Banne en Polder Scbagen
Nutsspaarbank te Alkmaar
Dinsdag 31 Maart 1S36.
SCHAGER COURANT.
Derde Blad. No. 9946
De Zeeweringen
en Waterschappen
van Noord-Holland
Een belangrijk werk
verschenen
In 1864 verscheen van de hand van Mr. G. de
.Vries Az., oud-griffier der staten van Noord-
Holland, onder bovenstaanden titel een beschrij
ving van Noord-Hollands zeeweringen en wa
terschappen. Nog nooit had een zoodanige be
schrijving het licht gezien, doch volkomen is
bewaarheid hetgeen een deskundig vriend uit
het Noorderkwartier hem bij het verschijnen
voorspelde, dat het werk in den vollen zin des
woord een „vraagbaak" zou worden. Langen tijd
is het werk een unicum gebleven.
Eerst in 1898 is in navolging hiervan op last
van de Staten van Groningen een soortgelijk
werk betreffende de zeeweringen en waterschap
pen in Groningen uitgegeven door Mr. C. G.
Geertsema, Commissaris der Konigin dier pro
vincie, terwijl in 1902 Jhr. L. F. Teixeira de
Mattos, c.i. is aangevangen een zoodanig boek
werk op kosten der Provincie samen te stellen
van Zuid-Holland.
In 1894 heeft een tweede uitgaaf van het werk
van Mr. de Vries het licht gezien, verzorgd door
Jhr. Mr. J. W. M. Schorer, destijds Commissaris
der Koningin in Noord^Holland.
Thans, veertig jaar later, heeft de heer D.
Kooiman, lid van Gedeputeerde Staten dezer
Provincie, een derden druk bewerkt. Aan deze
bewerking werd in technische en administra
tieve kringen, die met waterstaatkundige bemoei
ingen zijn belast, groote behoefte gevoeld, omdat
in den loop der jaren de-waterstaatkundige toe
stand van Noord-Holland belangrijke verande
ringen heeft ondergaan, waardoor het werk
groote leemten ging vertoonen en geen betrouw
bare bron meer was voor den hedendaagschen
tóestand.
In het voorwoord herinnert de schrijver in dit
verband aan de voorzieningen aan de zeewerin
gen en de veranderingen voortvloeiende uit de
centralisatie van dijksbeheer door de oprichting
van het hoogheemraadschap Noord-Hollands
Noorderkwartier, een en ander als gevolg van
den watersnood 1916 de voor een groot deel vol
tooide en overigens in vollen gang zijnde uit
voering van het Provinciale wegen plan;
den aanleg en de verbetering van wegen door
gemeenten en waterschappen, met concentratie
van wegenbeheer bij het hoogheemraadschap
Noord-Hollands Noorderkwartier;
de uitvoering van het Westfriesche kanalen-
plan, hetgeen gepaard ging met wijziging van
het boezembeheer, vorming n.1. van de twee
boezems Schermerboezem en Vereenigde Ra aks-
maats- en Niedorperkoggenboezem, terwijl beide
boezems werden gebracht onder beheer van het
Hoogheemraadschap der Uitwaterende sluizen in
Kennemerland en Westfriesland.
Daarnaast valt in dit veertigjarig tijdvak de
ïot standkoming van een nieuw algemeen wa
terschapsreglement en een groot aantal wijzigin
gen in de reglementen van bijna alle waterschap
pen. Voorts een bijna algebeele verandering in
de polderbemaling, de karakteristieke windmo
lens, de stoere werkers, zijn bijna overal door
mechanische bemaling vervangen. Slechts een
vijftigtal kapitale windmolens zijn nog in bedrijf.
Het aantal als publiekrechtelijke instellingen
Ingerichte waterschappen in de Provincie be
droeg in 1894-, 325. Sedert zijn opgeheven 50,
opgericht 56 waterschappen, zoodat het aantal
thans bedraagt 331.
Van elk dezer waterschappen vindt men in het
werk een nauwkeurige beschrijving, ligging en
begrenzing, taak, peil, bemaling, hoogte van. dij
ken en kaden, lastenheffing, bestuur en, wanneer
dit voor het verkrijgen van een juist begrip der
tegenwoordige inrichting noodig blijkt, een stukje
geschiedenis.
De samenstelling van een dergelijk we*rk ver-
125 Jaar geleden, op 31 Maart 1811, werd de
groote Scheikundige Rofcert Bunsen in Göttin-
gen geboren. Als zijn meest bekende uitvin
dingen noemen wij de Bunsenbrander en de
ontdekking der Spectraalanalyse. *-
elscht, bij het verwerken der vele gegevens, naast
groote kennis van den waterstaatkundigen toe
stand een zeer bijzondere mate van nauwkeurig
heid. Wat dit betreft had moeilijk iemand beter
dan de heer Kooiman zich met dezen veelomvat-
tenden arbeid kunnen belasten.
