De Duitscfae Rijksdagverkiezingen
van 29 Meert
Verhoogde uitgaven
S.D.A.P. en ontwapening
Dinsdag 17 Maart 1936
SCHAGER COURANT. Tweede Blad. No. 9936
voor de Engelsche vloot
Burgemeester van Ambt-
Hardenberg
Ach t personen aan den
dood ontsnapt
AKKERTJES
Het bombardement
Engelsche ambulance
Collectief contract
bouwbedrijven
KIJKEI1 .s KOOPEÜ t,j (LOECK
Zakkenrollers contra
Chineezen
Het Duitsche volk en de buitenlandsche
politiek.
Berlijn 16 Maart 1936.
Rond 45 millioen kiesgerechtigde Duitsche
mannen en vrouwen zijn door de ontbin
ding van den rijksdag en door het uitschrij
ven van nieuwe verkiezingen opgeroepen, hun
oordeel over den stap van de Duitsche regee
ring van 7 Maart te geven. En wel door mid
del van een vrije, directe en geheime verkie
zingsmethode, die het Derde Rijk onveran
derd van de republiek van Weimar heeft
overgenomen. Ook het kiesrecht heeft zijn
democratisch karakter niet verloren. Aan
alle meerderjarige Duitsche mannen en
vrouwen is stemrecht verleend, zoodat door
de verkiezing op 29 Maart het geheele Duit
sche volk zijn werkelijken politieken wil
zonder beperking tot uitdrukking kan bren
gen.
'Alleen de Joodsche bevolking is op grond van de
Rijksburgervvet van September 1935 van het stem
recht uitgesloten. Stemgerechtigd zijn daarentegen
wel de z.g. half- en kwartjoden, d.w.z. niet-ariërs
met twee of drie arische grootouders. Men mag dus
aannemen, dat daardoor ongeveer 300.000 kiezers,
die bij de laatste verkiezingen op 19 Augustus 1935
nog stemgerechtigd waren, op 29 Maart niet -meer
zullen mogen stemmen. Het totale aantal kiezers
zal daardoor echter niet verminderd worden, daar
in dien tusschentijd 400.000 inwoners van het Saar-
gebied Duitschers zijn geworden, Zooals begrijpelijk
ziet men dit speciaal het resultaat van de verkie
zing van het Saargebied in Duitschland met belang
stelling tegemoet, daar dit de eerste keer is, dat deze
menschen zich over het regime moeten uitspreken.
Op 29 Maart begeeft het Duitsche volk zich sinds
het begin van het Derde Rijk voor de vierde maal
naar de stembus. Bij de eerste verkiezingen op 5
Maart stonden nog een groot aantal partijen tegen
over elkaar. Bij de volksstemming van 12 November
1933 over de vraag, of Duitschlands uittreden uit den
Volkenbond werd goedgekeurd, werd tegelijkertijd de
eerste uitsluitend nationaal-socialistische rijksdag
gekozen. Bij deze gelegenheid stelde meerdan 95
der kiezers zich achter de Duitsche regeering. Het
zal interessant zijn, het resultaat van 29 Maart met
dat van de toenmalige volksstemming op 12 Novem
ber 1933 te vergelijken, daar er tusschen deze beide
verkiezingen een groote overeenkomst bestaat, wijl
in beide gevalien het Duitsche volk zijn oordeel
moest vellen over een belangrijke buitenlandsche
politieke beslissing van de regeering.
Nieuwe afweermiddelen. Een anti-
duikboottoestel en een nieuw type schip
tegen luchtaanvallen.
Reuter meldt uit Londen:
Lord Stanley, de parlementaire en financieele
secretaris der Admiraliteit, heeft in het Lagerhuis
mededeelingen gedaan over de begrootingsposten.
voor de vloot. De uitgaven voor de uitbreiding van de
vloot (de buitengewone uitgaven overeenkomstig het
Witboek niet meegerekend) zullen f 4.645.00 meer
bedragen dan in 1935. Voor de marine luchtmacht
wordt 1.193.000 meer beschikbaar gesteld dan vorig
jaar, en wel voor den bouw van 27 nieuwe vliegtoe
stellen en voor het vervangen van 84 toestellen door
nieuw materiaal.
