Economische Kroniek
Spoorboekjes
bij SCHMALZ
KOOPT 011 SCHMALZ!
Visscherij
artikelen
AUTO
Éulan
I
Koopt uw KLEEDING
Schip en Auto*
PINKSTER NADERT
BIJ SCHMALZ GEKLEED
nieuwe rijwielen
goed
Zaterdag 23 Mei 1S36.
SCHAGER COURANT.
Vierde Blad. No. 9982
Een goede vangst.
Boekhandel v.h.
TRAPMAN Co.
N. SN AAS, Molenstraat C 29, Schagen Tel. 143
Wat U bij SCHMALZ koopt
SPECIFIEK NEDERLANDSCHE
TRANSPORTMOEILIJKHEDEN.
KAPITAALVERNIETIGING DOOR
TE GROOTE OPVOERING DER
VERKEERSMIDDELEN EN VER
KEERSWEGEN, ~-
Er zijn slechts weinig landen ter wereld, waar het
■verkeer te water zulk een omvang heeft gehad als
in Nederland. We willen de omstandigheden, die
daartoe hebben bijgedragen, niet nagaan, de vast
stelling van het feit is voldoende.
Enkele cijfers stellen dit ten duidelijkste in het
licht. In het jaar 1930 bedroeg de lengte der bevaar
bare waterwegen in;
Duitschland
Frankrijk
Rusland
Nederland
12.300 K.M.
12.000 K.M.
90.000 K.M.
4.800 KAL
Neemt men daarbij in aanmerking, dat de grootte
dezer verschillende landen ongeveer bedroeg
Duitschland
Frankrijk
Rusland
Nederland
470.000 K.M.2
550.000 K.M.2
6.000.000 K.M.2
34.000 K.M.2
dan blijkt daaruit, dat percentsgewijs, omgerekend
over de uitgestrektheid het waterwegennet in ons
land verreweg het grootst is.
De hoeveelheid goederen, dat per schip wordt ver-
,,'voerd, is daarmee in evenredigheid. Dit bedroeg in
1930 in;
Duitschland
Frankrijk
Nederland
Rusland
105 millioen ton
53 millioen ton
49 millioen ton
75 millioen ton
Hoe belangrijk dit cijfer voor Nederland is, springt
sterk in het oog, wanneer men verneemt, dat om
streeks 1930 de Nederlandsche binnenvaart onge
veer S5 van onzen uit-, in- en doorvoer voor haar
rekening nam tegen de spoorwegen 15 Waarbij
de zeescheepvaart buiten beschouwing is gelaten.
Dit bezit aan waterwegen mocht worden be
schouwd als een nationaal bezit.
Intusscben gaat het onze binnenscheepvaart slecht.
Het lijkt of ze sedert het opkomend autoverkeer met
een volkomen ondergang wordt bedreigd. Dit is na
tuurlijk niet het geval.
Allerlei factoren echter hebben samenge
werkt om de crisis in deze tak van bedrijf
\e verscherpen. Door de ingetreden malaise
verminderde op zichzelf de totaalhoeveel-
heid der te vervoeren goederen. Deze drukte
daarom zoo zwaar, wijl de capaciteit onzer
binnenvloot buitengewoon was opgevoerd. Dit
was het gevolg van de motoriseering, waar
door de snelheid ongeveer verdrievoudigde,
van nieuw-aanbouw, vooral van grootere sche
pen, mogelijk gemaakt door verbreeding en
Verdieping der waterwegen.
Zoo zien we dus een veel grootere capaciteit te
genover dalende hoeveelheden goederen, die voor
transport in aanmerking komen. Tot overmaat van
ramp is daar nog bijgekomen de waarlijk moor
dende concurrentie van de auto, waardoor onze
binnenschipperij als 't ware den nekslag is gegeven.
