verhuisd en heeft als partner
Dirk Zwakman gekregen, die zich opnieuw een
plaatsje in de a-ploeg heeft veroverd. Laat hij too
nen, die waard te zijn!
Als spil is de jeuclige, maar stoere Jan v. d. Plas
gekozen. Die jongen bezit ongetwijfeld alle antece
denten om een goed voetballer te worden. Als hij ze
maar weet te ontwikkelen en uit te buiten. Vlugger
reageeren; op z'n plaats blijven en kijken waarheen
hij de ballen plaatst; dat zijn drie dingen, waarop
hij allereerst te letten heeft. De fijne puntjes komen
dan later vanzelf wel.
Hans Busselman wordt nog eens op de linksbuiten
plaats geprobeerd en Piet Wijers debuteert als rechts
binnen. Er moet nu maar worden afgewacht, wat de
voorhoede in haar nieuwe samenstelling doet.
De b-adspiranten tenslotte krijgen, zonder Zwak
man en v. d. Plas spelend, een harden noot te kra
ken op eigen terrein, waar Koedijk a om half één
den strijd tegen B.S.V. b komt aanbinden. Toch heb
ben we zoo'n idee, dat het niet weer een 4—1 neder
laag wordt, zooals in Koedijk De beide backs Fokke
en Kees Jansen zijn ongetwijfeld van een goed ge
halte en ook de middenlinie met aanvoerder Mays
als spil, is lang niet slecht, terwijl de voorhoede uit
vijf uiterst handige spelertjes bestaat, die alleen te
gen hebben, dat zo wat klein van stuk zijn. Als Dik
Bakker in het doel nu maar een beetje op dreef is,
dan behoeft er nog lang niet te worden verloren.
Moed houden, jongens! En succes!
INTERNATIONALE VEREENIGING „BELLAMY"
Het Hoofdbestuurslid, de heer Ouderkerk
uit Haarlem over „De vrije mensch".
In de voorzaal van de Rustende Jager hield Don
derdagavond de Groep Bergen van de Internationale
Vereeniging „Bellamy" een openbare vergadering,
waarop het Hoofdbestuurslid, de heer Ouderkerk, uit
Haarlem een voordracht hield met als onderwerp:
..De vrije mensch".
De bijeenkomst, welke slechts matig was bezócht,
werd door den voorzitter, de heer Kleumer, met een
hartelijk woord van welkom geopend. Spr. betreurde,
de slechte opkomst eu meende, dat het minder mooie
weer daarvan wel de oorzaak was. De voorzitter gaf
daarna het woord aan den heer Ouderkerk, voor het
uitspreken zijner rede. Deze begon met te zeggen, dat
de I.V B. een beweging was, die zyiver academisch
is. Wij kunnen nooit een anderen toestand schep
pen, nooit een andere economische regeling invoeren,
vóór dat die regeling is gegrift in het hart van den
mensch.
Spr. droeg voor het vers van Dirk Witte, „Mensch
durf te leven" en meende, dat uit dit lied voor een
ieder zeer veel viel te leeren, ook voor den BeOamist.
Dirk Witte heeft geschreven over den grooten
sleur waarin wij leven en dat is juistl Wij liggen
iederen dag opnieuw aan banden: men durft zich
tegen dien sleur niet te verzetten. Wij menschen
wilLen allen liever meer schijnen dan wij zijn; wij
zijn niet eerlijk tegenover ons zeiven en ook niet
tegenover anderen. Wij zijn niet vrij! Spr. toonde
dit met tal van voorbeelden op humoristische wijzQ
aan. Dirk Witte heeft gezegd: „Mensch durf te le
ven", maar hij houdt er geen rekening mee, dat wij
wel durven; maar in tal van gevallen niet kunnen.