Lord Stanley deelde aan het Huis mede, dat de ad
miraliteit thans beschikt over luchtdoelgeschut van
ongekend vermogen en doelmatigheid, zoodat er geen
sprake van is, dat men in het slagschip een verou
derd en nutteloos strijdmiddel zou moeten zien. Het.
is integendeel de opvatting van de admiraliteit, dat
deze schepen de zeeën blijven beheerschen.
Tijdens de debatten die op deze verklaringen volg
den deelde het conservatieve lid De Chair, zoon van
den admiraal Dudley de Chair, mede, dat Engeland
toestellen, gebaseerd op terugkaatsing van stralen,
bezit, waarmee een onderzeeboot ontdekt kan worden
op een afstand, niet geringer dan die welken een on
derzeeër noodig heeft om een torpedo af te schieten.
Voorts heeft de admiraliteit een geheel nieuw type
schip geschapen, door oude kruisers speciaal in te
richten voor afweer van vliegtuigen.
Op zijn verzoek eervol ontslag verleend.
Bij Kon. Besluit van 13 Maart j.1. is aan den
heer H. H. Weitkamp op zijn verzoek, met in
gang van 1 April 1936, eervol ontslag verleend
als burgemeester van Ambt-Hardenberg.
De onregelmatigheden te Ambt-Harden
berg.
Omtrent de onregelmatigheden, die den laatsten tijd
in deze gemeente aan het licht zijn gekomen, lezen we
nog in de „Telegraaf":
Naast den reeds eenige maanden in voorarrest ver-
blij venden ex-ontvanger van deze gemeente, H. B.,
zal zich op 17 April a.s. ook te verantwoorden hebben
de burgemeester van Ambt-Hardenberg, de heer H.
H. W. De heer W. wordt namelijk verdacht van me
deplichtigheid aan de verduisteringen en van heling
van de verdwenen bedragen.
Bij de voortgezette instructie tegen den gemeente
ontvanger, waren eenige bezwarende feiten tegen den
burgemeester aan het licht gekomen. Het is namelijk
gebleken, dat de heer W. een groot aandeel gehad
moet hebben in de verdwijning der gelden, die on
der het beheer van den gemeente-ontvanger waren.
Het was bekend, dat de burgemeester door een
ongelukkige exploitatie van veenderijen, waarin hij
met anderen veel geld gestoken had, in zeer moei
lijke financieele omstandigheden was geraakt, zoo
dat ruim een jaar geleden het faillissement over hem
uitgesproken werd. Dit heeft hem er toe gebracht en
kele jaren achtereen voor privédoeleinden gelden van
den gemeente-ontvanger te lecnen, terwijl hij wist,
dat deze gelden niet het eigendom waren van den
ontvanger, doch door dezen slechts beheerd werden
voor enkele vereenigingen en het gemeentelijk elec-
triciteitsbedrijf. Ook zou de heer W. geld, dat hij on
der zijn berusting had van enkele crisisinstanties,
voor particuliere doeleinden hebben gebruikt.
Woning brandde af, terwijl het gezin lag
te slapen.
Toen Zondagavond de zoon van spoorwegarbeider
Weterings ongeveer half elf huiswaarts keerde en
de ouderlijke woning, gelegen in de Emer, gemeente
Princenhage, naderde, zag hij plotseling rook en
vonken uit het dak der woning te voorschijn ko
men. Een geweldige schrik bevingh em, daar hij
wist, dat zijn ouders en een zestal broers en zusters
zich te bed moesten bevinden in het brandende
huis. Waar de dichtbijzijnde woning op ongeveer
40 M. afstand gelegen was, viel aan hulp niet te
denken. Hij vloog op de woning af en door met ge
weld op de luiken te beuken, gelukte het hem zijn
drie broers en een zusje, die op den zolder sliepen
te wekken.