Hoe zwaar deze concurrentie is, blijkt uit het rap
port omtrent de heffing van scheepvaartrechten, dat
is uitgebracht door de staatscommissie voor het ver
voer en waarin o.a wordt vermeld, dat vervoer van
baksteenen en hout van de fabrieken en werven,
gelegen aan het water, naar de steden in den regel
geschiedt per vrachtauto en niet per schip. Waar we
intusschen onmiddellijk aan moeten toevoegen, dat
dezelfde commissie van opvatting is, dat dit vervoer
bij afschaffing der scheepvaartrechten weer te wa
ter zou plaats hebben.
Zonder dit rapport hier uitvoerig te willen behan
delen is het toch in zijn conclusie merkwaardig ge
noeg om er even de aandacht op te vestigen. Het
gaat in hoofdzaak over de vraag in hoeverre verla
ging der scheepvaartrechten wenschelijk is of niet,
Zooals zoo dikwijls het geval is, zijn de meenin
gen in de commissie zelf verdeeld.
Do meerderheid is van inzicht, dat een afschaf
fing dor rechten niet veel baat zal brengen aan de
schipperij. De vrachten zouden verminderen met
een aequivalent bedrag, aldus redeneert zij, terwijl
de vervrachter als lid van de gemeenschap dit be
drag via de belasting immers door de verminde
ring of de afschaffing der scheepvaartrechten zou
deze terugloopen, terwijl de overheid dit bedrag niet
kan missen zou moeten opbrengen.
Of dit ggheel sluit, is intusschen de vraag. Dat de
vrachten zouden verminderen „met een aequivalent
bedrag" lijkt ons onjuist. Dalen zouden ze zeker,
echter, naarmate het overschot aan tonnage kleiner
wordt, zal de daling minder snel gaan. En er is
geen twijfel aan of de positie der binnenschippers
zou er betrekkelijk gunstiger door worden. We wil
len het technisch bewijs van deze stelling buiten
beschouwing laten, het is echter gemakkelijk te le
veren, aan de hand van de zoogenaamde leer der
marginale nuttigheid.
Ee minderheid gelooft, dat wel eenïge bedenkin
gen zijn in te brengen tegen de overtuiging, die in
het rapport tot uitdrukking wordt gebracht en die er
op neerkomt, dat het watervervoer zou moeten en
kunnen worden belast met de kosten, die het aan de
openbare kassen veroorzaakt. Ze baseert zich er
daarbij op, dat vermindering der scheepvaartrech
ten wel verplaatsing der lasten voor de gemeenschap
met zich meebrengt, doch geen geldelijke verliezen,
terwijl verhooging er van de schipperij zou ver
moorden en voorts zou voeren tot kapitaalvernieti
ging cn investeering van nieuw kapitaal en land-
verkeersmiddelen.
Deze opvatting is heel wat voorzichtiger, en ze
heeft het voordeel dat ze ons inziens de vinger legt
op de wonde plek. Er is namelijk een wanverhouding
ontstaan tusschen de aan onze gemeenschap ten
dienste staande verkeersmiddelen.
Dikwijls kan men zien, dat 'n ieuw opkomende in
dustrie zekere voordeelen geniet, doordat de wetgever
er geen rekening mee heeft gehouden. De auto vond
bij zijn entree groote voordeelen en geen of nauwe
lijks nadeelen. De weg stond hem ten dienste, de
grondstof, benzine, was goedkoop.Daarin is weliswaar
geleidelijk verandering gekomen, maar het autover
keer bleef trots alles in een zoodanige gunstige posi
tie verkeeren, dat het zich op een kolossale wijze kon
ontwikkelen. Dit ging ten koste van de bestaande ver
voermiddelen: spoor en schip. In deze beide waren
intusschen enorme kapitalen vastgelegd, kapitalen,
die niet waren afgeschreven, waarbij men niet alleen
moet denken aan de rij- en voertuigen alleen, maar
ook aan de spoorlijnen, de kanalen, de havenwerken.
Daarnaast zijn successievelijk kapitalen vastgelegd
in auto's, in autowegen.