Immers, wanneer men leven wil, zooals men dat wil,
dan botst men onophoudelijk. Tal van idealen ver
stikken in economische verhoudingen. De mensch
toch hangt af van de economische omstandigheden
en is dat niet treurig? vroeg spr. Wij zijn niet vrij
in onze ontwikkeling en de knapste koppen zullen
straks de minste betrekkingen bekleeden.
De economie dringt binnen in het diepst der ziel
van den mensch. Ileel wat levensgeluk gaat hierdoor
verloren.
Wij Bellamisten hebben een heel ander ideaal en
dat dragen we uit. Hij alleen is vrij, wiens levens
onderhoud niet afhankelijk is van een ander.
In de Bellamy-Maatschappij verdienen we alle
maal niets; het salaris is weg. Ieder zal een taak
hebben tegenover de gemeenschap. Economische ver
schillen zullen niet meer bestaan, van het ophouden
van stand behoeft geen sprake meer te zijn.
Economisch onafhankelijk, volmaakt onafhanke
lijk van de buren en van de buurt. Ieders aandeel is
vastgezet van de wieg tot aan het graf. Geen ge
smoorde idealen worden meer begraven, doch komen
naar buiten in den Ballemy-staat. In onzen staat dus
de vrije mensch, die doen en laten kan, wat hij wil.
De mensch zal in den Bellamy-staat éérlijk zijn,
omdat er geen enkele aanleiding bestaat, of er geen
enkel voordeel uit te behalen valt, oneerlijk te zijn.
Er zal zijn orde en regelmaat. Spr. hoopte, dat hij
een klein tipje had opgelicht, van den Bellamy-staat
waar ieders aandeel gelijk zal zijn en er van armoede
of rijkdom niet meer wordt gesproken.
De vraag is nu: Zullen wij dat geestelijk ideaal
van den Bellamy-staat bereiken? Spr. was ervan
overtuigd dat dit het geval zal zijn, uit geestelijke
overwegingen. Proheer de Bellamy-gedachten uit te
dragen, opdat de menschen de fouten zullen zien,
welke de tegenwoordige maatschappij aankleven en
welke 'niet meer zullen voorkomen in den staat van
Bcllhmy; aldus eindigde, spr.
Nadat de voorzitter, de heer Ouderkerk van harte
dank had gezegd voor zijn interessant betoog, be
stond er gelegenheid tot het stellen van vragen.
Gratis brochure over het zieke en gezonde
menschelijk lichaam.
50.000 exemplaren „Een geïllustreerd boek over het
zieke en gezonde menschelijk lichaam" worden door
de Firma L. Heumann Co. te Amsterdam C.,
Staalkade 4, GEHEEL GRATIS aan alle lezers toege
zonden, die door invullen van de in deze courant
afzonderlijk bijliggende circulaire hun nauwkeurig
adres opgeven.
Gemakshalve bevat dit geïllustreerde hijvoegsel
een aangehechte BRIEFKAART voor GRATIS-BE
STELLING van bovengenoemd boek.
Vergadering van den raad op Vrijdag 29 Novem
ber 1935, 's middags om kwart voor twee.
Voorzitter de heer J. H. Zwart, burgemeester,
waarn. secretaris de heer Korvor.
Allen aanwezig.
Ingekomen stakken.
Hiervan zij vermeld:
Ged. Staten keurden eenige raadsbesluiten goed;
Een dankbetuiging van mevr. de wed. A. de Rid
der voor de betoonde deelneming bij de begrafenis
van haar man.
Tot leden van de comm. der Buitengemeenten over
het Centraal Ziekenhuis zijn benoemd dc heeren A.
J. Wijnveldt en H. F. W. Kolb, resp. burgemeesters
van Oudkarspel en Zd. en Nrd. Schermer.
Verschillende verslagen liggen ter inzage voor de
leden.
Behandeld worden een 9-tal verzoeken om onthef
fing van schoolgeld, waarbij overeenkomstig de voor
stellen van B. en W. wordt besloten.