Bovendien heeft deze als lid der Staten en
daarna als lid van Gedeputeerde Staten een
werkzaam aandeel gehad in de vele veranderin
gen. die de laatste twintig jaren op dit gebied
zijn tot stand gekomen.
Voorts verleenden de Provinciale Griffie, 'de
dienst van den Provincialen Waterstaat en de
Waterschapsbesturen bij de samenstelling, op
verzoek van den schrijver, nuttige medewerking.
De medewerking van den Provincialen Water
staat blijkt ook nog in het bijzonder uit de
prachtige kaart, welke zich bij elk boekwerk be
vindt. Deze kaart geeft aan de geheele indeeling
van de Provincie in ruim 300 waterschappen,
uitgevoerd in kleurendruk naar den aard van
onderscheidene waterschappen, (boezembeheer,
enz.) het peil en de grootte van ieder waterschap
Door het verleenen van een financieole bijdra
ge heeft de provincie deze uitgave mogelijk ge
maakt. Het werk is verschenen bij N. Samsom
N.V. te Alphen aan den Rijn en is in alle op
zichten keurig verzorgd.
Voor allen die belang stellen in den ingewikkel-
den waterstaatkundigen toestand van Noord-
Holland, of wier werkkring hun eenigermate
daarmede in aanraking komen, achten wij dit
werk een onmisbaar bezit.
BANNE EN POLDER SCHAGEN.
Vergadering van Hoofdingelanden met het Dage-
lijksch Bestuur op Zaterdag 28 Maart 1936, des na
middags 2 uur.
Voorzitter de heer D. P. Timmerman; secretaris de
heer P. Hopman; opzichter de heer J. Keesman Cz.
De Voorzitter opent met woorden van welkom de
vergadering, zich daarbij in 't hijzonder wendende
tot de heeren C. Smit en A Dekker, die vandaag voor
't eerst als hoofdingelanden aanwezig zijn, en hoopt
dat de belangen van den polder hij hun in goede
handen moge zijn. Spr. uit voorts den vvcnsch dat
de besprekingen in 't belang van den polder zullen
zijn.
De notulen worden gelezen, ze worden onder dank
zegging aan den Secretaris onveranderd vastgesteld.
De Voorzitter deelt mede, dat afwezig zijn de hee
ren Schenk en Blaauboer, de laatste wegens lichte
ongesteldheid.
Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten is de goedkeuring ontvangen op
diverse besluiten, nl. tot verlenging van de crediet-
overeenkomst met de Coöp. Boerenleenbank;, tot
verbetering van den Wadweg; tot het aangaan van
een geldleening voor de verbetering van den Wad-
weg.
Deze stukken worden voor kennisgeving aange
nomen.
De verbetering van den Menisweg.
Van B. en W. der gemeente Schagen is 'n schrij
ven ingekomen, waarin zij mededeelen bereid te
zijn aan den gemeenteraad voor te stellen dat de ge
meente in de kosten van verbetering van den Me
nisweg 25 zal bijdragen.
De Voorzitter deelt mede, dat dit schrijven niet op
de agenda voorkomt, en ook nog niet door het Dag.
Bestuur is behandeld. Met het oog op het werk aan
den Wadweg, acht spr. het gewenscht het schrijven
nu reeds te behandelen.
Nadat de vergadering hiermee accoord is gegaan,
herinnert de Voorzitter er aan, dat reeds eerder de
gemeenteraad besloot 25 van de kosten dezer ver
betering bij te dragen, doch dat het. polderbestuur
een gemeentelijke bijdrage wenschte van 50 Met
het oog op de welwillende hcudmg die de gemeente
heeft aangenomen t.a.v. de verbetering van den Wad
weg, is spr.'s standpunt thans zóó, dat hij bereid
zou zijn op het aanbod van 25 voor verbetering
van Menisweg in te gaan. De begrooting van het werk
geeft aan f9572, de aflossing te doen geschieden in
8 jaar.
De heer K. Wit kan zich zeer goed vereenigen met
het voorstel van den Voorzitter. Het was een ruim
standpunt dat de raad t.a.v. den Wadweg innam.
Ook de heer Grootes wil met 't aanbod en B. en W.
meegaan,'om het werk te doen aansluiten aan dat
van den Wadweg, is bet gewenscht dat spoedig een
beslissing wordt genomen.