Hoewel we natuurlijk van de vooruitgang in de tech
niek zooveel mogelijk profijt moeten trekken, moet
daarmee intusschen toch voorzichtig wordenomgegaan
Wanneer veranderingen plaats grijpen, zooals we die
dé laatste 25 jaar hebben gezien bij het verkeer, dan
dient ervoor te worden gewaakt dat kaptitaalsinvestee
ring eenerzijds en braaklegging van kapitaal ander
zijds niet wordt overdreven door groote verschillen in
belasting.
Helaas ziet het er maar al te zeer naar uitf
dat in ons land daaraan te weinig is gedacht,
met het noodwendig gevolg, dat onze ge
meenschap thans beschikt over een teveel aan
vervoermiddelen, die dus ten deele moeten
stilliggen.
Het zal de moeilijke opgave zijn van den wetgever
de juiste normen te vinden wat tendeele neerkomt op
het zooveel mogelijk gelijk maken van de omstandig
heden, waaronder de verschillende verkeersmiddelen
met elkaar concurreeren. Hoewel dit nooit volkomen
is te verwezenlijken, dient het toch te wordèn nage
streefd.
Onverbrekelijk hieraan verbonden is echter de
noodzakelijkheid om plaats gehad hebbende kapitaal
vernietiging te aanvaarden, een consequentie die
blijkbaar door de spoorwegen wordt ingezien, voor
zoover ze overgaat tot afbraak van oude, volkomen
onrendabele lijnen.
En het zal goed zijn, wanneer de noodige
voorzichtigheid wordt betracht bij het vor
men van nieuwe groote kapitaalgoederen als
wegen, kanalen, spoorlijnen. Al te graag grijpt
men er thans naar, door ze te promoveeren tot
objecten voor werkverschaffing, waarbij men
zich bij het leenen der gelden baseert op het
nut, dat ons nageslacht er van zal trekken.
Een nut echter, dat gezien het thans reeds be
staande overcompleet aan transportmiddelen,
niet zoo vanzelfsprekend is, als velen dat wel
eens wenschen voor te stellen.
Waarbij men er rekening mee moet houden, dat de
voordeelen van 'n nieuwigheid vaak worden overdre
ven, terwijl bestaansmogelijkheid dikwijls wil zeggen:
de bestaansmogelijkheid welke aan een bedrijf door
de regeering wordt gelaten.
Politie houdt twee oude heleen
den aan. ■-
Een dame die van de weinige zonnige oogen-
blikken, welke de Hemelvaartsdag bood, gebruik
wilde maken om bet exterieur van haar woning
aan de Leidschekade te Amsterdam te fotogra
feeren, zette daartoe haar handtascb eenige
oogenblikken in. het trappenhuis achter de straat
deur. Terwijl zij bezig.was kwam plotseling een
onbekende man 't huis uit en tegelijkertijd slaakte
een huisbewoner een waarschuwingskreet, dat
de man de inhoud van het damestaschje had ge
ïnspecteerd. Inderdaad bleek al het geld, dat
zich in de portemonnaie van de damestasch had
bevonden, te zijn verdwenen. De dame achtervolg
de den man, bij wien zich een gezel had gevoegd
totdat zij politie-agenten zag, die beide mannen
aanhield. Bij fouilleering bleek de man, die uit
het huis was gekomen, niet meer in het bezit van
het geld te zijn, dat hij reeds los in de broekzak
van zijn metgezel had laten glijden, waar het
inderdaad gevonden werd. Beide, mannen zijn
voorloopig opgesloten in het bureau Raampoort
waar men een paar oude bekenden van de po
litie in hen herkende.
EEN KAPITAAL IN EEN KOEIENMAAG
Be Nederland-sche Bank moest
er hij te pas komen.
De landbouwer Nijenhuis te Varsseveld, had
tijdens eenige werkzaamheden in het weiland
zijn jas, waarin zich een portefeuille met 350.
aan bankpapier bevond, in het gras neergelegd.
Eén der in het land grazende koeien had het
waardevol voorwerp machtig weten te worden
en het opgegeten. Het dier is terstond geslacht.