Het was dezen echter niet meer mogelijk het
huis langs de trap te verlaten, daar deze beneden
reeds in brand stond. Door uit een dakvenster te
springen, konden de broers ongedeerd het branden
de huis verlaten, het meisje kreeg beenkneuzingen
en moest zich onder geneeskundige behandeling
stellen.
Vervolgens spoedden de zoons zich naar het op
kamertje, waar een tweetal zusjes sliep. Door het
inslaan van een raam, gelukte het beiden in veilig
heid te brengen. Ook de ouders konden nog bijtijds
worden gered. De brandweer te Princenhage, die
spoedig ter plaatse was, kon wegens watergebrek
niets uitrichten. Het huis brande geheel af, alles
ging verloren. Ook twee koeien en een geit kwamen
in de vlammen om.
Met lucifers gespeeld.
Gistermiddag is brand uitgebroken in de boerderij
van den landbouwer J. Vos aan de Asserstraat te
Beilen. De schuur brande tot den grond toe af, ter
wijl de woning gedeeltelijk behouden bleef, doordat
het vuur door een brandmuur werd gestuit. Het vee
werd gered. Alles was verzekerd. De oorzaak is, dat
het tienjarig zoontje met lucifers had gespeeld en
heth ooi in brand had gestoken.
GELD VAN ZIJN VERLOOFDE
VERDUISTERD
Bader gearresteerd
Eenigen tijd geleden verklaarde 'een jongeman
zich bereid een deel van het loon van zijn ver
loofde, tijdens haar verblijf in een ziekenhuis, in
ontvangst te nemen. Dit gedeelte van het loon
werd als ziekengeld uitgekeerd en de welwillend
heid van den jongeman ging zóóver, dat er geen
cent meer van het geld over was toen het meisje
het ziekenhuis weer kon verlaten.
In totaal had hij een bedrag van f 75 verduis
terd en gistermiddag heeft de politie van het
bureau-Singel hem deswege gearresteerd.
Geen wonder met al die zieke
menschen om U heen! Weest
Gij echter verstandig. Neem da
delijk 'n "AKKERTJE" en van
avond voor '1 naar bed gaan nog
een. Tien legen één dat Ge daar-
Nederlandsch mede alle narigheid voorkomt
Product en morgen gezond en fiksch
opstaat. "AKKERTJES" wer
ken buitengewoon- bij Griep.
Per 12 stuks slechts 52 cent.
Volgens recept van Apotheker Dumont
AKKER.CACHETS
In de Maartaflevering van „De Socialistische Gids"
schrijft ir. J. W. Albarda over het defensievraagstuk.
Hij zegt daarin o.m.:
„Afkeer van oorlogsgeweld mag niet leiden tot
principieële verwerping van die methode om het
recht te beschermen. Wel moet die afkeer waarbor
gen, dat van bloedig geweld, en zelfs van de bedrei
ging daarmede, niet anders dan in het geval van
noodzakelijkheid gebruik worden gemaakt. Het Vol
kenbondsverdrag beveelt dan ook in de eerste plaats
andere dwangmiddelen aan: financieële en economi
sche sancties. Sedert een half jaar zijn wij getuigen
van de toepassing van deze middelen. De ervaring is
zeer leerzaam. Wij zien, dat de onbloedige sancties,
zelf als zij nog onvolledig zijn, een grooten invloed
kunnen uitoefenen; maar ook, dat die invloed niet
zoo groot is, dat hij den staat-misdadiger aanstonds
dwingt tot onderwerping aan het recht.