Algemeen is de vergadering van oordeel, op het
aanbod in te gaan.
Op voorstel van Dag. Bestuur wordt besloten, om
als de gemeenteraad van Schagen zich bereid ver
klaart 25 in de kosten van de verbetering van
den Menisweg bij te. diagen, het besluit van 19 Maart
1934 tot het aangaan van een geldleening ad f9000
in te trekken en te besluiten een geldleening van
f9000 te sluiten tegen zoo gunstig mogelijke voor
waarden en rentende ten hoogste 5 af te lossen
jaarlijks minstens 1/8 gedeelte, eerste aflossing in
1937 en h'et Bestuur te machtigen het werk in eigen
beheer uit te voeren.
Waar het thans geldende stroomleveringscontract
met het P.E.N. op 30 April a.s. afloopt, wordt over
eenkomstig het advie3 van de Vereeniging van
Noordhollandscho Waterschappen besloten opnieuw
een stroomleveringscontract met het P.E.N. aan te
gaan, temeer daar de nieuwe voorwaarden voor den
Polder gunstig zijn.
De rekening.
Aan de orde is de vaststelling van de rekening
over 1935. Ze sluit in ontvangst op f 44489.69, in uit
gaaf op f41730.89, batig saldo alzoo f2758.80. De reke
ning was nagezien door de heeren Borst en Dekker
en bij monde van den heer Borst wordt verklaard,
dat alles in de beste orde was bevonden.
Overeenkomstig dit advies wordt besloten, de
penningmeester gedechargeerd en de commissie
dank gebracht voor den door haar verrichten arbeid.
De jaarwedderegeling.
Van Ged. Staten is een circulaire ontvangen, waar
in wordt medegedeeld, dat de Minister van Water
staat en de Minister van Binnenlandsche Zaken
den wensch te kennen geven, dat het salaris van den
Secretaris, den Penningmeester, den Opzichter en
den Machinist van het Dieselgemaal in verband met
het verplichte pensioenverhaal van 10 pet. met in
gang van 1 Januari 1935 met 5 te verhoogen.
Hieromtrent zijn de organisaties gehoord. De Ne-
derlandsche Bond van personeel in Overheidsdienst
kan zich met deze voorgestelde regeling vereenigen,
terwijl de Bond van Ambtenaren van Waterschap-
Bovenstaande foto stelt voor de kleinste,
luchtgekoelde tweetact-motor ter wereld. Zij
maakt precies 5000 slagen per minuut en is
even groot als de er naast geplaatste sigaret.
pen in Nederland voor beide machinisten een ge
lijke regeling bepleit, voorts van oordeel is dat ook
over de emolumenten pensioenbijdrage verschuldigd
is en daarom voor de 5 salarisverhooging deze
emolumenten ook in aanmerking dienen te komen.
Voorts wordt gevraagd, waarom de jaarwedde van
den opzichter sedert 1920 op f650, nog steeds ge
splitst is in f450 en f200, terwijl de f 100 die vanaf
1931 aan den opzichter is toegekend, niet in de re
geling is opgenomen.
De. Voorzitter zegt, dat deze jaarwedderegeling
voor het Bestuur een onaangename zaak is. In ver
band met het verplicht pensioenverhaal van 10
had het Bestuur besloten om geen compensatie te
verleenen. Tegen dat besluit is de Bond van Ambte
naren van Waterschappen in Nederland bij de Kroon
in beroep gegaan en met succes, want het besluit
van het Polderbestuur is vernietigd. Blijkens het
zooeven meegedeelde schrijven zijn we dus genood
zaakt de salarissen met 5 te verhoogen. De con
sequentie brengt naar het oordeel van het Dag. Be
stuur mede, dat dan ook de loonen van de andere
ambtenaren, als wegwerkers, machinist electrisch
gemaal en bode, met 5 worden verhoogd.
Het besluit van den Kroon is voor het Bestuur
teleurstellend, immers steeds wordt door de auto
riteiten aangedrongen op aanpassing en nu het pol
derbestuur daartoe een poging deed, wordt het be
sluit van hoogerhand vernietigd. Maar er is niets
aan te doen, de Kroon beslist in hoogste ressort.
Zonder discussie wordt dus besloten de salaris
sen en loonen met 5 te verhoogen en ook de emo
lumenten daarbij te betrekken.
De Voorzitter deelt nog mede, dat de splitsing van
de jaarwedde van den opzichter gewenscht is, omdat
het hier geldt een tweeledig beroep; voor de be
maling is de jaarwedde f200, voor de wegen f 450.