In de maag werden snippers van portefeulle en
banknoten teruggevonden. Deze zullen naar de
Nederlandsche Bank worden opgezonden in de
hoop, dat nog eenige restitutie kan geschieden.
DE „VROUW IN HET ROOD" ONTVANGT
VOORTDUREND DREIGBRIEVEN.
Weenen 22 Mei (A.N.P.) Uit Temesvar
(Zevenbergen, Roemenië) wordt gemeld, dat
Anne Sage, de „vrouw in het rood" door wier
toedoen John Dillinger indertijd door de politie
onschadelijk kon worden gemaakt en die onlangs
lit de Vereenigde Staten is gezet, tegenover de
oolitie heeft verklaard, dat, zij, sinds haar terug
keer in Roemenië voortdurend dreigbrieven ont
vangt.
FUIKEN, en LIJNENKATOEN.
f 0.40 per knot.
PALING, en BOTHAKEN,
f 0.20 per 100. f 1.70 per 1000.
Wij leveren op bestelling:
PALINGFUIKEN, vanaf f 3.60.
VISCHFUEKEN.
BLEI. en BRASEMNETTEN.
BOTGALEN.
VOORN, en BAARSNETTEN.
KRUISNETTEN.
GEBBEN.
GLADDE SCHAKELS.
AAL. en VISCHZEGENS.
AALKORVEN.
KURKEN.
NETTENLOOD.
TENNISNETTEN.
Etc. - Etc.
j
NOORD A 75. SCHAGEN.
te koop gevraagd, in beslist prima
staat zijnde, liefst van part. (boer-
dérij). Ford of andere kleine wagen.
Brieven met inl. en uit. prijs on
der no. 110 Bur. van dit blad.
PERMANENT WAVE
Compleet 2 gulden (oliebehande
ling.) Twee dames gelijk f3.50. Be
slist geen bijbetalingen. Schrijf
even een briefkaart wanneer U
komt.
Dameskapsalon
ALLEEN KEIZERSTRAAT 44.
C. J. BREEUWER—Rijkenberg,
DEN HELDER.
Permanent bereikbaar voor ieder
een.
Zomerdienst 1936
zijn wederom verkrijgbaar in
SCHAGEN
VOORZICHTIG KWAM
DE DIEF NADERBIJ
en vond een agent voor den win
kel! En de mot, die van Uw wol
wil stelen, treft het al even slecht.
Want Uw wol is MOTECHT. Het
EULAN merk is de waarborg, dat
bij de vervaardiging reeds een
proces is toegepast, dat het artikel
voor motten onbegeerlijk maakt.
EISCHT STEEDS
HET EULAN-MERK
Door Eulan motechte wol is in elke goed geoutil
leerde zaak verkrijgbaar. In het bijzonder bevelen
zich aan te Schagen:
Fa. L. BOLTE, Hoogzijde.
Fa. V. J. MOLENAAR, Laagzijde 38.
Fa. CH. H. TH. SCHMALZ, Laagzijde.
,,'T SPINNEWIEI", An. Zwaan-Rinses, Laagzijde 25b,
Fa. Wed. P. STAMMES, Loet.
Fa. GRÉ VEENIS, Laagzijde 13 b.
GROOTE KEUZE
als Fongers, Union, Sparta, A.J.P., Senders, Stok*
vis, Magneet en goedkoopere soorten vanaf f 17.75,
BUITENBANDEN 48, 75, 95 en 100 centen
Rijwielen ook op gemakkelijke betaling.
Beleefd aanbevelend,
Omdat U weet het toch ook?
Daar kunt U absoluut van op aan.
Is U dat niet veel meer waard dan Uw
DURE geld weg te gooien en zoogenaamde
goedkoope kleeding elders te koopen zon-
der eenige waarborg,
SCHMALZ geeft U betere waar voor min-
der geld, —ZZ^ZZ""
LAAGZIJDE
SCHAGEN