Er bestaat in onze tijd inzonderheid voor 'n kleine
staat schijn noch schaduw van veiligheid, als hij
geen aanspraak kan maken op bescherming van zijn
zelfstandigheid en zijn rechten, en zelfs die over be
langen, te onderwerpen aan rechtspraak of arbitrage;
dit baat hem niet als een machtige nabuur hem plot
seling het mes op de keel zet, of, erger, hem gaat
overweldigen. Hiertegen kan hij slechts beschermd
zijn, als die geweldenaar weet, dat hij door zijn daad
in botsing zal komen met de collectiviteit der staten,
die het recht geëerbiedigd wil zien. De bereidheid der
collectieve macht om zich tegen den misdadiger te
keeren, heeft een preventieve werking in het belang
van de vrede; zij kan oorlog voorkomen.
Geen enkele staat kan van de collectiviteit bescher
ming verlangen, als hij zelf niet bereid is, mede te
werken aan de bescherming van anderen. Wie de
rechten van het Volkenbondslidmaatschap wil ge
nieten, moet ook de daarmede verbonden plichten
aanvaarden. Hij zal zich daarbij niet kunnen bepalen
tot de plichten, die uitdrukkelijk in het Volkenbonds
verdrag zijn genoemd; hij moet ook andere plichten
erkennen, die het belang der collectieve veiligheid
gebiedend voorschrijft.
Zeker mag geen enkele staat, in een toestand van
van de
ITALIë ZOU HET FEIT HEBBEN
TOEGEGEVEN. WERD ER UIT
HET KAMP GESCHOTEN?
Lord Cranbourne, ondersecretaris voor buitenland
sche zaken, heeft gisteren met betrekking tot het
bombardement van de Britsche ambulance bij Kwo-
ram medegedeeld, dat de Italiaansche regeering op
het Britsche protest had geantwoord. De tekst van
dit antwoord was nog niet bekend, doch Drummond,
de Britsche gezant te Rome, had het volgende ge
telegrafeerd. Het schijnt, dat de Italiaansche regee
ring het bombardement op 4 Februari van een kamp
bij Iiworam, dat in ieder geval het Roode Kruis-tee-
ken droeg, toegeeft. De Italiaansche regeering be
weert echter, dat het een repressaillemaatregel be
trof, aangezien men uit dit kamp op Italiaansche
vliegtuigen geschoten had. Overigens blijkt uit het
Italiaansche antwoord niet, dat men ook het tweede
bombardement, dat een dag later heeft plaats ge
vonden, toegeeft. De Italiaansche staatssecretaris
van buitenlandsche zaken merkt verder in zijn ant
woord op, dat er eon verschil is tusschen de lezing,
zooals die door het Italiaansche hoofdkwartier is
gegeven en die van het Internationale Roode Kruis.
Deze verschillen zouden speciaal betrekking hebben
op het aantal transportauto's, en dat der Roode
Kruis-teekens.
Lord Cranbourne gaf het Lagehuis de verzekering,
dat de zaak met de uiterste energie verder zou
worden behandeld met de Italiaansche regeering,
zoodra verdere bijzonderheden van dr. Melly, den
leider van de Britsche ambulance, zouden zijn ont
vangen.
De Zweedsche ambulance blijft tot Juli
actief.
Reuter meldt uit Stockholm, dat de Zweedsche
ambulance in ieder geval nog tot het einde van Juni
aan het Abessijnsche front werkzaam zal blijven.
Er is nog geen besluit genomen wat er na dien tijd
zal gebeuren. De contracten van het personeel zijn
nog niet tot na Juni verlengd.
Arbeiders naar Oost-Afrika.
Het stoomschip Lombardia is gisteren naar Oost-
Afrika vertrokken met aan boord eenige officieren
en verder arbeiders.
Reuter meent te weten, dat Flandin, Woensdag
avond of Donderdag Londen zal verlaten. De com
missie van dertien zal Woensdag bijeen komen.
Een aanval op een niet-militair kamp.