Jaarwedden burgemeester, secretaris en
ontvanger,
Ged. Staten noodigen den raad uit advies te ge
ven over een verlaging van 5 pet. met ingang van 1
Januari 1936, van de jaarwedden van den burge
meester, secretaris en ontvanger.
De meerderheid van het college van B. en W.
vond het uit een tactisch oogpunt gezien wcnschelijk
dat er een offer gebracht werd, terwijl de minder
heid geen aanleiding aanwezig achtte, de salarissen
te verlagen.
Het college van B. en W. in zijn geheel vond het
echter onbillijk, dat in andere Provinciën, in soort
gelijke gemeenten als deze, dc salarissen aanzienlijk
hooger vastgesteld zijn.
De heer Dekker verklaart zich tegen verlaging, er
is al reeds 10 afgegaan voor pensioenstorting en
nu van de to lage salarissen weer 5 is spr. te erg.
Spr. wijst op andere provincies, die hoogere salarissen
hebben dan Noordholland.
De heer Engel is principieel tegen verlaging, maar
als ie 5 voor het rijkspersoneel wordt ingevoerd,
wil spr. gelijke monniken, gelijke kappen.
De heer Kamp oordeelt dat er niet is aan te ont
komen en wil meegaan met hét advies van de meer
derheid van B. en W., ofschoon spr. oordeelt dat Ged.
Staten zich niet veel zullen aantrekken van het ad
vies van den Raad en van hoogerhand de zaak wel
zal worden beslist.
De heer Engel vraagt naar de reden der groote ver
schillen in de salarissen in Noordholland en andere
provincies.
De heer Van Zoonen wil eerst protesteeren dat, hoe
wel er een regeling bestaat tusschen rijk en gemeen
ten over de financiële verhouding, de regeering de
gemeenten regeert per circulaire.
Spr. wijst er op hoe bij de salarissen der ambtena
ren der gasfabriek is gewezen op het bestaande rap
port-Schouten. Nu het gaat over de salarissen van
B., S. en O., bestaat dat rapport blijkbaar niet. In
Drenthe, Zuidholland en andere provincies is het sa
laris der Burgemeesters f 400 f 500 hooger. Elke be
hoorlijke lijn is zoek en spr. meent dat dc regecring
als ze voorschriften geeft, hiermee rekening heeft te
houden.
Voorzitter zegt met de verlaging mee tc gaan, om
dat het z.i. moet, de regeering kan niet anders. Accep
teert men dit niet, steunt men do regeering niet, dan
zal het nog erger worden. Maar dat neemt niet weg,
dat spr. het onbillijk vindt dat in Noordholland, waar
de salarissen aanmerkelijk lager zijn, ook 5 wordt
gekort, zooals in andere provincies. Snr. geeft met
tal van voorbeelden aan, hoe laae in Xoordholland
de salarissen zijn. Er zijn veldwachters die meer heb
ben als een burgemeester. Die scheeve verhoudingen
kan spr. niet goedkeuren. Dat er verschillen zelfs
groote in dc salarissen zijn in de verschillende pro
vincies, komt doordat het provinciale regelingen zijn.
Dat de raden gehoord worden, schrijft de. wet voor.
Spr. zal, zooals gezegd, zich neerleggen bij wat de
regeering wil, maar men moet het ook een burge
meester mogelijk maken fatsoenlijk te leven.
De heer Dekker herinnert er aan, hoe B. en de
S. hier op het aanvangssalaris beginnen. Dat is voor
B. f 1900.—, daarvan 10 voor pensioen, is f 1700 en
daar moet nu weer 5 af. Dat is spr. te sterk. Geen
WAAR HET REEDS WINTERT. In Oost-Pr uischen heeft Koning Winter reeds zijn intrede
gedaan, en te Koningsbergen moesten bereids de sneeuwploegen aan het werk worden ge
steld om het verkeer voortgang te doen vinden.