In verband met het vele werk, dat aan de wegen
verbetering is verbonden, wordt den opzichter een
toeslag van f100 verleend, doch verwacht mag wor
den, dat die extra werkzaamheden straks ten einde
zullen zijn, in welk geval ook de toeslag van f 100
vervalt.
De begrooting voor 1936 wordt post voor post voor
gelezen, doch geeft geen aanleiding tot bespreking.
Alleen merkte de heer C. Smit op. dat in de begroo
ting niet is opgenomen een ontvangstpost voor hen-
gelvergunning.
De juistheid van deze opmerking wordt door den
Voorzitter erkend; de post zal alsnog op de begroo-
ting worden geplaatst.
De begrooting wordt vervolgens vastgesteld met
een post onvoorzien van f 1323.93.
Bij de rondvraag dankt de heer Dekker voor het
in hem gestelde vertrouwen en uit hij de wensch,
dat gezamenlijk op aangename wijze de belangen
van den polder zullen worden behartigd.
De Voorzitter twijfelt daar niet aan.
De heer C. Smit sluit zich bij de woorden van den
heer Dekker aan.
Hierna volgt sluiting.
Verzekerd van een plaats
in het Olympisch Stadion
Aantrekkelijke obligaties van het
Ned. Sportpark
Alweer heeft de kaarten-aanvraag voor Hol-
land-België dien fameuzen omvang aangenomen,
waaraan men de laatste jaren gewend is geraakt
De situatie is welbekend: veertigduizend bezoe
kers binnen de muren van het Olympisch Stadi
on, en vele male veertigduizend begeerige adspi-
rant-bezoekers buiten die muren!
Eerlang zal het Olympisch Stadion zijn capa
citeit vergrooten door een aanmerkelijke uitbrei
ding aan de noord- en zuidzijde. De voor deze
uitbreiding noodige gelden zullen voor een ge
deelte verkregen worden uit de opbrengst van
en door de N.V. Het Ned. Sportpark uitgeschre
ven obligatieleening. De leening is groot 250000
verdeeld in 2500 obligaties, elk groot 100.-
Zie hier twee zaken, die iederen Nederland-
schen voetballiefhebber interesseert en waartus-
schen op een o.i. gelukkige wijze verband is ge
legd.
Het Ned. Sportpark is n.1. bij het uitschrijven
van bovengenoemde obligatieleening van het
standpunt uitgegaan, dat een groote categorie
interlandwedstrijdbezoekers niets liever wenscht
dan: ontslagen zijn van de soesah, welke de wed
strijd om entreebiljet met zich brengt. Men be
sloot nu aan obligatiehouders géén rente
uit te keeren in geldswaarde, maar in den vorm
van zekerheid van een zitplaats bij K.N.V.B.-in-
terlandwedstrijden in het Olympisch Stadion te
spelen.
Dit wil zeggen: iedere houder van een of meer
obligatie(s) ad. I 100.heeft voor iedere obli
gatie recht op een gratis zitplaats (zijvak) bij
alle, van 1 Januari 1937 af door den K.N.V.B.
te spelen voetbal-interlandwedstrijden. Indien in
eenig jaar géén interlandwedstrijd mocht worden
Voor Belastingbetalers
Bij een aantal belastingschuldigen schijnt
nog steeds de meening te bestaan, dat zij
hun aanslagen in de directe belastingen kun
nen voldoen in twee termijnen, te weten on
geveer de helft enkele maanden na het ont
vangen van het aanslagbiljet, en het restant
tegen het tijdstip, waarop de laatste termijn
vervalt. Deze meening Is echter geenszins in
overeenstemming met de bedoeling van den
wetgever, die zich een betaling in maande-
lijksche termijnen, aanvangende in de
maand, volgende op die, welke in de dag-
teekening van het aanslagbiljet is vermeld,
heeft voorgesteld, terwijl zij leidt tot rente
verlies voor den Staat.
Naar wij van officieele zijde vernemen,
heeft de Minister van Financiën thans aan
de ontvangers der directe belastingen nieu
we voorschriften verstrekt, omtrent de tijd
stippen, waarop tot vervolging moet worden
overgegaan, zulks teneinde tot een meer re
gelmatige betaling dier middelen door de
belastingschuldigen te geraken. In den re
gel zal moeten worden betaald na den 2en
en 5en termijn. Ten kantore van den ontvan
ger te Schagen is een tabel opgehangen, waar
op belanghebbenden de gewenschte nadere
bijzonderheden kunnen lezen.
Jaarverslag 1935.
Voor de vierde maal in de laatste 25 jaar overtrof
in 1935 het bedrag der terugbetalingen dat van de
inleg en wel met bijna f 100.000. Dank zij echter de
over 1935 bijgeschreven rente ad f 108.000, vertoont
het aan inleggers verschuldigde kapitaal toch nog
een, zij het geringe, toename.