De Italiaansche regeering heeft den secretaris
generaal van den Volkenbond een nota doen toeko
men, waarin een verslag wordt gegeven van een
aanval die Abessijnsche krijgers 13 Februari op een
kamp, waarin zich Italiaansche werklieden bevon
den, hebben gedaan. De Italiaansche nota vestigt de
aandacht op het feit, dat deze aanval op een kamp,
dat een niet-militair karakter had is gepleegd. Onder
de slachtoffers bevonden zich ook een ingenieur en
zijn vrouw.
EEN ZWEEFVLIEGTUIG IN DE
STRATOSFEER
Reeds is gemeld, dat dezer dagen een Rus
sisch zweefvliegtuig een hoogte van 10.360 meter
heeft bereikt. Het heeft daarmee het bestaande
record aanzienlijk verbeterd, dat door Duitsche
zweefvliegers bij een vlucht over de Alpen op
ruim 7000 meter was gebracht.
Het zweefvliegtuig, dat twee verzegelde hoogte
meters aan boord had, werd door een gewoon
vliegtuig gesleept. Allebei de piloten waren van
zuurstoftoestellen voorzien. De opdracht was zoo
hoog mogelijk op te stijgen, daar te zien, of het
zweefvliegtuig zijn eigen weg kon gaan en dan
te dalen op het punt van uitgang. Op 10.360
meter hoogte, bij een temperatuur van 60 graden
onder nul, maakte het zweefvliegtuig zich los
Een kwartier, nadat het vliegtuig geland was,
bereikte ook het zweefvliegtuig de aarde op de
voorgeschreven plaats.
dreigend oorlogsgevaar, de veiligheid voor anderen
verminderen en daardoor het oorlogsgevaar voor ge
heel Europa en misschien wel voor de geheele wereld
vergrooten. Daarom kan Nederland op dit oogenblik
niet overgaan tot nationale ontwapening. Er is in
ons land nu voor nationale ontwapening bij lange
na geen meerderheid. Het zou bedenkelijk zijn als
die meerderheid er wel was en nu haar wil doorzette.
Laat ons dit ronduit erkennen. Hoe men ook over
het vermogen der Nederlandsche weermacht moge
denken, als zij nu belangrijk werd verzwakt, zou dit
alom in de wereld worden verstaan als een aanbod
van doortocht voor Duitsche troepen, die over Bel
gië Frankrijk willen binnenvallen of onze zeehavens
willen bezetten om Engeland te bedreigen. Het zou
zijn alsof wij tot de heeren van het Derde Rijk zei
den: wij Nederlanders hebben in de laatste jaren
ons wegennet verbeterd en sterke bruggen gebouwd
over onze rivieren. De gemotoriseerde legerafdelin
gen, die gij in de nabijheid van onze grens gereed
houdt, kunnen daarover beschikken voor een in
val en voor een doortocht. De Duitsche generale staf
zou 't zich voor gezegd houden; maar ook de West-
Europeesche staten aan deze en aan gene zijde van
het Kanaal zouden er het hunne van denken en
zeggen!
De posities van Zweden, van Denemarken en van
Zwitserland zijn niet in alle opzichten gelijk aan die
van Nederland. Er is onderscheid, maar er is ook
overeenkomst. Het moet ons ook tot nadenken
stemmen, dat in die landen de sociaal-democraten
van nationale ontwapening hebben afgezien sedert
ITitler aan de macht kwam."
Ir Albarda concludeert, dat in dit tijdperk de zelf
verdediging tot de plichten behoort, die een volk
heeft te aanvaarden, als het de internationale
rechtsorde wil versterken en de collectieve veilig
heid tot werkelijkheid wil maken.
„En als wij het er over eens kunnen zijn, dat al
leen door de bevestiging van de internationale rechts
orde en de verzekering van de collectieve veiligheid
een duurzame vrede kan worden bereikt, mogen
wij dan een plicht, hoe zwaar ook, ontkennen, waar
van de vervulling voor de bereiking van dat groote
doel noodzakelijk kan zijn? Ook bij de beantwoor
ding van deze vraag is het woord niet alleen aan
het verstand, maar heeft het geweten zijn machtige
stem in het kapittel."
Verwachting: Zwakke tot matige Noordweste.-
lijke tot Westelijken wind, meest zwaar bewolkt
of betrokken, weinig of geen neerslag, zelfde
temperatuur.
Verdere vooruitzichten: weinig verande*
ring.
BAROMETERSTAND VAN HEDENMORGEN
8 UUR: 771.
Het dunne pijltje geeft den vorigen stand aan
TEMPERATUUR: 5 gr. C. 41 gr. F.
VETPUISTJES!
Verdwijnen spoedig door Dr. May's Bloedzul-
verende thee. Prijs per pak f 0.75.
TERLEP'S DROGISTERIJ, Apothekers-assistenten
Hoogzijde 103 Schagen.
Overeenstemming bereikt,
Tusschen de besturen van werkgevers en
werknemersbonden in de bouwbedrijven is
overeenstemming bereikt over een nieuw af
te sluiten collectieve arbeidsovereenkomst,
welke bij goedkeuring der wederzijdsche le
den zal gelden tot 1 Maart 1937.
De voornaamste wijziging is de loonsverlaging.
Deze bedraagt voor Amsterdam, Den Haag en Haar
lem drie cent per uur; "de loonen worden daardoor
64 ct. voor geschoolden en 59 cent voor geoefenden
en hulpkrachten.
In Rotterdam zullen de loonen vijf cent per uur
zakken. Utrecht, Zaandam, Velsen en Schiedam da
len twee a drie cent per uur. Alkmaar, Arnhem,
Groningen, Dordrecht, Leiden, alsmede het Gooi
hebben een verlaging van twee cent. Deze laatste
verlaging geldt ook voor de kleinere steden met
dien verstande, dat Middelburg en Vlissingen geen
loonsverlaging ondergaan, Apeldoorn, Zutphen en
Coevorden worden uit het contract gelegd. Eenige
andere plaatsen worden in klasse verlaagd. Bij een
aantal plaatsen in Groningen is de vacantie niet
langer houdbaar gebleken. De loonen gaan van 64
cent in Amsterdam-tot 31 cent op het platteland. De
bedoeling is, dat de nieuwe overeenkomst Maandag
16 April zal ingaan.
UIT ONZE OOST
Vechtpartij op den passer
Een Chinees stapte op een middag bij de
groentenloods op den Centralen Passer te Medan
uit een autobus. In de drukte trachtte een In-
landsche zakkenroller den Chinees tot zijn slacht
offer te maken. Een chineesche vruchtenverkoo-
per kon zijn landgenoot echter bijtijds waarschu
wen en op het geschreeuw kwamen andere groen-
tenboeren uit de loods gesneld.
De zakkenroller bleek evenwel ook niet alleen
te zijn, want spoedig had ook hij een leger land-
genooten om zich heen verzameld. De Chineezen
wapenden zich met pikolans en daarmede werden
rake klappen uitgedeeld Het slot was dat de In
landers de vlucht namen achtervolgd door de
Chineezen. De achtervolging werd tot nabij den
verkeersagent op het kruispunt Wilhelminastraat
Hakkastraat voortgezet
Wraak
De zakkenrollers lieten deze nederlaag niet
op zich zitten (een van hen moet naar men aan
de „Sum Post" meldt een gebroken rib hebben
opgeloopen) en keerden te circa half zes met stee-
nen gewapend terug. Een bombardement op de
groentenloods en de vruchten- en groentenboe-
ren volgde.
Een der Chineezen wrd daarbij aan het hoofd
gewond.
De zakkenrollers gingen na hun wraakneming
op de vlucht. De politie, die kort daarop ver
scheen, vond in de loods een twintigtal keien
De daders worden thans gezocht.
Een negental personen is aangehouden, die
verdacht worden betrokken geweest te zijn bij de
vechtpartij^