Als factoren, die tot deze stilstand in den gesta-
digen groei der instelling hebben geleid noemt de
directie, de toenemende nooddruft, de vermindei'ing
der vaste inkomens, de tijdelijk lage noteering van
vaste rentegevende obligaties, angst voor oorlogsge
vaar en vrees voor devaluatie.
De directie verwacht, dat de belangrijke bedragen,
die in de laatste 10 jaren aan de spaarbanken zijn
toevertrouwd, daar zullen blijven en wellicht nog
toenemen, totdat een verbetering in den algemeenen
toestand intreedt, en de verhoogde ondernemings
lust en het herstelde vertrouwen een .niet onbelang
rijke terugloop der ingelegde gelden zal veroorza
ken.
Met deze mogelijkheid is bij de belegging der
spaargelden rekening gehouden door te streven
naar een ruime liquiditeit. Om deze reden is de toe
name van het inleggerstegoed in deze tijden eigen
lijk niet als een verheugend verschijnsel te beschou
wen.
Anders is het met het aantal spaarders, dat een
verrassende toename vertoont en de stelligen indruk
geeft, dat ondanks de heerschende depressie, de be
reidheid om te sparen onverminderd blijft bestaan.
Dat velen der vooral in de latere jaren toegetre
den spaarders in een spaarbankboekje het middel
hebben gevonden, om door wekelijksche of maande-
lijksche stortingen, prompt op tijd aan hun finan-
cieele verplichtingen (in het bijzonder de betaling
hunner vaste lasten) te voldoen, kan naar de mee
ning der directie veilig worden aangenomen. Zij
meent dan ook dat de spaarbank in deze richting
meer dan vroeger 'n nuttige taak heeft te vervullen.
Zij gewent velen aan regelmaat en orde in financi
eel beheer, helpt hen voldoende toezicht te houden
op hun uitgaven en werkt er aldus toe mede om te
komen tot een sluitend gezinsbudget.
Bij een beschouwing der resultaten over 1935 ver
meldt de directie o.a. dat in 1935 werden uitgereikt
1407 nieuwe boekjes (waaronder 309 aan school-
sparende kinderen) en daarentegen 883 boekjes
(155 v. schoolspaarders) werden ingetrokken. Het
aantal in omloop zijnde spaarbankboekjes klom
dientengevolge met 524 tot 11904 waaronder 1682
van op school sparende kinderen.
Finaniieele resultaten.
Na een afschrijving op gebouwen en meubilair
van tezamen f 2014.10 zou een bedrag van f 39907.2S
aan de gewone reserve kunnen worden toegevoegd.
In verband echter met het meerdere risico aan
hypothecaire beleggingen in dezen tijd verbonden,
acht de directie het gewenscht aan de reserve voor
hypothecaire belangen een bedrag van f 11962.26 toe
te voegen, welke reserve daardoor stijgt tot f 20.000
De rest of f 27945.02 wordt overgebracht naar de
gewone reserve, die daardoor stijgt tot f 253.267.71.
De Nutsspaarbank te Alkmaar is aangesloten bij
het Nederl. Spaarbankbureau, dat een geregelde
controle uitoefent op de geste en de handelingen
van het spaarbankbestuur, zoodat een zeer nauw
keurig regelmatig toezicht plaats vindt.
Aan het keurig uitgevoerd verslag zijn zeer uit
voerige gegevens toegevoegd, omtrent de beleggingen
en tevens interessante statistische staatjes die ver
gelijkende cijfers verstrekken omtrent den gang van
het bedrijf.
gehouden wordt 2 en een half pet. rente uitge
keerd.
Het zal niet noodig zijn de voordeelen van dit
aantrekkelijke obligatiehouderschap in den bree-
de uit te meten. Die voordeelen springen onmid
dellijk in het oog: de wetenschap ten allen tijde
over plaatsen te kunnen beschikken bij Neder-
land-België en andere K.N.V.B.-interlandwed
strijden; de zekerheid, dat men goede plaatsen
heeft; het gemis van alle rompslomp, welke een
kaartenjacht pleegt aan te kleven.
Gezien het groote getal dergenen, die zich gaar
ne met wat minder moeite en wat minder risico
van 'n Stadion voetbal plaats zouden wenschen te
verzekeren, wil het ons dan ook voorkomen, dat
de opzet dezer leening als gelukkig dient te wor
den aangemerkt.
De inschrijving is opengesteld van heden af
tot en met 16 April a.s.
